Luận văn Thạc sĩ khoa học giáo dục: Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở trung tâm dạy nghề Huyện Nông Cống,Tỉnh Thanh Hoá

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

LÊ NGỌC LỢI

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRUNG TÂM DẠY NGHỀ 
HUYỆN NÔNG CỐNG,TỈNH THANH HOÁ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC


2


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

LÊ NGỌC LỢI

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRUNG TÂM DẠY NGHỀ 
HUYỆN NÔNG CỐNG,TỈNH THANH HOÁ
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 

PGS.TS: NGUYỄN THỊ HUỜNG

4


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành Luận văn này, với tình cảm chân thành, Tôi xin bày tỏ 
lòng biết ơn sâu sắc tới:
­ Ban Giám hiệu, khoa Sau đại học, quý Thầy, Cô giáo Trường Đại 
học Vinh đã nhiệt tình giảng dạy và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Tôi  
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
­ Đặc biệt, Tôi xin chân thành cảm  ơn PGS.TS. Nguyễn Thị Hường  
đã giúp đỡ, chỉ  dẫn tận tình trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành 
Luận văn này. Đồng thời Tôi cũng xin chân thành cảm ơn:
­ Ban giám đốc, CBGV,CNV Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, 
tỉnh Thanh Hóa đã đóng góp ý kiến, cung cấp thông tin tư liệu, đã tạo điều  
kiện tốt nhất cho Tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
­ Cảm  ơn các bạn đồng nghiệp và gia đình đã động viên, khuyến 
khích Tôi trong thời gian học tập nghiên cứu hoàn thiện Luận văn.
Mặc dù đã rất cố  gắng trong quá trình thực hiện đề  tài, nhưng do  
thời gian, điều kiện và khả  năng còn hạn chế, chắc chắn Luận văn không 
tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Kính mong được sự chỉ dẫn, đóng góp 
ý kiến quý báu của quý Thầy, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp để kết quả 
nghiên cứu được hoàn thiện hơn, đạt kết quả cao hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Nghệ An, tháng 09 năm 2012
Tác giả

   Lê Ngọc Lợi

MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu............................................................................. 3
3.   Khách   thể   và   đối   tượng   nghiên 
cứu.......................................................
4.
 
Giả
 

3

thuyết

 

khoa 

học...............................................................................
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...........................................................................
6. Phạm vi nghiên cứu ..............................................................................
7. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................
8. Những đóng góp của đề tài...................................................................
9.
 
Cấu
 

trúc
 
Luận 
văn .................................................................................
Chương 1
1.1. 

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
Lịch
 
sử
 
nghiên
 
cứu

đề..................................................................
1.2. 
Một
 
số
 
khái

 

niệm

vấn 

 
 

cơ 

3
3
4
4
4
5

6
7

bản....................................................................
1.2.1. Giáo viên, giáo viên dạy nghề ........................................................ 7
1.2.2.   Đội   ngũ,   đội   ngũ   giáo   viên   dạy 
nghề...............................................
1.2.3.   Chất   lượng,   chất   lượng   đội   ngũ   giáo 
viên.......................................
1.2.4.   Nâng   cao   chất   lượng   đội   ngũ   giáo   viên   dạy 
nghề...........................
1.3.   Một   số   vấn   đề   lý   luận   về   đội   ngũ   giáo   viên   dạy 

11
12
14
14

nghề........................
1.3.1.   Vị   trí,   vai   trò   của   người   giáo   viên   dạy  14


7

nghề....................................
1.3.2. Những đặc trưng của đội ngũ giáo viên trong các Trung tâm dạy 
nghề hiện nay
1.3.3.Các   tiêu   chí   đánh   giá   chất   lượng   đội   ngũ   giáo   viên   dạy 
nghề.........
1.4. Một số vấn đề  về  quản lý nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên 

16
20
27

dạy 
nghề.............................................................................................................
1.4.1. Nội dung của công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên 

27

dạy 
nghề.............................................................................................................
1.4.2. Các yếu tố  quản lý  ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng 
đội

 

ngũ

 

giáo

 

viên

 

dạy  35

nghề...............................................................................
1.4.3. Chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất 
lượng   đội   ngũ   giáo   viên   dạy   nghề   iện 

40

nay.................................................
Tiểu kết chương 1..................................................................................... 43


Chương 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG  ĐNGV
Ở TRUNG TÂM DẠY NGHỀ HUYỆN NÔNG CỐNG, TỈNH THANH HÓA

44

.  2.1.  Sơ lược quá trình phát triển của Trung tâm dạy nghề huyện Nông 

44

Cống, tỉnh Thanh 
Hóa...........................................................................................
2.2.Thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên dạy nghề của  Trung tâm dạy 
nghề

huyện

 

 

Nông

 

Cống, 

tỉnh

Thanh  50

 

Hóa...........................................................
2.2.1.Về   số   lượng,   cơ   cấu     chất   lượng   đội   ngũ   giáo 
viên..........................

2.2.2.Năng   lực   sư   phạm   kỹ   thuật   của   giáo 
viên.......................................
2.2.3.Thái độ  nghề  nghiệp, phẩm chất chính trị, đạo đức của  đội 
ngũ giáo viên
2.2.4.Kết quả khảo sát đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên ở Trung 
tâm

 

dạy

nghề

 

 

huyện

51
55
60

Nông  62

 

Cống............................................................
2.3. Thực trạng công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mà 
Trung

 

tâm

 

đã

đề

 

 

xuất

 

và

 

thực  64

hiện........................................................
2.3.1. Những việc đã làm được trong công tác nâng cao chất lượng 
đội

 

ngũ

giáo  64

 

viên.............................................................................................
2.3.2. Những mặt còn hạn chế của công tác nâng cao chất lượng đội ngũ 
giáo viên
2.4.
 

Đánh

 

giá

 

chung

trạng...............................................................
Tiểu kết chương 

 

về

 

thực 

66
66
71


9

2.....................................................................................

Chương 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐNGV Ở TRUNG 
TÂM DẠY NGHỀ HUYỆN NÔNG CỐNG, TỈNH THANH HÓA

3.1.

 

Các

 

nguyên

 

tắc

 

đề

 

xuất

 

giải 

pháp......................................................
3.2. Những giải pháp nâng cao chất lượng  đội ngũ giáo viên Trung 

72

tâm   dạy   nghề   huyện   Nông   Cống,   tỉnh   Thanh  73
Hoá..........................................
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho các cấp uỷ  Đảng, chính quyền, mọi 
thành viên trong Trung tâm về  vị  trí, vai trò của   đội ngũ giáo viên 
trong

 

tình

 

hình 

mới.............................................................................................
3.2.2. Làm tốt công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội 

73

74

ngũ giáo viên ............................................................................................
3.2.3. Phát triển về số lượng, hoàn thiện về cơ cấu đội ngũ giáo viên
77
3.2.4. Nâng cao năng lực sư phạm kỹ thuật, chuyên môn nghề nghiệp,  
năng lực bổ  trợ, thái độ  và phẩm chất đạo đức chính trị  cho đội ngũ 
giáo 

79

viên...............................................................................................................
3.2.5.   Đa   dạng   hoá   các   hình   thức   bồi  86


10

dưỡ ng .........................................
3.2.6.  Thực  hiện  tốt   chế   độ   chính sách   đảm  bảo ngày  càng  tốt 
hơn   quyền   l ợi   v ật   ch ất,   tinh   th ần   cho   độ i   ngũ   giáo  90
viên..............................
3.3.   Mối   quan

 

hệ

 

giữa

 

các

 

giải 

pháp..........................................................
3.4.   Thăm   dò   mức   độ   cần   thiết   và   tính   khả   thi   của   các  giải 
pháp............
Tiểu kết chương 3...................................................................................
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...............................................................
1.Kết 
luận..................................................................................................
2.Kiến 

93
94
97
98
98

99

nghị...............................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................... 101
PHỤ 
LỤC................................................................................................

104


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 
CNH ­ HĐH
DV&SX
ĐNGV
ĐNGVDN
GV
GVDN
KT­XH 
LĐTB&XH
NVSP
NXB
SPKT
UBND
XHCN
GDTX
CBGV,CNV
ĐT­BD
GD&ĐT
NCKH
CBQLGD

: Công nghiệp hoá ­ Hiện đại hoá
: Dịch vụ và sản xuất
: Đội ngũ giáo viên
: Đội ngũ giáo viên dạy nghề
: Giáo viên
: Giáo viên dạy nghề
: Kinh tế xã hội
: Lao động thương binh và xã hội
: Nghiệp vụ sư phạm
: Nhà xuất bản
: Sư phạm kỹ thuật
: Uỷ ban nhân dân
: Xã hội chủ nghĩa
: Giáo dục thường xuyên
: Cán bộ giáo viên, công nhân viên
: Đào tạo ­ bồi dưỡng
: Giáo dục và đào tạo
: Nghiên cứu khoa học
: Cán bộ quản lý giáo dục


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Trang
Sơ đồ 

Cơ  cấu ­ Tổ chức bộ máy Trung tâm dạy nghề  huyện 

2.1: 
Sơ đồ 

Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa

45

Các nội dung đào tạo, bồi dưỡng giáo viên.

3.1: 
Sơ đồ 

85

Các hình thức đào tạo, bồi dưỡng giáo viên

3.2: 
Sơ đồ 

88

Mối quan hệ  giữa các giải pháp nâng cao chất lượng  

3.3: 

93

đội ngũ giáo viên


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Trang

Bảng 2.1:
Bảng 2.2:
Bảng 2.3:
Bảng 2.4:
Bảng 2.5:
Bảng 2.6:
Bảng 2.7:
Bảng 2.8:

Tổng hợp kết quả tuyển sinh đào tạo 
từ năm học 2009 ­ 2011
Cơ sở hạ tầng
Thống kê số lượng giáo viên đến 31/12/2011
Cơ cấu ĐNGV theo nghề  của Trung tâm
Cơ cấu của ĐNGV về giới tính
Cơ cấu của ĐNGV về độ tuổi và thâm niên giảng 
dạy
Cơ cấu trình độ học vấn, chuyên môn của ĐNGV
Tổng hợp về trình độ nghiệp vụ sư phạm của 

Bảng 2.9:
Bảng 2.10:
Bảng 2.11:
Bảng 2.12:
Bảng 2.13:

ĐNGV Trung tâm dạy nghề Nông Cống.
Bảng thống kê năng lực dạy nghề của ĐNGV
Thống kê trình độ ngoại ngữ của đội ngũ giáo viên
Thống kê trình độ tin học của đội ngũ giáo viên 

Khảo sát cơ cấu số lượng đội ngũ giáo viên
Khảo sát chất lượng đội ngũ giáo viên
Khảo sát năng lực sư phạm, năng lực bổ trợ, thái độ 

Bảng 2.14:

chính trị, phẩm chất nghề nghiệp, đạo đức, chất 

47
49
51
52
52
53
54
55
55
58
59
62
63
63

lượng công tác quản lý đội ngũ
Khảo sát mức độ cần thiết và tính khả thi của các 
Bảng 3.1:

Bảng 3.2:

giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở 

Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống.
Kết quả điều tra mức độ rất cần thiết và tính khả 
thi cao (%)

94

96


14

MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 

Ngày 11 tháng 01 năm 2005 Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 
09/QĐ­CP phê duyệt đề án "Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo 
và CBQLGD", với mục tiêu tổng quát sau: "Xây dựng đội ngũ nhà giáo và 
CBQLGD theo hướng chuẩn hoá, nâng cao chất lượng đảm bảo đủ  về  số 
lượng, đồng bộ  về  cơ  cấu đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, 
phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn 
của nhà giáo đáp  ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự  nghiệp giáo dục trong  
công cuộc đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước". Và đưa ra các nhiệm vụ  chủ 
yếu: "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng để  tiếp tục xây dựng và nâng cao 
chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, 
nâng cao nhận thức của toàn xã hội về  vai trò trách nhiệm của nhà giáo và 
nhiệm vụ  xây dựng đội ngũ nhà giáo, CBQLGD có chất lượng cao, giỏi về 
chuyên môn nghiệp vụ, trong sáng về đạo đức, tận tụy về nghề nghiệp làm 
trụ  cột thực hiện các mục tiêu nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài, đào tạo  
nhân lực".
Công tác đào tạo nghề  được Đảng và Nhà nước đặc biệt coi trọng,  

nhất là trong giai đoạn hiện nay ­ giai đoạn đẩy mạnh CNH ­ HĐH đất 
nước. Sự  nghiệp CNH ­ HĐH đòi hỏi một lực lượng lao động có trình độ 
chuyên môn kỹ thuật vững vàng, đặc biệt là đội ngũ công nhân kỹ thuật lành 
nghề. Hàng năm, có trên một triệu thanh niên bước vào tuổi lao động và có  
nhu cầu tìm việc làm. Tâm lý “Phi đại học bất thành nhân” đang dần được 
khắc phục trong các tầng lớp nhân dân. Thực tế  cho thấy rằng, đại đa số 
thanh niên sau khi học hết bậc phổ thông không vào được đại học, phần lớn  


15
trong số họ đã chọn cho mình con đường đến với các trường nghề nhằm tạo 
cơ  hội cho việc tìm kiếm việc làm. Nhu cầu về  học nghề  của thanh niên 
ngày càng tăng. Dạy nghề Việt Nam đang chuyển mạnh từ đào tạo chủ yếu  
“Cung” sang đào tạo theo “ Cầu” của doanh nghiệp, thị  trường lao  động 
trong nước đồng thời tăng sức cạnh tranh trên thị  trường lao động quốc tế,  
đáp ứng được yêu cầu hội nhập. Cho đến nay, lao động qua đào tạo ở nước  
ta mới đạt khoảng 28%, điều này cho thấy sự  bất cập giữa lực lượng lao  
động có tay nghề  với yêu cầu của sự  nghiệp CNH ­ HĐH. Mục tiêu phấn  
đấu đến năm 2015 đạt khoảng 35% và đến năm 2020 đạt khoảng 50% tỷ lệ 
lao động qua đào tạo. Để đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển dạy nghề,  
cần đồng thời thực hiện các giải pháp, xây dựng, phát triễn đội ngũ GVDN  
đảm bảo chất lượng, số lượng, đồng bộ về cơ cấu ngành nghề đào tạo, đạt  
chuẩn về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng nghề. Vì vậy 
một trong những nhiệm vụ  quan trọng cần giải quyết là  nâng cao chất  
lượng đào tạo ĐNGVDN.
Trung tâm dạy nghề  huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá được thành 
lập 2006 theo Quyết định của Chủ  tịch Uỷ  ban nhân dân tỉnh Thanh Hoá. 
Theo quy hoạch mạng lưới các trường Trung cấp nghề của tỉnh Thanh Hóa 
đến 2015. Trung tâm dạy nghề Nông Cống sẽ nâng cấp thành trường Trung  
cấp nghề  Nông Cống của khu vực Tây nam tỉnh Thanh Hóa. Hiện tại quy  

mô hoạt động của Trung tâm còn nhỏ, non trẻ, thiếu tính đồng bộ. Để  đáp 
ứng được yêu cầu của sự  phát triển, đòi hỏi nhà quản lý cần hoạch định 
những chiến lược cụ  thể  sát với tình hình thực tế  để  xây dựng nên chất 
lượng đào tạo đáp ứng được nguồn nhân lực cho xã hội.
Xác định được vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên là lực lượng quyết  
định trong việc đảm bảo chất lượng đào tạo, góp phần sự nghiệp phát triển 


16
kinh tế xã hội của đất nước. Tuy nhiên trong những năm qua Trung tâm dạy 
nghề  huyện Nông Cống đã làm chưa tốt công tác này. Vì đội ngũ giáo viên 
còn chưa đáp ứng được về số lượng và chất lượng còn hạn chế một số mặt 
như: 
+ Năng lực sư phạm còn hạn chế nhất là đối với giáo viên trẻ  mới ra 
trường, các nghệ nhân được mời thỉnh giảng.
+ Trình độ chuyên môn kỹ thuật của đội ngũ giáo viên chưa cao, chưa  
đồng đều.
+ Một số  giáo viên còn thiếu kiến thức bổ  trợ  về  ngoại ngữ  và tin  
học.
Những điểm yếu đó đã  ảnh hưởng không nhỏ  tới chất lượng, hiệu 
quả  đào tạo của Trung tâm, khó có thể  đáp  ứng được những yêu cầu và 
nhiệm vụ  mới trong những năm tiếp theo. Trước tình hình đó, là một nhà  
quản lý, việc tăng cường về số lượng và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo 
viên là nhiệm vụ cấp bách đối với Trung tâm dạy nghề. Đó là lý do tôi chọn  
đề  tài:  "Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên  ở 
Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá”
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

     Từ nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng 
cao chất lượng  ĐNGV  ở  Trung tâm dạy nghề    huyện Nông Cống, tỉnh 

Thanh Hoá
3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

3.1. Khách thể: Quản lý nâng cao chất lượng ĐNGV ở các Trung tâm dạy 
nghề


17
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp nâng cao chất lượng ĐNGV ở Trung 
tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá
4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC

Chất lượng ĐNGV  ở  Trung tâm dạy nghề  huyện Nông Cống, tỉnh 
Thanh Hoá sẽ được nâng cao nếu đề xuất và thực hiện một số giải pháp có 
tính khoa học, phù hợp với điều kiện thực tiễn của Trung tâm.
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 

5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận: Về vấn đề nâng cao chất lượng ĐNGVDN.
5.2. Nghiên cứu cơ sở thực tiễn của đề tài : Khảo sát thực trạng công tác 
nâng cao chất lượng ĐNGV ở Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh  
Thanh Hoá.
5.3.   Đề  xuất một số  giải pháp nâng cao chất lượng ĐNGV  ở  Trung tâm 
dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá.
6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài tập trung nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng ĐNGV 
của Ban giám đốc Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá 
7. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

7.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc, phân tích, tổng hợp các 
tài liệu lý luận khoa học, tạp chí có liên quan nhằm xác lập cơ  sở  lý luận 

của đề tài.
7.2. Các Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Sử dụng các phương pháp như: 
­ Điều tra bằng Anket.
­ Phỏng vấn, tổng kết kinh nghiệm giáo dục.
­ Lấy ý kiến chuyên gia. Nhằm xác lập cơ sở thực tiễn của đề tài.


18
7.3. Phương pháp thống kê toán học: Nhằm xử lý số liệu thu được
8. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI

Đề tài phân tích và làm rõ một số khái niệm, nội dung của việc nâng 
cao   chất   lượng   ĐNGV   ở   Trung   tâm   dạy   nghề   huyện   Nông   Cống,   tỉnh  
Thanh Hoá.
Phản  ánh  thực  trạng  của công  tác  nâng cao  chất  lượng   ĐNGV  ở 
Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá.
Đưa ra một số  giải pháp nâng cao chất lượng ĐNGV  ở  Trung tâm 
dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá.
Đề xuất một số kiến nghị cần thiết đối với các cơ quan ban ngành có 
liên quan trong việc nâng cao chất lượng ĐNGVDN.
9. CẤU TRÚC LUẬN VĂN 

Ngoài phần mở  đầu, kết luận và kiến nghị, phụ  lục và tài liệu tham  
khảo luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của đề tài
Chương 2: Thực trạng công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên 
ở Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá.
Chương 3: Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên  ở 
Trung tâm dạy nghề huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hoá.

19

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
1.1. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ

Đánh   giá   về   đội   ngũ   giáo   viên   hiện   nay   Chỉ   thị   40­CT/TW   ngày 
15/6/2004 của Ban Bí thư  Trung  ương “Về  việc nâng cao chất lượng đội  
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục” đã nêu “Mục tiêu là xây dựng đội 
ngũ nhà giáo và cán bộ  quản lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất 
lượng, đủ  về  số  lượng, đồng bộ  về  cơ  cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao 
bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề  của nhà giáo, 
thông qua việc quản lý phát triển  đúng  định hướng  và có hiệu quả  sự 
nghiệp giáo dục để  nâng cao nguồn nhân lực, đáp  ứng đòi hỏi ngày càng 
cao của sự nghiệp CNH­HĐH đất nước” [13]; 


20
Vấn đề nghiên cứu xây dựng và phát triển nâng cao chất lượng đội 
ngũ giáo viên nói chung và xây dựng phát triển chất lượng ĐNGVDN đã 
được đề  cập trong nhiều đề  tài nghiên cứu, luận văn với phạm vi rộng  
hoặc  ở  một số  đề  tài trong phạm vi của một ngành, một địa phương cụ 
thể có thể kể đến như: Đề  tài “Nghiên cứu việc bồi dưỡng cán bộ  giảng 
dạy đại học và GVDN” của TS. Phạm Thanh Nghị, nghiên cứu phục vụ 
cho các đối tượng là cán bộ  giáo dục và GVDN  ở  diện rộng; đề  tài TS 
“Các giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ GV 
trường Trung học kinh tế và Kỹ nghệ thực hành tỉnh Phú Thọ” của Đặng 

Thị   Minh   Thuỷ;   đề   tài   của   Trần   Hùng   Lượng   “Một   số   giải   pháp   bồi 
dưỡng năng lực sư phạm kỹ thuật cho GVDN Việt Nam hi ện nay”, nghiên 
cứu cơ  sở  lí luận của các biện pháp bồi dưỡng năng lực SPKT, đề  xuất 
một số giải pháp bồi dưỡng năng lực SPKT cho GVDN toàn quốc, đề  tài 
“Kỹ  năng sư  phạm của GVDN ­ thực trạng và giải pháp” của Đỗ  Mạnh  
Cường và Đỗ Thị Lan.
Mô hình xây dựng đội ngũ giáo viên do Bộ  giáo dục và đào tạo tổ 
chức(1987), Mô hình đào tạo bồi dưỡng giáo viên dạy nghề  do Tổng cục 
dạy nghề  tổ  chức(1999), Mô hình giáo viên dạy nghề  Của PGS.TS. Trần  
Khánh Đức,.. và một số  công trình nghiên cứu, bài viết về  công tác đào 
tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ  đội ngũ giáo viên dạy nghề  của TS. 
Nguyễn Xuân Mai, TS. Phạm Chính Thức, TS. Hoàng Ngọc Trí,...đây là 
những công trình khoa học nghiên cứu hết sức công phu, có tính lý luận và 
thực tiễn cao, đã góp phần vào việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo 
viên. 
­  Nói chung các đề tài nghiên cứu trên đã đề cập đến nhiều lĩnh vực 
của đào tạo nghề, trong đó có các biện pháp quản lý ĐNGVDN. Từ  đó đã 


21
tác động đến phát triển ĐNGVDN trên tầm vĩ mô và từng đơn vị, cơ  sở 
dạy nghề. Khi luật dạy nghề  ban hành (có hiệu lực từ  ngày 01/06/2007) 
quy định trong hệ thống dạy nghề có 3 trình độ  đào tạo là cao đẳng nghề,  
trung cấp nghề, sơ  cấp nghề  theo  đó là các loại hình cơ  sở  dạy nghề: 
Trường Cao đẳng nghề, Trường trung cấp nghề  và Trung tâm dạy nghề. 
Các Trung tâm GDTX ­ Dạy nghề  được tách thành Trung tâm GDTX và 
Trung tâm dạy nghề không chỉ đơn thuần là sự chuyển đổi cơ học mà là sự 
chuyển đổi về  chất làm thay đổi toàn bộ  hoạt động, mục tiêu, nội dung  
chương trình và đặc biệt là yêu cầu cao về chất lượng ĐNGVDN. Mặc dù 
đã có nhiều đề  tài nghiên cứu, nhiều bài viết nhưng chưa có đề  tài nghiên 

cứu về  giải pháp nâng cao chất lượng ĐNGVDN  ở  Trung tâm dạy nghề 
trên cơ  sở  tách từ  Trung tâm GDTX và DN trực thuộc UBND cấp huyện 
một cách quy mô cả  về  chiều sâu và chiều rộng, nhằm phát triển mô hình 
Trung tâm dạy nghề.
1.2.  MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

1.2.1. Giáo viên, giáo viên dạy nghề:
­ Giáo viên: Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm tới giáo dục và giáo 
viên. Luật giáo dục đầu tiên của nước Cộng hoà xã hội chủ  nghĩa Việt  
Nam ra đời năm 1998 có hiệu lực từ ngày 01/6/1999 đã có vị trí quan trọng  
trong đời sống xã hội và trong hệ thống pháp luật quốc gia. Có nhiều thuật  
ngữ  và danh hiệu được dùng để  chỉ  người làm công tác giảng dạy  ở  các 
cấp bậc học khác nhau: Giáo viên, giáo viên mầm non, cán bộ  giảng dạy, 
nhà giáo, giảng viên,...
Khái niệm giáo viên được thể  hiện  ở  khoản 1, điều 70, Luật Giáo 
dục  :   Nhà  giáo   là   người   làm   nhiệm  vụ   giảng   dạy,  giáo   dục  trong  nhà 


22
trường hoặc ở cơ sở giáo dục khác. Nhà giáo phải có những tiêu chuẩn sau  
[25]: 
+ Phẩm chất, tư tưởng, đạo đức tốt.
+ Đạt trình độ chuẩn được đào tạo và chuyên môn, nghiệp vụ.
+  Đủ sức khoẻ theo yêu cầu nghề nghiệp.
+ Lý lịch bản thân rõ ràng.
­ Giáo viên dạy nghề: Theo Điều 11 của Điều lệ  trường dạy nghề 
“Giáo viên trường dạy nghề là người trực tiếp đảm nhận việc giảng dạy,  
giáo dục của nhà trường; giữ  vai trò chủ  đạo trong mọi hoạt động giảng  
dạy, giáo dục của nhà trường” [3]. GVDN là một chức danh trong hệ thống  
chức danh của trường nghề đã được điều lệ trường dạy nghề quy định.

Ngoài  những   đặc  điểm  chung, giáo  viên  dạy  nghề   có  những   đặc 
trưng riêng so với giáo viên các ngành, cấp, bậc khác.
Nhà giáo dục học người Nga X.Ia.Batusép đã viết: Giáo dục học và 
giáo dục học nghề  nghiệp có những khác biệt. Dạy thực hành (dạy sản  
xuất) trong các trường dạy nghề  là một đặc điểm, chính việc dạy thực  
hành là bộ phận quan trọng nhất của giáo dục kỹ thuật nghề nghiệp.
Do đặc thù này nên ngoài những phẩm chất năng lực chung của giáo  
viên, giáo viên dạy nghề có những đặc điểm riêng và những quy định riêng.
Tại   khoản   1  điều   58  của   Luật   dạy  nghề   đã  qui   định  “GVDN   là 
người dạy lý thuyết, dạy thực hành hoặc vừa dạy lý thuyết vừa dạy thực  
hành trong các cơ sở dạy nghề”.[26]
Tại khoản 2 Điều 70 của Luật giáo dục quy định Nhà giáo có những 
tiêu chuẩn:
+ Phẩm chất đạo đức, tư tưởng tốt;
+ Đạt trình độ chuẩn được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ;


23
+ Đủ sức khoẻ theo yêu cầu nghề nghiệp;
+ Lí lịch bản thân rõ ràng.
Khoản 3 Điều 58 của Luật dạy nghề  đã bổ  sung thêm những quy 
định về trình độ chuẩn của giáo viên dạy nghề như sau:
+ Giáo viên dạy lý thuyết trình độ  sơ  cấp nghề  phải có bằng tốt  
nghiệp trung cấp nghề  trở  lên; giáo viên dạy thực hành phải là người có  
bằng tốt nghiệp trung cấp trở  lên hoặc là nghệ  nhân, người có tay nghề 
cao;
+ Giáo viên dạy lý thuyết trình độ  trung cấp nghề  phải có bằng tốt 
nghiệp đại học sư  phạm kỹ  thuật hoặc đại học chuyên ngành; giáo viên 
dạy thực hành phải là người có băng tốt nghiệp cao đẳng nghề  hoặc là  
nghệ nhân, người có tay nghề cao;

+ Giáo viên dạy lý thuyết trình độ  cao đẳng nghề  phải có bằng tốt  
nghiệp đại học sư phạm kỹ thuật hoặc đại học chuyên ngành trở lên; giáo  
viên dạy thực hành phải là người có bằng tốt nghiệp cao đẳng nghề  hoặc 
là nghệ nhân, người có tay nghề cao;
+ Trường hợp giáo viên không có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm  
kỹ thuật hoặc đại học sư  phạm kỹ thuật thì phải có chứng chỉ đào tạo sư 
phạm.
Điều 73 của Luật giáo dục quy định nhà giáo có các quyền sau:
+ Được giảng dạy theo chuyên ngành đào tạo;
+ Được đào tạo nâng cao trình độ; bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp  
vụ;
+ Được hợp đồng thỉnh giảng và nghiên cứu khoa học tại các trường, 
cơ sở giáo dục khác và cơ sở nghiên cứu khoa học với điều kiện đảm bảo  
thực hiện đầy đủ nhiệm vụ nơi mình công tác;


24
+ Được bảo vệ nhân phẩm, danh dự;
+ Được nghỉ  hè, nghỉ  tết âm lịch, nghỉ  học kỳ theo quy định của Bộ 
trưởng Bộ  GD­ĐT và các ngày nghỉ  khác theo quy định của Bộ  luật lao 
động.
Khoản 2 điều 59 của Luật dạy nghề  đã bổ  sung thêm những quy 
định về quyền của giáo viên dạy nghề như sau:
+ Được đi thực tế sản xuất, tiếp cận với công nghệ mới;
+ Được sử dụng các tài liệu phương tiện, đồ dùng dạy học và cơ sở 
vật chất của cơ sở dạy nghề để thực hiện nhiệm vụ được giao;
+ Được tham gia đóng góp ý kiến về chủ trương, kế hoạch của dạy  
nghề, xây dựng chương trình, giáo trình, phương pháp giảng dạy và các 
vấn đề có liên quan đến quyền lợi của giáo viên.
Môi trường lao động nghề nghiệp chủ yếu của GVDN là các trường 

dạy nghề. Tuy nhiên không phải tất cả  giáo viên trong trường dạy nghề 
đều là GVDN. Trường dạy nghề có nhiều loại giáo viên như:
+ Giáo viên dạy các môn cơ bản;
+ Giáo viên dạy các môn chung;
+ Giáo viên dạy các môn kỹ thuật cơ sở nghề, lý thuyết chuyên môn 
và hướng dẫn thực hành nghề  (Đây chính là lực lượng chính trong trường  
dạy nghề và được gọi là GVDN).
+ Giáo viên dạy lý thuyết nghề;
+ Giáo viên dạy thực hành nghề;
+ Giáo viên dạy cả lý thuyết và thực hành nghề.
Trong xã hội và trong hệ  thống giáo dục, giáo viên dạy nghề  có vai  
trò quan trọng với những thay đổi của quá trình sản xuất xã hội bởi lao  
động của họ có tác động trực tiếp đến chất lượng nguồn nhân lực.


25
1.2.2. Đội ngũ, đội ngũ giáo viên dạy nghề
­ Đội ngũ giáo viên: Có nhiều khái niệm khác nhau về  vấn đề  này. 
Tuy nhiên  ở  một số  nghĩa chung nhất ta hiểu: Đội ngũ là tập thể  người,  
hợp thành một lực lượng để  thực hiện một hay nhiều chức năng, có thể 
cùng nghề  hoặc khác nghề, nhưng có chung một mục đích xác định. Có 
nhiệm vụ trực tiếp giảng dạy và giáo dục học sinh, chịu sự ràng buộc của 
những quy tắc có tính chất hành chính của ngành, của Nhà nước.
Tóm lại: Đội ngũ giáo viên là tập hợp các nhà giáo làm nghề  dạy 
học, giáo dục, được tổ  chức thành một lực lượng có tổ  chức cùng nhau 
chung một nhiệm vụ và thực hiện các mục tiêu giáo dục đặt ra cho tập thể 
hoặc tổ chức đó. 
­ Đội ngũ giáo viên dạy nghề: Từ hai khái niệm đội ngũ giáo viên và 
giáo viên dạy nghề ta có thể hình thành được khái niệm về ĐNGVDN như 
sau:

Đội ngũ giáo viên dạy nghề là tập hợp các giáo viên thực hiện nhiệm 
vụ  giảng dạy  các  môn kỹ  thuật  cơ   sở   nghề, lý  thuyết chuyên  môn và  
hướng dẫn thực hành nghề và giáo dục học sinh. Những giáo viên này làm 
việc theo chương trình môn học và kế hoạch giáo dục của nhà trường, gắn 
bó với nhau thông qua lợi ích về  vật chất và tinh thần và ĐNGVDN phải 
đủ những tiêu chuẩn mà luật dạy nghề đã quy định.

1.2.3. Chất lượng, chất lượng đội ngũ giáo viên