Tin học đại cương
Introduction to Information Technology
Khoa Công Nghệ Thông Tin
Email: ____________________
Website: ____________________
Bộ môn Kĩ Thuật Dạy Học
Chương 3: Viết và trình bày
báo cáo nghiên cứu ở dạng văn bản
Nhóm tác giả
Email: ___________________
Website: ___________________
Septemper 00, 2011
2
Tin Học Đại Cương
Chương 3
Viết và trình bày báo cáo nghiên cứu
ở dạng văn bản
3
Nội dung chính
Chương 1:
Viết và trình bày báo cáo nghiên cứu ở dạng văn bản
Giới thiệu một số phần mềm soạn thảo văn bản thông
dụng
Nguyên tắc soạn thảo văn bản tiếng Anh, tiếng Việt
Các kỹ thuật định dạng cơ bản
Các kỹ thuật định dạng nâng cao
Kỹ năng đọc và viết một báo cáo khoa học
4
Giới thiệu chung
Ký tự - Character: a,b,c…A,B,C….
Câu - Sentence
Đoạn văn - Paragraph
Từ - Word
5
Soạn thảo văn bản trên máy tính
Để soạn văn bản trên máy tính ta cần phải có chương
trình hỗ trợ soạn thảo văn bản.
[Theo Wiki] chương trình soạn thảo văn bản điện tử
phải có một số chức năng chính như sau:
Hiển thị nội dung văn bản trên màn hình
Cho phép sửa đổi, bổ sung tại vị trí bất kì trong văn bản
Thể hiện nhiều kiểu chữ (font), cỡ chữ, màu sắc khác nhau
Có thể kèm theo hình ảnh trong văn bản
Lưu giữ văn bản dưới dạng file
Hỗ trợ in ấn văn bản
Có chức năng ghép ảnh
6
3.1 Giới thiệu một số phần mềm
soạn thảo văn bản
7
3.1 Giới thiệu một số phần mềm
soạn thảo văn bản (tt)
8
3.1 Giới thiệu một số phần mềm
soạn thảo văn bản (tt)
9
3.1.7 Bảng mô tả chi tiết
Chương
trình
NotePad
WordPad
Ms.Word
FlatForm
Tập đoàn
Windows
Microsoft
Windows
Windows
Open Office Windows
/Linux
Libre Office Windows
/Linux
Googledoc
Web
Microsoft
Microsoft
Oracel
Tổ chức phi
lợi nhuận
Google
Phiên bản
Microsoft®Notepad ver 5.1
(Windows XP),
Microsoft®Notepad ver6.1
(Windows 7)
Phí bản
quyền
Đi kèm
HĐH
Download
-
Microsoft®Notepad ver 5.1
(Windows XP),
Microsoft®Notepad ver6.1
(Windows 7)
Đi kèm
HĐH
-
2000, Xp, 2003,
2007,2010.
Open Office 3
Có
Microsoft.com
Miễn phí
Openoffice.org
Libre Office 3
Miễn phí
LibreOffice.org
-
Miễn phí Docs.Google.com
10
3.2 Nguyên tắc soạn thảo
văn bản tiếng Việt – tiếng Anh
Nguyên tắc chung
Khi gõ đến cuối dòng các chương trình soạn thảo sẽ tự
động xuống dòng. Nguyên tắc của việc tự động xuống
dòng là không được làm ngắt đôi một từ.
Chương trình soạn thảo cho phép người dùng ngắt dòng
theo ý riêng với các tổ hợp phím ngắt dòng "nhân tạo"
như các phím Enter, Shift+Enter hoặc Ctrl+Enter.
11
3.2 Nguyên tắc soạn thảo
văn bản tiếng Việt – tiếng Anh
Nguyên tắc chung (tt)
Nguyên tắc tự xuống dòng của chương trình soạn thảo
cũng làm nảy sinh những quy tắc cơ bản sau:
Không dùng phím Enter để điều khiển xuống dòng.
Khi muốn xuống dòng nhưng chưa kết thúc đoạn thì ta
dùng Shift+Enter.
Phím Enter là kết thúc của một đoạn văn.
Giữa các từ chỉ dùng một dấu khoảng trắng (Space) để
phân cách. Không sử dụng dấu khoảng trắng đầu dòng
cho việc canh chỉnh lề.
Không được gõ nhiều phím Spacebar liên tục.
Muốn tạo nhiều khoảng trắng phải sử dụng phím Tab
12
3.2 Nguyên tắc soạn thảo
văn bản tiếng Việt – tiếng Anh
Nguyên tắc chung (tt)
Đối với các dấu:
• Chấm (.)
• Hai chấm (:)
• Phẩy (,)
• Chấm hỏi (?)
• Chấm phẩy (;)
• Chấm than (!)
Phải liền với từ đứng trước nó
Khi chữ nằm trong các cặp dấu ngoặc
đơn(()), nháy đơn („ ‟), nháy kép (“ ”). Sau dấu
mở và trước dấu đóng phải không có khoảng
trắng.
13
3.2.2 Các bước soạn thảo văn bản
Nhập văn bản thô
Cài đặt trang in
Định dạng văn bản
Trang trí văn bản
Lưu văn bản thường xuyên.
14
3.2.3 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Anh
Về ngữ pháp.
Quy tắc viết tên riêng, tên địa danh: viết hoa chữ cái đầu
của từ, tên người ghi tên trước họ sau.
Khi viết thư hoặc đơn xin việc hay văn bản thì viết thông
tin người gởi (họ tên, địa chỉ) bên góc phải; thông tin
người nhận bên góc trái thấp hơn
Dấu chấm phẩy (;) dùng ngăn cách 02 mệnh đề độc lập.
Quy tắc viết ngày/giờ là tháng/ngày/năm giờ:phút:giây
15
3.2.3 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Anh
Về ngữ pháp.
Quy tắc viết liệt kê: dùng etc không dùng ba chấm (…)
I love cat, dog, bird, etc.
Quy tắc dùng liên từ “and”:
Khi dùng “and” liên kết hai đại từ thì không có dấu phẩy
(,) trước “and”
“I and you”
Nhưng khi dùng “and” để liên kết hai mệnh đề thì dùng
dấu phẩy (,) trước chữ “and”.
“I talked so long, and he’s just slept”.
16
3.2.3 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Anh
Về ngữ pháp.
Quy tắc viết tiền tệ, thì hàng ngàn được phân cách
bằng dấu phẩy (,) khác với dấu chấm (.) như Việt Nam.
Quy tắc về viết thư thì ở đầu thư sau chữ "Dear..." là
dấu phẩy (,)
…
17
3.2.3 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Anh
Về chính tả.
Tiếng Anh là ngôn ngữ thông dụng nên các chương
trình soạn thảo văn bản luôn hỗ trợ sửa lỗi chính tả
đối với một số từ thông dụng.
Trong quá trình sử dụng, người dùng cũng có thể
thêm vào danh sách sửa lỗi các từ mà bản thân hay
gõ nhầm.
18
3.2.4 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Việt
Khi soạn thảo tiếng Việt cần cài đặt thêm phần mềm
hỗ trợ gõ tiếng Việt (Unikey, Vietkey, …).
Về chính tả.
Dùng từ rõ nghĩa, không dùng từ lóng, từ viết tắt
(trừ trường hợp có công bố trước bảng các từ viết tắt
sẽ dùng trong toàn văn bản).
Khi gõ dấu, phải đặt ngay trên nguyên âm chính,
không đặt trên nguyên âm phụ.
VD: hòa: đúng
<>
hoà: sai
19
3.2.4 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Việt
Về hình thức văn bản
Một đoạn văn phải có tối thiểu 2 câu, cũng không nên
quá dài. Trừ trường hợp đặc biệt như: các áng văn,
khổ thơ...
Phải sử dụng các dấu câu đúng chỗ và vừa phải,
tránh lạm dụng dấu câu không cần thiết.
Khi dàn trang văn bản cần chú ý vào sự cân đối giữa
văn bản và trang giấy.
- Nếu văn bản quá ngắn so với trang giấy thì nên
giãn khoảng cách giữa các dòng.
- Nếu trang cuối của văn bản chỉ còn 1-2 dòng thì
nên gom chung vào trang trước đó.
20
3.2.4 Một số lưu ý khi soạn thảo
văn bản tiếng Việt
Về hình thức văn bản
Lưu ý: Quy tắc trên chỉ áp dụng cho các văn bản
thông dụng. Các văn bản hành chính sự nghiệp
như: nghị định, nghị quyết, công văn, thông tư,
đơn từ,… thì phải tuân theo các quy tắc soạn
thảo mà Nhà nước đã ban hành.
21
Các bước thực hiện
soạn thảo tiếng Việt.
Khởi động chương trình soạn thảo.
Khởi động chương trình hỗ trợ gõ tiếng Việt.
Chọn bảng mã, font chữ và kiểu gõ thích hợp.
Bắt đầu soạn thảo.
Lưu văn bản thường xuyên.
22
3.3 Các kỹ thuật định dạng cơ bản
Chương trình
soạn thảo
Định dạng ký tự
(Format Font)
Định dạng đoạn
(Format Paragraph)
Định dạng trang in
(Page Setup)
Bảng biểu
(Table)
Định dạng cột
(Column)
NotePad WordPad Ms. Word
Đồ thị
(Chart)
Libre
Office
Googledoc
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Hỗ trợ
Picture
Hỗ trợ
Picture
Hỗ trợ
Picture
-
Từ
Version
2007 có
hỗ trợ
-
-
-
Các đối tượng đồ họa
(Picture, WordArt,
Autoshape)
Open
Office
-
23
3.3.1 Định dạng trang in
Thiết lập các giá trị cho trang in
Canh lề trang in
Chọn kích thước trang in
Chọn hướng giấy: ngang hay đứng
Chọn khổ giấy A4, A5, …
24
3.3.1 Định dạng trang in
3.3.1.1 Thiết lập các giá trị cho trang in
Canh lề trang in
Chọn kích thước trang in
Chọn hướng giấy: ngang hay đứng
Chọn khổ giấy A4, A5, …
3.3.1.2 Lệnh sử dụng.
Trong word 2003:
[File] /Page Setup
Trong word 2007:
[Page Layout] /Page Setup
Trong Open Office 3.3: [Format] /Page /Page
Trong googledoc:
[File] /Page Setup
25