Sinh học 12 Nhân giống bằng công nghệ tế bào

Tạo giống bằng công nghệ tế
bào


1
2

 Dung hợp tế bào trần
 Nuôi cấy hạt phấn
hoặc noãn chưa thụ tinh
 Nhân bản vô tính
ở động vật
 Cấy truyền phôi


Thế nào là công nghệ tế bào ?
 Công nghệ tế bào là một ngành kĩ thuật áp dụng phương
pháp nuôi cấy mô hoặc tế bào trong môi trường dinh dưỡng
nhân tạo để tạo ra những mô, cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh
mang đặc tính của cơ thể cho mô, tế bào.



 Dựa trên tính toàn năng của của tế bào sinh vật. Bất kì tế
bào nào của thực vật như rễ, thân, lá… đều chứa thông tin di
truyền cần thiết của một cơ thể hoàn chỉnh và các tế bào đều có
khả năng sinh sản vô tính để tạo thành cây trưởng thành.


 Khái niệm : Là công nghệ nuôi cấy các mẩu mô của thực vật trong môi
trường nhân tạo

 Mục đích : Nhằm giúp nhân các giống cây quý hiếm hoặc tạo ra giống
cây lai khác loài  hình thành một quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu
gen

Nuôi cấy mô

Nuôi cấy bao phấn và noãn
chưa thụ tinh ở cây ngô

Dung hợp tế bào trần từ hạt
cây cam và bưởi


Một số công nghệ nhân tạo giống cây
Nguyên liệu: Hai tế bào thực vật (2n) của 2
loài khác nhau
Cách tiến hành:
+ Bước 1: lọai bỏ thành tế bào tạo ra tế bào trần( chỉ có
màng sinh chất bao bọc bên ngoài
+ Bước 2: cho hai tế bào trần này dung hợp trong cùng
môi trường đặc biệt
+ Bước 3: Đưa tế bào lai vào nuôi cấy trong môi trường
nhân tạo  phân chia và tái sinh thành cây lai khác loài

Ưu điểm: Tạo ra các cây lai khác loài mang đặc điểm
của cả 2 loài nhưng không cần phải trải qua sinh sản hữu
tính.
Nhược điểm: Không thích nghi được vói môi trường
biến đổi đột ngột, có thể dẫn đến cây bị chết

Ứng dụng:

Cây lai khoai-cà Pomato
(kĩ thuật dung hợp tế bào
trần)


b) Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh
Nguyên liệu: tế bào hạt Phấn đơn bội (n)
Cách tến hành:
+Bước 1: Nuôi cấy hạt phấn (n) trong môi trường nhân
tạo đẻ hình thành dòng tế bào đơn bội
+Bước 2: Chọ lọc dòng tế bào đơn bội có kiểu hình
mong muốn
+Bước 3: Xử lí hóa chất ( cônsixin) gây lưỡng bội hóa
dòng tạo nên cây lưỡng bội (2n)

Ưu điểm: Tạo ra dòng thuần chủng,, cây trồng
sạch bệnh

Nhược điểm:
+ khó thao tác vì hạt phấn nhỏ,
+ Trong giai đoạn phát triển, hạt phấn không đồng đều
 Hiệu suất tạo cây đơn bội không cao
+ Tỉ lệ tái sinh thấp


 Ứng dụng

Giống lúa TL6 ( TB7xKD18 )

Nuôi cấy noãn, bao phấn chưa
thụ tinh ở ngô


Từ một con động vật
mang kiểu gen quý hiếm,
làm thế nào ta có thể tạo ra
nhiều con khác cùng loài và
có kiểu gen y hệt ?


 Khái niệm : Nhân bản vô tính là sự gia tăng
số lượng cá thể có cùng kiểu gen mà không qua
sinh sản hữu tính

 Ưu điểm :
- Cá thể được chọn lọc, đảm bảo chất lượng
- Có thể nhân giống vật nuôi quý hiếm vói số lượng cá thể ít
- Tạo ra những động vật mang gen người  Thay thế nội
quan cho con người

Nhược điểm:
- Cá thể sau khi nhân bản có tuổi thọ ngắn, tỉ lệ sống thấp
- Xác xuất thất bại cao

 Ý nghĩa :
- Khôi phục và bảo tồn những nguồn gen quý hiếm

- Đưa những động vật quý hiếm khỏi nguy cơ tuyệt chủng
- Cải thiện chất lượng giống gia súc
- Góp phần vào quá trình phát triển của y học


Cừu Đooly và Nhà khoa
học Wilmut


 Khái niệm: Cấy truyền phôi Là kĩ thuật
cắt phôi động vật thành nhiều phôi rồi cấy các
phôi này vào tử cung của các con vật khác
nhau tạo ra nhiều con vật có kiểu gen giống
nhau

Ưu điểm:
- Quy trình thực hiện dễ dàng
- Đảm bảo chất lượng nguồn giống
- Tăng khả năng sinh sản
- Cải tạo và nhân nhanh giống gia súc


Ứng dụng


Tổng kết
Công nghệ
tế bào
thực vật

công nghệ
tế bào
động vật

- Cải tạo và khôi phục dòng gen quý
hiếm
- Tạo sự đa dạng di truyền sinh học
- Cải thiện chất lượng, số lượng cá thể
- Nâng cao năng suất
- Bước tiến quan trọng đối với sự phát
triển khoa học kĩ thuật cũng như y học


Cảm ơn cô và các bạn
đã chú ý lắng nghe
THE END