Bài giảng Dị ứng & quá mẫn

Dị Ứng &
Quá mẫn



Quá mẫn
Đáp ứng miễn dịch đặc hiệu có vai trò quan
trọng trong sự tấn công với các tác nhân xâm
nhiễm, nhưng cũng có thể gây nên những tổn
thương mô và gây nên bệnh (bệnh tự miễn)
■  Xảy ra khi đáp ứng miễn dịch tấn công lại các
tự kháng (self-ag) và cũng từ các đáp ứng
quá đáng và không kiểm soát với các kháng
nguyên lạ (foreign ag), như microbes và
allergens
■ 


Quá mẫn
Nguyên nhân phổ biến là thất bại sự tự dung
nạp (self-tolerance), đây là cơ chế giúp cơ
thể không đáp ứng với kháng nguyên của
chính họ.
■  Dẫn đến sự tổn thương mô mà xảy ra trong
bệnh tự miễn vì các cơ chế tác động cùng với
cơ chế bảo vệ tác nhân xâm nhiễm
■ 


4 loại quá mẫn
Type I: kháng thể IgE antibodies gắn vào Fc

receptors trên tế bào mast. IgE cảm ứng sự
phân giải tế bào mast và giải phóng chất gây
viêm.
■  Type II: Đáp ứng miễn dịch thông qua Ab chống
lại các tự kháng nguyên (self antigen) hay kháng
nguyên lạ (foreign antigen) (ie ag on transfused
RBC)
■  Type III: Phức hợp miễn dịch tích tụ trong mô.
■  Type IV: Đáp ứng thông qua tế bào T, tế bào T
nhạy cảm với Ag sẽ giải phóng lymphokines
■ 


Tác động của quá mẫn
Lọai

Số người mắc (triệu)

Viêm mũi dị ứng

19.6

Viêm xoang mãn

32.5

Viêm liên da & eczema
Phát ban da
Hen suyễn
Sốc phản vệ

5.8
12
9-12
1-2



Các kiểu quá mẫn
!  Đáp ứng miễn dịch quá đáng
trong các cơ thể nhạy cảm dẫn
đến sự hư hại mô
!  Các kiểu quá mẫn :
!  Types I,II,III------>tức thì, Abs.
!  Type IV
------>trễ, T cells.


4 kiểu phản ứng quá mẫn

Type II
Ag
Target cell
IgG
IgE
Target
cell
Fc
receptor
Fc recepKiller cell

Mast cells
tor
Ab
Histamine
Complement
Type III
Type IV
Ag
Ag
Complement
Th
Th
cell
Ab
Macrophage
Type I

Y

Y

Y Y

Endothelial cells

Y

Y
Y

Neutrophils

Cytokines
Activated Macrophage


Kiểu 1 hay quá mẫn tức thì
Anaphylaxis:
Repeat Inj. 2 Weeks later

Egg Albumin
Dies from asphyxia


Guinea Pig dies from anaphylaxis.
Egg albumin
IgE Abs
Mast cells
Histamine

• Bronchoconstriction
• Vasodilation

Lungs


Vasodilatation:

Endothelial cells
Loss of intravascular fluid Shock

Epinephrine
Life saving drug.


Mẫn cảm với chất gây dị ứng và
quá mẫn kiểu I

IL13

B
cell

TH2

IgE
Histamine,
tryptase,
kininegenase,
ECFA
Leukotriene-B4, C4, D4,
prostaglandin D, PAF

Newly
synthesized
mediators

Plasma
cell

Mast cells

Các con đường khác hoạt hóa tế bào mast
Complement
C3a, C5a
Anaphylotoxins

Y

Drugs (calcium
ionophore, codeine,
morphine, mellitin,

IgE
Fc Receptor
Mast cells
Histamine

In addition to the traditional immunological mechanism of
Mast cell activation , they can also be activated through
alternative pathways that bypass IgE. The common feature
in each case is the influx of Calcium ions which triggers mast
cell degranulation and release of mediators.


Tóm tắt cơ chế hoạt hóa tế bào mast

Y

IgE

Fc Receptor
Mast cells
Histamine

granule release

activated phospholipase A2

arachidonic acid
cyclo-oxygenase lipoxygenase
histamine,proteolytic enzymes, pathway
pathway
heparin, chemotactic factors prostaglandins
leukotrienes
Preformed Mediators
Newly Synthesized


Tác động của các chất trung gian từ tế bào mast

Y

IgE
Fc Receptor
Mast cells
Histamine
and other
mediators

NCF

ECF
LTB4

Chemo-attractants
Attract neutrophils,
eosinophils,
monocytes and
basophils

Activators
Histamine
vasodilatation &
vascular permeability
Microthrombi
PAF
Activation of C
Tryptase
Kinins-->vasodilatation
Kininogenase
spasmogens
Bronchial smooth muscle
Histamine
contraction, mucosal
Prostaglandins
oedema, mucus
Leukotrienes secretion


Một số ví dụ lâm sàng
!  Sốt và hen suyễn ---- Để phấn hoa, bụi

nhà, vật nuôi, vv
!  Mày đay (phát ban) --- thuốc, thực
phẩm. Đỏ và ngứa da.
!  Hệ thống phản vệ --- tiêm Penicillin, côn
trùng cắn.


Dị ứng trên da

eczema


Chất gây dị ứng
■  Cỏ

/ Phấn hoa
■  Cỏ dại
■  Thực phẩm -> Cua, tôm, khoai tây,
cá ngừ vv
■  Epidermals -> chó, mèo, chuột
■  Côn trùng cắn
■  Bui6 Nhà
■  Mốc
■  Thuốc


Sốc phản vệ với nọc độc của ong

Bee venom có Mellitin có thể kích hoạt
trực tiếp tế bào mast.

Dust mite

fecal pellet


Các chất trung gian của dị ứng:

!  Allergens:
!  Proteins or Haptens bound to
proteins.
!  Trigger IgE
!  IL-4, IL-5, IL-13 and Th2
response.


IgE Abs
!  2) IgE:
!  Only Ab that can bind mast
cells.
!  Cross linking of IgE Fc
receptors leads to Mast cell
degranulation.


Lab test cho chất gây dị ứng

Total IgE:
Competitive solid phase EIA

Or allergen specific IgE
Using wells coated with
the allergen


Test trên da cho chất gây dị ứng