Bài 2 : Axit-Bazơ-Muối

Nguyễn Duy TiểnTrường THPT Lục ngạn 4
Tiết 4: Axit – Bazơ - Muối
A - Mục tiêu
1- Kiến thức: Hs biết định nghĩa axit, bazơ, muối theo A-rê-ni- ut
- Axit một nấc, axit nhiều nấc, muối trung hoà, muối axit
2- Kĩ năng: Nhận biết một chất cụ thể là axit, bazơ, muối hay là hiđroxit lưỡng tính
- Viết phương trình điện li của các axit, bazơ, muối, hiđroxit lưỡng tính cụ thể
- Tính nồng độ mol ion trong dung dịch chất điện li mạnh.
B- Trọng tâm: Học sinh viết được phương trình điện li của axit, bazơ, muối, hiđroxit lưỡng
tính và phân biệt được muối trung hoà, muối axit theo thuyết điện li.
C- chuẩn bị: Thí nghiệm chứng tỏ Zn(OH)2 có tính lưỡng tính. Các dd ZnCl2, NaOH, HCl,
ống hút, ống nghiệm.
D- Các hoạt động dạy học
1
Nguyễn Duy TiểnTrường THPT Lục ngạn 4
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Hoạt động 1: Ổn định trật tự lớp + kiểm
tra bài cũ. Trình bày khhái niệm sự điện li,
chất điện li, chất điện li mạnh, chất điện li
yếu, cho thí dụ minh hoạ?
-Gv: nhận xét, cho điểm
Hoạt động 2: Yêu cầu Hs viết phương
trình điện li của các axit: HCl, HNO
3
, đưa
ra nhận về đặc điểm chung của các dung
dịch này.
-Gv yêu cầu Hs đọc định nghĩa của A-rê-
ni-ut về axit
-Gv bổ sung: Mọi dd axit đều phân li ra
cation H

+
chính ion này gây ra một số tính
chất chung của axit.
-Gv phân tích cách viết phương trình điện
li của H
2
SO
4
H
2
SO
4
 H
+
+ HSO
4
-
(điện li mạnh)
HSO
4
-

→
←
H
+
+ SO
4
2-
(điện li yếu)

-Gv yêu cầu Hs căn cứ vào đó viết phương
trình điện li của H
3
PO
4
-Gv tổng kết: axit sunfuric phân li 2 nấc ra
ion H
+
gọi là axit 2 nấc, H
3
PO
4
phân li 3
nấc ra ion H
+
, gọi là axit 3 nấc => các axit
trên có tên gọi chung là axit nhiều nấc.
Hoạt động 3: Yêu cầu Hs viết phương
trình điện li của các bazơ : NaOH, KOH,
Ba(OH)
2
, đưa ra nhận xét về đặc điểm
chung của các dung dịch bazơ
- Gv yêu cầu Hs đọc định nghĩa về bazơ
- Gv bổ sung: Chính ion OH
-
gây ra một
số tính chất chung của bazơ.
Hoạt động 4: Gv biểu diễn thí nghiệm tác
dụng của dung dịch NaOH và HCl với

Zn(OH)
2
yêu cầu Hs quan sat hiện tượng
- Gv nêu vấn đề: Khi Zn(OH)
2
tác dụng
với axit nó thể hiện tính chất nào? Còn khi
nó tác dụng với bazơ thì thể hiện tính chất
nào?
-Gv giải thích: Zn(OH)
2
có hai kiểu phân
li tuỳ điều kện
-Phân li kiểu bazơ: Zn(OH)
2

→
←
Zn
2+
+
2OH
-
-Phân li kiểu axit: Zn(OH)
2

→
←
2H
+

+
ZnO
2
2-
- Gv bổ sung: các hiđroxit lưỡng tính
thường gặp là Zn(OH)
2
, Al(OH)
3
,
Sn(OH)
2
… chúng có lực axit và bazơ rất
yếu.
Hoạt động 5:Yêu cầu Hs viết phương
trình điện li của các muối NaCl, KNO
3
,
Na
2
SO
4

-Gv bổ sung với trường hợp của muối
(NH
4
)
2
SO
4

, NaHCO
3
. Yêu cầu Hs nhận xét
đặc điểm chung của các dung dịch muối.
-Gv bổ sung khái niệm về muối trung hoà,
muối axit
-Hs: Lên báng trả lời
- Hs dưới lớp nhận xét
I- Axit
1. Định mghĩa
-Hs: viết phương trình điện li
HCl  H
+
+ Cl
-
HNO
3
 H
+
+ NO
3
-
=> Các dung dịch axit đều chứa cation H
+
-Hs đọc định nghĩa: theo A-rê-ni-ut, axit là
những chất tan trong nước phân li ra cation
H
+
.
2. Axit nhiều nấc

-Hs quan sát và viết phương trình điện li
H
3
PO
4

→
←
H
+
+ H
2
PO
4
-
H
2
PO
4
-

→
←
H
+
+ HPO
4
2-
HPO
4

2-

→
←
H
+
+ PO
4
3-
-Hs nhận xét: axit nhiều nấc là axit phân li
ít nhất hai lần ra cation H
+
-Sự phân li các nấc của axit ra cation yếu
dần.
II- Bazơ
- Hs viết phương trình điện li
NaOH  Na
+
+ OH
-
KOH  K
+
+ OH
-
Ba(OH)
2
 Ba
2+
+ 2OH
-

- Hs nhận xét: các dung dịch bazơ đều
chứa anion OH
-
-Hs đọc định nghĩa bazơ theo A-rê-ni-ut
III- Hiđroxit lưỡng tính
-Hs quan sát và nhận xét:
-Khi cho các dung dịch NaOH vào ống
nghiệm thứ nhất và dung dịch HCl vào ống
nghiệm thứ hai kết tủa Zn(OH)
2
đều tan tạo
thành dung dịch trong suốt.
-Hs khi tác dụng với axit Zn(OH)
2
thể hiện
tính bazơ, còn khi tác dụng với bazơ nó thể
hiện tính axit.
- Hs viết phương trình điện li của Zn(OH)
2
- Hs đọc định nghĩa về hiđroxit lưỡng tính
- Hs ghi nội dung bổ sung
IV- Muối
1. Định nghĩa
- Hs viết phương trình điện li
NaCl  Na
+
+ Cl
-
NaNO
3

 Na
+
+ NO
3
-
-Hs nhận xét
-Các dung dịch muối đều chứa cation kim
loại hoặc (NH
4
)
2
Nguyễn Duy TiểnTrường THPT Lục ngạn 4
3