Bài giảng Phòng ngừa hen ở trẻ em - TS.BS. Trần Anh Tuấn

TS. BS. TRẦN ANH TUẤN
KHOA HÔ HẤP
BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1


MỤC TIÊU
1. Nêu được cách đánh giá mức độ kiểm soát hen
2. Nêu được nguyên tắc điều trị phòng ngừa hen
3. Nêu được 3 nhóm thuốc phòng ngừa hen chính
và vị trí của nó trong phòng ngừa hen ở trẻ em.
4. Nêu được các chỉ định phòng ngừa hen ở trẻ em
5. Trình bày được cách tiếp cận phòng ngừa hen
theo mức độ nặng và mức độ kiểm soát.
6, Trình bày nguyên tắc tăng bậc, giảm bậc và
ngưng thuốc phòng ngừa hen.
7. Nêu được cách chọn lựa phương pháp khí dung
theo lứa tuổi



1. HEN Ở TRẺ EM
• Bệnh mãn tính thường gặp

nhất ở trẻ em
• Nếu không được quan tâm
đúng mức:
Chẩn đoán Điều trị không phù hợp
Hậu quả: vấn đề y tế xã hội quan trọng


TẦN SUẤT HEN

THEO TCYTTG

NHŨ NHI:
20%
TRẺ EM:
10%

NGƯỜI LỚN:
5%


Tần suất hen ở trẻ 13-14 tuổi

GINA 2015 ; figure provided by R Beasley


TẦM QUAN TRỌNG CỦA HEN:
Gánh nặng kinh tế - y tế - xã hội quan trọng
CHI PHÍ ĐIỀU TRỊ :
HEN > LAO + HIV

300 TRIỆU NGƯỜI
The Global
Burden
Asthma
Tăng
50 %
mỗiofthập
kỷ- Sidney S. Braman, MD, FCCP

2. CƠ CHẾ - ĐỊNH NGHĨA HEN
Yếu tố nguy cơ

VIÊM MÃN TÍNH
PƯ QUÁ MỨC
ĐƯỜNG DẪN KHÍ

TẮC NGHẼN
ĐƯỜNG THỞ

Yếu tố kích phát

TC
Lâm sàng


3. Chẩn đoán – Đánh giá

CHƯA ĐÚNG
- Suyễn.
- Suyễn bội nhiễm
- Suyễn cơn

ĐÚNG
Suyễn cơn trung
bình, bậc 1,
kiểm soát 1 phần

Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≥ 6 tuổi

GINA 2014, Box 2-2B


GINA

ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ TƯƠNG LAI
BỆNH
NHÂN
≥
6
TUỔI
2016


Đánh giá mức độ kiểm soát hen ở trẻ ≤ 5 tuổi

GINA 2014, Box 6-4 (1/2)


GINA

ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ TƯƠNG LAI
TRẺ ≤ 5 TUỔI
2016


ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ KIỂM SOÁT

GINA 2016 Trong vòng 4 tuần qua
Triệu chứng ban ngày
. Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần
. Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần (trên vài phút)
Thức giấc về đêm
• Trẻ ≥ 6 tuổi: Bất kỳ thức giấc về đêm do hen
• Trẻ ≤ 5 tuổi: Bất kỳ thức giấc hay ho về đêm do hen

Sử dụng thuốc cắt cơn
• Trẻ ≥ 6 tuổi : trên 2 lần / tuần
• Trẻ ≤ 5 tuổi: trên 1 lần / tuần

Bất kỳ giới hạn hoạt động do hen


Đánh giá mức độ kiểm soát hen
 Triệu chứng ban ngày
 Triệu chứng ban đêm/thức giấc về đêm

 Giới hạn hoạt động
 Nhu cầu dùng thuốc cắt cơn
TỐT:
Tất cả đạt

KS 1 PHẦN:
Có 1 không đạt

KHÔNG KS:
Có 3 không đạt

Phân loại hen
 Độ nặng và tính dai dẵng: thường chỉ

khuyến cáo cho đánh giá ban đầu.
 Mức độ kiểm soát: phân loại có tính động,

hướng dẫn ĐT.


G lobal
INitiative for
A sthma

www.ginasthma.org

1993


TRÁNH NGUYÊN NHÂN
LÀM KHỞI PHÁT
CƠN HEN

NHẬN ĐỊNH &
XỬ TRÍ
CƠN HEN
TẠI NHÀ

CHĂM SÓC
TRẺ HEN

TẠI NHÀ

TÁI KHÁM THEO HẸN

PHÒNG NGỪA
BẰNG THUỐC


II. NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ
PHÒNG NGỪA HEN


Nguyên tắc điều trị
A-B

A-B

B

A-B-C


ĐT DỰ PHÒNG BAO GỒM
 Điều trị dự phòng không dùng thuốc

 Điều trị dự phòng dùng thuốc

TRÁNH NGUYÊN
NHÂN LÀM KHỞI
PHÁT CƠN HEN

ĐIỀU TRỊ DỰ
PHÒNG HEN

PHÒNG NGỪA
BẰNG THUỐC


NHẬN BIẾT & GIẢM TIẾP XÚC
VỚI YẾU TỐ NGUY CƠ

 Chú ý tầm quan trọng của

yếu tố kích phát theo tuổi.



YẾU TỐ KÍCH PHÁT
- Cảm lạnh / NKHHCT : hàng đầu
- Thuốc lá: quan trọng
- Các dị nguyên thông thường: 22 - 55 %
gián, mạt, lông mèo/chó.
- Thức ăn: 5 %
Đậu phọng, lòng trắng trứng
Hóa thực phẩm: bột ngọt, chất bảo quản
- Gắng sức: 40 - 90 %