(Luận văn thạc sĩ) Quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường trung học phổ thông tỉnh Cai Bằng

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––

TÔ BÍCH VÂN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH CAO BẰNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
––––––––––––––––––

TÔ BÍCH VÂN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH CAO BẰNG
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. NÔNG KHÁNH BẰNG

THÁI NGUYÊN - 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả
nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2019
Tác giả luận văn

Tô Bích Vân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CẢM ƠN

Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS Nông Khánh Bằng
- người hướng dẫn khoa học đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn tác giả trong suốt
quá trình xây dựng và hoàn thiện luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học sư phạm Đại học Thái Nguyên, Phòng Quản lý đào tạo sau Đại học, Khoa Tâm lí giáo
dục, các thầy cô giáo đã giảng dạy tại trường Đại học sư phạm - Đại học Thái
Nguyên, đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả học tập, nghiên cứu và hoàn

thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn Sở GD&ĐT tỉnh Cao Bằng, Hiệu trưởng, giáo
viên các trường THPT trên địa bàn tỉnh Cao Bằng: THPT Thành phố, THPT
Thông Nông, THPT Bảo Lạc, THPT Hạ Lang đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi
trong quá trình thu thập tài liệu, nghiên cứu.
Xin bày tỏ lòng tri ân đối với gia đình, bạn bè người thân đã luôn hỗ trợ,
động viên tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2019
Tác giả luận văn
Tô Bích Vân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỤC LỤC
Lời cam đoan ........................................................................................................ i
Lời cảm ơn ........................................................................................................... ii
Mục lục ...............................................................................................................iii
Danh mục các chữ viết tắt .................................................................................. iv
Danh mục các bảng.............................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 2
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3

7. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 4
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY
HỌC CHO GIÁO VIÊN Ở TRƯỜNG THPT ................................................ 5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề....................................................................... 5
1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài................................................... 5
1.1.2. Các công trình nghiên cứu trong nước ....................................................... 6
1.2. Một số khái niệm cơ bản .............................................................................. 8
1.2.1. Quản lý....................................................................................................... 8
1.2.2. Quản lý giáo dục ........................................................................................ 8
1.2.3. Năng lực dạy học ....................................................................................... 9
1.2.4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy
học cho giáo viên ............................................................................................... 11
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1.3. Vai trò của hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực
dạy học cho giáo viên ở trường THPT .............................................................. 12
1.3.1. Chức năng, nhiệm vụ của tổ chuyên môn ............................................... 12
1.3.2. Hoạt động của tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy
học cho giáo viên ............................................................................................... 14
1.3.3. Vai trò tổ trưởng tổ chuyên môn trong trường trung học phổ thông ....... 21
1.4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy
học cho giáo viên ............................................................................................... 23
1.4.1.Vai trò của hiệu trưởng trường trung học phổ thông trong quản lý hoạt
động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên .... 23
1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng

lực dạy học cho giáo viên .................................................................................... 25
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động của tổ chuyên môn theo
hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên trung học phổ thông ............ 28
1.5.1. Trình độ, năng lực quản lý của Hiệu trưởng............................................ 28
1.5.2. Năng lực chuyên môn, quản lý của tổ trưởng chuyên môn ..................... 29
1.5.3. Năng lực chuyên môn của giáo viên ....................................................... 30
1.5.4. Điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị trường học ....................................... 30
Kết luận chương 1 .............................................................................................. 31
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ
CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY
HỌC CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG THPT TỈNH CAO BẰNG ... 33
2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội và giáo dục, đào tạo tỉnh Cao Bằng...... 33
2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội tỉnh Cao Bằng .................................. 33
2.1.2. Tình hình phát triển giáo dục, đào tạo tỉnh Cao Bằng............................. 33
2.1.3. Đặc điểm của các trường Trung học phổ thông trên địa bàn Tỉnh
Cao Bằng ........................................................................................................... 34
2.2. Khái quát khảo sát thực trạng ..................................................................... 39
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 39
2.2.2. Nội dung khảo sát ................................................................................... 39
2.2.3. Địa bàn khảo sát và mẫu khảo sát thực trạng ........................................... 40
2.2.4. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 41
2.2.5. Tiêu chí và thang đánh giá ....................................................................... 41
2.3. Thực trạng năng lực dạy học của giáo viên THPT tỉnh Cao Bằng ................. 42
2.4. Thực trạng hoạt động Tổ chuyên môn ở các trường THPT tỉnh Cao
Bằng theo hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ............................ 46

2.4.1. Thực trạng các hoạt động của tổ chuyên môn theo hướng phát triển
năng lực dạy học ................................................................................................. 46
2.4.2. Đánh giá tổ chức hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng
lực dạy học cho giáo viên ở các trường THPT ..................................................... 48
2.5. Thực trạng quản lý hoạt động Tổ chuyên môn ở các trường trung học
phổ thông tỉnh Cao Bằng theo hướng phát triển năng lực dạy học ................... 50
2.5.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan
trọng của quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong các trường THPT ............... 50
2.5.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn ở các
trường THPT tỉnh Cao Bằng hướng phát triển năng lực dạy học ..................... 51
2.5.3. Thực trạng tổ chức, chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch hoạt động Tổ
chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên THPT tỉnh
Cao Bằng ............................................................................................................ 52
2.5.4 Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá tổ chuyên môn ở các trường
trung học phổ thông tỉnh Cao Bằng theo hướng phát triển năng lực dạy học
cho giáo viên ...................................................................................................... 54
2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động Tổ chuyên
môn ở các Trường Trung học phổ thông Tỉnh Cao Bằng ................................. 55
2.7. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động Tổ chuyên môn theo
hướng phát triển năng lực dạy học cho giáo viên.............................................. 56
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.7.1. Ưu điểm và nguyên nhân của ưu điểm .................................................... 56
2.7.2. Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế ...................................................... 57
Kết luận chương 2.............................................................................................. 59
Chương 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ
CHUYÊN MÔN THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC DẠY HỌC

CHO GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG,
TỈNH CAO BẰNG ............................................................................................ 61
3.1. Một số nguyên tắc đề xuất biện pháp ......................................................... 61
3.1.1. Nguyên tắc bảo đảm tính đồng bộ ........................................................... 61
3.1.2. Nguyên tắc bảo đảm tính thực tiễn .......................................................... 61
3.1.3. Nguyên tắc bảo đảm tính kế thừa ............................................................ 61
3.1.4. Nguyên tắc bảo đảm tính khả thi ............................................................. 62
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả .......................................................... 62
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm đáp ứng yêu
cầu phát triển năng lực dạy học cho giáo viên trong giai đoạn hiện nay .......... 63
3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức cho cán bộ
quản lý, giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động chuyên môn trong việc
phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ......................................................... 63
3.2.2. Biện pháp 2: Kế hoạch hóa hoạt động tổ chuyên môn theo hướng
phát triển năng lực dạy học của giáo viên ......................................................... 64
3.2.3. Biện pháp 3: Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu
bài học nhằm phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ..................................... 67
3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch
tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học của giáo viên ............. 68
3.2.5. Biện pháp 5: Xây dựng môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động tổ
chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học........................................... 70
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất ........ 72
3.3.1. Mục đích khảo nghiệm.............................................................................. 72
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3.3.2. Kết quả khảo nghiệm ................................................................................ 72
Kết luận chương 3.............................................................................................. 75

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 77
1. Kết luận .......................................................................................................... 77
2. Khuyến nghị................................................................................................... 77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 79
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BGH

: Ban giám hiệu

TTCM

: Tổ trưởng chuyên môn

TCM

: Tổ chuyên môn

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

CNH, HĐH

: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

PHT

: Phó hiệu trưởng

PPDH

: Phương pháp dạy học

QLGD

: Quản lý giáo dục

SKKN

: Sáng kiến kinh nghiệm

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Thống kê số lượng giáo viên THPT tỉnh Cao Bằng từ năm học
2016-2017 đến năm 2017-2018 ....................................................... 35
Bảng 2.2. Thống kê số lượng giáo viên các môn cấp THPT năm 2017-2018 .. 35
Bảng 2.3. Tình hình đội ngũ cán bộ quản lý trường Trung học phổ thông
trên địa bàn tỉnh Cao Bằng .............................................................. 36
Bảng 2.4. Thống kê số tổ chuyên môn cấp Trung học phổ thông các trường
trên địa bàn tỉnh Cao Bằng .............................................................. 37
Bảng 2.5. Số liệu thống kê bậc học THPT từ năm 2016 đến 2019 ................... 38
Bảng 2.6. Kết quả xếp loại học lực, hạnh kiểm của học sinh THPT tỉnh Cao
Bằng từ năm học 2016-2017 đến năm học 2017-2018.................... 38
Bảng 2.7. Mẫu khách thể khảo sát thực trạng ................................................... 40
Bảng 2.8. Nhận thức sự cần thiết các năng lực dạy học của GV THPT tỉnh
Cao Bằng.......................................................................................... 42
Bảng 2.9. Mức độ hiện có của năng lực dạy học của người giáo viên.............. 44
Bảng 2.10. Đánh giá thực trạng mức độ thực hiện các hoạt động tổ ................ 47
Bảng 2.11. Đánh giá thuận lợi khi tổ chức hoạt động tổ chuyên môn .............. 48
Bảng 2.12. Đánh giá khó khăn khi tổ chức hoạt động tổ chuyên môn ............. 49
Bảng 2.13. Hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực
dạy học ............................................................................................. 50

Bảng 2.14. Đánh giá thực trạng chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch
hoạt động chuyên môn ..................................................................... 51
Bảng 2.15. Đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên về thực trạng tổ chức
thực hiện kế hoạch tổ chuyên môn .................................................. 53
Bảng 2.16. Đánh giá thực trạng kiểm tra việc thực hiện kế hoạch hoạt động
tổ chuyên môn.................................................................................. 54
Bảng 2.17. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động Tổ chuyên môn ở trường
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Trung học phổ thông ........................................................................ 55
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm về nhận thức tính cần thiết của biện pháp
quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng
lực dạy học cho giáo viên THPT ..................................................... 73
Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm về nhận thức tính khả thi của biện pháp
quản lý hoạt động TCM ở trường THPT theo hướng phát triển
năng lực dạy học .............................................................................. 74

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang trên đường phát triển và hội nhập quốc tế ngày càng
sâurộng. Việc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo, phát triển nguồn
nhân lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới đang đặt ra ngày càng cấp thiết. Điều

này đòi hỏi giáo dục phải có chiến lược phát triển đúng hướng, hợp quy luật, xu
thế và xứng tầm thời đại để đáp ứng được sự phát triển của đất nước, đáp ứng
yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.
Nghị quyết 29 - NQ/TW của Đảng chỉ rõ: “Đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan
điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương pháp, cơ chế, chính
sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản
lý của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ sở giáo dục và đào tạo và
việc tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản thân người học; đổi mới
ở tất cả các bậc học, ngành học” [3].
Văn kiện Đại hội XII của Đảng đã nêu “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và
đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển
phẩm chất năng lực của người học; Đổi mới chương trình, nội dung, phương
pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện đại; nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt coi trọng giáo dục lý tưởng, giáo dục truyền
thống lịch sử cách mạng, đạo đức lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực
hành, tác phong công nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội” [17].
Trong những năm qua, ngành GD&ĐT luôn nhận được sự quan tâm của
Đảng, Nhà nước và toàn thể xã hội. Ngành đã có những chiến lược và các giải
pháp để tăng cường hiệu quả công tác quản lý dạy học; đội ngũ giáo viên, cán bộ
quản lý giáo dục hoạt động có chất lượng hiệu quả, đặc biệt quản lý hoạt động tổ
chuyên môn. Hoạt động tổ chuyên môn luôn có một vai trò quan trọng trong việc
nâng cao chất lượng đội ngũ, chất lượng dạy học trong nhà trường.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Đối với giáo viên, tổ chuyên môn là nơi mà họ có thể thực hiện học tập,
trao đổi chuyên môn một cách gần gũi và thiết thực nhất. Hoạt động của tổ

chuyên môn hiệu quả thì chất lượng dạy và học trong nhà trường được nâng
cao. Thực tế, công tác quản lí các hoạt động của tổ chuyên môn ở các trường
THPT tỉnh Cao Bằng đã được lãnh đạo các nhà trường quan tâm, các biện pháp
quản lý tổ chuyên môn đã được thực thi song còn bộc lộ nhiều khó khăn, bất
cập, vì chưa nhận thức được hết vai trò, vị trí hoạt động của tổ chuyên môn
trong hoạt động chung của nhà trường, các tổ chuyên môn chưa phát huy được
hiệu quả hoạt động để có thể đáp ứng xu thế phát triển giáo dục hiện nay.
Để khắc phục những yếu tố đó các nhà quản lí giáo dục phải đóng vai trò
chủ đạo, đi đầu trong các phong trào đổi mới, có kế hoạch, hướng dẫn cho cán
bộ giáo viên trong các tổ chuyên môn thực hiện theo hướng đổi mới, tạo cơ hội
cho tất cả giáo viên trong nhà trường nâng cao năng lực chuyên môn, phát huy
năng lực tiềm ẩn của mỗi cá nhân để nâng cao chất lượng giáo dục nhà trường.
Xuất phát từ cơ sở lý luận và thực tiễn trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu:
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học
cho giáo viên ở các trường trung học phổ thông tỉnh Cao Bằng.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn đề tài nghiên cứu, tác giả nhằm
mục đích đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát
triển năng lực dạy học cho giáo viên góp phần nâng cao năng lực dạy học cho
giáo viên THPT tỉnh Cao Bằng.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường THPT.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn môn theo hướng phát triển năng lực
dạy học cho giáo viên ở các trường THPT tỉnh Cao Bằng.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

4. Giả thuyết khoa học
Trong thời gian qua công tác quản lý hoạt động TCM ở các trường THPT
trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã đạt kết quả nhất định, đáp ứng nhiệm vụ được
giao. Tuy nhiên công tác này vẫn còn có những hạn chế, chưa đáp ứng tốt yêu
cầu đổi mới toàn diện giáo dục. Nếu đề xuất được một số biện pháp quản lý
hoạt động TCM phù hợp và có tính khả thi sẽ nâng cao năng lực dạy học cho
giáo viên THPT tỉnh Cao Bằng góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường, đáp ứng được yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo
hướng phát triển dạy học cho giáo viên THPT
5.2. Khảo sát thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng
phát triển dạy học tại các trường THPT tỉnh Cao Bằng
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn theo hướng
phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ở các trường THPT tỉnh Cao Bằng.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Sử dụng các phương pháp:
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá các tài liệu liên quan đến vấn
đề nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động của tổ chuyên
môn, sinh hoạt tổ chuyên môn của giáo viên trong đó cách quản lý hoạt động tổ
chuyên môn của Hiệu trưởng để góp phần xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài.
6.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Xây dựng mẫu phiếu điều
tra khảo sát với các dạng câu hỏi đóng, mở nhằm đánh giá thực trạng các
mặt, các hoạt động, của tổ chuyên môn, quản lý của Hiệu trưởng đối với tổ
chuyên môn...

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




6.2.3. Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn hiệu trưởng các trường
THPT, Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, tổ trưởng các tổ chuyên môn,
giáo viên các trường để làm rõ thêm thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên
môn của hiệu trưởng và nguyên nhân của thực trạng trên.
6.2.4. Phương pháp khảo nghiệm: Tiến hành khảo nghiệm để khẳng
định tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất.
6.2.5 Phương pháp thống kê toán học: Sử dụng thống kê toán học để xử
lý số liệu cụ thể hóa bằng các bảng biểu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu quản lí hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng
lực dạy học cho giáo viên của hiệu trưởng các trường THPT trên địa bàn tỉnh
Cao Bằng; Việc khảo sát thực trạng của đề tài được tiến hành tại 04 trường:
THPT Thông Nông, THPT Bảo Lạc, THPT Thành phố, THPT Hạ Lang tỉnh
Cao Bằng tiến hành khảo sát trong năm học 2017-2018.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mục lục, mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ
lục; cấu trúc đề tài bao gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động của tổ chuyên môn theo
hướng phát tri�chuyên môn
theo định hướng phát triển năng lực dạy học trên địa bàn tỉnh Cao Bằng, xin
đồng chí vui lòng cho biết ý kiến của mình và thực trạng hoạt động tại đơn vị
đang công tác bằng cách đánh dấu "X" vào ô lựa chọn theo ý kiến của mình.
Ý kiến của đồng chí chỉ sử dụng cho mục đích nghiên cứu, ngoài ra
không sử dụng cho bất kỳ một mục đích nào khác.
Đơn vị: .................................................................................... ..............

Chức vụ: ...............................................................................................
1. Đồng chí hãy đánh giá về Tầm quan trọng của hoạt động TCM theo
hướng phát triển năng lực dạy học ở các trường THPT
Mức độ

Rất quan trọng

Quan trọng

Không quan trọng

2. Đồng chí hãy đánh giá các mức độ cần thiết của năng lực dạy học ở
trường THPT nơi đồng chí công tác
TT
1

Nội dung
Năng lực phát triển chương trình và
tài liệu dạy học

2

Năng lực xây dựng kế hoạch dạy học

3

Năng lực xây dựng, quản lý và khai
thác hồ sơ dạy học

Rất cần

thiết

Cần
thiết

Không cần
thiết


4

Năng lực đánh giá môi trường dạy
học
Năng lực tổ chức dạy học

5

Năng lực dạy học tích hợp

6

Năng lực dạy học phân hóa

7

Năng lực sử dụng phương pháp,
phương tiện và hình thức dạy học

8

Năng lực tổ chức hoạt động học của
học sinh

9

Năng lực quản lý lớp học tạo môi
trường học tập

10

Năng lực sử dụng các nguồn lực
trong dạy học
Năng lực kiểm tra đánh giá điều
chỉnh dạy học

11

Năng lực xây dựng kế hoạch kiểm
tra đánh giá môn học, KQ học tập
của HS

12

Năng lực đánh giá sự tiến bộ và kết
quả học tập của học sinh

13

Năng lực tổ chức hoạt động tự đánh
giá và đánh giá lẫn nhau của học sinh

14

Năng lực sử dụng các hình thức đánh
giá thường xuyên


3. Đồng chí hãy đánh giá về các mức độ thực hiện hoạt động tổ chuyên
môn theo hướng phát triển năng lực tại đơn vị công tác (đánh dấu X vào nội
dung lựa chọn).
Mức độ
Nội dung

TT

1

Tốt

Trung

Chưa

bình

tốt

Hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học và
dạy học theo kế hoạch

2

Hoạt động đổi mới phương pháp dạy học
theo hướng phát triển năng lực

3

Hoạt động bồi dưỡng giáo viên

4

Hoạt động đánh giá GV theo chuẩn nghề
nghiệp

5

Hoạt động nghiên cứu khoa học và viết
sáng kiến kinh nghiệm

4. Đồng chí hãy đánh dấu X vào ô có hoặc không về những thuận lợi khi tổ
chức hoạt động tổ chuyên môn ở đơn vị đồng chí công tác?
TT

Nội dung

1

Lập kế hoạch hoạt động tổ chuyên môn bám sát vào kế
hoạch chung của nhà trường

2

Nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên khá đầy đủ
về hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển
năng lực dạy học cho GV

3

Giáo viên có ý thức và trách nhiệm cao

4

Giáo viên cơ bản có trình độ tốt đảm bảo tham gia
hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng
lực dạy học

Có

Không


TT

Nội dung

5

Môi trường hoạt động của nhà trường và tổ chuyên

Có

Không

môn tốt
6

Các tổ chuyên môn trong nhà trường thống nhất với
nhau về sinh hoạt chuyên môn theo hướng phát triển
năng lực dạy học

7

Hệ thống văn bản pháp lý hướng dẫn hoạt động tổ
chuyên môn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục
và Đào tạo rõ ràng làm cơ sở pháp lý cho hoạt động
của nhà trường

5. Đồng chí hãy đánh dấu X vào ô có hoặc không về những khó khăn khi tổ
chức hoạt động tổ chuyên môn ở đơn vị đồng chí công tác
Khó khăn

TTT
1

Một bộ phận giáo viên chưa có hiểu biết đầy đủ hoạt
động tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực

2

Cơ sở vật chất, tài chính phục vụ cho hoạt động tổ

chuyên môn còn hạn chế

3

Phân cấp quản lý hoạt động tổ chuyên môntrong
nhàtrường nhiều lúc còn chưa rõ rang

4

Đời sống kinh tế của giáo viên (thành viên của tổ
chuyên môn nhà trường) còn hạn chế

5

Các nhà quản lý nhiều khi còn điều hành hoạt động tổ
chuyên môn theo phương pháp hành chính - mệnh lệnh

Có

Không


6. Đồng chí hãy đánh giá kết quả của việc chỉ đạo xây dựng kế hoạch
hoạt động TCM theo hướng phát triển năng lực dạy học tại đơn vị đang
công tác
Mức độ
Nội dung

TT

1

Quán triệt mục tiêu hoạt động của tổ
chuyên môn hướng đến phát triển năng
lực dạy học

2

Thống nhất với các tổ chuyên môn
về nội dung cơ bản hoạt động của
tổ theo hướng phát triển năng lực
dạy học

3

Chỉ đạo các tổ chuyên môn thiết kế
nội dung của từng hoạt động theo mục
tiêu phát triển năng lực dạy học.

4

Hiệu trưởng hướng dẫn kĩ năng xây
dựng kế hoạch hoạt động tổ chuyên
môn cho tổ trưởng chuyên môn theo
hướng phát triển năng lực dạy học.

5

Thống nhất mẫu kế hoạch hoạt động
TCM với các TTCM (trong đó cần biểu

đạt rõ nội dung hoạt động, hình thức
của trường hoạt động theo hướng phát
triển năng lực dạy học giáo viên).

Tốt

Trung
bình

Chưa tốt


7. Đồng chí hãy đánh giá về công tác tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt
động tổ chuyên môn ở trường THPT nơi đồng chí đang công tác
Mức độ
Nội dung

TT

1

Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên trong tổ
chuyên môn triển khai các hoạt động chuyên
môn trong tổ theo hướng phát triển năng lực
dạy học.

2

Tổ chức đổi mới sinh hoạt chuyên môn
theo định hướng phát triển năng lực dạy

học cho giáo viên

3

Tổ chức thao giảng, sử dụng đồ dùng dạy
học, viết sáng kiến kinh nghiệm, ý tưởng
sáng tạo cho giáo viên.

4

Tổ chuyên môn tổ chức các tiết dạy mẫu về
dạy học theo định hướng phát triển năng lực
học sinh

5

Hoạt động chuyên môn tốt cần có sự tham
gia của các lực lượng khác trong nhà trường
tạo điều kiện đảm bảo cho đổi mới hoạt
động tổ chuyên môn theo hướng phát triển
năng lực dạy học

Tốt

Trung

Chưa

bình

tốt


8. Đồng chí hãy đánh giá về công tác chỉ đạo, điều chỉnh hoạt động tổ
chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học ở trường THPT nơi
đồng chí công tác
Mức độ
Nội dung

TT

1

Xây dựng các văn bản quy định hoạt
động tổ chuyên môn nhằm phát triển
năng lực dạy học cho giáo viên

2

Tổ chức các hoạt động chuyên môn
của tổ (dạy học, bồi dưỡng giáo viên
vv...) theo hướng phát triển năng lực
dạy học

3

Điều chỉnh việc thực hiện các hoạt
động chuyên môn của tổ phù hợp với
kế hoạch và phát triển năng lực dạy học

4

Tổng kết rút kinh nghiệm hoạt động
tổ chuyên môn nhằm phát triển năng
lực dạy học cho giáo viên tốt hơn

Tốt

Trung

Chưa

bình

tốt


9. Công tác kiểm tra đánh giá hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát
triển năng lực dạy học ở trường THPT nơi đồng chí công tác được thực
hiện như thế nào?
Mức độ
TT

Nội dung

1

Xây dựng các tiêu chí kiểm tra hoạt
động TCM dựa vào hướng phát triển
năng lực dạy học của GV theo chuẩn

nghề nghiệp.

2

Chỉ đạo lựa chọn các hình thức
phương pháp kiểm tra phù hợp để
đánh giá đúng thực chất hoạt động của
tổ chuyên môn theo hướng phát triển
năng lực nghề nghiệp cho giáo viên.

3

Quán triệt tinh thần kiểm tra đánh giá
hoạt động của tổ theo chuẩn nghề
nghiệp cho toàn bộ các bộ phận quản
lý, tham gia kiểm tra hoạt động tổ
chuyên môn.

4

Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch các
hoạt động tổ chuyên môn có đảm bảo
mục tiêu phát triển kĩ năng dạy học,
năng lực dạy học...cho giáo viên.

5

Điều chỉnh kế hoạch hoạt động tổ
chuyên môn (cả về hình thức, nội dung,
phân bổ thời gian...) cho phù hợp và đạt

được mục tiêu và phát triển năng lực
dạy học

Tốt

Trung
bình

Chưa tốt


10. Đồng chí hãy cho biết thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động
tổ chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học ở trường THPT
nơi đồng chí đang công tác
Mức độ
TT

Nội dung

Ảnh
hưởng
nhiều

1

Cơ chế chính sách giáo dục của
Nhà nước

2

Trình độ chuyên môn, ý thức trách
nhiệm của đội ngũ giáo viên.

3

Văn hóa nhà trường và địa
phương

4

Sự quan tâm của lãnh đạo nhà
trường

5

Phẩm chất cán bộ quản lý

6

Năng lực cán bộ quản lý

7

Kinh nghiệm quản lý Tổ chuyên
môn

8

Phương thức sinh hoạt Tổ chuyên
môn

9

Sự quan tâm của cán bộ địa
phương và các đoàn thể về việc
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ
cho giáo viên

Ảnh

Không ảnh

hưởng ít

hưởng


11. Để nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn theo hướng phát
triển năng lực dạy học cho giáo viên, thầy (cô) vui lòng trả lời ý kiến của
mình về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động tổ
chuyên môn theo hướng phát triển năng lực dạy học (Bằng cách đánh dấu
X vào ý kiến phù hợp với thầy cô).
TT

1

2

3

4

5

6

Biện pháp quản lý

Cần thiết
Khả thi
Rất
Không Rất
Cần
Khả Không
cần
cần khả
thiết
thi khả thi
thiết
thiết thi

Nâng cao nhận thức cho cán bộ
quản lý, giáo viên về tầm quan
trọng và tác dụng thiết thực của
hoạt động tổ chuyên môn theo
hướng phát triển năng lực dạy học
giáo viên
Tăng cường quản lí xây dựng và
thực hiện kế hoạch hoạt động Tổ
chuyên môn theo hướng phát triển

năng lực dạy học của giáo viên
Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo
hướng nghiên cứu bài học nhằm phát
triển năng lực dạy học cho giáo viên
Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc
thực hiện kế hoạch tổ chuyên môn
theo hướng phát triển năng lực dạy
học của giáo viên
Xây dựng mối quan hệ giữa tổ
chuyên môn với Ban Giám hiệu và
các cơ cấu tổ chức khác trong trường
Xây dựng môi trường sư phạm
thuận lợi cho hoạt động tổ chuyên
môn theo hướng phát triển năng lực
dạy học
Trân trọng cảm ơn các đồng chí vì sự hợp tác !