Sự tham gia của người dân vào dự án giảm nghèo các tỉnh miền núi phía Bắc – giai đoạn 2: Trường hợp xã Sính Phình, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên

Vietnam J. Agri. Sci. 2019, Vol. 17, No. 10: 871-880

Tp chớ Khoa hc Nụng nghip Vit Nam 2019, 17(10): 871-880
www.vnua.edu.vn

S THAM GIA CA NGI DN VO D N GIM NGHẩO CC TNH MIN NI PHA BC GIAI ON 2: TRNG HP X SNH PHèNH, HUYN TA CHA, TNH IN BIấN
Th Nhi*, Bch Vn Thy, Trn Nguyờn Thnh
Khoa Kinh t v Phỏt trin nụng thụn, Hc vin Nụng nghip Vit Nam
*

Tỏc gi liờn h:
Ngy chp nhn ng: 06.01.2020

Ngy nhn bi: 25.09.2019
TểM TT

Nghiờn cu ny nhm ỏnh giỏ hỡnh thc v mc tham gia ca ngi dõn xó Sớnh Phỡnh, huyn Ta Chựa,
tnh in Biờn vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min nỳi phớa Bc - giai on 2. Cỏc thụng tin th cp c tng hp
t ban qun lý d ỏn v chớnh quyn a phng; thụng tin s cp c thu thp t 60 h dõn bng phiu iu tra.
Nghiờn cu cng s dng thang o v mc tham gia ca Arnstein (1969), phng phỏp thng kờ mụ t v phng
phỏp thng kờ so sỏnh phõn tớch thụng tin. Kt qu nghiờn cu cho thy s tham gia ca ngi dõn ch yu
hai mc thp nht l khụng tham gia v tham gia mang tớnh hỡnh thc, mc cao hn l trao quyn ngi
dõn ch tham gia mt s khõu ca d ỏn nh xp hng u tiờn cỏc nhu cu, úng gúp ngun lc v thc hin d
ỏn. Tuy nhiờn, t l ngi dõn tham gia mc ny cũn thp. Do ú, cỏc chng trỡnh, d ỏn gim nghốo trong
thi gian ti, cn cú gii phỏp huy ng ngi dõn tham gia nhiu hn, thc cht hn v ch ng hn nhm hng
ti mc tiờu gim nghốo mt cỏch bn vng nc ta.
T khúa: Gim nghốo, s tham gia, s tham gia ca ngi dõn, d ỏn gim nghốo, min nỳi phớa Bc.

Citizen Participation in the Northern Mountains Poverty Reduction Project - Phase 2:
A Case Study of Sinh Phinh Commune, Tua Chua District, Dien Bien Province
ABSTRACT

The study was conducted to analyze the rungs and degrees of citizen participation in the northern mountains
poverty reduction project - phase 2 in Sinh Phinh commune, Tua Chua district, Dien Bien province. This study also
applied the Arnsteins ladder of citizen participation (1969), descriptive statistics method and comparative statistical
method to analyze the information. The result found that in most phases, people participated at the tokenism level
and even at non-participation level. Only a small percentage of people participated in the project at empowerment
level in some stages including: prioritizing their needs, contributing their resources and implementing the project.
Therefore, to future poverty reduction projects, it is very important to improve the participation of people in these
projects towards achieving sustainable poverty reduction in Vietnam.
Keywords: Participation, poverty, poverty reduction, northern mountains.

1. T VN
Tựng kt nhng kinh nghim v huy ỷng
s tham gia cỵa ngi dồn vo cỏc chng trỡnh,
d ỏn giõm nghốo, thi gian qua, trờn c s tip
cờn cú s tham gia cỵa ngi dõn, cụng tỏc giõm
nghốo Vit Nam ó ọt c nhiu thnh tu
nựi bờt. T l nghốo ó giõm t 58% nởm 1993
xuứng cũn 4,5% vo cuứi nởm 2015. Tuy nhiờn,

cụng tỏc giõm nghốo nc ta củn ứi mt vi
nhiu thỏch thc nh t l nghốo min nỳi
phớa Bớc cũn cao, khoõng cỏch giu nghốo ngy
cng cũ xu hng gia tởng (Bỷ Lao ỷng Thng binh v Xó hỷi, 2016). Mt khỏc, giõm
nghốo nc ta cũn thiu tớnh bn vng. Mỷt
trong nhng nguyờn nhồn chớnh ũ l cha huy
ỷng c s tham gia tớch cc, chỵ ỷng t
phớa ngi dõn.

871

S tham gia ca ngi dõn vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min nỳi phớa Bc - giai on 2: Trng hp xó
Sớnh Phỡnh, huyn Ta Chựa, tnh in Biờn

Sớnh Phỡnh l mỷt xó nghốo thuỷc huyn
Tỵa Chựa, tợnh in Biờn vi 100% ngi dõn
l ững bo Mụng v t l nghốo cao (57,34%)
vo nởm 2015, gỗp 3,8 lổn trung bỡnh cỵa vựng
Tõy Bớc (UBND xó Sớnh Phỡnh, 2016). Xó Sớnh
Phỡnh l mỷt trong nhng xó c hng li t
d ỏn Giõm nghốo cỏc tợnh min nỳi phớa Bớc giai oọn 2 (GNMNPB-2). Trong quỏ trỡnh trin
khai d ỏn, chớnh quyn a phng cng nh
ban quõn lý d ỏn rỗt chỳ trừng huy ỷng s
tham gia cỵa ngi dõn. Bỏo cỏo giỏm sỏt d ỏn
GNMNPB-2 hng nởm cho thỗy d ỏn tuy cú tợ
l ngi dồn tham gia cao nhng chỗt lng v
mc ỷ tham gia cũn nhiu thỏch thc (D ỏn
GNMNPB-2, 2013, 2014, 2015).
Vi mc tiờu lm rừ mỷt cỏch ton din bõn
chỗt cng nh mc ỷ s tham gia cỵa ngi
dõn theo cỏc khớa cọnh th ch - chớnh sỏch,
nghiờn cu c thc hin da trờn kt quõ
tựng hp ti liu th cỗp cũ liờn quan n d ỏn,
iu tra chừn mộu 60 ngi dõn xó Sớnh Phỡnh,
phúng vỗn sõu cỏn bỷ d ỏn, cỏn bỷ a phng
v s dng cỏc phng phỏp thứng kờ mụ tõ,
thứng kờ so sỏnh phõn tớch. Kt quõ nghiờn
cu cho thỗy cũ 30% ngi dồn ó tham gia vo
d ỏn giõm nghốo mc ỷ trao quyn trong
mỷt sứ giai oọn cỵa d ỏn nh xp họng nhu

cổu, ũng gũp nguữn lc v thc hin d ỏn. Tuy
nhiờn, t l ngi dõn tham gia cỏc giai oọn
giỏm sỏt v ỏnh giỏ d ỏn lọi rỗt thỗp chợ
khoõng 5% v cú ti 50% ngi dõn khụng
tham gia vo bỗt c giai oọn, hp phổn no cỵa
d ỏn.

2. PHNG PHP NGHIấN CU
2.1. Thu thp thụng tin
Thụng tin th cỗp liờn quan ti tỡnh trọng
nghốo ũi v c im a bn nghiờn cu c
thu thờp t UBND xó Sớnh Phỡnh. Thụng tin v
d ỏn GNMNPB-2 bao gữm: Chớnh sỏch thu hỳt
s tham gia cỵa ngi dõn v kt quõ ọt c,
lỗy t website cỵa d ỏn v ban phỏt trin xó
Sớnh Phỡnh.
Thửng tin s cỗp c thu thờp t cỏc
nguữn sau: 1) Phúng vỗn bỡng bõng húi ngi

872

dõn v thc trọng tham gia cỵa hừ trong d ỏn
GNMNPB-2; nhng tr ngọi ứi vi s tham
gia. ti s dng phng phỏp chừn mộu
ngộu nhiờn phõn tổng: Chừn thụn T L Cỏo
ọi din cho cỏc thụn gổn trung tõm xó v cú
ng liờn xó chọy qua; thụn Trọi Trng ọi
din cho cỏc thụn xa UBND xó v khụng cú
ng liờn xó chọy qua v Phiờng Pỏng ọi din
cho thụn xa trung tõm xó nhỗt. 60 hỷ c la

chừn iu tra v chừn ngộu nhiờn mỳi thụn
vi sứ lng nh sau: thửn T L Cỏo 25 hỷ;
thụn Trọi Trng 21 hỷ v thụn Phiờng Pỏng 14
hỷ; 2) Phúng vỗn bỏn cỗu trýc ọi din ban phỏt
trin xó, ban giỏm sỏt xó, cỏn bỷ d ỏn, tự cụng
tỏc cỵa cỏc thửn c khõo sỏt. Bõng húi bỏn
cỗu trỳc bao gữm nhng cõu húi liờn quan ti
chớnh sỏch v vic thc thi cỏc chớnh sỏch nhỡm
thýc ốy s tham gia cỵa ngi dõn trong d ỏn
GNMNPB-2.
2.2. X lý v phõn tớch thụng tin
Ton bỷ thụng tin thu thờp c x lý bỡng
phổn mm SPSS.
Nghiờn cu s dng phng phỏp thứng kờ
mụ tõ, phng phỏp thứng kờ so sỏnh phõn
tớch s tham gia cỵa ngi dõn trong d ỏn
GNMNPB-2 trin khai tọi xó Sớnh Phỡnh.

3. S THAM GIA CA NGI DN X
SNH PHèNH VO D N GIM NGHẩO
3.1. Tng quan v d ỏn gim nghốo ti xó
Sớnh Phỡnh
D ỏn Giõm nghốo cỏc tợnh min nỳi phớa
Bớc l s phứi hp gia Bỷ K hoọch v ổu t
v Ngõn hng Th gii (NHTG) trin khai tọi 6
tợnh gữm: Lo Cai, Phỳ Thừ, Yờn Bỏi, Sn La,
Hũa Bỡnh, Bớc Giang - giai oọn 1 (2006-2010)
tờp trung vo vic ốy mọnh ng dng khoa hừc
k thuờt trong sõn xuỗt nụng nghip, xõy dng
cỏc cụng trỡnh họ tổng quy mụ nhú. Kt thỳc

giai oọn 1, d ỏn ó gũp phổn cõi thin thu
nhờp cho 68.000 hỷ gia ỡnh. Tip nứi thnh
cụng ny, d ỏn GNMNPB-2 hng n cỏc mc
tiờu sau (D ỏn GNMNPB-2, 2011):


Th Nhi, Bch Vn Thy, Trn Nguyờn Thnh

Giỏm sỏt v ỏnh giỏ

Ngi dõn
iu khin
y quyn

Ngi dõn c
trao quyn

i tỏc
Thc hin k hoch

ng viờn
Tham vn

Tham gia mang
tớnh hỡnh thc

c thụng tin
Lp k hoch
- Xỏc nh v xp hng u tiờn
cỏc khú khn/nhu cu

- Lp k hoch gii quyt cỏc
khú khn/nhucu

Liu phỏp
Khụng tham gia
B iu khin

Ngun: Arnstein (1969), Schusterman (1997) v David Michael (2007).

Hỡnh 1. Khung phõn tớch s tham gia ca ngi dõn trong d ỏn gim nghốo
- Xõy dng c s họ tổng phc v sõn xuỗt
nhỡm tởng khõ nởng tip cờn cỵa ngi dõn
- Nồng cao nởng lc th ch cỵa chớnh quyn
a phng v nởng lc sõn xuỗt cỵa ngi dõn
- ốy mọnh liờn kt tiờu th nụng sõn v
cỏc sỏng kin trong kinh doanh.
ọt c ba mc tiờu trờn, d ỏn c
thit k vi 4 hp phổn (D ỏn GNMNPB-2,
2011), bao gữm: (1) Phỏt trin kinh t huyn,
tởng cng liờn kt th trng v phỏt huy cỏc
sỏng kin; (2) Ngõn sỏch phỏt trin xó vi 4 tiu
hp phổn l: Hỳ tr xõy dng c s họ tổng giao
thụng, thỵy li; Cõi thin sinh k thụng qua
phỏt trin cỏc hoọt ỷng sõn xuỗt nh trững
trừt, chởn nuửi, tởng cng khõ nởng tip cờn
th trng cho cỏc hỷ nụng dõn; Hỳ tr ph n
phỏt trin cỏc hoọt ỷng kinh t, xó hỷi; Hỳ tr
cụng tỏc vờn hnh v bõo trỡ cỏc cửng trỡnh c s
họ tổng c xõy dng; (3) Tởng cng nởng lc
lờp k hoọch, hỳ tr o tọo cỏn bỷ huyn, xó,

thửn; o tọo ngh cho ngi dõn; bõo v ti sõn
cụng v ti sõn cỵa cỏc hỷ gia ỡnh; (4) Quõn lý
d ỏn v Giỏm sỏt ỏnh giỏ.
Tọi xó Sớnh Phỡnh, d ỏn ó c trin khai
trờn cõ 4 tiu hp phổn vi tựng nguữn vứn l
8.065.460.000 ững. ứi vi tiu hp phổn cõi
thin c s họ tổng thụn, bõn gữm cỏc tiu d

ỏn: xõy dng cụng trỡnh cỗp nc sinh hoọt, xõy
dng ng ra cỏc khu sõn xuỗt v bờ tụng húa
ng giao thụng nỷi thụn v bờ tụng húa kờnh
mng. Tiu hp phổn hỳ tr sinh k v dch v
sõn xuỗt v tiu hp phổn hỳ tr cỏc hoọt ỷng
phỏt trin kinh t - xó hỷi cỵa ph n c thc
hin vi cỏc tiu d ỏn: chởn nuửi bủ sinh sõn,
chởn nuửi dờ sinh sõn, chởn nuửi ln sinh sõn,
chởn nuửi ln tht, chởn nuửi ngan v chởn nuửi
g. Nh trin khai tớch cc cỏc tiu d ỏn, thu
nhờp cỵa ngi dồn ó c cõi thin, ũng gũp
tớch cc cho cửng tỏc xũa ũi giõm nghốo tọi a
phng: t l nghốo giõm t 74,4% (nởm 2010)
xuứng củn 57,34% (nởm 2015).
3.2. c im ca i tng iu tra
Hổu ht nhng ngi c phúng vỗn cũ ỷ
tuựi thanh niờn v trung niờn, trung bỡnh l 38
tuựi. Do khũ khởn v a hỡnh, giao thụng v
nhờn thc nờn tợ l ngi dồn n trng thỗp.
ỏng chý ý l cũ hn mỷt na sứ ngi c
phúng vỗn cha tng i hừc ững nghùa vi vic
hừ khụng bit ting Kinh. Trong sứ nhng ngi

n trng thỡ cũ 10% cha tứt nghip tiu hừc.
Trong sứ ngi c húi, khụng cú ai hừc v tứt
nghip trung hừc phự thửng. Trỡnh ỷ hừc vỗn
thỗp l mỷt trong nhng nguyờn nhõn cõn tr
s tip cờn v tham gia d ỏn cỵa ngi dõn.

873


S tham gia ca ngi dõn vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min nỳi phớa Bc - giai on 2: Trng hp xó
Sớnh Phỡnh, huyn Ta Chựa, tnh in Biờn

Bng 1. Thụng tin v ngi c phng vn v h c phng vn
Ch tiờu
1. Tui bỡnh quõn ca ngi c phng vn

VT

Giỏ tr

T l (%)

tui

38

- Nam

ngi

25

41,7

- N

ngi

35

58,3

- Cha tng i hc

ngi

31

51,6

- Cha tt nghip tiu hc

ngi

6

10

- Tt nghip tiu hc

ngi

12

20

- Tt nghip THCS

ngi

9

15

- Nụng nghip

56

93,3

- Cỏn b xó, thụn

1

1,7

- Lm thuờ

2

3,3

- Buụn bỏn nh, dch v

1

1,7

- Khụng thuc h nghốo

4

6,7

- Nghốo kinh niờn

33

55

- Nghốo ng

16

26,7

- Thoỏt nghốo

7

11,7

2. Gii tớnh ca ngi c phng vn

3. Trỡnh hc vn ca ngi c phng vn

4. Ngh nghip ca ngi c phng vn

5. Tỡnh trng nghốo ca h

V ngh nghip, cú ti 93,3% ngi c
phúng vỗn cú ngh chớnh l sõn xuỗt nụng
nghip. Chợ cú mỷt tợ l nhú lm cỏn bỷ xó, thụn
hoc buụn bỏn nhú. Trỡnh ỷ họn ch v khụng
bit ting phự thửng ó cõn tr ngi dõn tỡm
kim vic lm phi nụng nghip thnh phứ
in Biờn Phỵ v cỏc a phng khỏc. a sứ
ngi dõn sứng da vo sõn xuỗt nụng nghip,
do iu kin a hỡnh v thi tit khớc nghit
nờn mỳi nởm Sớnh Phỡnh chợ canh tỏc c 1
v lỳa hoc 1 v ngụ, sõn xuỗt cỵa cỏc hỷ cũn
mang tớnh chỗt t cung t cỗp nờn thu
nhờp thỗp.
Kt quõ iu tra cho thỗy trong suứt giai
oọn cỵa d ỏn giõm nghốo cỏc tợnh min nỳi
phớa Bớc giai oọn 2, 93,3% hỷ ó tng thuỷc hỷ
nghốo. Trong ũ, hn 50% sứ hỷ nghốo kinh niờn
tc l nghốo tỗt cõ cỏc nởm trong giai oọn
2010-2015 cỵa d ỏn; 26,7% hỷ cũ nởm thuỷc
din hỷ nghốo v cũ nởm thoỏt nghốo hay củn

gừi l nghốo ỷng. Chợ cú 11,7% sứ hỷ thoỏt
nghốo. Nguyờn nhồn tỏi nghốo (nghốo ỷng)
c ngi dồn a ra l do gp rỵi ro trong sõn

874

xuỗt nh trồu cht, ln, g cht vỡ b dch bnh
(Bõng 1).
3.3. S tham gia ca ngi dõn xó Sớnh
Phỡnh vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min
nỳi phớa Bc - giai on 2
3.3.1. Tham gia xỏc nh nhu cu
Khi c húi cú tham gia cỏc cuỷc hừp xỏc
nh nhu cổu hay khụng thỡ 70% c dõn trõ
li l cũ. Tuy nhiờn, tỗt cõ u tham gia mang
tớnh hỡnh thc tc l tham gia bit v d ỏn hỡnh thc tham gia c thửng tin (33,3%). Sứ
cũn lọi (36,7%) tham gia phõn ỏnh nhng
khũ khởn nhu cổu cỵa mỡnh (Bõng 2)
V vic tham gia xuỗt cỏc nhu cổu, tiu
hp phổn hỳ tr cỏc hoọt ỷng sõn xuỗt c
ngi dõn quan tõm nhiu nhỗt (36,7% sứ ngi
cú ý kin), tip theo l vic xõy dng cỏc c s họ
tổng nhú nh ng, kờnh mng Trong cuỷc
hừp cũ hn 50% ngi tham d l n, song do
ro cõn v ngụn ng v thiu t tin nờn chợ cú
5% ũng gũp ý kin cho tiu hp phổn hỳ tr
ph n (ữ th 1).


Th Nhi, Bch Vn Thy, Trn Nguyờn Thnh

Bng 2. Ngi dõn tham gia xỏc nh nhu cu
Hỡnh thc
tham gia

Biu hin ca s tham gia

S lng
(ngi)

T l
(%)

1. Khụng tham gia

B iu khin

18

30

2. Tham d cuc hp nghe thụng bỏo v nhng
ni dung d ỏn s trin khai

c thụng tin

20

33,3

3. Tham d cuc hp v úng gúp ý kin v nhng
khú khn/nhu cu

Tham vn

22

36,7

40%

Mc tham gia
Khụng tham gia
Tham gia mang tớnh
hỡnh thc

37%

35%
30%
25%
20%
20%
15%
10%
5%
5%
0%
Xõy dng
c s h tng

H tr cỏc hot
ng
sn xut

H tr ph n
phỏt trin
kinh t, xó hi

Biu 1. Ngi dõn tham gia phn ỏnh nhu cu v cỏc tiu hp phn
Bng 3. Ngi dõn tham gia xp hng u tiờn cỏc nhu cu
Biu hin ca s tham gia

Hỡnh thc tham gia

S h

T l
(%)

1. Khụng tham gia

B iu khin

28

46,7

2. Tham gia theo hng dn ca t cụng tỏc

B iu khin

14

23,3

3. Cựng bn bc vi t cụng tỏc xp hng

i tỏc

12

20,0

4. Ngi dõn t tho lun v xp hng

y quyn

6

10,0

3.3.2. Xp hng u tiờn cỏc nhu cu
Bõng 3 cho thỗy cú 53,3% sứ ngi c
phúng vỗn tham gia xp họng cỏc vỗn u
tiờn. Trong sứ ũ, cũ 30% bn bọc vi tự cụng tỏc,
cỏn bỷ d ỏn hoc t thõo luờn vi ngi dõn
khỏc xp họng. Ngoi ra, cú 23,3% sứ ngi
tham gia gi tay hoc bú họt ngụ theo hng
dộn cỵa cỏn bỷ xó, thụn hoc cỏn bỷ d ỏn. Nh

vờy, 70% ngi dõn tham gia di hỡnh thc B
iu khin hay mc Khửng tham gia.

Mc tham gia
Khụng tham gia

Ngi dõn c trao quyn

Mc dự vờy, trong xp họng nhu cổu cú 10%
ngi dõn tham gia hỡnh thc y quyn v
20% tham gia di hỡnh thc ứi tỏc. Do
ũ, cõ 30% ngi dõn tham gia mc c
trao quyn.
Bờn cọnh mỷt sứ ớt ngi dõn tham gia tớch
cc vo vic xp th t u tiờn cỏc nhu cổu thỡ
cú gổn mỷt na (46,7%) khụng tham gia. Lý do
chỵ yu vộn l cửng tỏc thửng tin cha ổy ỵ
nờn ngi dõn khụng bit n d ỏn hoc khụng

875


S tham gia ca ngi dõn vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min nỳi phớa Bc - giai on 2: Trng hp xó
Sớnh Phỡnh, huyn Ta Chựa, tnh in Biờn

c mi hừp (46,7%). Tng ng vi sứ ny l
41,7% sứ ngi cho rỡng hừ khụng bit cỏch xp
họng nh th no do hừ khụng bit m. iu
ny ủi húi cỏn bỷ d ỏn cổn lm tứt hn vai trũ
hng dộn v thỳc ốy ngi dõn tham gia.

xồy ng bờ tụng vo khu sõn xuỗt v xõy
ng bờ tụng liờn thụn cú sứ ý kin úng gúp
nhiu nhỗt (31,7% sứ ngi c húi gúp ý), tip
theo l cỏc k hoọch v sõn xuỗt nh nuửi ln
tht, nuụi ln sinh sõn. Giõi thớch cho vỗn
ny l do cỏc tiu d ỏn xõy dng c s họ tổng
cú sứ ngi dõn tham gia nhiu nhỗt (c trin
khai hổu ht cỏc thửn). Ngc lọi, cỏc d ỏn v
sõn xuỗt thỡ chợ cú nhng hỷ nhit tỡnh v ỵ
iu kin v chuững trọi mi c tham gia.
Tham gia mang tớnh hỡnh thc trong khõu lờp
k hoọch õnh hng ti s tham gia cỵa ngi
dõn trong cỏc khõu tip theo cỵa d ỏn. Bi l,
tham gia thc hin v giỏm sỏt tứt d ỏn,
ngi dõn c th húa bõn k hoọch thnh cỏc
hoọt ỷng nhú phự hp vi nguữn lc v khõ
nởng tham gia cỵa hừ.

3.3.3. Tham gia lp k hoch
Nghiờn cu chợ ra rỡng cụng tỏc lờp k
hoọch c trin khai cỏc thụn v cú 60%
ngi c phúng vỗn tham d cỏc cuỷc hừp lờp
k hoọch. Tuy nhiờn, cú 18,3% chợ tham d cho
cú l tc l chỗp nhờn B iu khin, 16,7%
tham gia nghe thụng bỏo v k hoọch s trin
khai - hỡnh thc c thửng tin v chợ cú 25%
ũng gũp ý kin cho cỏc bõn k hoọch ó c
xõy dng sn. Rụ rng, ngi dõn chợ tham gia
mc Khửng tham gia hoc Tham gia

mang tớnh hỡnh thc trong khồu lờp k hoọch
(Bõng 4).

Trong sứ 40% sứ ngi khụng tham gia lờp
k hoọch thỡ 12,5% sứ ngi cho rỡng hừ khụng
bit lờp k hoọch, 20,8% sứ ngi cho rỡng ũ
khụng phõi l nhim v cỵa hừ; sứ cũn lọi hừ
khửng c mi hoc khụng bit n d ỏn.

Cú 7 loọi tiu d ỏn c ngi dồn ũng
gúp ý kin cho cỏc bõn k hoọch (ữ th 2).
Trong ũ, k hoọch xõy dng c s họ tổng nh

Bng 4. Ngi dõn tham gia lp k hoch
Hỡnh thc
tham gia

S
h

T l
(%)

Mc
tham gia

1. Khụng tham gia

B iu khin

24

40,0

2. Ch tham d cuc hp cho cú l

B iu khin

11

18,3

Khụng
tham gia

3. c thụng bỏo v k hoch s trin khai nhng khụng úng gúp ý kin

c thụng tin

10

16,7

4. úng gúp ý kin cho bn k hoch ó c xõy dng sn

Tham vn

15

25,0

Biu hin ca s tham gia

Nuụi g

5%

Nuụi bũ sinh sn

5%

Nuụi dờ sinh sn

5%

Nuụi ln sinh sn

10%

Nuụi ln tht

15%

Xõy ng bờ tụng liờn thụn

31,7%

Xõy ng bờ tụng vo khu sn xut

20%

0

5

10

15

20

25

Biu 2. Ngi dõn úng gúp ý kin cho cỏc bn k hoch

876

Tham gia
mang
tớnh hỡnh
thc

30

35


Th Nhi, Bch Vn Thy, Trn Nguyờn Thnh

Bng 5. Ngi dõn tham gia úng gúp ngun lc
Ch tiờu

S h

T l (%)

Tng s h iu tra

60

100

I. S h tham gia úng gúp ngun lc

32

53,3

1. S h gúp tin

22

36,7

2. S h gúp lao ng

23

38,3

3. S h gúp t ai

7

11,7

II. S h cha tham gia úng gúp ngun lc

28

46,7

Bng 6. T l úng gúp ngun lc ca ngi dõn
Ngun vn

S lng (ng)

T l (%)

Tng ngun vn d ỏn

8.065.460.000

100

1. Ngõn hng th gii

7.233.157.000

89,7

2. i ng

95.444.000

1,2

3. Dõn gúp

736.859.000

9,1

Ghi chỳ: Ban Phỏt trin xó Sớnh Phỡnh, 2015.

úng gúp t nguyn:
- t ai: 43,3%
- Lao ng: 33,3%

Ngi dõn
iu khin

Ngi dõn c
trao quyn

Mc úng gúp c ngi dõn thng
nht trong cuc hp:
- Lao ng: 51,6%

1. Mc úng gúp theo quy nh ca
chớnh quyn:

- Tin: 100%
- t ai: 56,7%
2. úng gúp cụng lao ng c tr
tin: 13,3%

y quyn

B iu khin
Khụng tham gia

Hỡnh 2. Mc úng gúp ngun lc ca ngi dõn
3.3.4. Tham gia thc hin d ỏn
a. Tham gia úng gúp ngun lc
Tham gia thc hin d ỏn c th hin
trờn hai khớa cọnh (Bõng 5): ũng gũp nguữn lc
v thc hin cỏc hoọt ỷng. Cú 32 hỷ trong tựng

sứ 60 hỷ iu tra cũ tham gia ũng gũp cỏc
nguữn lc cho cỏc tiu d ỏn. Trong ũ, 36,7% sứ
hỷ gúp tin; 38,3% sứ hỷ gũp cửng lao ỷng v
chợ cú 11,7% sứ hỷ ũng gũp ỗt ai cho vic lm
ng v xõy dng kờnh mng. Nh vờy, vộn
cũn trờn 40% sứ hỷ cha tham gia ũng gũp cỏc

877


S tham gia ca ngi dõn vo d ỏn gim nghốo cỏc tnh min nỳi phớa Bc - giai on 2: Trng hp xó
Sớnh Phỡnh, huyn Ta Chựa, tnh in Biờn

nguữn lc cho d ỏn. Lý do chỵ yu hừ a ra l
do nghốo nờn khụng cú tin ũng gũp (67,9%
sứ hỷ khửng tham gia ũng gũp nguữn lc); sứ
cũn lọi do hừ khửng c huy ỷng hoc khụng
bit n d ỏn.
Hỡnh thc ũng gũp cng cũ s khỏc nhau
gia cỏc nguữn lc v cỏc hỷ dồn. ứi vi tin,
ngi dồn ũng gũp chỵ yu di hỡnh thc B
iu khin. Trong khi ũ, lao ỷng ngi dõn
ũng gũp di hỡnh thc cao hn, mc ũng gũp
chỵ yu l t nguyn hoc c ngi dõn thứng
nhỗt trong cỏc cuỷc hừp. V nguữn lc ỗt ai,
gổn mỷt na sứ hỷ ũng gũp mỷt cỏch t
nguyn, sứ cũn lọi ũng gũp theo s huy ỷng
cỵa chớnh quyn a phng (Hỡnh 2).
Bỏo cỏo cỵa Ban Phỏt trin xó cng cho

thỗy tợ l ũng gũp cỵa ngi dõn chợ chim t l
nhú trong tựng nguữn vứn cỵa d ỏn (9,1%).
Trong ũ, ũng gũp cỵa hừ chỵ yu cho cỏc tiu
d ỏn v sõn xuỗt v c s họ tổng. Cỏc tiu d
ỏn v vờn hnh v bõo trỡ cụng trỡnh họ tổng
thiu s ũng gũp cỵa ngi dõn. Vỡ vờy, ngi
dồn cha cũ ý thc trong vic gi gỡn, bõo trỡ v
duy tu cỏc cửng trỡnh c xõy dng (Bõng 6).
b. Thc hin cỏc hot ng ca d ỏn
Tọi bõng 7 cú th thỗy; trong quỏ trỡnh
trin khai cỏc hoọt ỷng cỵa d ỏn, cú nhiu
ngi dõn cũn th khửng tham gia (43,3 %). Sứ
cũn lọi u tham gia mc ỷ cao Ngi dõn

c trao quyn tc l hừ trc tip thc hin
cỏc hoọt ỷng cỵa d ỏn hoc tham gia vo cỏc
nhúm s thớch: nuụi ln, bủ, dờ

Bng 7. Ngi dõn tham gia thc hin cỏc hot ng
Biu hin ca s tham gia

Hỡnh thc tham gia

S h

T l (%)

Mc tham gia

1. Khụng tham gia

B iu khin

26

43,3

Khụng tham gia

2. Trc tip thc hin cỏc hot ng

i tỏc

9

15,0

Ngi dõn c trao quyn

25

41,7

3. Tham gia cỏc nhúm s thớch

8

Ngi dõn iu khin: 0%

7

c y quyn: 0%

6

i tỏc: 5%
(L thnh viờn BOS)

5

ng viờn: 0%

4

Tham vn: 23,3%
(Bỏo cỏo sai sút vi BGS)

3

c thụng tin: 5%
(Nghe bỏo cỏo kt qu GS, G)

2

Liu phỏp: 0%

1

B iu khin: 66,7%
(Khụng tham gia)

Ngi dõn c trao quyn: 5%

Tham gia mang tớnh hỡnh thc: 28,3%

Khụng tham gia: 66,7%

Hỡnh 3. Ngi dõn tham gia giỏm sỏt, ỏnh giỏ d ỏn

878


Th Nhi, Bch Vn Thy, Trn Nguyờn Thnh

Tuy nhiờn, cú nhiu hoọt ỷng cung cỗp
hng húa, dch v nh: cung cỗp con giứng, vờn
hnh, bõo trỡ c s họ tổng cha cũ s tham
gia cỵa ngi dõn.
3.3.5. Tham gia giỏm sỏt, ỏnh giỏ d ỏn
Kt quõ khõo sỏt tọi hỡnh 3 cho thỗy chợ cú
hn 30% ngi dõn tham gia vo khõu giỏm sỏt
v ỏnh giỏ d ỏn v cũn lọi 66,7% ngi dõn
khụng tham gia vo nỷi dung ny. Khụng chợ sứ
ngi dõn tham gia giỏm sỏt v ỏnh giỏ d ỏn
họn ch m chỗt lng tham gia cũn thỗp. Hổu
ht ngi dõn tham gia mc ỷ hỡnh thc
(28,3%), t l ngi dồn c trao quyn chợ cú
5% nhng cng chợ dng mc ỷ ứi tỏc. Mc
ỷ c ỵy quyn hay chỵ ỷng tham gia cỏc
hoọt ỷng giỏm sỏt, ỏnh giỏ cha cũ s tham
gia cỵa ngi dõn. iu ny chng tú ngi dõn
cũn th trong vic tham gia thõo luờn, bn bọc
v thc hin cỏc cụng vic cỵa khõu giỏm sỏt,
ỏnh giỏ cỹng vi chớnh quyn a phng, cỏc
iu phứi viờn v cỏn bỷ d ỏn. Do ũ, trong thi
gian ti d ỏn cổn tởng cng tuyờn truyn v
quyn li cỵa ngi dõn trong cụng tỏc giỏm sỏt
ững thi cổn cũ c ch chớnh sỏch thu hỳt v
khớch l s tham gia cỵa ngi dõn.

4. KT LUN
S tham gia cỵa ngi dõn mỷt cỏch chỵ
ỷng cõ v hỡnh thc v mc ỷ cũ ý nghùa vử
cựng quan trừng trong vic ọt c cỏc mc

tiờu cng nh duy trỡ li ớch cỵa cỏc chng
trỡnh, d ỏn giõm nghốo mỷt cỏch bn vng.
Nghiờn cu xó Sớnh Phỡnh cho thỗy s tham
gia cỵa ngi dõn vo d ỏn giõm nghốo cỏc
tợnh min nỳi phớa Bớc giai oọn 2 bc ổu ó
cú nhng thnh tu nhỗt nh. Trờn 30% ngi
dõn tham gia mc ỷ c trao quyn trong
cỏc khõu xp họng nhu cổu v trin khai thc
hin d ỏn. Tuy nhiờn, mc ỷ ny, khõu giỏm
sỏt, ỏnh giỏ d ỏn, ngi dõn tham gia vi t l
thỗp (5%). Hổu ht cỏc giai oọn v hp phổn
cỵa d ỏn ngi dõn chợ tham gia mang tớnh
hỡnh thc. giai oọn thc hin d ỏn, tuy t l
ngi dõn tham gia mc c ỵy quyn cao
nhng chỵ yu khõu ũng gũp nguữn lc. c

bit cú ti gổn 50% sứ hỷ c húi khụng tham
gia vo cỏc hoọt ỷng cỵa d ỏn.
Nh vờy, xột tựng th, s tham gia cỵa
ngi dõn vo d ỏn giõm nghốo cỏc tợnh min
nỳi phớa Bớc giai oọn 2 tọi xó Sớnh Phỡnh cũn
họn ch, thiu s tớch cc v chỵ ỷng. Vỡ vờy,
trong nhng chng trỡnh, d ỏn giõm nghốo
tip theo, cõi thin s tham gia cỵa ngi
dõn nhỡm nõng cao hiu quõ cỵa cỏc chng
trỡnh, d ỏn, nhúm nghiờn cu xuỗt mỷt sứ
giõi phỏp sau:
Khi dờy v phỏt huy tinh thổn t lc cỵa
ngi dõn. Tọo ra phong tro thi ua gia cỏc
thụn, bõn bỡng cỏc khốu hiu v phõn bự ngõn

sỏch cho cỏc thụn da trờn tợ l ngi dõn tham
gia. ồy chớnh l bi hừc thnh cụng t phong
tro Saemaul Hn Quức.
Tởng cng cụng tỏc truyn thửng ngi
dõn nớm c nhng thụng tin v d ỏn. a
dọng hũa cỏc kờnh thửng tin: loa phỏt thanh a
phng; dỏn thửng tin tọi nh vởn hũa thửn, xó;
phự bin qua cỏc cuỷc hừp thụn, bõn v cuỷc hừp
cỵa cỏc tự chc on th, xó hỷi.
o tọo, tờp huỗn nõng cao nhờn thc cỵa
ngi dõn v tổm quan trừng cỵa s tham gia,
nồng cao nởng lc thc hin vic xp họng nhu
cổu, xõy dng k hoọch cng nh thc hin,
giỏm sỏt, ỏnh giỏ d ỏn;
Thay ựi cỏch thc tự chc cỏc buựi hừp. Cỏc
cuỷc hừp thụn, bõn nờn tự chc riờng cho ngi
dồn. Cũ nh vờy, cỏc ý kin thõo luờn cỵa ngi
dõn mi khụng b õnh hng bi ngi bờn ngoi
cỷng ững, hừ s bt rt rố v cõm thỗy t tin
hn khi by tú ý kin, quan im cỵa mỡnh.
Chỳ trừng khuyn khớch ngi dõn tham gia
giỏm sỏt v ỏnh giỏ d ỏn. Cổn cũ c ch thu
hỳt ngi dõn tham gia trc tip v giỏn tip vo
khồu giỏm sỏt, ỏnh giỏ d ỏn bỡng cỏch tọo
iu kin ngi dõn tham gia cỏc tự giỏm sỏt
v khen thng nu ngi dõn phỏt hin ra
nhng sai phọm trong thc hin cỏc tiu d ỏn.

TI LIU THAM KHO
Arnstein S. (1969). A Ladder of Citizen Participation.

JAJP. 35(4): 216-224.

879


Sự tham gia của người dân vào dự án giảm nghèo các tỉnh miền núi phía Bắc - giai đoạn 2: Trường hợp xã
Sính Phình, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (2016). Hội thảo
chia sẻ đầu tư Chương trình mục tiêu Quốc gia
giảm nghèo bền vững, truy cập từ
/>IDNews=24800, ngày 20/4/2016.
Dự án GNMNPB - 2 (2011). Sổ tay hướng dẫn thực
hiện dự án Hợp phần Ngân sách phát triển xã.
Dự án GNMNPB - 2 (2013, 2014, 2015). Báo cáo kết
quả giám sát dự án các năm 2012, 2013, 2014.
David Michael Onen (2007). Participation of the poor
in Poverty Reduction: An analysis of
Implementation of PMA/NAADS in the case of
Nebbi district - Uganda. The Hague.

880

Nguyễn Trung Kiên & Lê Ngọc Hùng (2012). Quản lý
xã hội dựa vào sự tham gia: Một số vấn đề lý luận
và thực tiễn, truy cập từ />3976/quan-ly-xa-hoi-dua-vao-su-tham-gia:-mot-sovan-de-ly-luan-va-thuc-tien.html, ngày 4/3/2016.
Schusterman, Ricardo, Ana Hadoy, Cecilia Monti &
Gastón Urquiza (1997). Poverty Reduction in
action: Participatory in Planning in San Fernando,
Buenos Aires, Argentina. IIED Working Paper 6

on Poverty Reduction Urban Areas.
UBND xã Sính Phình (2016). Báo cáo tổng kết tình
hình phát triển kinh tế xã hội của xã Sính Phình,
huyện Tủa Chùa.