Dạy một giờ luyện tập hình học - GV:Phạm Thị Thơm - NDCanh

Dạy một giờ luyện tập hình học 7
I : PHN M U
I .1. Lý do chọn đề tài:
A. Cơ sở lí luận:
B mụn toỏn núi chung v mụn toỏn trng T.H.C.S núi riờng
gi luyn tp gi vai trũ quan trng giỳp hc sinh phỏt trin nng lc t
duy , phm cht trớ tu. Thụng qua gi luyn tp giỏo viờn hng dn
hc sinh gii toỏn nh c kin thc c bn vỡ vy gi luyn tp c
ginh nhiu thi trong phõn phi chng trỡnh .
C th : Trong 140 tit hc lp 6 cú 51 tit , lp 7 cú 66 tit, lp
8 cú 54 tit, lp 9 cú 67 tit luyn tp.
c bit ụi vi mụn hỡnh hc hc sinh vn quan nim l mt b
mụn khú, cỏc bi toỏn hỡnh hc nhỡn chung khụng cú mt phng phỏp
nht nh no gii do ú gi hỡnh hc c bit l gi luyn tp rt
quan trng, thụng qua dy mt s bi toỏn c th giỏo viờn phi hng
dn cho hc sinh suy ngh tỡm tũi li gii, truyn cho cỏc em kinh
nghim phỏn oỏn, giỳp cỏc em t tỡm ra li gii ca cỏc bi toỏn khỏc
trong cỏc tỡnh hung mi, t ú cng c sõu v m rng kin thc ó
truyn t ti cỏc em .
B. Cơ sở thực tiễn :
Qua ging dy ca bn thõn, qua d gi ca ng nghip tụi thy
gi luyn tp nhỡn chung cha thc s c coi trng. Giỏo viờn dy
khụng theo mt chun mc nht nh, cha thc s u t ht thi gian
cụng sc trong vic la chn bi tp, hng dn hc sinh m ch chỳ ý
n vic cha nhiu bi tp, khin cỏc em tip thu bi mt cỏch th ng
khụng phỏt huy c trớ lc. Trong quỏ trỡnh dy toỏn nhiu nm bn
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 1 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
thõn tụi luụn suy ngh: dy mt gi luyn tp hỡnh nh th no hc
sinh yờu thớch mụn hỡnh, mt mụn m trong suy ngh ca cỏc em l mụn
khú v khụng thớch hc. iu ú m trong nm hc ny tụi ó chn cho

mỡnh mt ti: Dy mt gi luyn tp hỡnh hc 7.
I.2. Mục đích nghiên cứu :
- Giỳp cho gi luyn tp hỡnh hc 7 mang li kt qu cao nht
(cng c khc sõu v m rng cỏc kin thc c bn ó hc).
- Giỳp cho hc sinh cú thúi quen suy ngh, tỡm tũi, sõu chui cỏc
kin thc trong cỏc bi tp. T ú cỏc em cm thy khụng nhm chỏn v
cú hng thỳ khi lm bi.
I.3. Thời gian, địa điểm nghiên cứu
- Nghiờn cu ti trong 1 nm (Nm hc 2008-2009 ).
- Hc sinh cỏc lp 7A, 7E.
- a im nghiờn cu : trng T.H.C.S Nguyn c Cnh Th
trn Mo Khờ - ụng Triu - Qung Ninh .
I.4. Đóng góp về lí luận, thực tiễn:
Thụng qua nghiờn cu c s lớ lun, c s thc tin v phng
phỏp ging dy b mụn toỏn, qua nghiờn cu c im quỏ trỡnh t duy,
tõm lớ la tui hc sinh cp 2. Qua quỏ trỡnh ging dy thc t ca bn
thõn, trong quỏ trỡnh hc hi ng nghip, qua cỏc ti liu tham kho tụi
thy dy tt mt gi luyn tp hỡnh hc 7 cn phi lm tt mt s ni
dung c bn sau :
- m bo yờu cu ca mt tit luyn tp.
- Phõn chia cỏc loi bi tp trong gi luyn tp.
- Hng dn hc sinh gii bi tp trờn.
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 2 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
Nhm khc phc khú khn m giỏo viờn, hc sinh thng gp
trong gi luyn tp gi dy t c kt qu cao.
II : PHN NI DUNG.
II .1. Chơng I : Tổng quan
II.1.1 : iu tra c bn
I.1.2 : Phng pháp gii quyt

- Xõy dng nhng yờu cu ca mt tit luyn tp hỡnh hc
- Phõn chia cỏc bi tp trong mt gi luyn tp .
- Hng dn hc sinh gii cỏc loi bi tp .
II.1.3 : Kt qu ã t c .
II.2 .Chơng II: Nội dung vấn đề nghiên cứu
II.2.1.iều tra cơ bản :
Nm hc 2008-2009 bn thõn tụi giao ging dy b mụn toỏn lp
7A v 7E vi tng s 73 hc sinh.
Qua thi gian ging dy, thc t iu tra tụi thy cú nhiu hc sinh
hc kộm mụn toỏn c bit l phn hỡnh hc. Chớnh vỡ hc sinh yu mụn
hỡnh nờn dn n cỏc em ngi hc gi hỡnh. Nguyờn nhõn l do lp 6 cỏc
em mi lm quen vi mt s khỏi nim hỡnh hc v õy l mt phõn
mụn mi nờn cỏc em cha xỏc nh c phng phỏp cho phn ny.
Cỏc em ch quen theo kiu thc hin cỏc phộp toỏn vi cỏc con s theo
ng mụn ó lm quen t cỏc lp di.
Bc u iu tra kt qu hc hỡnh tụi thy nh sau :
Trong tng s 73 hc sinh cú khong.
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 3 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
15 hc sinh bit v hỡnh v lm bi theo c yờu cu ca v
bit trỡnh by bi cú lp lun lụgic .
35 hc sinh bit v hỡnh v lm bi bng nhn thc trc giỏc, cha
bit lp lun .
10 hc sinh bit v hỡnh nhng khụng tỡm c ng li lm .
13 hc sinh khụng v ni hỡnh ca bi toỏn .
II.2.2. Phơng pháp giải quyết :
A. Xây dng nhng yêu cu ca mt tit luyn tp hình hc .
1.M c ích :
- Gi luyn tp hỡnh nhm cng c hn na kh nng vn dng
nhng kin thc, k nng c bn m hc sinh ó tip thu cú th b sung

thờm tri thc mi hoc iu chnh tri thc cho hon cnh hn.
- Gúp phn nõng cao k nng, k xo giỳp hc sinh cú hng thỳ
hc, bit trỡnh by li gii hỡnh thnh dn phng phỏp gii .
2. Yêu c u :
- La chn bi hp lớ, la chn ni dung, mc ca nhng bi ó
cho v nh cng nh nhng bi s a ra lp.
- T chc cha bi hp lớ nhng bi ó ra v nh, chỳ ý nhng bi
cú tỏc dng tt cho vic cung cp tri thc hoc bi cú tớnh cht chun b
cho bi mi.
- Dy gii bi tp mi. Giỏo viờn phi iu khin c hot ng
ca hc sinh hc sinh bit v hỡnh, bit t phõn tớch u bi, nh
hng c cỏch gii, khai thỏc bi toỏn hp lớ.
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 4 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
- Kin thc v k nng c cng c thờm, vn dng trong nhiu
tỡnh hung khỏc nhau, sai lm ca hc sinh c un nn kp thi b
sung tri thc cho hon chnh hn .
3. Chú ý :
m bo cỏc yờu cu trờn tụi thy giỏo viờn cn phi la chn
bi tp, chỳ ý n tỏc dng nhiu mt ca bi toỏn, mt khỏc cn chỳ ý
n c im tõm sinh lớ ca cỏc em. m bo nguyờn tc phỏt huy cao
tớnh tớch cc, t giỏc ca cỏc em v tỏc ng n mi i tng hc
sinh trong lp .
B. Phân chia các b i t p trong mt gi luyn tp.
õy tụi khụng cú mc ớch phõn chia cỏc bi tp theo cỏc ch
hoc chia theo loi kin thc m cỏch phõn chia õy l cn c vo mc
d khú ca bi toỏn, yờu cu kin thc t c ca bi dy, kh
nng tip thu kin ca hc sinh, t ú nh ra hỡnh thc, thi gian phõn
phi cho tng loi bi tp nhm phỏt huy tớnh tớch cc t giỏc ca cỏc
em. Chớnh vỡ l ú m tụi ó chia bi tp ra lm ba loi trong mt gi

luyn tp: Loi bi tp gii ming, loi bi tp gii chm, loi bi tp
gii nhanh. Ba loi bi tp ny c la chn v c a ra theo tng
thi im thớch hp.
1. Loi b i t p gii ming : õy l nhng bi tp tng i n gin,
yờu cu hc sinh tr li ming sau mt thi gian suy ngh ngn. Loi bi
tp ny luyn cho hc sinh din t bng li núi v bng dn thuyt suy
ngh ca mỡnh trờn c s ú phỏt trin t duy ngụn ng, giỳp cỏc em o
sõu v cng c kin thc ú l cỏc khỏi nim, cỏc nh lớ hoc quy tc
giỳp cỏc em vn dng vo bi tp n gin. T ú giỳp giỏo viờn kp
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 5 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
thi kim tra c nhn thc ca hc sinh trờn c s ú un nn c
nhng sai lm m cỏc em mc phi. Dy loi bi tp ny giỏo viờn s
kim tra c nhiu hc sinh trong thi gian ngn, hiu sut gi hc cao,
thớch hp vi hc sinh yu v hc sinh trung bỡnh yu .
2. Loi b i t p gii chm: õy l nhng bi toỏn ũi hi nhiu thi gian
hỡnh thnh y cỏc bc gii, vn dng tng hp nhiu kin thc.
õy c coi l bi tp trng tõm nht trong tit luyn tp, nú cp
n nhiu kin thc, ngoi vic cng c kin thc k nng, nú cũn cú tỏc
dng bi dng phng phỏp tỡm ng li gii, phỏt huy nng lc t
duy, rốn tớnh khỏi quỏt húa, tng hp kin thc, cỏch lp lun, trỡnh by
chớnh xỏc mt bi toỏn. Thớch hp vi c ba i tng hc sinh .
3. Loi b i t p gii nhanh: õy l nhng bi toỏn ch cn nờu hng
gii hoc ch gii nhng phn khú. Loi bi tp ny thng dựng cho
hc sinh khỏ gii, khi hc sinh ó nm vng nhng kin thc c bn, nú
cú tỏc dng rốn k nng cho hc sinh. Loi bi tp ny thng c a
ra phn cui bi cú tớnh cht cng c hoc hng dn v nh.
4. Mi quan h ca ba loi b i t p nói trên :
Loi bi tp gii ming v bi tp gii nhanh tn ớt thi gian kớch
thớch hng thỳ, b sung cho loi bi tp gii chm .

Loi bi tp gii chm l loi bi tp then cht trong gi luyn tp,
chim nhiu thi gian, cú tỏc dng ln trong vic phỏt huy tnhs tớch cc
ca hc sinh .
Vic phõn loi ba loi bi tp trờn theo tụi cng ch mang tớnh
tng i trong mt bi tp tng hp cng cú th chia cỏc phn ra lm
ba bi tp nú b sung cho nhau, giỳp cho nhau gii quyt tt nhng vn
Giáo viên: Phạm Thị Thơm 6 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Dạy một giờ luyện tập hình học 7
m yờu cu ca bi nờu ra v u nhm mc ớch giỳp cho hc sinh
bit gii bi tp v t c yờu cu ca mt gi luyn tp .
s dng linh hot v cú hiu qu, giỏo viờn cn u t thi
gian, cụng sc thớch ỏng trong vic la chn bi tp, nghiờn cu k cỏc
bi tp ú trong sỏch giỏo khoa sỏch tham kho, cn chỳ ý chn la bi
tp phự hp vi sc hc ca hc sinh, bi tp ố cp n nhiu kin
thc, rốn luyn c k nng tt v cú th m rng c kin thc cho
hc sinh .
C. Hng dn hc sinh gii các loi b i t p .
1. i vi loi b i tập gi i ming
a) Cách d y : Giỏo viờn thng yờu cu hc sinh ng ti ch tr
li hoc trỡnh by nhanh vo v nhỏp, giỏo viờn kim tra ng thi nhiu
hc sinh . Hu ht cỏc gi luyn tp u phi chỳ trng loi bi tp ny
phỏt trin t duy, ngụn ng ca hc sinh do ú giỏo viờn nht thit
phi chỳ trng loi bi tp ny.
b) Ví d : Trong tit 41 - Luyn tp cỏc trng hp bng nhau ca
tam giỏc vuụng .
Bi tp gii ming tụi ó chn nh sau :
Cho tam giỏc ABC cõn ti A. M l trung im ca BC. T M k
MN, MP ln lt vuụng gúc vi AB v AC. Hóy so sỏnh tam giỏc BNM
v tam giỏc CPM. (BNM = CPM).
2. i vi loi b i t p gii chm :

Giáo viên: Phạm Thị Thơm 7 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
C
M
B
A
N
P