BÀI TẬP RỐI LOẠN NƯỚC ĐIỆN GIẢI TRẺ SƠ SINH, BV NHI ĐỒNG 1

RỐI LOẠN NƯỚC
THĂNG BẰNG KIỀM TOAN

BS. ThS. CAM NGỌC PHƯỢNG,
KHOA HSSS,
BV NĐ1


Bệnh án 1


Bé gái, 41 tuần tuổi, CNLS 3000gr, sanh
mổ cấp cứu do tim thai suy. Apgar 1/5 ph
= 1/4 đ



Phòng sanh: Đặt NKQ, bóp bóng giúp thở.



Chuyển NICU.



Lúc NV: Lơ mơ, giảm TLC, đường kính trước
sau lồng ngực tăng, CRT 2”, thóp phẳng.


Câu hỏi


XN cần làm?



Xử trí ban đầu?


Xét nghiệm


Dextrostix: 210mg/dL



Xq tim phổi thẳng: Mờ lan tỏa 2 phế
trường



Khí máu: pH 7.29, PaCO2 35, PaO2 110,
BE – 5


Xử trí
Truyền dịch:


Sanh ngạt  ↓ Tốc độ dịch truyền vì trẻ
có nguy cơ phù não: 50ml/kg/ngày



Tăng đường huyết  Dextrose 3
mg/kg/ph



k = %G X ml/giờ/ 6 X CN



Nồng độ Dextrose = (6 X 3 X 3)/6 =9%


Diễn tiến


8 giờ tuổi: Co giật toàn thân



XT: Phenobarbital 20mg/kg TTM trong
20 ph  Duy trì 5 mg/kg/ngày


Diễn tiến


18 giờ tuổi: CN 3120gr, thóp phồng

mềm, BN lơ mơ, nước tiểu 22 ml /16 giờ,
CRT 2”.



Ion đồ máu: Na 128 mEq/L, K 4.3 mEq/L,
Creatinin/máu 1mg/dL. Dextrostix
50mg/dL


Câu hỏi


NN thiểu niệu (0.4 ml/kg/giờ )? Có cần
test dịch truyền?



Tại sao trẻ bị hạ Na/máu?



XT tiếp theo?


Trả lời
NN thiểu niệu:


Suy thận cấp trước thận do mất nước? (CRT bt, không

toan chuyển hóa)



Suy thận cấp/Ngạt ?( CN thận bt)

 Test dịch truyền có hại (quá ải dịch, phù não) > lợi


SIADH: Hạ Na/máu, cô đặc nước tiểu trong khi ECF
không giảm ( /Ngạt, XHNMN, TKMP, BL phổi, thở máy)

BN: d NT 380mOsm/L


Trả lời


Hạ Na máu do pha loãng của ECF

 Di chuyển nước từ ECF vào ISF( Interstitial
Fluid)  Di chuyển nước từ ISF vào tế bào
 Phù não


XT: Hạn chế muối và nước: Dịch giảm còn
40ml/kg/ng, D12%

 6 giờ sau: Na /máu 132mEq/L

Bệnh án 2


Bé gái, sanh mổ cấp cứu vì mẹ tiền sản giật, sanh non
28 tuần, CNLS 1100gr. Apgar 1/5/10 ph = 0/3/5 điểm.



Sau sanh được đặt NKQ bóp bóng.



CRT 2”. Da tái nhẹ. Xq tim phổi: H/a kiếng mờ



BN được bơm surfactant, đặt ĐMR. Thở máy: PIP 24,
PEEP 6, FiO2 100%



Khí máu: pH 7.14, PaCO2 45, PaO2 70, BE –11.5


Câu hỏi


Xử trí?

Trả lời


Bù Bicarbonate 4.2% 2mEq/kg TMC
trong 15 phút



Dùng dd 4,2% để giới hạn lượng dịch
truyền.



Dd này có Osmol =1000mOsm/L  TM
nhanh sẽ gây tăng osmol ECF  XH
não


Trả lời
Dịch truyền giữ catheter ĐMR:


Dextrose 5% (Osmol 250mOsm/L: không gây tán huyết,
nhưng có thể là mẫu thử máu sai KQ ĐH và Na/máu)



hoặc Half normal sodium acetate solution ( 75mEq/L Na
với base acetate vì nếu dùng NaCl trẻ dễ bị toan CH

hơn do thận không có khả năng bài tiết acid & tái hấp
thu Bicarbonate)



+ Heparin 1U/ml  Truyền 0.5ml/giờ


Trả lời


Truyền dịch: IWL 30ml/kg/ngày  TTM
60ml/kg/ngày



ĐMR: Dextrose 5%+ Heparin 1U/ml  Truyền
0.5ml/giờ  Dextrose 50ml/kg/ngày = 2.3 ml/giờ



K = 3.6mg/kg/ph  % D = (6 X 3.6 X 1.1) / 2.3= 12
%


Diễn tiến


30 giờ tuổi: V nước tiểu 11 ml, tổng
dịch nhập 73 ml/kg/ ngày, CN 1140gr,

CRT 2”, HA 45/30



XN: Ion đồ máu: Na 120, K 6.4,
Creatinin máu: 1,4mg%, TPTNT: HC
(+), Na 120, d NT 1,010


Câu hỏi
Tại sao trẻ thiểu niệu?
a.

Suy thận trước thận

b.

Suy thận tại thận

c.

Thiểu niệu sinh lý

d.

SIADH

Xử trí?
a.

Tăng tốc độ dịch & thêm Na

b.

Giảm tốc độ dịch & hạn chế Na

c.

Không thay đổi dịch


Trả lời
XN

STC trước thận
( Ống thận tái
hấp thu muối
nước)

STC tại thận
( Không khả
năng tái hấp
thu muối nước)

TPTNT

Bình thường

Bình thường,
hoặc có HC

Na NT (mEq/L)

< 20

>20

Osmol NT
(mOsm/L)

>350

#300


Trả lời
Rule of thumb: d Nước tiểu  Osmol


1.006 X 30

= 180 mmol/L



1.015 X 30

= 450 mmol/L

Trả lời


STC trước thận: Ít nghĩ vì trẻ không có
dấu giảm thể tích: CRT, HA bình
thường



STC tại thận : T/c ngạt, thiểu niệu,
Creatinin máu tăng, TPTNT có HC, Na
niệu tăng , Osmol NT bình thường


Trả lời


Nhận biết STC sớm  ĐT bảo tồn sẽ
thành công / 4 – 6 ngày, không cần
TPPM



Đặt catheter TW Truyền dịch: D 20%
40 ml/kg/ngày, k 4,8mg/kg/ph.



TTM NA ưu trương  làm nặng thêm
tình trạng quá tải dịch.

XIN CÁM ƠN SỰ CHÚ Ý
LẮNG NGHE CỦA QUÝ VỊ