Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu, chi ngân sách nhà nước tại huyện chợ mới, tỉnh bắc kạn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

MA VĂN CHÍNH

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ
THU, CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
TẠI HUYỆN CHỢ MỚI, TỈNH BẮC KẠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP

THÁI NGUYÊN - 2019


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

MA VĂN CHÍNH

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ
THU, CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
TẠI HUYỆN CHỢ MỚI, TỈNH BẮC KẠN
Ngành: Kinh tế nông nghiệp
Mã số: 8 62 01 15

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NÔNG NGHIỆP
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Xuân Trường

THÁI NGUYÊN - 2019

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan về số liệu và các kết quả nghiên cứu trong bản luận văn này
là hoàn toàn trung thực, do bản thân thu thập từ các nguồn tài liệu tham khảo và
nghiên cứu, phân tích đánh giá, chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Mọi sự giúp đỡ cho tác giả hoàn thành luận văn đều được cảm ơn. Các thông
tin, tài liệu trình bày trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc cụ thể.
Thái Nguyên, ngày 19 tháng 7 năm 2019
Tác giả luận văn

Ma Văn Chính


ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập tại trường Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
và khi thực hiện đề tài, bản thân tôi đã nhận được sự giúp đỡ rất lớn và vô cùng quý
báu của các đơn vị, tập thể và các cá nhân.
Tôi xin chân thành cảm ơn các giảng viên của các khoa thuộc trường Đại học
Nông lâm Thái Nguyên, cùng các nhà khoa học đã tham gia giảng dạy trong chương
trình học của tôi trong thời gian qua. Đặc biệt là sự hướng dẫn khoa học của
PGS.TS. Nguyễn Xuân Trường trong suốt thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ và tạo điều kiện của các đồng chí lãnh
đạo, chuyên viên UBND huyện Chợ Mới; Chi cục Thống kê huyện; Chi cục thuế
huyện; Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện, cùng các phòng, ban, ngành có liên quan
đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài này.
Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Thường trực huyện ủy; Thường
trực Hội đồng nhân dân huyện; Thường trực Ủy ban nhân dân huyện, các phòng ban

chuyên môn huyện cùng các bạn bè, đồng nghiệp đã cổ vũ động viên và tạo điều
kiện cho tôi trong suốt quá trình tham gia học tập và thực hiện luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 19 tháng 7 năm 2019
Tác giả luận văn

Ma Văn Chính


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................ vi
DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................vii
DANH MỤC CÁC HÌNH .......................................................................................... ix
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN .......................................................................................... x
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ....................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................ 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 2
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu ............................................. 3
5. Bố cục của luận văn ................................................................................................ 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VÀ QUẢN
LÝ NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG ........................................................................... 4
1.1. Ngân sách nhà nước ............................................................................................. 4
1.1.1. Đặc điểm ngân sách nhà nước........................................................................... 4
1.1.2. Vai trò của ngân sách nhà nước ........................................................................ 5
1.1.3. Hệ thống ngân sách nhà nước ........................................................................... 5
1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến thu ngân sách Nhà nước ......................................... 5

1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến chi ngân sách Nhà nước ......................................... 5
1.2. Ngân sách cấp huyện ............................................................................................ 6
1.2.1. Quy định phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách huyện......................... 6
1.2.2. Nguyên tắc cơ bản về quản lý NSNN ............................................................... 8
1.2.3. Nội dung quản lý ngân sách huyện ................................................................... 9
1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý ngân sách cấp huyện ......................... 16
1.2.5. Một số kinh nghiệm quản lý ngân sách huyện ở Việt Nam và bài học rút
ra cho huyện Chợ Mới............................................................................................... 17


iv
Chương 2: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........ 23
2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội................................................... 23
2.1.1. Vị trí địa lý và đặc điểm điều kiện tự nhiên huyện Chợ Mới ......................... 23
2.1.2. Đặc điểm về điều kiện kinh tế- xã hội của huyện Chợ Mới ........................... 24
2.2. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 28
2.2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu.................................................... 28
2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu ......................................................... 28
2.2.3. Phương pháp xử lý thông tin ........................................................................... 31
2.2.4. Phương pháp phân tích đánh giá ..................................................................... 31
2.2.5. Phương pháp chuyên gia ................................................................................. 32
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................. 32
2.3.1. Nhóm chỉ tiêu về thu ngân sách ...................................................................... 32
2.3.2. Nhóm chỉ tiêu về chi ngân sách ...................................................................... 32
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................. 33
3.1. Tình hình về thu, chi ngân sách tại huyện Chợ Mới .......................................... 33
3.1.1. Quy định thu, nhiệm vụ chi của ngân sách huyện và cấp xã trong giai
đoạn 2016 - 2021 ....................................................................................................... 33
3.1.2. Quy định tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa ngân sách huyện và
cấp xã......................................................................................................................... 33

3.1.3. Thực trạng quản lý, điều hành ngân sách huyện ............................................. 34
3.1.4. Kết quả thu, chi ngân sách huyện giai đoạn 2016 - 2018 ............................... 36
3.1.5. Công tác quyết toán ngân sách nhà nước ở huyện Chợ Mới .......................... 57
3.1.6. Công tác kiểm tra, thanh tra thu, chi ngân sách huyện ................................... 59
3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu, chi ngân sách tại huyện Chợ Mới ............. 59
3.2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước. ....................................... 59
3.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chi ngân sách Nhà nước ....................................... 60
3.3. Đánh giá thực trạng quản lý chi NSNN tại huyện Chợ Mới ................................. 60
3.3.1. Đánh giá tính hợp lý trong phân cấp quản lý chi NSNN huyện ..................... 61
3.3.2. Đánh giá về cơ sở khoa học (căn cứ) của lập dự toán chi NSNN huyện .......... 62


v
3.3.3. Đánh giá về sự phù hợp trong cơ cấu lập dự toán chi NSNN huyện theo
các khoản mục chi ..................................................................................................... 63
3.3.4. Đánh giá về nội dung chấp hành dự toán chi NSNN của huyện ..................... 63
3.3.5. Đánh giá về hoạt động giám sát, thanh tra chi Ngân sách nhà nước .............. 64
3.4. Phân tích kết quả đạt được và những hạn chế tồn tại trong việc thu, chi
ngân sách huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn ................................................................. 65
3.4.1. Kết quả đạt được ............................................................................................. 65
3.4.2. Những hạn chế tồn tại ..................................................................................... 68
3.4.3. Nguyên nhân của kết quả đạt được ................................................................. 71
3.4.4. Nguyên nhân của hạn chế tồn tại .................................................................... 72
3.5. Phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội đến
năm 2020 ................................................................................................................... 74
3.5.1. Phương hướng ................................................................................................. 74
3.5.2. Mục tiêu .......................................................................................................... 75
3.6. Giải pháp về thu, chi ngân sách nhà nước trên địa phương huyện Chợ Mới
theo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội huyện Chợ Mới ......................................... 79
3.6.1. Nhóm giải pháp về hoàn thiện quy trình lập, chấp hành, kiểm soát chi và

quyết toán ngân sách Nhà nước ................................................................................ 79
3.6.2. Nhóm giải pháp nâng cao chất lượng ban hành các văn bản pháp quy về
quản lý chi ngân sách Nhà nước ............................................................................... 83
3.6.3. Nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý thu, chi
ngân sách .................................................................................................................. 84
3.6.4. Một số giải pháp khác ..................................................................................... 84
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 91


vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

DN

Doanh nghiệp

DNNN

Doanh nghiệp Nhà nước

DNTN

Doanh nghiệp tư nhân

HĐND

Hội đồng nhân dân

NN

Nhà nước

NSNN

Ngân sách Nhà nước

VHTT

Văn hóa thông tin

QLĐĐ

Quản lý đất đai

QLHC

Quản lý hành chính

KH

Kế hoạch

KHKT

Khoa học kỹ thuật

KD

Kinh doanh

MTQG

Mục tiêu quốc gia

GTGT

Giá trị gia tăng

TNCN

Thu nhập cá nhân

TNDN

Thu nhập doanh nghiệp

TTCN

Tiểu thủ công nghiệp

SXNLN

Sản xuất nông, lâm nghiệp

XDCB

Xây dựng cơ bản

UBND

Ủy ban nhân dân


vii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Đơn vị hành chính, diện tích, dân số các xã, thị trấn thuộc huyện
Chợ Mới ................................................................................................. 24
Bảng 2.2. Tình hình lao động, việc làm huyện Chợ Mới ....................................... 25
Bảng 2.3. Các chỉ tiêu tăng trưởng, cơ cấu kinh tế của huyện Chợ Mới giai
đoạn 2016 -2018 .................................................................................... 26
Bảng 2.4. Cơ cấu kinh tế của huyện Chợ Mới các năm 2016-2018....................... 26
Bảng 2.5. Tổng hợp các phòng, ban chuyên môn cấp huyện, xã tại huyện Chợ
Mới, tỉnh Bắc Kạn .................................................................................. 30
Bảng 3.1.

Tình hình thu ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2016 ............... 37

Bảng 3.2.

Tình hình thu ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2017 ............. 39

Bảng 3.3.

Tình hình thu ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2018 ............... 42

Bảng 3.4. Kết quả thu ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2016 .............. 43

Bảng 3.5. Kết quả thu ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2017 .............. 44
Bảng 3.6. Kết quả thu ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2018 .............. 44
Bảng 3.7.

Tình hình chi ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2016 ............. 46

Bảng 3.8. Tình hình chi ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2017 .......... 48
Bảng 3.9.

Tình hình chi ngân sách trên địa bàn huyện Chợ Mới năm 2018 ............. 50

Bảng 3.10. Tình hình chi ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2016 ............... 54
Bảng 3.11. Bảng tổng hợp chi ngân sách huyện Chợ Mới 03 năm 2016-2018 ....... 54
Bảng 3.12. Tình hình chi ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2016 ............... 55
Bảng 3.13. Tình hình chi ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2017 ............... 55
Bảng 3.14. Tình hình chi ngân sách trên địa bàn các xã, thị trấn năm 2018 ............... 56
Bảng 3.15. Bảng tổng hợp chi ngân sách huyện Chợ Mới 03 năm 2016-2018 ....... 56
Bảng 3.16. Tổng hợp ý kiến đánh giá về tính hợp lý trong phân cấp quản lý chi
NSNN ở huyện Chợ Mới ....................................................................... 61
Bảng 3.17. Tổng hợp ý kiến đánh giá về tính cơ sở khoa học của việc lập dự
toán chi NSNN ở huyện Chợ Mới ......................................................... 62


viii
Bảng 3.18. Tổng hợp ý kiến đánh giá về sự phù hợp trong cơ cấu lập dự toán
chi NSNN cấp huyện theo các khoản mục chi chi NSNN ở huyện
Chợ Mới ................................................................................................. 63
Bảng 3.19. Tổng hợp ý kiến đánh giá về nội dung chấp hành dự toán chi NSNN
của huyện Chợ Mới ............................................................................... 64
Bảng 3.20. Tổng hợp ý kiến đánh giá về hoạt động giám sát, thanh tra chi

NSNN cấp huyện chi NSNN của huyện Chợ Mới ................................ 65
Bảng 3.21. Tổng hợp ý kiến đánh giá mức độ thực tế đạt được hiện nay của các
biện pháp sau đây mà huyện đã sử dụng để quản lý chi NSNN ............ 73
Bảng 3.22. Tổng hợp ý kiến đánh giá thứ tự ưu tiên về các nội dung cần hoàn
thiện trong quản lý chi NSNN cấp huyện tại huyện Chợ Mới những
năm tới ................................................................................................... 79


ix
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1. Giá trị tổng sản phẩm huyện Chợ Mới năm 2016 - 2018 ......................... 27


x
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
1. Mục đích nghiên cứu của đề tài
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực thực tiễn về quản lý thu, chi
ngân sách cấp huyện.
- Đánh giá thực trạng tình hình quản lý ngân sách huyện Chợ Mới, tỉnh
Bắc Kạn.
- Đề xuất giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện quản lý thu và chi ngân sách
tại huyện Chợ Mới.
2. Nội dung nghiên cứu
- Thực trạng công tác quản lý ngân sách tại huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn hiện
nay như thế nào? Việc thực hiện theo đúng Luật Ngân sách năm 2015 hay không?
- Những vấn đề cần phải hoàn thiện trong công tác quản lý thu, chi ngân sách
tại huyện Chợ Mới là gì?
- Qua thực trạng công tác quản lý ngân sách tại huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc
Kạn hiện nay, cần kiến nghị những vấn đề gì đối với cấp tỉnh; cấp Trung ương để
thực hiện tốt công tác quản lý ngân sách theo Luật ngân sách?

3. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
3.1. Phương pháp luận
Phương pháp luận được sử dụng trong nghiên cứu đề tài là phương pháp duy
vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử đòi hỏi việc nghiên
cứu chi ngân sách nhà nước phải có tính kế thừa. Trên cơ sở kế thừa các kết quả
nghiên cứu, luận văn xây dựng, hoàn thiện khung lý luận về quản lý thu chi ngân
sách nhà nước.
3.2. Phương pháp nghiên cứu
3.2.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã thu thập các văn bản, tài liệu, các
nguồn tài liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
3.2.2. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã điều tra, thu thập các văn bản, tài liệu,
các nguồn số liệu thứ cấp và số liệu sơ cấp có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.


xi
Đồng thời, tác giả đã kế thừa một số kết quả nghiên cứu trước đó, nhằm làm sáng tỏ
hơn nội dung nghiên cứu của đề tài.
3.2.3. Phương pháp xử lý thông tin
Thông tin sau khi thu thập được, tác giả tiến hành phân loại, thống kê thông
tin theo thứ tự ưu tiên về mức độ quan trọng của thông tin. Đối với các thông tin là
số liệu được nhập vào máy tính và tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá (sử dụng
phần mền Excel...)
3.2.4. Phương pháp phân tích đánh giá
* Phương pháp so sánh
Thông qua phương pháp so sách nhằm so sánh, đánh giá và kết luận về tình
hình quản lý ngân sách tại huyện Chợ Mới qua các năm 2016; 2017; 2018.
- Biểu hiện bằng số: Số lần hay phần trăm.

- Phương pháp so sánh gồm các dạng:
+ So sánh các nhiệm vụ kế hoạch
+ So sánh qua các giai đoạn khác nhau
+ So sánh các đối tượng tương tự
* Phương pháp thống kê mô tả
Dùng các chỉ số để phân tích, đánh giá mức độ biến động và mối quan hệ giữa
các hiện tượng.
3.2.5. Phương pháp chuyên gia
Sử dụng phương pháp này nhằm thăm dò ý kiến của các chuyên gia, các lãnh
đạo, cán bộ quản lý các phòng Tài chính- KH, chi cục thuế có kinh nghiệm trong
lĩnh vực quản lý ngân sách nhằm học hỏi những kinh nghiệm thực tiễn, đảm bảo
tính khách quan và độ chính xác cao cho nguồn dữ liệu nghiên cứu của luận văn.
4. Kết quả nghiên cứu
Công tác quản lý chi NSNN cấp huyện tại huyện Chợ Mới giai đoạn 2016 2018 đã có nhiều chuyển biến tích cực, việc tổ chức hướng dẫn, tập huấn, kiểm tra,
thanh tra trên các quy trình lập dự toán, phân bổ dự toán, thực hiện dự toán, quyết
toán ngân sách được thực hiện thường xuyên, nên cơ bản các đơn vị quản lý tài
chính và các đơn vị s dụng ngân sách chủ động triển khai nhiệm vụ chi ngân sách,


xii
chấp hành nghiêm túc định mức chế độ tài chính, thực hiện tốt công tác cải cách
hành chính, công khai dân chủ. Các sai phạm trong quản lý ngân sách từng bước
được hạn chế, các trư ng hợp sai phạm được x lý nghiêm. Công tác quản lý điều
hành chi ngân sách, s dụng ngân sách đã phục vụ tốt cho việc triển khai thực hiện
các mục tiêu phát triển KT-XH trên địa bàn huyện.
5. Kết luận
- Ngân sách nhà nước nói chung và ngân sách huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn
nói riêng là một trong những công cụ của chính sách tài chính Nhà nước và địa
phương để quản lý kinh tế vĩ mô, nhằm đáp ứng những mục tiêu ổn định kinh tế xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Vì vậy tăng cường công tác quản lý ngân
sách nhà nước có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế, đáp ứng tốt

các nhu cầu chi tiêu của bộ máy Nhà nước khi thực hiện các nhiệm vụ phát triển
kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh.
- Với việc tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Huyện ủy; sự điều hành của
UBND huyện, sự nỗ lực cố gắng của các cấp, các ngành, Cấp ủy, chính quyền các
xã, thị trấn trên địa bàn huyện, trong những năm qua đã có nhiều cố gắng trong việc
quản lý ngân sách huyện. Tuy nhiên thu ngân sách trên địa bàn vẫn còn nhiều hạn
chế, nguồn thu ít, không ổn định; kinh phí hoạt động chủ yếu dựa vào nguồn trợ cấp
cân đối từ ngân sách tỉnh bổ sung. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để thực hiện việc
quản lý ngân sách huyện có hiệu quả, giảm dần trợ cấp cân đối từ ngân sách tỉnh;
phấn đấu đơn vị thị trấn Chợ Mới đảm bảo tự cân đối ngân sách; Giải quyết việc
giảm nợ đọng trong xây dựng cơ bản, đó là vấn đề bức xúc hiện nay đối với Huyện
ủy, Hội đồng nhân dân huyện, UBND huyện trong giai đoạn hiện nay.
- Thực trạng quản lý ngân sách tại huyện Chợ Mới hiện nay, vẫn còn nhiều
tồn tại, hạn chế trong các khâu, cụ thể: Xây dựng và lập dự toán ngân sách; về kế
toán và quyết toán ngân sách; về công khai tài chính đối với ngân sách nhà nước; về
chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý ngân sách; việc kiểm tra, thanh tra
và giám sát tình hình quản lý ngân sách. Từ các hạn chế trên cho thấy công tác quản
lý ngân sách tại huyện Chợ Mới chưa thực sự đáp ứng được các quy định của Luật
ngân sách nhà nước; bên cạnh đó chưa sử dụng triệt để tiết kiệm, hiệu quả ngân


xiii
sách nhà nước, từ đó chưa thực sự thúc đẩy việc phát triển kinh tế - xã hội trên địa
bàn huyện.
- Qua khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý ngân sách nhà nước tại
huyện Chợ Mới, tỉnh bắc Kạn. Luận văn đã có một số kết quả đạt được và những
tồn tại, hạn chế nhất định.
- Từ những thực trạng trên, để khắc phục những mặt tồn tại hạn chế trong
công tác quản lý ngân sách, luận văn đã đưa ra một số nhóm giải pháp, nhằm hoàn
thiện công tác thu, chi ngân sách huyện chợ mới, như sau:

Một là: Nâng cao chất lượng việc lập dự toán ngân sách huyện.
Hai là: Tăng cường công tác quản lý thu ngân sách.
Ba là: Tăng cường công tác quản lý chi ngân sách.
Bốn là: Tăng cường công tác quản lý, huy động vốn đầu tư XDCB.
Năm là: Không ngừng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ làm công tác
quản lý thu, chi ngân sách.
Sáu là: Một số giải pháp khác, cụ thể: Công tác tuyên truyền nâng cao nhận
thức; Công khai tài chính; Công tác kiểm tra, thanh tra và giám sát tình hình quản lý
ngân sách; Công tác kiềm chế lạm phát, đảm bảo ổn định ngân sách.


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Trong cơ chế thị trường, Nhà nước phải sử dụng một cách có hiệu quả các
công cụ điều tiết kinh tế vĩ mô, trong đó có ngân sách nhà nước (NSNN). Điều này
góp phần khắc phục khuyết tật của cơ chế thị trường thông qua việc sử dụng bàn tay
hữu hình, chủ yếu là chính sách tài chính nhằm điều tiết nền kinh tế có hiệu quả.
Mặt khác thông qua sử dụng các công cụ này mới có thể quản lý thống nhất nền tài
chính quốc gia, động viên toàn bộ nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH),
đáp ứng yêu cầu của cuộc đổi mới đất nước.
Luật Ngân sách Nhà nước năm 2002 và tiếp đó là Luật Ngân sách Nhà nước
năm 2015 là cơ sở pháp lý cơ bản để tổ chức quản lý NSNN nói chung và ngân sách
huyện nói riêng phục vụ cho công tác xây dựng và phát triển xã hội, đảm bảo cho sự
phát triển trong sự nghiệp đổi mới của đất nước. Tuy nhiên, trong quá trình thực
hiện quản lý thu - chi NSNN vẫn còn nhiều hạn chế bất cập với tình hình thực tế của
đất nước và địa phương, cần phải tiếp tục điều chỉnh, bổ sung phù hợp. Với chủ
trương phát triển toàn diện của Đảng, ngân sách cấp huyện, là một ngân sách cấp
trung gian giữa ngân sách cấp tỉnh, thành phố và ngân sách cấp xã phường. Hiện
nay, ngân sách cấp huyện chưa thể hiện được vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình

với nền kinh tế địa phương và đã có rất nhiều quan điểm, kiến nghị về việc tổ chức,
đổi mới lại hệ thống hành chính nhằm làm rõ chức năng, nhiệm vụ của cấp mình
nhằm đáp ứng được yêu cầu thực tế hiện nay. [Nguồn: Luật ngân sách nhà nước
năm 2015].
Huyện Chợ Mới là một huyện miền núi của tỉnh Bắc Kạn, kinh tế nông
nghiệp là chủ yếu, đại đã số dân số sống ở nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số
chiếm đa số, tỷ lệ hộ nghèo cao (13,12%). Thu ngân sách hàng năm của huyện Chợ
Mới còn hạn hẹp (dao động từ 16 - 18 tỷ đồng), chủ yếu là ngân sách cấp trên cấp
bổ sung cho các hoạt động kinh tế - xã hội tại địa phương. Bên cạnh đó việc chi
ngân sách, quyết toán ngân sách còn chậm, chưa đáp ứng kịp thời cho các hoạt
động, trình độ cán bộ làm công tác quản lý thu và chi ngân sách còn hạn chế, ảnh