TỔ VĂN
TRƯỜNG THPT NGUYỄN TẤT THÀNH
Người soạn: Nguyễn Thò
ThànhNinh
Nguyễn Thò
Thuý
Giáo án
điện tử
Thiết kế bài dạy
-Giáo án điện tử
Tiết 66: TIẾNG VIỆT
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ
TIẾNG VIỆT
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
I/ LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA TIẾNG VIỆT
Việt Nam là một quốc gia
Việt Nam là một quốc gia
có nhiều dân tộc, mỗi dân
có nhiều dân tộc, mỗi dân
tộc có một ngôn ngữ riêng.
tộc có một ngôn ngữ riêng.
Vậy tiếng Việt là ngôn ngữ
Vậy tiếng Việt là ngôn ngữ
của dân tộc nào? Nêu khái
của dân tộc nào? Nêu khái
niệm về tiếng Việt?
niệm về tiếng Việt?
Tiếng Việt là tiếng nói
Tiếng Việt là tiếng nói
của dân tộc Việt.
của dân tộc Việt.
1. Khái niệm:
?
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
- Là ngôn ngữ được dùng chính thức trong các lónh vực:
- Là ngôn ngữ được dùng chính thức trong các lónh vực:
Hành chính, ngoại giao, giáo dục…
Hành chính, ngoại giao, giáo dục…
- Là ngôn ngữ chung của các dân tộc Việt Nam trong giao
- Là ngôn ngữ chung của các dân tộc Việt Nam trong giao
tiếp xã hội.
tiếp xã hội.
?
Thảo luận
Ngày nay Tiếng Việt có vai
trò và vò trí như thế nào ?
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
Dựa vào SGK
Dựa vào SGK
em hãy nêu
em hãy nêu
nguồn gốc của
nguồn gốc của
Tiếng Việt ?
Tiếng Việt ?
Tiếng Việt có nguồn gốc
bản đòa
2
2
/ Tiếng Việt trong thời kỳ dựng nước:
/ Tiếng Việt trong thời kỳ dựng nước:
a/ Nguồn gốc
a/ Nguồn gốc
:
:
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
Nam Á
Mun da Môn - Khme
Việt - Chứt
Việt - Mường
Mường
Pọng - Chứt
Việt
b/ Quan hệ họ hàng của Tiếng Việt
b/ Quan hệ họ hàng của Tiếng Việt
?
Nhìn vào sơ đồ
em hãy cho biết
Tiếng Việt
thuộc họ ngôn
ngữ nào?
Tiếng Việt thuộc họ Nam Á . dòng Môn-Khme
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
Việt Mường
Tay - Tay
Vùng - Puùng
Đất - Dăk
Ngày - Ngài
Mưa - Mươ
Trong - Tlong
Việt Khme
Bụng - puok
Cổ - ko
Chân - chơơng
Việt Môn
Tay - Tai
Bốn - Pon
Con - Kon
Đất - Dak
VD: Trong tiếng Việt những từ :chim ,sông ,cá,chân,tay…có nguồn
gốc Môn-khme
?
Theo em Tiếng Việt
thời kì này có điểm
gì đáng lưu ý?
Tiếng Việt vẫn phát triển trong
mối quan hệ với những ngôn ngữ
cùng họ Nam Á như :Mường,KHme
,Ba Na ,Catu…
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
3/ TIẾNG VIỆT TRONG THỜI KÌ BẮC THUỘC VÀ
CHỐNG BẮC THUỘC.
Việt Thái
Bún Pún
Xoã Choả
Chăng Chăng
Bánh Bánh
Đồng Đồng
Việt HánViệt
Buồng Phòng
Buồm Phàm
Mùa Vụ
Múa Vũ
Đuổi Truy
Chúa Chủ
Gan Can
?
Ở thời kì
này
tiếng
Việt có
quan hệ
tiếp xúc
với
những
ngôn
ngữ nào
khác?
Tiếng Việt có quan hệ tiếp xúc với tiếng Thái và tiếng
Hán.Trong quá trình tiếp xúc để phát triển mạnh mẽ ,tiếng
Việt đã vay mượn rất nhiều từ tiếng Hán(Việt hóa) Về âm
đọc,về ý nghóa và phạm vi sử dụng…
VD:
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
Vay mượn trọn ven
tiếng Hán:
Tâm, tài, đức
Độc lập, Tự do
Hạnh phúc
gia đình
Sao phỏng dòch nghóa ra
Tiếng Việt:
Đan tâm Lòng son
Cửu trùng Chín lần
Hồng nhan Má hồng
Thanh thiên Trời xanh
Dùng các yếu tố Hàn
tạo ra từ ghep chỉ thông
dụng trong Tiếng Việt.
Só diện ( Hán + Hán)
Bao gôm (Hán + Việt)
Sống động(Việt+ Hán)
Chuyển đổi sắc thái tu từ khi dùng trong tiếng Việt:
Tiếng Hán (khi chuyển sang) Tiếng Việt
Thủ đoạn: Cơ mưu, tài lược Hành vi mờ ám, độc ác
Lòch sự: Từng trải, thạo việc Lòch thiệp, có văn hoá giao tiếp
Tử tế: Tỉ mỉ, kỹ càng Đối nhân xử thế tốt, chu đáo.
•
Tiếng Việt đã phát triển mạnh mẽ một phần nhờ vào cách thức vay
mượn và chính nó làm phong phu.ù cho tiếng Việt cả ở những thời kì sau
•
Và cho đến tân hôm nay.
Vay mượn trọn ven
tiếng Hán:
Tâm, tài, đức
Độc lập, Tự do
Hạnh phúc
gia đình
Sao phỏng dòch nghóa ra
Tiếng Việt:
Đan tâm Lòng son
Cửu trùng Chín lần
Hồng nhan Má hồng
Thanh thiên Trời xanh
BÀI: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ TIẾNG VIỆT
4/ TIẾNG VIỆT DƯỚI THỜI KỲ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ:
Khi chữ Nôm ra đời Tiếng Việt ngày càng
khẳng đònh ưu thế của mình trong sáng tác
thơ văn(Nguyễn Trãi,Hồ Xuân
Hương,Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến…)
Vd:
“Long lanh đáy nước in trời,
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng”
(Nguyễn Du)
Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tòch dương
Nguyễn Trãi)
Sự phát triển
của TiếngViệt
thời kỳ này có
điểm gì đáng
lưu ý ?
Tiếng Việt thời kỳ này đã gần với Tiếng Việt hiện đại.