Đề cương môn học: Xã hội học trong lãnh đạo, quản lý

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ KHU VỰC I

MÔN XàHỘI HỌC TRONG LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

XàHỘI HỌC TRONG LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ

1


HÀ NỘI, NĂM 201

2


ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
TÊN MÔN HỌC: XàHỘI HỌC TRONG LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ
PHÂN I: TÔNG QUAN VÊ MÔN HOC
̀
̉
̀
̣
1. Thông tin chung về môn học:
Tổng số tiết: 35 tiết
(Lý thuyết: 30 tiết; Thảo luận: 5 tiết; Thực tế môn học:….)
Các yêu cầu đối với môn học:
Khoa giảng dạy: Khoa Xã hội học ­ KH LĐ, QL
Số điện thoại: 02438540200   Email: 
(Trưởng Khoa: Trần Thị Minh Ngọc; Tel: 0917863516

Email: )
2. Mô tả tóm tắt nội dung môn học: (không quá 150 từ)
­ Môn Xã hội học trong lãnh đạo, quản lý thuộc khối kiến thức thứ ba: Các 
vấn đề khoa học chính trị và lãnh đạo, quản lý ;
+ Vai trò môn học:
­ Cung cấp cho học viên những kiến thức cơ  bản về môn xã hội học lãnh 
đạo, quản lý (đối tượng nghiên cứu, nội dung nghiên cứu, chức năng và vai trò 
của xã hội học trong lãnh đạo, quản lý ; cấu trúc xã hội và phân tầng xã hội, 
những xu hướng cơ bản trong cấu trúc xã hội và phân tầng xã hội ở Việt Nam;  
dư luận xã hội trong lãnh đạo quản lý; dân số và phát triển; Quản lý xã hội trong 
bối cảnh phát triển của đất nước hiện nay).
­ Phát triển các kỹ năng sử dụng dữ liệu nghiên cứu và thống kê trong nhận 
diện thực trạng cơ  cấu xã hội và phân tàng xã hội  ở  Việt Nam;  Có khả  năng 
phân tích và dự  báo dư  luận xã hội trước các tình huống đặt ra trong quá trình 
lãnh đạo, quản lý; Vận dụng được một số hệ thống chỉ báo về xã hội; dân số và 
phát triển trong đánh giá hiệu quả thực thi chính sách xã hội; Nhận diện một số 
nội dung biến đổi xã hội trong quản lý xã hội.
­ Có thái độ  chủ  động, tích cực đối với quá trình học tập và  ứng dụng 
3


phương pháp và tri thức xã hội học trong hoạt động lãnh đạo, quản lý.
Môn Xã hội học trong lãnh đạo, quản lý có quan hệ với các bộ  môn khác trong  
chương trình đào tạo cao cấp lý luận chính trị như: Triết học; Kinh tế chính trị 
học; chủ  nghĩa xã hội khoa học; tư  tưởng Hồ  Chí Minh; Lịch sử  Đảng; Xây 
dựng Đảng; Lý luận nhà nước và pháp luật; Chính trị  học; Khoa học quản lý;  
Văn hóa và phát triển, Đường lối lãnh đạo của Đảng về  các lĩnh vực kinh tế, 
văn hóa, xã hội v.v…­
3. Muc tiêu môn hoc
̣

̣
­ Về kiến thức
+  Khái niệm và đối tượng nghiên cứu xã hội học; Nội dung nghiên cứu xã 
hội học; Chức năng và vai trò của xã hội học trong lãnh đạo, quản lý; Một số 
nhà xã hội học tiêu biểu; Chức năng của xã hội học; Lý thuyết và phương pháp  
nghiên cứu xã hội học; Vai trò của xã hội học trong lãnh đạo, quản lý.
+ Một số kiến thức cơ bản về tiếp cận xã hội học đối với cấu trúc xã hội 
và phân tầng xã hội, những xu hướng cơ bản trong cấu trúc xã hội và phân tầng  
xã hội ở Việt Nam;
+ Dư luận xã hội trong lãnh đạo quản lý;
+ Khái niệm dân số và phát triển; Những vấn đề đặt ra trong công tác lãnh  
đạo quản lý dân số nhằm phát triển bền vững đất nước.
+ Kiến thức cơ  bản về  biến đổi xã hội có liên quan đến xây dựng chính  
sách xã hội; phương pháp nghiên cứu xã hội trong kiểm tra, giám sát và đánh giá  
hiệu quả thực thi chính sách xã hội.
+  Quản lý xã hội trong bối cảnh phát triển của đất nước hiện nay: quan 
điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong một số  nội 
dung quản lý xã hội.
Về kỹ năng:
+ Có khả năng vận dụng các tri thức xã hội học để nhận diện thực trạng cơ cấu 
xã hội và phân tàng xã hội ở Việt Nam.
+ Có khả năng vận dụng kiến thức xã hội học về dư luận xã hội vào nắm bắt, 
phân tích và dự báo vai trò của dư luận xã hội trong quá trình lãnh đạo, quản lý.
+ Vận dụng một kiến thức về chính sách xã hội để  kiểm tra, giám sát và đánh 
4


giá hiệu quả thực thi chính sách xã hội.
+ Vận dụng những kiến thức về  dân số  và phát triển để  tham gia hoạch  
định chính sách, chiến lược, kế  hoạch, chương trình phát triển phù hợp  ở  cấp 

độ quốc gia, ngành, địa phương.
+ Vận dụng  được kiến thức về  quản lý xã hội để  nhận diện  thực trạng 
quản lý xã hội và đề xuất giải pháp tăng cường quản lý xã hội;
Về thái độ:
+ Tích cực, chủ  động học tập,  vận  dụng phương pháp và tri thức xã hội 
học trong hoạt động lãnh đạo, quản lý
­   Có trách nhiệm cao trong việc đấu tranh với các quan niệm chủ  quan,  
nóng vội trong thực hiện chính sách xã hội, Chủ  động, tích cực vận dụng tri  
thức xã hội học trong lãnh đạo, quản lý xã hội; qua đó đánh giá thực trạng xây  
dựng và thực thi có hiệu quả các chính sách xã hội ở địa phương/đơn vị, để  đề 
xuất giải pháp giải quyết tốt các vấn đề xã hội như: phân tầng xã hội, phân hóa 
giàu nghèo; dư luận xã hội; dân số và phát triển

5


PHÂN II: CAC BAI GIANG/CHUYÊN ĐÊ MÔN HOC
̀
́
̀
̉
̀
̣
I. Chuyên đề 1
1. Tên chuyên đê: KHÁI QUÁT V
̀
Ề XàHỘI HỌC TRONG LÃNH ĐẠO, 
QUẢN LÝ
2. Sô tiêt lên l
́ ́

ơp:
́  05 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đê nay se trang bi/cung câp cho hoc viên:
̀ ̀ ̃
̣
́
̣
­ Về kiến thức:
+ Khái niệm và đối tượng nghiên cứu xã hội học;
+ Chức năng xã hội học;
+ Một số nhà xã hội học tiêu biểu;
+ Lý thuyết và các phương pháp nghiên cứu xã hội học 
+ Vai trò của xã hội học trong lãnh đạo, quản lý.
­ Về kỹ năng:
+ Vận dụng một số phương pháp nghiên cứu xã hội học vào công tác LĐQL ở 
địa phương, đơn vị.
­ Về thái độ/tư tưởng:
+ Có thái độ chủ động tích sử dụng các kết quả nghiên cứu của xã hội học 
trong công tác LĐQL tại địa phương, đơn vị.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ười hoc̣
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉
̀
̀ ́
́ ười hoc̣
Chuẩn đầu ra (Sau khi kêt thuc

́
́ 

Đánh giá người học

bai giang/chuyên đê nay, hoc viên
̀ ̉
̀ ̀
̣
 
co thê đat đ
́ ̉ ̣ ược)
­ Về kiến thức:

Yêu câu đanh gia
̀
́
́

Hinh th
̀
ưć  
đanh gia
́
́

+   Vận   dụng   được  + Vấn đáp


+  Hiểu được đối tượng nghiên cứu  kiến thức về  chức 

xã hội học.

năng   của   xã   hội 

+ Phân tích được chức năng của xã  học trong lãnh đạo, 
quản   lý   ở   Việt  + Tự luận
hội học.
Nam   hiện   nay   để 
  + Hiểu được vai trò của các phương 
luận giải, phân tích 
pháp nghiên cứu xã hội học trong lãnh 
thực trạng xã hội và 
đạo, quản lý.
làm   sáng   tỏ   trạng 
­ Về kỹ năng:

thái, xu hướng biến 
đổi xã  hội trên cơ 

+ Nhận diện được vai trò xã hội học   sở  đó làm cơ  sở  tin 
trong   lãnh   đạo,   quản   lý   ở   địa  cậy   cho   những 
phương, đơn vị.

quyết định quản lý.

+  Áp   dụng   được   một   số   phương  +   Vận   dụng   các 
pháp nghiên cứu xã hội học vào công  phương   pháp 
tác LĐ, QL ở địa phương, đơn vị.
­ Về thái độ/Tư tưởng:

nghiên   cứu   XHH 
trong   thực   hiện 
công tác LĐQL.

+  Đấu   tranh   với   những   biểu 
hiện    lãnh đạo, quản lý xa rời thực 
tiễn,  tư duy kinh viện.
+  Tích cực, chủ   động  sử  dụng 
các kết quả  nghiên cứu khoa học xã 
hội học vào trong công tác LĐQL.
5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
Nội dung chi tiết

Hình thức tổ 

Câu hoi đanh gia
̉
́
́ 

chức dạy học

qua trinh
́ ̀

́ ̀
1.   KHÁI   LUẬN   CHUNG   VỀ   Xà ­ Thuyêt trinh

HỘI HỌC

Câu hoi tr
̉ ước giờ  

­   Phát   vấn   (Nêu   lên lớp:

1.1. Khái niệm và đối tượng nghiên  vấn   đề   theo   hệ   1.Khái   niệm,   đối 
thống   câu   hỏi   tượng   của   xã   hội 
cứu


­ Sơ  lược sự  hình thành và phát triển  trong giờ lên lớp)

học.

XHH

2.Một   số   luận 

­ Khái niệm

điểm   chính   trong 
các   thuyết   xã   hội 

­ Đối tượng

học.

1.2.   Một   số   nhà   xã   hội   học   tiêu 

biểu

Câu hoi trong gi
̉
ờ 

­ Auguste Comte (1798­1857)

lên lớp:

­ Emile Durkheim (1858­1917)

1.Khái   quát   quan 

­ Herbert Spencer (1820­1903)

niệm   xã   hội   học 

­ Karl Marx (1818­1883)

của   một   số   nhà 

­ Max Weber (1864­1920)

XHH tiêu biểu.

1.3. Chức năng của xã hội học
­ Chức năng nhận thức

Câu   hoỉ   sau   giờ  

­ Chức năng thực tiễn

lên   lớp   (đinh
̣  
hương
́   tự   hoc̣   và 

­ Chức năng giáo dục
2.   LÝ   THUYẾT   VÀ   PHƯƠNG  ­ Thuyêt trinh
́ ̀

ôn tâp):
̣

1.Khái   niệm   và 
PHÁP   NGHIÊN   CỨU   XÃ   HỘI  ­   Phát   vấn(Nêu 
chức   năng   của   xã 
HỌC
vấn   đề   theo   hệ   hội học như ngành 
thống   câu   hỏi   khoa học xã hội?
2.1. Một số lý thuyết tiêu biểu
­ Thuyết Chức năng
­ Thuyết Mâu thuẫn
­ Thuyết Tương tác
­ Thuyết Hệ thống

trong giờ lên lớp)

2.Các   luận   điểm 

­  Học viện tự  học   chính   của   các 
mục 2.1.
thuyết   xã  hội   học 
hiện đại?
3. Những biến đổi 

2.2.Phương pháp nghiên cứu

xã   hội   chính   ở 

­ Phân tích tài liệu

Việt   Nam   và   hàm 

­ Phỏng vấn
­ Quan sát

ý đối với lãnh đạo, 
quản lý.


­ An ket
1.3. VAI TRÒ CỦA XàHỘI HỌC  ­ Thuyêt trinh
́ ̀
TRONG LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ

­ Phát vấn

3.1.   Biến   đổi   xã   hội   như   quan   tâm  ­   Thảo   luận  

chung của xã hội học và hoạt  động 
nhóm: Những biến 
lãnh đạo, quản lý.
đổi   lớn   ở   Việt 
­ Giá trị  của kết quả  nghiên cứu xã  Nam   và   yêu   cầu 
hội học: Thời điểm hay Giai đoạn

đối với hoạt  động 

­ Yêu cầu đối với và Nhu cầu cán bộ  lãnh   đạo   quản   lý 
lãnh đạo quản lý: Cái gì bây giờ  hay  hiện   nay   ở   địa 
Cái gì sắp đến?
3.2. Biến đổi xã hội ở Việt Nam
­ Biến đổi về cấu trúc xã hội 
­ Biến đổi về dân số, gia đình ­ Biến 
đổi về phương thức giao tiếp tương 
tác và không gian sinh hoạt công cộng 
­ Biến đổi về phương thức lãnh đạo, 
quản lý và chính sách
3.3. Hàm ý của biến đổi xã hội đối 
với lãnh đạo, quản lý
­ Sự chuyển đổi đa chiều
­ Biến đổi xã hội là hiện tượng phổ 
biến   nhưng   nó   diễn   ra   không   giống 
nhau   giữa   các   xã   hội   và   khác   nhau 
theo cấu trúc xã hội trong một xã hội 
­ Biến đổi xã hội khác biệt về  thời 
gian và hậu quả 
­   Biến   đổi   xã   hội   vừa   có   tính   kế 
hoạch vừa có tính phi kế hoạch

phương, đơn vị.


6.   Taì   liêu
̣   hoc̣   tâp
̣  (Phù  hợp   vơí   muc̣   tiêu,   chuân
̉   đâu
̀   ra,   nôị   dung   baì  
giang/chuyên đê va ghi ro ch
̉
̀ ̀
̃ ương/muc/trang cân đoc)
̣
̀ ̣
6.1. Tai liêu phai đoc:
̀ ̣
̉
̣
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng toàn  
quốc lần thứ XII.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011) . Cương lĩnh xây dựng và phát triển đất  
nước  trong thời kỳ  quá độ  lên Chủ  nghĩa xã hội   (bổ  sung và phát triển năm  
2011)
3.   Đảng   Cộng   sản   Việt   Nam   (2018).   Nghị   quyết   số   23­NQ/TW,   ngày 
22/3/2018 của Bộ Chính trị  Về định hướng xây dựng chính sách phát triển công  
nghiệp quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045
4. Bùi Thế Cường và cộng sự  (2010). Từ điển Xã hội học Oxford (bản dịch  
tiếng Việt. NXB Đại học quốc gia Hà Nội, Hà Nội
5. Đặng Nguyên Anh (chủ biên) (2016), Biến đổi xã hội ở  Việt Nam truyền  

thống và hiện đại, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.
6. Nguyễn Đình Tấn, Chủ biên (2010). Xã hội học. Nxb Lý luận chính trị. Hà 
Nội.
7. Lê Ngọc Hùng (2008). Lịch sử  và lý thuyết xã hội học. Nxb Khoa học xã 
hội, Hà Nội. 2008.
8. Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam ­ UNDP (2016). Tăng trưởng vì  
mọi người ­ Báo cáo phát triển con người Việt Nam 2015 về tăng trưởng bao  
trùm
6.2. Tai liêu nên đoc:
̀ ̣
̣
1. Anthony Giddens (2009). Sociology 6th edition, Polity Press, USA
2. Bộ  Kế  hoạch và Đầu tư  ­ Ngân hàng thế  giới tại Việt Nam (2016). Việt  
Nam 2035 ­ Hướng tới Thịnh vượng, Sáng tạo, Công bằng và Dân chủ
3. George Ritzer (2011). Sociological theory, 8th edition. McGraw Hill, USA
4. Rodney Stark (1997). Xã hội học đại cương ­ tái bản lần thứ  7 (bản dịch 
của Trung tâm Xã hội học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh năm 2001 )


5. Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam (2016).  Báo cáo tổng hợp. Cuộc  
cách mạng công nghiệp lần thứ Tư ­ một số đặc trưng, tác động và hàm ý chính  
sách đối với Việt Nam.
7. Yêu cầu với học viên (Nêu ro cac hoat đông ng
̃ ́
̣
̣
ươi hoc phai th
̀ ̣
̉ ực hiên phu
̣

̀ 
hợp vơi chuân đâu ra, nôi dung, hinh th
́
̉
̀
̣
̀
ưc tô ch
́ ̉ ức day hoc va yêu câu đanh
̣
̣
̀
̀
́  
gia cua bai giang đa tuyên bô).
́ ̉
̀ ̉
̃
́
­ Chuẩn bị nội dung thảo luận
Những biến đổi lớn ở Việt Nam và yêu cầu đối với hoạt động lãnh đạo quản lý  
hiện nay ở địa phương, đơn vị.
­ Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc m
̣ ục 2.1
­ Chuẩn bị nội dung câu hỏi trươc, trong, sau gi
́
ơ lên l

̀
ớp:
Câu hoi tr
̉ ước giờ lên lớp:
1. Khái niệm, đối tượng của xã hội học.
2. Một số luận điểm chính trong các thuyết xã hội học.
Câu hoi sau gi
̉
ờ lên lớp (đinh h
̣
ương t
́ ự hoc va ôn tâp):
̣
̀
̣
1. Vai trò của các chức năng của xã hội học trong công tác lãnh đạo quản lý  
hiện nay,
2.

Những biến đổi xã hội chính ở  Việt Nam và hàm ý đối với lãnh đạo, quản 
lý.

­ Đọc tài liệu theo hướng dẫn tại mục 6 (6.1; 6.2)
­ Tâp trung nghe giang, tich c
̣
̉
́ ực tham gia tra l
̉ ơi cac câu hoi, tham gia đôi thoai,
̀ ́
̉

́
̣  
đong gop y kiên, th
́
́ ́ ́ ảo luận.


II. Bai giang/Chuyên đ
̀ ̉
ề 2
1. Tên chuyên đề: CẤU TRÚC XàHỘI VÀ PHÂN TẦNG XàHỘI
2. Số tiết lên lớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đề này sẽ cung cấp cho học viên:
­ Về Kiến thức:
+  Kiến thức cơ bản tiếp cận xã hội học về cấu trúc xã hội, phân tầng xã hội;
+ Một số vấn đề về cấu trúc xã hội, phân tầng xã hội trong lãnh đạo, quản lý.
­ Về Kỹ năng:
+ Khả năng phân tích, đánh giá cấu trúc xã hội, phân tầng xã hội ở Việt Nam nói  
chung và địa phương nói riêng.
+ Nhận diện cấu trúc xã hội, phân tầng xã hội  ở  Việt Nam nói chung và địa  
phương nói riêng.
­ Về Thái độ:
+ Chủ động, tích cực và có trách nhiệm đối với xây dựng cấu trúc xã hội, phân 
tầng xã hội phù hợp với các giai đoạn phát triển của nước ta.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học:
Chuẩn đầu ra

Đánh giá người học

(Sau khi kêt thuc bai

́
́ ̀ 
giang/chuyên đê nay, hoc viên
̉
̀ ̀
̣
 
co thê đat đ
́ ̉ ̣ ược)
­ Về kiến thức:
+ Hiểu khái niệm: Cấu trúc xã 
hội; Tầng xã hội; Phân tầng xã 
hội
+ Phân tích  được:  các thành tố 
cơ bản của cấu trúc xã hội Việt 

Yêu câu đanh gia
̀
́
́

Hinh th
̀
ưć  
đanh gia
́
́

Vận   dụng   những   kiến  Vấn   đáp   và 
thức cơ  bản về  cấu trúc  tự luận

xã   hội   và   phân   tầng   xã 
hội;   Thực   trạng   CTXH 
và PTXH  ở  VN hiện nay 
để đề xuất giải pháp xây 


Nam hiện nay.

dựng mô hình cấu trúc xã 

+ Phân tích  được:  nguyên nhân  hội   và   PTXH   phù   hợp 
và hậu quả của phân tầng xã hội  yêu   cầu     thời   kỳ   đẩy 
(phân   tầng   hợp   thức   và   không  mạnh   CNH,   HĐH   đất 
nước.
hợp thức).
+ Phân tích: Một số  vấn đề  về 
cấu trúc xã hội, phân tầng xã hội 
trong lãnh đạo, quản lý.
­ Về kỹ năng:
+ Nhận diện được nguyên nhân 
và hậu quả  phân tầng xã hội  ở 
Việt Nam để  đề  xuất giải pháp 
khắc   phục   phân   tầng   xã   hội, 
phân   hóa   giàu   nghèo   tại   ở   địa 
phương.
+   Vận   dụng   được   những   kiến 
thức về  cấu trúc xã hội để  xây 
dựng mô hình cấu trúc xã hội và 
PTXH   phù   hợp   tại   địa 
phương/đơn vị.

­ Về thái độ/Tư tưởng:
+ Chủ động, tích cực và có trách 
nhiệm   đối   với   xây   dựng   cấu 
trúc xã hội, phân tầng xã hội phù 
hợp với các giai đoạn phát triển 
của nước ta.
+   Có   thái   độ   đúng   trong   đấu 
tranh   với   quan   điểm   PTXH 
không   hợp   thức   ở   địa   phương 
hiện nay.


5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học:
Hình thức 
Nội dung chi tiết

tổ chức 

Câu hỏi đánh giá quá 
trình

dạy học
I. CẤU TRÚC XàHỘI

­   Thuyết  Câu   hỏi   trước   giờ   lên 

1.1. Định nghĩa: Cấu trúc xã hội

trình

1.2.   Các   thành   tố   cơ   bản   của  ­ Phát vấn
CTXH

lớp:
­ Tìm hiểu Khái niệm cấu 
trúc   xã   hội,   phân   tầng   xã 
hội.

­ Nhóm

­ Quan điểm của Đảng về 

­ Vị thế xã hội

cấu   trúc   xã   hội   và   phân 

­ Vai trò xã hội

tầng xã hội.

­ Thiết chế xã hội

Câu   hỏi   trong   giờ   lên 

­ Mạng lưới xã hội

lớp:

1.3.   Phân   hệ   cấu   trúc   xã   hội   cơ 

- Tại   sao   trong   công   tác 
lãnh   đạo,   quản   lý   cần 

bản

phải   nghiên   cứu   trạng 

­ Cấu trúc xã hội – giai tầng

thái toàn vẹn các thành tố 

­ Cấu trúc xã hội – nghề nghiệp

cơ   bản   của   cấu   trúc   xã 

­ Cấu trúc xã hội – dân số

hội?
- Phân   tầng   xã   hội   là   tốt 

­ Cấu trúc xã hội – vùng miền

hay xấu, tích cực hay tiêu 

­  Cấu trúc xã hội – dân tộc

cực?

­ Cấu trúc xã hội – tôn giáo

- Thiết   kế   mô   hình   phát 

II. PHÂN TẦNG XàHỘI

­   Thuyết 

triển  ở   đia  phương,  đơn 

2.1. Khái niệm

trình

vị.

­ Tầng xã hội

­ Phát vấn


­ Phân tầng xã hội
­ Nguyên nhân phân tầng xã hội
2.2. Các loại phân tầng
­ Các mô hình phân tầng xã hội
­ PTXH đóng và mở
­ PTXH hợp thức và không hợp thức
2.3. Di động xã hội
­ Khái niệm
­ Phân loại:
+Di   động   xã   hội   chiều   ngang   và 
chiều dọc

+   Di   động   thế   hệ   và   di   động   cấu 
trúc.
III.   MỘT   SỐ   VẤN   ĐỀ   VỀ   CẤU  ­   Thuyết  Câu hỏi sau giờ lên lớp:
TRÚC   PHÂN   TẦNG   XÃ   HỘI,  trình

- Tại   sao   Đảng   ta   lại   chủ 

PHÂN TẦNG XàHỘI VÀ PHÁT  ­ Phát vấn
TRIỂN   XẪ   HỘI   TRONG   LÃNH 

trương khuyến khích làm 

ĐẠO, QUẢN LÝ

giảm nghèo bền vững?

giàu hợp pháp đi đôi với 

3.1. Về cấu trúc xã hội
3.2. Về phân tầng xã hội

6. Tài liệu học tập:
6.1 . Tài liệu phải đọc:
1. Tập bài giảng Xã hội học trong lãnh đạo, quản lý, 2018, Viện Xã hội học,  
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
6.2. Tài liệu nên đọc:


1. TS. Trần Thị Minh Ngọc – TS. Trần Thị Xuân Lan, Tập bài giảng Xã hội học, 
2012, Nxb. Chính trị ­ Hành chính.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, 
Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Yêu cầu với học viên:
­ Câu hỏi thảo luận: 
Tại sao Đảng ta lại chủ  trương khuyến khích làm giàu hợp pháp đi đôi với  
giảm nghèo bền vững?
­ Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước giờ lên lớp, trong và sau giờ lên lớp (Theo mục  
5)
­ Đọc tài liệu theo hướng dẫn. 
­ Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc 
̣
(i) Tự học mục 1.3. Phân hệ cấu trúc xã hội cơ bản)
     + Cấu trúc xã hội – giai tầng
     + Cấu trúc xã hội – nghề nghiệp
     + Cấu trúc xã hội – dân số
     +  Cấu trúc xã hội – vùng miền
     + Cấu trúc xã hội – dân tộc
     +  Cấu trúc xã hội – tôn giáo
(ii) Tự học mục III. 3.1; 3.2. ( Về cấu trúc xã hội; Về phân tầng xã hội) 
­ Chuẩn bị ý kiến, tích cực học tập, thảo luận.
­ Tập trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, tham gia đối thoại, 
đóng góp ý kiến, thảo luận.


III. Chuyên đề 3:
1. Tên chuyên đê: CHÍNH SÁCH XàH
̀

ỘI
2. Sô tiêt lên l
́ ́
ơp: 05 ti
́
ết
3. Mục tiêu: Bai giang/chuyên đê nay se trang bi/cung câp cho hoc viên:
̀ ̉
̀ ̀ ̃
̣
́
̣
­ Về kiến thức:
+ Khái niệm chính sách xã hội; đặc trưng chính sách xã hội; Cơ  sở  hoạch định 
và thực thi chính sách xã hội,
+ Quan điểm của Đảng về chính sách xã hội.
+ Biến đổi xã hội và Chính sách xã hội.
+ Kết quả và hạn chế trong hoạch định và thực thi chính sách xã hội.
­ Về kỹ năng:
+ Có khả năng nhận diện được thực trạng chính sách xã hội (Chính sách giảm 
nghèo, chính sách lao động việc làm, chính sách người có công, chính sách tiền 
lương, chính sách BHXH ..).
+ Có khả năng vận dụng được quan điểm của Đảng về  hoạch định và thực thi  
chính sách xã hội để đánh giá hiệu quả thực thi một số chính sách xã hội.
­ Về thái độ/tư tưởng:
+ Tích cực, chủ  động học tập môn xã hội học lãnh đạo, quản lý và có trách 
nhiệm cao đối với việc giám sát quá trình hoạch định và thực thi có hiệu quả các 
chính sách xã hội ở địa phương/đơn vị.
4. Chuân đâu ra va đanh gia ng
̉

̀
̀ ́
́ ười hoc̣
Chuẩn đầu ra 
(Sau khi kêt thuc bai giang/chuyên đê
́
́ ̀ ̉
̀ 
nay, hoc viên co thê đat đ
̀
̣
́ ̉ ̣ ược)
­ Về kiến thức:
+  Hiểu được khái  niệm  và phân tích 
được đặc trưng cơ bản của chính sách 

Đánh giá người học
Yêu câu đanh gia
̀
́
́

Hinh th
̀
ưć  
đanh gia
́
́

+   Vận   dụng   quan  +  Vấn   đáp 

điểm   của   Đảng   về  nhóm
hoạch định và thực thi  + Tự luận


xã hội.

chính   sách   xã   hội   để 

+  Phân tích quan điểm  của  Đảng về  nhận diện thực trạng 
hoạch  định   và  thực   thi   chính   sách   xã  hoạch định và thực thi 
một số  chính sách xã 

hội.
­ Về kỹ năng:

hội  ở  Việt Nam hiện 
nay,   từ   đó   tham   gia 

+  Vận dụng được kiến thức về  chính  giám sát quá trình thực 
sách xã hội để đánh giá những kết quả  hiện chính sách xã hội 
và hạn chế  trong hoạch  định và thực  tại địa phương/đơn vị.
thi   một   số   chính   sách   xã   hội   ở   địa  + Từ  kết qủa và hạn 
phương/ngành.
chế  trong hoạch  định 
­ Về thái độ/Tư tưởng:
Tích   cực,   chủ   động   vận   dụng   kiến 
thức về  chính sách xã hội vào đề  xuất 
một số  giải pháp khắc phục hạn chế 
trong   hoạch   định   và   thực   thi   một   số 
chính sách xã hội tại địa phương/đơn 

vị.

và thực thi chính sách 
xã   hội   ở   Việt   Nam, 
hãy đề  xuất giải pháp 
khắc phục những hạn 
chế   trong   thực   thi 
chính   sách   xã   hội   ở 
địa phương/ đơn vị.

5. Nội dung chi tiêt và hình th
́
ức tô ch
̉ ức dạy học
Nội dung chi tiết

Hình thức tổ chức 

Câu hoi đanh
̉
́  

dạy học

gia qua trinh
́
́ ̀

1. KHÁI LUẬN VỀ  CHÍNH SÁCH  Ví dụ:

Câu   hoỉ   trước  

XàHỘI

­ Thuyêt trinh
́ ̀

giờ lên lớp:

1.1. Khái niệm

­ Phát vấn (Nêu vấn   1.   Quan   điểm 
đề   theo   hệ   thống   của ĐCSVN về 

1.2. Đặc trưng chính sách xã hội
1.3.   Cơ   sở   hoạch   định   và   thực   thi 
chính sách xã hội

câu hỏi trong giờ lên   chính   sách   xã 
hội   qua   các   kỳ 
lớp)
Đại   hội   đại 
biểu   toàn   quốc 

́ ̀
2.   QUAN   ĐIỂM   CỦA   ĐẢNG  ­ Thuyêt trinh

lần   thứ   X,   XI, 

CỘNG SẢN VIỆT NAM

­   Phát   vấn(Nêu   vấn   XII.

đề   theo   hệ   thống   Câu   hoỉ   trong  
câu hỏi trong giờ lên  
giờ lên lớp:
hiện chính sách xã hội
lớp)
1.   Thế   nào   là 
•
­ Thực hiện chính sách xã hội là 
chính   sách   xã 
nhiệm  vụ  thường xuyên, quan trọng 

2.12.1.   Quan   điểm   xây   dựng   và   thực 

của   Đảng,   Nhà   nước,   cả   hệ   thống 

hội?

chính trị và toàn xã hội. 

2.   Quan   điểm 

­ Chính sách kinh tế  phải gắn 

•

của   Đảng   về 

với chính sách xã hội, chính sách  ưu 

CSXH?

đãi người có công và an sinh xã hội 

3.   Những   vấn 

phải phù hợp với trình độ  phát triển 

đề   đặt   ra   trong 

kinh   tế   ­   xã   hội;   ưu   tiên   người   có 

một   số   chính 

công,   người   có   hoàn   cảnh   đặc   biệt 

sách   xã   hội   tại 

khó khăn và đồng bào dân tộc thiểu 

Việt   Nam   hiện 

số. 

nay?
­   Hệ   thống   an   sinh   phải   đa 

4. Đánh giá kết 

dạng, toàn diện; đảm bảo bền vững, 

quả  và hạn chế 

công bằng. 

trong   hoạch 

•

­ Nhà nước giữ  vai trò chủ  đạo 

định và thực thi 

trong thực hiện chính sách an sinh xã 

một   số   chính 

hội;   đẩy   mạnh   xã   hội   hóa,   khuyến 

sách   xã   hội   ở 

khích   các   tổ   chức,   doanh   nghiệp   và 

Việt   Nam   hiện 

người dân tham gia. 

nay?

•

­ Tăng cường hợp tác quốc tế 

Câu hoi sau gi
̉
ờ 

để có thêm nguồn lực và kinh nghiệm 

lên   lớp  (đinh
̣  

xây dựng, thực thi, đánh giá chính sách 

hương
́   tự   hoc̣  

xã hội nhằm giải quyết các vấn đề xã 

va ôn tâp):
̀
̣

hội. 

1.   Những   kiến 

2.2. Cơ  sở  hoạch định và thực thi 

nghị   và   giải 

CSXH

pháp   để   khắc 

•

­ Phải lấy con người làm trung tâm để 

phục những hạn 


hoạch   định   và   thực   hiện   các   chính 

chế  trong hoạch 

sách xã hội, đảm bảo an sinh xã hội, 

định và thực thi 

phúc lợi xã hội và giải quyết các vấn 

chính   sách   xã 

đề xã hội

hội   tại   địa 

­  Hoạch định và thực thi CSXH phải 

phương.

xuất phát từ CCXH.
­ Giải quyết các vấn đề  xã hội, thực 
hiện chính sách xã hội phải xuất phát 
từ   trình   độ   phát   triển   kinh   tế,   gắn 
chính sách kinh tế  với chính sách xã 
hội.
­ Giải quyết các vấn đề  xã hội, chính 
sách   xã   hội,   phải   phù   hợp   với   các 
chuẩn mực văn hóa và truyền thống 
dân tộc.
­   Phải   coi   CSXH   là   một   hệ   thống 
đồng   bộ   và   tính   đến   khả   năng   đáp 
ứng của  xã hội  cũng  như  việc  thực 
hiện các chính sách khác.
́ ̀
3.   HỆ   THỐNG   CHÍNH   SÁCH   Xà ­ Thuyêt trinh
HỘI   VÀ   NHỮNG   VẤN   ĐỀ   ĐẶT  ­ Phát vấn
RA ĐỐI VỚI CÁC CSXH TRƯỚC 
­ Thảo luận nhóm:
NHŨNG  BIẾN ĐỔI XàHỘI 
Đánh giá những bất  
3.1. Biến đổi xã hội
cập   trong   một   số  
3.2.   Hệ   thống   chính   sách   xã   hội   và  chính   sách   xã   hội  
một   số   vấn   đề   đặt   ra   trong   hoạch  đang thực thi tại địa  

định và thực thi chính sách xã hội hiện  phương?
nay

­   Học   viện   tự   học  

­ Chính sách giảm nghèo

mục 3.1.

­ Chính sách dân số, lao động và việc 
làm


­ Chính sách lao động, việc làm
­ Chính sách ưu đãi người có công
­ Chính sách bảo hiểm xã hội
        6.  Taì  liêu
̣   hoc 
̣ tâp
̣  (Phu ̀ hợp  vơí  muc̣   tiêu,   chuân 
̉ đâu 
̀ ra,  nôị  dung  baì  
giang/chuyên đê va ghi ro ch
̉
̀ ̀
̃ ương/muc/trang cân đoc)
̣
̀ ̣
6.1. Tai liêu phai đoc:
̀ ̣

̉
̣
    1. Tập bài giảng Xã hội học trong lãnh đạo, quản lý, 2018, Viện Xã hội học, 
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
2.Đảng Cộng sản Việt Nam, 2016.Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần  
thứ XII, Nxb CTQG, H, 2016;
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2011.  Cương lĩnh xây dựng đất nước trong  
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011) . Nxb CTQG, 
H, 2011;
6.2. Tai liêu nên đoc:
̀ ̣
̣
1. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2006.Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần  
thứ X, Nxb CTQG, H, 2006;
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, 2001.Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần  
thứ IX, Nxb CTQG, H, 2001;
3. TS, Trần Thị Minh Ngọc ­ TS. Trần Thị Xuân Lan (2012) (Đồng chủ biên) 
“Tập bài giảng Xã hội học” Nxb, Chính trị ­ Hành chính.
    7. Yêu cầu với học viên 
­ Chuẩn bị nội dung thảo luận:
Câu hỏi: Vận dụng được kiến thức về  quan điểm của Đảng về  hoạch định và  
thực thi chính sách xã hội để đánh giá thực trạng thực thi một số chính sách xã  
hội  ở  địa phương/đơn vị  để  đề  xuất giải pháp để  khắc phục những hạn chế  
trong thực thi chính sách xã hội ở địa phương/ đơn vị đồng chí.
­ Chuân bi nôi dung t
̉
̣ ̣
ự hoc (M
̣
ục 3.1)

­ Chuẩn bị nội dung câu hỏi trươc, trong, sau gi
́
ơ lên l
̀
ớp ở 
+ Câu hoi tr
̉ ước giờ lên lớp:


Quan điểm của ĐCSVN về chính sách xã hội qua các kỳ Đại hội đại biểu toàn  
quốc lần thứ X, XI, XII.
+ Câu hoi sau gi
̉
ờ lên lớp (đinh h
̣
ương t
́ ự hoc va ôn tâp):
̣
̀
̣
Những kiến nghị và giải pháp để khắc phục những hạn chế trong hoạch định và 
thực thi chính sách xã hội tại địa phương.
­ Đọc tài liệu theo hướng dẫn Mục 6 (6.1; 6.2)
­ Tâp trung nghe giang, tich c
̣
̉
́ ực tham gia tra l
̉ ơi cac câu hoi, tham gia đôi thoai,
̀ ́
̉

́
̣  
đong gop y kiên, th
́
́ ́ ́ ảo luân


IV. Chuyên đề 4
1. Tên chuyên đề: DƯ LUẬN XàHỘI
2. Số tiết lên lớp: 5 tiết
3. Mục tiêu: Chuyên đề này sẽ cung cấp cho học viên:
­ Về Kiến thức:
 Kiến thức cơ bản về Dư luận xã hội trong lãnh đạo, quản lý:
+  Chức năng và tính chất của dư luận xã hội;
+ Vai trò dư luận xã hội.
+ Truyền thông đại chúng, truyền thông xã hội
+ Mối quan hệ dư luận xã hội và truyền thông đại chúng
­ Về Kỹ năng:
+ Có khả  năng phân tích tích chất, chức năng của DLXH trong việc nắm bắt,  
phân tích, dự báo DLXH trước các tình huống đặt ra trong công tác LĐQL và địa  
phương nói riêng.
+ Có khả năng vận dụng kiến thức về vai trò dư luận xã hội trong định hướng 
dư luận xã hội trong lãnh đạo, quản lý.
­ Về Thái độ:
+ Chủ  động, tích cực trong vận dụng tri thức về dư luận xã hội vào đấu tranh 
với những dư luận xã hội có ảnh hưởng tiêu cực trong thực tiễn công tác LĐQL.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học:
Chuẩn đầu ra

Đánh giá người học

(Sau khi kêt thuc bai
́
́ ̀ 
giang/chuyên đê nay, hoc viên
̉
̀ ̀
̣
 
co thê đat đ
́ ̉ ̣ ược)
­ Về kiến thức:

Yêu câu đanh gia
̀
́
́

Hinh th
̀
ưć  
đanh gia
́
́

­   Vận   dụng   được   các  Vấn   đáp   và   tự 


Hiểu được về:

kiến thức về  chức năng,  luận

+ Khái niệm Dư luận xã hội

tính  chất  của   DLXH   để 

Phân tích được

nhận diện thực trạng dư 
luận   xã   hội   trong   lãnh 

+ Chức năng của DLXH.

đạo,   quản   lý   đề   xuất 

+ Tính chất của DLXH.

giải pháp định hướng dư 

+ Vai trò của DLXH trong lãnh 
đạo quản lý.

luận xã hội tích cực cho 
công cuộc đổi mới.
­   Vận   dụng   được   kiến 

­ Về kỹ năng:

thức   về   vai   trò   DLXH 

+   Vận   dụng   tri   thức   XHH   về  trong thực tiễn lãnh đạo, 
DLXH trong việc nắm bắt, phân  quản lý  ở  Việt Nam vào 
tích,   dự   báo   DLXH   trước   các  nhận   diện   thực   trạng 
tình huống đặt ra trong công tác  DLXH   ở   địa   phương   và 
vai trò của DLXH

LĐQL
­ Về thái độ/Tư tưởng:
+   Có   thái   độ   tích   cực,   ủng   hộ 
những   dư   luận   thật,   dư   luận 
đúng, dư luận tích cực và lên án, 
phê phán những dư luận giả tạo, 
dư   luận   sai,   dư   luận   tiêu   cực 
trong lãnh đạo, quản lý.

5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học:
Nội dung chi tiết

Hình thức tổ 

Câu hỏi đánh giá 

chức dạy 

quá trình

học


I. KHÁI LUẬN VỀ  DƯ  LUẬN Xà ­ Thuyết trình Câu   hỏi   trước   giờ 

HỘI
1.1. Định nghĩa
1.2. Thành phần của DLXH

­ Phát vấn

lên lớp:
­ Tìm hiểu về  pháp 
lệnh dân chủ   ở  xã, 
phường, thị  trấn số 

­ Nhận thức

34/2007?

­ Thái độ

Câu   hỏi   trong   giờ 

­ Hành vi

lên lớp:

1.3. Chức năng của dư luận xã hội

­ Tại sao phải trưng 

­ Chức năng nhận thức
­ Chức năng điều hòa các quan hệ  xã 
hội

­ Chức năng định hướng và điều chỉnh 
hành vi
­ Chức năng giải toả tâm lý – xã hội
­ Chức năng tư vấn và giám sát
1.4. Đặc điểm của DLXH
­ Tính công chúng, công khai
­ Tính lợi ích
­ Tính trao đổi
­ Tính lan truyền
­ Tính thống nhất và mâu thuẫn
1.5. Phân biệt DLXH và tin đồn
1.6. Cơ chế hình thành DLXH
­ Cơ chế truyền tin
­ Cơ chế giải quyết vấn đề

cầu dân ý, thăm dò 
dư luận xã hội?
­ Mối quan hệ  giữa 
truyền   thông   đại 
chúng và dư luận xã 
hội?