Nghiên cứu ứng dụng và đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi đặt catheter ổ bụng để lọc màng bụng trong điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối

1

T VẤ

Ề

( TMGĐC)
T

M
ế

,1%

BTMGDC

[1] T

ế

TMGĐC [2],

[3].

Đ

(BN)

ế

[4 T

í

ế

,

,

,

V [5

ế

,

ế

ế

ọ

ơ

,

T

ế

ò

ơ

é

V

ọ

M

ọ

ế
32% [7],

,

M

[6],
ế 50% [8],

,C
n nay là 81% [9]. T

V

ọ

ế

C íM

ế

,

ọ

ẽ

,

é

ế khác

,

ơ

và

ọ

é

ọ

ẩ

[11].
(PTNS)

[10]. Đ
ọ


2

các trung tâm

ơ

ế

ế

,

, ò

ơ
T

V

ò

ế
C

ế

ơ

ế

[11],[12],[13]

PTNS

y

ế

ơ

T V

[14],[15],[16]

PTNS và PTM [17],[18]

ế

o cho phép

ế

ế

ơ

ơ

ơ

ế

,

ế
PTM,

ế

ế

ò
PTNS

ế
khi mà PTM

ế

PTNS

ò

ơ

ế

?

ế

:

V

i soi

trong

1. Nhận xét một số đặc điểm kỹ thuật của ph u thuật nội soi đặt catheter
ng để lọc màng ng trong điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối tại
khoa ngoại t ng hợp Bệnh viện Bạch Mai
2. Đánh giá kết quả của phương pháp ph u thuật nội soi đặt catheter
ng để lọc màng ng trong điều trị suy thận mạn giai đoạn cuối có so
sánh với kết quả của phương pháp ph u thuật mở.


3

Chƣơng 1
TỔ

QU

1.1. Bệnh thận mạn và suy thận mạn giai đoạn cuối
1.1.1. Chẩn đoán ệnh thận mạn và suy thận mạn giai đoạn cuối
ọ

M (

G -2012)

improving global outcomes)

ẩ

u [19]:

(Kidney disease
ẩ

í
é

C

ẩ

ẩ

í :

-C

ơ

é

,[

mmol

(

)
C

(

C

]).

ọ

ế
ẩ

C
-G

é
ọ

(MLCT)

ế

,

2

ế

ơ
M CT

(
ế

C

í M CT tính

+

C
M

ọ

:

-Gault
í

140  AW  k
Pcre

V)


4

T

í

W C

í
, ,

Pcre

ế

ế

í
í

M

( )

ọ

M

í

,

í

ế

,

)-0,329 x (0,993)

ế
ọ

í

ọ
,ế
ế

ế

,

)-0,411 x (0,993)

ọ
T

í

-G

ế

ơ

í

,

)-1,209 x (0,993)
ọ

, ế

(

í
ế

(

ế
ế

(T)-0,203 ,

)-1,154
)

ế

(

)

(ế
C

(

ế

,

)-1,209 x (0,993)
M CT
í

M

V
ế ế

ế
ơ

2

(m )

ọ

ế

+

C

1/2

)

(M
/1,73 m2

í

)

T

(

,

(

N

í

2

+C
MLCT

( ế

μ

í h da

[C

,

í

ế
é

ò

é

[20].
MLCT

M
í
[3].

é

í


5

1.1.2. Các giai đoạn của

ệnh thận mạn:

M

ọ

ọ

í

[19]:

Bảng 1.1. Giai đoạn ệnh thận mạn tính theo mức lọc cầu thận
Biểu hiện

Giai

MLCT
2
(ml/phút/1,73m )

đoạn
T

Chỉ định điều trị
Cẩ

ơ

ế

ọ

1

,

ế

ơ

,
ế

T

ơ
ẹ

2

làm
ọ

60–89

ế
ế

ơ,
ế

G

3

ọ

G
ọ

4

ọ

30–59

Cẩ

15–29

C ẩ

ơ
ế

S

5

ế

ế(ế
)

<15

1.1.3. Các iến chứng của ệnh thận mạn giai đoạn cuối
-T

ế

í
,

ế

T

ế

ế

ế
,

[21] T ế
í
ò

ế

ế

í

ơ

)T
-C

(

ế

ế

:C

TMGĐC
TMGĐC
ế

.

ơ

[21].
ơ


6

+

ế

TMGĐC T

ế

ẽ

ơ

ế

.

+

S
C ẩ

ơ
ế

,

ế

.

+
V
ơ

ế

ẹ

ế

C ẩ

.
ẩ

+V
ẽ

S
ế

ẩ

,

+

ọ

T
-

,

2

,

V

MLCT
ò

ế

ơ
-C

ế

-C

ế

.
,

:

ế
, BN

+V
ỏ

,

ế

ò
BN

+
BN

TMGĐC

,

,

,
-C

,

ế

u sulfat,phosphat, acid uric..

T
T

:

,

ẽ
T


7

T

ế

í

é

.

ẩ

1.1.4. Các phương pháp điều trị thay thế thận
V
ế

ế
ơ

1.1.4.1. Phương pháp thận nhân
tạo
-C

ơ

,ọ

é

ơ

TMGĐC
ơ

Đ

ọ

ế

ọ

V

ò

ơ

í

ơ

ẩ

ọ,

ế

,

ế

ơ

Các BN

ỳ

ẽ
í

V

.

là

-T
ọ,

BN

ọ

ơ

ơ

ơ

ơ

ơ

,

é

ò

,

C

ọ

,

,

ẽ

ế

ọ
ế

í

ọ

ọ,
-Đ

S
ọ,
ọ

TMGĐC

ọ
ế

ơ ọ


8

1.1.4.2. Ghép thận
-Gé
ơ

Đ

,

ọ

ơ

-T

ò

TMGĐC

ơ

é

é

ế

é

V

.

ế

ế

é

Đế

é
,

ế
V

C

ế

ơ

ế

T

í

ế

é

1.2

V
é

é

ơ

é

ơ

ọc màng

ế

é

é

- Có

T

Đ

.

ế

ơ

ụng

1.2.1. hái niệm lọc màng

ng

ọ

ọ

ơ

ca

L

é

,

ơ

,

ọ

ỏ

ẽ

í
1.2.2. ơ lược giải ph u và sinh l của ph c mạc
1.2.2.1

nh ngh

p
h

ạ

ò

ọ
ọ

,
(

)

í


9

í

ế

ơ

é

,

,

,

ọ ế
ế

í

ơ

,

2

ế

cm2,
ơ
í
ọ
1.2.2.2. á th nh ph n
Bao

.D

ơ
í

[22
ơ

ọ
2

ph

,

í

[10],[23].

ạ
,

- Mạ n i:
(MNL)

ỏ M

ế

,

é

ơ

MNL

í

,

í
ơ
ọ

[24],[25].
Gan

Đ

Túi cùng Douglas

M

Hình 1.1. Mạ n i lớn [25]


10

- â

h ng

ế

ế

,
ế

ơ
ò,

Đ

ơ

(

)

[26],[27].
- Mạ tr o:
ế

,

,

M

[22].

1.2.2.3. Ph

ạ

hung hậu

-M
ế í
ế

sang

í

(

(

í
C

)

ế

)

ế

ế

ế

ế
,

ế

,

ế

ẹ

ế

ẹ
ế

-

ò

[28].
ế

í

,

S

ế

[29].
1.2.2.4. Phân h
u

ng

ọ
,

M
ế


11

5 khu:

í

ng ngang (

),

í

(
ò

é

)

ọ

C
,

,

ơ
[29].
é

M

ò

é

ọ

ỏ

ế

ọ
ò
M

Khoang phía

ọ

[23].

ỏ

T

ỏ

M
í

ngang

M

T u

tràng ngang bên trái

khung
M

sigma

Hình 1.2. á

ho ng

1.2.2.5.u tạo

ph

ng v sự di hu ển

d h trong

ng [25]

ạ
,

ế,

ế

ế
ế

-

[30].

,
T

ơ

ò
ò


12

1.2.2.6. inh l

ph

ạ
,

ế

í
ế

ơ

[31

ò
-M

í

í

í

,

ò

,
ế
ò

ò

ọ

M

ế

[22].
-

é
ế

,

ò

ọ
,

é

C

ọ

ọ

ọ
ế

[30 C
ỏ

í

ế

ọ [32]:
,

ỏ

-40nm

M
(
C
í

ò

-

C

ọ

ỏ

Hình 1.3. á loại lỗ lọ
í

)

ph

ạ [32]

,

.
ỏ
creatinin, Na+, Cl-.
ỏ

í

-

,

í

,

é

ỏ
é

,
.


13

T

ỏ

í

[33].
+S

ọ

ẩ

S

ẩ
ọ,
+

ế

, Cl-

ọ
ế ơ

ơ

1.2.2.7. ánh giá hứ năng lọ
Đ

ph

ơ

ơ

ọ [34].

ạ

ọ
é
(

T

T) [35]. V

giá này thì v

,

cao, trun

o ẽ
(

)

ò

[31],[32],[33
é
ơ (ọ
ế

ơ
)

í

ơ [33],[34].

T

iờ /h

Nhanh
Nhanh trung bình
C
C

Hình 1.4. Kết quả PET [31]

iờ /h


14

1.2.3. ịch s phát triển lọc màng

ng

Trên thế giới [36]

GW

-

í

Đ

-

Ernest Henry Starling và Alfred Herbert
ỏ

Tubby

-

G

,

G

í

ế

í

BN

ẽ

C

-T

M

ế

ọ
T

ế

ò

LMB

ế

ơ

T

-

ọ

M

ế

ế

ế

LMB

-C

, LMB

BN
,

(LMB)
ế

ơ

,M

Đ

ọ
ế

ế

T

ọ,

C

LMB
,
õ BN.

,

,

ế
,

ọ


15

itN
C

ế

ế

LMB

M

í

V
M

LMB
í

ế

C

T

ế

CíM

ẵ

LMB cho BN
,

Q
í

ò

-Đ

é

í

ế

LMB
CíM

-2005

BN
M T

T

V
ế

1.2.4. Các chỉ định của lọc màng
- Suy

í

í

[17].

ng [9], [10]

,

BN

mmol/l
-

:M CT

,

-C
í ,
+ Các BN

é

+ Các BN

ế ,

,

Tẻ ỏ
+ Các BN

ế

1.2.5. Các chống chỉ định lọc màng

ng [9], [10]

-C
V

í
ọ

+T

2


16

-C

ơ
,

T

,

,

C

:

,

é
ơ

,

,

,

+P

1.2.6. Các phương pháp lọc
màng
C

ơ

Lọ

ng

í :

n
g

n
g

á h quãng (

)

ọ

[32].
ọ

(

,ò

)

ọ
Lọ

T

(T

n
g

ng liên
t

).

[35]

(
C

ọ

C

ọ

)

,

í
ọ

,

(CC

C

) Đ

ò

ọ

(automated peritoneal dialysis).
1.2.7. Các loại ống (Catheter) đặt
vào

ng để lọc màng

ng

C
,

ò

,

C

kh

,


T

ế

ế

C

17

,

ơ

,

ọ C
í

, ẻ

40 cm ế

, mm,

,

v
Xquang [37],[38].

- Tenckhoff catheter
-C

í
,
ế

í

, mm (

)

Đ

í

,

ỏ
C heter có

(

)

ò

,

M
.
- Oreopoulos-Zellerman (toronto western) Tenckhoff cathe
kế

ng silicon g

t trong

tránh m c n i l n qu n gây t

Tenckhoff catheter
cong

th

b ng c a catheter
t trong ti u

khung không b di chuy n,

Tenckhoff catheter

c thiết

ơ

Oreopoulos-Zellerman catheter

Curl cath catheter

Hình 1.5. á loại

th t r [38]

Swan neck catheter

18

-S
ế

ế

(

ế

)

có tác

ế
- T-fluted catheter Đ

[38].
ế

T
[39].
1.2.8. Dịch lọc
màng

ng [33]

ọ G

-

,
-

ọ

-

ọ

, ,

,

.

,

ẩ

.

.
M

1.2.9.
T

ẩ

ế

ọ

.

Đ

ơ

i và hệ thống ống d n dịch lọc
LMB

T

BN

c
ẩ

Các

Ý

Y

ọ

ọ [36

ẩ

(

này

ọ)
ọ

Y
ẩ

ọ

ẽ

í
ọ

ọ

S

Y
Y

VPM [33].


19

ọ

tenckhoff
catheter

Khoang

T

th ng t i đôi đư

Hình 1.6. H

d h lọ

vov r

1.2.10. Các phương pháp đặt catheter vào

ho ng

ng [31]

ng để lọc màng

ơ

ng

ọ

ọ

S

ọ

ơ

ế

ơ

ơ

[9], [11],[13]

ế

ọ

ơ

ơ
1.2.10.1. Phương pháp đ t

í

th t r

q
u

ọ
d vo

ng

ơ
õ
S

T

ế
ơ

ơ

í

ơ
Z

[40]

T

ế

ơ


20

ơ

nên

[41]
catheter qua da cho 108 ca

T
ỏ

catheter

. Varugheses [42

ơ
ơ

ế

sau 10

kinh phí

ơ

.

1.2.10.2. Phương pháp

đt

th t r
,

í
,

ế

ơ

ỏ

,

ò

,

ò

,

,

ò

,

LMB

M

S

G

LMB

M

ế

LMB th

làm

T

í

n [9]
[43]
(

(

)

)

ơ
S

catheter

ò

Đ

[44]

ơ,

quanh catheter. 114 BN
ò

,
ẻ
[45] T

ế

2006

ơ

ơ ọ

[9]. T
ơ

Y

[46]


21

ọ

ế

T

ế

,

é

ế

ọ

ẽ

[47].
2014 [48

M

ơ ọ

ế

ế

,

,

ơ
ọ

ế

,

.
1.2.10.3.

t

th t r qu

d dưới sự hướng d n

n hu nh qu ng

, ơ

,

ọ

Đ
,

ỳ

[37

, ơ
í

,

M
ế

0-5% [9]

ơ

ơ

ế

T

ơ

í

ò
í

ế

ế

-Y

[9].

M

ế

ỳ

ọ
,
ơ

ơ

ế

ò
í,
[49].

[50]


22

,
,

,

.

Theo T. Yip [47]

ế
ơ

ò

LMB

S
ỳ

,
[47].

1.2.10.4. Phương pháp đ t
G

ng soi

ng

,

,

í

,

,

í
Đ

ơ

Y-TEC

T

W

M

Y

S

[37].
,
C

T
ế

Maffei [52]

ế

ơ ọ
,

ế

LMB [51].

,

[53]
ò

, ,

.

ế

ơ ọ

ơ

ò
í ơ
í
ế

ơ
M

ơ

,

C

ò

1.2.10.5. Phương pháp ph u thuật n i soi đ t

[9].
th t r lọ

ng

[54

ng


23

í

ế M

-

M [9].

ế

ơ

ơ

ế

ế

gây mê toàn thân

[13],[15],[55],[56],[57]. Crabtree

í

[58],[59] có
ơ

T

Q

ọ S

[60],

V [61]

- ơ

í

g: khí CO2

ế trong PTNS.

Crabtree [62] và Keshvari [63]
í

í

ơ

ơ

-V í
ế 4

õ

,

[55], Ko J [64],

í ẽ

ác [50],[56],[65]
ơ

í

ẽ

Harissis [57], Chun yu kao [66], T

. Haralampos

ọ S

[60]

í

ơ

Q

V [61]

. Rui Maio [12], Gajjar [67],

Jwo [15], Ogunc [13],

[58],[59],[68],[69],

02 ế

,

ơ

,

í
-T

,

í

,

T S

ế

õ

ế

ò

í

ế

.

,

Ogunc [13] t
BN

. Kent

T

M

S. Crabtree [58],[59]
M

ế

í

ế
u bàng quang.

M