hất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện đại từ, tỉnh thái nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐẶNG CƯƠNG QUYẾT

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN
ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SỸ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN, NĂM 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐẶNG CƯƠNG QUYẾT

CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ
HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8.31.01.10

LUẬN VĂN THẠC SỸ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đinh Hồng Linh

THÁI NGUYÊN, NĂM 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được
trích dẫn đầy đủ theo quy định. Những kết luận khoa học trong luận văn chưa
từng được ai công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác.
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2019
Học viên

Đặng Cương Quyết

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ii
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của TS. Đinh
Hồng Linh - Người trực tiếp hướng dẫn tôi làm luận văn này; các thầy cô giáo
Phòng Đào tạo, Bộ phận sau Đại học - Trường Đại học Kinh tế và quản trị kinh
doanh - Đại học Thái Nguyên; Huyện ủy, HĐND, UBND huyện Đại Từ, Phòng
Nội vụ huyện Đại Từ; gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi hoàn thành

bản luận văn này.
Luận văn là quá trình nghiên cứu công phu, làm việc khoa học và
nghiêm túc của bản thân, song do khả năng và trình độ có hạn nên không thể
tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định.
Rất mong nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến của các thầy, cô
giáo và những độc giả đối với luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn !
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2019
Học viên

Đặng Cương Quyết

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................. ii
MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .............................................................. vii
DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... viii
DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................... x
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài...................................................... 1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................... 3
3. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 6

5. Ý nghĩa khoa học của luận văn hoặc đóng góp mới của luận văn ................ 7
6. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 7
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI
NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ ........................................................................ 8
1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã .......................................... 8
1.1.1. Khái niệm cấp xã ..................................................................................... 8
1.1.2. Khái niệm công chức cấp xã ................................................................... 9
1.1.3. Đặc điểm của công chức cấp xã ............................................................ 10
1.1.4. Vị trí, vai trò của công chức cấp xã ...................................................... 11
1.1.5. Khái niệm chất lượng công chức .......................................................... 12
1.1.6. Nội dung của chất lượng đội ngũ công chức cấp xã ............................. 13
1.1.7. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã ................. 17
1.2. Thực tiễn về nâng cao chất lượng công chức cấp xã ở một số địa phương
trong nước và bài học kinh nghiệm đối với huyện Đại Từ ............................. 22
1.2.1. Kinh nghiệm về nâng cao chất lượng công chức cấp xã ở một số địa
phương ............................................................................................................. 22
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




iv
1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra đối với huyện Đại Từ ................................ 26
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 28
2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết.............................................. 28
2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 28
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 28
2.2.2. Phương pháp thống kê........................................................................... 30
2.2.3. Phương pháp tổng hợp và phân tích thông tin ...................................... 30
2.2.4. Phương pháp so sánh............................................................................. 31

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................. 31
2.3.1. Nhóm chỉ tiêu thể hiện số lượng và cơ cấu công chức cấp xã .............. 31
2.3.2. Nhóm chỉ tiêu thể hiện chất lượng công chức xã.................................. 31
Chương 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC
CẤP XÃ HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN ................................. 33
3.1. Khái quát về huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ........................................ 33
3.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................ 33
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ...................................................................... 34
3.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ và xây dựng đội ngũ công chức cấp xã của
huyện Đại Từ ................................................................................................... 35
3.2.1. Về số lượng, cơ cấu công chức cấp xã .................................................. 35
3.2.2.Về chất lượng công chức cấp xã ............................................................ 39
3.2.3. Thực trạng một số nội dung công tác quản lý đội ngũ công chức cấp xã
của huyện Đại Từ ............................................................................................ 52
3.2.4. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã tại
huyện Đại Từ ................................................................................................... 60
3.3. Đánh giá chung về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đại
Từ .................................................................................................................... 74
3.3.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 74
3.3.2. Những hạn chế ...................................................................................... 74
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




v
3.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế về đội ngũ công chức và xây
dựng đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đại Từ ......................................... 76
Chương 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG
CHỨC CẤP XÃ HUYỆN ĐẠI TỪ .............................................................. 78

4.1. Định hướng, mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên
địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên........................................................ 78
4.1.1. Định hướng............................................................................................ 79
4.1.2. Mục tiêu................................................................................................. 80
4.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa
bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.............................................................. 80
4.2.1. Thực hiện công tác quy hoạch, tuyển dụng công chức cấp xã ............. 80
4.2.2. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng đối với
đội ngũ công chức cấp xã ................................................................................ 82
4.2.3. Hoàn thiện xác định vị trí việc làm đối với công chức cấp xã.............. 84
4.2.4. Thực hiện tốt các chế độ và chính sách đối với đội ngũ công chức cấp
xã ..................................................................................................................... 85
4.2.5. Nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe; xây dựng môi trường
làm việc cho công chức cấp xã ....................................................................... 86
4.2.6. Hoàn thiện công tác đánh giá đội ngũ công chức cấp xã ...................... 87
4.2.7. Đẩy mạnh công tác CCHC, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cần thiết
cho công sở cấp xã .......................................................................................... 88
4.2.8. Nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức đội ngũ CBCC cấp xã ............ 88
4.2.9. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thực hiện công
vụ của công chức cấp xã ................................................................................. 89
4.3. Kiến nghị .................................................................................................. 90
4.3.1. Đối với Trung ương .............................................................................. 90
4.3.2. Đối với tỉnh Thái Nguyên ..................................................................... 90
KẾT LUẬN .................................................................................................... 92
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




vi

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 94
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 98

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CNH

Công nghiệp hóa

HĐH

Hiện đại hóa

HĐND

Hội đồng nhân dân

UBND

Ủy ban nhân dân

QLNN

Quản lý nhà nước

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

CBCC

Cán bộ công chức

CCHC

Cải cách hành chính

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Bảng đánh giá theo chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và
dành riêng cho người châu Á (IDI & WPRO) ................................................ 14
Bảng 2.1: Thang đo Likert .............................................................................. 30
Bảng 3.1: Số lượng công chức cấp xã hiện có so với số lượng biên chế công
chức được giao giai đoạn 2016 - 2018 theo đơn vị hành chính cấp xã .......... 35
Bảng 3.2: Số lượng công chức cấp xã hiện có so với số lượng biên chế công
chức được giao giai đoạn 2016 - 2018 theo đơn vị hành chính cấp xã .......... 37
Bảng 3.3: Bảng cơ cấu giới tính công chức cấp xã của huyện Đại Từ ........... 38
Bảng 3.4: Bảng cơ cấu độ tuổi công chức cấp xã của huyện Đại Từ ............. 38
Bảng 3.5: Bảng thống kê chỉ số BMI của công chức cấp xã huyện Đại Từ ... 39
Bảng 3.6: Trình độ chuyên môn công chức cấp xã huyện Đại Từ ................. 40

Bảng 3.7: Trình độ lý luận chính trị công chức cấp xã huyện Đại Từ ........... 41
Bảng 3.8: Trình độ quản lý nhà nước công chức cấp xã huyện Đại Từ ......... 42
Bảng 3.9: Trình độ tin học công chức cấp xã huyện Đại Từ ......................... 43
Bảng 3.10: Tự đánh giá kỹ năng nghề nghiệp của công chức cấp xã ............. 44
Bảng 3.11: Kết quả đánh giá, phân loại công chức cấp xã thuộc huyện Đại Từ46
Bảng 3.12: Bảng thống kê số liệu khảo sát về phẩm chất đạo đức của công
chức cấp xã huyện Đại Từ............................................................................... 49
Bảng 3.13: Bảng thống kê chỉ số CCHC UBND cấp xã huyện Đại Từ năm
2017 - 2018...................................................................................................... 50
Bảng 3.14: Bảng thống kê tuyển dụng công chức cấp xã huyện Đại Từ năm
2018 ................................................................................................................. 53
Bảng 3.15: Bảng thống kê chất lượng công chức cấp xã huyện Đại Từ trúng
tuyển theo chức danh năm 2018...................................................................... 53
Bảng 3.16: Kế quả đào tạo, bồi dưỡng công chức cấp xã giai đoạn 2016 2018 ................................................................................................................. 54
Bảng 3.17: Số lượng công chức cấp xã được Chủ tịch UBND huyện tặng Giấy
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ix
khen giai đoạn 2016 - 2018 ............................................................................. 55
Bảng 3.18: Số liệu kỷ luật công chức cấp xã giai đoạn 2016 - 2018 .............. 56
Bảng 3.19: Thống kê thâm niên công tác của công chức cấp xã .................... 57
Bảng 3.20: Thống kê hệ số lương hiện hưởng của đội ngũ công chức cấp xã 57
Bảng 3.21: Thống kê số công chức cấp xã được nâng bậc lương trước thời
hạn ................................................................................................................... 58
Bảng 3.22: Bảng thống kê số công chức cấp xã được điều động giai đoạn
2016 - 2018...................................................................................................... 59
Bảng 3.23: Bảng thống kê số công chức cấp xã được chuyển đổi vị trí công

tác giai đoạn 2016 - 2018 ................................................................................ 60
Bảng 3.24: Bảng thống kê số khảo sát mức độ hài lòng của công dân........... 62
Bảng 3.25: Bảng thống kê khảo sát công tác tuyển dụng công chức cấp xã
huyện Đại Từ ................................................................................................... 66
Bảng 3.26: Bảng thống kê khảo sát công tác sử dụng công chức cấp xã huyện
Đại Từ.............................................................................................................. 67
Bảng 3.27: Bảng thống kê khảo sát công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức
cấp xã huyện Đại Từ ....................................................................................... 69
Bảng 3.28: Bảng thống kê khảo sát chế độ tiền lương công chức cấp xã huyện
Đại Từ.............................................................................................................. 70
Bảng 3.29: Bảng thống kê khảo sát công tác đánh giá công chức cấp xã huyện
Đại Từ.............................................................................................................. 71
Bảng 3.30: Bảng thống kê khảo sát môi trường làm việc công chức cấp xã
huyện Đại Từ ................................................................................................... 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




x
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1. Phân cấp hành chính Việt Nam theo Hiến pháp 2013 ......................... 8
Hình 2. Bản đồ hành chính huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ........................ 33

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Ở nước ta, cấp hành chính xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là
nơi trực tiếp thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp
luật của Nhà nước; là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, tổng hợp,
phản ánh những kiến nghị của nhân dân để Đảng, Nhà nước điều chỉnh, hoàn
thiện chính sách, pháp luật. Đây là cấp hành chính có số lượng lớn nhất và có
đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội đa dạng nhất trong các loại hình đơn vị
hành chính. Vì vậy, chính quyền cấp xã đóng vai trò hết sức quan trọng trong
việc thực hiện công tác quản lý các vấn đề phát triển xã hội ở cơ sở, từ đó
đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương nói riêng và của đất nước nói
chung và đội ngũ CBCC cấp xã là lực lượng nòng cốt để triển khai thực hiện
nhiệm vụ chính trị của cấp xã. Thực tế, CBCC cấp xã phải giải quyết một
khối lượng công việc rất lớn, liên quan đến tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội
ở cơ sở. Do đó, nếu đội ngũ CBCC năng lực yếu sẽ tác động tiêu cực đối với
việc thực hiện nhiệm vụ mỗi địa phương nói riêng và cả nước nói chung. Lý
luận và thực tiễn đã chứng minh, cùng với việc xây dựng đội ngũ cán bộ cấp
chiến lược, việc nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC hệ thống chính trị cấp xã
có ý nghĩa quyết định trong xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh.
Theo Hồ Chí Minh toàn tập: Tập 5, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia (2002,
tr.371): "Cấp xã là gần gũi dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm
được việc thì mọi công việc đều xong xuôi. Thế mà vì hẹp hòi, bao biện,
không biết phân công; vì dân chưa biết lựa chọn để cử những người có năng
lực; vì cấp trên không biết cân nhắc, giúp đỡ, đốc thúc, kiểm tra, huấn luyện
thành thử phần nhiều cấp xã là uể oải, thiếu năng lực, kém tinh thần". Theo
Văn kiện Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX, Nhà
xuất bản Chính trị Quốc gia (2002, tr.167 - 168) nêu "Xây dựng đội ngũ cán
bộ cơ sở có năng lực tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đường lối của
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

2
Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tâm, thạo việc, tận tụy với dân, biết phát
huy sức dân, không tham nhũng, không ức hiếp dân, trẻ hóa đội ngũ, chăm lo
công tác đào tạo, bồi dưỡng, giải quyết hợp lý và đồng bộ chính sách đối với
cán bộ cơ sở". Đặc biệt theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 Hội
nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa
XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ
thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả xác định "Sửa đổi, bổ
sung các văn bản pháp luật liên quan nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt
động của chính quyền cấp xã và quy định khung số lượng CBCC cấp xã cho
phù hợp theo hướng xác định rõ vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh, đặc thù
của địa phương và bảo đảm giảm biên chế"
Là một huyện có số đơn vị hành chính cấp xã nhiều thứ hai của tỉnh
Thái Nguyên (sau thành phố Thái Nguyên), huyện Đại Từ luôn đặc biệt quan
tâm đến hoạt động của chính quyền cấp xã bởi năng lực, hiệu quả hoạt động
của chính quyền cấp xã có tác rất lớn đến việc thực hiện nhiệm vụ phát triển
kinh tế - xã hội chung của huyện. Một trong những giải pháp mang tính đột
phá của nhiệm kỳ 2015 - 2020 được huyện lựa chọn là đẩy mạnh công tác cán
bộ trong đó có đội ngũ CBCC cấp xã. Thông qua đó, chất lượng đội ngũ công
chức cấp xã đã có những chuyển biến tích cực, trình độ chuyên môn nghiệp
vụ, lý luận chính trị, quản lý nhà nước, tin học dần được nâng cao; tinh thần
trách nhiệm, ý thức tu dưỡng, rèn luyện, đạo đức, lối sống; kỷ luật, kỷ cương
hành chính; tác phong, lề lối làm việc của công chức cấp xã có nhiều chuyển
biến tích cực theo hướng dân chủ, công khai, sát thực tế, tạo niềm tin của
nhân dân đối với hoạt động của bộ máy chính quyền cơ sở.
Bên cạnh những kết quả đạt được, chất lượng đội ngũ công chức cấp xã

vẫn còn những hạn chế, bất cập nhất định. Theo báo cáo tổng kết công tác
năm 2017 của UBND huyện Đại Từ đánh giá: Về số lượng công chức chưa
kịp thời được tuyển dụng bổ sung theo chỉ tiêu biên chế được giao; việc phân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3
công nhiệm vụ đối với công chức ở một số đơn vị cấp xã còn chưa rõ ràng, cụ
thể, có sự chồng chéo, trùng lắp nhiệm vụ; mục tiêu xây dựng đội ngũ công
chức có số lượng, cơ cấu hợp lý, chuyên nghiệp, hiện đại chưa đạt được như
mong muốn; vẫn còn không ít công chức cấp xã mới chỉ dừng lại ở trình độ
“cầm tay chỉ việc”, chưa thực sự chủ động trong tham mưu thực hiện nhiệm
vụ; còn một bộ phận công chức chuyên môn nghiệp vụ còn hạn chế; đạo đức
công vụ và ý thức kỷ luật, kỷ cương hành chính còn nhiều bất cập; chưa có cơ
chế để kịp thời thay thế những công chức không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Một số công chức cấp xã vẫn chưa chấp hành tốt nội quy, quy định; hướng
dẫn nhân dân giải quyết công việc chưa nhiệt tình, chưa cụ thể; xử lý công
việc còn chậm trễ, gây bức xúc trong nhân dân.
Từ thực tế đó, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã đã
và đang đặt ra nhiều vấn đề mới cần tiếp tục nghiên cứu. Do số đơn vị hành
chính cấp xã của huyện nhiều, thời gian nghiên cứu ngắn, để đảm bảo chất
lượng nghiên cứu và đề xuất giải pháp thiết thực về nâng cao chất lượng đội
ngũ công chức cấp xã, tác giả lựa chọn đề tài: “Chất lượng đội ngũ công chức
cấp xã huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên” làm luận văn Thạc sĩ chuyên ngành
Quản lý kinh tế.
Đề tài tập trung nghiên cứu, đánh giá thực trạng, đề xuất những giải
pháp và kiến nghị nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp
xã, đáp ứng và phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay. Đề tài là kết quả

nghiên cứu của học viên trên cơ sở vận dụng những kiến thức khoa học đã
được học trong nhà trường kết hợp với kinh nghiệm thực tiễn công tác của
bản thân tích lũy được trong quá trình công tác.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Vấn đề chất lượng đội ngũ CBCC nói chung và chất lượng đội ngũ
CBCC cấp xã nói riêng được nhiều nhà khoa học, nhà quản lý quan tâm
nghiên cứu. Nhiều công trình khoa học, sách chuyên khảo và các Hội thảo
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




4
được tổ chức để nghiên cứu về vấn đề chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã. Có
thể liệt kê một số công trình có liên quan như sau:
Theo tác giả Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm trong nghiên cứu
“Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thời kỳ đẩy
mạnh CNH-HĐH đất nước” đưa ra quan điểm "việc xác định cơ cấu và tiêu
chuẩn cán bộ phải xuất phát từ thực tiễn; phải căn cứ vào quy định của Đảng về
công tác cán bộ; khai thác những nhân tố hợp lý về tiêu chuẩn quan chức trong
các vương triều phong kiến và chú ý đến đặc trưng của con người Việt Nam
truyền thống, đồng thời tham khảo kinh nghiệm và thành tựu khoa học quản lý
của các nước". Đây là công trình nghiên cứu lớn, hệ thống lý luận và thực tiễn
về xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng trong thời kỳ CNH-HĐH đất nước. Tuy
nhiên tác phẩm dừng lại ở việc nghiên cứu đối tượng cán bộ, công chức nói
chung mà chưa đi sâu vào đối tượng đặc thù là CBCC cấp xã.
Tác giả Nguyễn Kim Diện với đề tài: “Nâng cao chất lượng đội ngũ
công chức hành chính nhà nước tỉnh Hải Dương” – Luận án Tiến sĩ, Đại học
Kinh tế quốc dân, năm 2012. Luận án đã làm rõ và đưa ra quan điểm, phương
pháp tuyển dụng, sử dụng, quy hoạch, đào tạo và những giải pháp, kiến nghị

nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính nhà nước tỉnh Hải Dương.
Song tác giả mới chỉ dừng lại ở nghiên cứu đội ngũ công chức hành chính,
chưa nghiên cứu chuyên sâu về đội ngũ công chức cấp xã, vốn mang nhiều
đặc thù nhất định.
Trong bài viết, “Bàn về tiêu chí đánh giá chất lượng cán bộ, công chức
và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức” của Tiến sỹ Tạ Ngọc Hải – Viện
khoa học tổ chức nhà nước đăng trên tạp chí Thông tin Cải cách nền hành
chính nhà nước tháng 01/2016, tác giả đi sâu phân tích các tiêu chí đánh giá
chất lượng mỗi CBCC và tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ CBCC. Qua
nghiên cứu, tác giả nhận thấy, "ở nước ta cả trên phương diện nghiên cứu lý
luận và quy định thực tế của pháp luật vẫn chưa có sự rõ ràng trong việc sử
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




5
dụng các khái niệm tiêu chí, tiêu chuẩn, nội dung, yêu cầu, điều kiện đánh
giá; chưa thực sự minh bạch trong việc xác định các tiêu chí, tiêu chuẩn, nội
dung, yêu cầu, điều kiện đánh giá cá nhân với đánh giá đội ngũ CBCC, viên
chức; chưa có sự phân tách giữa đánh giá chất lượng cá nhân với đánh giá
chất lượng đội ngũ CBCC. Việc sử dụng đơn phương pháp với các tiêu chí
đánh giá rất chung như hiện nay là những hạn chế, đồng thời là một trong
những nguyên nhân làm hạn chế kết quả trong đánh giá chất lượng CBCC,
viên chức. Để nâng cao hiệu quả đánh giá CBCC, viên chức, trong thời tác giả
đề xuất cần cụ thể hóa các tiêu chí thành các tiêu chuẩn, yêu cầu, nội dung
đánh giá với mỗi nhóm đối tượng, cùng với đó là việc sử dụng đa dạng hơn
các phương pháp đánh giá".
Dự án “Điều tra đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ CBCC xã, phường, thị trấn đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh cải cách

chế độ công vụ, công chức” do Viện Khoa học tổ chức nhà nước triển khai
năm 2016. Dự án đã tập trung đánh giá một cách đầy đủ, khoa học về các yếu
tố tác động, ảnh hưởng đến chất lượng CBCC cấp xã; thực trạng pháp luật về
CBCC cấp xã và người hoạt động không chuyên trách. Dự án cũng đánh giá
một số hạn chế về đội ngũ CBCC cấp xã hiện nay. Trên cơ sở nghiên cứu,
đánh giá thực trạng, Dự án đã đề xuất các định hướng đổi mới cơ chế quản lý,
các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã trong giai
đoạn hiện nay.
Ngoài ra, còn một số bài viết đăng trên các tạp chí khoa học hoặc nhiều
công trình, luận án, luận văn khác có đề cập đến vấn đề này.
Có thể khẳng định, những công trình khoa học kể trên đã cung cấp
nhiều tư liệu quý báu về cơ sở lý luận, về kiến thức, kinh nghiệm xây dựng
đội ngũ CBCC nhà nước nói chung và CBCC cấp xã nói riêng để tác giả tham
khảo trong quá trình nghiên cứu đề tài của mình.
Tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, có một số đề tài nghiên cứu thuộc
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




6
một số lĩnh vực như văn hóa, giáo dục, tài nguyên - môi trường… Tuy nhiên,
cho đến thời điểm này, chưa có một công trình nghiên cứu nào nghiên cứu
toàn diện về vấn đề chất lượng đội ngũ CBCC hành chính nhà nước cấp xã
cũng như cấp huyện, tiếp cận từ góc độ khoa học về quản trị nhân lực. Do
vậy, cần có một đề tài nghiên cứu về nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp
xã của huyện Đại Từ. Đây là công trình đầu tiên nghiên cứu việc nâng cao
chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên,
với mong muốn đề xuất, kiến nghị các giải pháp hữu ích trong việc nâng cao
chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của huyện

3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1. Mục tiêu chung
Đề tài nghiên cứu nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công
chức cấp xã huyện Đại Từ, từ đó góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã
hội của địa phương cũng như thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ được
Huyện ủy, UBND huyện Đại Từ đề ra trong giai đoạn 2020 - 2030
3.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về công chức cấp xã và chất
lượng đội ngũ công chức cấp xã.
- Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn
huyện Đại Từ trong thời gian qua.
- Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã của
huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
- Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp
xã trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Chất lượng công chức cấp xã tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




7
4.2. Phạm vi nghiên cứu
+ Về thời gian: Nghiên cứu, thu thập dữ liệu và phân tích về chất lượng
công chức cấp xã huyện Đại Từ trong giai đoạn 2016 – 2018. Dữ liệu sơ cấp
được khảo sát vào thời điểm tháng 6 năm 2019.
+ Về không gian: Nghiên cứu trên địa bàn các xã, thị trấn của huyện

Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
+ Về nội dung: Nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng
đội ngũ công chức cấp xã và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công
chức cấp xã trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025.
5. Ý nghĩa khoa học của luận văn hoặc đóng góp mới của luận văn
- Luận văn góp phần làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn về chất
lượng và nâng cao chất lượng công chức cấp xã; đặc biệt làm rõ hơn đặc điểm
của công chức cấp xã gắn với điều kiện thực tiễn và đặc thù của huyện Đại
Từ, tỉnh Thái Nguyên.
- Đề xuất định hướng, giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức
cấp xã trên địa bàn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới.
- Làm tài liệu tham khảo khi nghiên cứu về vấn đề nâng cao chất lượng
đội ngũ công chức cấp xã có liên quan đến huyện Đại Từ.
6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Phụ lục và Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
Luận văn được kết cấu thành 4 chương như sau:
- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ công chức
cấp xã
- Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
- Chương 3: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã huyện
Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
- Chương 4: Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã
huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




8
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG

ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ
1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã
1.1.1. Khái niệm cấp xã
Hệ thống quản lý hành chính nhà nước của nước ta hiện nay theo 4 cấp
gồm: Trung ương - tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương - quận, huyện, thị
xã, thành phố thuộc tỉnh và xã, phường, thị trấn. Bốn cấp quản lý này được tổ
chức theo một hệ thống dọc.

Hình 1. Phân cấp hành chính Việt Nam theo Hiến pháp 2013
Nhìn từ trên xuống dưới sẽ là Trung ương - địa phương và cơ sở. Nhìn
dưới lên sẽ là cơ sở - địa phương và toàn quốc. Nhìn theo Theo hai chiều trên
đều thấy vai trò quan trọng của cấp xã.
Thuật ngữ đơn vị hành chính cấp xã được dùng để chỉ toàn bộ cấp đơn
vị hành chính thấp nhất của Việt Nam, nghĩa là bao gồm cả xã, phường và thị
trấn. Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 77/2015/QH13 của Quốc
hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ngày 19/6/2015 quy định: "Xã, phường,
thị trấn gọi chung là cấp xã". Đây là cấp cuối cùng trong hệ thống quản lý
hành chính, là cấp gần dân nhất, là nền tảng của nền hành chính nhà nước.
Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 77/2015/QH13 của
Quốc hội nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ngày 19/6/2015 quy định: "Đơn vị
hành chính cấp xã được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III"
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




9
1.1.2. Khái niệm công chức cấp xã
Khái niệm công chức được hình thành và thường gắn liền với sự hình
thành và phát triển của nền hành chính nhà nước. Khái niệm công chức lần

đầu tiên được nêu ra trong Sắc lệnh 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch nước
Việt Nam dân chủ cộng hòa ban hành Quy chế công chức như sau: “Những
công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển dụng, giao giữ một
chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ở ngoài
nước, đều là công chức theo Quy chế này, trừ những trường hợp riêng biệt do
Chính phủ định". Với sự phát triển và hoàn thiện của nền hành chính nhà
nước, khái niệm công chức đã dần được quy định cụ thể hơn, chi tiết hơn.
Theo Điều 4, Luật cán bộ, công chức ngày 13/11/2008 quy định:
"Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào
ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ
quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân
chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an
nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy
lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự
nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối
với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập
thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy
định của pháp luật"
Để hướng dẫn thi hành Luật CBCC, Chính phủ và các bộ ngành đã ban
hành nhiều văn bản pháp luật mới như Nghị định số 06/2010/NĐ- CP ngày 25
tháng 01 năm 2010 quy định "công chức là công dân Việt Nam, được tuyển
dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh, trong biên chế, hưởng lương
từ ngân sách nhà nước hoặc được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

10
công lập theo quy định của pháp luật”.
Theo khoản 3, Điều 4, Luật cán bộ, công chức ngày 13/11/2008 quy
định: "Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một
chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên
chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước".
Khoản 3, Điều 61, Luật cán bộ, công chức ngày 13/11/2008 quy định:
"Công chức cấp xã có các chức danh sau đây:
- Trưởng Công an;
- Chỉ huy trưởng Quân sự;
- Văn phòng - thống kê;
- Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn)
hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã);
- Tài chính - kế toán;
- Tư pháp - hộ tịch;
- Văn hóa - xã hội".
- Số lượng công chức cấp xã: Theo quy định tại Khoản 1, Điều 4 của
Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ quy định: "Số
lượng CBCC cấp xã được bố trí theo loại đơn vị hành chính cấp xã: cấp xã
loại I không quá 25 người, cấp xã loại II không quá 23 người, cấp xã loại III
không quá 21 người (bao gồm cả CBCC được luân chuyển, điều động, biệt
phái về cấp xã)".
1.1.3. Đặc điểm của công chức cấp xã
- Công chức cấp xã phải thông qua tuyển dụng và phụ trách những lĩnh
vực công tác cụ thể nên nhìn chung có sự đảm bảo về tiêu chuẩn và tính ổn
định trong công tác. Tính ổn định của công chức cấp xã khá cao.
- Công chức cấp xã trực tiếp tham mưu cho lãnh đạo UBND cấp xã
trong việc điều hành, chỉ đạo công tác.
- Đội ngũ công chức cấp xã đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

11
các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và là lực lượng chiếm số
lượng hết sức đông đảo trong tổng số biên chế hiện nay.
- Công chức cấp xã là những người gần dân, sát dân, biết dân, trực tiếp
triển khai chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước
đến dân, gắn bó với nhân dân.
- Công chức cấp xã là người trực tiếp giải quyết các yêu cầu, quyền lợi
chính đáng của nhân dân, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.
- Công chức cấp xã có tính chuyên môn hoá thấp, kiêm nghiệm nhiều.
1.1.4. Vị trí, vai trò của công chức cấp xã
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”;
“Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém”; “Bất cứ
chính sách, công tác gì nếu có cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi. Không có
cán bộ tốt thì hỏng việc, tức là lỗ vốn”
- Công chức cấp xã là chủ thể thực thi pháp luật để quản lý mọi mặt của
đời sống xã hội nhằm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ mà Nhà nước đề ra;
giữ gìn trật tự kỷ cương xã hội, đấu tranh ngăn chặn, phòng ngừa, xử lý các
hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm, bảo vệ lợi ích của các tầng lớp nhân
dân lao động; điều hành các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội trong
quá trình hoạt động của bộ máy nhà nước.
- Công chức xã là người trực tiếp tuyên truyền, phổ biến các chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước đến nhân
dân; làm cho các tầng lớp nhân dân hiểu đúng, hiểu đầy đủ các chủ trương,
chính sách đó.
- Công chức xã là người có vai trò rất quan trọng trong việc tổ
chức và vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và

Nhà nước.
- Công chức cấp xã là người giải quyết các yêu cầu chính đáng của
nhân dân, đồng thời là người nắm bắt kịp thời, phản ánh đầy đủ các tâm tư,
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




12
nguyện vọng của nhân dân.
1.1.5. Khái niệm chất lượng công chức
Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật. Chất lượng biểu thị ra
bên ngoài các thuộc tính, các tính chất vốn có của sự vật.
Theo Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hóa, trong tiêu chuẩn ISO
8402:2000 (Quality Management and Quality Assurance), trong dự thảo
DIS 9000:2000 đã đưa ra định nghĩa như sau: “Chất lượng là khả năng của
tập hợp các đặc tính của một thực thể, tạo cho thực thể đó khả năng thỏa mãn
các nhu cầu đã được công bố hay còn tiểm ẩn”
Theo Tổ chức kiểm tra chất lượng Châu Á (European Quality Control
Organization): “Chất lượng là mức độ phù hợp với yêu cầu người tiêu dùng”
Theo Từ điển Tiếng Việt của Viện ngôn ngữ học do nhà xuất bản Đà
Nẵng xuất bản năm 2000 định nghĩa: “Chất lượng: Cái tạo nên phẩm chất, giá
trị của một con người, một sự vật, sự việc”.
Theo PGS.TS. Mai Quốc Chánh, TS. Trần Xuân Cầu (2003): "Chất
lượng nguồn nhân lực có thể được hiểu là trạng thái nhất định của nguồn nhân
lực thể hiện mối quan hệ giữa các yếu tố cấu thành bên trong của nguồn nhân
lực. Chất lượng của nguồn nhân lực là tổng hợp những phẩm chất nhất định
về sức khỏe, trí tuệ khoa học, chuyên môn nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức, ý
chí, niềm tin, năng lực".
Về chất lượng cán bộ, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI

của Đảng Cộng sản Việt Nam (1987, tr.132) đã xác định: “Chất lượng của cán
bộ là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và năng lực công tác, thể hiện ở
kết quả hoàn thành nhiệm vụ”.
Theo ThS. Đặng Thị Hồng Hoa (2016) quan niệm: "Chất lượng đội ngũ
cán bộ hiện nay là tổng hợp thống nhất biện chứng những giá trị, những thuộc
tính đặc trưng, bản chất của đội ngũ cán bộ về mặt con người và các mặt hoạt
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




13
động, quy định và phản ánh mức độ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của
đội ngũ cán bộ trong điều kiện kinh tế thị trường, mở cửa, hội nhập quốc tế".
Từ những phân tích trên, có thể quan niệm: "Chất lượng đội ngũ công
chức là hệ thống những phẩm chất, giá trị được kết cấu như một chỉnh thể
toàn diện được thể hiện qua phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ
năng lực, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của mỗi công chức và cơ cấu, số
lượng, độ tuổi của cả đội ngũ công chức".
1.1.6. Nội dung của chất lượng đội ngũ công chức cấp xã
Như quan niệm về chất lượng đội ngũ công chức đã nêu ở trên, chất
lượng đội ngũ công chức cấp xã được thể hiện qua một số nội dung sau:
1.1.6.1. Thể lực công chức
Thể lực là trạng thái sức khỏe của con người, là điều kiện đảm bảo cho
con người phát triển bình thường hoặc có thể đáp ứng được những đòi hỏi về
sự hao phí sức lực, thần kinh, cơ bắp trong lao động. Sức mạnh trí tuệ của con
người chỉ có thể phát huy được trên nền thể lực khỏe mạnh. Chăm sóc sức khỏe
là một nhiệm vụ rất cơ bản để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,
tạo tiền đề phát huy có hiệu quả tiềm năng con người. Đặc biệt trong môi
trường làm việc hiện đại với sức ép lớn của công việc thì càng đòi hỏi con

người có khả năng chịu được áp lực tốt. Do việc khám sức khỏe định kỳ đối
với CBCC cấp xã chưa được thực hiện nên chưa có dữ liệu vì vậy tác giả khảo
sát dữ liệu về chiều cao và cân nặng của đội ngũ công chức xã để tính toán chỉ
số khối cơ thể qua đó có cái nhìn tổng quan nhất về thể lực của công chức.
Chỉ số khối cơ thể (BMI - Body Mass Index), được dùng để đánh giá
mức độ gầy hay béo của một người, áp dụng cho người trên 19 tuổi. Chỉ số này
do nhà khoa học người Bỉ Adolphe Quetelet đưa ra năm 1832. Chỉ số khối cơ
thể của một người tính bằng công thức:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN