CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA THÀNH ỦY HẢI PHÒNG HIỆN NAY THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN ĐÌNH HOÀNG

CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA THÀNH ỦY HẢI PHÒNG
HIỆN NAY THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH HỒ CHÍ MINH HỌC

HÀ NỘI - 2020


HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN ĐÌNH HOÀNG

CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA THÀNH ỦY HẢI PHÒNG
HIỆN NAY THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: HỒ CHÍ MINH HỌC

Mã số: 62 31 02 04

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. BÙI ĐÌNH PHONG

HÀ NỘI - 2020


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực,
có nguồn gốc rõ ràng, được trích dẫn đầy đủ theo quy định.

Tác giả luận án

Nguyễn Đình Hoàng


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1

Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ...................................... 8
1.1. Tình hình nghiên cứu liên quan tới luận án .............................................. 8
1.2. Kết quả nghiên cứu đã đạt được và những vấn đề đặt ra cho luận án ..... 25
Chương 2: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG ............. 29
2.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................... 29
2.2. Một số nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác
tư tưởng..............................................................................................38
Chương 3: CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA THÀNH ỦY HẢI PHÒNG
THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH - THỰC TRẠNG VÀ
NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ......................................................... 77

3.1. Khái quát những yếu tố ảnh hưởng đến công tác tư tưởng của
Thành ủy Hải Phòng ............................................................................ 77
3.2. Thực trạng công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng theo tư
tưởng Hồ Chí Minh .............................................................................. 85
3.3. Những vấn đề đặt ra cho công tác tư tưởng của Thành ủy Hải

Phòng hiện nay .................................................................................. 116
Chương 4: PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG
CỦA THÀNH ỦY HẢI PHÒNG THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ
MINH HIỆN NAY .................................................................... 124

4.1. Phương hướng công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng ......................... 124
4.2. Giải pháp công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng theo tư tưởng
Hồ Chí Minh ....................................................................................... 130
KẾT LUẬN.................................................................................................. 155
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ
CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ........................................................ 158
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 159
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 3.1: Số lượng học viên trong chương trình Cao cấp lý luận chính
trị giai đoạn 2016 - 2019 .............................................................. 91
Bảng 3.2: Số lượng lớp, học viên chương trình Trung cấp lý luận
chính trị - hành chính của Trường Chính trị Tô Hiệu giai
đoạn 2016 - 2019 ......................................................................... 92


DANH MỤC CÁC BIỂU
Trang
Biểu đồ 3.1: Mức độ thường xuyên làm công tác tư tưởng của cán
bộ, đảng viên tại Hải Phòng ................................................. 106
Biểu đồ 3.2: Tỷ lệ người dân quan tâm đến vấn đề chính trị tại Hải Phòng ...... 109
Biểu đồ 3.3: Đánh giá của người dân về nguyên nhân hạn chế của

công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng ......................... 112
Biểu đồ 3.4: Mức độ sử dụng kỹ năng của cán bộ làm công tác tư
tưởng tại Thành ủy Hải Phòng ............................................. 114


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam nói chung và công tác tư tưởng
của Đảng nói riêng là nội dung lớn, nhất quán trong lý luận và hoạt động thực
tiễn cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Học tập và vận dụng tư tưởng Hồ
Chí Minh về công tác tư tưởng không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi
cán bộ, đảng viên, mà còn là nội dung xuyên suốt trong hoạt động của Đảng
cũng như cả hệ thống chính trị.
Là người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam, Hồ
Chí Minh hết sức chú trọng đến công tác tư tưởng của Đảng. Với Người, công
tác tư tưởng là yếu tố cốt lõi giúp Đảng luôn giữ vững bản chất giai cấp công
nhân, thực hiện vai trò tiên phong, lãnh đạo trong bất kỳ giai đoạn cách mạng
nào. Muốn kiên định, trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, thông suốt
đường lối chính trị của Đảng, thống nhất trong Đảng… thì làm tốt công tác tư
tưởng là một trong những nhiệm vụ hàng đầu. Theo Người: "Giáo dục tư
tưởng và lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng, phải kiên quyết
chống cái thói xem nhẹ tư tưởng" [60, tr.279]. Trong Báo cáo Hội nghị lần
thứ Sáu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa II) ngày 15-7-1954,
Người nhấn mạnh: "Công tác lãnh đạo tư tưởng là quan trọng nhất. Trong
Đảng và ngoài Đảng có nhận rõ tình hình mới, hiểu rõ nhiệm vụ mới, thì tư
tưởng mới thống nhất, tư tưởng thống nhất thì hành động mới thống nhất. Nếu
trong Đảng và ngoài Đảng từ trên xuống dưới, từ trong đến ngoài đều tư
tưởng thống nhất và hành động thống nhất thì nhiệm vụ tuy nặng nề, công
việc tuy khó khăn phức tạp, ta cũng nhất định thắng lợi" [60, tr.554-555].

Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn đặt
công tác tư tưởng ở một vị trí đặc biệt quan trọng trong xây dựng Đảng và sự
nghiệp lãnh đạo cách mạng đất nước. Quan điểm này luôn nhất quán qua các
kỳ đại hội, theo chiều dài lịch sử cách mạng Việt Nam. Với nhận thức đúng
đắn đó, Đảng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong thực tiễn cách mạng;


2
lãnh đạo đất nước phát triển trên tất cả các phương diện về kinh tế, văn hóa,
xã hội…, thế và lực của Việt Nam ngày càng được khẳng định trên trường
quốc tế; nhân dân tin tưởng vào trí tuệ, uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng…
Cùng với những thành tựu đã đạt được, công tác tư tưởng của Đảng
trong những năm qua còn tồn tại một số hạn chế như một bộ phận cấp ủy, cán
bộ, đảng viên còn chưa coi trọng công tác tư tưởng; công tác tư tưởng tại một
số địa phương, cơ quan, còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao… Cùng
với đó là những mặt trái của cơ chế thị trường dẫn đến nhiều vấn đề bất cập,
phức tạp; dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, thông tin về mọi
lĩnh vực dễ bị xuyên tạc và lan truyền rộng rãi; một số hạn chế, yếu kém tồn tại
ngay trong nội tại của Đảng Cộng sản Việt Nam như sự tha hóa biến chất của
một bộ phận cán bộ, đảng viên… Mặt khác, tình hình quốc tế, khu vực có
nhiều bất ổn, đặc biệt là tình trạng khủng bố, trạng thái chính trị cực đoan, chủ
nghĩa dân tộc ở nhiều nước. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh các hoạt
động chống phá dưới các chiêu bài "lòng yêu nước" "bảo vệ chủ quyền biển,
đảo", "bảo vệ môi trường", "bảo vệ dân chủ, nhân quyền”... để kích động, gây
rối. Không những vậy, sự xuyên tạc khoa học, tấn công chủ nghĩa Mác - Lênin,
tạo ra tâm lý khủng hoảng, thiếu niềm tin vào chủ nghĩa xã hội. Trước tình hình
trong nước và quốc tế nêu trên, niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân cả
nước với Đảng dần bị xói mòn. Nếu không làm tốt công tác tư tưởng, không
tuyên truyền, thuyết phục, giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và
nhân dân thì vị thế, vai trò lãnh đạo của Đảng cũng như mục tiêu xây dựng xã

hội xã hội chủ nghĩa của Việt Nam sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Là một chiến sĩ xuất sắc trên mặt trận công tác tư tưởng, Chủ tịch Hồ
Chí Minh luôn coi công tác tư tưởng là một vũ khí sắc bén để lãnh đạo Đảng,
dân tộc giành độc lập, thống nhất và xây dựng, phát triển đất nước. Trước bối
cảnh trong nước và quốc tế hiện nay, công tác tư tưởng là hoạt động quan
trọng nhất mà toàn Đảng phải chú trọng. Để công tác này thực sự hiệu quả thì


3
cần có một lý luận, thực tiễn đã được kiểm chứng qua lịch sử soi đường. Và
không có gì quý giá, ý nghĩa hơn những lý luận và phương thức mà Hồ Chí
Minh đã tôi luyện trong suốt cuộc đời làm cách mạng của Người. Do vậy,
thực hiện công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh hiện nay là yêu cầu
cấp bách trong mỗi Đảng bộ nói riêng, toàn Đảng nói chung.
Với xu hướng phát triển trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội
của thành phố Hải Phòng hiện nay, Thành ủy Hải Phòng luôn coi công tác tư
tưởng là yêu cầu cấp thiết để xây dựng Đảng bộ thành phố vững mạnh, đủ
năng lực lãnh đạo toàn diện, thực hiện thành công mọi nhiệm vụ chính trị.
Thành ủy Hải Phòng luôn đề cao vai trò tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư
tưởng, coi đây vừa là cơ sở lý luận, vừa là cơ sở thực tiễn mà Thành ủy Hải
Phòng có thể vận dụng sáng tạo nhằm thực hiện thành công công tác tư tưởng
tại địa phương. Với vị trí địa lý cũng như các tiềm năng về kinh tế, xã hội, Hải
Phòng được coi là đầu mối giao thông quan trọng cả trong nước và quốc tế,
trên đường biển, đường bộ, đường hàng không. Là điểm thu hút, giao lưu
thương mại trong nước và quốc tế nên cùng với quá trình phát triển kinh tế
của thành phố là sự xuất hiện lối sống thực dụng của kinh tế thị trường; những
luồng tư tưởng, văn hóa đối lập với văn hóa truyền thống; những tư tưởng
chống phá Đảng và Nhà nước; những cách nghĩ, nhận thức tiêu cực, mất niềm
tin vào con đường cách mạng Việt Nam... Do vậy, công tác tư tưởng của
thành phố có ý nghĩa quan trọng cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đồng

thời, phải đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng, ổn định chính trị và đặc biệt là
xây dựng, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.
Những năm qua, cùng với việc đề ra đường lối, chủ trương lãnh đạo,
chỉ đạo đúng đắn trong phát triển các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội,
Thành ủy Hải Phòng luôn thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng, mà trọng
tâm là công tác tư tưởng. Thành ủy Hải Phòng xác định đây là một nội dung
quan trọng, thiết yếu nhất nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu


4
của Đảng bộ thành phố, góp phần quan trọng vào phát triển thành phố giàu
mạnh về kinh tế, ổn định về chính trị, văn hóa - xã hội, vững mạnh về quốc
phòng an ninh, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Bên cạnh thành tựu đã đạt
được, quá trình thực hiện công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng còn một
số hạn chế cần được giải quyết như: một bộ phận cán bộ, đảng viên có những
biểu hiện suy thoái về nhận thức, tư tưởng chính trị, quan liêu, xa dân; có
trường hợp còn nhận thức và hành động sai trái, nhận thức về chủ nghĩa MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh còn giản đơn. Công tác tư tưởng còn biểu hiện
thiếu sắc bén, chưa linh hoạt, chưa thực sự là công cụ hiệu quả trong ngăn chặn
và đẩy lùi được những biểu hiện suy thoái về chính trị, tư tưởng trong một bộ
phận cán bộ, đảng viên và nhân dân... Do đó, trong giai đoạn này, Thành ủy
Hải Phòng cần phải làm tốt công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh, góp
phần xây dựng niềm tin, xây dựng khối đại đoàn kết trong toàn Đảng, toàn dân
nói chung, Đảng bộ và nhân dân thành phố Hải Phòng nói riêng.
Với ý nghĩa là một hoạt động quan trọng của Đảng cùng những vấn đề
cấp bách đặt ra cho công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh của Thành
ủy Hải Phòng, nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài "Công tác tư tưởng của
Thành ủy Hải Phòng hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh" làm đề tài luận
án tiến sỹ của mình. Đề tài không chỉ hệ thống lý luận về công tác tư tưởng
theo tư tưởng Hồ Chí Minh mà còn làm rõ hoạt động này của Thành ủy Hải
Phòng về thành tựu, hạn chế và cả những vấn đề đặt ra, từ đó đưa ra giải pháp

nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng trong thời
gian tới.
2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng để vận dụng
vào công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng hiện nay; từ đó, phân tích,
đánh giá thực trạng công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng và đề xuất


5
phương hướng, giải pháp công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng hiện nay
theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.2. Nhiệm vụ
- Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài luận án, chỉ ra
những vấn đề đã được nghiên cứu; xác định những vấn đề cần tập trung
nghiên cứu trong luận án
- Làm rõ nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng
- Phân tích, đánh giá thực trạng công tác tư tưởng của Thành ủy
Hải Phòng theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
- Đề xuất phương hướng, giải pháp cơ bản nhằm thực hiện tốt công tác
tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án nghiên cứu nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư
tưởng; thực trạng và giải pháp công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng
hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu công tác tư tưởng của
Thành ủy Hải Phòng theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong đó, nghiên cứu làm
rõ khái niệm, nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng; công tác

tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng và định hướng giải pháp công tác tư tưởng
của Thành ủy Hải Phòng theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Về không gian: Luận án nghiên cứu nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh
về công tác tư tưởng; công tác tư tưởng của Thành ủy Hải Phòng theo tư
tưởng Hồ Chí Minh trên địa bàn thành phố Hải Phòng.
Về thời gian: Luận án nghiên cứu công tác tư tưởng của Thành ủy Hải
Phòng trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay (năm 2015 là năm diễn ra Đại hội
đại biểu Đảng bộ thành phố Hải Phòng lần thứ XV).


6
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án dựa vào cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam và các lý
thuyết về khoa học xây dựng Đảng, về công tác tư tưởng.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
- Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng
và duy vật lịch sử trong nghiên cứu tư tưởng, lý luận và công tác tư tưởng.
- Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu cơ bản như phương pháp
thống nhất giữa lịch sử và logic; phương pháp phân tích, tổng hợp và so sánh;
phương pháp văn bản học; phương pháp khảo sát, tổng kết thực tiễn; phương
pháp điều tra xã hội học; phương pháp phỏng vấn… để tổng hợp, xử lý số liệu,
tạo cơ sở, căn cứ cho nhận định, đánh giá mang tính khách quan, khoa học.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Thứ nhất, nghiên cứu, phân tích và làm sáng tỏ một cách có hệ thống tư
tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng trong quá trình lãnh đạo cách mạng
Việt Nam.
Thứ hai, đánh giá, hệ thống hóa những thành tựu đạt được và những
hạn chế, yếu kém, nguyên nhân trong việc thực hiện công tác tư tưởng của

Thành ủy Hải Phòng hiện nay.
Thứ ba, đề xuất phương hướng, giải pháp công tác tư tưởng của Thành
ủy Hải Phòng trong thời gian tới theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
6. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn của luận án
6.1. Ý nghĩa lý luận
Luận án góp phần làm rõ giá trị bền vững trong những nội dung cơ bản
của công tác tư tưởng của Đảng dưới góc độ chuyên ngành Hồ Chí Minh học,
lấy đó làm cơ sở góp phần xây dựng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng,
đấu tranh chống lại những tư tưởng và nhận thức làm phương hại đến uy tín,
vai trò lãnh đạo của Đảng.


7
Luận án góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn giúp Thành ủy Hải
Phòng thực hiện tốt công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong hoạt
động xây dựng Đảng trên địa bàn thành phố.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận án góp phần cung cấp nội dung, phương hướng, giải pháp với
Thành ủy Hải Phòng trong việc thực hiện công tác tư tưởng tại địa phương.
Kết quả nghiên cứu của luận án có thể làm tài liệu tham khảo cho
việc giảng dạy và nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về lĩnh vực tư tưởng,
lý luận của Đảng ở hệ thống trường chính trị, quân sự và các cơ quan, các
ban của Đảng;
Kết quả của luận án góp phần bổ sung cơ sở dữ liệu cho các cơ quan
tham mưu, nghiên cứu khi xây dựng nghị quyết, đề án hay chuyên đề nghiên
cứu chuyên sâu về công tác tư tưởng.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục,
Luận án được kết cấu thành 4 chương, 9 tiết.

8
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN TỚI LUẬN ÁN

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng nói chung và công tác tư
tưởng nói riêng là nội dung được các nhà khoa học nghiên cứu và phản ánh
giá trị của nó trong thời đại ngày nay. Những nghiên cứu khoa học này được
tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, tập trung ở một số hướng nghiên cứu cơ
bản sau:
1.1.1. Tình hình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng
Các công trình nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng và
công tác tư tưởng vô cùng đồ sộ với ý nghĩa lý luận và thực tiễn phong phú.
Trong số đó, phải kể đến những cuốn sách được các nhà lý luận, học giả đánh
giá cao như:
Cuốn Chủ tịch Hồ Chí Minh với công tác tư tưởng, lý luận (Kỷ yếu Hội
thảo khoa học) của Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng thuộc Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh [128] tập hợp 25 bài viết của các tác giả
trong và ngoài Học viện đã phân tích, khẳng định những đóng góp to lớn của
Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng, lý luận; về việc truyền bá lý luận
cách mạng vào thực tiễn cách mạng Việt Nam của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
và ý nghĩa to lớn của nó trong tình hình hiện nay. Các tác giả bước đầu nghiên
cứu một số quan điểm của Hồ Chí Minh về tư tưởng, lý luận, làm rõ những
đóng góp về mặt lý luận của Người về cách mạng Việt Nam, góp phần lý giải
những sáng tạo của Hồ Chí Minh trên phương diện lý luận cách mạng đã
được thực tiễn kiểm nghiệm. Đồng thời, trong nhiều bài viết đã đề cập tới
công tác tư tưởng trong tình hình mới dưới ánh sáng của tư tưởng Hồ Chí
Minh. Các tác giả đã chỉ ra những kinh nghiệm, chỉ giáo, sáng tạo trong công

tác tư tưởng, lý luận Hồ Chí Minh, để từ đó, đúc rút những bài học quý báu,


9
phục vụ cho quá trình tiến hành công tác tư tưởng, nghiên cứu và truyền bá tư
tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng đến với mọi tầng lớp
nhân dân một cách hiệu quả, thiết thực.
Cuốn Hồ Chí Minh với công tác tư tưởng do hai tác giả Hồng Vinh và
Đào Duy Quát đồng chủ biên [124] là công trình nghiên cứu chuyên sâu về
công tác tư tưởng với nhiều mảng nội dung lớn được thể hiện ở 6 phần: Phần
thứ nhất, Hồ Chí Minh phát triển chủ nghĩa Mác, Ăngghen, Lênin về lý luận
công tác tư tưởng; Phần thứ hai, Hồ Chí Minh kế thừa và phát triển các giá trị
truyền thống của dân tộc, tiếp thư tinh hoa văn hóa nhân loại trong công tác tư
tưởng; Phần thứ ba, Hồ Chí Minh với từng lĩnh vực công tác tư tưởng; Phần
thứ tư, Hồ Chí Minh về phương pháp công tác tư tưởng; Phần thứ năm, Hồ
Chí Minh với công tác tư tưởng; Phần thứ sáu, vận dụng lý luận và phương
pháp công tác tư tưởng của Hồ Chí Minh trong điều kiện hiện nay. Cuốn sách
xoay quanh sự phát triển về lý luận công tác tư tưởng của Hồ Chí Minh và
những ảnh hưởng to lớn của Hồ Chí Minh với quá trình hình thành, phát triển
tư tưởng cách mạng Việt Nam. Bên cạnh đó, công trình này làm rõ hơn các
nội dung của công tác tư tưởng như nghiên cứu lý luận, tuyên truyền, cổ
động, báo chí; Hồ Chí Minh với công tác tư tưởng trong các tầng lớp xã hội
khác nhau, phương pháp và nghệ thuật làm công tác tư tưởng của Hồ Chí
Minh. Trong Phần thứ sáu, các tác giả đã nhấn mạnh sự cần thiết phải phát
huy di sản tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác tư tưởng của Đảng ta trong
giai đoạn hiện nay.
Cuốn Một số vấn đề trong tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt
Nam của hai tác giả Bùi Đình Phong và Phạm Ngọc Anh [77] là một công trình
khoa học được hình thành trên cơ sở tập hợp những tham luận khoa học, bài
nghiên cứu của hai tác giả được đăng tải trên các tạp chí khoa học chuyên

ngành. Công trình được kết cấu bằng cách sắp xếp có hệ thống nhiều nội dung
lớn nhằm làm nổi bật một số vấn đề lý luận và thực tiễn trong tư tưởng Hồ Chí


10
Minh về xây dựng Đảng. Trong đó, hai tác giả đã dành nhiều tâm huyết để luận
giải nhiều nội dung trong tư tưởng Hồ Chí Minh về tư tưởng, lý luận của Đảng.
Những kết quả nghiên cứu này có giá trị đối với hoạt động nghiên cứu chuyên
sâu về tư tưởng Hồ Chí Minh trên từng lĩnh vực, từng nội dung cụ thể trong
công tác xây dựng Đảng, đặc biệt là công tác tư tưởng, lý luận.
Năm 2005, cuốn sách Nghiên cứu, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong
thời kỳ đổi mới do tác giả Nguyễn Văn Sáu chủ biên [87] đã phân tích về công
tác nghiên cứu, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh một cách có hệ thống và toàn
diện. Tác giả làm rõ những quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về
nghiên cứu, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh và tiến hành khảo sát thực trạng
công tác nghiên cứu, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời kỳ đổi mới. Từ
những nội dung khảo sát và nghiên cứu, công trình đưa ra phương hướng, giải
pháp giáo dục tư tưởng trong điều kiện mới. Tuy nhiên, những nội dung trên
chủ yếu tập trung đến đối tượng trong học viên, sinh viên ở các trường học,
chưa đề cập nhiều đến các đối tượng khác, do đó, nội dung nghiên cứu, giáo
dục tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ tiếp cận dưới góc độ hẹp, chuyên sâu.
Cuốn sách Học tập phương pháp tuyên truyền cách mạng Hồ Chí Minh
do tác giả Hoàng Quốc Bảo biên soạn [10] lại tiếp cận công tác tư tưởng theo
tư tưởng Hồ Chí Minh qua việc tìm hiểu nguồn gốc và nêu lên những đặc
trưng cơ bản của phương pháp tuyên truyền Hồ Chí Minh - một bộ phận cấu
thành trong công tác tư tưởng. Trong "Học tập phương pháp tuyên truyền
cách mạng Hồ Chí Minh", tác giả khẳng định: trong công tác tư tưởng, cán
bộ làm công tác tuyên truyền là nhân tố quyết định, và phương pháp tuyên
truyền cách mạng Hồ Chí Minh là một phương pháp hiệu quả có giá trị trong
cả quá khứ và thời đại mới. Trên cơ sở đó, tác giả đưa ra một số giải pháp cơ

bản nhằm nâng cao, đổi mới phương pháp tuyên truyền của đội ngũ cán bộ tư
tưởng theo phương pháp tuyên truyền Hồ Chí Minh.
Cuốn Hồ Chí Minh - Nhà tư tưởng thiên tài của tác giả Trần Nhâm [69]
là công trình khoa học nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh một cách công phu,


11
tiếp cận tư tưởng Hồ Chí Minh một cách toàn diện. Với 8 nội dung cơ bản, tác
giả đã luận giải và làm sáng tỏ hệ thống những vấn đề lý luận phong phú, sâu
sắc của tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong đó, tư duy mới về Đảng cầm quyền của
tư tưởng Hồ Chí Minh được coi là trung tâm của cuốn sách. Đó là tư duy về
xây dựng Đảng ta thành một đảng trí tuệ, đảng trong sạch, xứng đáng với với
vai trò lãnh đạo cách mạng dân tộc. Công trình khoa học này có ý nghĩa lớn
trong việc tìm hiểu cuộc đời, sự nghiệp và tư tưởng Hồ Chí Minh, mở ra hướng
tiếp cận mới trong việc nghiên cứu di sản Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng.
Cuốn Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay dưới ánh
sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, tác giả Bùi Đình Phong [74] đã tiếp cận những
vấn đề thực tiễn, cấp bách hiện nay trong xây dựng Đảng trên cơ sở lý luận về
tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ nghiên cứu Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt
Nam trong chương 1; Tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng của Đảng
Cộng sản Việt Nam trong chương 2, và chương 3 đề cập một số vấn đề cấp
bách về xây dựng Đảng hiện nay dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, tác
giả đã cho thấy những hiểu biết sâu sắc về một số vấn đề về công tác xây
dựng Đảng trong tư tưởng Hồ Chí Minh và hiện nay. Tác giả đi sâu phân tích,
làm rõ những quan điểm của Hồ Chí Minh về sự suy thoái tư tưởng, chính trị,
đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, đồng thời, đưa ra
những giải pháp góp phần vào xây dựng, chính đốn Đảng trong điều kiện hiện
nay. Một trong những giải pháp được tác giả chú trọng nhất là cần phải củng
cố, giữ vững lòng tin của nhân dân vào Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Trong cuốn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn

của các tác giả là cán bộ nghiên cứu của Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của
Đảng [129], nội dung trực tiếp và gián tiếp đề cập đến cách tiếp cận mới về tư
tưởng Hồ Chí Minh trong công tác xây dựng Đảng nói chung, công tác tư
tưởng của Đảng nói riêng. Cuốn sách là tập hợp các công trình nghiên cứu
khoa học, các bài viết được chia thành hai phần. Trong đó, phần thứ nhất làm


12
rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về những vấn đề chung của cách mạng Việt Nam ở
cả lý luận và thực tiễn; phần hai, các tác giả nghiên cứu, làm sáng rõ và vận
dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về các lĩnh vực cụ thể của đời sống xã hội. Trong
đó, có bài viết tập trung phân tích quan điểm của Người về vị trí, vai trò và
những vấn đề cốt lõi nhất về công tác xây dựng đội ngũ làm công tác tư tưởng
như xây dựng phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn; đồng thời, đề xuất
một số giải pháp quan trọng về xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tư
tưởng theo quan điểm Hồ Chí Minh là phải chú trọng đến đào tạo, bồi dưỡng
cán bộ làm công tác tư tưởng.
Bên cạnh những cuốn sách với giá trị kể trên, nhiều luận án tiến sĩ đề
cập đến công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí Minh với nhiều góc nhìn
khác nhau đã góp phần khẳng định về sơ sở lý luận và làm phong phú thêm về
cơ sở thực tiễn cho nội dung này, cho chuyên ngành Hồ Chí Minh học và
khoa học chính trị nói chung như:
Luận án tiến sĩ Nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị cho cán bộ
ở đơn vị cơ sở trong quân đội hiện nay dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh của
tác giả Nguyễn Văn Thắng [108] phân tích thực trạng, nguyên nhân và yêu cầu
nâng cao chất lượng giáo dục lý luận chính trị trên cơ sở lý luận về tư tưởng Hồ
Chí Minh. Luận án tiếp cận nội dung nghiên cứu với đối tượng là cán bộ đơn vị
cơ sở trong quân đội - lực lượng được tôi luyện để có lý tưởng, lý luận chính trị
vững vàng. Với cách tiếp cận trên, tác giả đã khẳng định về vai trò quan trọng
của giáo dục lý luận chính trị theo tư tưởng Hồ Chí Minh - bộ phận của công tác

tư tưởng và đề xuất giải pháp đề nâng cao chất lượng hoạt động này cho cán bộ ở
đơn vị cơ sở. Những kết quả nghiên cứu của luận án là định hướng trong nghiên
cứu những thành tố của nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác tư tưởng.
Luận án Tiến sĩ Tâm lý học của tác giả Đinh Thị Mai: Kỹ năng tuyên
truyền bằng lời tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức của báo cáo viên cơ sở
[52], tác giả đã đi sâu phân tích lý luận kỹ năng tuyên truyền bằng lời tư


13
tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức của báo cáo viên cơ sở; thực trạng mức độ
biểu hiện kỹ năng thiết lập mối quan hệ, kỹ năng quan sát, kỹ năng thuyết
phục, kỹ năng đối thoại của báo cáo viên cơ sở trong công tác tuyên truyền.
Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Công tác tư tưởng của tác giả Đỗ Minh
Tuấn (2017): Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục lý luận chính trị
cho sinh viên các trường Đại học ở Hà Nội hiện nay [118], tiếp cận dưới góc
độ Chính trị học chuyên ngành Công tác tư tưởng đã tập trung nghiên cứu, làm
rõ triết lý, nguyên tắc, phương châm, nội dung và hiệu quả giáo dục lý luận
chính trị trong tư tưởng Hồ Chí Minh, lấy đó là căn cứ để xác lập bộ tiêu chí về
giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên làm cơ sở khảo sát. Luận án đã đánh giá
thực trạng và đề xuất phương hướng, giải pháp cho việc tăng cường giáo dục lý
luận chính trị cho sinh viên các trường đại học hiện nay. Mặc dù, luận án chưa
đề cập một cách hệ thống nội dung công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí
Minh, nhưng công trình này góp phần làm sáng tỏ giá trị bền vững trong tư
tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý luận chính trị - một nội dung quan trọng
trong công tác tư tưởng - đặc biệt giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên các
trường đại học, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, hội nhập và phát triển bền vững đất nước.
Cùng với những công trình nêu trên, có thể kể đến một số bài viết có
giá trị trên các tạp chí liên quan đến công tác tư tưởng theo tư tưởng Hồ Chí
Minh như bài viết Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào phòng, chống suy

thoái, tự diễn biến, tự chuyển biến trong nội bộ của tác giả Trần Đình Thắng,
[110]; bài viết Tư tưởng Hồ Chí Minh về bản lĩnh chính trị cho thanh niên của
tác giả Trịnh Quốc Việt [133]...
1.1.2. Tình hình nghiên cứu sự vận dụng tư tưởng Hồ chí Minh về
công tác tư tưởng trong sự nghiệp đổi mới
Một trong những công trình đề cập tương đối toàn diện đến công tác tư
tưởng của Đảng hiện nay là cuốn Đổi mới công tác tư tưởng, lý luận phục vụ


14
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của tập thể các tác giả do tác giả Phạm
Tất Thắng làm chủ biên [109]. Đây là kết quả nghiên cứu của chương trình
nghiên cứu khoa học cấp Nhà nước. Với những phân tích, dẫn liệu cụ thể,
sinh động và thuyết phục, công trình này nghiên cứu toàn diện về vấn đề đổi
mới công tác tư tưởng, lý luận. Các tác giả kết cấu cuốn sách thành 4 chương
được tiếp cận trên nhiều khía cạnh, nhiều tác động khác nhau cả về thực tiễn
và lý luận đối với công tác tư tưởng, lý luận của Đảng trong thời kỳ đổi mới
đất nước. Trên cơ sở chương 1 trình bày những vấn đề chung về công tác tư
tưởng, lý luận, chương 2 các tác giả đi vào phân tích thực trạng công tác tư
tưởng, lý luận trong thời kỳ đổi mới. Với những phân tích, luận giải tình hình
thế giới, trong nước một vài thập kỷ tới tác động đến tư tưởng, lý luận; dự báo
tình hình tư tưởng xã hội và những vấn đề đặt ra đối với công tác tư tưởng, lý
luận viết trong chương 3, cuốn sách trình bày quan điểm, phương hướng, giải
pháp đổi mới công tác tư tưởng, lý luận hiện nay.
Trong bộ sách Nguyên lý công tác tư tưởng do tác giả Lương Khắc
Hiếu làm chủ biên [32], các tác giả khái quát những vấn đề chung về công tác
tuyên truyền, đặc biệt đề cập đến những quan điểm có tính nguyên tắc trong
đổi mới công tác tuyên truyền và phương hướng cơ bản đổi mới công tác
tuyên truyền hiện nay. Đây là "công cụ'' rất quý định hướng cho tác giả luận
án tìm hiểu, nghiên cứu và xây dựng các khái niệm, các nội hàm cơ bản của

công tác tư tưởng của Đảng ta hiện nay.
Cuốn Một số vấn đề về công tác tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam
của tập thể tác giả do tác giả Đào Duy Quát làm chủ biên [83] đã khái quát lại
toàn bộ quá trình hình thành và phát triển công tác tư tưởng của Đảng trên cả
bình diện lý luận và thực tiễn; khẳng định những thành tựu, nêu rõ những bài
học kinh nghiệm về công tác tư tưởng, góp phần tiếp tục nâng cao chất lượng
và hiệu quả công tác tư tưởng của Đảng trong tình hình mới.
Cuốn Công tác tư tưởng - văn hóa, khoa giáo và nâng cao vai trò lãnh
đạo của Đảng của tác giả Lê Xuân Tùng [120] là công trình tuyển chọn những


15
bài nói, bài viết chủ yếu của tác giả. Nét nổi bật của cuốn sách là dù ít đề cập tới
học thuật nhưng mang tính chất tổng kết thực tiễn trong công tác tư tưởng của
Đảng và gợi mở những phương hướng phát triển công tác này. Những bài viết
của tác giả cuốn sách mang tính thực tiễn cao định hướng giúp luận án tiếp
cận, phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động công tác tư tưởng của Thành
ủy Hải Phòng hiện nay.
Cuốn Công tác tư tưởng và vấn đề đào tạo cán bộ làm công tác tư
tưởng của tác giả Trần Thị Anh Đào [27] đã hệ thống các vấn đề về công tác
tư tưởng như các khái niệm về tư tưởng, về công tác tư tưởng; phân tích sâu
sắc nội dung và phương thức hoạt động của công tác tư tưởng; đồng thời, nêu
rõ một số giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tư
tưởng. Cuốn sách cũng đề cập tới phẩm chất và năng lực, những hạn chế của
đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng.
Trong cuốn Công tác tuyên truyền tư tưởng trong thời kỳ mới (Giáo
trình đào tạo bồi dưỡng cán bộ tuyên truyền) của Cục Cán bộ, Ban Tuyên
huấn Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc [16], với những luận cứ hết sức
chặt chẽ, các tác giả nghiên cứu một số vấn đề quan trọng liên quan đến công
tác tuyên truyền, công tác lý luận, công tác truyền thông báo chí, công tác văn

học nghệ thuật, công tác xuất bản, công tác điều tra, nghiên cứu thông tin,...
Nội dung các bài viết không những cung cấp kinh nghiệm, thao tác, kỹ năng
công tác tuyên truyền tư tưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc mà còn khái
quát được vị trí, vai trò của nhiệm vụ công tác lý luận, tư tưởng, văn hóa
chính trị của Đảng.
Tác giả Vũ Ngọc Am đã làm rõ vai trò của công tác giáo dục chính trị
tư tưởng với việc nâng cao tính tự giác cách mạng cho cán bộ, đảng viên
trong cuốn Đổi mới công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng
viên ở cơ sở trong giai đoạn hiện nay [01]. Cuốn sách đã phân tích khái niệm
và mối quan hệ giữa công tác giáo dục chính trị tư tưởng với các lĩnh vực khác


16
của công tác tư tưởng. Tác giả đã xây dựng được những nguyên tắc, tiêu chí
đánh giá hiệu quả công tác giáo dục chính trị tư tưởng ở cơ sở; từ đó, đề xuất
những giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác này nhằm đáp
ứng yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ mới, góp phần
đấu tranh làm thất bại chiến lược "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch.
Tuy nhiên, nội dung và phạm vi nghiên cứu của công trình mới chỉ dừng lại ở
một trong những nội dung của công tác tư tưởng và thực hiện ở cấp cơ sở.
Lý luận và phương pháp nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị do tác
giả Phạm Huy Kỳ làm chủ biên [47] là cuốn sách có ý nghĩa lớn góp phần
nâng cao tính khoa học, chất lượng và hiệu quả công tác nghiên cứu và giáo
dục lý luận chính trị của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay. Tác giả đã trình
bày một số vấn đề lý luận và phương pháp nghiên cứu, giáo dục lý luận chính
trị và đi sâu trình bày về các phương pháp giảng dạy lý luận chính trị - một
hoạt động quan trọng và thường xuyên trong công tác giáo dục lý luận chính
trị của Đảng ta.
Cuốn Một số vấn đề về công tác lý luận, tư tưởng và tổ chức của Đảng
trong thời kỳ đổi mới của tác giả Tô Huy Rứa [86] là tập hợp 70 bài viết và

bài nói của tác giả. Các bài viết này đã phản ánh thực tiễn tình hình đất nước
trong công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo. Nhiều bài viết
khẳng định, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, đặc biệt là thành
tựu về lý luận trong từng lĩnh vực nghiên cứu, ứng với các lĩnh vực của đời
sống xã hội. Trong những năm đổi mới, Việt Nam đã hình thành và phát triển
những nhận thức lý luận mới về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội. Điều này thể hiện rõ nét ở một số hoạt động như: công tác tư
tưởng đã gắn bó và phục vụ hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc;
công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã đạt được nhiều kết quả tích cực; năng
lực và sức chiến đấu của Đảng không ngừng được nâng cao. Bên cạnh việc
phân tích các thành tựu đã đạt được, một số bài viết trong cuốn sách cũng tiếp


17
cận những hạn chế và các vấn đề đặt ra của công tác lý luận, tư tưởng và tổ
chức của Đảng hiện nay và chỉ ra phương hướng, giải pháp nhằm tạo sự
chuyển biến mạnh mẽ về công tác xây dựng Đảng, đẩy mạnh công tác lý luận,
tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. Đồng thời, tác giả nhấn mạnh công
tác lý luận, tư tưởng của Đảng phải tiếp tục đẩy mạnh đổi mới tư duy, nâng
cao nhận thức, trước hết là nâng cao trình độ tư tưởng, lý luận trong Đảng, tạo
ra sự chuyển biến nhận thức, thống nhất tư tưởng trong Đảng và trong xã hội,
góp phần tiếp tục bảo vệ và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ mục tiêu của chủ nghĩa xã hội và đưa sự nghiệp
đổi mới tới thắng lợi.
Cuốn Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tuyên giáo trong giai đoạn hiện nay là
tập hợp các bài viết của nhiều nhà khoa học và các giảng viên của Học viện
Báo chí và tuyên truyền [35] đã tập trung đánh giá, phân tích những thuận lợi,
khó khăn và những vấn đề đặt ra cho công tác tuyên giáo, công tác đào tạo, bồi
cán bộ tuyên giáo; đồng thời, phân tích thực trạng, đề xuất quan điểm, phương
hướng và giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán

bộ tuyên giáo trong bối cảnh mới hiện nay.
Cuốn Giữ vững nền tảng tư tưởng, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
trong tình hình mới do tác giả Nguyễn Tiến Quốc chủ biên [36] phản ánh tính
cấp thiết của cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận hiện nay và vấn đề bảo vệ nền tảng
tư tưởng, lý luận. Bằng lý luận sắc bén và thực tiễn cụ thể, tác giả đã vạch trần
bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch đang chống phá sự nghiệp
cách mạng Việt Nam, chống phá Đảng ta về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Cuốn
sách này cũng thể hiện cách nhìn nhận mới về sự cần thiết và phương thức tiếp
tục đẩy mạnh cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận; bảo vệ nền tảng tư tưởng hiện
nay của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Cũng liên quan tới việc đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống "diễn biến hòa
bình" trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận của các thế lực thù địch đối với cách
mạng nước ta trong tình hình hiện nay, cuốn Kiên định nền tảng tư tưởng của


18
Đảng trong tình hình mới của tác giả Nguyễn Bá Dương và các cộng sự [22]
đã tập trung chỉ rõ, phê phán bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các quan điểm
thù địch, sai trái trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận. Công trình này góp phần
khẳng định bản chất khoa học, cách mạng, bảo vệ và phát triển nền tảng tư
tưởng của Đảng trong tình hình mới và gợi mở nhiều vấn đề cho luận án trong
quá trình tiếp cận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và phê phán các
luồng tư tưởng sai lệch, phản động.
Đề tài khoa học mã số KHBĐ - 37: "Đổi mới và nâng cao chất lượng
công tác tư tưởng ở cơ sở xã, phường (khu vực đồng bằng)" do tác giả Trần
Thị Tâm làm chủ nhiệm [90] đi từ nghiên cứu những vấn đề lý luận chung
đến nghiên cứu từng loại hình, lĩnh vực của công tác tư tưởng ở từng địa bàn
và đối tượng cụ thể. Đề tài đề cập đến chất lượng các mặt hoạt động công tác
tư tưởng mà chủ thể là tổ chức đảng, cấp ủy và đội ngũ đảng viên cấp cơ sở
xã, phường với những đặc thù các tỉnh đồng bằng Bắc bộ; trong đó, xác định

nhân tố tác động lớn nhất đến công tác tư tưởng ở cơ sở là nhận thức của cấp
ủy cơ sở về vai trò của công tác tư tưởng, là tâm huyết, tích cực và năng lực
của đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng ở cơ sở.
Cuốn Nghiên cứu lý luận phục vụ công tác tuyên giáo của tác giả Đỗ
Khánh Tặng [89] đề cập tới công tác tuyên giáo - một trong những nội
dung trọng yếu của công tác tư tưởng. Cuốn sách là tập hợp những bài viết
của tác giả chú trọng vào hai nội dung: một là, tư tưởng Hồ Chí Minh với
nội dung, phương pháp tuyên truyền, giáo dục và báo chí; hai là, một số
vấn đề lý luận và thực tiễn chính trị - xã hội theo định hướng công tác
tuyên giáo thời kỳ đổi mới.
Tác giả Phạm Quang Nghị chủ biên cuốn Một số vấn đề lý luận và
nghiệp vụ công tác tư tưởng [70] đã làm rõ các nội dung cơ bản của công tác
tư tưởng của Đảng trong 11 chương. Những nội dung đó gồm: vai trò của lý
luận, của nghiên cứu dư luận xã hội, của văn hóa, văn nghệ trong công tác tư
tưởng; vấn đề đấu tranh bảo vệ và phát triển chủ nghĩa xã hội khoa học; công


19
tác tuyên truyền, cổ động... Theo tác giả, công tác tư tưởng chiếm vị trí quan
trọng xuyên suốt toàn bộ hoạt động của Đảng ta trong quá trình lãnh đạo cách
mạng, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Tác giả nhấn mạnh quan điểm: trong
quá trình đổi mới và phát triển đất nước cần chú trọng vào việc tăng cường sự
thống nhất về tư tưởng, chính trị trong Đảng, sự đồng thuận về chính trị, tinh
thần trong nhân dân.
Năm 2015, các tác giả Viện Khoa học xã hội nhân văn thuộc Bộ Quốc
phòng đã phân tích và phê phán, bác bỏ những quan điểm sai trái, thù địch,
góp phần vào cuộc đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực
thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng
trong cuốn Bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh [130]. Đây là công trình nghiên cứu cung cấp cho tác giả những giá trị

khoa học và cách mạng, tính đúng đắn và sáng tạo, sức sống trường tồn của
của những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh; cung cấp cách thức tiếp cận, lý giải các luận điệu phản động, xuyên tạc
của các thế lực phản động; đồng thời, cung cấp hệ thống dữ liệu và thông tin
quan trọng định hướng tác giả tiếp cận và khai thác trong phân tích làm rõ
những thủ đoạn thâm độc của kẻ địch trong hoạt động của công tác tư tưởng.
Cuốn Công tác tư tưởng trong điều kiện hiện nay: Thực trạng, vấn đề
đặt ra và giải pháp do Hội đồng Lý luận Trung ương biên soạn [41] là tập
hợp những bài viết, bài tham luận trong khuôn khổ chương trình hợp tác
nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn đổi mới giữa Đảng Cộng sản Việt
Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào. Các bài viết đề cập tới những vẫn đế
cốt yếu nhất, quan trọng của công tác tư tưởng trong điều kiện hiện nay.
Trong cuốn sách này, các tác giả làm sáng tỏ 4 vấn đề lý luận cấp thiết: Một là,
tăng cường đổi mới công tác tư tưởng, lý luận trong điều kiện hiện nay; hai là,
nâng cao chất lượng giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên; ba là,
tăng cường bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý;