Áp dụng hiệp ước Basel II đến hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam và những thách thức đặt ra

KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN

ẤP DNG HIÏÅP
TRONG
HÏÅ
ÛÚÁC
THƯËNG
BASEL
NGÊN
II
HÂNG T
VÂ NHÛÄNG THẤCH
T RA THÛÁC ÀÙÅ
TRÊÌN ÀỊNH VÊNTRÊÌN
THÕ KIM LIÏN*

Ngây nhêån:01/03/2018
Ngây phẫn biïån:
20/03/2018
Ngây duåt àùng:
13/04/2018

Tốm tùỉt:
 Theo lưå trònh Ngên hâng Nhâ nûúác Viïåt Nam xêy dûång, tûâ cëi 2015 mûúâi ngên hâ
sệ thđ àiïím thûåc hiïån quẫn trõ vưën vâ ri ro theo tiïu chín ca Hiïåp ûúác vưën Basel II. Quấ trò
2018, sau àố triïín khai ấp dng cho cấc ngên hâng thûúng mẩi. Theo nhiïìu chun gia, lưå trònh triïín
tiïu chín ca Basel II sệ mang àïën nhûäng cú hưåi vâ cẫ thấch thûác àưëi vúái cấc ngên hâng th
lån vïì nhûäng thån lúåi vâ thấch thûác vúái cấc ngên hâng thûúng mẩi Viïåt Nam trong quấ tr
Tûâ khốa:
 Basel II, tấc àưång, ngên hâng thûúng mẩi, thấch thûác

APPLYING BASEL II IN VIETNAMESE COMMERCIAL BANKS AND CHELL

Abstract:
 Since the end of 2015, ten commercial banks will apply experimentally the Basel II according
developed by the State Bank of Vietnam. This process will be completed by 2018, then applied to commerc
According to experts, the pilot implementing regulations and standards of Basel II will create opportunit
commercial banks in Vietnam. The paper discusses about advantages and challenges for Vietnamese comm
implementation of the Basel II.
Keywords: 
Basel II, impact, commercial banks, challenges.
1. Thûåc trẩng ấp dng Hiïåp ûúác Basel II trong
àêìu tiïn vâo nùm 1996 vâ tiïëp àïën lâ nùm 1999
hïå thưëng ngên hâng thûúng mẩi Viïåt Nam
nhûng Basel I vêỵn bưåc lưå khấ nhiïìu hẩn chïë. Àïí àấp
Nùm 1994, U ban Basel vïì giấm sất ngên hâng
ûáng nhûäng u cêìu phất triïín liïn tc trong ngânh
(Basel Committee on Banking supervision - BCBS)
ngên hâng, ngây 26/6/2004, bẫn hiïåp ûúác vïì vưën
àûúåc thânh lêåp búãi mưåt nhốm cấc Ngên hâng Trung múái Basel II àûúåc ban hânh vâ cố hiïåu lûåc tûâ thấng
ûúng vâ cú quan giấm sất ca 10 nûúác phất triïín 1 nùm 2007.
(G10) tẩi thânh phưë Basel, Thy S nhùçm tòm cấch
1.1. Hiïåp ûúác vưën Basel II vâ lưå trònh ấp dng
ngùn chùån sûå sp àưí hâng loẩt ca cấc ngên hâng trong hïå thưëng NHTM Viïåt Nam
vâo thêåp k 80. y ban nây khưng cố bêët k mưåt cú Hiïåp ûúác vưën Basel II àûúåc xêy dûång trïn cú súã
quan giấm sất nâo vâ nhûäng kïët lån ca y ban ba tr cưåt: Tr cưåt 1 lâ cấc quy àõnh vïì vưën kïët húåp
cng khưng cố tđnh phấp l. Thay vâo àố, y ban cẫ ri ro hoẩt àưång vâo cưng thûác tđnh vưën tưëi thiïíu,
Basel chó xêy dûång vâ cưng bưë nhûäng tiïu chín,
tr cưåt 2 liïn quan àïën hoẩt àưång thanh tra giấm sất,
nhûäng hûúáng dêỵn giấm sất rưång rậi cho cấc Tưí chûáctr cưåt 3 lâ cấc ngun tùỉc kó låt thõ trûúâng.
tđn dng (TCTD). Do àố vâo nùm 1998, y ban àậ

Tr cưåt 1: Liïn quan àïën vưën bùỉt båc ca ngên
quët àõnh giúái thiïåu mưåt khung ri ro tđn dng (Basel hâng, theo àố t lïå vưën bùỉt båc tưëi thiïíu (CAR) vêỵn
I) xấc àõnh cấc tiïu chín vïì vưën àïí hẩn chïë ri ro lâ 8% giưëng nhû Basel I. Tuy nhiïn, ri ro àûúåc tđnh
kinh doanh ca cấc ngên hâng vâ tùng cûúâng giấm toấn trïn 3 loẩi ri ro chđnh mâ ngên hâng phẫi àưëi
sất hïå thưëng tâi chđnh. Basel I khưng chó àûúåc ấp mùåt, àố lâ: ri ro tđn dng; ri ro vêån hânh (ri ro
dng phưí biïën trong cấc qëc gia thânh viïn mâ côn hoẩt àưång) vâ ri ro thõ trûúâng. So vúái Basel I, chi
àûúåc ấp dng phưí biïën úã cấc nûúác khấc cố hïå thưëng
ngên hâng hoẩt àưång qëc tïë. Àûúåc sûãa àưíi vâo lêìn * Trûúâng Àẩi hổc Cưng Àoân
70 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 11 thấng 4/2018


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN
phđ vưën àưëi vúái ri ro tđn dng cố sûå thay àưíi, theo àố
thanh tra giấm sất ngên hâng vâ cấc cấn bưå àẩi diïån
trổng sưë ri ro ca Basel II bao gưìm nhiïìu mûác vâ ca ngên hâng àûúåc chổn. Dûåa trïn bấo cấo àấnh
sệ ph thåc vâo xïëp hẩng tđn dng ca tûâng khấch
giấ khoẫng cấch ca cấc ngên hâng, NHNN vâ cấc
hâng. Àùåc biïåt Basel II àậ àïì cêåp àïën ri ro vêån NHTM àậ xêy dûång giẫi phấp vâ àùåt ra cấc kïë hoẩch
hânh trong hoẩt àưång ngên hâng.
thu hểp khoẫng cấch cho cấc ngên hâng, xêy dûång
Tr cưåt 2: Xêy dûång nhûäng hûúáng dêỵn múái vïì kïë hoẩch thûåc hiïån Basel II theo quy lưå trònh àậ àûúåc
quẫn trõ ri ro, kiïím tra sûác chõu àûång, hoẩt àưång Thưëng àưëc NHNN Viïåt Nam phï duåt. C thïí theo
lêåp kïë hoẩch vưën ri ro cấc tâi sẫn ngoẩi bẫng vâ ri
lưå trònh ca NHNN, àïën cëi nùm 2015 sệ cố 10
ro danh tiïëng liïn quan, quẫn trõ cấc ri ro liïn quan
ngên hâng thđ àiïím thûåc hiïån phûúng phấp quẫn trõ
àïën chûáng khoấn hốa vâ àấnh giấ giấm sất hoẩtvưën vâ ri ro theo tiïu chín Basel II, bao gưìm BIDV,
àưång àõnh giấ ca ngên hâng.
VietinBank,  Vietcombank,  Techcombank,  ACB,

Tr cưåt 3: Cấc ngên hâng cêìn cưng khai thưng
VPBank, MB, Maritime Bank, Sacombank vâ VIB.
tin mưåt cấch thđch àấng nhùçm thûåc thi quy tùỉc thõVâ àïën nùm 2018, cẫ 10 ngên hâng trïn sệ hoân
trûúâng mưåt cấch cố hiïåu quẫ. Cấc thưng tin båc thânh viïåc thđ àiïím nây, sau àố sệ múã rưång ấp dng
cấc ngên hâng phẫi cưng khai bao gưìm: thưng tin vïì
Basel II vúái cấc ngên hâng thûúng mẩi khấc trong
cú cêëu vưën; mûác àưå àêìy à vưën; mûác àưå nhẩy cẫm
nûúác. Tẩi 10 NH nây, viïåc thûåc hiïån Basel II àûúåc
ca ngên hâng vúái cấc loẩi ri ro...
coi lâ giẫi phấp àưåt phấ vïì quẫn l ri ro, phên bưí
Nhû vêåy, Hiïåp ûúác nây sệ tẩo ra mưåt bûúác tiïënvưën húåp l theo ri ro...
múái trong quấ trònh cẫi tiïën chêët lûúång quẫn l cấc 1.2. Thûåc trẩng thûåc hiïån cấc quy àõnh vïì
àõnh chïë tâi chđnh, ưín àõnh hïå thưëng ngên hâng vâ vưën, ri ro tđn dng, quy àõnh vïì thanh tra giấm
trïn hïët lâ tùng tđnh hiïåu quẫ hoẩt àưång ca hïå thưëng sất vâ quy àõnh vïì minh bẩch hốa thưng tin trong
ngên hâng trong nïìn kinh tïë. Àùåc biïåt, àưëi vúái mưåt hïå thưëng ngên hâng Viïåt Nam qua cấc giai àoẩn
qëc gia cố hïå thưëng ngên hâng àang úã giai àoẩn theo chín Basel II
phất triïín nhû Viïåt Nam, viïåc ấp dng Hiïåp ûúác Basel
o Thûåc trẩng thûåc hiïån cấc quy àõnh vïì vưën ca
II gùåp khưng đt  khố khùn, thấch thûác. Tuy nhiïn, cấc ngên hâng thûúng mẩi Viïåt Nam trïn cú súã àưëi
trûúác nhûäng àôi hỗi ngây câng cao ca u cêìu ưín chiïëu vúái chín Basel II
àõnh kinh tïë vơ mư, tùng trûúãng bïìn vûäng cng nhû
Vïì phđa cú quan quẫn l Nhâ nûúác, NHNN Viïåt
tiïën trònh tûå do hốa tâi chđnh vâ hưåi nhêåp qëc tïë,
Nam àậ ban hânh Quët àõnh sưë 457/2005/NHNN
viïåc ấp dng ấp dng tiïu chín Hiïåp ûúc Basel II ngây 19 thấng 4 nùm 2005 vâ thưng tû sưë 13/2010/
tẩi Viïåt Nam lâ mưåt u cêìu têët ëu.
TT-NHNN ngây 20 thấng 5 nùm 2010 quy àõnh vïì
Do vêåy, sau mưåt thúâi gian cên nhùỉc k lûúäng, cấc t lïå àẫm bẫo an toân trong hoẩt àưång ca TCTD.
NHNN àậ cố nhûäng àõnh hûúáng rộ râng vïì viïåc triïín Gêìn àêy nhêët, àïí àẫm bẫo lưå trònh ấp dng Hiïåp
khai Basel II tẩi Viïåt Nam khi ban hânh Cưng vùn

ûúác Basel II, NHNN àậ ban hânh thưng tû 36/2014/
1601/NHNN-TTGSNH ngây 17/3/2014 vïì viïåc thûåc
TT-NHNN ngây 20 thấng 11 nùm 2014 quy àõnh cấc
hiïån Hiïåp ûúác vưën Basel II. Theo lưå trònh àậ àûúåc giúái hẩn, t lïå àẫm bẫo an toân trong hoẩt àưång ca
phï duåt, àïën cëi nùm 2015, 10 ngên hâng àûúåc
TCTD, chi nhấnh ngên hâng nûúác ngoâi vâ cố hiïåu
chó àõnh thđ àiïím theo tiïu chín Basel II àấp ûáng
lûåc tûâ ngây 1/2/2015. C thïí thưng tû nây àậ bưí
tn th cấc chín mûåc vưën ca Basel II theo phûúng sung quy àõnh xấc àõnh giấ trõ thûåc ca vưën àiïìu lïå,
phấp chín hốa. Àïën cëi nùm 2018, cấc ngên hâng vưën àûúåc cêëp, cấc cêëu phêìn vưën, phûúng phấp vâ
àûúåc chổn thûåc hiïån cấc chín mûåc vưën ca Basel cấch tđnh, bưí sung quy àõnh vïì t lïå dûå trûä thanh
II theo phûúng phấp nêng cao. Sau nùm 2018, cấc
khoẫn... Tiïëp àố, vâo thấng 12 nùm 2016, NHNN àậ
chín mûåc ca Basel II sệ àûúåc ấp dng vâo toân ban hânh Thưng tû 41/2016/TT-NHNN quy àõnh t
bưå cấc ngên hâng trong hïå thưëng. NHNN Viïåt Nam lïå an toân vưën àưëi vúái ngên hâng, chi nhấnh ngên
thânh lêp Ban chó àẩo triïín khai Basel II cố sûå tham hâng nûúác ngoâi. Theo àố cấc nưåi dung ca Thưng
gia vâ phưëi húåp ca lậnh àẩo cao cêëp ca 10 ngên tû àậ hûúáng sất theo chín Basel II vâ cố nhiïìu
hâng. Àưìng thúâi thiïët lêåp àưåi ng triïín khai Basel II àiïím thay àưíi so vúái cấc Thưng tû trûúác nhû: àiïìu
cấc tưí cưng tấc ca cấn bưå thanh tra ca Cú quan chónh hïå sưë CAR tûâ 9% xëng 8%, àùåc biïåt bưí sung

71 cưng àoâ
Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc
Sưë 11 thấng 4/2018


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN
u cêìu vưën cho ri ro thõ trûúâng vâ ri ro hoẩt àưång. thưëng NHTM úã Viïåt Nam vêỵn chûa phẫn ấnh trung
Thưng tû nây cố hiïåu lûåc thi hânh tûâ ngây 1/1/2020. thûåc tònh hònh hoẩt àưång ca cấc ngên hâng do tònh
Nhû vêåy, hiïån nay khi chûa ấp dng Thưng tû 41 thò
trẩng giêëu giïëm núå xêëu vâ chûa tn th chùåt chệ

sûå an toân vưën ca hïå thưëng ngên hâng thûúng mẩi viïåc trđch lêåp dûå phông ri ro. Nïëu so sấnh t lïå nây
(NHTM) Viïåt Nam cêìn xem xết lẩi.
vúái cấc trong khu vûåc thò mûác àưå an toân vưën ca
cấc NHTM Viïåt Nam côn úã mûác thêëp.
Bẫng 1: Hïå sưë CAR húåp nhêët ca cấc NHTM
Rộ râng, khi kinh tïë xët hiïån nhûäng bêët ưín, cấc
cưí phêìn niïm ët úã Viïåt Nam
NHTM cố thïí gùåp nhûäng khố khùn hún rêët nhiïìu so
vúái trong giai àoẩn bònh thûúâng ca nïìn kinh tïë. Viïåc
nêng cao mûác an toân vưën tûúng tûå nhû mưåt “têëm
àïåm” gip cấc NHTM chưëng cấc “c sưëc” tûâ mưi trûúâng
kinh doanh biïën àưång.
o Quẫn trõ ri ro tđn dng
Tûâ 2008 àïën cëi 2015, t lïå núå xêëu toân hïå
Ngìn:  Hoâng  Thõ  Thu  Hûúâng,  2017
thưëng ngên hâng tùng tûâ 2,17% (2008) àïën 2,72%
(2015), nùm 2012 t lïå nây lâ cao nhêët 4,08%.
Sưë liïåu úã 
bẫng 1 cho thêëy, kïí tûâ nùm 2012 àïën
Biïíu àưì 1: T lïå núå xêëu ca cấc NHTM nùm 2015
nùm 2016, hïå sưë CAR ca cẫ hïå thưëng NHTM àïìu
àẫm bẫo quy àõnh lúán hún 9% vâ cố xu hûúáng tùng
lïn. Àưìng thúâi cố sûå phên hốa rộ rïåt tẩi cấc NHTM
lúán vâ NHTM nhỗ. C thïí, cấc NHTM lúán nhû BIDV,
CTG cố hïå sưë CAR thêëp chó àùåt mûác u cêìu trïn
9%, côn cấc NHTM nhỗ nhû NCB, EIB cố hïå sưë
CAR àẩt gêìn 20%. Tuy nhiïn, àiïìu nây chûa thïí
hiïån àûúåc mûác à vưën ca hïå thưëng NHTM. Búãi thûá
nhêët, phêìn mêỵu sưë theo quy àõnh ca cấc Thưng tû
trûúác àố múái chó xấc àõnh ri ro tđn dng chûá chûa

tđnh àïën ri ro thõ trûúâng vâ ri ro hoẩt àưång (ri ro Ngìn: Bấo cấo tâi  chđnh  cấc NHTM
vêån hânh). Nhû vêåy, nïëu tđnh thïm ri ro thõ trûúâng
Cấc ngên hâng àậ àấnh giấ lẩi chêët lûúång tâi
vâ ri ro hoẩt àưång thò hïå sưë CAR ca cấc ngên
sẫn, khẫ nùng thu hưìi, giấ trõ núå xêëu, tùng cûúâng
hâng sệ giẫm xëng do nïëu tđnh thïm hai loẩi ri ro
trđch lêåp dûå phông, chuín núå xêëu thânh vưën gốp; râ
nây sệ chiïëm trung bònh 1,5 àïën 2% hïå sưë CAR.
Mùåc khấc, trïn thûåc tïë t lïå an toân vưën ca hï
å soất lẩi cấc khoẫn àêìu tû, giẫm àêìu tû vâo lơnh vûåc
ri ro, chuín dõch mư hònh kinh doanh theo hûúáng
Bẫng 2: Hïå sưë an toân vưën hïå thưëng cấc TCTD àa dẩng hốa sẫn phêím, dõch v ngên hâng, têåp trung
nêng cao chêët lûúång dõch v ngên hâng truìn thưëng
tẩi Viïåt Nam vâ mưåt sưë qëc gia trïn thïë giúái
vâ phất triïín nhanh cấc dõch v ngên hâng hiïån àẩi.
Qëcgia
CAR
o Cưng tấc thanh tra, giấm sất
Viïåt Nam
11,85%
TCTD Viïåt Nam
11,13%
NHNN Viïåt Nam vûâa thûåc hiïån chûác nùng thûåc
TCTD nûúác ngoâi
28,58%
thi chđnh sấch tiïìn tïå vûâa giấm sất hoẩt àưång cấc
Trung Qëc
11,8%
NHTM. Trong bưëi cẫnh hưåi nhêåp kinh tïë vâ thûåc hiïån
ÊËn Àưå

13,6%
lưå trònh múã cûãa thõ trûúâng dõch v tâi chđnh, NHNN
Indonesia
17,6%
àậ vâ àang cng cưë, hoân thiïån cú chïë giấm sất tâi
Malaysia
16,4%
chđnh theo cấc chín mûåc qëc tïë. Tuy nhiïn, àưëi
Pakistan
13,6%
chiïëu vúái 25 ngun tùỉc giấm sất ca Basel II hoẩt
Philippines
16,7%
àưång thanh tra giấm sất cấc ngên hâng úã Viïåt Nam
Thấi Lan
15,5%
Ngìn:  Àõnh  hûúáng  vâ  giẫi  phấp  cú  cêëu  lẩi  hïå múái chó àấp ûáng àûúåc mưåt sưë đt cấc ngun tùỉc.
thưëng  ngên  hâng  Viïåt  Nam  giai  àoẩn  2011  -  2015
o Minh bẩch vâ cưng bưë thưng tin
72 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 11 thấng 4/2018


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN
Trong cưng bưë vâ minh bẩch thưng tin, nhiïìu mẫng
ro tiïn tiïën nhùçm phông ngûâa ri ro. Kïët quẫ “
Khẫo
sưë liïåu chûa àûúåc theo dội trïn hïå thưëng; chêët lûúång sất vïì ngânh Ngên hâng Viïåt Nam 2013” ca KPMG
thưng tin côn thêëp, sưë liïåu chûa àêìy à, kõp thúâi, 80% ngên hâng àậ nùỉm bùỉt àûúåc viïåc NHNN lêåp
chûa minh bẩch, chêët lûúång thưng tin côn nhiïìu hẩn kïë hoẩch thûåc hiïån khung giấm sất theo Hiïåp ûúác

chïë so vúái u cêìu theo thưng lïå qëc tïë.
Basel II. NHNN àậ tâi trúå cấc khốa àâo tẩo giúái
Vêën àïì cưng khai thưng tin tâi chđnh vêỵn chûa
thiïåu  nghơa ca Basel II cho cấc ngên hâng nhûng
àûúåc thûåc hiïån sêu rưång, do tđnh phấp chïë chûa chûa àûa ra hûúáng dêỵn khi nâo cấc quy àõnh múái
nghiïm nïn khưng tẩo sûå rùn àe; hïå thưëng kïë toấn
àûúåc ban hânh. Khoẫng 57% àưëi tûúång tham gia
vâ kiïím toấn côn nhiïìu bêët cêåp chûa àẩt chín mûåc khẫo sất cho rùçng, vêën àïì quẫn trõ ri ro hoẩt àưång
qëc tïë; cú súã hẩ têìng hẩn chïë nïn hïå thưëng thưng lâ àấng Basel II. Hai khố khùn chung àûúåc nhùỉc
tin chûa àưìng bưå; têm l che dêëu thưng tin côn phưí àïën nhiïìu nhêët lâ chi phđ triïín khai Hiïåp ûúác Basel
biïën; trònh àưå ûáng dng CNTT ca cấc NHTM cônII (85%) vâ thiïëu dûä liïåu lõch sûã (78%).
nhiïìu bêët cêåp vâ thiïëu àưìng bưå.
o u cêìu vïì hïå thưëng dûä liïåu tin cêåy vâ chđnh
2. Nhûäng tấc àưång ca hiïåp ûúác Basel II àïën
xấc cao
hïå thưëng Ngên hâng thûúng mẩi Viïåt Nam
Thu thêåp vâ lûu trûä dûä liïåu rêët quan trổng trong
2.1. Nhûäng tấc àưång tđch cûåc
dûå ấn triïín khai Basel II. Theo nhiïìu chun gia,
Trong hiïåp ûúác Basel II, cấc cưng c vâ phûúng cẫn trúã lúán nhêët àưëi vúái àa sưë ngên hâng nûúác ta khi
phấp quẫn l ri ro tiïn tiïën àûúåc triïín khai àẫm bẫo triïín khai Basel II lâ cú súã dûä liïåu. Hïå thưëng cưng
cho nhûäng ngên hâng cố hïå thưëng quẫn trõ ri ro tưët nghïå ngên hâng lội (core banking system) tẩi cấc
giẫm thiïíu chi phđ, têåp trung phất triïín cấc mẫng ngên hâng cố nhiïìu hïå thưëng khấc nhau àang cng
nghiïåp v kinh doanh múái vâ hiïåu quẫ hún trong àûúåc  àêìu tû  nhû  Flexcube  ca  Oracle,  T24  ca
phên bưí ngìn vưën kinh doanh.
Temenos... thêåm chđ cố ngên hâng côn cố kho dûä
Triïín khai Basel II gip cấc ngên hâng hoẩt àưång liïåu khấc ngoâi core nhû excel, file hưì sú nïn dêỵn
an toân hún do trònh àưå quẫn trõ ri ro àûúåc tùng àïën cấc bấo cấo kiïët xët rúâi rẩc, khưng chđnh xấc,
cûúâng, mư hònh ri ro vâ xïëp hẩng nưåi bưå àûúåc chkhưng àûúåc kiïím duåt vâ cêåp nhêåt thûúâng xun.
àưång ấp dng. Àùåc biïåt trong lơnh vûåc tđn dng àôi Dûä liïåu àậ khưng àûúåc cấc ngên hâng ch trổng

hỗi cấc ngên hâng phẫi ch trổng viïåc àấnh giấ mûácthu thêåp vâ quẫn trõ mưåt cấch cố hïå thưëng trong sët
àưå tđn nhiïåm ca khấch hâng thay vò dûåa ch ëu thúâi gian dâi trong khi u cêìu tưëi thiïíu àưå dâi dûä
vâo tâi sẫn àẫm bẫo.
liïåu cho mưåt sưë mư hònh phên tđch lâ 3 nùm (ngoẩi
Sau khi triïín khai Basel II vúái cấc u cêìu vïì vưën
trûâ phûúng phấp tiïu chín khưng u cêìu thúâi gian
vâ thanh khoẫn, quẫn trõ ri ro àẩt chín qëc tïë sệ lõch sûã dûä liïåu). Do àố, viïåc xêy dûång hïå thưëng vâ
gip cấc ngên hâng cố cú hưåi hưåi nhêåp vúái thõ trûúâng
thu thêåp dûä liïåu sệ cêìn thúâi gian, cưng sûác, tiïìn bẩc
qëc tïë, nhêët  lâ khi múã ca thõ trûúâng tâi chđnh,ca cấc ngên hâng trûúác khi triïín khai.
àưìng thúâi cấc ngên hâng khưng chó thu ht àûúåc cấc
o u cêìu vïì chi phđ tâi chđnh
nhâ àêìu tû nûúác ngoâi mâ sệ tûå mònh thêm nhêåp
Mưåt thấch thûác khấc lâ chi phđ triïín khai Basel II.
vâo cấc thõ trûúâng phất triïín, thu ht vưën tûâ cấc thõ
Cấc u cêìu vïì tn th Basel II dûå kiïën ban hânh
trûúâng nây.
trong thúâi gian túái àôi hỗi chi phđ triïín khai lúán, têåp
2.2. Nhûäng thấch thûác àùåt ra vúái ngên hâng
trung vâo chi phđ àêìu tû hïå thưëng cưng nghïå thưng
thûúng mẩi Viïåt Nam
tin, chi phđ thụ tû vêën vâ chi phđ ngìn nhên lûåc,
o Vêën àïì nêng cao nùng lûåc quẫn trõ ri ro
dûå kiïën sệ tùng trong tûúng lai vâ chó nhûäng ngên
Xu hûúáng hưåi nhêåp àôi hỗi cấc NHTM Viïåt Namhâng cố khẫ nùng chi trẫ múái cố thïí tưìn tẩi.
phẫi àấp ûáng àûúåc u cêìu quẫn trõ vâ quẫn trõ ri Hiïån nay, chûa cố ngên hâng nâo cưng bưë thưng
ro nối riïng theo chín mûåc qëc tïë, àưìng thúâi múã tin vïì chi phđ cêìn cho viïåc triïín khai Basel II, tuy
ra cú hưåi tiïëp cêån nhanh vâ gêìn hún vúái cấc chín nhiïn, theo kinh nghiïåm ca mưåt sưë tưí chûác tđn dng
mûåc àố. Hiïån nay bïn cẩnh nưỵ lûåc giẫi quët núå àậ triïín khai dûå ấn Basel II tẩi khu vûåc chêu Ấ thò
xêëu tûâ cấc khoẫn cho vay trong quấ khûá, cấc ngên tưíng chi phđ sệ dao àưång tûâ 15 àïën 40 triïåu USD. Chi

hâng àậ tûâng bûúác xêy dûång hïå thưëng quẫn trõ riphđ nây ph thåc vâo quy mư, phẩm vi hoẩt àưång,

73 cưng àoâ
Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc
Sưë 11 thấng 4/2018


KINH NGHIÏÅM - THÛÅC TIÏỴN
nïìn tẫng sùén cố ca tûâng ngên hâng. Vò vêåy mưỵi Thûá sấu, cấc ngên hâng nùçm trong danh sấch
ngên hâng phẫi cố sûå tđnh toấn cho chi phđ ca tûâng ca NHNN lûåa chổn àïí triïín khai Basel II cêìn àõnh
giai àoẩn thûåc hiïån trong lưå trònh ấp dng, àïí khưng k tưí chûác hưåi thẫo hóåc cấc bíi lâm viïåc àïí trao
àưíi, rt kinh nghiïåm vâ cng thấo gúä nhûäng khố
gêy phất sinh quấ lúán.
o Quy àõnh ca ca NHNN vïì hoẩt àưång ngên khùn, vûúáng mùỉc trong quấ trònh triïín khai ấp dng
Basel II.
hâng ph húåp vúái lưå trònh triïín khai Basel II
Thûá bẫy
, ngoâi àưëi tấc tû vêën lâ cấc cưng ty kiïím
Theo àấnh giấ vïì tđnh khẫ thi khi u cêìu cấc
toấn hâng àêìu, cố nhiïìu kinh nghiïåm tû vêën triïín
NHTM tn th chín Basel II, E&Y Viïåt Nam cho
rùçng, mc tiïu hûúáng túái chín Basel II vâo nùm khai ấp dng Basel II trïn thïë giúái nhû E&Y, KPMG...
2018 khưng phẫi quấ xa vúâi. Viïåc ban hânh cấc quy (hûúáng àûúåc hêìu hïët cấc ngên hâng tẩi Viïåt Nam
tùỉc tđnh toấn vưën theo phûúng phấp tiïu chín ca lûåa chổn), cấc ngên hâng cố thïí hổc hỗi kinh nghiïåm
Basel II khưng phûác tẩp, mâ khố úã chưỵ xấc àõnh mûác vâ têån dng sûå hưỵ trúå ca chđnh àưëi tấc chiïën lûúåc
ca ngên hâng mònh.
ph húåp ca cấc hïå sưë ri ro cêìn àûúåc thiïët lêåp úã
Thûá tấm
, cấc ngên hâng khưng nùçm trong danh
Viïåt Nam. Thấch thûác lúán nhêët hiïån nay lâ viïåc NHNN

sấch thđ àiïím triïín khai Basel II cng cêìn râ soất lẩi
kõp thúâi ban hânh cấc vùn bẫn àïí cấc NHTM ấp dng
vâ thiïët lêåp cấc t lïå an toân nhû thïë nâo àïí ph húåphoẩt àưång, cố kïë hoẩch chín bõ triïín khai Basel II
vúái mùåt bùçng cấc NHTM trong nûúác, àấnh giấ àngtrong thúâi gian túái, àùåc biïåt têåp trung vâo mẫng hïå
thưëng thưng tin quẫn l nhùçm chín hốa hïå thưëng
mûác àưå ẫnh hûúãng àïën hïå thưëng khi ấp dng cấc
dûä liïåu thưng tin ngên hâng - mưåt ëu tưë quan trổng
tiïu chín trïn.
khưng thïí thiïëu cố tấc àưång àïën sûå thânh bẩi ca
3. Mưåt sưë khuën nghõ vïì ấp dng hiïåp ûúác
viïåc triïín khai Basel II. 
vưën Basel II trong hïå thưëng NHTM Viïåt Nam
Thûá nhêët, cêìn tùng cûúâng sûå phưëi húåp giûäa NHNN Tâi liïåu tham khẫo
1. Ngư Vùn Chiïën (2017), “Tấc àưång vâ lưå trònh ca viïåc ấp dng
vâ cấc NHTM trong viïåc xêy dûång, triïín khai quy
chín mûåc Basel II tẩi Viïåt Nam”,
Tẩp chđ Tâi chđnh
(5),
àõnh hûúáng dêỵn Basel II nhùçm tẩo sûå thưëng nhêët vïì tr.97-98.
Ấp dng Hiïåp ûúác vưën Basel II: Kinh
nhêån thûác vâ hânh àưång trong quấ trònh triïín khai 2. Trêìn Viïåt Dung (2017),
nghiïåm qëc tïë vâ hâm cho Viïåt
, Lån
Namấn tiïën sơ kinh tïë,
Basel II.
Trûúâng ÀH Kinh tïë - Àẩi hổc Qëc gia Hâ Nưåi.
Thûá hai, cấc ngên hâng cêìn thay àưíi khêíu võ ri
3. Hoâng Thõ Thu Hûúâng (2017), “Hïå sưë an toân vưën ca cấc
ro, tùng chi phđ àêìu tû cho cưng tấc quẫn trõ ri ro,
NHTM Viïåt Nam”,

Tẩp chđ Tâi chđnh
, truy cêåp tapchitaichinh.vn/
têåp trung hoân thiïån vïì quẫn trõ ri ro trong hoẩt kinh-te-vi-mo/quan-tri-rui-ro-tin-dung-theo-basel-ii-tai-nganhang-tmcp-dau-tu-va-phat-trien-viet-nam-131140.html
àưång ngên hâng. Àiïìu nây sệ lâm cho khoẫng cấch
4.
Khẫo sất vïì ngânh Ngên hâng
giûäa cấc chó sưë ri ro thûåc tïë vâ mc tiïu Basel II KPMG Viïåt Nam (2013),
Viïåt Nam 2013.
gêìn nhau hún.
5. Ngên hâng Nhâ nûúác Viïåt Nam (2011), Àõnh hûúáng vâ giẫi
Thûá ba, hoân thiïån hïå thưëng thưng tin quẫn l àïí
phấp cú cêëu lẩi hïå thưëng ngên hâng Viïåt Nam giai àoẩn
hoân thiïån cú súã dûä liïåu, àẫm bẫo viïåc chẩy mư hònh 2011 - 2015.
ri ro cho kïët quẫ chđnh xấc nhêët àưëi vúái tûâng ngên6. Ngên hâng Nhâ nûúác Viïåt Nam (2014), Quy àõnh cấc giúái hẩn,
t lïå bẫo àẫm an toân trong hoẩt àưång ca Tưí chûác tđn dng,
hâng, cấc ngên hâng cêìn thûåc hiïån râ soất, chín chi nhấnh ngên hâng nûúác ngoâi ban hânh theo Thưng tû sưë
hốa lẩi dûä liïåu àïí chín bõ cho viïåc thûåc hiïån.
36/2014/TT-NHNN ngây 20 thấng 11 nùm 2014.
Thûá tû, tuín chổn, àâo tẩo nhên sûå cố chêët 7. Ngên hâng Nhâ nûúác Viïåt Nam (2016), Quy àõnh cấc giúái hẩn,
lûúång, gùỉn bố lêu dâi vúái ngên hâng. Cấc ngên hâng t lïå bẫo àẫm an toân trong hoẩt àưång ca Tưí chûác tđn dng,
chi nhấnh ngên hâng nûúác ngoâi ban hânh theo Thưng tû
cêìn cố chđnh sấch tuín dng cấc nhên sûå chêët
41/2016/TT-NHNN ngây 30 thấng 12 nùm 2016.
lûúång cao vâ cam kïët gùỉn bố lâm viïåc lêu dâi àïí 8. Nguỵn Vùn Thổ, Nguỵn Ngổc Linh (2015), “Thấch thûác àưëi
thûåc hiïån dûå ấn.
vúái ngên hâng Viïåt Nam khi triïín khai Basel
Tẩp
II”,
chđ Ngên
hâng(thấng 9/2015), tr 31-34.

Thûá nùm, sûã dng, phên bưí chi phđ àïí àêìu tû
Khẫ nùng vâ
cho viïåc thûåc hiïån dûå ấn Basel II: Viïåc thûåc hiïån 9. Nguỵn Àûác Trung, Phan Anh vâ cưång sûå (2015),
àiïìu kiïån ấp dng mưåt sưë khuën nghõ chđnh sấch tûâ Basel II
Basel II cêìn chi phđ khưng hïì nhỗ. Cấc ngên hâng
trong giấm sất hïå thưëng ngên hâng thûúng mẩi Viïåt
, àïì Nam
cêìn xêy dûång kïë hoẩch sûã dng chi phđ cho dûå ấn tâi nghiïn cûáu khoa hổc cêëp ngânh, Hổc viïån Ngên hâng.
10. Website Ngên hâng Nhâ nûúác Viïåt Nam: www.sbv.gov.vn
àûúåc triïín khai trong nhiïìu nùm.
74 Tẩp chđ Nghiïn cûáu khoa hổc cưng àoân
Sưë 11 thấng 4/2018