IJCKHOI~DdI-
Th" nam ngay 6-1-2005
-
-563(1639)
Phun g n go.. doc ca noc
~
~
UtI qua tl nhi~u diG
phU"O'flgdi'i xdy ra nhCillg
vt,i ngQ dijc cd noc. d(}c
bi~1 ld 1:1
cac link ph(a Nom, D~
nghi loa S(lqn clio L'hul'l,!t,lei
bill trol1g cll nt)c co f(lcJi chtit
aqc g1? Lath nh~n bilt cd ni)C
V(l d~ phong hi ng d<:;c.
Ht? clinoc nhll1:l (diodQmidace: h9 oa nay chi co U1t)tloai,
yay bi~n thanh gai dai khoitng
10mm -20mm
nhc.>nva s~c
nhll long nhim, khi, bj kich
thich ca se phinh to bl;1ngnhll
qua cAu gai dtftlJ vc, ca truoog
thanh co chi~u dili khoang
th.j ",c,bjngt)dfjt.
De ghl1ngkhongbj ngQdOc
can()canh hllOOg d~n slrokhoo
cuu chi~1l si, dcm vi, cac d6ng
chi p.l1ai ti~nhanll nl{>t s6bicn
philp s~u:
-Tuyen lruy~n, htimg dfII1
cho bQ dfji bj~t nhftn d?ng C{l
(Chi~siVUngDHiiquan)
Cfl noc 1a loai ca sbng &
bie'n, co nhi~u h9 va loai khac
..,
nhau, a \lung bien Vi'i;t Nam
da xuc dinh dlnlc mOt s6 h9 cu
noc sau:
H(J cif ni)C retr{liJdonridae:
la hQ ca nocco nhi~u lOaf dQc
nh~t, v&y Cat loai ca nay bi~n
thanh gai nh(), than m~m. Ca
troong thanh, co chieu dili
khoang 85cm, rang ca thanh
t~m c~g, co nhi~u.lo~i Ir~au
sac khac nhau, khl bj kJch
thi~h ,b.l;lng ca ph.lnh to nhll
qua bong.
HQ C(I n()c ht)ln (V.llm.
ciontidae: lo~i ca nay co I~
yay lien k~t thanh m(>t kh6i
h(lp xtr(mg vUong cb.ic d~ng
chi6c horn, thlrcYtlgs6ng & tAng
day biin, ca tnrong thJ1nh c()
chieu dili khoang 50crI1.
90cm.
HQ cd n6c ba ral1.g (triodomidae: chi c() mfjt loai
thuang It gi;ip, binh thuang
b\fng ca dil phinh to nhll cai
vqt, co.3 rangc\mg, ca tl1T&f1g
thallh dai kho1l.ng8 -34cm.
Cat nha kh()a h9tdFt phan
tich dtI(lC d~)c t3 (, cac loai ca
n{}c, dOc t6 chi6m Chl1 y~u Ii!
tetrodotoxin, ngoai ra con co
dfjc tl~ hepatoxin chi~m ty I~
th~? ~)fjc t~ c~ noc- d~ d~c
phan tlch, xac djnh ro cau truc
,
1/1 mOt h<:r chat phUC,t~lP co
cong thlfC chun~ la C l. I
H170gN3' DOc to <.~()nhi~u
trong bu()ng trlm.g, gan. t.1,ly,
mau, mang va (1dl1u. DQc lb ca
nOc rat b~n Vlmg, dun sui (J
h~i~t dfj 100°C trong6gip4Qc
to mai giam di 1/2, neu a~
khoang 109 Cft noc co dOc to
DOC.Tuy~t d6i khong dm;yc StY
d.l;lngca nOc lam tht,n;phiim.
-Nhln1g dcm vi C{)Ilhi{:m vl,l
,
0
danh bat hai san khong dtI(lC
ph(n kho can()o v
khac,khong dl~C lam bOt ca
noc va ntroc m~m ca nOc.
Khi dan vi co ngu&i bi ngfj
69C cfuJ phai ti6n hanh gay non
b~n.g cactI cho n~n nh~n u<3ng
munth{n, than ho~t, rua d;;tday
cang smll ciing t6t nhAm ban
th~ SIJh~p th~clla d;:QC
t1 tro~g
dlnmg tJeu holt. khan cap v~n
'"
"
c~lI~~n n~nnhiin den ca sa y le
de dleu trIo
,
Hi~11 nay dieu trj .ngfj ~fjc
ca noc Chlrd C() thuoo: c?ong
do.c ~c hi~u ma chu yeu la
dieu tli tri~u c,hm1g nhll: c~o
th& ?xy de ch?ng ,SHY~~) h~p
va ,SUpyng mQt so lo~J thuoc
CnOl\gtY\1Ytimm~ch.
I
.,,-~~
-
BS,M1NH NGQC
khingt!~ b~GslTbu);phan ti~b.
.,
I
[
!
I