Toi da kiem duoc 2000000 dola tu thi truong chung khoan nhu the nao nicolas darvas

Mụclục
LỜIGIỚITHIỆU
LỜITỰACỦANHÀXUẤTBẢN
LỜIGIỚITHIỆUCỦATÁCGIẢ
Chương1.ThờigianởCanada
Chương2.ĐặtchânvàoPhốWall
Chương3.Cuộckhủnghoảngđầutiên
Chương4.Lýthuyếthộp
Chương5.Điệntínvòngquanhthếgiới
Chương6.Trongthịtrường“sụtgiánhẹ”
Chương7.Lýthuyếtbắtđầuhoạtđộng
Chương8.Nửatriệuđôlađầutiên
Chương9.Cuộckhủnghoảngthứhai
Chương10.Haitriệuđôla
TRẢLỜITẠPCHÍTIME
PHỤLỤC
HỎIVÀĐÁP


LỜIGIỚITHIỆU
(chobảntiếngViệt)
ThịtrườngchứngkhoánViệtNam(TTCKVN)đangtrởthànhkênhđầutư
hấpdẫncómứcsinhlờicaosongcũngchứađựngnhiềurủiro.Sựthànhbại
trênthịtrườngphụthuộcvàokiếnthức,quanhệvàcáckỹnăng,chiếnlược
củatừngnhàđầutư.Nhưmộtnhàđầutưnổitiếngtừngnói:“Trênthị
trườngchứngkhoánkhôngphảinhữngchứngkhoánmàlànhữngtưduy
đượcmuavàbán”.
Thờigianqua,cùngvớisựpháttriểnrấtấntượngcủaTTCKVN,mộtloạt
cácsáchvềchứngkhoánđượcbiênsoạnđểđápứngnhucầuthamkhảocủa
đôngđảocácnhàđầutưđangngàycàngchuyênnghiệp.Tuynhiên,đốivới

tôi,cuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthế
nào?củaNicolasDarvasdoCôngtySáchAlpha(AlphaBooks)muabản
quyền,dịchvàxuấtbảncósứchấpdẫnđặcbiệt.Tôithựcsựbịcuốnhútbởi
nhữngkinhnghiệmcủatácgiảtrongđầutưchứngkhoán.Ngườiđọc,dù
mớithamgiathịtrườnghaylàcácnhàđầutưchuyênnghiệp,dùlàchưacó
kiếnthứccơbảnhaylàcácnhànghiêncứu,giảngdạyvềđầutưchứng
khoánđềucảmnhậnđượcnhữngđiềuhữuíchquakinhnghiệmvàkỹnăng
đầutưcủaNicolasDarvas.
Điềuđặcbiệtcủacuốnsáchlàcáckinhnghiệmcủatácgiảđượctrìnhbàyrất
côđọng,códẫnchứngthuyếtphụcquangôntừdễhiểusongvẫnchứađựng
cácnộidungmangtínhhànlâmtrongphântíchvàđầutưchứngkhoán.Qua
cuốnsách,ngườiđọccũngsẽhiểuđượccácvấnđềlýthuyếtvềphântíchcơ
bản,phântíchkỹthuật,kỹnănggiaodịchvàchiếnlượcđầutưchứngkhoán
đượcápdụnglinhhoạttrongthựctếđầutưchứngkhoánnhưthếnào.Người
đọcsẽcócơhộibiếtvềLýthuyếthộpcủaNicolasDarvasvànhữngứng
dụngtuyệtvờicủanótrongđầutưchứngkhoán.
Bởivậy,tôichorằngcuốnsáchcũnglàtàiliệuthamkhảohữuíchđốivới
cácsinhviênkinhtế,đặcbiệtlàsinhviênchuyênngànhNgânhàng-Tài
chính-Chứngkhoán.
Tuynhiên,vìlàcuốnsáchnóivềkinhnghiệmvàkỹnăngđầutưnêntôi
cũngmuốnlưuýrằngđểápdụngcáckinhnghiệmtrongcuốnsáchtrênvào
đầutưtrênTTCKVN,cácnhàđầutưcầncósựphântích,ápdụnglinhhoạt.


Vớikinhnghiệmgiảngdạy,nghiêncứuvềtàichínhvàđầutưchứngkhoán
cùngvớitấmlòngluôncầuthịsựtiếnbộvàtrithứcmới,tôixintrântrọng
giớithiệucuốnsáchnàycùngđộcgiả.
THS.NGUYỄNĐỨCHIỂN
GiảngviênTTCK,KhoaNgânhàng-Tàichính
PhóGiámđốcTrungtâmĐàotạo,

Bồidưỡng&TưvấnvềNgânhàng,
Tàichính&Chứngkhoán
TrườngĐạihọcKinhtếQuốcdânHàNội


LỜITỰACỦANHÀXUẤTBẢN
Tôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?làmột
tácphẩmkinhđiểnvềthịtrườngchứngkhoánMỹ.
Trongkhinhữngtácphẩmkinhđiểnvềthịtrườngchứngkhoánhầuhếtxuất
hiệncáchđây50đến75nămthìtácphẩmnàyvẫncònrấtnónghổibởinó
mớirađờiđượchơnmộtphầntưthếkỷ.
Darvaslàngườilậpdị.Ôngkháthànhcôngtrongcôngviệc,dùlàviệclớn
haynhỏ,từviệcgiảiôchữkhó,thiđấubóngbànhaylàmvũcôngđượctrả
lươngcaonhấtthếgiới.
Nick(tênthânmậtcủaDarvas)khôngsợmìnhkhácngười.Bộócsắcbén
củaôngkhôngbaogiờngừnglàmviệc.Ôngtừnghỏitôimộtcâuhỏitại
quầyrượucủakháchsạnPlazaởNewYorkvàtrảlờicâuhỏiđóhaituần
sau,khichúngtôigặplạinhauvàcùngngồiuốngnướctạikháchsạnGeorge
VởParis.ÔnghứasẽgiảithíchthêmtạikháchsạnDeParisởMonteCarlo
bốntuầnsauđóvàrồi,khinửanămtrôiqua,ôngquaylạithảoluậnvấnđề
nàytronglúcphơinắngtrênbãibiểnCopacabanangaytrướckháchsạn
LemePalaceởRiodeJaneiro.
KhivợchồngtôiđangdùngtiệctạimộtkháchsạnởPraha,CộnghòaSéc
vớigiađìnhnhạcsĩDickManningthìđiệnthoạireo.Tôidámcượcđến
đồngxucuốicùngrằngkhôngmộtai,kểcảthưkýcủatôiởNewYork,biết
chúngtôiđangởđâu.NhưngDarvasđãlàmđượcđiềuđó.Darvaskểchotôi
nhữngýtưởngmớivềmàubìachocuốnsáchPhốWall:MộtLasVegas
khácsắpxuấtbản.
Tôimuốnkểlạichobạnmộtcâuchuyệnvui.SauthànhcôngcủacuốnTôi
kiếmđược2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhưthếnào?,số

lượngpháthànhcủatạpchíBarron’stănggấpđôi.Vềđiềunày,Barron’s
phảimangơnDarvasrấtnhiều.NhưngBarron’sthểhiệnlòngbiếtơnthật
kháclạ.Giốngnhưcáctạpchítàichínhkhác,Barron’stừchốiđăngquảng
cáochocuốnPhốWall:MộtLasVegaskhácdướibấtkểhìnhthứcnào.Bởi
vìcuốnsáchđãbócmẽnhàmôigiớichứngkhoánvàngườimáchnướcđầu
tư.Trongkhiđó,nhữngngườinàylạiđăngquảngcáodàihạnởtạpchí.Vì
thế,họkhôngnhữngkhôngđăngquảngcáochocuốnsách,màcònkhông
chophépbấtkỳthôngtinnàoliênquantớicuốnsáchxuấthiệntrênbáo!


“Tôiănbánhcủaai,tôitrảtiềnchongườiđó”,câutụcngữnàytôihọcđược
khicònlàmộtnhàbáotrẻ.
Gầnnhưkhôngcómộtthôngtinnàovềcuốnsáchtrêncáctạpchí.Tờ
Newsweekđịnhđăngbàiphêbìnhnhưngrồilạihủybỏ.TạpchíTimeđăng
kèmảnhcủaDarvasvớimộtcâuchuyệnnhưnglạikhôngnóivềcuốnsách
này.
PhốWall:MộtLasVegaskhácđãphávỡrấtnhiềuảotưởng-nhữngcáibẫy
ngọtngàocủaPhốWall.Aitừngđọccuốnsáchnàysẽkhôngcòncảmgiác
giốngnhưtrướcvềchứngchỉcổphiếu,nhàmôigiớihaybảntintàichính.
VànếucuốnPhốWall:MộtLasVegaskháctáibảnthànhcông,chúngtôi
cũngsẽtáibảncuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoán
nhưthếnào?
Cuốnsáchbạncầmtrongtaylàcuốnsáchđầutiênlàmthayđổimạnhmẽ
nhậnthứcvềngườimôigiớivàcôngtymôigiớichứngkhoán.
Bạnhãyđọccuốnsáchvàsẽhiểutạisaotôikhẳngđịnhnhưvậy.Hãysuy
ngẫm,tiếpthunhữngkiếnthứcbổích,bạnsẽcóthêmnhiềukinhnghiệm
kinhdoanhchứngkhoán.
LYLESTUART
FortLee,NJ

LỜIGIỚITHIỆUCỦATÁCGIẢ
TôiđangđứngtrongmộtbốtđiệnthoạicôngcộnghiệnđạitạiSânbayQuốc
tếKennedy.CharlieSteinđangđứngcùngvớimộtcôgáixinhđẹpcáchtôi
vàibướcchân.
CharlielàChủtịchtậpđoànLordHardwick.Ôngluôncómộtcôgáixinh
đẹpbêncạnhvàthườngcatụngtôiđểlàmchomìnhtrởnênquantrọng
hơn!
TrongkhitôiđangcốgắngliênlạcvớibạngáiởParisquađiệnthoại,
CharlievẫntiếptụccangợiNicolasDarvas.Ôngkhôngngừngnhắctêntôi
vàvẫnồnàonhưmọingày.Mộtngườilạmặtởbuồngđiệnthoạikếbên
bướcravànóivớiông:“ĐâycóđúnglàôngbạnDarvaskhông?Tôiđã
nghiêncứusáchcủaông.Vàcácôngcótinkhôngtôiđãkiếmđượchơn
100.000đôlanhờnhữnglờikhuyêntrongđó!”.
Tôibướcrakhỏibuồngđiệnthoạivàngườilạmặtquaysangtôi.“Ôngcó
biếttạisaocuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhư
thếnào?lạibánhếtsạchkhông?”.
Khôngchờcâutrảlời,ôngtatiếptục:“Tôiđãmuahơnchụccuốnnhưng
bâygiờtôichẳngmongtìmlạiđủsốsáchđó.Cuốncuốicùngcòngiữđược
cũngbịmượnliêntục.Tôiđãvannàibạntôitrảlại.Họcótrảthậtnhưng
cuốnsáchđãráchbươm”.
Ngườilạmặtchìatayra.“Tôimuốncảmơnông”,ôngnói.“Tôicóchuyến
baybâygiờ,nếukhôngtôirấthânhạnhđượcmờiônguốngnước.Tôimuốn
nóivớiôngđiềunày:Ôngcóthểkiếmđượchaitriệuđôlatừthịtrường
chứngkhoán,nhưngônglạikhôngthểkiếmđượcdùchỉlàhaixutừhoạt
độngxuấtbản!”.
Nóixong,ôngbắttaytôi,rồiquayracổngbay.
Điềuđóđãtácđộngmạnhmẽđếntôi.Tôithậtnguxuẩn.Lúcnày,mộtthập
kỷsau,tôivẫnnhậnđượcrấtnhiềuthưphảnhồivềcuốnsáchcủamình.Độc
giảyêucầugiảithíchđểlàmsángtỏmộtsốđiểm.Phầnlớncáccâuhỏiđều

xoayquanhnhữngnộidunggiốngnhau.Vàquảthựccuốnsáchđãbánhết
sạch!


Thờigiancũngcóquỹđạoriêngcủanó.Vàthờigianđãchứngminhtính
đúngđắncủanhữngphươngphápsuyđoánthịtrườngchứngkhoánmàtôi
đưara.Tôiđãkiếmđược2.000.000đôlatrênthịtrườngchứngkhoánnhư
thếnào?đãtrởthànhmộttácphẩmkinhđiểnvàđôikhi,nócònđượcbán
vớigiákhoảng20đôlakhi“cháyhàng”.
“Cóphảitôiđãquámaymắnchăng?Cóphảitôiđãvôtìnhvướngvàocơn
cuồngnhiệtcủamộtthịtrườngđầucơchứngkhoánđangtănggiámạnh,mà
vớithịtrườngđó,nhữngkẻngungốcnhấtcũngcóthểkiếmtiền?Haylà
phươngphápcủatôiquáđúngđắnvớihầuhếtmọitìnhhuốngcủathị
trường?”.
Thựctế,cuốnTôiđãkiếm2.000.000đôlatừthịtrườngchứngkhoánnhư
thếnào?đãbámtrụđượcvớithờigian.
TôiđitừsânbayvềvănphòngcủaLyleStuartởphíaNamĐạilộPark.
Chínhôngđãđồngýxuấtbảncuốnsáchthứhaicủatôi,PhốWall:MộtLas
Vegaskhác.Ônglàmộtngườibạnvàlàngườichấpnhậnmạohiểm.Nhưng
khitôiđềcậpđếnkhảnăngtáibảncuốnTôiđãkiếm2.000.000đôla…,
Stuartquảquyếtrằngviệcđókhônghềmạohiểmmộtchútnào.Saumộthồi
thảoluậnngắngọn,chúngtôiquyếtđịnhsẽxuấtbảncuốnsáchmàkhông
cầnthayđổimộttừnào.Cuốnsáchđãlàmộttácphẩmkinhđiển,khôngcó
lýdogìphảithayđổinó.GầnmộttriệungườiđãđọcTôiđãkiếm2.000.000
đôla…VànócótácđộnglớnđếnnỗiđủđểbuộcngườiMỹphảithayđổi
nhữngquytắccủahọvềlệnhchặnlỗ.“Nhữngthếlựcvẫnđangtồntạikia”
quálongạivềcuốnsáchđếnnỗihọđãdànxếpđểthuyếtphụcviênChưởng
lýbangNewYorkápđặtmộtsốcáobuộcchốnglạicuốnsách.Sauđó,
chínhviênChưởnglýnàyphảilặnglẽdỡbỏtấtcảcáobuộcđó.
Vâng,chúngtôiđểcuốnsáchnguyênvẹnnhưlầnđầuxuấtbản.Nhưng

chúngtôicóthêmmộtvàicâuhỏimàbạnđọcđãgửitớivàocuốicuốn
sách.
Đươngnhiên,tôichỉtậptrungvàonhữngcâuhỏiđượcđặtranhiềunhất.
Nhưngởđây,tôimuốnkểvớicácbạnvềmộtbứcthưkhiểntrách.
Mộtđộcgiảchỉrarằng,vớihàngtrangcácsốliệu,tôiđã“bỏlỡmộtmỏ
vàng”.Ôngkhăngkhăngrằngnếutôithuêhaitrợlýlàmviệctoànthờigian
vàápdụngphươngphápcủatôitrongvònghainăm,tôicóthểthuvềlợi
nhuậngấp3.000lầnsốvốnđầutưbanđầu(36.000đôla)-hoặc
100.000.000đôlathayvìchỉlà2.250.000đôlatrongvòng18tháng.


Theođộcgiảđo,lỗinàylàdotôiđãkhôngtậndụngđượclợithếcủanhững
daođộnggiácảlớnvàlợinhuận.Tôiđãkhôngtáiđầutưnhữnglợinhuận
củamình.
Tấtnhiên,nhữngýkiếnđềumuộn.Cùngvớibứcthưđólànhữngbiểuđồcụ
thểminhchứngchogiảthuyếttrên.Trongvòng18tháng,tôicóthểtăngsố
vốnlên140lần?200lần?1.000lần?
Cólẽthế.Nhưngtôihàilòngvớinhữnggìđãlàm.Tôixâydựngsựnghiệp
bằngcáchtránhbánnon,vànhờđóđãtạoramộtsựchuyểnbiếntrongphần
lớncáccổphiếukhisửdụngmộtcôngcụduynhất:Truytìmnhữngđiểm
chặnlỗ.
Tôikhámphárarằngkhôngcóthànhcôngnàokhôngđilêntừmấtmát.
Nhưngtôiđãkhôngphảinhờđếnbấtkỳmộtsựdànxếpnàomàvẫnhạnchế
đượcnhữngmấtmátđóxuốngdưới10%.Lợinhuậnlàcôngviệccủathời
gian,vìthếphảicónhữnglýdoxácđángđểgiữmộtcổphiếukhôngsinhlời
kéodàiquábatuần.
Phươngphápchặnlỗcủatôicóhaitácđộng.Nócứutôithoátkhỏinhữngcổ
phiếusaivàđưatôiđếnvớinhữngcổphiếuđúng.Tấtnhiên,phươngpháp
củatôikhôngthểápdụngvớitấtcảmọingười.Nhưngnóhoạtđộnghiệu
quảvớitôi.Bằngcáchnghiêncứukỹnhữnggìtôiđãlàm,tôihyvọngbạnsẽ

thấycuốnsáchnàyhữuích.
NICOLASDARVAS
Paris


KẺMẠOHIỂM

Chương1.ThờigianởCanada
Đólàtháng11năm1952.Khitôiđangbiểudiễntronghộpđêm“Latin
Quarter”thuộckhuManhattancủaNewYork,thìngườiquảnlýgọiđiện.
Ôngnhậnđượclờimờitôivàbạnmúacủatôi,Julia,đếndiễnởhộpđêm
Toronto.HaianhemtraisinhđôiAlvàHarrySmithlàchủhộpđêmnàyvà
họđãcómộtđềxuấtrấtbấtthườngvớitôi:thanhtoánthùlaochotôibằng
cổphiếuthayvìtiềnmặt.Trongnghềdiễn,tôitừngcónhữngtrảinghiệmlạ
lùng,vàđâylạilàmộttrảinghiệmmớilạnữa.
Tôihỏikỹhơnvềviệcnàyvàđượcbiết,họđangchuẩnbịtrảchotôi6.000
cổphiếucủamộtcôngtytênlàBRILUND.Đâylàmộtnhàmáykhai
khoángcủaCanadamàAlvàHarrythamgiasởhữu.Thờigianđócổphiếu
nàycógiá50xumộtcổphiếu.
Tấtcảnhữnggìtôibiếtvềcổphiếulàgiácủanóthườngdaođộnglên.Vì
thế,tôiđềnghịanhemnhàSmith,nếugiácổphiếuxuốngthấphơn50xu,
họsẽthanhtoánchotôiphầnchênhlệch.Họđồngývớiyêucầunàytrong
thờihạnsáutháng.
Docómộtsựcốngẫunhiên,nêntôikhôngthểhoànthànhhợpđồng.Vìthấy
áingạinêntôiđềnghịmuasốcổphiếuđó.TôigửianhemSmithmộttấm
séctrịgiá3.000đôlavànhậnlại6.000cổphiếucủaBRILUND.
Tôikhôngnghĩgìvềchuyệnđónữachođếnhaithángsau,tôitìnhcờliếc
nhìngiácủacổphiếuBRILUNDtrênbáo.Tôiđứngbậtdậytừghếcủa
mình.CổphiếuBRILUNDtrịgiá50xutrướcđâycủatôigiờđangđược
địnhgiá1,90đôla.Tôibánchúngngaylậptứcvàkiếmđượckhoảntiềnlãi

gần8.000đôla.
Đầutiên.tôikhôngtinđólàsựthật.Vớitôi,nónhưmộtphépthuật.Tôithấy
mìnhgiốngnhưmộtngườilầnđầutiênthamgiacuộcđuavàcómaymắn
củangườimớibắtđầu.Nhậnđượctiềntừchiếnthắng,anhtachỉđơngiảntự
hỏi:“Điềunàysẽcònkéodàibaolâunữa?”.
Tôichợtnhậnramìnhđãbỏlỡmộtcơhộitốttrongcuộcđời.Tôiquyếttâm
thamgiavàothịtrườngchứngkhoán.Tôichưatừngdodựvềquyếtđịnh
này,nhưngquảthựctôicònbiếtquáítvềlĩnhvựccựckỳxalạ:chứng


khoán.
Tôihoàntoànkhôngbiếtmộtchútgì.Thậmchí,tôicònkhôngbiếtđếnsự
tồntạicủathịtrườngchứngkhoánởNewYork.Tấtcảnhữnggìtôibiếtlà
nhữngcổphiếucủaCanada,đặcbiệtlàcổphiếucủacáccôngtykhai
khoáng.Vìchúngđãđemlạilợinhuậnlớnchotôi,nênđiềukhônngoanmà
tôicầnlàmlàtiếptụcđầutưvàochúng.
Nhưngtôinênbắtđầuthếnào?Làmthếnàođểtìmđượcnhữngcổphiếu
nênmua?Bạnkhôngthểchọnchúngmộtcáchngẫuhứng.Bạncầncóthông
tin.Đólàvấnđềnangiảiđốivớitôi:làmthếnàođểcóthôngtin?Tôinhận
thấyđiềunàylàkhôngthểvớimộtngườibìnhthường.Sauđó,tôilạinghĩ
cầnphảihỏimọingườiđểkhámpháranhữngbímậtlớn.Tôinghĩnếucố
gắng,tôicóthểlàmquenvớinhữngngườiamhiểu.Vìthế,tôihỏitấtcảmọi
ngườitôigặpđểtìmhiểuxemhọcóbiếtthôngtingìvềthịtrườngchứng
khoánkhông.Làmviệctrongcáchộpđêm,tôiđượcgặpnhiềungườigiàu
có.Nhữngngườigiàucóchắcchắnsẽbiết.
Thếnên,tôihỏihọ.Câuhỏithườngtrựccủatôilà:“Ôngcóbiếtcổphiếu
nàotốtkhông?”Thậtlạ,dườngnhưaicũngbiếtmộtcổphiếunàođó.Điều
đóthậtđángngạcnhiên.Rõràng,tôilàngườiMỹduynhấtkhôngcóthông
tinriêngnàovềthịtrườngchứngkhoán.Tôiháohứclắngnghenhữnggìhọ
nóivàtuyệtđốitintưởnglàmtheohọ.Tôimuanhữngcổphiếumàmọi

ngườikhuyênnênmua.Tôimấtnhiềuthờigianmớinhậnrađâylàphương
phápkhôngbaogiờhiệuquả.
Tôilàmộtmẫungườilạcquan.Tôiđãmuacổphiếucủanhữngcôngtymà
tôithậmchíkhôngthểđánhvầnnổitênchúng.Tôicũngchẳngbiếthọkinh
doanhgìvàởđâu.Chắckhôngcómộtngườimuacổphiếunàolạingờ
nghệchvàthiếuhiểubiếtnhưtôihồiđó.
Đầunăm1953,tôibiểudiễnởToronto.Vìvậnmaybấtthườngđầutiên
8.000đôlacủatôivớicổphiếuBRILUND,nêntôiluônchorằng,Canada
chínhlàmộtmảnhđấttàichínhmàumỡ.Vìthế,tôinhậnđịnhrằngđây
chínhlàmộtnơitốtđểtìmkiếmnhững“máchbảohiệuquả”.Tôihỏimột
vàingườixemhọcóbiếtmộtnhàmôigiớinàotốt,đángtincậykhông,và
cuốicùngtôicũngđượcgiớithiệumộtngười.
Tôiđãbấtngờvàcảmthấythấtvọngkhitìmđượcvănphòngcủaông.Đólà
mộtcănphòngnhỏ,nhếchnhácgiốngnhưmộtphònggiam,chứađầysách
vàtrêntườngchằngchịtbiểubảng.Saunày,tôibiếtchúnglà“biểuđồ”.Ở


đây,khôngcónhiềudấuhiệucủasựthànhcôngvàhiệuquả.Ngồisaubànlà
mộtngườivócdángnhỏbé,đangnghiềnngẫmcácconsốvàsáchvở.Khi
tôihỏiliệuôngcóbiếtcổphiếunàotốtkhông,ôngđãđáplờingaylậptức.
Ôngmỉmcườivàlôitừtrongtúiramộttấmséccótrảcổtứcvàcóintêncủa
mộtcôngtyvàngnổitiếng,KERR-ADDISON.
Ôngđứngdậyvànói:“Anhbạncủatôi,hãynhìncáinàyđi.Tấmséccótrả
cổtứcđóđánggiágấpnămlầnsốtiềnmàchatôiphảitrảchocổphiếugốc.
Đólàloạicổphiếumàtấtcảmọingườiđềutìmkiếm”.
Cổtứcđượctrảgấpnămlầngiácủacổphiếugốc!Điềunàyhấpdẫntôinhư
hấpdẫnbấtkỳmộtngườinàokhác.Cổtứcđangtrảlà80xunênchaôngđã
chỉphảitrả16xuchocổphiếuđó.Điềuđóxemrarấttuyệtvờivớitôi.Tôi
khôngnhậnrarằngphảigiữcổphiếutrongsuốt35nămđểcóđượckhoản
cổtứcnày.

Ngườiđànôngnhỏbéđómôtảcáchôngtìmnhữngloạicổphiếukiểuđó
trongnhiềunămnay.Từthànhcôngcủachamình,ôngchorằngcổphiếutốt
phảinằmtrongnhữngmỏvàng.Cuốicùngôngtacũngtìmđượcnó.Đólà
cổphiếuEASTERNMALARTIC.Saukhinghiêncứusốliệusảnxuất,bản
kêgiávàthôngtintàichính,ôngquảquyếtcôngtyvàngnàysẽtănggấpđôi
khảnănghiệntại,vìthế5đôlađầutưvàocổphiếusẽnhanhchóngtrở
thành10đôla.
Trướcnguồnthôngtinuyênbácnày,tôilậptứcmua1.000cổphiếu
EASTERNMALARTICvớigiá290xu.Cổphiếunàynhanhchónggiảm
xuống270xu,sauđótiếptụcgiảmxuống260xu,vìvậytôilolắngtheodõi.
Chỉtrongvòngvàituần,nógiảmxuốngchỉcòn241xu,vàtôitứctốcbán
hết.Tôikếtluậnrằngnhàmôigiớivốntínhthậntrọngvàcótưduysốhọc
nàykhôngbiếtlàmthếnàođểtạoramộtvậnmay.
Mọithứcứtiếptụcthôimiêntôinhưthế.Tôivẫnkhôngdừnglàmtheo
nhữngmáchbảonhưnghiếmkhitôilãi.Đôikhi,tôicũngkiếmđượcmột
chútnhưngsốtiềnđóchưađủbùlỗ.
Tôiđúnglàmộtkẻhọcnghề,bởitôithậmchíkhônghềbiếtđếnnhữngthứ
nhưphímôigiớivàthuếchuyểnđổi.Chẳnghạn,tôimuacổphiếu
KAYRANDMINESvàotháng1năm1953.Lúcđó,giácổphiếucủacông
tynàylà10xuvàtôiđãmua10.000cổphiếu.
Tôichămchútheodõithịtrườngvàngàyhômsau,khicổphiếuKAYRAND


tănglên11xumộtcổphiếuthìtôilậptứcgọiđiệnchonhàmôigiớicủa
mìnhvàyêucầuôngbánchúng.Tôinghĩmìnhđãkiếmđược100đôlachỉ
trongvòng24giờ.Tôitinmìnhrấtthôngminhvớicáchkiếmnhanhnhư
thế.
Khitôigặplạivànóichuyệnvớinhàmôigiớicủamình,ôngđãhỏitôi:“Tại
saoônglạichấpnhậnlỗtrongthươngvụđó?”-“Lỗư?Tôiđãkiếmđược
100đôlacơmà”.Ôngtừtốngiảithíchchotôilàphímôigiớimua10.000

cổphiếulà50đôla,phímôigiớibán10.000cổphiếungàyhômsaulà50đô
lanữa.Thêmvàođó,tôicònphảichịuthuếchuyểnđổisởhữukhibán.
CổphiếuKAYRANDchỉlàmộttrongrấtnhiềucổphiếumàtôisởhữulúc
đó.TôicòncócáccổphiếuMOGULMINES,CONSOLIDATED
SUDBURYBASINMINES,QUEBECSMELTING,REXSPAR,JAYE
EXPLORATION.Song,tôikhôngkiếmđượcmộtchúttiềnnàotừchúng.
TôiđãcómộtnămhạnhphúcvớiviệcmuabánởCanadanhưthế.Tôitự
thấymìnhlàmộtnhàkinhdoanhthànhcông,mộtnhàbuônbáncổphiếu
lớn!Tôicứnhảyvàovànhảyrakhỏithịtrườngnhưmộtconcàocào.Tôirất
hạnhphúcnếutôikiếmđượchaiđiểm.Tôithườngsởhữu25đến30loạicổ
phiếutạimộtthờiđiểm,tấtcảđềuvớisốlượngnhỏ.
Tôithườngcócảmtìnhđặcbiệtvớimộtsốloạicổphiếu.Đôikhivìchúnglà
cổphiếumàbạnbètôikhuyênmua,đôikhivìchúnglàcổphiếutôitừngthu
đượclợinhuận.Dođó,tôithíchnhữngcổphiếunàyhơnnhữngcổphiếu
khácvàcoichúngnhư“nhữngtàisảnyêuthích”.
Tôicoichúngthuộcsởhữucủariêngmình,giốngnhưnhữngthànhviên
tronggiađình.Tôingàyđêmcầunguyệnchochúng.Tôikểvềchúngnhư
ngườichakểvềnhữngđứaconmình.Tôichẳngbậntâmkhikhôngaiđánh
giácổphiếuyêuquýcủatôicaohơncáccổphiếukhác.Suynghĩnàykéo
dàichođếnmộtngàytôichợtnhậnrarằngnhữngcổphiếuyêuquýnhấtcủa
tôilạiđanggâyrachotôinhữngtổnthấtnặngnềnhất.
Chỉtrongvàitháng,bảnbáocáonhữnggiaodịchcủatôitrônggiốngnhư
mộtbảnbáocáomuabáncủamộttrungtâmgiaodịchchứngkhoánnhỏ.Tôi
cảmthấymìnhđangkinhdoanhtốt.Cóvẻnhư,tôiđangdẫnđầu.Nếutôi
nghiêncứukỹnhữnggiaodịchcủamìnhthìcólẽtôikhôngthểvuivẻnhư
thế.Cólẽtôiđãnhậnthứcđượcrằng,giốngnhưmộtngườichơicácược,tôi
đãbịtângbốcvàphấnchấnbởinhữnglợinhuậnnhỏ,vàthườngđơngiản
hóanhữngthualỗ.Tôihoàntoànphớtlờsựthậtrằngtôiđanggiữrấtnhiều

cổphiếucógiáthấphơnnhiềusovớikhimuavàchúngcóvẻđangdậm
chântạichỗ.
Đólàthờikỳcủanhữngsựmạohiểmkhờdại,ngungốcmàtôikhônghềcố
gắngtìmhiểulídovềviệcmuabáncủamình.Tôiđãlàmtheo“linhcảm”.
TôimuanhữngcáitênmàChúagửichotôi,nhữnglờiđồnđạivềviệctìm
thấycácmỏvàngvàuranium,tấtcảnhữngđiềumàaiđóđãbảotôi.Khiliên
tụcthualỗ,mộtkhoảnlợinhuậnnhỏhiếmhoilạiđemđếnchotôichúthy
vọng,giốngnhưmộtcủcàrốttrướcmũimộtconkhỉ.
Chođếnmộtngày,saubảythángmuavàbán,tôiquyếtđịnhxemxétlạiquá
trìnhkinhdoanhcủamình.Tôipháthiệnra,mìnhđãmấtgần3.000đôla.
Cũngchínhtrongngàyhômđó,tôibắtđầunhậnthứcđượcrằngcáchkiếm
tiềncủamìnhcógìđóchưađúng.Mộtconngườibêntrongbắtđầuthìthầm
vớitôirằng,thựcratôichẳnghiểutígìvềnhữngviệcmìnhđanglàm.
Tôiđãbắtđầunhưthếđấy.Tôithềvớibảnthânrằngtôisẽkhôngbaogiờ
độngđếnsồtiềngốc3.000đôlatôiđãtrảchocổphiếuBRILUND,vàtôi
vẫnđangcònkhoảng5.000đôlatiềnlãitừgiaodịchnày.Nhưng,nếutiếp
tục,tôicóthểgiữđượcnótrongbaolâunữa?
Đâychỉlàmộttrangtríchtừbảnbáocáolỗ-lãicủatôi.Nóchothấytoàn
cảnhmộtcâuchuyệnbuồnvềsựthấtbạiởquymônhỏ.
CỔPHIẾUOLDSMOKYGAS&OILS
Muagiá19xu
Bángiá10xu
CỔPHIẾUKAYRANDMINES
Muagiá12xu
Bángiá8xu
CỔPHIẾUREXPAR
Muagiá130xu
Bángiá110xu

CỔPHIẾUQUEBECSMELTING&REFINING
Muagiá22xu
Bángiá14xu
Bịámảnhbởinhữngthànhcôngkiểunhư“mộtcủcàrốttrướcmũikhỉ”,tôi
khôngbiếtrằngmỗituầntôimấtmộttrămđôla.
Đólàkhókhănđầutiêncủatôivớithịtrườngchứngkhoán.Trongsáunăm
sauđó,tôicòncóvàilầnthualỗnghiêmtrọngkhác,nhưngxéttrênmột
phươngdiệnnàođó.đâyvẫnlàlầntồitệnhất.Điềunàycòntùyvàoviệctôi
cótiếptụcthamgiathịtrườngchứngkhoánnữahaykhông.
Tôiquyếtđịnhởlạivàtiếptụcthửsức.
Vấnđềlàtôiphảilàmgìtiếptheo.Chắcchắnphảicómộtcáchnàokhác.
Nhưngtôicóthểchứngminhđượcđiềuđóhaykhông?Sựthậtchothấylà
tôiđãsaikhinghetheokháchhàngởhộpđêm,nhữngđầubếp,nhữngngười
trunggian.Họcũngchỉlànhữngngườihọcnghềnhưtôi.Họchẳngbiếtgì
hơntôi,songhọlạitựtinđưaralờikhuyêncủamình.
Tôichămchúđọctừngtrangbáocáomànhàmôigiớigửichotôi:Mua90
xu,bán82…Mua65xu,bán48…
Aisẽgiúptôikhámphánhữngbímậtcủathịtrườngchứngkhoán?Tôibắt
đầuđọccácbảntintàichínhvàbảngyếtgiácổphiếuCanada.Tôitheodõitỉ
mỉhơnnhữngbảntintưvấnvớinhữnglờikhuyênvềcổphiếutrênSànGiao
dịchChứngkhoánToronto.
Tôiquyếtđịnhcầncósựgiúpđỡcủanhữngchuyêngia.Vìthế,tôiđăngký
dịchvụcungcấpthôngtintưvấntàichính.Tôichorằngchínhcácchuyên
giađãphântíchthôngtinvàtưvấntrêncácbảntin.Tôinênlàmtheonhững
lờikhuyênmangtínhchuyênnghiệpnàyvàtừbỏviệcmuacổphiếudựavào
nhữngchỉdẫnvớvẩncủangườilạhoặccủanhữngkẻhọcđòikinhdoanh
chứngkhoán.Nếulàmtheonhữngchỉdẫncókỹnăngvàcóócxétđoáncủa
họ,chắcchắntôisẽthànhcông.
Cónhữngcôngtytưvấntàichínhkhuyếnkhíchđặtmuatạpchícủahọbằng
cáchbánbốnấnbảnthửnghiệmđầutiênchỉvới1đôla.Bạncóthểthử

nghiệmtrướckhiquyếtđịnhmuatưvấn.


Tôiquyếtđịnhbỏra12đôlađặtmuabảnthửnghiệmnàyvàháohứcđọc
nhữngấnbảnhọgửitới.
ỞNewYork,cónhữngcôngtytưvấntàichínhdanhtiếngnhưngnhữngấn
bảncủaCanadatôimuathựcrachỉdànhchonhữngnhàkinhdoanhdễbị
mắclừamàthôi.Làmthếnàotôinhậnbiếtđượcđiềuđó?Nhữngbảntưvấn
tàichínhnàylàmtôihàilòngvàphấnkhích.Chúngđơngiảnhóanhữngsuy
đoánvềthịtrườngchứngkhoánvàkhiếnmọithứnghecóvẻrấtnhanhvàdễ
dàng.
Chúngthườngxuấthiệnvớinhữngtiêuđềlớn:
“Muacổphiếunàyngaytrướckhiquámuộn!”.
“Hãymuahếtkhảnăngcóthể!”.
“Nếunhàmôigiớikhuyênbạnkhôngnênmuanó,hãytừbỏnhàmôigiớiđó
đi!”.
“Cổphiếunàymanglạilợinhuận100%,hoặchơnthế!”.
Nhữngđiềunàynghegiốngnhưnhữngthôngtinthậtvànóngbỏng.Chúng
đángtincậyhơnrấtnhiềusovớinhữngchỉdẫnvớvẩntrongmộtnhàhàng.
Tôiđọcngấunghiếnnhữngấnbảnnày.Chúngthườngmangtínhrộnglượng
vàtìnhcảmanhem.Mộttrongsốnhữngấnbảnđónói:
“LầnđầutiêntronglịchsửtàichínhCanada,cácnhàđầutưnhỏlẻsẽcócơ
hộituyệtvờiđểtrởthànhcổđôngvớigiáưuđãinhưnhữngngườisánglập
côngtyvìmộttươnglaipháttriểnsánglạnmới.
“NhữngnhàtàiphiệtcủaPhốWallđangcốthâutómtoànbộcổphiếucủa
côngtychúngtôi.Song,vớitruyềnthốngđạođức,chúngtôichỉquantâm
đếnsựthamgiacủanhữngnhàđầutưcóvốnkhiêmtốn.Nhữngngườinhư
cácbạn…”.
Đóchínhlàtôi!Họhiểuchínhxácvịtrícủatôi.Tôiđúnglàmộtanhchàng
nhỏbéđángthươngkhiluônbịnhữngnhàtàiphiệtcủaPhốWallđẩyvòng

quanh.Đúngra,tôichỉnênthươngtiếcchosựngudốtcủachínhmình.
Tôivộivàngchạyđếnchiếcđiệnthoạiđểđặtlệnhmuanhữngcổphiếumà
họkhuyên.Chúnggiảmgiáliêntục.Tôithựcsựkhôngthểhiểunhưngvẫn


khôngmảymaylolắng.Họchắcchắnphảibiếthọnóigìchứ.Cổphiếutiếp
theosẽtănggiá.Song,điềuđóhiếmkhixảyra.
Tôiđãđốimặtvớimộttrongnhữngcạmbẫylớncủanhữngnhàkinhdoanh
nhỏ:Đólàkhinàonênbướcvàothịtrường.Nhữngđợtgiảmđộtngộtngay
saukhinhàđầutưbỏtiềnralàmộttrongnhữngthửtháchkhókhănnhấtcho
nhữngngườimớiđặtchânvàothịtrường.Phảimấtnhiềunăm,tôimớinhận
rakhinhữngnhàmôigiớitàichínhkhuyênbạnmuamộtcổphiếunàođó,
thìtrướcđó,dựavàonguồntinnộibộhọđãbánchúngratừlâu.
Nhưvậy,khinhàmôigiớirúttiềnrathìnhữngnhàđầutưnhỏthiếukinh
nghiệmlạinhảyvào.Họlàngườicuốicùngmongmuốnhưởnglợinhiều
nhấtnhưnglạiđượchưởnglợiítnhất.Sốtiềncủahọquánhỏđểnânggiácổ
phiếuởmứctụtđiểmlớn,saukhicácchuyêngiarútra.
Tạithờiđiểmđó,tôihoàntoànkhônghiểuvìsaocổphiếucủatôilạigiảm
giá.Tôicứnghĩđólàdotôikhôngmay.Nhưnggiờthìtôihiểu,trongmọi
trườnghợp,tôiđãbịsắpđặtvàonhữnggiaiđoạnnhưthếvàmấttấtcả
nhữnggìmìnhcó.
Khiđầutư100đôla,ngaylậptứctôimất20đến30đôla.Tuynhiên,quả
thật,cũngcómộtvàicổphiếulêngiákhiếntôivuivẻ.
ThậmchíkhiđếnNewYork,tôivẫngọiđiệnđặtlệnhchocácnhàmôigiới
ởToronto.
Tôilàmthếvìtôikhôngbiếtmìnhcóthểgiaodịchvớithịtrườngchứng
khoánCanadaquanhàmôigiớiởNewYork.NhữngnhàmôigiớiởToronto
thườnggọiđiệnchỉdẫntôivàtôiluônmuanhữngcổphiếumàhọhoặccác
côngtytưvấntàichínhCanadagợiý.Giốngnhưmộtnhàđầutưnhỏlúc
thắnglúcthua,tôicoimọithualỗcủamìnhchỉlàdothiếumaymắn.Tôitin

chắcmộtngàynàođótôisẽgặpmay.Khôngphảilúcnào,tôicũngsai-nói
mộtcáchnàođóthìđượctrảinghiệmvẫntốthơnlàkhông.Thỉnhthoảng,tôi
cũngđãkiếmđượcvàitrămđôla.Nhưng,đóđềulàdongẫunhiên.
Đâylàmộtvídụ.Mộthôm,khiđanglướtquabảngchứngkhoánCanada,tôi
đểýđếncổphiếutênlàCALDERBOUSQUET.Tôikhôngbiếtcổphiếuđó
làgìvàcôngtynàysảnxuấtcáigì.Nhưngđólàmộtcáitênđẹp.Tôithích
nó,vìthếtôimua5.000cổphiếuvớigiá18xu,hết900đôla.
Sauđó,tôiphảibayđếnMadridđểthamgiamộtvũhội.Mộtthángsau,khi
tôiquaylại,tôimởbáovàtìmcáitênCALDER.Cổphiếuđãlênđến36xu,


gấpđôigiátôiđãmua.Tôibánvàkiếmđược900đôla.Đólàmộtvậnmay
ngẫunhiên.
Đólàmộtmaymắn“kép”vìcổphiếuđólêngiákhôngvìmộtlýdoxác
đángnào.NếutôikhôngđibiểudiễnởTâyBanNha,rấtcóthểtôiđãbán
khichúngtăngđến22xu.
Đólàmộtgiaiđoạnlạlùngvàđiênkhùngnhưngnóđãđivàodĩvãng.Lúc
đótôithấymìnhthựcsựtrởthànhmộtnhàkinhdoanhchứngkhoánlỗilạc.
Tôitựhàovìtôiđanglàmviệcdựanhữngkỹnăngđượcđàotạobàibảnhơn,
chứkhôngnhưtrướcđâychỉdựavàonhữngthôngtincótừnhữngđầubếp
vànhữngthôngtinnghelỏmtừphòngthayđồ.CácnhàmôigiớiCanadavà
tưvấntàichínhvẫnkhuyêntôi.Tôingàycàngchìmsâuvàoxãhộicủa
nhữngnhàkinhdoanhtìmkiếmgiàucótrongnhữngbữatiệccocktail.
Nhữngngườiđónóivớitôivềcáccôngtydầumỏvàkhảnăngchúngđang
chuẩnbịđạtđếnđỉnhđiểmcủasựgiàucó.Họthìthầmvềnhữngnơicó
uraniumởAlaska.HọkhẳngđịnhvềsựpháttriểnmạnhmẽởQuebec.Tất
cảnhữngđiềunàyđảmbảosẽmangđếnnhữngvậnmaylớn,chỉcầnbạncó
thểbướcvàothịtrườngchứngkhoánngaylúcnày.Tôiđãlàmthếnhưng
chẳngthuđượcchútlợilộcnào.
Cuốinăm1953,tôitrởlạiNewYork.Mườimộtnghìnđôlabanđầugiờchỉ

còn5.800đôla.Mộtlầnnữa,tôiphảixemlạimình.Nhữngchỉdẫncủacác
chuyêngiakhôngmanglạigiàucónhanhnhưhọđãhứa.Cáccôngtytưvấn
tàichínhcũngkhôngthểmangđếnnhữngthôngtinchophépbạnkiếmtiền
trênthịtrườngchứngkhoán.Giácổphiếucủahọcóxuhướnggiảmhơnlà
tăng.TrêncáctờbáoởNewYork,khôngcógiácổphiếucủaCanada,nhưng
vìđammêchứngkhoánnêntôiđọccộttintàichínhtrêncáctờbáonhưtờ
ThờibáoNewYork,tờNewYorkHeraldTribune,vàTạpchíPhốWall.Tôi
khôngmuabấtkỳcổphiếunàoniêmyếttrênSànGiaodịchChứngkhoán
NewYork,nhưngtôivẫnnhớtêncủamộtvàicổphiếuvàmộtvàicụmtừ
khóhiểunhư“giaodịchngoài”(muabánkhôngquasởgiaodịchchứng
khoán).
Càngđọc,tôicàngthấyhứngthúvớithịtrườngNewYork.Tôiquyếtđịnh
bántấtcảcổphiếuCanadacủamình,trừcổphiếuOLDSMOKYGAS&
OILSvìtheolờikhuyêncủamộtngườibạn,côngtynàycóhyvọngphát
triểnmạnh.Nhưmọilần,khôngcóbướcpháttriểnlớnnàoxảyra,vàsau
nămthángởNewYork,tôiquyếtđịnhtừbỏcuộcchiếnkhôngcânsứcnày.
TôibánnhữngcổphiếuCanadacuốicùng,nhữngcổphiếumàtôimuavới
giá19xurồichỉbánvớigiá10xu.Cùnglúcđótôibắtđầulongạikhông


biếtviệc“sănbắt”trong“khurừng”lớnhơnvàgầnnhàhơn-SànGiaodịch
ChứngkhoánNewYorkcódễdànghaykhông.Tôigọiđiệnchomộtngười
bạn,ngườiđạidiệnchođoànkịchEddieElkortcủaNewYork,vàhỏianhấy
cóbiếtnhàmôigiớichứngkhoánNewYorknàokhông.Anhấyđưachotôi
mộtcáitên,LouKeller.


PHÂNTÍCHCƠBẢN

Chương2.ĐặtchânvàoPhốWall

TôigọichoLouKeller,nóichoôngbiếttôilàaivàmuốngì.Hômsau,
Kellergửitôimộtsốgiấytờđểkývàbáochotôibiết,ngaysaukhihoàntrả
lạicácgiấytờvàtrảtiềnđặtcọc,tôisẽcótàikhoảntạicôngtymôigiớicủa
ông.Cómộtđiềugìđóđãxảyravớitôikhinhậnđượcthôngbáođó.Tôiđột
nhiênbắtđầucảmthấymìnhđangtrởthànhmộtphầncủabốicảnhtàichính
lúcbấygiờ.TôikhôngthểmôtảPhốWallvìchưatừngđặtchântớiđó,
nhưngchỉcáitêncủanóthôicũngđãcómộtsứchấpdẫnbíẩnđốivớitôi.
Tạiđây,mọithứđangtrởnênnghiêmtúcvàkhácbiệt.Lúcnày,tôicoithời
gianthửtháchvậnmaycủamìnhkhicònởCanadachỉhoàntoànlàmộttrò
đánhbạcđiênkhùngmàsẽkhôngbaogiờ,tôilặplại.
Khitìmhiểunhữngthôngbáogiácủathịtrườngchứngkhoántrêncáctờ
báoNewYork,tôithấymìnhdườngnhưđangbướcvàomộtgiaiđoạnmới,
thànhcôngcủacuộcđời.NókhônggiốngnhưthịtrườngCanadaliềulĩnh
vớinhữngthôngtinrỉtaivềviệckhámpháramỏvànghaymỏUranium.Đó
làcôngviệclàmănđángtincậy,mộtconphốhộitụcácchủtịchngânhàng
vàcácnhàcôngnghiệplớn.Tôichuẩnbịbướcvàođóvớilòngtônkínhthực
sự.
Tôidựđịnhtiếpcậnthịtrườngchứngkhoánvớimộtsựchuẩnbịchuđáovà
kỹcànghơnnhiều.Tôikiểmlạitoànbộtàisảnđểtínhxemmìnhcóbao
nhiêuchođầutư.TôiđãbắtđầuởthịtrườngCanadavới11.000đôla-gồm
3.000đôlavốnđầutưgốctạicổphiếucủaBRILUNDvà8.000đôlatiền
lãi.Sau14thángkinhdoanhởCanada,sốtiềnnàyđãgiảmđi5.200đôla.
TấtcảtôicònlạitừBRILUNDlà5.800đôla.
SốtiềnnàydườngnhưkhôngđủđểgiúptôitiếpcậnvớiPhốWall,vìthếtôi
quyếtđịnhsẽđầutưthêm.Tôinângsốtiềnsẽkinhdoanhlênthành10.000
đôlanhờtiềntiếtkiệmtừcácbuổidiễn.Đólàmộtconsốđẹptròntrĩnh,và
tôiđặtcọcsốtiềnnàyởcôngtymôigiới.
Vàmộtngày,tôiquyếtđịnhbắtđầukinhdoanh.TôigọiđiệnchoLouKeller
vớimộttháiđộlãnhđạm,tôicốtỏralàmộttayđầucơtàichínhcókinh
nghiệm,tôichỉđơngiảnhỏiôngcổphiếunàotốt.

Bâygiờtôinhậnrarằngloạicâuhỏinàyphùhợphơnvớimộtkẻbánthịt
lợn,nhưngKellerđãđápứngcâuhỏicủatôi.Kellergợiýmộtvàicổphiếu
màôngchorằng“antoàn”.Ôngcũngđưaranhữnglýdocơbảnđểgiải
thíchvìsaonhữngcổphiếunàyđượccoilà“antoàn”.Vìkhônghiểu,tôi
chămchúlắngnghenhữnglờigiảithíchvềsựtănglợitức,chiatáchcổ
phiếu,vàtănglợinhuận.Bâygiờtôihiểunhữnggợiývàgiảithíchcủa
Kellerchínhlànhữnglờikhuyênmangtínhchuyêngiacógiátrịnhất.Con
ngườiđóđãkiếmsốngởPhốWall,hẳnnhiênôngbiếtrõmọithứ.Tuy
nhiên,ôngchỉ“gợiý”.Ôngnhấnmạnhrằngcácquyếtđịnhlà“tùyởtôi”.
Điềunàylàmtôicảmthấymìnhquantrọngvàđượcnắmquyềnchủđộng.
KhimộthoặchaicổphiếuKellerđưaratăngmộtvàiđiểm,tôikhôngmột
chútnghingờvềtínhđúngđắncủathôngtinmàmìnhđangnhậnđượccũng
nhưvềtốchấtbẩmsinhcủaông.Điềutôikhôngbiếtlàthựcratôiđangở
giữamộtthịtrườngchứngkhoánđầucơđanglêngiámạnhnhấtmàthếgiới
từngchứngkiếnvàthậtdễđểkiếmlợinhuận,trừkhibạnlàngườicựckỳ
thiếumaymắn.
Đâylàbavụlàmănđiểnhìnhmàtôiliêntụcđạtđượcđầunăm1954nhữngthươngvụnàyđãlàmtôitinrằngmìnhlàngườicókhảnăngtrờiphú
vớiPhốWall.Cácsốliệutrongbảngnàycũngnhưtấtcảcácbảngsaucủa
cuốnsáchđềuđượctôitínhcảtiềnhoahồngvàthuế.
200CỔPHIẾUCOLUMBIAPICTURES
Mua:20đôla(4.050,00đôla)
Bán:22,875đôla(4.513,42đôla)
Lợinhuận:463,42đôla
200CỔPHIẾUNORTHAMERICANAVIATION
Mua:24,25đôla(4.904,26đôla)
Bán:26,875đôla(5.309,89đôla)
Lợinhuận:405,63đôla
100CỔPHIẾUKIMBERLY-CLARK

Mua:53,5đôla(5.390,35đôla)


Bán:59đôla(5.854,68đôla)
Lợinhuận:464,33đôla
Tổnglợinhuận:1.333,38đôla
Mỗigiaodịchmanglạichotôihơn400đôla.Đókhôngphảilàmộtsốtiền
lớn,nhưngtôiđãkiếmđượctổngcủacảbavụgiaodịch1.333,38đôlachỉ
trongvàituần.
CảmgiácmìnhđanglàmăncólãitạiPhốWall,cộngvớimộtsựkínhsợtự
nhiênconphốnày,tạochotôicảmgiáchạnhphúcngâyngô.Tôitưởng
mìnhnhưđangrũbỏdầncáivịthếnghiệpdưởCanadavàtrởthànhngười
trongcuộc.Tôikhônghềnhậnraphươngphápcủatôikhôngtiếntriểngì.
Tôichỉdùngnhữngtừhoamỹhơnđểcheđậynó.Vídụ,thayvìcoilời
khuyêncủanhàmôigiớilànhữngchỉdẫnmangtínhchấtquyếtđịnhtrong
việcmuabánchứngkhoán,tôicoiđóchỉlànhững“thôngtin”.Tôicũngcho
rằngmìnhđãtừbỏthóiquennghetheochỉdẫn,thayvàođólàtiếpnhận
nhữngthôngtinchínhxácdựatrêncácbằngchứngkinhtếđúngđắn.
Sauđó,mọichuyệnvẫntiếptục“xuôichèomátmái”.Đâylàmộtvàigiao
dịchtrongtháng4và5củanăm1954:

Lợinhuận,lợinhuận,vàlợinhuận.Sựtựtincủatôiđãlênđếnđỉnhđiểm.


ĐâyrõràngkhôngphảilàđấtnướcCanada.Tạiđây,mọithứtôichạmvào
đềubiếnthànhvàng.Cuốitháng5,sốvốnbanđầu10.000đôlacủatôiđã
tăngthành14.600đôla.Nhữnglầnthualỗthithoảngxảyracũngkhônglàm
tôimấybậntâm.Tôixemchúngnhưnhữngsựtrìhoãnnhẹnhàngvàkhông
thểtránhkhỏitrênconđườngtiếntớisựgiàucó.Nhưvậy,khithànhcông,
tôilạicatụngbảnthâncònkhithualỗ,tôithườngđổlỗichonhàmôigiới.

Tôivẫntiếptụcmuabáncổphiếu.Cóhômtôigọiđiệnchonhàmôigiớitới
20lần/ngày.Nếumỗingàykhôngtiếnhànhítnhấtmộtgiaodịch,tôithấy
mìnhkhônglàmtrònbổnphậnvớithịtrường.Khithấymộtcổphiếumớilên
sàn,tôimuốnsởhữuchúngngaylậptức.Tôitìmkiếmcổphiếumớinhư
mộtđứatrẻkhaokhátcónhữngmónđồchơilạ.
NhữnggiaodịchmàtôiđượcthamgiaởPhốWallvàotháng7năm1954sẽ
chothấycôngsứctôiphảibỏra:



Lợinhuậncuốicùngcủatôiquatấtcảcácgiaodịchnàylà1,89đôla.Còn
ngườiduynhấtvuivẻsautấtcảnhữnggiaodịchnàykhôngaikhácchínhlà
nhàmôigiớicủatôi.TheoluậtcủaSànGiaodịchChứngkhoánNewYork,
tổngsốtiềnhoahồngcủaôngqua10giaodịchnàylà236,65đôla.Thêm
vàođó,lợinhuận1,89đôlacủatôichưatínhđếnsốtiềntôiphảitrảchocác
cúđiệnthoại.
Tuyvậy,chỉcóduynhấtmộtđiềuthựcsựlàmtôiphiềnlòng.Tôikhông
hiểumộtnửasốtừmànhàmôigiớicủatôidùngđểnóivềthịtrườngchứng
khoán.Tôikhôngmuốnlộrasựngudốtcủamình,vìthếtôiquyếtđịnhtìm
hiểunhữngvấnđềnày.Khôngchỉđọcnhữngmụcthôngtintàichínhtrên
cácbáorahằngngàycủaNewYork,tôibắtđầuđọcthêmsáchvềthịtrường
chứngkhoánđểcóthểtựtinnóichuyệnngangtầmvớinhàmôigiớicủa
mình.
Dầndần,tôiquenvớimộtchuỗicáctừmớivàluôncốgắngsửdụngchúng
liêntục.Tôibịthuhútbởinhữngtừnhưlợinhuận,cổtức,vốnhóa.Tôiđã
họcđượcrằng“lợinhuậnmỗicổphiếu”là“tổnglãicủacôngtychiacho
tổngsốcổphiếuhiệncócủacôngtyđó”vàrằng“cổphiếuniêmyết”là
“nhữngcổphiếuđượcđịnhgiátrênSànGiaodịchChứngkhoánNewYork
vàSànGiaodịchChứngkhoánMỹ”.
Tôitìmhiểuđịnhnghĩavềcổphiếu,tráiphiếu,tàisản,lợinhuận,vàphần

trămlợitức.
Cóquánhiềuthứđểđọc,bởivìcóhàngtrămcuốnsáchđượcxuấtbản,viết
vềthịtrườngchứngkhoán.Sáchviếtvềthịtrườngchứngkhoáncònnhiều
hơnlượngsáchviếtvềcácđềtàivănhóa.