GIÁO ÁN VĂN 6 - TUẦN 5 - 3 CỘT

 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 6 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

BÀI 5
VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1
(VĂN TỰ SỰ)
..................................................
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS
- Viết được một bài văn kể chuyện có nội dung , nhân vật, sự việc, thời gian, địa điểm, nguyên
nhân, kết quả.
2. Kĩ năng: Biết thực hiện bài viết có bố cục và lời văn hợp lí.
3. Thái độ: Làm bài viết nghiêm túc.
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: tập trung
+ Đề bài
2. HS: Ôn kiến thức kiểu bài
III/Tiến trình lên lớp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra: kiểm tra sự chuẩn bị
của học sinh.
3. Bài mới:
* Hoạt động 1:
- GV: Ghi đề lên bảng
- Hướng dẫn học sinh về yêu cầu và phương pháp
làm bài
+ Chọn sự việc, chi tiết…
+ lập dàn ý
* Hoạt động 2:

- HS làm bài, GV theo dõi.
4. Củng cố:
GV thu bài và nhận xét thái độ làm bài của lớp.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Xem lại dàn bài của bài văn tự sự.
- Soạn bài Luyện tập xây dựng bài văn tự sự - Kể
chuyện đời thường.

- Báo cáo sĩ số
- HS làm bài.
Đề bài:
Em hãy kể lại
truyện “Sơn Tinh
– Thuỷ Tinh”
bằng lời văn của
em
 Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
============
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trường THCS Phú Mỹ  1  GV:Nguyễn Thị Lượng

TUẦN : 5
TIẾT: 17, 18
Ngày soạn: 07/ 9/2009
Ngày dạy: 13/9/2009
 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 6 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

BÀI 5
T Ừ NHIỀU NGHĨA
VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được
- Khái niệm từ nhiều nghĩa
- Hiện tượng chuyển nghĩa của từ
- Nghĩa góc và nghĩa chuyển của từ
2. Kĩ năng: Nhận diện được hiện tượng chuyển nghĩa của từ và làm một số bài tập có liên quan.
3. Thái độ: Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp: Nêu vấn đề, giải thích, thảo luận
+ Bảng phụ, tư liệu,
2. HS: Đọc, tìm hiểu bài theo sự hướng dẫn SGk
III/Tiến trình lên lớp bản.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ: : - Nghĩa của từ là gì ? Có
mấy cách giải thích nghĩa của từ ?
3. Bài mới: Khi mới xuất hiện thường từ chỉ với
1 nghĩa nhất định, nhưng do sự phát triển của xã
hội nên nhận thức của con người cũng tăng nên
từ 1 từ lại xuất hiện nhiều nghĩa. Vậy thế nào là
từ nhiều nghĩa và nguyên nhân do đâu tạo nên từ
nhiều nghĩa ta đi vào bài học này.
* HĐ 1:
Hướng dẫn HS tìm hiểu khái niệm “ Từ nhiều
nghĩa “ :

- Gọi HS đọc bài thơ
Hỏi: Trong bài thơ từ nào mang nhiều nghĩa ?
Tại sao em biết ?
Hỏi: Em hãy tìm thêm 1 số từ khác cũng có
nhiều nghĩa như từ “ chân” ?
- HS đọc bài thơ
+ Từ “ chân , giải thích
VD : “ mắt ” :
+ Bạn Hiền có đôi mắt bồ câu rất
đẹp .
+ Những quả na đã bắt đầu mở
mắt .
I/ Từ nhiều
nghĩa
* Ngữ liệu
( SGK/55 )
- Bài thơ : “
Những cái chân ”
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trường THCS Phú Mỹ  2  GV:Nguyễn Thị Lượng

TUẦN : 5
TIẾT: 19
Ngày soạn: 07/ 02/2009
Ngày dạy: 09/02/2009
 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 6 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hỏi: Qua các VD trên , em có nhận xét gì về
nghĩa của từ ?

-GV kết luận
* Hoạt động 2 :
Hướng dẫn HS tìm hiểu hiện tượng chuyển nghĩa
của từ :
Hỏi: Tìm mối liên hệ giữa các nghĩa của từ “
chân”
Hỏi: Theo em trong số các nghĩa ấy , nghĩa nào
được xuất hiện đầu tiên ?
Hỏi:Thế nào là nghĩa gốc ? Nghĩa chuyển ?
Hỏi: Trong 1 câu cụ thể , 1 từ thường được dùng
mấy nghĩa ?
Hỏi: ở bài thơ “ Những cái chân ” , từ “ chân ”
được dùng với những nghĩa nào?
Hỏi: Qua tìm hiểu các VD trên , em hiểu gì về
hiện tượng chuyển nghĩa của
từ ? Trong từ nhiều nghĩa thường có những
nghĩa nào ?
- Gọi HS đọc ghi nhớ SGK
* Hoạt động 3 : Hướng dẫn HS luyện tập
Hỏi: Hãy tìm 3 – 5 từ chỉ bộ phận cơ thể người
và kể ra 1 số ví dụ về sự chuyển nghĩa của
chúng ?( Cho HS thi tìm theo nhóm bằng trò chơi
tiếp sức để tạo không khí hào hứng học tập . )
- Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 2. SGK/57
- Cho HS làm bài tập trắc nghiệm :
Hỏi: Nêu 1 số nghĩa chuyển của các từ : “ nhà ,
ăn , đi , chơi , mắt ” .
Hỏi: Khoanh tròn chữ cái đầu ý trả lời đúng
:Trong
tiếng Việt :

+ Dụng cụ có hai chân... dùng để
tạo những hình tròn => có 1
nghĩa .
+ Từ có thể có 1 hay nhiều nghĩa
.
+ Dùng chỉ bộ phận dưới cùng .
+ Bộ phận dưới cùng của cơ thể
người hay động vật
-> nghĩa gốc
Những nghĩa còn lại được hình
thành trên cơ sở nghĩa gốc - >
nghĩa chuyển .
+ 1 nghĩa
+ HS suy nghĩ , trả lời
+ 2 HS đọc ND ghi nhớ
+ “ đầu” :- đầu sông ...
- đầu mối...
- đau đầu.
+ “ mũi ” :- mũi tẹt...
- mũi kéo
- mũi đất...
- Chỉ sự vật chuyển thành hành
động :
a) cái cưa -> cưa gỗ
+ cái bào -> bào gỗ
+ hộp sơn -> sơn cửa...
b) Chỉ hành động chuyển thành
đơn vị :
+ đang bó lúa -> một bó lúa
+ đang nắm cơm -> 2 nắm cơm...

+ cuộn bức tranh -> 3 cuộn tranh
...
* Ghi nhớ 1
( SGK / 56 )
II / Hiện tượng
chuyển nghĩa
của từ :
* Ghi nhớ 2
SGK/56
III / Luyện tập
- Bài 1
Bài 2
- Bài tập trắc
nghiệm
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trường THCS Phú Mỹ  3  GV:Nguyễn Thị Lượng

 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 6 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A . Tất cả từ TV chỉ có 1 nghĩa .
B . Tất cả từ TV đều có nhiều nghĩa .
C . Có từ chỉ có 1 nghĩa nhưng lại có từ có nhiều
nghĩa .
- Cho HS luyện chính tả
( Bài “ Sọ Dừa ” :
Từ “ Một hôm, cô út vừa mang cơm đến....”
4. Củng cố:
- Nhắc lại kiến thức trọng tâm, đọc ghi nhớ
5. Hướng dẫn học bài ở nhà:

- Năn vững kiến thức, ghi nhớ
- Chuẩn bị: Chữa lỗi dùng từ SGK Tr 68
-HS suy nghĩ , lựa chọn đáp án
đúng , nhận xét , bổ sung .
- HS nghe – viết theo yêu cầu
SGK/57 ( chú ý các phụ âm :
l/n ; s/x ; tr/ch.
- Viết chính tả
 Rút kinh nghiệm:..............................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................


BÀI 5
LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ
............................
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp HS
- Nắm vững hình thức , đặc điểm của lời văn , đoạn văn tự sự khi sử dụng để kể về người ,về việc , giới
thiệu nhân vật .
- Nắm được chủ đề và mối liên kết trong đoạn văn để xây dựng được đoạn văn giới thiệu và kể chuyện
sinh hoạt hàng ngày ( giới thiệu nhân vật và kể việc ) .
2. Kĩ năng:
3. Thái độ:
II/ Chuẩn bị:
1. GV:
+ Phương pháp:
+ Bảng phụ, tư liệu,
2. HS: Đọc, nghiên cứu văn bản.

III/Tiến trình lên lớp
HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GHI
1.Ổn định: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
* HĐ 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu bài qua
phần I ( SGK / 58 ; 59 )
- HS đọc2 đoạn văn - HS đọc , suy nghĩ , trả lời câu
I . Lời văn ,
đoạn văn tự sự
1 . Lời văn giới
thiệu nhân vật
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trường THCS Phú Mỹ  4  GV:Nguyễn Thị Lượng

TUẦN :5
TIẾT: 20
Ngày soạn: 10/ 9/2009
Ngày dạy: 14/ 9 /2009
 GIÁO ÁN NGỮ VĂN KHỐI 6 
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hỏi: Đoạn 1 ; 2 giới thiệu về nhân vật nào ? về
sự việc gì ? Mục đích của việc giới thiệu đó ?
Hỏi: Em hãy nhận xét thứ tự các câu văn trong
đoạn văn như thế nào ? có thể đảo lộn được
không ?
- GV : Đoạn văn hợp lý , không thể đảo lộn được
, nếu không ý nghĩa của đoạn văn sẽ thay đổi
hoặc khó hiểu .

+ Chỉ đảo được câu 4 ; 5 ; 6 với câu 2 ; 3 : ý
nghĩa đoạn văn vẫn giữ nguyên
Hỏi: Chú ý 2 câu đầu của 2 đoạn văn , em có
nhận xét gì về những câu văn dùng giới thiệu
nhân vật ? GV kết luận
Hỏi: Khi giới thiệu nhân vật thì người kể cần
giới thiệu những thông tin gì về nhân vật ?
* HĐ 2: Hướng dẫn tìm hiểu lời văn kể sự
việc
Đoạn văn 3
Hỏi: Đoạn văn kể những hành động gì của nhân
vật? Gạch dưới những từ chỉ hành động đó ?
Thuộc từ loại nào ?
Hỏi: Các hành động được kể theo thứ tự nào ?
Kết quả của hành động đó là gì ?
Hỏi: Vậy kể việc trong tự sự là kể những gì ?
- GVkết luận
* HĐ 3 : Hướng dẫn HS tìm hiểu đoạn văn tự
sự :
- Cho HS đọc thầm lại đoạn văn trên
Hỏi: Mỗi đoạn gồm mấy câu ? Mỗi đoạn văn
biểu đạt ý chính nào ?
Hỏi: Em hãy gạch dưới câu biểu đạt ý chính ấy ?
( Câu 1 )
Hỏi: Nhận xét vị trí của câu đó trong đoạn văn ?
- Các câu đó là câu chủ đề . Em hiểu thế nào là
câu chủ đề ?
Hỏi: Các câu khác của đoạn văn có nhiệm vụ gì
Hỏi: Em có nhận xét gì về cách diễn đạt đoạn
văn tự sự ?

Cho HS đọc và nhắc lại ND phần ghi nhớ .
* Hoạt động 4 : Hướng dẫn HS luyện tập
Hỏi: Nêu ý chính của từng đoạn ? Câu chủ đề
của từng đoạn là gì ? Mối quan hệ giữa các câu
trong đoạn văn đó ?
hỏi .
+ Nhân vật
+ Sự việc
+ Mục đích
+ HS nêu nhận xét từng câu văn
( từ câu 1 – câu 6 )
+ HS quan sát, so sánh đáp án ,
bổ sung .
+ Những câu đó thường có vị
ngữ là động từ “ là ; có ” ; kể
ngôi thứ 3...
+ HS khái quát trả lời .
- HS đọc đoạn văn
+ “ đến , lấy , nổi giận , đuổi ,
cướp ”
+ “ hô , gọi , làm thành , dâng
nước , đánh ”
-> Động từ mạnh
+ HS trả lời dựa vào nội dung
đoạn văn .
+ Kể các hành động , việc làm
của nhân vật , kết quả và sự đổi
thay do các hành động đó đem
lại .
- HS ghi nhận kiến thức .

- HS đọc đoạn văn
+ Đoạn 1 : Vua Hùng muốn kén
rể .
+ Đoạn 2 : Giới thiệu 2 nhân vật
chính : Sơn Tinh – Thuỷ Tinh
đến cầu hôn .
+ Đoạn 3 : Miêu tả 1 loạt hành
động của Thuỷ Tinh đánh Sơn
Tinh .
+ Thường đứng đầu đoạn văn .
+ Là câu diễn đạt ý chính của cả
1 đoạn văn .
+ Triển khai cụ thể ý chính .
+ HS khái quát trả lời , nhận xét ,
+ Đoạn 1
+ Đoạn 2
- Giới thiệu tên
họ , lai lịch , quan
hệ...
2 . Lời văn kể sự
việc
- Hành động
- Việc làm
- Kết quả , sự đổi
thay do các hành
động đem lại
3 . Đoạn văn
+ Từ 2 câu trở lên
.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Trường THCS Phú Mỹ  5  GV:Nguyễn Thị Lượng
