Thực trạng công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH tại tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015 2017

LỜI MỞ ĐẦU
Bảo hiểm xã hội (BHXH) xuất hiện trên thế giới từ khá s ớm và được thừa
nhận là một chính sách xã hội rất quan trọng, không th ể thi ếu các n ước. BHXH
có vai trò quan trọng như thế bởi lẽ đối tượng và phạm vi bao phủ c ủa nó vô
cùng rộng lớn, tác động đến hầu hết mọi thành viên trong xã h ội. Đ ồng th ời
BHXH là nhân tố đảm bảo sự ổn điịnh chính trị - xã hội trong nền kinh tế thị
trường.
Ở Việt Nam, BHXH cũng được đảng và nhà nước quan tâm từ giai đoạn đầu
thành lập Đảng. Trải qua nhiều năm, chính sách BHXH ở n ước ta không ngừng
được bổ sung, hoàn thiện để phù hợp với nền kinh tế thị trường và xu hướng
chung của toàn Thế Giới. Bên cạnh đó, BHXH còn mang bản chất nhân văn sâu
sắc vì cuộc sống an lành của con người, góp phần ổn định đời s ống s ản xu ất cho
người tham gia Bảo hiểm. Ngoài ra nó còn tạo ra c ơ ch ế chia s ẻ r ủi ro, nâng cao
tinh thần đoàn kết và gắn bó giữa các thành viên trong xã hội.
BHXH cấp tỉnh là 1 bộ phận quan tr ọng trong h ệ th ống qu ản lý c ủa BHXH
Việt Nam, thực hiện tốt hoạt động ở cấp tỉnh thì mới đảm bảo cho vi ệc th ực
hiện của cả hệ thống. Đặc biệt trong công tác quản lý đối tượng tham gia, BHXH
cấp tỉnh có vai trò rất quan trọng, bởi đây chính là cơ quan tr ực ti ếp qu ản lý h ầu
hết các đối tượng tham gia. Chính vì vậy, sau quá trình tìm hi ểu và h ọc tập, em
đã chọn lựa và viết đề tài tiểu luận của mình là “ Thực trạng công tác quản lý
đối tượng tham gia BHXH tại tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015 - 2017” nhằm
hiểu rõ hơn về công tác quản lý đối tượng tham gia của BHXH tỉnh Đi ện Biên nói
riêng và của các BHXH cấp tỉnh nói chung trong hệ thống BHXH Việt Nam. Qua
đó để xem xét và đánh giá kết quả của việc quản lý đối tượng tham gia trong giai
đoạn vừa qua cũng như những vấn đề tồn tại, nguyên nhân của chúng đ ể từ đó
đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đối tượng tham gia.
Nội dung bài tiểu luận của em gồm 3 phần như sau:
Chương 1: Khái quát những vấn đề lý thuyết về quản lý đối tượng
tham gia BHXH.
Chương 2: Thực trạng quản lý đối tượng tham gia tại tỉnh Điện Biên
giai đoạn 2015 – 2017.

Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đối
tượng tham gia Bảo hiểm Xã hội tỉnh Điện Biên.
Trang 1


Em xin chân thành cảm ơn cô Mai Th ị Dung đã t ận tình h ướng d ẫn và giúp
đỡ để em có thể hoàn thành được đề tài ti ểu luận này. Trong quá trình h ọc tập,
nghiên cứu đề tài, do còn nhiều hạn chế về thời gian và trình đ ộ, sự hi ểu bi ết v ề
BHXH của em còn hạn chế nên không tránh khỏi những thi ếu sót. Em mong
nhận được sự đóng góp và chỉ bảo của cô và các thầy cô giáo bộ môn đ ể bài ti ểu
luận sau em làm được tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy cô!

Trang 2


CHƯƠNG 1:

KHÁI QUÁT NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT VỀ
QUẢN LÝ Đ ỐI T ƯỢNG THAM GIA BHXH.

1.1: Khái niệm:
Đối tượng tham gia: Đối tượng tham gia BHXH là người có trách nhiệm đóng
phí (quỹ) bảo hiểm cho cơ quan thực hiện BHXH theo quy định c ủa Nhà n ước.
Trong BHXH, đối tượng tham gia chủ yếu là người lao động và người sử dụng lao
động là công dân Việt Nam thuộc phạm vi điều chỉnh của Lu ật BHXH, có trách
nhiệm tham gia đóng góp vào quỹ BHXH . Người lao động tham gia BHXH, đồng
thời là người được hưởng bảo hiểm. Ngoài ra, thân nhân của người tham gia
BHXH cũng có thể được hưởng trong một số trường hợp, theo quy định của pháp
luật.

Quản lý: Quản lý là sự tác động có kế hoạch, s ắp x ếp có tổ chức, ch ỉ huy,
điều khiển hướng dẫn, kiểm tra của các chủ thể quản lý (cá nhân hay tổ ch ức)
đối với các quá trình xã hội và hoạt động của con người đ ể chúng phát tri ển phù
hợp với quy luật đạt tới mục đích đề ra đúng với ý chí của người qu ản lý v ới chi
phí thấp nhất.
Quản lý đối tượng tham gia BHXH: Quản lý đối tượng tham gia BHXH là s ự
tác động có kế hoạch, có tổ chức của cơ quan BHXH đối với quá trình tham gia
BHXH của các đối tượng thông qua việc quản lý danh sách tham gia, h ồ s ơ tham
gia, sổ BHXH, mức lương, tổng quỹ lương, mức đóng góp vào quỹ BHXH nhằm
đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các đối tượng tham gia theo luật định.
1.2: Vai trò quản lý đối tượng tham gia:
Trong toàn bộ hoạt động quản trị BHXH thì quản trị đối tượng tham gia là
khâu đầu tiên, cơ bản và có vai trò quan tr ọng, nó tạo n ền t ảng cho vi ệc th ực
hiện hoạt động quản trị khác trong toàn bộ hệ thống. Vi ệc qu ản lý đ ối tượng
tham gia bảo hiểm một cách khoa học, chặt chẽ sẽ thực hi ện nh ững vai trò c ơ
bản sau đây:

Trang 3


- Là cơ sở cho việc tổ chức hoạt động thu BHXH đúng đ ối tượng, đủ s ố l ượng
theo quy định của pháp luật về BHXH và đúng thời gian quy định.
- Là điều kiện bảo đảm thực hiện quyền tham gia BHXH c ủa NLĐ, c ủa đ ơn v ị
sử dụng lao động và của công dân theo quy định của pháp luật về BHXH.
- Góp phần khai thác triệt để đối tượng ttham gia BHXH nhằm th ực hi ện m ục
tiêu mở rộng phạm vi “ che phủ” của BHXH, tiến tới thực hi ện BHXH cho m ọi
người vì sự an sinh và sự công bằng xã hội theo chủ trương của Nhà nước.
- Làm cơ sở giải quyết quyền lợi hưởng BHXH cho các đ ối tượng tham gia
theo đúng quy định của pháp luật về BHXH.
- Góp phần tích cực và việc phòng ngừa, hạn ch ế nh ững hành vi vi ph ạm pháp

luật về BHXH của tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình th ực hi ện pháp
luật về BHXH.
1.3: Công cụ quản lý đối tượng tham gia:
- Cở sở pháp lý:
Hệ thống pháp luật là công cụ cơ bản và quan trọng để thực hi ện việc
quản lý đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hi ểm y t ế. B ởi lẽ,
đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế thường được
quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật của Chính phủ.
Hệ thống pháp luật mà các nhà quản trị có th ể dựa vào đó đ ể qu ản lý đ ối
tượng tham gia BHXH bao gồm: pháp luật về lao động, pháp luật về BHXH, b ảo
hiểm y tế và các văn bản quy phạm pháp luật khác liên quan nh ư: Lu ật Doanh
nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Hợp tác xã, Luật Sĩ quan Công an nhân dân ...
- Thông qua hệ thống tổ chức bộ máy BHXH và các nhà qu ản tr ị BHXH làm
việc trong từng cấp quản trị của hệ thống tổ chức BHXH từ Trung ương đến địa
phương.
- Một cơ cấu tổ chức bộ máy BHXh được thiết kế khoa học, có sự phân
công, phân cấp hợp lý, cụ thể, rõ rang, cùng v ới sự ph ối h ợp ho ạt đ ộng m ột cách
nhịp nhàng, thống nhất sẽ là một trong những công cụ chính đ ể thực hi ện vi ệc
quản lý đối tượng tham gia BHXH một cách chặt chẽ, hiệu quả.
- Hồ sơ tham gia và thủ tục thực hiện:
Trang 4


Hồ sơ tham gia BHXH là những quy định v ề các lo ại văn b ản, gi ấy t ờ c ần
thiết và các thủ tục hành chính mà đối tượng tham gia BHXH, b ảo hi ểm th ất
nghiệp, bảo hiểm y tế phải thực hiện. Trong đó, quy định rõ hồ sơ và thủ tục
thực hiện đối với cá nhân người tham gia và hồ s ơ tham gia đ ối v ới các đ ơn v ị s ử
dụng lao động. Đây là một trong những công cụ không thể thiếu đối với bất kì
một hệ thống BHXH nào, cho dù BHXH ở các nước phát tri ển cũng vậy.
Trong quá trình quản trị, các công vi ệc c ủa nhà qu ản tr ị liên quan đ ến h ồ

sơ của đối tượng tham gia luôn chiếm một khối lượng lớn, theo dõi và quản lý
lâu dài.
- Công nghệ thông tin: Khi xã hội phát tri ển, việc ứng dụng công ngh ệ
thông tin vào công tác quản trị BHXH nói chung và quản lý đối tượng tham gai
BHXH nói riêng là một việc làm tất yếu. Khi công nghệ thông tin được sử dụng
làm công cụ quản lý đối tượng tham gia, thì các th ủ tục hành chính đ ược c ải
cách, hiệu quả quản trị của tổ chức BHXH sẽ tốt hơn.
- Các cơ quan, tổ chức hữu quan:
Hoạt động BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế liên quan đến
nhiều cơ quan tổ chức. Do đó, việc quản trị đối tượng tham gia BHXH đòi hỏi cần
có sự phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ giữa tổ chức BHXH v ới các c ơ quan, t ổ ch ức
hữu quan khác trong việc kiểm soát sự tuân thủ pháp luật của NLĐ và NSDLĐ.
Các cơ quan hữu quan thường bao gồm: các cơ quan qu ản lý nhà n ước v ề
BHXH, các tổ chức đại diện NLĐ và đại diện NSDLĐ, các cơ quan thanh tra BHXH,
bảo hiểm y tế; các tổ chức ngân hàng, kho bạc; các c ơ quan c ấp phép thành l ập
đơn vị sử dụng lao động hoặc cấp phép hoạt động…
1.4: Nội dung quản lý đối tượng tham gia BHXH :
Quản lý đối tượng tham gia BHXH là một trong những lĩnh v ực qu ản lý con
người, đó là quá trình tác động gián tiếp vào đối tượng chịu quản lý. Nó không
nằm ngoài múc đích cuối cùng là dung hòa mâu thuẫn giữa NLĐ và NSDLĐ, b ảo
vệ lợi ích cho NLĐ khi họ gặp phải những bi ến cố r ủi ro. Do đó tổ ch ức qu ản lý
đối tượng tham gia BHXH là một yêu cầu thực tế khách quan và vô cùng quan
trọng. Có tổ chức quản lý đối tượng tham gia BHXH tốt thì mới th ực hi ện đ ược
chính sách BHXH – một chính sách xã hội mang tính bảo vệ quy ền l ợi nhất cho
NLĐ trong hệ thống các chính sách an sinh xã hội. Trong th ực tế NSDLĐ luôn
muốn trốn tránh đóng BHXH hoặc tước đoạt tiền đóng của NLĐ đ ể s ử d ụng cho
Trang 5


các mục đích khác, điều này làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ. Do đó qu ản

lý chặt chẽ đối tượng tham gia BHXH sẽ đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.
Nội dung chính của công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH bao gồm:
- Quản lý danh sách lao động tham gia BHXH b ắt bu ộc, b ảo hi ểm y t ế b ắt
buộc, bảo hiểm thất nghiệp trong từng đơn vị sử dụng lao động; danh sách đi ều
chỉnh lao động và mức lương đóng BHXH bắt buộc, bảo hi ểm y tế b ắt bu ộc, b ảo
hiểm thất nghiệp (trường hợp tăng, giảm lao động và mức đóng BHXH, bảo
hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp).
- Quản lý danh sách lao động tham gia BHXH tự nguy ện, b ảo hi ểm y t ế t ự
nguyện.
- Quản lý mức tiền lương, tiền công hoặc thu nhập làm căn cứ đóng BHXH,
bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Bảng kê khai mức ti ền l ương, ti ền công
hoặc thu nhập làm căn cứ đóng BHXH, bảo hi ểm y tế, bảo hi ểm th ất nghi ệp do
đơn vị sử dụng lao động, đơn vị quản lý đối tượng tham gia bảo hi ểm y t ế và
người tham gia lập theo mẫu quy định của BHXH Việt Nam.
- Quản lý tổng quỹ tiền lương, tiền công hoặc thu nhập làm căn cứ đóng
BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của từng đơn vị tham gia BHXH b ảo
hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Bảng kê khai tổng quỹ ti ền lương, ti ền công…
do đơn vị quản lý đối tượng tham gia lập theo mẫu của BHXH Việt Nam.
- Quản lý mức đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hi ểm thất nghi ệp của từng
đơn vị và từng người tham gia trên cơ sở danh sách tham gia BHXH, b ảo hi ểm y
tế, bảo hiểm thất nghiệp của từng đơn vị và bảng kê khai mức ti ền lương, ti ền
công hoặc mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hi ểm th ất
nghiệp do đơn vị sử dụng lao động, đơn vị quản lý đối tượng tham gia b ảo hi ểm
y tế.
- Cấp, quản lý sổ BHXH, thẻ bảo hiểm y tế cho người tham gia BHXH, b ảo
hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và hằng năm ghi bổ sung vào sổ BHXH theo các
tiêu thức ghi trong sổ và theo quy định của pháp luật về BHXH.
- Tổ chức thu BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Đây là n ội dung
chinh của công tác quản lý đối tượng tham gia bà đóng BHXH.
1.5: Một số nhân tố quản lý đối tượng tham gia BHXH :

Trang 6


Chính sách BHXH là một yếu tố không th ể thi ếu trong quá trình qu ản lý, nó
có ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng và hiệu quả của công tác quản lý nói
chung và có vai trò quan trọng trong việc quản lý đối tượng tham gia BHXH nói
riêng. Trong quá trình tổ chức, quản lý BHXH, các chế độ, chính sách BHXH các
văn bản pháp luật về BHXH là những công cụ cơ bản và quan tr ọng đ ể th ực hi ện
việc quản lý đối tượng tham gia BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hi ểm th ất nghi ệp và
có tác động trực tiếp đến đối tượng tham gia BHXH. Thông qua các chính sách
BHXH, các đối tượng thể hiện được quyền lợi và nghĩa vụ của mình, đồng th ời
giúp cho công tác quản lý các đối tượng được dễ dàng, công b ằng và minh b ạch
hơn. Chính vì thế sự thay đổi về chính sách BHXH, các văn bản pháp lu ật v ề
BHXH đều ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý đới tượng tham gia BHXH.
Cơ cấu dân số cũng có ảnh hưởng đến công tác quản lý đối tượng tham
gia. Nếu một quốc gia có dân số già, tức lực lượng lao động chi ến tỉ tr ọng th ấp
trong dân số sẽ dẫn đến tình trạng đối tượng tham gia BHXH cũng th ấp theo.
Ngược lại, nếu một quốc gia có dân số trẻ thì lực lượng lao đ ộng trong xá h ội sẽ
tăng lên, sẽ có nhiều người tham gia và thị trường lao động, được kí kết các l ạo
hợp đồng lao động làm tăng số đối tượng tham gia BHXH. Vì vậy, một quốc gia có
dân số già hay trẻ sẽ có ảnh hưởng đến công tác quản lý đối tượng tham gia
BHXH nói chung và công tác quản lý đối tượng tham gia bảo hi ểm th ất nghi ệp
nói riêng.
Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế và thu nhập bình quân đầu người có
tác động đến đối tượng tham gia. Tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế của một
quốc gia phản ánh khả năng tiết kiệm đầu tư tiêu dùng của Nhà n ước. Vì th ế
một quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và ổn định thì sẽ t ạo ra nhi ều
việc làm mới, người lao động có thu nhập cao hơn, tình hình sản xuất kinh doanh
thuận lợi hơn. Từ đó, tỉ lệ người tham gia BHXH sẽ tăng lên do có công vi ệc và
được NSDLĐ tham gia cho NLĐ và đồng thời NLĐ cũng có thu nh ập đ ể tự tham

gia BHXH theo nhu cầu của mình.
Nhận thức của người tham gia là yếu tố được quan tâm hàng đầu trong
việc triển khai và thực hiện chính sách BHXH cũng như công tác qu ản lý đ ối
tượng tham gia. Nếu cả NLĐ và NSDLĐ đều có nhận th ức đúng đ ắn v ề BHXH thì
họ sẽ tích cực thưc hiện đầu đủ quyền tham gia của mình. Tuy nhiên, hi ện tượng
cả NLĐ và NSDLĐ chỉ quan tâm đến lợi ích trước mắt mà không có cái nhìn lâu
dài đang xảy ra gây khó khăn cho công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH.
Nhiều chủ sử dụng lao động cho rằng họ không thu được l ợi ích gì từ vi ệc tham
Trang 7


gia BHXH cho NLĐ mà còn bị thiệt thòi vò phải chi ra m ột kho ản chi phí khá l ớn.
Điều đó làm tăng tình trạng trốn đóng BHXH. Bên cạnh đó, sự tr ốn tránh trách
nhiệm đóng BHXH của NSDLĐ còn được NLĐ đồng tình, ủng hộ thông qua việc
NLĐ thỏa thuận với NSDLĐ trả thẳng tiền đóng BHXH và ti ền lương ho ặc lo s ợ
mất việc làm khiến họ không dám lên tiếng đòi quy ền l ợi. Như v ậy s ự thi ếu
hiểu biết của NLĐ và NSDLĐ là một trở ngại lớn cho công tác qu ản lý đ ối t ượng
tham gia, là nguyên nhân chính của hành vi trốn đóng BHXH, gây ảnh h ưởng đ ến
quyền và lợi ích của NLĐ.
Công tác thông tin tuyên truyền có vai trò to l ớn trong vi ệc nâng cao nh ận
thức của người dân về vai trò của BHXH trong đời sống. Nếu thực hiện t ốt công
tác này sẽ giúp cho đối tượng tham gia hi ểu rõ về ch ế đ ộ, chính sách BHXH theo
quy định của pháp luật, làm thay đổi thái độ đối với công tác BHXH theo h ướng
tích cực, phù hợp với pháp luật. Ngoài ra, tuyên truy ền BHXH còn có tác d ụng c ổ
vũ động viên NLĐ cùng các đơn vị sử dụng lao động tự giác, tích cực th ực hi ện
đúng quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHXH theo đúng quy đ ịnh c ủa pháp lu ật,
đấu tranh loại bỏ những hành vi gian lận, trục lợi. Bởi vậy công tác tuyên truy ền
cho các đối tượng sẽ khuyến khích họ tham gia nhi ều hơn, ch ấp hành đúng các
thủ tục trong quy trình tham gia, giúp việc quản lý đối tượng tham gia đ ược th ực
hiện tốt hơn.

Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản trị BHXH nói chung và
quản lý đối tượng tham gia BHXH nói riêng là một nhân tố quan trọng trong công
tác quản lý đối tượng tham gia BHXH. Khi công nghệ thông tin được sử dung làm
công cụ quản lý đối tượng tham gia BHXH thì các thủ tục hành chính sẽ đ ược c ải
cách, giảm thiểu và hiệu quả quản trị của tổ chức BHXH sẽ cao hơn.

Trang 8


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỐI TƯỢNG THAM GIA
TẠI T ỈNH ĐI ỆN BIÊN GIAI ĐO ẠN 2015 – 2017.
2.1: Khái quát về cơ quan BHXH tỉnh Điện Biên:
Điện Biên là một tỉnh biên giới miền núi thuộc vùng Tây Bắc của Vi ệt Nam.
Là tỉnh duy nhất có chung đường biên giới với 2 quốc gia Lào và Trung hơn 455
km, trong đó: Đường biên giới tiếp giáp với Lào là 414,712 km; với Trung Qu ốc là
40,86 km; có đường giao thông đi các tỉnh Bắc Lào và t ỉnh Vân Nam c ủa Trung
Quốc. Có thể thấy rằng Điện Biên có vị trí quan trọng trong thương mại quốc tế.
Ngoài ra, Tỉnh có nhiều cửa khẩu: Tây Trang, Huổi Pôc (Lào), A Pa Ch ải - Long
Phú (Trung Quốc)...Và Cửa khẩu Tây Trang đã được chính phủ Việt Nam và Lào
thống nhất nâng cấp lên cửa khẩu quốc tế gắn liền với khu kinh t ế cửa
khẩu. Đây chính là điều kiện và cơ hội rất lớn để Điện Biên đẩy mạnh thương
mại quốc tế. Tỉnh Điện Biên có 10 đơn vị hành chính cấp huyện với 130 xã,
phường, thị trấn (trong số đó có 29 xã biên giới); dân s ố gần 55 v ạn người, g ồm
19 dân tộc anh em.
Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Lai Châu cũ (nay là tỉnh Đi ện Biên) được thành
lập theo Quyết định số 89/QĐ-BHXH, ngày 02/8/1995 của Tổng Giám đốc BHXH
Việt Nam trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH thuộc Sở Lao động - Thương
binh và Xã hội và Liên đoàn Lao động của tỉnh. Bảo hiểm xã hội tỉnh Điện Biên là
cơ quan trực thuộc Bảo hiểm xã hội Việt Nam. Hiện nay, ban lãnh đạo BHXH tỉnh
gồm 04 đồng chí (01 Giám đốc và 03 Phó Giám đốc); 21 Tr ưởng, Phó Tr ưởng

phòng nghiệp vụ; 16 Giám đốc, Phó Giám đốc BHXH huy ện, th ị, thành ph ố. Tổng
số công chức, viên chức của BHXH tỉnh hiện nay là 233 người. Đảng viên Đảng
cộng sản Việt Nam: 102 đồng chí, chiếm 43,7 % tổng s ố biên ch ế được giao.
BHXH tình Điện Biên quản lý 567.892 lao động thuộc nhiều thành phần kinh t ế
khác nhau.
Vì Điện Biên là tỉnh miền núi, biên giới, kinh tế chậm phát tri ển, h ệ th ống
hạ tầng còn thiếu và chưa đồng bộ nên đời sống của người dân còn nhiều khó
Trang 9


khăn, trình độ dân trí thấp, tập quán canh tác lạc hậu và đi ều ki ện kinh tế - xã
hội phức tạp. Nhiều đơn vị sử dụng lao động, nhất là khối doanh nghiệp còn khó
khăn, chưa có nhận thức đầy đủ về chính sách BHXH nên ảnh hưởng không nh ỏ
tới việc tổ chức thực hiện. Tuy nhiên, các cán bộ trong cơ quan BHXH tỉnh Điện
Biên đã đoàn kết nỗ lực hết mình để từng bước vượt qua khó khăn, ổn đ ịnh công
việc. Trong những năm qua họ đã không ngừng học tập, rèn luyện, nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp cụ, phẩm chất chính trị… và điều này đã góp ph ần làm
cho số lao động tham gia BHXH tăng lên qua từng năm.
2.2: Tình hình tham gia BHXH tại tỉnh Điện Biên giai đo ạn 2015 – 2017:
Quản lý danh sách đối tượng tham gia là một trong những v ấn đ ề m ấu ch ốt
trong quản lý đối tượng tham gia BHXH.
Xác định được điều này, trong những năm qua, BHXH tỉnh Đi ện Biên đã t ập
trung thực hiện có hiệu quả nhiều biện pháp như: ch ủ đ ộng ph ối h ợp v ới các
ban, ngành chức năng kịp thời xử lý các vướng mắc ở cơ sở, tạo đi ều ki ện đ ể các
đơn vị sử dụng lao động tham gia thực hiện tốt chế độ, chính sách BHXH cho
người lao động. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền ch ế độ, chính sách
BHXH theo cơ chế mới. Nhờ đó đã thu được những kết quả khả quan.
Danh sách đối tượng tham gia BHXH do đơn vị sử dụng l ập. Cơ quan BHXH
tỉnh Điện Biên có trách nhiệm quản lý danh sách này. Dựa trên danh sách đ ối
tượng tham gia có thể thống kê được số lao động đang tham gia BHXH. Theo báo

cáo hàng năm của BHXH tỉnh Điện Biên, dựa trên danh sách đối tượng tham gia
thì năm 2004 số lao động tham gia BHXH mới chỉ là là 366.356 người. Đến năm
2015 số lượng đơn vị sử dụng lao động cũng như số lao động tham gia BHXH đã
tăng lên đáng kể. Để rõ hơn sự phát triển này chúng ta cùng xem xét b ảng s ố li ệu
thống kê dưới đây:
Bảng 2.1: Tình hình lao động tham gia BHXH tại tỉnh
Điện Biên (Giai đoạn 2015 – 2017)
Đơn vị tính: người.
Năm

2015

2016

2017

Số lao động
tham gia BHXH

529.186

553.918

567.892

(Ngu ồn: BHXH Tình Đi ện Biên)

Trang 10

Qua bảng số liệu ở trên, ta có thể thấy s ố đ ối tượng trong danh sách qu ản
lý đối tượng tham gia BHXH bắt buộc ở Lai Châu liên tục tăng qua các năm. Năm
2015 chỉ có 529.186 người nhưng đến năm 2016 tăng 24.732 người thành
553.918 người. Năm 2017 vẫn tiếp tục tăng lên thành 567.892 người và tăng
13.974 người so với năm 2016. Việc số lao động tham gia BHXH tăng liên tục qua
từng năm như vậy phải kể đến các biện pháp tăng cường công tác quản lý đ ối
tượng tham gia mà BHXH tỉnh Điện Biên đã thực hiện.
2.3: Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH:
Mức lương cơ sở là mức lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và l ực
lượng vũ trang. Mức lương cơ sở dùng làm căn cứ để tính mức lương trong các
bảng lương, mức phụ cấp và thực hiện các chế độ khác theo quy đ ịnh c ủa pháp
luật đối với các đối tượng theo quy định. Đồng thời, mức lương c ơ s ở cũng đ ược
dùng làm căn cứ tính mức hoạt động phí theo quy định, tính các kho ản trích và
các chế độ được hưởng theo mức lương cơ sở. Cụ thể hơn trong giai đoạn 2015
– 2017 như sau:
-

-

-

Năm 2015: Theo Nghị định 66/2013/NĐ-CP quy định mức lương cơ sở đối
với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang, mức lương c ơ s ở là
1.150.000 đồng/ tháng.
Năm 2016: Từ ngày 01/05/2016 theo khoản 1 đi ều 2 Ngh ị quy ết
99/2015/QH13 ngày 11/11/2015 của Quốc hội thực hiện điều chỉnh tăng
mức lương cơ sở từ 1.150.000 đồng/tháng lên 1.210.000 đồng/tháng (tăng
khoảng 5%) đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang.
Năm 2017: Từ ngày 01/07/2017 mức lương cơ sở đã tăng lên thành
1.300.000 đồng/tháng (tăng khoảng 5%) đối với cán bộ, công chức, viên

chức, lực lượng vũ trang.

Căn cứ để đóng BHXH đối với lao động thực hiện ch ế đ ộ ti ền l ương do Nhà
nước quy định là hệ số tiền lương tháng theo ngạch bậc, cấp quân hàm và các
khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên
nghề (nếu có) tính theo mức lương cơ sở.
Còn các doanh nghiệp, tổ chức sẽ áp dụng mức lương tối thi ểu vùng. Và m ức
lương tối thiểu vùng giai đoạn 2015 – 2017 sẽ thể hi ện cụ thể hơn qua b ảng
sau:
Bảng 2.2: Mức lương tối thiểu vùng giai đo ạn 2015 – 2017
Đơn vị tính: đồng/tháng
Trang 11


Tiêu chí
Vùng I
Vùng II
Vùng III
Vùng IV

Năm 2015
3.500.000
3.100.000
2.700.000
2.400.000

Năm 2016
3.500.000
3.100.000
2.700.000

2.400.000

Năm 2017
3.750.000
3.320.000
2.900.000
2.580.000

(Nguồn: />Căn cứ để đóng BHXH đối với lao động làm vi ệc tại các doanh nghi ệp là
tiền luơng tháng được ghi trong hợp đồng lao động.
2.4: Hồ sơ, thủ tục tham gia và sổ BHXH:
Sổ BHXH là một loại giấy tờ do cơ quan BHXH cấp cho NLĐ đ ể theo dõi vi ệc
đóng hưởng các chế độ BHXH nhằm tạo sự phù hợp và thuận ti ện trong quá
trình giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của Luật BHXH. Vi ệc s ử dụng s ổ
BHXH đã giúp cho các cấp, các ngành, các đ ơn v ị và NLĐ thu ộc di ện tham gia
BHXH nhận thức rõ hơn về chính sách BHXH của Nhà nước, thấy được quyền l ợi
và trách nhiệm của mình khi tham gia BHXH. Theo lãnh đạo c ơ quan BHXH, quy
định một NLĐ chỉ có một sổ là để tránh trường hợp tr ục l ợi BHXH nh ằm đ ảm
bảo công tác chốt sổ được thực hiện nhanh chóng, đảm bảo quy ền l ợi cho NLĐ.
Tổ chức BHXH có trách nhiệm cấp sổ BHXH cho từng NLĐ trong th ời h ạn 30
ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ đối với người tham gia BHXH b ắt bu ộc
và BHTN; trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ không hợp l ệ đối
với người tham gia BHXH tự nguyện. Trường hợp không cấp sổ BHXH cho NLĐ
thì tổ chức BHXH sẽ trả lời bằng văn bản.
Sau khi đã tiếp nhận và sử lý các hồ sơ tham gia BHXH, thẩm định h ồ s ơ
hợp lệ, những NLĐ mới tham gia sẽ được cấp sổ BHXH. Cấp sổ BHXH là quyền
của NLĐ khi tham gia BHXH, đòng thời cũng là công cụ đ ể qu ản lý đ ối tượng
tham gia được thực hiện chặt chẽ hơn.
Việc cấp sổ BHXH đã tạo niềm tin nơi NLĐ góp phần khuyến khích NLĐ tự
giác tham gia để bảo vệ quyền lợi của chính họ. Sổ BHXH có tác dụng h ữu hi ệu

trong việc kiểm tra, kiểm soát về mức nộp, th ời gian n ộp, có đúng đ ủ hay không
đồng thời tạo điều kiện cho NLĐ đôn đốc NSDLĐ nộp BHXH đầy đủ kịp th ời.
Công tác cấp sổ BHXH luôn được BHXH tỉnh Điện Biên chú trọng th ực hi ện m ột
cách nhanh chóng, kịp thời.

Trang 12


Bảng 2.3 : Quản lý cấp sổ BHXH ở tỉnh Điện Biên giai đoạn 2015 2017

Năm
Số sổ được cấp

2015
39.270

2016
39.646

2017
40.103

(Ngu ồn: T ạp chí BHXH)
Nhìn vào bảng số liệu trên ta thấy,số sổ được cấp ngày càng tăng. Năm
2015 số sổ được cấp là 39.270 sổ thì đến năm 2016 số sổ được cấp tăng lên
thành 39.646 sổ, tăng 370 sổ. Năm 2017 số sổ được cấp tăng lên thành 40.103
sổ, tăng 457 sổ so với năm 2016. Qua việc thực hiện cấp sổ BHXH, NSDLĐ và
NLĐ đã nhận thức được tầm quan trọng trong việc quản lý, lưu tr ữ h ồ s ơ cá
nhân thấy được trách nhiệm trong việc đóng BHXH đầy đủ kịp th ời. Sau khi
được cán bộ BHXH hướng dẫn thì NLĐ đã làm l ại hồ sơ đầy đủ các gi ấy t ờ đ ể

nộp lại cho cơ quan BHXH để được giải quyết kịp thời.
2.5: Đánh giá kết quả quản lý đối tượng tham gia BHXH t ại t ỉnh Đi ện
Biên giai đoạn 2015 – 2017.
2.5.1: Kết quả đạt được:
Sau nhiều năm kiên trì thực hiện các nhiệm vụ, gi ải pháp đề ra, công tác
bảo hiểm xã hội của tỉnh Điện đã đạt được những kết quả quan tr ọng. Nhận
thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân; đặc biệt là NLĐ, NSDLĐ trên đ ịa bàn t ỉnh
đã có những chuyển biến tích cực. Công tác ứng dụng công ngh ệ thông tin trong
quản lý BHXH có những bước tiến vượt bậc: hệ thống mạng từ BHXH huyện,
tỉnh, BHXH Việt Nam được kết nối, đảm bảo cho công tác tri ển khai các ph ần
mềm nghiệp vụ, an toàn dữ liệu theo mô hình tập trung. 145/145 c ơ s ở khám
chữa bệnh trong toàn tỉnh kết nối đường truyền, việc gửi Hồ sơ thanh toán sang
cổng giám định của cơ quan BHXH đã phục vụ tốt cho công tác qu ản lý đ ối tượng
khi đi khám chữa bệnh. Công tác giao dịch đi ện tử được tri ển khai đã góp ph ần
nâng cao chất lượng phục vụ, cải cách thủ tục hành chính. Kết qu ả th ực hi ện các
chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã góp ph ần quan tr ọng đ ảm
bảo an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trang 13


Cán bộ BHXH được trau dồi phẩm chất, nâng cao trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ, có ý thức trách nhiệm đối với người tham gia BHXH và người được
hưởng BHXH.
Bảo hiểm xã hội tỉnh Điện Biên đã phối hợp với các cấp chính quy ền trên
địa bàn, các sở ban ngành có liên quan tổ chức các đoàn ki ểm tra liên ngành đ ể
kiểm tra về an toàn lao động thực hiện chính sách xã hội cho NLĐ trong doanh
nghiệp. Qua kiểm tra cán bộ BHXH còn tuyên truy ền cho NSDLĐ và NLĐ hi ểu rõ
thêm về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHXH, từ đó làm thay đ ổi nh ận th ức
của họ. Đồng thời kiến nghị các cơ quan có thẩm quy ền thực hi ện x ử ph ạt

những đơn vị cố tình vi phạm Luật BHXH và cũng đề xuất Ủy ban nhân dân t ỉnh
khen thưởng những doanh nghiệp điển hình làm tốt công tác BHXH.
Sự phát triển của BHXH tỉnh Điện Biên thể hiện kết quả các m ặt công tác
năm sau đều tăng hơn năm trước, giải quyết chế đ ộ BHXH cho NLĐ ngày càng
nhanh hơn, kịp thời hơn.

2.5.2. Hạn chế và nguyên nhân:
2.5.2.1. Hạn chế còn tồn tại:
Bên cạnh những thành tựu đạt được, BHXH tỉnh Điện Biên cũng tồn tại
nhiều hạn chế trong công tác quản lý đối tượng tham gia. Cụ th ể:
- Công nghệ thông tin vẫn chưa được áp dụng triệt đ ể và hi ệu qu ả trong
các tổ chức BHXH.
- Phần lớn các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh là doanh nghi ệp vừa và nh ỏ,
hoạt động sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực xây dựng, giao thông... việc làm
mang tính thời vụ, số lao động ít nên việc tham gia BHXH còn hạn chế. Công tác
quản lý chưa đồng bộ, cơ quan BHXH tỉnh Điện Biên cũng như các phòng ban,
ngành chức năng chưa nắm chắc được hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình
sử dụng lao động của các doanh nghiệp cơ sở sản xuất . Do đó việc quản lý theo
dõi yêu cầu NSDLĐ thực hiện chính sách BHXH cho NLĐ theo lu ật ở các đ ơn v ị
này
thực
sự
khó
khăn.
- Chưa nắm vững được số lượng đơn vị và số người tham gia trên địa bàn.
Có trường hợp đơn vị kê khai đăng kí không chính xác s ố người tham gia lẫn m ức
nộp. Tình trạng NSDLĐ không đóng BHXH cho NLĐ, đóng không đúng th ời gian,
Trang 14

không đúng mức quy định, đóng không đủ số người thuộc diện tham gia BHXH
còn xảy ra nhiều, Nhiều đơn vị sử dụng lao động lập danh sách báo tăng gi ảm s ố
NLĐ chậm, thời gian tăng giảm không đúng với các quy ết đ ịnh ho ặc h ợp đ ồng
của NLĐ.
- Là tỉnh miền núi, điều ki ện phát tri ển kinh t ế xã h ội g ặp nhi ều khó khăn,
phong tục tập quán lạc hậu, trình độ dân trí không đồng đ ều, mức s ống trung
bình còn thấp so với cả nước; hộ nghèo đa chi ều chi ếm tỷ l ệ cao nên ảnh h ưởng
đến phát triển đối tượng tham gia BHXH. Nhận thức về BHXH của người dân nói
chung và NLĐ nói riêng còn bị hạn chế, chưa thấy được bản chất của BHXH. NLĐ
chưa hiểu đầy đủ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi tham gia BHXH. NLĐ áp
lực việc làm và thu nhập khiến họ e dè việc đòi hỏi quyền l ợi được tham gia
BHXH. Nhiều đơn vị ngoài quốc doanh vẫn tìm cách trốn tránh vi ệc tham gia
BHXH cho NLĐ.
- Lao động trong các doanh nghi ệp đa ph ần là lao đ ộng ph ổ thông, h ợp
đồng thời gian ngắn, thu nhập thấp nên khó khăn cho việc tuyên truyền, v ận
động người lao động tham gia BHXH.

2.5.2.2. Nguyên nhân:
Tình hình sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh Đi ện Biên trong th ời gian
qua chưa phát triển mạnh. Số lượng doanh nghiệp đăng kí thành l ập tăng nh ưng
thực tế không có hợp đồng thuê mướn lao động.
BHXH tỉnh Điện Biên chưa tranh thủ được sự quan tâm, chỉ đạo của các
cấp Đảng, chính quyền ở Trung Ương và sự hỗ trợ của các cấp, ngành ở đ ịa
phương. Sự phối hợp hoạt động giữa cơ quan BHXH với cơ quan hữu quan vẫn
chưa thường xuyên và chặt chẽ.
Một số doanh nghiệp cố tình chiếm dụng quỹ BHXH để quay vòng vốn làm
ăn mặc dù biết phải chịu phạt nhưng họ chấp nhận.
Nhận thức của NLĐ và NSDLĐ về quyền và nghĩa vụ tham gia BHXH còn
thấp.
Qua rà soát tại các đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia BHXH cho th ấy,

doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có quy mô siêu nhỏ; sử dụng lao đ ộng th ời v ụ,
sản xuất kinh doanh không ổn định dẫn đến người lao động thi ếu vi ệc làm. Và
Trang 15


cũng do thiếu vốn nên nhiều doanh nghiệp đang trong th ời gian ch ờ phá s ản,
giải thể nên rất khó tuyên truyền, vận động tham gia BHXH. Một s ố doanh
nghiệp sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, chưa có nguồn tài chính n ộp BHXH
cho NLĐ.
Việc kiểm tra giám sát và x ử lý đ ối v ới nh ững hành vi vi ph ạm pháp lu ật
về BHXH của NSDLĐ còn hạn chế. Chế tài xử phạt chưa đủ mạnh đ ể răn đe, do
đó chủ sử dụng lao động vẫn tìm cách lách luật, không th ực hi ện BHXH cho NLĐ
chậm nộp, trốn đóng.
Thông tin tuyên truyền phổ biến pháp luật chưa được rộng rãi. N ội dung
và hình thức tuyên truyền còn khô khan, thiếu sinh động nên chưa thu hút đ ược
sự quan tâm của người dân.

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG
TÁC QUẢN LÝ ĐỐI TƯỢNG THAM GIA BHXH TỈNH ĐIỆN BIÊN.
3.1: Mục tiêu, định hướng quản lý đối tượng tham gia BHXH t ại t ỉnh
Điện Biên trong thời gian tới.
Quan tâm đẩy mạnh công tác truyền thông về chính sách, pháp lu ật v ề
BHXH, trong đó nhấn mạnh vai trò thiết thực của BHXH trong đời s ống qua đó
giúp người dân dần nhận thức đầy đủ hơn về bản chất nhân văn của BHXH.
Đối tượng tuyên truyền không chỉ dừng lại ở người lao động mà hướng
đến cả cán bộ công chức để làm sao mọi tầng lớp nhân dân đều hi ểu được giá
trị, lợi ích to lớn của BHXH.
Nâng cao hiệu quả giải quyết công việc của cơ quan BHXH tỉnh Điện Biên.
Đổi mới phương thức hoạt động, nâng cao ch ất lượng ph ục v ụ c ủa h ệ
thống BHXH.

Tăng cường kiểm tra, xử lí các đơn vị vi phạm pháp luật về BHXH.
Trang 16


Xây dựng một cơ quan BHXH tỉnh Đi ện Biên dân ch ủ, chuyên nghi ệp, hi ệu
quả và có hiệu suất cao; loại bớt các thủ tục hành chính rườm rà, ph ức t ạp và
những thủ tục hành chính gây khó khăn cho việc tham gia BHXH c ủa NLĐ và
NSDLĐ.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền dưới nhiều hình thức, đa dạng và phong
phú nhằm nâng cao nhận thức của người dân về chính sách BHXH, thu hút đông
đảo đối tượng tham gia.

 Xây dựng các mô hình CLB, đội nhóm tuyên truyền BHXH. Qua đó nâng
cao nhận thức về những vấn đề cơ bản của BHXH.
Đẩy mạnh công nghệ thông tin trong các hoạt động nghiệp vụ, c ải cách
thủ tục hành chính để giảm các thủ tục phiền hà tạo, điều ki ện thu ận l ợi nh ất
cho người dân.
Tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ không những có trình đ ộ
chuyên môn, nghiệp vụ mà còn có phẩm chất đạo đức tốt với tinh th ần trách
nhiệm cao nhiệt huyết trong công việc. Tăng cường đào tạo ki ến th ức về ngoại
ngữ, tin học và công tác xã hội cho cán bộ.
Các cấp ủy Đảng và chính quyền vào cuộc mạnh mẽ, thực hiện bằng nhiều
biện pháp với mục tiêu hướng tới toàn dân tham gia BHXH.

3.2: Giải pháp:
3.2.1: Giải pháp 1: Tăng cường công tác truyền thông, chú trọng các
hình thức truyền thông trực tiếp, bảo đảm thông tin về BHXH được lan t ỏa
cả chiều rộng và chiều sâu tới mọi tầng lớp nhân dân.
Việc tuyên truyền, giải thích nhằm nâng cao nhận thức về BHXH c ủa NLĐ
và NSDLĐ có ý nghĩa hết sức quan trọng. Đây không chỉ là công việc của ngành

BHXH,mà là nhiệm vụ chung của nhiều ngành, nhiều cấp của toàn xã hội.
Việc tuyên truyền phải được lan tỏa cả chiều sâu lẫn chiều rộng, đi từ
tuyên truyền chính sách chế độ BHXH, hướng dẫn thực hiện các ch ế đ ộ và ph ải
thể hiện được tính nhân văn sâu sắc của chính sách BHXH. Đi ều này sẽ g ỡ b ỏ

Trang 17


tâm lý bắt buộc phải đóng BHXH và sẽ hình thành nên thái đ ộ tự giác, t ự nguy ện
tham gia.
Công tác thông tin tuyên truyền về BHXH cần thông qua các phương ti ện
trực quan sinh động như phát thanh và truyền hình, tập chí BHXH, sách h ỏi đáp
về BHXH, sổ giới thiệu về BHXH, các ấn phẩm tuyên truyền. Đặc bi ệt n ội dung
tuyên truyền cần được biên tập cô đọng, xúc tích dễ hiểu, hấp dẫn.
Đẩy mạnh xây dựng thông tin tuyên truyền, nhất là phối hợp với các cán
bộ hưu trí. Đây là lực lương đông đảo có thời gian và kinh nghi ệm đ ể ph ổ bi ến
về tầm quan trọng của BHXH đến từng NLĐ.
Tóm lại, việc nhận thức đúng đắn của đối tượng tham gia BHXH v ề tầm
quan trọng và ý nghĩa của BHXH đòi hỏi phải tăng cường hơn nữa công tác thông
tin tuyên truyền cả chiều rộng lẫn nhiều sâu. Cần phải có sự ph ối h ợp đ ồng b ộ
có hiệu quả trong công tác tuyên truyền về BHXH giữa BHXH tỉnh Đi ện Biên và
các cơ quan có liên quan trong tỉnh. Chỉ có như v ậy chúng ta m ới đ ạt hi ệu qu ả
cao trong việc tuyên truyền BHXH tới mọi người dân.

3.2.2: Giải pháp 2: Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ BHXH tỉnh Điện
Biên có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và có phẩm chất đạo đức tốt.
Nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, kĩ năng của các cán b ộ làm vi ệc trong c ơ
quan BHXH tỉnh Điện Biên bằng cách thường xuyên cử cán bộ đi tham gia các l ớp
tập huấn khi có sự thay đổi về các chế độ, chính sách của BHXH và c ử các cán b ộ
trong cơ quan đi học hỏi kinh nghiệm của các địa phương khác. Cùng v ới đó là

đào tạo các cán bộ cần có tinh thần tự học tập nâng cao nghi ệp v ụ chuyên
ngành, sử dụng thành thạo tin học văn phòng, phần mền quản lý.
Rèn luyện phẩm chất đạo đức của cán bộ công chức. Từ đó m ỗi cán b ộ
đảng viên trong cơ quan thêm yêu ngành, yêu nghề, có tinh thần trách nhiệm cao.
Mỗi cán bộ công chức trong ngành BHXH Việt Nam nói chung cũng như BHXH
tỉnh Điện Biên nói riêng phải ý thức được công vi ệc mình đang làm có ý nghĩa
quan trọng trong đời sống xã hội của đất nước, để từ đó gắn chữ tâm vào công
việc. Phải đặt mình vào vị trí của NLĐ và NSDLĐ đ ể có th ể c ảm thông v ới h ọ,
giải đáp thắc mắc cũng như giải quyết chế độ một cách nhanh chóng, tận tình.
Ngoài ra, các cán bộ cần phải có tinh thần trách nhi ệm đ ối v ới công vi ệc đang
làm để tránh làm sai sót.
Trang 18


3.2.3: Giải pháp 3: Đẩy mạnh chương trình công nghệ thông tin vào
trong quản lý đối tượng tham gia BHXH.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý BHXH là m ột m ục
tiêu quan trọng được các nhà quản lý quan tâm. Vi ệc ứng dụng công ngh ệ thông
tin vào công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH không chỉ gi ảm chi phí mà còn
giúp thống nhất cách nhìn của nhiều người nhiều đ ơn v ị t ạo nên tác phong làm
việc khoa học và hiệu quả, xây dựng các nguyên tắc bảo mật an toàn, có s ự ki ểm
tra giám sát, tính toán chính xác trước khi lưu trữ bằng vi ệc trang b ị máy vi tính
cho từng bộ phận, từng cán bộ chuyên trách để thực hi ện quản lý và l ưu tr ữ
danh sách đối tượng tham gia trên hệ thống vi tính, kết n ối n ội b ộ đ ảm b ảo tính
lên kết trong và ngoài ngành. Từ đó nhằm nâng cao ch ất l ượng ph ục v ụ, tăng s ự
tin cậy đối với các đối tượng tham gia. Hiện nay s ố lượng đối tượng tham gia
BHXH ngày càng được mở rộng. Chính vì thế việc ứng dụng công nghệ thông tin
vào công tác quản lý đối tượng tham gia BHXH là hết sức cần thiết.

3.2.4: Giải pháp 4: Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát.

Phối hợp với thanh tra lao động, liên đoàn lao động và thanh tra nhà nước
để tổ chức việc kiểm tra thực hiện Luật lao động, Luật BHXH tại các đơn vị sử
dụng lao động. Thực hiện xử lý nghiêm minh đối với các chủ sử dụng lao động
cố tình khai báo không đầy đủ về số lao động và quỹ lương của đơn vị. Trong
công tác xử lý cần thiết phải phân định rõ trách nhiệm của từng người và xử lý
theo luật định đối với chủ sử dụng lao động.
3.3: Một số kiến nghị:
3.3.1: Kiến nghị đối với Nhà nước:
Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật v ề BHXH để chính sách BHXH đ ược
thực hiện đến mọi người dân. Khi Luật BHXH được hoàn thi ện theo m ột h ệ
thống sẽ là cơ sở pháp lý và là căn cứ cơ bản đầu tiện để điều chỉnh các quan hệ
lao động.
Nhà nước cần tăng cường các biện pháp thanh tra, ki ểm tra. Kiên quy ết xử
phạt những đơn vị trốn đóng BHXH. Các cấp ủy, chính quyền cần chỉ đạo các cơ
quan quản lý Nhà nước ở địa phương phối hợp đồng bộ với cơ quan BHXH trong
Trang 19


việc tăng cường công tác giám sát việc thực hiện chính sách BHXH. Đưa công tác
chỉ đạo, tổ chức thực hiện BHXH vào chỉ tiêu thi đua, khen th ưởng hàng năm c ủa
các cấp, các ngành và đơn vị.
3.3.2: Kiến nghị đối với BHXH Việt Nam:
Tiếp tục hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy, chức năng, nhi ệm v ụ của các
đơn vị trực thuộc từ trung ương đến địa phương.
Tạo hành lang thông thoáng, hạn chế các thủ tục rườm rà không cần thi ết.
Tránh gây khó khăn cho các đối tượng tham gia.
Tổ chức thực hiện hiệu quả phong trào thi đua trong ngành BHXH. M ục
tiêu thi đua bám sát định hướng phát tri ển của ngành BHXH v ới n ội dung c ụ th ể,
thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhiệm vụ chính tr ị của từng đ ơn v ị.

Qua đó, nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, quản lý của ngành, cũng nh ư ý th ức
tự giác, sự nhiệt tình, năng động của cán bộ, công ch ức, viên ch ức, người lao
động, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Đẩy mạnh cải cách hành chính toàn ngành, nâng cao ch ất l ượng đ ọi ngũ
cán bộ công chức, viên chức để đáp ứng đươc yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Chú
trọng về phẩm chất đạo đức, ý thức trách nhiệm, chuy ển đổi tác phong làm vi ệc
để mỗi cán bộ có thái độ phục vụ tốt nhất.
Có cơ chế phối hợp từ Bộ, Ngành, Trung ương, hướng dẫn kịp thời thống
nhất các quy định của Luật BHXH, đặc biệt là chế độ ti ền l ương, ti ền công làm
cơ sở đóng hưởng của NLĐ. Cơ quan BHXH nên chủ động phối hợp v ới các c ơ
quan chức năng khác để tăng cường công tác thanh tra, ki ểm tra, xem xét đ ối
chiếu số lượng lao động có đúng thực tế hay không và xử lý nghiêm minh các
trường hợp vi phạm pháp luật về BHXH. Hướng dẫn về quy trình thủ tục cụ thể
trong việc xử lý các hành vi vi phạm Luật BHXH và bi ện pháp x ử lý tri ệt đ ể
nhằm đảm bảo tăng cường pháp chế của Luật.

3.3.3: Kiến nghị với Sở lao động - Thương binh và Xã hội:
            Ngành

BHXH tỉnh Điện Biên và Sở lao động – Thương binh và Xã h ội ti ếp
tục phát huy hiệu quả, phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyên truy ền phổ bi ến
pháp luật, các chế độ chính sách về BHXH theo tinh thần Ngh ị quy ết s ố 21NQ/TW; Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 02/4/2015 về tăng cường thực hiện chính
Trang 20


sách BHXH và Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28/6/2016 của Thủ tướng
Chính phủ. Từ đó tiếp tục phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước v ề lao
động để đẩy mạnh việc thanh kiểm tra, giám sát liên ngành v ề th ực hi ện các quy
định của pháp luật. Nâng cao hơn nữa trách nhi ệm ph ối h ợp hai ngành, ti ếp t ục
đẩy mạnh và thực hiện tốt công tác thanh tra, ki ểm tra, th ực hi ện ch ặt chẽ quy

trình trao đổi thông tin tình hình thực hiện pháp BHXHtrong các doanh nghi ệp.
Hai bên tăng cường tổ chức các cuộc Thanh tra ki ểm tra, giám sát vi ệc qu ản lý
đối tượng tham gia BHXH tỉnh Điện Biên, đồng thời đảm bảo quyền lợi ích của
người tham gia và thụ hưởng các chính sách BHXH góp phần thực hi ện tốt an
sinh xã hội trên địa bàn.

K ẾT LU ẬN
BHXH là một chính sách lớn phản ánh trình độ phát tri ển kinh tế - xã h ội
của một quốc gia. Hoạt động BHXH cũng góp phần vào việc huy động vốn đầu tư
làm cho thị trường tài chính phong phú và kinh tế - xã hội ngày càng phát tri ển.
Chính sách BHXH còn đảm bảo bù đắp thu nhập ổn định cu ộc s ống cho NLĐ và
Trang 21


gia đình họ. Hiểu rõ được tầm quan trọng của BHXH mỗi quốc gia cần ph ải ti ếp
tục hoàn thiện đổi mới chính sách sao cho phù hợp v ới đi ều ki ện hoàn c ảnh c ủa
mình.
Ở Việt Nam, chính sách BHXH ngày càng được mở r ộng, đ ối tượng tham gia
BHXH ngày càng nhiều. Điều đó có ý nghĩa rất lớn với người lao đ ộng Vi ệt Nam
nói chung và người lao động ở tỉnh Điện Biên nói riêng. Thực hi ện t ốt chính sách
BHXH là yếu tố quan trọng góp phần đảm bảo sự công bằng các thành viên trong
xã hội, giữa các cơ quan, doanh nghiệp, các thành phần kinh tế khác nhau. Trong
số những nhiệm vụ và mục tiêu của bảo hiểm xã hội tỉnh Đi ện Biên cần th ực
hiện thì công tác quản lý đối tượng tham gia có vị trí rất quan tr ọng. Nó liên quan
đến mọi mặt của hoạt động bảo hiểm xã hội, từ việc tuy ển dụng, đào tạo cán
bộ, nâng cao chất lượng cơ sở vật chất, quản lý đối tượng tham gia đ ến vi ệc thu
nộp bảo hiểm xã hội. Do đó, hoàn thành công tác quản lý đối tượng tham gia là
việc làm cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động của BHXH tỉnh Đi ện Biên.
Cơ quan BHXH tỉnh Điện Biên đã có nhiều cố gắng luôn hoàn thành nhiệm
vụ được giao, thực hiện tốt chế độ và quyền lợi đối với NLĐ. Tuy nhiên, do

những nguyên nhân khách quan và chủ quan từ nhi ều phía ho ạt đ ộng v ẫn còn
nhiều bất cập cần được giải quyết. Qua bài ti ểu luận này em đã đưa ra m ột s ố
giải pháp và kiến nghị về công tác quản lý đối tượng tham gia để đem lại hi ệu
quả hoạt động tại BHXH tỉnh Điện Biên cũng như trong toàn ngành, th ực hi ện
mục tiêu của Đảng và Nhà nước.

Trang 22


Trang 23