Chuyên đề 3: Quyết định hành chính nhà nước - TS. Hà Quang Ngọc

Chuyên đề 3

QUYẾT ĐỊNH 
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC

TS. HÀ QUANG NGỌC

24/2/2017

HQNPresentation


NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ
I- Khái niệm, đặc điểm của quyết định
hành chính nhà nước
II- Phân loại quyết định hành chính nhà
nước
III- Các yêu cầu đối với quyết định hành
chính nhà nước
IV- Quy trình xây dựng, ban hành quyết
định hành chính nhà nước
24/2/2017

HQNPresentation


I. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
1. Khái niệm quyết định hành chính nn
Chủ thể quyết định

Các phương án lựa chọn

Sản phẩm momg muốn
24/2/2017

HQN Presentation

QUYẾT ĐỊNH


1. Khái niệm quyết định hành chính nn










Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015
Nghị định số 34 Quy định chi tiết một số điều và
biện pháp thi hành LBHVBQPPL2015
Thông tư Số: 08/2017/TT-BGDĐT ban hành quy
chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ
Quyết định số 02/2016/QĐ-UBND của UBND HN
Chỉ thị số 21/CT-TTg của TT Chính phủ
Công văn số: 6215/VPCP-NN(V/v kiến nghị của
UBND tỉnh Phú Yên về giải pháp khắc phục tình

hình tôm hùm chết) 15 tháng 06 năm 2017
Giấy giới thiệu

24/5/2014

TQH
Presentation




Khái niệm quyết định hành chính nn
-

-

-

-

Các cơ quan QLHCNN có thẩm quyền ra
QĐHCNN tác động vào các quá trình xã hội
Tuân theo thủ tục, trình tự, thứ bậc do luật
định
Là sản phẩm hoạt động thực hiện quyền hạn
Định ra chủ trương, c/s, nhiệm vụ hành
chính
Thi hành luật, Bãi bỏ quy phạm pháp luật
hiện hành, thay đổi hiệu lực của chúng; hoặc
làm phát sinh, chấm dứt các quan hệ pháp

luật hành chính

24/5/2014

TQH Presentation


Khái niệm quyết định hành chính nn
Quyết định hành chính là một dạng quyết
định pháp luật, để thực thi quyền hành
pháp, do các chủ thể có thẩm quyền ban
hành theo hình thức, trình tự, thủ tục nhất
định do pháp luật quy định để giải quyết
các vấn đề phát sinh trong hoạt động quản
lý hành chính nhà nước, được nhà nước
đảm bảo thực hiện

24/5/2014

TQH Presentation


2. Đặc điểm quyết định hành chính nn


Các đặc điểm riêng
 Tính dưới luật: (các văn bản pháp quy)
 Dưới hình thức luật định.
 Theo thủ tục luật định,
 Được nhiều chủ thể trong hệ thống cơ quan

hành chính nhà nước ban hành
 Có những mục đích
nội dung phong phú, xuất phát từ đặc điểm của
hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
 Tác động trong phạm vi hoạt động hành chính

24/5/2014

TQH Presentation




Các đặc điểm giống với quyết định pháp luật
 Tính ý chí (đơn phương của cơ quan HCNN)
 Tính quyền lực (thực thi quyền hành pháp)
 Tính pháp lý (hệ quả pháp lý của nó)
 Theo thẩm quyền,

24/5/2014

TQH Presentation


Phân biệt quyết định hành chính với các
quyết định pháp luật và văn bản hành chính






Quyết định hành chính với quyết định
pháp luật do QH, UBTVQH ban hành
Quyết định hành chính và quyết định của
tòa án nhân dân các cấp
Quyết định hành chính và các văn bản
quản lý thông thường


3.Vai trò của quyết định hành chính nn






Quyết định hành chính nhà nước đưa ra
chủ trương chính sách trong lĩnh vực quản
lý hành chính;
Quyết định hành chính tạo cơ sở cho pháp
luật được thực thi trong thực tiễn;
Quyết định hành chính góp phần ổn định
trật tự xã hội;
Là công cụ quản lý nhà nước; Là mệnh lệnh
điều hành của chủ thể quản lý

24/5/2014

TQH Presentation

3.Vai trò của quyết định hành chính nn
-

Thể hiện ý chí của người quản lý, điều
hành

-

Là phương thức của chủ thể tác động lên
khách thể để đạt mục tiêu QLHCNN

-

Công cụ để kiểm tra, đánh giá...

24/5/2014

TQH Presentation


II. PHÂN LOẠI QUYẾT ĐỊNH
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
1. Phân loại theo tính chất pháp lý
-

Quyết định hành chính quy phạm (quyết
định lập quy)

-

Quyết định hành chính cá biệt

24/5/2014

TQH Presentation


Quyết định quản lý hành chính quy phạm
(quyết định lập quy)
-

-

Trực tiếp làm thay đổi hệ thống quy phạm PLHC
+Đặt ra các quy phạm PLHC mới;
+ Cụ thể hoá quy phạm PLHC do QH hoặc NN
cấp trên ban hành;
+ Sửa đổi những quy phạm PLHC hiện hành;
+ Bãi bỏ quy phạm PLHC không còn phù hợp;
+ Thay đổi phạm vi hiệu lực của quy phạm PLHC
hiện hành về thời gian, không gian và đối tượng
thi hành.
Ví dụ: Các NĐ của CP; Các QĐ của TTCP…
24/5/2014

TQH Presentation

Quyết định hành chính cá biệt
-

QĐ áp dụng PL để giải quyết các việc cụ thể
bao gồm các loại:
+ Quyết định cho phép hoặc không cho phép
+ Quyết định ra lệnh (mang tính đơn phương
và bắt buộc thi hành)

24/5/2014

TQH Presentation


2. Phân loại theo chủ thể ban hành:
Chính phủ: (NQ); NĐ
 Thủ tướng Chính phủ: QĐ; (CT)
 Bộ trưởng: TT; (QĐ,CT)
 Uỷ ban nhân dân: QĐ; (CT)
 Chủ tịch UBND: QĐ; (CT)


24/5/2014

TQH Presentation


III. CÁC YÊU CẦU ĐỐI VỚI QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
1. Yêu cầu về tính hợp pháp

- Không trái pháp luật; (hợp pháp);
- Đúng thẩm quyền: (không vi quyền)
- Xuất phát từ lý do xác thực
- Đúng thủ tục trình tự pháp luật quy định
- Đúng hình thức pháp luật quy định.

- Không trái với nội dung văn bản cấp trên
24/5/2014

TQH Presentation


Tính hợp pháp 
(tiếp)

 Không chỉ ban hành chậm, trong số 1.761 văn bản của 
Bộ trường, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, đã có 223 
văn bản có dấu hiệu vi phạm…, không đảm bảo tính 
hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống 
pháp luật…Trong một số trường hợp là do lợi ích cục 
bộ của bộ, ngành) (theo Đầu tư và chứng khoán, 
22/10/2013). 
Năm 2014 kiểm tra 1.255. 808 văn bản tăng 23, 35% , 
42.410 VBQPPL. 6.872 VB vi phạm trong VBQPPL 
3.378 cấp bộ 12, cụ thể 316 sai thẩm quyền và nội 
dung, 217 sai TQ 431 sai ND 2414 sai hiệu lực, căn cứ, 
TQH Presentation
24/5/2014
thể thức,  kỹ thuật ( TC d
ân chủ và pháp luật 

2. Yêu cầu về tính hợp lý
- Phù hợp quy luật phát triển KTXH, đảm bảo
hài hòa lợi ích của NN và nhân dân (xã hội)
- Xuất phát từ yêu cầu khách quan không từ ý
chí chủ quan của chủ thể ban hành; Phù hợp
với vấn đề, đối tượng thực hiện, thời gian
thực hiện
- Đảm bảo tính toàn diện, hệ thống đạt hiệu
quả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội
- Đảm bảo kỹ thuật lập quy: (thể thức,
ngôn từ, văn phong…)
24/5/2014

TQH Presentation


Tính khả thi
-

Đáp ứng nhu cầu thực tiễn

-

Phù hợp với trình độ, năng lực
của người thực thi

-

Nêu rõ phương thức, biện pháp,
điều kiện thực hiên

24/5/2014

TQH Presentation


IV. NGUYÊN TẮC, TRÌNH TỰ, THỦ TỤC XÂY DỰNG,
BAN HÀNH QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
Nguyên tắc(Đ5)
Bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống
nhât trong hệ thống pháp luật
Tuân thủ thẩm quyền, hình thức, trình tự thủ tục
Bảo đảm tính minh bạch
Bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, kịp thời, dec tiếp
cận, bình đẳng giới, cải cách hành chính
Bảo đảm an ninh quốc phòng, môi trường, điều
ước quốc tế
Bảo đảm công khai, dân chủ


QUY TRÌNH XÂY DỰNG, BAN HÀNH QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
Các quyết định hành chính quy phạm
- Nghị định(Đ84- Đ 96) 8 bước
- Quyết định của Thủ tướng (97- 100)
- Thông tư(101-104)
- Quyết định của Ủy ban nhân dân(127-132);
(138-141); 144-145

- Quyết định hành chính liên tịch (109 )
Các quyết định hành chính khác
- Chỉ thị
- Công văn


QUY TRÌNH XÂY DỰNG, BAN HÀNH QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
- NĐ: qd chi tiết; các biện pháp, nđ thuộc tq qh, ubtv
- Nghị định(Đ84- Đ 96) gồm các bước:
Đề nghi xây dựng
Tổng kết, tổ chức ng/c, đánh giá tác động, xin ý kiến bộ
Lấy ý đối tượng, cơ quan, Xây dựng hồ sơ đề nghị .
Thẩm định đề nghị xd nd, chính phủ thông qua
Soạn thảo nghị định
Lấy ý kiến dự thảo nghị định
Thẩm định dự thảo nghị định
Chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo nghị định
Xin ý kiến UBTVQH với nghị định chưa có luật
Trình tự xem xét thông qua dự thảo nghị định
24/5/2014

TQH Presentation


QUY TRÌNH XÂY DỰNG, BAN HÀNH QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC



QĐ TT: biện pháp ld, đh; chỉ đạo điều hành
Quyết định của Thủ tướng (97- 100)






24/5/2014

Tổ chức tổng kết, khảo sát đánh giá, nghiên cứu
thông tin; đánh giá tác động; tổ chức soạn thảo; lấy ý
kiến đối tượng; tổng hợp nghiên cứu, giải trình, tiếp
thu
Thẩm định
Xây dựng hồ sơ
Kiểm tra xử lý hồ sơ, trình ký ban hành


QUY TRÌNH XÂY DỰNG, BAN HÀNH QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC




TT: chi tiết điều khoản; biện pháp thực hiện
chức năng
Thông tư(101-104)





24/5/2014

Soạn thông tư, lấy ý kiến đối tượng, nghiên cứu tiếp
thu hoàn thiện
Thẩm định thông tư
Trình tự xem xét, ký ban hành


QUY TRÌNH XÂY DỰNG, BAN HÀNH QUYẾT
ĐỊNH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC




QĐUBND: chi tiết điều khoản điểm; biện pháp thi
hành pl; thực hiện chức năng qlđp
Quyết định của Ủy ban nhân dân(127-132)(138141); 144-145
đề nghị xây dựng quyết định, làm rõ tên gọi, đối
tượng, phạm vi điều chỉnh, nội dung chính, thời ban
hanh..; vpubnd, sở tp kiêm tra
soạn thảo quyết định
lấy ý kiến dự thảo
thẩm định’
trình tự xem xét thông qua

24/5/2014