GA Sinh học 10- NC

Phần một
Giáo án sinh học 10 (nâng cao) - Phạm Thành Nhân trang 1
Ngày soạn:19/7/2008
Ngày dạy: ……/… /2008 Lớp dạy: ……………….
Phần một: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẾ GIỚI SỐNG
Tiết 1 (bài 1)
CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG
I/ MỤC TIÊU
1/ Kiến thức
a/ Cơ bản
Học xong bài này, học sinh phải:
-Phân biệt được các cấp tổ chức của vật chất sống từ thấp đến cao, trong đó các cấp cơ
bản là: tế bào, cơ thể, quần thể, loài, quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển.
-Thấy được các cấp tổ chức sau bao giờ cũng có tổ chức cao hơn cấp trước đó. Mỗi
cấp tổ chức của hệ thống sống đều có sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng.
-Chứng minh được mỗi cấp của hệ thống sống đều là hệ mở, có khả năng tự điều
chỉnh, thích nghi với điều kiện ngoại cảnh và tiến hóa.
b/ Trọng tâm
-Phân biệt các cấp tổ chức sống, trong đó tế bào là cấp cơ bản, sinh quyển là cấp tổ
chức cao nhất.
-Sự tương tác giữa các cấp tổ chức sống.
-Tính thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của mỗi cấp tổ chức sống.
-Hệ sống là hệ thống nhất, tự điều chỉnh.
2/ Kỹ năng
-Rèn luyện cho học sinh kỹ năng hoạt động nhóm và tính khoa học, logic khi tìm hiểu
về các cấp tổ chức sống.
-Hệ thống hóa và khái quát hóa kiến thức.
3/ Thái độ
Giáo dục cho học sinh về tính logic trong đời sống thực tiễn từ đó có những ứng dụng
vào thực tiễn nhất là trong phương pháp học tập.
II/ CHUẨN BỊ

1/ Giáo viên
-Hình 1 SGK.
-Các bìa cứng: tế bào, cơ thể, hệ cơ quan, cơ quan, quần thể, quần xã, hệ sinh thái và
các mũi tên.
2/ Học sinh
-Chuẩn bị các kiến thức về các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống.
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1/ Ổn định lớp, kiểm tra sỉ số
2/ Kiểm tra
Giáo viên giới thiệu phương pháp học tập bộ môn và những yêu cầu trong quá trình
dạy và học.
3/ Bài học
-Giáo viên yêu cầu học sinh gắn các ô chữ, mũi tên để biểu thị mối quan hệ giữa các
cấp độ của hệ thống sống, sau đó yêu cầu học sinh tự đánh giá trong quá trình học bài.
Giáo án sinh học 10 (nâng cao) - Phạm Thành Nhân trang 2
Sau đó, giáo viên dẫn vào bài mới, giới thiệu chương trình sinh học lớp 10, nội dung
phần một: Thế giới sống là một hệ thống vô cùng đa dạng và khác với hệ không sống ở
nhiều đặc điểm, chủ yếu là tính tổ chức cao, trao đổi chất, cảm ứng, sinh trưởng, phát triển
và sinh sản. Hệ sống là hệ mở, tự điều chỉnh và cân bằng động, có khả năng thích ứng với
môi trường.
Hoạt động 1: CẤP TẾ BÀO
Mục tiêu: -Học sinh phải chỉ ra và giải thích được là cấp tổ chức cơ bản nhất trong tổ
chức của thế giới sống.
-Học sinh nêu được vai trò của cấp tế bào.
Hoạt động của thầy – trò Nội dung
GV nêu vấn đề:
-Tại sao xem tế bào là cấp tổ chức cơ
bản của hệ thống sống?
GV gợi ý:
-Đơn vị nhỏ nhất cấu tạo nên cơ thể sinh

vật là gí?
-Hoạt động sống của cơ thể diễn ra ở
đâu?
-Tế bào được cấu tạo từ những thành
phần nào?
Giáo viên nhận xét, bổ sung.
Học sinh nghiên cứu thông tin sách giáo
khoa trang 6 để trả lời.
GV cho ví dụ minh họa:
+ Ở động vật nguyên sinh, cơ thể chỉ
gồm 1 tế bào thực hiện mọi chức năng.
+Ở động, thực vật đa bào, quá trình hô
hấp, quang hợp, phân chia đều diễn ra ở TB.
-Tế bào được cấu tạo từ những thành
phần nào?
HS: Tế bào được cấu tạo từ các phân tử
(vô cơ, hữu cơ), đại phân tử, bào quan.
I/ Cấp tế bào
-Tế bào được cấu tạo từ các phân tử (vô
cơ, hữu cơ), đại phân tử, bào quan.
-Tế bào là đơn vị tổ chức cơ bản của sự
sống.
-Các hoạt động sống của cơ thể diễn ra
tại tế bào.
Hoạt động 2: CẤP CƠ THỂ
Mục tiêu:-Học sinh chỉ ra được cấp cơ thể gồm mô, cơ quan, hệ cơ quan và nêu được sự
tương quan giữa các đơn vị cấu tạo của cấp cơ thể.
-Nếu tế bào cơ tim, mô cơ tim, quả tim,
hệ tuần hoàn bị tách ra khỏi cơ thể chúng có
hoạt động sống được không? Tại sao?

Học sinh quan sát hình 1 SGK trang 7 kết
hợp với nội dung SGK, thảo luận trong
II/ Cấp cơ thể
-Cơ thể là cấp tổ chức có cấu tạo từ một
hay nhiều tế bào, liên hệ chặt chẽ với nhau.
Giáo án sinh học 10 (nâng cao) - Phạm Thành Nhân trang 3
nhóm: nếu tách khỏi cơ thể thì tim không co
rút bơm máu, tuần hoàn máu thiếu sự điều
chỉnh của các cơ quan khác như hô hấp, nội
tiết, hệ thần kinh. Cấp cơ thể gồm: mô, cơ
quan, hệ cơ quan.
-Cấp cơ thể có tổ chức như thế nào?
-Chức năng của mỗi thành phần trong
cấp cơ thể là gì?
HS mô tả chức năng của các thành phần
trong cấp cơ thể.
-Tại sao nói cơ thể là một thể thống
nhất? Minh họa bằng một ví dụ?
Hs thảo luận nhóm nhỏ để trả lời:
Trong cơ thể có sự phối hợp chặt chẽ
giữa các cơ quan trong một hệ và giữa các
hệ cơ quan với nhau.
Ví dụ: khi ta vận động, hoạt động tiêu
tốn nhiều năng lượng, thải nhiều chất cặn
bã, tim đập nhanh để vận chuyển nhiều oxy
và chất dinh dưỡng cho tế bào, hô hấp tăng
để tăng oxy cho hệ tuần hoàn và tất cả đều
được điều khiển bằng hệ thần kinh.
-GV: Sinh vật sống trong môi trường
luôn thay đổi  sinh vật phải thích nghi.

Muốn tồn tại sinh vật phải thay đổi về cấu
trúc để thích nghi. Sự phân hóa tế bào hình
thành mô, cơ quan, hệ cơ quan và liên hệ
chặt chẽ với nhau tạo thành một cơ thể là
điều tất yếu trong sự phát triển, tiến hóa của
sinh giới.-
-Cơ thể đơn bào: gồm một tế bào thực
hiện nhiều chức năng.
-Cơ thể đa bào: gồm nhiều tế bào có sự
phân hóa về cấu tạo và chuy