rèn kĩ năng nói viết

Chuyờn :
RẩN K NNG VIT NG CHNH T
CHO HC SINH THCS

Ngi thc hin: Phm Th H
n v cụng tỏc: trng THCS Nng Kh.
A- Phần mở đầu
I - Lời mở đầu
Có thể nói Nghe - nói - đọc - viết là bốn kỹ năng quan trọng của việc dạy -
học Ngữ văn . Trong bốn kỹ năng này nếu nh thiếu hụt đi một kỹ năng nào đó thì
đồng nghĩa với việc cha học tốt bộ môn Ngữ văn.
Trong bốn kỹ năng viết là kỹ năng cuối cùng và đồng thời cũng là kỹ năng
quan trọng để đánh giá việc học văn và cảm nhận văn chơng của học sinh nh thế
nào ? Và nó còn là kết quả thể hiện năng lực ở các môn học khác .
Một bài văn hay của học sinh ở đây phải hội tụ hai mặt đó là khả năng cảm nhận
văn chơng và viết tốt . Dù bài viết có hay thế nào nếu viết chữ không tốt thì bài viết
đó cũng không bao giờ đợc đánh giá cao . Nh ngời xa đã từng nói : Văn hay chữ
tốt có nghĩa là văn đã hay phải cần kết hợp với viết chữ tốt . Vậy chữ tốtở đây
nghĩa là gì ? Chữ tốt có nghĩa là nét chữ đẹp , gọn , rõ ràng và hơn hết là viết đúng
chính tả .
Mặc dù hiện nay với nền kinh tế thị trờng , với sự bùng nổ thông tin thì các môn
học khoa học tự nhiên luôn đợc học sinh đề cao . Có thể thông tin trao đổi với nhau
bằng điện thoại di động , bằng Mell, hay sau này học sinh đó có thể phát triển khả
năng của mình nh thế nào ? Một nhà kinh tế tài ba , một chính trị gia lỗi lạc hay ở
một cơng vị nào đó thì cũng cần phải viết đúng tiếng mẹ đẻ đó là viết đúng chính tả .
Trong thực tế hiện nay kỹ năng và thói quen viết đúng chính tả của học sinh cha
đợc tốt lắm . Đặc biệt là đối với học sinh vùng nông thôn thì lỗi chính tả còn do tiếng
địa phơng , do giao tiếp ở nhà , học tập ở trờng còn nhiều hạn chế . Hơn nữa các em
1
lại ít đợc rèn luyện thêm về ngôn ngữ qua các phơng tiện sách báo ... Nên việc vận
dụng các ngôn ngữ trong thực tiễn vào học tập rất ít .

Một trong những nguyên nhân cơ bản trong việc viết sai chính tả hiện nay của
học sinh là các em đọc sao , nói sao là viết vậy . Bởi vì , các em cha nắm vững qui
tắc ghi âm của chữ Quốc ngữ và càng ít đợc biết đến một số mẹo luật chính tả cơ bản
, đơn giản mà ngay từ bậc Tiểu học các em đã đợc học .
Nếu nh ở bậc Tiểu học thì có phân môn chính tả riêng , giáo viên có điều kiện
kèm và sửa chữa lỗi cho học sinh ngay trong tiết học và đó cũng chính là nhiệm vụ
chủ yếu của giáo viên Tiểu học . Lên chơng trình THCS thì ở bộ môn Ngữ văn lớp 6
cũng có vài tiết giúp học sinh sửa các âm s-x, d-r-gi , ch-tr ở sau mỗi tiết học . ở lớp
7 học kỳ I tiết 61 Chuẩn mực sử dụng từ các em lại có thêm ít thời gian để sửa lỗi
chính tả . Vậy có nghĩa là việc sửa lỗi chính tả trong chơng trình THCS không có
nhiều thời gian nh ở bậc Tiểu học . Vì thế việc giúp các em phát hiện ra lỗi chính tả
đối với giáo viên THCS mà đặc biệt là giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn chỉ ở
những lúc chấm vở , chấm bài kiểm tra của HS để từ đó mới có điều kiện sửa lỗi
cho các em.
II- Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
Chính tả là hệ thống các qui tắc về cách viết thống nhất cho các từ của một
ngôn ngữ . Nói cách khác chính tả là những chuẩn mực của ngôn ngữ viết đợc thừa
nhận trong ngôn ngữ toàn dân . Mục đích của nó là làm phơng tiện cho việc giao tiếp
bằng chữ viết , bảo đảm cho ngời viết , ngời đọc đều hiểu thống nhất những điều đã
viết .
Trong quá trình giảng dạy bộ môn Ngữ văn ở Trờng THCS Nng Kh thông
qua dự giờ thực tế của một số đồng nghiệp về các phân môn Văn , Tiếng Việt , Tập
làm văn , qua các tiết kiểm tra bài viết của học sinh , vở ghi của học sinh thì tôi
nhận thấy HS trong nhà trờng viết sai lỗi chính tả còn rất nhiều . Có thể thấy trong
một lớp với một tập bài kiểm tra thì chỉ rất ít bài là giáo viên không phê HS viết sai
lỗi chính tả , còn lại là số mắc lỗi trong lớp rất nhiều .
Cụ thể các lỗi mà các em thờng mắc phải là :
2
- Về lỗi phụ âm đầu HS thờng viết sai các cặp phụ âm đầu là r/d/gi , tr/ch, s/x,
ng/ngh , g/gh, c/k,q . Trong đó HS mắc lỗi chính tả tập trung ở ba cặp phụ âm : r/d/gi

, tr/ch , s/x.
- Về phần vần , một số HS còn lộn xộn ở các cặp vần : ui - uôi , u - ơi , ao -oa , oe
- eo , iu -iêu ; hoặc viết sai các vần khó : uya , uyên , uyêt , ơng...
- Về dấu thanh lỗi chính tả chủ yếu tập trung ở thanh sc, thanh ngã, trong đó có
một số chữ thờng gặp nh: cũng , đã ,sẽ ,vẫn , những HS viết ít sai hơn nhng ở các từ
láy hoặc từ Hán Việt các em thờng không phân biệt đợc thanh sc , thanh ngã .
Ngoài ra do sơ xuất nên khi viết chính tả HS đôi khi còn viết thiếu dấu thanh .
Tìm hiểu thực trạng của vấn đề HS viết sai lỗi chính tả , tôi thiết nghĩ nếu trong
quá trình giảng dạy GV phát hiện và sửa chữa cho các em kịp thời thì sẽ có hiệu quả
cao giúp HS trong nhiều phạm vi giao tiếp . Nhiệm vụ của nhà trờng là không chỉ
cung cấp kiến thức làm hành trang cho tơng lai cho các em mà còn rèn cho các em
khả năng giao tiếp không chỉ bằng ngôn ngữ nói mà cả về ngôn ngữ viết cũng là điều
cần thiết hiện nay để đáp ứng đúng với yêu cầu của Đảng đề ra Rèn luyện con ngời
toàn diện để xây dựng đất nớc .
Thực tế giảng dạy tại Trờng THCS Nng Kh và năm học 2009-2010 tôi đợc
phân dạy môn ngữ văn lớp 8A . Với việc xem vở ghi , vở bài soạn , vở bài tập và bài
kiểm tra viết số 1 của các em ở đầu năm thì tôi nhận thấy HS trong lớp mắc lỗi chính
tả còn rất nhiều mà cụ thể các lỗi tôi đã liệt kê ở trên .
Ngay từ đầu năm nhận thấy HS viết sai lỗi nh thế thì qua việc xem vở và chấm
bài kiểm tra tôi đã hệ thống ra các lỗi chính tả mà các em thờng mắc phải nh sau :
Tổngsố
HS
Các lỗi chính tả thờng mắc

27
Phụ âm đầu Nguyên âm Vần Dấuvà viết
hoa tuỳ
tiện
SL % SL % SL % SL %
22 61,1 18 50 14 38,9 21 58,3

Có thể nói trong quá trình giảng dạy lỗi chính tả cha đợc GV và HS chú trọng
3
mà đến khi hành văn HS tạo lập văn bản trong các bài thi thì lỗi này mới thấy GV đề
cập đến . Vì thế trong quá trình dạy - học GV cần dành ít thời gian để sửa lỗi cho
các em . Vậy làm thế nào giúp HS viết đúng chính tả , giúp các em có khả năng giao
tiếp tốt bằng ngôn ngữ viết, tôi xin mạnh dạn đa ra một số mẹo có thể rèn luyện kỹ
năng cho học sinh viết đúng chính tả để một phần nào đó có thể khắc phục tình trạng
viết sai lỗi chính tả của HS trong trờng THCS hiện nay .
b- giải quyết vấn đề
I - Giải pháp thực hiện
Để đi đến tìm hiểu việc HS viết sai lỗi chính tả trong quá trình tạo lập văn
bản tôi đã tìm hiểu và thấy đợc HS mắc lỗi là do các yếu tố chủ yếu sau :
1- Về phía học sinh
- Do các em phát âm sai : Đa số HS trong nhà trờng đều ở vùng nông thôn mà đặc
điểm phơng ngữ của con em dõn tc khi phát âm không phân biệt đợc thanh sc,
thanh ngã và các nguyên âm đôi không đọc lớt đợc dấu thanh, thanh ngã đều đọc
thành thanh sc.
VD: Suy nghĩ -> Suy nghớ .
Nguyễn văn Dũng -> Nguyn Văn Dỳng
Cũ kĩ -> cỳ ký.
- Ngoài đặc điểm phơng ngữ dẫn đến các em phát âm sai nh trên , HS còn phát âm
cha chuẩn một số phụ âm đầu nh : tr/ch , s/x , d/r/gi . Nên khi viết các em vẫn lẫn lộn
giữa các cặp phụ âm này .
VD: Trồng cây -> chồng cây
Phong trào -> Phong chào .
Róc rách -> Gióc dách .
Giọt sơng -> Giọt xơng.
Se se lạnh -> xe xe lạnh .
- Do cha xác định đợc đâu là danh từ chung đâu là danh từ riêng nên dẫn đến việc
HS còn viết hoa tuỳ tiện .

4
VD : con ngựa -> Con Ngựa.
bác Hoa -> Bác Hoa.
phong trào -> Phong Trào .
2- Về phía giáo viên
Phát hiện ra đợc những nguyên nhân dẫn đến HS viết sai nhiều lỗi chính tả là một
công việc mà đòi hỏi ở s nhiệt tình và tâm huyết của ngời GV . Bởi vì , trong ch-
ơng trình THCS không có phân môn chính tả nh bậc Tiểu học nên không có nhiều
thời gian sửa lỗi , rèn luyện chữ viết cho các em . Do đó mỗi GV trong nhà trờng
không riêng gì GV Ngữ văn khi giao tiếp với HS cần phải phát âm chuẩn tạo cho HS
có thói quen ngay từ trong ngôn ngữ nói để HS nhận thấy rằng có chuẩn ngôn ngữ
nói thì mới chuẩn đợc ngôn ngữ viết .
Để giúp HS khắc phục lỗi chính tả do phát âm sai dẫn đến HS viết sai lỗi chính tả
tôi luôn hớng dẫn các em phát âm đúng và có các giải pháp thực hiện nh sau :
- Trong những tiết trả bài kiểm tra phát hiện ra những lỗi sai của HS , tôi đa ra cho
các em nhận diện , phân biệt đợc cách đọc đúng các loại dấu thanh còn lẫn lộn .
- Trong các tiết dạy văn bản , quá trình các em đọc văn bản tôi luôn sửa lỗi cách
phát âm của các em cho đúng để từ đó các em luôn có ý thức phát âm đúng .
- Ngoài ra khi đứng trên bục giảng chữ viết của GV cũng chi phối nhiều tới HS vì
thế khi trình bày bảng tôi cũng luôn có ý thức trình bày bảng cẩn thận , chữ viết rõ
ràng và hết sức chú ý tới lỗi chính tả để các em có thể nhận thấy bài học mà GV
trình bày là chuẩn mực , khoa học .
- Trong giờ dạy tôi luôn tranh thủ đi tới một số bàn trong lớp vừa phát vấn HS nh-
ng đồng thời vừa quan sát vở ghi của các em để có thể phát hiện ra lỗi chính tả và
chỉnh sửa kịp thời .
Nói tóm lại việc sửa lỗi chính tả cho các em phải là việc làm thờng xuyên của GV
. Trong quá trình giảng dạy GV phải luôn quan sát , luôn nhận rõ tầm quan trọng của
việc rèn luyện ngôn ngữ viết cho HS không chỉ ở chữ viết mà còn lỗi chính tả . Để từ
đó có thể thấy đợc việc viết sai lỗi chính tả của HS sẽ quan trọng nh thế nào kịp thời
tìm cách khắc phục giúp các em có khả năng giao tiếp tốt trong cuộc sống .

5
III- Các biện pháp thực hiện
Trong quá trình giảng dạy ở Trờng THCS Nng Kh nói chung và trực tiếp dạy
môn Ngữ văn lớp 8A nói riêng thấy tình trạng HS trong lớp dạy và trong trờng viết
sai nhiều lỗi chính tả , bản thân là GV tôi thấy mình cần có trách nhiệm trong ấy ,
Bởi vì thế tôi đã tìm tòi trong giảng dạy một biện pháp mà tôi có thể tạm gọi đó là
mẹo để giúp HS có thể khắc phục đợc lỗi chính tả .
1- Giúp HS viết đúng dấu sc , dấu ngã :
Để dễ dàng viết đúng dấu thì trớc hết khi đọc văn bản HS cần phát âm đúng .
Trong giờ học tôi cho gọi HS đọc thì bên cạnh đó phải có lời nhận xét của HS khác
về cách đọc , cách phát âm và có thể điều chỉnh kịp thời việc này nó không mất
nhiều thời gian nhng rất có tác dụng giúp HS dễ phát hiện ra lỗi nhất . Ngoài ra tôi
có thể cho HS ghi nhớ dấu thanh bằng câu thơ vui :
Chị Huyền vác nặng ngã đau
Anh Sắc - không - hỏi một câu đợc là .
Có nghĩa là trong từ láy thì thanh ngã sẽ đi với thanh huyền hoặc thanh nặng ,
thanh hỏi sẽ đi với thanh sắc hoặc thanh ngang ( không dấu ).
VD: lặng lẽ , nghĩ ngợi , sáng sủa , đo đỏ , thăm thẳm , sạch sành sanh ...
2 - Giúp HS viết đúng hai cặp phụ âm tr/ch, s/x .
Hai cặp phụ âm này không phải là do đặc điểm phơng ngữ nên việc giúp HS
viết đúng chính tả dễ dàng . Có nghĩa là HS biết phân biệt cách phát âm tr- s thì
cong lỡi , ch-x thì phát âm nhẹ .
Ngoài ra trong các tiết trả bài kiểm tra tôi có thể đa ra một số mẹo sau để giúp HS
có thể viết đúng nh:
+ Những đồ dùng trong gia đình hầu hết đợc viết là ch.
VD: chai , chổi , chăn , chiếu , chạn , chõng , chậu ...
+ Hầu hết các danh từ đều viết với s.
VD: ông s, bà sãi , cây sen , hoa súng , con sông , cá sấu , con sóc , ông sao ,
con sò , cái sọt , dòng suối ...
+ Tên các thức ăn thờng đi với x.

6