SKKN nâng cao chất lượng dạy học hình học 7

Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

PHẦN MỞ ĐẦU
I. BỐI CẢNH CỦA ĐỀ TÀI
Đề tài “NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC MÔN HÌNH HỌC 7
TRƯỜNG PHỔ THÔNG CƠ SỞ AN SƠN” được thực hiện tại trường Phổ
thông cơ sở An Sơn, xã An Sơn, Kiên Hải, Kiên Giang.
Thời gian thực hiện: năm học 2011 - 2012
Nội dung của đề tài: nghiên cứu một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng dạy học môn hình học lớp 7.
II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong thực tế giàng dạy hiện nay thì Toán học là một môn học mà đa số
học sinh và giáo viên cho rằng khó và khô khan. Khảo sát kết quả cho thấy kết
quả học tập của học sinh đối với môn này còn thấp hơn so với các môn khác.
Qua thực tế hơn 4 năm giảng dạy tôi nhận thấy đa số học sinh đều không thích
và gặp khó khăn khi học Toán mà đặc biệt là toán hình học.
Thật vậy, qua trao đổi với nhiều đồng nghiệp, ... nhận thấy rằng hình học là
môn học khó, nhiều học sinh cảm thấy khó khăn khi tiếp cận, nếu cố gắng học
thuộc thì cũng mang tính hình thức nên không vận dụng được vào giải toán và
thực tế cuộc sống. Chẳng hạn: học sinh lớp 7 không phân biệt được đường thẳng
và đoạn thẳng, không vẽ được tam giác biết số đo ba cạnh,...; không ít học sinh
học đến lớp 8, 9 mà khi được yêu cầu tính diện tích một sân trường hình chữ
nhật thì không làm được,...
Là một giáo viên dạy Toán và được phân công giảng dạy Toán 7 trong suốt
hơn 4 năm học, tôi rút ra được một số bài học kinh nghiệm cho bản thân và
cũng nhận thấy rằng: hình học giúp học sinh phát triển tư duy tốt, đa số học sinh
thích hình học đều giỏi Toán và cả các môn khác; học sinh học tốt hình học 7 sẽ
dễ dàng học tốt hình học 8, 9,...; nếu học sinh không nắm vững kiến thức hình
học 7 thì chắc chắn rằng quá trình học tập tiếp theo của học sinh sẽ rất khó khăn,
chán học, thậm chí bỏ học vì không tiếp thu được,...
Từ những lí do trên, để cho việc dạy học hình học được thực hiện tốt hơn, tôi

đã lựa chọn chủ đề này để nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp giúp học sinh

Nguyễn Kim Phụng

Trang 3


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

tiếp thu tốt hơn trong việc học tập môn hình học 7, tạo điều kiện thuận lợi cho
học sinh học tốt những lớp học tiếp theo. Rất mong được quý thầy cô quan tâm
góp ý.
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Vấn đề nâng cao chất lượng dạy học là vấn đề trọng tâm trong trường học,
được nhiều thầy cô và các nhà quản lý giáo dục và toàn xã hội quan tâm. Trong
quá trình giảng dạy môn Toán 7 mà đặc biệt là phần hình học, tôi đã gặp nhiều
khó khăn trong việc giúp học sinh nâng cao chất lượng học tập. Chính vì vậy tôi
nhận thấy cần nghiên cứu một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học
hình học 7. Mục đích nghiên cứu trước hết là để rút kinh nghiệm học tập cho
bản thân, nâng cao trình độ chuyên môn của mình. Bên cạnh đó cũng muốn trao
đổi kinh nghiệm với quý thầy cô giáo để từ đó góp phần nâng dần chất lượng
giảng dạy nói chung.
Qua việc nghiên cứu đề tài tôi cũng hệ thống lại một số kiến thức trọng tâm của
môn hình học 7 và đề xuất một số phương pháp giảng dạy. Đây cũng là tài liệu
tham khảo mà tôi muốn trao đổi rút kinh nghiệm với quý thầy cô mà đặc biệt là
thầy cô đang trực tiếp giảng dạy môn toán 7.
IV. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG ĐỀ TÀI
Đề tài được thực hiện đối với học sinh khối lớp 7 trường PTCS An Sơn,
huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang, đề tài tập trung nghiên cứu một số phương
pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn hình học 7.

Một số phương pháp trong đề tài đã được nghiên cứu và áp dụng trong
phạm vi trường PTCS An Sơn và bước đầu đạt được một số kết quả tích cực.

PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
1.

Cơ sở lí luận.
Ai cũng biết rằng hình học ra đời từ rất sớm, từ sự cần thiết đo đạc

ruộng đất và nó vẫn luôn gắn với nhu cầu hàng ngày của con người. Trong trang
đầu của cuốn sách Hình học 8, 9 do Viện sĩ Viện hàn lâm khoa học Nga

Nguyễn Kim Phụng

Trang 4


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Alexandrov chủ biên có dòng chữ: “Thế giới chung quanh ta là thế giới hình
học”.
Môn hình học cung cấp cho học sinh những kiến thức cần thiết trong cuộc
sống, giúp phát triển tư duy logic, phát triển trí tưởng tượng không gian và óc
thẫm mỹ; giúp học sinh hiểu biết thế giới hình học chung quanh. Hình học về
bản chất là sự thống nhất giữa trí tưởng tượng sinh động và logic chặt chẽ, vì
vậy việc dạy học hình học phải kết hợp logic và trực quan; hình học bắt nguồn
từ thực tế và ứng dụng vào thực tế nên việc dạy học phải liên hệ chặt chẽ với các
môn học khác để vận dụng vào thực tế cuộc sống.
Sách giáo khoa hình học THCS Việt Nam đặt ra yêu cầu chủ yếu là rèn

luyện tư duy logic, suy luận diễn dịch cho học sinh. Trong sách giáo viên Toán
6, 7, 8, 9 có giải thích về yêu cầu nói trên. Trong hình học 7, học sinh bắt đầu
được tập dợt chứng minh và trình bày chứng minh; tập cho học sinh lập luận có
căn cứ. Trong phần giới thiệu về SGK và giải thích về các kỹ năng cơ bản trong
hình học 7, SGV Toán 7 tr.11 cũng có nói đến 5 loại kỹ năng: kỹ năng tính toán,
kỹ năng suy luận, kỹ năng vẽ hình, kỹ năng vận dụng toán học vào các môn
khoa học khác và vào đời sống. Từ đó thấy rằng nhiệm vụ đặt ra cho môn hình
học 7 là rất quan trọng.
Sau đây là nội dung tóm tắt những vấn đề cơ bản trong hình học 7 hiện
nay:
Chương I. Đường thẳng vuông góc. Đường thẳng song song
Hai góc đối đỉnh. Hai đường thẳng vuông góc. Các góc tạo bởi một
đường thẳng cắt hai đường thẳng. Hai đường thẳng song song. Tiên đề Ơclit về
đường thẳng song song. Từ vuông góc đến song song. Định lí.
Chương II. Tam giác
Tổng ba góc của một tam giác. Hai tam giác bằng nhau. Ba trường
hợp bằng nhau của tam giác. Tam giác cân. Định lí Pytago. Các trường hợp
bằng nhau của tam giác vuông. Thực hành đo khoảng cách giữa hai điểm bị
ngăn cách bởi một con sông.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 5


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Chương III. Quan hệ giữa các yếu tố trong tam giác. Các đường đồng
quy trong tam giác
Quan hệ giữa góc và cạnh đối diện trong một tam giác. Quan hệ

giữa đường vuông góc và đường xiên, đường xiên và hình chiếu. Quan hệ giữa
ba cạnh của một tam giác, bất đẳng thức tam giác. Tính chất ba đường trung
tuyến của tam giác. Tính chất tia phân giá của một góc. Tính chất ba đường phân
giác của tam giác. Tính chất đường trung trực của một đoạn thẳng. Tính chất ba
đường trung trực của tam giác. Tính chất ba đường cao của tam giác.
2.

Thực trạng chung.
Thực tế dạy học các năm qua, nhiều giáo viên và học sinh thấy rằng

những yêu cầu đặt ra như trên còn quá cao, học sinh rất khó tiếp thu, đa số chỉ
học đối phó, hình thức, học vẹt do đó mất dần sự hứng thú đối với môn học.
Mặc khác, tuy có đề cặp đến 5 loại kỹ năng như trên, nhưng trên thực tế
SGK chỉ đề cặp nhiều đến kỹ năng suy luận, các kỹ năng khác chưa được quan
tâm đúng mức. Xin dẫn chứng cụ thể, trong SGK Toán 7 thì phần hình học gồm
3 chương, có tổng cộng là 214 bài tập thì bài tập rèn luyện kỹ năng suy luận
chiếm gần 50% tổng số đó; chỉ có khoảng 10% dành cho kỹ năng vận dụng vào
các môn khoa học khác và vào đời sống. Mà suy luận là vấn đề học sinh cảm
thấy khó và trừu tượng, đây cũng là một trong những nguyên nhân làm cho học
sinh không thích học hình học.
Ngoài ra, trong thực tế giảng dạy giáo viên cũng gặp phải khó khăn trong
việc thực hiện chương trình. Trong một tiết học, trừ thời gian ổn định lớp và
kiểm tra bài cho học sinh, thì chỉ còn khoảng 30 – 35 phút cho bài mới và bài
tập, trong khi đó khối lượng kiến thức cho bài mới và bài tập tương đối nhiều.
Mặc dù Bộ GD&ĐT có ban hành chuẩn kiến thức, kỹ năng; quy định nội dung
giảm tải nhưng phải thừa nhận là còn có chỗ chưa phù hợp và chuẩn còn cao so
với học sinh vùng khó khăn, vùng hải đảo – nơi mà phong trào học tập còn hạn
chế. ……(dẫn chứng). Không những thế, học sinh vẫn phải chịu nhiều áp lực
bởi sự quá tải kiến thức của nhiều môn học, trung bình mỗi ngày học sinh phải
học bài hoặc hoàn thành bài tập, bài soạn cho 3 – 4 môn học.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 6


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Bên cạnh đó cũng phải nói đến cách thức truyền đạt của giáo viên và sự
tâm huyết của giáo viên đối với nghề. Nhiều khi giáo viên chỉ chú trọng truyền
tải hết nội dung của bài học mà chưa chú trọng đúng mức đến cách thức truyền
đạt. Có thể do nhiều nguyên nhân: không đủ thời gian nên bắt buộc phải dạy
theo chương trình, thiếu phương tiện, đồ dùng dạy học, cũng có thể là do giáo
viên quen với việc dạy theo phương pháp truyền thống chưa thành thạo trong
dạy học đổi mới phương pháp,… và hậu quả của nó là học sinh không tiếp thu
được bài. Với lại, toán học là môn học được nhiều người đánh giá là khô khan,
mà hình học thì càng trừu tượng. Do đó việc học cách dạy để dạy cách học là
quan trọng.
Song song với những khó khăn khi học tập ở trường, thì vấn đề học tập ở
nhà của học sinh cũng cần phải chú ý. Một số học sinh vì điều kiện gia đình khó
khăn, phải phụ giúp cha mẹ nên không có nhiều thời gian học ở nhà; tuy nhiên
vẫn còn nhiều học sinh vì ham chơi mà không học, phụ huynh lại chưa quan tâm
đúng mực tới việc học của con em mình, đôi khi còn thiếu hợp tác với giáo viên.
Mà để học tốt môn hình học thì học sinh phải có thời gian đầu tư, suy nghĩ, vẽ
hình, lập luận,… Rõ ràng, khi học trên lớp giáo viên kiểm tra nhận thấy học sinh
hiểu bài và làm được bài tập tương tự nhưng vài hôm sau thì lại không nhớ gì
đến nó cả, thậm chí một tính chất ngắn vẫn không nhớ được. Đây cũng là một
trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chất lượng học tập bộ môn thấp.
Từ những thực trạng và khó khăn nói trên nên chất lượng học tập môn
Toán 7 mà đặc biệt là hình học còn thấp. Kết quả khảo sát 50 học sinh khối 7

trường PTCS An Sơn cho thấy:
-

Về mức độ yêu thích môn hình học có 2% số lượng học sinh rất thích;
24% thích; 68% không thích; đặc biệt có 6% số lượng học sinh rất
không thích học môn này.

-

Mặc dù đa số học sinh không thích học nhưng có tới 54% học sinh cho
rằng môn hình học không khó lắm; 62% học sinh nhận thấy rằng học
hình học là có ích ; cá biệt có 6% số học sinh cho rằng học hình học
hoàn toàn vô ích.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 7


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

-

Khi được hỏi về những vấn đề bản thân cảm thấy khó khăn khi học
hình học thì có 42% học sinh gặp khó khăn khi học các khái niệm,
định nghĩa, tính chất, cách viết kí hiệu trong hình học; đặc biệt có tới
78% học sinh gặp khó khăn khi vẽ hình hình học.

-

Kết quả thăm dò cũng cho thấy đa số học sinh chưa biết cách học đúng
đắn cho môn học này. Có tới gần 70% học sinh ít khi xem bài trước
khi đến lớp hoặc sau khi đi học về; cá biệt có 34% hoàn toàn không
học không xem bài nếu như thầy không kiểm tra. Khi gặp bài tập hoặc
vấn đề không hiểu có tới 62% học sinh bỏ qua bài tập đó, hoặc chép từ
sách giải bài tập để đối phó khi giáo viên kiểm tra. Có 70% học sinh
cho rằng mình còn dành ít thời gian cho học tập môn hình học.

-

Qua khảo sát về mức độ thành thạo khi sử dụng các loại thước và
compa để vẽ hình của học sinh cho thấy: 14% chưa biết sử dụng; có
66% chưa sử dụng thành thạo; chỉ có 20% học sinh sử dụng thành
thạo.
Kết quả khảo sát kiến thức hình học 6 của học sinh vào đầu năm học

lớp 7 cho thấy còn nhiều học sinh chưa nắm vững kiến thức. Cụ thể:
-

Có 38% học sinh không phân biệt và gọi tên được đường thẳng, đoạn
thẳng, tia, góc; 32% học sinh chưa thành thạo; 30% học sinh phân biệt
và gọi tên được.

-

Có 22% học sinh hiểu được thế nào là góc vuông, góc nhọn, góc tù,
góc bẹt; có tới 46% đã quên kiến thức và 34% học sinh không nhớ
được đầy đủ.

-

Có 38% học sinh vẽ được góc và tia phân giác của góc khi biết số đo;
còn lại 68% học sinh chưa vẽ được. Có tới 70% HS chưa vẽ được tam
giác khi biết độ dài ba cạnh và dùng thước đo số đo các góc của tam
giác đó.

-

Chỉ có 4% học sinh nhận biết đầy đủ các đoạn thẳng bằng nhau trên
một hình vẽ; 60% không nhận biết được và số còn lại nhận biết không
đầy đủ.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 8


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Khó khăn là thế, nhưng bên cạnh vẫn có một số thuận lợi nhất định: được
sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, ban giám hiệu nhà trường; giáo viên chịu khó
học hỏi, trao đổi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, học tập phương pháp mới để
hướng dẫn học sinh; một số học sinh cũng tích cực chịu khó và hợp tác tốt với
giáo viên trong tiết học; sự hợp tác tốt của một số phụ huynh,.. nên ít nhiều học
sinh vẫn có tiến bộ trong học tập.
aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP.
Qua phân tích những thuận lợi và khó khăn tại trường PTCS An Sơn, tôi
có đưa ra một số giải pháp nhằm giải quyết vấn đề trình bày ở trên, chủ yếu là
tập trung vào cách thức dạy học một số nội dung, dạng bài tập cụ thể trong

chương trình sách giáo khoa, mục đích là giúp học sinh nắm được cách học, hiểu
được bài từ đó mà có cái nhìn khác về môn hình học, góp phần nâng dần chất
lượng bộ môn Toán học, cụ thể như sau:
1.Khảo sát, thăm dò, phân loại học sinh:
Khảo sát thăm dò, phân loại học sinh là công việc nhất thiết phải làm đối
với học sinh ngay từ đầu năm học. Qua khảo sát sẽ nắm được trình độ của học
sinh, phân loại được học sinh giỏi, khá, trung bình hoặc yếu kém. Còn qua thăm
dò ý kiến sẽ nắm được nguyện vọng của học sinh, nguy
1.1.Xây dựng đội ngũ cán bộ lớp:
Đội ngủ cán bộ lớp là những người rất quan trọng trong việc tổ chức hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Việc xây dựng và hướng dẫn đội ngủ cán bộ
hoạt động như thế nào ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả hoạt động của tập thể
lớp, cần chú ý một số điểm sau:
- Phân công và giao nhiệm vụ cho từng thành viên ban cán sự, có hướng
dẫn theo dõi ghi chép sổ sách, báo cáo rõ ràng.
- Giao quyền cho BCS trước tập thể lớp, sao cho tất cả các thành viên
trong lớp phải phục tùng BCS, việc nào BCS không giải quyết được thì báo cáo
lên GVCN giải quyết.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 9


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

- Phát huy vai trò tự quản, tự tổ chức hoạt động của của ban cán sự
- Chọn và hướng dẫn một số học sinh thường xuyên tổ chức hoạt động
ngoài giờ lên lớp. Chú ý hướng dẫn và phát huy khả năng dẫn chương trình,
quản trò các trò chơi tập thể cho học sinh.

1.2.Xây dựng kế hoạch hoạt động:
Không chỉ chú ý đến phân phối chương trình hoạt động ngoài giờ mà cần
phải có kế hoạch chung nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, những kỹ
năng cơ bản để hoạt động. Phải chú ý lồng ghép việc giáo dục kỹ năng sống vào
kế hoạch, chương trình hoạt động. Bên cạnh đó cần tăng cường giáo dục đạo
đức cho học sinh trong các tiết sinh hoạt lớp và sinh hoạt 15 phút đầu giờ.
-Tập hát và hướng dẫn trò chơi tập thể: hàng tuần dành khoảng 30 phút để
hướng dẫn học sinh tập hát một số bài hát tập thể và tổ chức trò chơi. GVCN
hướng dẫn và phân công Phó văn thể tập cho lớp.
-Phải có lịch hoạt động cụ thể cho 15 đầu giờ.
-Phải họp Ban cán sự thường xuyên, định kỳ để rút kinh nghiệm và xây
dựng kế hoạch hoạt động.
-Hoạt động theo chủ điểm hành tháng theo phân phối chương trình.
-Tổ chức thêm một số buổi trò chuyện theo chủ đề như: tình bạn, tình yêu
tuổi học trò, an toàn giao thông, ma tuý,…
- Xây dựng quỹ lớp đủ để tổ chức các hoạt động.
1.3. Xây dựng chương trình hoạt động:
Việc xây dựng chương trình phải có sự tham gia đóng góp chủ yếu của
học sinh, giáo viên chỉ đóng vai trò là người hướng dẫn, điều chỉnh giúp học
sinh tự tổ chức. Giáo viên nên gợi ý về các hoạt động, không nên áp đặt học sinh
theo ý kiến giáo viên. Họp Ban cán sự, ban tổ chức để xây dựng chương trình cụ
thể. GVCN nêu mục tiêu yêu cầu sau đó gợi ý cho học sinh viết chương trình,
GV kiểm tra, bổ sung, hướng dẫn cho HS. Việc giúp đỡ học sinh tổ chức chương
trình hoạt động GVCN phải chú ý dần dần phát huy vai trò chủ động của học
sinh, giảm dần vai trò của giáo viên.
1.4. Phối hợp tốt với BGH và các tổ chức trong nhà trường.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 10

Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Thực tế cho thấy muốn HĐGD NGLL được hiệu quả thì tất cả các lực
lượng giáo dục và đoàn thể trong nhà trường phải tham gia tổ chức. Một mặt tạo
ra phong trào hoạt động cho trường lớp, khuyến khích học sinh hăng hái tham
gia, mặt khác BGH và các tổ chức đoàn thể có những chỉ đạo góp ý giúp chương
trình hoạt động hiệu quả hơn. Do đó GVCN phải tham mưu, xin ý kiến BGH về
tổ chức và các vấn đề liên quan khác khi cần thiết; mời BGH, giáo viên bộ môn
làm khách mời, cố vấn cho học sinh,…Đặc biệt là phối hợp với tổng phụ trách
đội và Đoàn thanh niên để tổ chức. GVCN cần chủ động đề xuất phối hợp tổ
chức hoặc hổ trợ để hoạt động của lớp thuận lợi nhất. Đồng thời cũng thường
xuyên trao đổi, kết hợp với các chi đội khác trong tổ chức các hoạt động. Cụ thể
là trao đổi rút kinh nghiệm với các GVCN lớp khác hoặc cho học sinh đi dự hoạt
động của các chi đội khác để học hỏi, rút kinh nghiệm.
1.5. Theo dõi, kiểm tra, điều chỉnh.
Kiểm tra theo dõi là việc rất cần thiết, điều này góp phần không nhỏ
để làm nên thành công cho hoạt động, nhất thiết phải kiểm tra theo dõi và nhắc
nhở thường xuyên. GVCN trực tiếp kiểm tra theo dõi, hướng dẫn học sinh cách
tổ chức, nói chuyện, phát biểu trước tập thể, …Từ việc kiểm tra theo dõi giáo
viên sẽ điều chỉnh, hướng dẫn học sinh chu đáo hơn về chương trình, chuẩn bị
của học sinh. Đặc biệt GVCN cần chú trọng điều chỉnh những kỹ năng cho
người dẫn chương trình, dẫn chương trình là cốt lõi của hoạt động, người dẫn
chương trình linh hoạt, xử lý tình huống tốt thì hiệu quả hoạt động sẽ cao hơn.
Muốn vậy, trong lớp chủ nhiệm giáo viên cần phân công hướng dẫn cụ thể cho
một vài học sinh có kỹ năng để dẫn chương trình, cho các em tập dợt và thường
xuyên điều chỉnh cho các em, gợi ý thêm một số tình huống nảy sinh trong hoạt
động để học sinh tập xử lý, từ đó hình thành kỹ năng cho các em.
2.Hệ thống, củng cố lại kiến thức hình học 6.

Sự quan tâm sâu sát của BGH là điều kiện thúc đẩy HĐGD NGLL đạt
hiệu quả hơn. Ngoài ra sự quan tâm đó còn giúp duy trì tốt các hoạt động của
trường, của lớp, tạo nên phong trào hoạt động sôi nổi trong trường học. BGH

Nguyễn Kim Phụng

Trang 11


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

cần có kế hoạch cụ thể về hoạt động ngoài giờ chung cho cả trường. Đây là việc
quan trọng vì nó ảnh hưởng đến phong trào chung của trường, của lớp. Có kế
hoạch cụ thể thì các lớp sẽ hoạt động đồng loạt, như thế hiệu quả mang lại sẽ
cao hơn. Đồng thời phải có kế hoạch kiểm tra, theo dõi, dự giờ hoạt động của
các lớp. Thực tế cho thấy bất kỳ hoạt động nào muốn đạt hiệu quả thì phải có sự
kiểm tra, theo dõi. Không những chỉ kiểm tra mà phải kiểm tra thường xuyên, có
như thế các lớp mới tổ chức hoạt động đều đặn và hiệu quả.
Ngoài kế hoạch chỉ đạo của Hiệu trưởng thì Hiệu trưởng có thể phân công
và giao mảng hoạt động này cho Phó hiệu trưởng hoặc Tổng phụ trách theo dõi
đôn đốc thực hiện. Mục đích của việc phân công này nhằm giúp cho việc kiểm
tra, đôn đốc được thường xuyên hơn, mang lại hiệu quả cao hơn
Đầu tư thêm cơ sở vật chất cho một số hoạt động chung. Thực tế ở trường
chưa có phòng đủ rộng ( hội trường) để tổ chức các hoạt động chung cho học
sinh, chưa có đủ các thiết bị cần thiết cho các hoạt động như giàn âm thanh,
chuông điện,… gây khó khăn cho việc tổ chức và không gây được hứng thú cho
học sinh khi tham gia hoạt động.
Tạo điều kiện hỗ trợ hoặc khen thưởng để động viên học sinh, giáo viên
cũng như những người phụ trách hoạt động này. Đây là việc làm cần thiết và
không thể thiếu, người phụ trách theo dõi phải chú ý đề nghị khen thưởng kịp

thời đối với giáo viên và học sinh tích cực trong công tác này, có như thế hoạt
động sẽ sôi nổi hơn. Đồng thời BGH cũng có thể tạo điều kiện phụ cấp thêm cho
những người phụ trách mảng công tác này nhằm phát huy hết trách nhiệm của
họ. Từ đó sẽ thúc đẩy phong trào chung ngày càng phát triển đi lên.
Lựa chọn người có năng khiếu ( hát, múa, kể chuyện, kĩ năng tổ chức trò
chơi,…) để đưa đi tập huấn về mảng công tác này. Hoạt động ngoài giờ đòi hỏi
nhiều kỹ năng về hát, múa, tổ chức trò chơi,…người đi tập huấn để hướng dẫn
lại phải biết để tiếp thu tối đa và hướng dẫn lại chính xác, đầy đủ. Như thế việc
tổ chức sẽ thu nhiều kết quả tốt.
Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động. Ngoài việc kiểm tra theo dõi
thường xuyên như đã nói ở trên thì cuối mỗi học kỳ, mỗi năm học cần phải kiểm

Nguyễn Kim Phụng

Trang 12


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

tra, tổng kết nhằm đánh giá lại kết quả hoạt động của các lớp, kết quả chung của
trường. Có khen thưởng và phê bình cụ thể để động viên tinh thần cũng như rút
kinh nghiệm hoạt động cho thời gian tới.
3.Phương pháp dạy học một số nội dung cụ thể Hình học 7.
Các tổ chức này ảnh hưởng phần lớn đến hiệu quả hoạt động và phong
trào của trường lớp. Việc tham mưu tốt và đề xuất kế hoạch hoạt động cụ thể cho
BGH là cần thiết. Không những thế còn phải trực tiếp tổ chức hoặc điều khiển
các hoạt động chung, ủng hộ hoặc vận động ủng hộ kinh phí hoạt động cho các
lớp, phối hợp, tham mưu với xã Đoàn và các tổ chức khác tổ chức vui chơi văn
nghệ, trò chơi dân gian, hoặc cắm trại,…cho học sinh. Có thể vận động học sinh
tham gia quét dọn trường lớp, làm vệ sinh đường làng ngõ sớm nhằm giáo dục ý

thức học sinh và phát động phong trào ở địa phương.
4. Hướng dẫn học sinh học tập ở nhà.
4.1.Chuẩn bị:
Trước tiên phải họp lớp để phân công chuẩn bị. Giáo viên chủ nhiệm nêu yêu
cầu, mục tiêu cần đạt được trong hoạt động. Từ đó dặn dò học sinh chuẩn bị, cần
chú ý một số điểm sau:
- Đối với lớp 6: Đây là lớp đầu cấp Trung học cơ sở, các em còn nhiều bở ngỡ
với cấp học mới, với thầy cô, bạn bè,… thì giáo viên phải là người cố vấn tích
cực, không nên giao phó hết cho các em. Sau khi phân công còn phải hướng dẫn
tỉ mĩ cách làm để học sinh quen dần với việc tổ chức hoạt động.
- Đối với lớp 7: học sinh quen dần với việc tổ chức hoạt động, tuy nhiên kinh
nghiệm tổ chức chưa nhiều. Ở lớp này giáo viên cố gắng động viên các em tự
chuẩn bị nhiều hơn, phát huy vai trò của các em nhiều hơn, để sang những năm
tiếp theo các em có thể tự tổ chức được. Mức độ trợ giúp của giáo viên đối với
lớp 7 là khoảng 80%.
- Đối với các lớp 8, 9: Đa số các em điều nắm được cách thức tổ chức hoạt
động, có được một vốn kinh nghiệm khá đầy đủ cho bản thân. Tuy nhiên do đặc
điểm sinh lí lứa tuổi (tuổi dậy thì) nên các em thường chưa quyết đoán, thiếu tự
tin, có khi còn giận hờn khi giáo viên dặn dò góp ý. Do đó GVCN cần khéo léo,

Nguyễn Kim Phụng

Trang 13


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

góp ý nhẹ nhàng, động viên các em chuẩn bị tốt dù là những việc nhỏ nhất, chú ý
phát huy vai trò chủ động sáng tạo của học sinh, dần dần để học sinh tự tổ chức
các hoạt động. Mức độ trợ giúp của giáo viên cũng nên giảm dần: lớp 8 khoảng

60%, khoảng 30% đối với lớp 9.
4.2.Hình thức tổ chức:
Có nhiều hình thức tổ chức hoạt động ngoài giờ cho học sinh, tuỳ thuộc
vào nội dung hoạt động mà có thể tổ chức trong phòng hoặc ngoài trời; hoặc tổ
chức kết hợp với liên hoan, dã ngoại,… Chẳng hạn: hoạt động “Ôn lại truyền
thống nhà trường”, “Lễ giao ước thi đua”,… có thể tổ chức trong phòng cho
long trọng. Các hoạt động thế này nhất thiết phải có khách mời là BGH hoặc GV
để học sinh thấy rõ sự long trọng khi tổ chức. Các hoạt động như “ Trò chuyện
về tình yêu, tình bạn”, “ Thi văn nghệ”, “Trò chơi”,… có thể tổ chức ngoài trời,
hoạt động về “tìm hiểu lịch sử địa phương” có thể tổ chức kết hợp với việc tham
quan một di tích lịch sử nào đó của địa phương, hoạt động “ văn hoá trong ăn
uống” có thể tổ chức kết hợp với buổi liên hoan nào đó của lớp,…
Mặc dù tổ chức với hình thức nào đi nữa nhưng quan trọng là giáo viên
phải cố gắng hướng học sinh vào hoạt động, khuyến khích động viên các em
tham gia, tạo cho các em niềm vui và sự ham muốn hoạt động, những lời khen
của giáo viên, những món quà ý nghĩa của tập thể lớp,… có tác dụng rất tốt
trong những trường hợp này.
Ngoài việc tổ chức theo lớp học thì có thể tổ chức theo nhóm học sinh,
hoặc theo khối lớp, hoặc phối hợp với Đội thiếu niên, Đoàn thanh niên để tổ
chức,…Chẳng hạn hoạt động “ Thi viết, vẽ về thầy cô giáo nhân ngày 20-11” có
thể tổ chức theo khối lớp, GVCN các lớp cần họp bàn và hướng dẫn học sinh
chuẩn bị,…
4.3.Phương pháp tổ chức:
4.3.1/ Phương pháp thảo luận
Thảo luận là một dạng hoạt động mà trong đó các thành viên đều giải quyết
một vấn đề cùng quan tâm nhằm đạt tới một sự hiểu biết chung. Thảo luận giúp
học sinh kiểm chứng ý kiến của mình, có cơ hội để làm quen với nhau, để hiểu

Nguyễn Kim Phụng

Trang 14


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

nhau hơn. Khác với dạy học, thảo luận trong HĐGD NGLL là dựa vào trao đổi ý
kiến giữa các em học sinh với nhau về một chủ đề, một tình huống nảy sinh
trong hoạt động hay một nhiệm vụ được giao. Tuỳ từng hoạt động cụ thể, có thể
tổ chức cho học sinh thực hiện thảo luận theo nhóm lớn (cả lớp) hoặc nhóm nhỏ
(tổ hoặc nhỏ hơn).
Thảo luận nhóm nhỏ được sử dụng khi cần khuyến khích sự tham gia suy
nghĩ và phát biểu tích cực của mọi thành viên. Trong nhóm nhỏ, mỗi học sinh có
cơ hội tham gia nhiều hơn. Các thành viên cũng tự nhiên và tự tin hơn khi tham
gia bàn luận trong nhóm nhỏ so với trong nhóm lớn. Nhóm nhỏ được sử dụng
khi vấn đề đưa ra cần được bàn luận sâu sắc và kỹ lưỡng, sử dụng nhiều kiến
thức và kinh nghiệm để đánh giá, kết luận về một vấn đề, hay sáng tạo ý tưởng
mới.
4.3.2/ Phương pháp giao nhiệm vụ
Đây là phương pháp thường được dùng trong nhóm các phương pháp giáo
dục. Giao nhiệm vụ là đặt học sinh vào vị trí nhất định buộc các em phải thực
hiện trách nhiệm cá nhân. Giao nhiệm vụ cũng là tạo cơ hội để học sinh thể hiện
khả năng của mình là dịp để các em được rèn luyện nhằm tích luỹ kinh nghiệm
cho bản thân.
Trong việc tổ chức HĐGD NGLL, giao nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ lớp
sẽ tạo nên thế chủ động cho các em khi điều hành hoạt động. Điều đó sẽ giúp
phát triển tính chủ động, sáng tạo, khả năng ứng đáp trong mọi tình huống của
học sinh. Cán bộ lớp sẽ chủ động hơn trong việc phân công nhiệm vụ cho từng
tổ, nhóm, cá nhân với phương châm “lôi cuốn tất cả mọi thành viên trong lớp”
vào việc tổ chức thực hiện hoạt động.
Vì thế, muốn giao nhiệm vụ có kết quả, giáo viên cần hình dung được

những việc phải làm, gợi ý cho học sinh và yêu cầu các em phải hoàn thành tốt.
Khi giao nhiệm vụ, cố gắng đảm bảo phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, với khả

Nguyễn Kim Phụng

Trang 15


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

năng của các em. Không yêu cầu quá mức gây lo lắng, hoang mang trong học
sinh.
4.3.3/ Phương pháp trò chơi
Hoạt động vui chơi có nhiều hình thức rất đa dạng, nhưng cốt lõi của nó là
các dạng trò chơi. Hoạt động trò chơi có nguồn gốc từ xã hội. Nó phản ánh các
loại hình hoạt động lao động khác nhau của xã hội và làm thay đổi mục đích của
chúng.
Phương pháp trò chơi có thể sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau
của HĐGD NGLL như làm quen, cung cấp và tiếp nhận tri thức, đánh giá kết
quả, rèn luyện các kỹ năng và củng cố những tri thức đã được tiếp nhận. Phương
pháp trò chơi có những thuận lợi như : phát huy tính sáng tạo; hấp dẫn và gây
hứng thú cho học sinh; giúp cho học sinh dễ tiếp thu kiến thức mới; giúp chuyển
tải nhiều tri thức của nhiều lĩnh vực khác nhau; tạo được bầu không khí thân
thiện; tạo cho học sinh tác phong nhanh nhẹn ...
Vì vậy, tổ chức cho học sinh vui chơi là một loại hình HĐGDNGLL phổ
biến và có ý nghĩa tích cực, đặc biệt là đối với học sinh vùng đảo, điều kiện vui
chơi của các em còn hạn chế. Nếu giáo viên quan tâm đúng mức sẽ mang lại
hiệu quả cao trong giáo dục.
4.3.4/ Phương pháp tổ chức hoạt động giao lưu
Giao lưu là một hình thức tổ chức giáo dục nhằm tạo ra các điều kiện cần

thiết để cho học sinh được tiếp xúc, trò chuyện và trao đổi thông tin với những
nhân vật điển hình trong các lĩnh vực hoạt động nào đó. Qua đó, giúp cho các
em có được những nhận thức, tình cảm và thái độ phù hợp, có được những lời
khuyên đúng đắn để vươn lên trong học tập, rèn luyện và hoàn thiện nhân cách.
Giáo viên nên cố gắng liên hệ những gương tốt điển hình ở địa phương
để làm khách mời cho các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Phương pháp
này mang lại hiệu quả giáo dục khá cao.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 16


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

4.3.5/ Phương pháp giải quyết vấn đề
Phương pháp giải quyết vấn đề là con đường quan trọng để phát huy tính tích
cực của học sinh. Vấn đề là những câu hỏi hay nhiệm vụ đặt ra mà việc giải quyết
chúng chưa có quy luật sẵn cũng như những tri thức, kỹ năng sẵn có chưa đủ giải
quyết mà còn khó khăn, cản trở cần vượt qua. Vấn đề khác nhiệm vụ ở chỗ khi giải
quyết một nhiệm vụ thì đã có sẵn trình tự và cách thức giải quyết, cũng như những
kiến thức kỹ năng đã có đủ để giải quyết nhiệm vụ đó. Tình huống có vấn đề xuất
hiện khi một cá nhân (hoặc nhóm) đứng trước một mục đích muốn đạt tới, khi biết
một nhiệm vụ cần giải quyết nhưng chưa biết bằng cách nào, chưa đủ phương tiện
(tri thức, kỹ năng ...) để giải quyết. Giải quyết vấn đề thường được vận dụng khi
học sinh phải phân tích, xem xét và đề xuất những giải pháp trước một hiện tượng,
sự việc nảy sinh trong quá trình hoạt động.
4.3.6/ Phương pháp tình huống
Có thể nói phương pháp xử lý tình huống là phương pháp điển hình của
phương pháp giải quyết vấn đề, phương pháp sắm vai và ngay cả phương pháp

trò chơi. Ở đây, học sinh được đặt mình vào trong các tình huống có vấn đề gắn
với thực tiễn, đòi hỏi phải có những hành động cụ thể đưa ra phương án giải
quyết. Do vậy trong các HĐGD NGLL, có thể có các tình huống thực tế nảy
sinh cần được xử lý kịp thời (như học sinh thảo luận lạc đề; bí không trả lời
được vấn đề đặt ra; vấn đề đặt ra không phù hợp với thực tiễn ...) hoặc có những
tình huống có vấn đề được tạo ra (như tình huống tiểu phẩm để sắm vai, các trò
chơi...) nhằm giúp học sinh có cơ hội rèn luyện các kỹ năng tìm phương án giải
quyết các tình huống.
Vận dụng phương pháp xử lý tình huống trong các HĐGD NGLL là rất
cần thiết và quan trọng làm phong phú thêm tính hấp dẫn của các hoạt động và
mang lại hiệu quả cao cho các hoạt động.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 17


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

4.3.8/Phương pháp tổ chức hội thi:
Phương pháp này thường rất hấp dẫn và thu hút nhiều học sinh
tham gia, đạt hiệu quả cao trong việc tập hợp, giáo dục và phát triển định hướng
giá trị cho tuổi trẻ. Ví dụ như: Hội vui học tập; Hội thi học sinh thanh lịch; Hội
thi khéo tay hay làm,…
Ngoài ra còn có nhiều phương pháp như: phương pháp đóng vai; phương
pháp câu lạc bộ, phương pháp diễn đàn,… Tùy vào tình hình thực tế mà áp dụng
cho phù hợp.
GVCN cần chú ý thêm:
Đối với các trường học vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo thì điều kiện vui
chơi, giao lưu của các em chưa nhiều. Do đó khi cụ thể hóa các hoạt động giáo

viên cần tập trung nhiều vào phương pháp trò chơi để giúp các em vừa chơi, vừa
học; sử dụng thêm phương pháp giải quyết vấn đề, xử lí tình huống, tổ chức hội
thi để các em tích cực hơn đồng thời cũng giúp các em tích lũy thêm được vốn
sống, vốn kinh nghiệm, khắc sâu những tri thức đã học được.
Thường việc tổ chức một hoạt động nên theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hoạt động:
-Họp lớp ( họp GVCN nếu tổ chức hoạt động chung) để nêu yêu cầu và
phân công chuẩn bị; thông báo ngày kiểm tra và ngày hoạt động.
-Kiểm tra sự chuẩn bị: Ban tổ chức họp kiểm tra ( nếu tổ chức ở lớp thì
GVCN cùng với Ban tổ chức trong lớp kiểm tra, hướng dẫn chuẩn bị bổ
sung) về chương trình và các phương tiện cần thiết cho hoạt động.
-Chạy thử chương trình hoặc một số mục trong chương trình (nếu cần).
Bước này quyết định phần lớn hiệu quả HĐGD NGLL. Giáo viên
nên cho học sinh thảo luận bàn bạc xem nên tổ chức thế nào? Cần chuẩn
bị gì? Sau khi phân công cụ thể thì phải kiểm tra, đôn đốc hoàn tất chuẩn
bị.
Bước 2: Tổ chức hoạt động.
Khi tiến hành hoạt động thì nên để cho học sinh chủ động hoàn
toàn, giáo viên chỉ theo dõi nhằm phát huy tính chủ thể của học sinh trong

Nguyễn Kim Phụng

Trang 18


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

hoạt động, xử lí tình huống,… Khi thật sự cần thiết thì giáo viên có thể
nhắc nhở, động viên học sinh làm tốt hơn.
Bước 3: Rút kinh nghiệm sau hoạt động.

Nhìn lại quá trình tổ chức hoạt động xem mặt nào làm tốt, mặt nào
chưa tốt, từ đó rút kinh nghiệm về các mặt:
- Chuẩn bị
-Ý thức tham gia của học sinh
-Kết quả đạt được sau hoạt động,…

III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Khi áp dụng những giải pháp đã nêu, bản thân giáo viên chủ nhiệm tôi
nhận thấy mình hoàn thiện hơn rất nhiều, tích luỹ được nhiều kinh nghiệm hơn
trong công tác chủ nhiệm. Qua trao đổi hướng dẫn các em trong các hoạt động,
thì GVCN gần gũi hơn với học sinh, nắm bắt kịp thời nguyện vọng, mong muốn
của các em, từ đó tác động giáo dục kịp thời mang lại hiệu quả giáo dục cao
hơn.
Về phía học sinh, sau khi áp dụng một số sáng kiến vào lớp 8A trường PTCS
An Sơn thu được nhiều kết quả tích cực:
1/ Về đạo đức:
- Còn dưới 10% học sinh lớp ra đường nói tục, chửi thề
- Đa số học sinh lễ phép hơn rất nhiều, biết chào ba mẹ khi đi học cũng như về
nhà; tất cả học sinh đều chào hỏi thầy cô khi gặp trên đường.
- Tình trạng học sinh nói chuyện với bạn bè thường dùng những từ ngữ khiếm
nhã; chửi nhau giảm hẳn, không có tình trạng đánh nhau gây mất đoàn kết bạn
bè, lớp học đoàn kết hơn trước.
2/ Về học tập:
- Tỉ lệ học sinh có biểu hiện chán học, không thích đến trường, cho rằng đến
trường học chẳng có gì vui, vì học yếu nên muốn nghỉ học giảm hẳn ( còn dưới

Nguyễn Kim Phụng

Trang 19

Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

15%), khoảng 60% ý thức được học là cần thiết. Hầu hết các em đều có cố
gắng trong học tập.
3/ Về hoạt động phong trào văn- thể- mĩ
- Thông qua các hoạt động chung học sinh đã ý thức tốt hơn các lợp ích tập thể,
có ý thức lao động , học tập vì tập thể.
-100% học sinh tham gia các phong trào đưa ra, trong đó trên 80% tham gia
nhiệt tình.
-Đa số học sinh mạnh dạn hơn, tự tin hơn khi tham gia các phong trào văn
nghệ, phát biểu trước tập thể lớp, trước đám đông,…
- Một số học sinh đã tổ chức và quản được các trò chơi tập thể,…
4/ Về các mặt khác:
- Ý thức tự quản lớp tốt.
- Ý thức vệ sinh tốt hơn.
- Học sinh thiếu nhiệt tình trong lao động, vệ sinh giảm hẳn (còn dưới 10%)
- Học sinh quen dần với việc học tập, hoạt động theo kế hoạch đề ra.
-Các hoạt động của học sinh đi vào nề nếp, hoạt động hiệu quả hơn và đều đặn
hơn.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 20


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

PHẦN KẾT LUẬN
I. TÓM LƯỢC CÁC GIẢI PHÁP

Sáng kiến chủ yếu tập trung các giải pháp và những kinh nghiệm trong
công tác chủ nhiệm trong việc tổ chức HĐGD NGLL như việc tổ chức lớp, phân
công, kiểm tra theo dõi, mức độ hổ trợ của giáo viên cho học sinh, hình thức tổ
chức, phương pháp tổ chức,… Đồng thời đề ra những kiến nghị đến BGH, các tổ
chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường nhằm duy trì và nâng cao hiệu quả hoạt
động góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh trung học
cơ sở. Sáng kiến kinh nghiệm sẽ được áp dụng tốt và mang lại hiệu quả cao hơn
nếu GVCN có một số năng khiếu tổ chức, hướng dẫn và đầu tư nhiều thời gian
hơn cho công tác này. Phần cuối đề tài là phụ lục trình bày thêm cách tổ chức và
chương trình một số hoạt động giáo dục ngoài giờ theo chủ điểm và ngoại khoá
dùng làm tài liệu tham khảo cho giáo viên.
II. Ý NGHĨA CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM VÀ PHẠM VI ÁP
DỤNG
Đề tài dùng làm tài liệu trao đổi rút kinh nghiệm và áp dụng cho cấp học
Trung học cơ sở tại các trường PTCS An Sơn, có thể dùng làm tài liệu tham
khảo cho GVCN lớp đang công tác tại các trường THCS trên địa bàn huyện
đảo, trong điều kiện vui chơi, giao lưu của học sinh còn hạn chế.
Bước đầu, đề tài chỉ được thực hiện và áp dụng tại trường PTCS An Sơn,
mang lại một số hiệu quả tích cực trong công tác chủ nhiệm. Tuy nhiên, vì sự
phối hợp giữa các GVCN còn hạn chế, và đối tượng nghiên cứu còn bó hẹp
trong phạm vi một trường học nên đề tài còn một số vấn đề cần nghiên cứu
thêm. Hy vọng rằng qua việc áp dụng vào thực tế GVCN sẽ rút ra được nhiều
kinh nghiệm từ đó sẽ tạo ra được một tài liệu tham khảo chung hoàn chỉnh
hơn cho giáo viên làm công tác chủ nhiệm.
III. NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM, KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT
Trong quá trình nghiên cứu áp dụng các giải pháp trên có thể rút ra những
bài học như sau:

Nguyễn Kim Phụng

Trang 21


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

- Ban giám hiệu nhà trường cần quan tâm sâu sắc đến hoạt động này, xem hoạt
động này là hoạt động chính song song với hoạt động giảng dạy và học tập. Phải
giao trách nhiệm cho người phụ trách và GVCN phải là người chịu trách nhiệm
chính về hoạt động của các lớp. Cần có kế hoạch hoạt động và kiểm tra cụ thể,
thường xuyên kiểm tra, dự giờ hoạt động. Cuối cùng phải có họp sơ kết thường
xuyên cũng như định kỳ để khen thưởng và phê bình kịp thời.
- GVCN là người có vai trò rất quan trọng trong HĐGD NGLL. Thực tế cho
thấy sự nhiệt tình và trách nhiệm của GVCN ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả
hoạt động. HĐGD NGLL đòi hỏi GVCN đầu tư rất nhiều thời gian và công sức,
bên cạnh đó phải thường xuyên học hỏi để nâng cao kỹ năng, kinh nghiệm tổ
chức. Có như thế mới hướng dẫn học sinh hoạt động chính xác, đúng yêu cầu.
Mặt khác khâu tổ chức lớp học ngay từ buổi đầu là điều kiện thuận lợi cho việc
tổ chức hoạt động, giúp giáo viên giảm bớt được khó khăn và hoàn thành tốt hơn
công tác chủ nhiệm của mình. Đối với các kỹ năng hát, múa nếu GVCN trực tiếp
hướng dẫn gặp khó khăn thì tuỳ điều kiện cụ thể có thể nhờ giáo viên khác hoặc
các tổ chức khác trong và ngoài nhà trường hỗ trợ.
- Việc tổ chức và duy trì hoạt động cần duy trì mọi lúc mọi nơi, phối kết hợp cả
trong và ngoài nhà trường . Phối hợp với các đoàn thể khác ở trong xã , xóm
đồng thời có gặp gỡ trao đổi và bàn biện pháp giải quyết xây dựng tốt phong
trào.
- Nhà trường cần phối hợp với địa phương để khuyến khích, khơi dậy phong trào
của địa phương.
Từ thực tế công tác và qua quá trình nghiên cứu các giải pháp trên áp
dụng vào lớp chủ nhiệm tôi có một số kiến nghị, đề xuất gửi đến các cấp lãnh
đạo như sau:

- Để HĐGD NGLL có hiệu quả, đề nghị có sự chỉ đạo, hướng dẫn thống
nhất của các cấp quản lí giáo dục nhằm tạo ra phong trào hoạt động của các
trường THCS nói riêng và trên địa bàn huyện nói chung. Cuối học kỳ hoặc cuối
năm nên có sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, phê bình khen thưởng kịp thời.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 22


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

- Cần tăng cường đầu tư một số trang thiết bị cần thiết cho các hoạt động
chung.
- Đề nghị các Đoàn thể trong và ngoài nhà trường cần phối hợp chặt chẽ
hơn nhằm mang lại hiệu quả giáo dục toàn diện như mục tiêu đề ra.
- Đề nghị các cấp quản lý xem xét và thường xuyên mở các lớp tập huấn
kỹ năng tổ chức HĐGD NGLL cũng như những kỹ năng hát múa cơ bản, kể
chuyện, … phục vụ hoạt động giáo dục ngoài giờ. Ở mỗi trường cần cử 2-3 giáo
viên có năng khiếu để tập huấn. Giáo viên có năng khiếu sẽ tiếp thu đầy đủ hơn,
từ đó việc triển khai lại sẽ chính xác hơn, như thế việc tổ chức HĐGD NGLL
trong trường trung học cơ sở sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
Cuối cùng xin chân thành cảm ơn BGH trường PTCS An Sơn cùng các
em học sinh lớp 8A trường PTCS An Sơn đã tạo điều kiện thuận lợi và hợp tác
để tôi hoàn thành đề tài của mình.
Trên đây là một số sáng kiến mà qua một năm công tác tôi đã áp dụng và
tích luỹ được. Mặc dù có nhiều cố gắng nhưng chắc chắn không khỏi sai sót. Rất
mong quý thầy cô quan tâm góp ý để sáng kiến được hoàn thiện hơn.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 23


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Tài liệu tham khảo
1. Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học-Bộ GD &ĐT: Nguyễn Hữu
Châu, Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục THCS Giáo dục ngoài giờ
lên lớp, 2007. ( 143 trang)
2. Sách giáo viên HĐGD NGLL lớp 6, 7, 8, 9.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 24


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

Phụ lục
A- CHƯƠNG TRÌNH HOẠT ĐỘNG CHỦ ĐIỂM THÁNG 11
CHỦ ĐIỂM THÁNG 11

TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO
Hoạt động 1: (Tổ chức chung cho khối lớp trung học cơ sở)
THI SÁNG TÁC THEO ĐỀ TÀI “ CÔNG ƠN THẦY CÔ GIÁO”
I. MỤC TIÊU
- Giúp HS khắc sâu những biểu tượng cao đẹp về thầy cô giáo, về tình
nghĩa thầy trò.
- Có thái độ tôn trọng nghề dạy học, biết ơn thầy cô giáo

- Rèn cho HS kỹ năng viết, vẽ để phát huy năng lực sáng tạo và khả năng
thẩm mỹ của HS
II.NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC HOẠT ĐỘNG
1)Nội dung:
- Bài thơ, văn, trang, ảnh do học sinh sáng tác, vẽ hoặc chụp… về công ơn
thầy cô giáo.
2)Hình thức:
- Thi viết, vẽ, giới thiệu sản phẩm giữa các lớp trong khối.(tổ chức ngoài
trời)
- Văn nghệ xen kẻ.
III. HOẠT ĐỘNG
1)Chuẩn bị:
a/ Phương tiện:
- Mỗi lớp tham gia thi sáng tác (ít nhất là 3 tác phẩm)
- Một số tiết mục văn nghệ về thầy cô giáo ( mỗi lớp chuẩn bị 2-3 tiết mục)
- Giấy rô ki, bút lông, bút chì,..
- Phần thưởng.
- Âm thanh, nhạc công,…
b/ Tổ chức:

Nguyễn Kim Phụng

Trang 25


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

-

Người phụ trách chung họp các giáo viên chủ nhiệm bàn cách thức tổ

chức, phân công ban tổ chức và hướng dẫn học sinh mỗi lớp chuẩn bị.

- Dẫn chương trình:
- Ban giám khảo:
- Trang trí, kê bàn ghế: ..
2)Chương trình hoạt động:
-Ổn định
+Văn nghệ
+Trò chơi
-Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu.
-Giới thiệu nội dung, hình thức và nêu yêu cầu hoạt động.
-Đội chơi và Ban giám khảo về vị trí. (Mỗi lớp là một đội chơi: 4-5 học
sinh đại diện lớp)
-Tiến hành thi giữa các lớp:
*Đội chơi tự giới thiệu về đội mình
*Vòng 1. Thi sáng tác
+DCT giới thiệu hình thức thi và thang điểm, cho các đội
tiến hành thi.
( có thể tác phẩm được chuẩn bị trước, đội chơi chỉ nộp bài
cho BGK và trình bày, giới thiệu tác phẩm của đội mình)
+BGK nhận xét, cho điểm.
*Vòng 2. Thi vẽ tranh
+Các đội nhận giấy, bút và vẽ theo chủ đề trong thời gian
quy định của Ban tổ chức.
+Ban giám khảo nhận xét cho điểm từng đội.
*Vòng 3. Thi thuyết trình.
+Đội chơi bốc thăm vấn đề mình phải thuyết trình. (Các câu
hỏi này Ban tổ chức cho lớp lớp biết và chuẩn bị trước; khi
thuyết trình thì không cầm giấy)
+BGK nhận xét cho điểm.

Nguyễn Kim Phụng

Trang 26


Sáng kiến kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng dạy học môn Hình học 7”

-Văn nghệ xen kẻ.
-Công bố kết quả, phát giải thưởng.
-Phát biểu của đại biểu
-Phát biểu kết thúc.

B-CHƯƠNG TRÌNH TRÒ CHƠI NGOÀI GIỜ CHO HỌC SINH.
CHƯƠNG TRÌNH TRÒ CHƠI HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LỚP 8A
---***--I.MỤC TIÊU
-Tạo sân chơi tích cực, khuyến khích học sinh chơi vui để học.
-Tạo sự gắn bó đoàn kết giữa các học sinh.
-Rèn cho HS kỹ năng tổ chức trò chơi,….
II.HÌNH THỨC
Sinh hoạt ngoài trời
III.CHƯƠNG TRÌNH.
1. Ổn định
2. Tập trung lớp ra sân và kết thành vòng tròn :cả lớp hát một số bài hát để
nối vòng và ổn định vị trí.
a.Bài: NỐI VÒNG:
Cùng nắm tay nhau làm nên một vòng thật tròn
Rồi ta cùng vui cùng múa cùng ca
Nào nắm tay nhau làm nên một vòng thật tròn
Vòng tay thân ái giữ cho bền lâu.

b.Bài: ĐI MỘT VÒNG
Đi một vòng. Đi thật nhanh, ta bước đi cho đều, 1-2-3-4, 4-3-2-1.
(Học sinh vừa hát vừa đi theo. Có thể thay từ đi bằng các từ ra, vô, quay để
học sinh làm theo cho vui)

Nguyễn Kim Phụng

Trang 27