Tiểu luận Triển khai an ninh trong Thương mại điện tử

LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây, Thương Mại Điện Tử tại Việt Nam chứng kiến sự 
phát triển vượt bậc với các tên tuổi lớn như Tiki, Shopee, Lazada, Sendo, Vntrip, 
Hotdeal hay Luxstay. Bên cạnh tiềm năng phát triển, vẫn tồn tại những thách 
thức và rủi ro kìm hãm sự bứt phá của các doanh nghiệp TMĐT như : vấn đề 
lòng tin của người tiêu dùng, vấn đề bảo mật đối với hệ thống công nghệ thông 
tin, khó khăn trong việc bảo vệ dữ liệu khách hàng trước rủi ro bị tin tặc tấn 
công đánh cắp. 
Tuy nhiên, TMĐT cũng tạo ra thách thức lớn liên quan đến khung khổ pháp lý 
hoạt động kinh doanh và bảo vệ người tiêu dùng. Vậy, làm sao để bảo vệ 
người tiêu dùng trong TMĐT, đó là vấn đề còn nhiều bất cập. 
Vì vậy nhóm chúng em đã thực hiện đề tài “Triển khai an ninh trong Thương 
Mại Điện Tử” để mang đến những biện pháp hoặc phương pháp bảo mật khi 
triển khai kinh doanh một lĩnh vực nào đó. Trong quá trình học tập và thực hiện 
đề tài này, nhóm chúng em còn nhiều hạn chế và thiếu sót, mong cô hướng dẫn 
và giúp đỡ nhóm em hoàn thành tốt đề tài này.
Xin chân thành cảm ơn Cô!
Nhóm sinh viên :
1.

Lê Minh Huệ ­ 516100028

2.

Nguyễn Mạnh Kiên – 516100034

3.

Nguyễn Hải Lâm – 516100035

Hà Nội, tháng 04 năm 2020

MỤC LỤC



Chương 1. TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Hình Thương Mại Điện Tử

1. KHÁI NIỆM

Thương mại điện tử là hình thức mua bán hàng hóa và dịch vụ thông qua mạng  
máy tính toàn cầu. Thương mại điện tử đang trở thành phương thức kinh doanh  
mang lại nhiều lợi ích cho nhân loại trên cơ  sở  phát triển nhanh chóng của các  
ngành công nghệ, trước hết là công nghệ thông tin. Thương mại điện tử, vì vậy,  
trở thành phương thức kinh doanh đại diện cho nền kinh tế trí thức.
Toàn cầu hóa đã tạo điều kiện để  thương mại điện tử  phát huy những điểm  
mạnh như  đẩy nhanh tốc độ  kinh doanh, giảm thiểu chi phí, vượt qua các trở 
ngại về  không gian và thời gian,v.v… Hiện tại, không có một quốc gia nào 
không tham gia vào thương mại điện tử  và mức độ  tập trung các nguồn lực để 
phát triển thương mại điện tử ngày càng cao.


2. TÌNH HÌNH CHUNG

Theo sách trắng Thương mại điện tử Việt Nam 2019, trong những năm gần đây,  
TMĐT trên thế  giới phát triển một cách bùng nổ, năm 2019 đã vượt doanh thu 
hơn 2.000 tỷ USD. Xu hướng này sẽ tiếp tục phát triển mạnh ở nhiều quốc gia  
trên thế  giới, trong đó khu vực châu Á Thái Bình Dương là khu vực mà TMĐT 

đang phát triển sôi động.
Tuy nhiên, thói quen sử  dụng tiền mặt trong giao dịch điện tử  vẫn phổ  biến  
đang là “điểm trừ” lớn nhất hiện nay của hoạt động thương mại điện tử. Để 
xóa bỏ thói quen này, Ngân hàng Nhà nước và các đối tác trong hệ sinh thái thanh 
toán không dùng tiền mặt đang nỗ  lực triển khai nhiều giải pháp, dịch vụ, tăng  
trải nghiệm của khách hàng…
Số  liệu cũng cho thấy,  ước tính hiện có khoảng 39,9 triệu người Việt Nam đã  
tham gia mua sắm trực tuyến năm 2018, gần gấp đôi năm 2016, bình quân giá trị 
mua sắm trực tuyến của một người đạt khoảng 202 USD. Tuy nhiên tỷ  trọng 
doanh thu TMĐT B2C so với tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu 
dùng cả nước chỉ đạt 4,2%, con số này các năm trước chỉ ở mức trên dưới 3%.
Với sự  phát triển mạnh mẽ  của hạ  tầng Internet, hạ  tầng thanh toán điện tử 
cũng như các hạ tầng logistics, Việt Nam hiện đang được đánh giá là một trong 
những thị trường mà TMĐT phát triển nhanh nhất ở khu vực Đông Nam Á, với  
tốc độ  tăng trưởng trung bình hàng năm trên 25%. Việc TMĐT xuyên biên giới  
đang phát triển mạnh mẽ và trở  thành xu hướng tất yếu trong thương mại toàn  
cầu, nhưng cũng đặt ra rất nhiều thách thức cho các quốc gia trong việc hợp tác 
phát triển cũng như kiểm soát hoạt động này.
TMĐT là lĩnh vực kinh doanh mới xuất hiện tại Việt Nam trong thời gian gần  
đây, nhưng đang có sự phát triển đột phá, mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng trung 
bình những năm qua là từ 25% ­30%/năm. Hiện nay, có khoảng 1/3 dân số Việt  
Nam tham gia mua sắm trực tuyến. Không thể phủ nhận vai trò của TMĐT trong 
việc giúp người tiêu dùng dễ dàng tìm kiếm, tiếp cận sản phẩm, rút ngắn thời 
gian mua sắm, tiết kiệm chi phí đi lại, thuận tiện trong giao dịch cũng như được 
hưởng nhiều tiện ích khác.


Về chính sách và quy định, những hạn chế lớn của Việt Nam về luồng dữ liệu  
xuyên biên giới có thể hạn chế các hoạt động thương mại điện tử, trong khi các  
quy định về bảo mật dữ liệu và quy định bảo vệ người tiêu dùng được coi là có 

tác động tích cực đến sự phát triển của thương mại điện tử.
Số  liệu thống kê tình hình thương mại điện tử  ở  một số  quốc gia trên thế  giới 
2019

Hình Thống kê số liệu

Việt Nam là thị  trường thương mại điện tử  lớn thứ  ba khu vực, sau Indonesia  
(12,2 tỷ  USD năm 2018) và Thái Lan (3 tỷ  USD năm 2018) và sẽ  còn phát triển 
hơn nữa. Quy mô của thị trường thương mại điện tử Việt Nam đã tăng từ 0,4 tỷ 
USD năm 2015 lên 2,8 tỷ USD năm 2018. 
 Phát   hiện   từ   năm   2014   này   đã   được   nhiều   cơ   quan   quản   lý   nhà   nước   về 
thương mại điện tử  và doanh nghiệp biết tới. Từ  năm 2015 Hiệp hội Thương  
mại điện tử đã chủ  động đề  xuất một số  giải pháp và hành động cụ  thể  nhằm 
từng bước thu hẹp sự chênh lệch này. Các đề xuất này đã nhận được sự ủng hộ 
từ một số địa phương và hội viên. Hiệp hội Thương mại điện tử sẽ tiếp tục tư 
vấn, kết nối các cơ  quan quản lý nhà nước, các tổ  chức nghề nghiệp và doanh 


nghiệp phối hợp hành động để thương mại điện tử  nước ta tiếp tục phát triển 
nhanh và bền vững trong giai đoạn 2019 – 2025.
Dưới đây là bảng xếp hạng các doanh nghiệp thương mại điện tử

Hình Bảng xếp hạng

Bên cạnh đó, nhiều trường hợp khi bán hàng lên mạng, người bán sử dụng hình  
ảnh thật, nhưng khi sản phẩm khách hàng nhận được lại là hàng giả, hàng nhái.  
Trong khi đó, nhiều người tiêu dùng khi mua phải hàng giả, hàng nhái nhưng vì  
tâm lý e ngại đã không lên tiếng, không phản ánh đến cơ quan chức năng. 
Dự đoán rằng năm 2020 thương mại điện tử sẽ tăng lên 10 tỉ USD.
3. XU HƯỚNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ NĂM 2020

Tại Việt Nam, xu hướng này cũng bắt đầu diễn ra ngay trong năm 2019 với việc  
hai công ty thương mại điện tử  lớn công bố  đóng cửa sàn thương mại trực  
tuyến của họ để tập trung nhiều hơn vào các lĩnh vực kinh doanh có lợi nhuận.  
Trong đó, Lotte.vn đóng cửa ngay giữa lúc họ  có kế hoạch thay đổi chiến lược 
bán lẻ. Một trang web thương mại điện tử khác đã bị ảnh hưởng là Adayroi của 
tập đoàn Vingroup ­ nó bị đóng cửa khá đột ngột vào cuối năm 2019 và được cho 
là đang chuyển sang mô hình bán lẻ mới.
Nhìn vào những trang thương mại điện tử lớn còn lại trong nước, dễ dàng nhận 
thấy hầu hết trong số đó đều phụ thuộc vào túi tiền của các nhà đầu tư. Shopee  
Vietnam, Lazada Vietnam, Tiki.vn và Sendo ­ bốn trang thương mại điện tử trực  
tuyến được truy cập nhiều nhất tại Việt Nam ­ đều báo cáo các khoản lỗ  lớn 
trong năm 2018 và sau đó tiếp tục huy động thêm nguồn tiền từ các nhà đầu tư 
nước ngoài trong năm 2019.

Hình Xu hướng mới

Đáng chú ý nhất trong số  đó là Tiki Now ­ một chính sách vận chuyển hỏa tốc 
của Tiki hứa hẹn sẽ  giao sản phẩm tận tay người mua trong vòng hai tiếng 
đồng hồ. Để  thực hiện chiến lược này, startup thương mại điện tử  của Việt  


Nam đã yêu cầu người bán giữ  tất cả  các mặt hàng của họ  tại kho của mình  
(dưới dạng ký gửi). Để  đảm bảo hơn, họ  cũng đang đầu tư  tiền vào kho bãi 
bằng việc ký hợp đồng với Unidepot , một nhà cung cấp dịch vụ  hậu cần đang 
sở hữu có 35.000 mét vuông không gian lưu kho trong nước. 

4. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
a.

Ưu điểm 
Chi phí tài chính thấp : Một trong những  ưu điểm lớn nhất của TMĐT  
chính là chi phí đầu tư  ban đầu thấp. Các cửa hàng bán lẻ  truyền thống  
phải chi trả hàng nghìn đô la cho chi phí thuê mặt bằng. Ngoài ra, họ còn  
phải trả trước các chi phí như bảng hiệu, thiết kế, hàng tồn kho, thiết bị 
phục vụ bán hàng và hơn thế nữa. Ngoài ra, các cửa hàng này còn phải trả 
chi phí nhân viên để làm việc và điều hành cho từng địa điểm. Thuê nhân 
viên bảo vệ nếu như hàng hóa trong cửa hàng có giá trị cao.
Thu nhập tiềm năng 24/7 : Một trong những lợi thế khác của TMĐT chính  
là việc các cửa hàng luôn hoạt động 24/24. Với quảng cáo Facebook, bạn 
có thể  thu hút khách hàng lúc 11 giờ  đêm hoặc 4 giờ  sáng. Trong khi đa 
phần các cửa hàng truyền thống chỉ  mở  cửa từ  9 giờ sáng đến 9 giờ  tối.  
Với việc hoạt động mọi lúc này, bạn có thể thu hút khách hàng chọn mua 
sản phẩm vào bất kỳ  lúc nào trong ngày. Bạn cũng có thể  thu hút những  
đối tượng có lịch làm việc khác thường hoặc những người không có thời 
gian mua sắm bên ngoài. Khi có khách mua hàng lúc nửa đêm, bạn không 
cần phải có nhân viêc trực ca đêm giải quyết các đơn hàng này. Và bạn  
cũng không bao giờ phải thuê nhân viên bảo vệ.
Bán hàng trên toàn thế giới : Tiếp theo trong danh sách những ưu thế của 
kinh doanh TMĐT chính là việc một thương hiệu mới cũng thể  thể  bán 
hàng trên toàn thế giới một cách dễ dàng. Bạn có khả năng tiếp cận khách 
hàng cho dù họ   ở  Anh, Nam Mỹ  hay các quốc gia láng giềng khác. Nếu 
bạn chọn kinh doanh Dropshipping từ AliExpress, có rất nhiều sản phẩm  
được hỗ  trợ  gói dịch vụ  vận chuyển ePacket hoặc thậm chí là miễn phí 


vận chuyển hoàn toàn. Điều này cho phép bạn định giá và chi phí vận 
chuyển hàng hóa ở mức giá cạnh tranh cho khách hàng trên toàn thế giới.
Dễ dàng giới thiệu các sản phẩm bán chạy : Việc trưng bày giới thiệu các 

sản phẩm bán chạy trên cửa hàng TMĐT giúp việc hiển thị sản phẩm tới  
khách hàng một cách dễ dàng. Mặc dù bạn có thể xây dựng một cửa hàng  
thực sự để thu hút khách mua hàng, nhưng khách hàng có thể tìm thấy sản 
phẩm bán chạy nhất dễ  dàng hơn trên cửa hàng trực tuyến. Lý do bạn 
muốn khách chọn mua các sản phẩm best­seller này là vì chúng đã được 
chứng minh rằng những người khác đã mua và thật sự  hài lòng, yêu thích  
món hàng đó. Nếu bạn muốn giới thiệu sản phẩm mới, bạn có thể  đưa 
chúng vào mục Upsell, email marketing hoặc chạy quảng cáo đối tượng 
mục tiêu.
Cá nhân hóa trải nghiệm mua hàng trực tuyến : Website chú trọng trải 
nghiệm cá nhân – một trong những ưu thế của kinh doanh trực tuyến, giúp 
nâng cao trải nghiệm mua sắm online cho khách hàng. Bằng cách phân 
loại danh sách email từ đơn hàng đã mua, địa điểm sinh sống hoặc số tiền 
họ  đã chi tiêu. Bạn cũng có thể  chạy quảng cáo nhắm vào những khách 
hàng đã thêm sản phẩm vào giỏ hàng, nhưng lại không tiếp tục thanh toán. 
Nếu trang web của bạn có tính năng người dùng đăng nhập, bạn có thể 
cho hiện lên thông báo chào mừng họ  như  “Welcome back (name)”. Sản  
phẩm bán chung một gói giúp khách hàng mua được cùng lúc nhiều món 
với giá tốt  hơn. Bạn cũng có thể  cá nhân hóa việc gia tăng bán hàng 
(upsell) dựa trên những món mà khách đã xem hoặc những món bạn nghĩ  
khách sẽ thích dựa trên hành vi mua hàng của họ.
b.

Nhược điểm 
Khách không thể  mua hàng nếu web bị  lỗi : Bất tiện lớn nhất của  
TMĐT chính là việc website đột nhiên gặp vấn đề, dẫn đến khách 
không thể  tiếp tục mua hàng. Đây là lý do tại sao bạn cần đảm bảo  
website của bạn được lưu trữ  dữ  liệu trên nền tảng phù hợp. Ví dụ,  
nếu bạn sử  dụng một hosting chất lượng thấp, khi bạn có một lượng 
truy cập lớn nhờ  vào quảng cáo hoặc từ  một chương trình tivi như 

Shark   Tank,   web   của   bạn   có   thể   bị   sập.   May   mắn   thay,   shopify   |  
Platfox hỗ  trợ  hosting miễn phí đã bao gồm trong phí hàng tháng của 
họ, cho phép website của bạn được chạy trên một trong những máy 
chủ lớn nhất trên thị trường. Trong những năm gần đây chỉ ghi lại một 
lần duy nhất hệ thống này gặp vấn đề. Tuy nhiên, không chỉ riêng các 
cửa hàng TMĐT bị   ảnh hưởng. Kể  cả  Twitter, Spotify, Soundclod và 
nhiều site khác cũng chịu ảnh hưởng trong lần đó. Vấn đề ngay sau đó 
đã được giải quyết trong ngày. Việc này rất hiếm khi xảy ra nên sẽ 
không ảnh hưởng đến công việc kinh doanh của bạn đâu.
Khách hàng không thể  thử  sản phẩm trước khi mua : Tuy đây là vấn 
đề  rất nhiều nhà bán lẻ  gặp phải, nhưng nó sẽ  không phải là vấn đề 
lâu dài. Trên thực tế, nhiều cửa hàng đã bắt đầu ứng dụng công nghệ 
thực tế   ảo AR (augmented reality) cho phép khách hàng thử  và trải  
nghiệm sản phẩm trước khi mua. Các công ty phát triển công nghệ AR 
cho TMĐT như  Holition and Augment, cung cấp các giải phải kinh 
doanh để tạo ra các trải nghiệm tương tác cho khách hàng. Nếu bạn sở 
hữu một cửa hàng mỹ  phẩm, bạn có thể  xem qua  ứng dụng Virtual  
Artist của Sephora, đây là một ví dụ về trải nghiệm công nghệ thực tế 
ảo trong làm đẹp.
Mức độ cạnh tranh cao : Tìm ra được niche sản phẩm phù hợp cũng là 
một trong những bất lợi của TMĐT. Trên thực tế, những ngành hàng 
hóa tốt nhất cũng chính là những ngành có mức độ cạnh tranh cao nhất. 
Mức độ cạnh tranh càng cao, chi phí quảng cáo cho niche đó càng tăng. 
Có một số cách để khắc phục điều này. Đầu tiên, bạn có thể chọn đối 
tượng khách hàng khác với các đối thủ  cạnh tranh. Nếu các đối thủ 
đang marketing thông qua Facebook ads, bạn có thể  tăng thứ  hạng tìm 
kiếm từ  khóa bằng cách tối  ưu hóa SEO. Nếu họ  sử  dụng Pinterest,  
bạn có thể  tiếp cận khách hàng qua Instagram. Thứ  hai, nếu chi phí 

chạy quảng cáo của bạn cao, bạn có thể  tăng lưu lượng truy cập vào 
các trang blog, sau đó retargeting các đối tượng này để  giảm chi phí 
quảng cáo.


Khách hàng thường thiếu kiên nhẫn :  Ở  các cửa hàng truyền thống, 
nếu khách hàng có bất kỳ  thắc mắc nào, nhân viên bán hàng sẽ  sẵn  
sàng trả  lời họ. Tuy nhiên, đối với cửa hàng trực tuyến, các câu hỏi 
của khách hàng thường được trả  lời chậm hơn. Thực tế  là hầu hết 
khách hàng mong sẽ  nhận được phản hồi từ  cửa hàng trong vòng 1 
tiếng. Nếu bạn trì hoãn việc trả lời tin nhắn, họ sẽ cảm thấy khó chịu,  
tức giận và quyết định mua sắm ở một cửa hàng khác. Vì vậy bạn cần  
phải trực tuyến 24/7. Bạn có thể  thuê nhân viên chăm sóc khách hàng  
được đào tạo để  làm hài lòng khách hàng thông qua trang tuyển dụng  
Upwork.


Chương 2. VẤN ĐỀ VỀ AN NINH TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
1. CÁC VẤN ĐỀ AN NINH CÓ THỂ ẢNH HƯỚNG ĐẾN THƯƠNG MẠI
ĐIỆN TỬ

Quyền được phép : quá trình đảm bảo cho người có quyền này được truy 
cập vào một số tài nguyên của mạng
Xác thực : quá trình xác thực một thực thể xem họ khai báo với cơ quan 
xác thực họ là ai
Thu thập thông tin : quá trình thu thập thông tin  về các ý đồ muốn truy 
cập  vào tài nguyên nào đó trong mạng bằng cách sử dụng quyền ưu tiên 
và các hành động khác.
Sự riêng tư : là bảo vệ thông tin mua bán của người tiêu dùng
Tính toàn vẹn : Khả năng bảo vệ dữ liệu không bị thay đổi

Không thoái thác : khả năng không thể từ chối các giao dịch đã thực hiện

Từ góc độ người sử dụng : 


Làm sao biết được Web server được sở hữu bởi một doanh nghiệp hợp 
pháp ?



Làm sao biết được trang web này không chứa đựng những nội dung hay 
mã chương trình không an toàn ?



Làm sao biết được web server không lấy thông tin của mình cung cấp cho 
bên thứ ba ?

Từ góc độ doanh nghiệp : 


Làm sao biết được người dùng không có ý định phá hoại hoặc làm thay 
đổi nội dung của trang web hay website ?



Làm sao biết được họ có làm gián đoạn hoạt động của server hay không ?


Từ cả hai phía : 



Bằng cách nào họ có thể biết đường truyền sẽ không bị theo dõi ?



Bằng cách nào họ có thể chắc chắn rằng các thông tin được lưu chuyển 
giữa 2 bên sẽ không bị thay đổi ?
2. CÁC KHÍA CẠNH CỦA AN NINH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

a.

Tính toàn vẹn

­

Đề cập đến khả năng đảm bảo cho an ninh thông tin được hiển thị trên 
một  website hoặc chuyển nhận thông tin từ internet.

­

Các thông tin này không bị thay đổi nội dung bằng bất cứ cách nào bởi 
người không được phép

b.

Chống phủ định

­

Liên quan đến khả năng đảm bảo các bên tham gia trong thương mại điện 
tử không phủ định các hành động trực tuyến mà họ đã thực hiện.

c.

Tính xác thực 

­

Liên quan đến các khả năng nhận biết các đối tác tham gia giao dịch trực 
tuyến trên internet 

­

Làm thế nào để nhận biết được người bán hàng trực tuyến là người có 
thể khiếu nại được hay những gì khách hàng nói là đúng sự thật

d.

Tính tin cậy

­

Liên quan đến khả năng đảm bảo ngoài những người có quyền, không ai 
có thể  xẻm các thông điệp và truy cập những dữ liệu có giá trị

e.

Tính riêng tư

­

Liên quan đến việc kiểm soát các thông tin cá nhân mà khách hàng cung 
cấp về chính bản thân họ

­

Cần thiết lập chính sách nội bộ để quản lý việc sử dụng các thông tin về  
khách hàng


­

Cần bảo vệ thông tin , tránh sử dụng vào những việc không chính đáng

f.

Tính ích lợi

­

Liên quan đến khả năng đảm bảo các chức năng của website được thực 
hiện đúng như mong đợi

3. CÁC LOẠI TỘI PHẠM TRÊN INTERNET
a.i. Gian Lận Thanh Toán

Gian lận thanh toán là vấn đề  nan giải, đã xuất hiện ngay từ khi TMĐT ra đời. 
Đây là hình thức mà kẻ  gian hoặc hacker lợi dụng lỗi của hệ thống thanh toán  
để   thực   hiện   những   giao   dịch   ảo   dẫn   tới   thất   thoát   lớn   cho   doanh   nghiệp 

TMĐT.
Ví dụ: Ví điện tử X ra mắt chương trình tặng tiền vào tài khoản cho người dùng 
mới đăng ký. Nếu ứng dụng X còn tồn tại lỗ hổng trong việc kiểm duyệt và xác 
minh tài khoản đăng ký mới, rất có thể kẻ gian sẽ tạo được nhiều tài khoản để 
nhận được nhiều tiền.
Gian lận thanh toán còn là hành vi dối trá, mánh khóe, lừa lọc trong lĩnh vực  
thương mại thông qua hoạt động mua, bán, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng 
hoá, dịch vụ  nhằm mục đích thu lợi bất chính. Mục đích của hành vi gian lận 
thương mại là nhằm thu lợi bất chính do thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo, dối 
trá. Chủ thể tham gia hành vi gian lận thương mại bao gồm: người mua, người  
bán, hoặc cả người mua và người bán thông qua đối tượng là hàng hóa.
Với ưu thế thuận tiện và nhanh chóng, thanh toán trực tuyến ngày càng phổ biến  
và trở thành một trong những phương thức được ưa chuộng nhất hiện nay. Tuy 
nhiên, các trường hợp gian lận liên quan tới loại hình thanh toán này được ghi  


nhận gần đây diễn biến ngày càng phức tạp đã được ghi nhận. Gần đây, tội 
phạm trong giao dịch thanh toán thẻ trực tuyến hoạt động ngày càng tinh vi, có  
thể  kể  đến như: Giả  danh cán bộ  ngân hàng thông báo với khách hàng về  các 
khoản tiền chuyển đến tài khoản khách hàng và yêu cầu khách hàng cung cấp 
thông tin số  thẻ, cùng mã mật khẩu xác thực một lần (One Time Password –  
OTP) để  tác nghiệp ghi có vào tài khoản khách hàng. Sau đó, đối tượng sẽ  lợi 
dụng các thông tin được cung cấp, để  mua sắm hàng hóa, dịch vụ  qua mạng 
Internet, dễ  dàng chuyển đổi thành tiền mặt như  thẻ games trực tuyến, thẻ trả 
trước Internet, thẻ điện thoại (tại Việt Nam) hoặc dịch vụ du lịch, vật phẩm cao  
cấp (tại nước ngoài).

a.ii. Spam

Khi mà email marketing đang là kênh thúc đẩy doanh số hiệu quả, thì đó cũng là  

kênh để những kẻ phá phách thực hiện hành vi SPAM. Không chỉ vậy, chúng có 
thể  spam bình luận, form liên hệ bằng những đường link có gắn mã độc, hoặc  
spam với tần suất lớn khiến cho tốc độ tải trang giảm đáng kể. 
Người dùng hộp thư có thể có cảm giác bị "tra tấn" bằng các thư điện tử quảng 
cáo. Các spam thì vô hại nhưng mỗi ngày nhiều người có thể  vì các spam mail  
này mà bị đầy cả hộp thư. Trong năm 2003, khi các phần mềm chống spam chưa  
phổ biến và cỡ  của các hộp thư điện tử còn giới hạn thì đã có rất nhiều người  
dùng email phải nhận cả trăm spam trong một ngày mà chỉ có đúng vài nội dung 
khác nhau. Tại sao các spam lại lặp đi lặp lại một cái thư  quảng cáo cả  chục 
lần cho một hộp thư? Một lý do là các hãng quảng cáo muốn dùng hiệu ứng tâm  
lý. Khi hình  ảnh sản phẩm nào đó cứ  đập vào mắt người đọc mãi thì đến lúc 
cần mua một thứ  có chức năng tương tự  (hay cùng loại) thì chính hình  ảnh 
thương hiệu của cái spam mail sẽ hiện đến trong óc người đó trước tiên. Lý do  
khác là kích thích sự tò mò của người dùng email muốn đọc thử một spam xem  
có nội dung gì bên trong.
Những người gửi spam thường ngụy tạo những thông tin giả như là tên, địa chỉ, 
số điện thoại... để đánh lừa các ISP. Họ cũng thường dùng số giả hay số ăn cắp  


của các thẻ  tín dụng để  chi trả  cho các tài khoản. Việc này cho phép họ  di 
chuyển thật nhanh từ  một tài khoản này sang tài khoản khác mỗi lần bị  phát  
hiện và bị đóng tài khoản bởi các chủ ISP.
Phổ biến là việc dùng các địa chỉ được đăng bởi những người chủ để dùng trong  
các mục tiêu khác nhau. Thí dụ như địa chỉ của các nhóm Google thường là mục  
tiêu của những người làm spam. Hoặc người làm spam có tên đăng ký trong các  
danh sách bàn thảo qua thư điện tử (discussion mailing lists). Nhiều chương trình 
tiện ích có thể dùng để tìm ra các địa chỉ trên các trang web.

Hình Spam - tin rác

a.iii. Phishing


Hình Phishing

Tấn công mạng theo hình thức lừa đảo Phishing luôn nằm top những rủi ro bảo 
mật phổ biến của TMĐT. Với hình thức này, Hacker thường giả mạo thành 
doanh nghiệp hoặc đơn vị có uy tín để lừa người tiêu dùng cung cấp thông tin 
nhạy cảm như số thẻ tín dụng, tài khoản – mật khẩu trang TMĐT. Để đạt được 
mục đích này, chúng tạo ra một website giả trông gần giống như bản gốc khiến 
người dùng nhầm lẫn và nhập thông tin quan trọng. Cũng có khi chúng gửi một 
email, tin nhắn SMS mạo danh nhân viên công ty hoặc thực hiện một cuộc gọi 
mạo danh cơ quan chức năng để chiếm được lòng tin của nạn nhân. 
Thông thường, tin tặc sẽ giả mạo thành ngân hàng, trang web giao dịch trực 
tuyến, ví điện tử, các công ty thẻ tín dụng để lừa người dùng chia sẻ các thông 
tin nhạy cảm như: tài khoản & mật khẩu đăng nhập, mật khẩu giao dịch, thẻ tín 
dụng và các thông tin quý giá khác.
Phương thức tấn công này thường được tin tặc thực hiện thông qua email và tin 
nhắn. Người dùng khi mở email và click vào đường link giả mạo sẽ được yêu 
cầu đăng nhập. Nếu “mắc câu”, tin tặc sẽ có được thông tin ngay tức khắc.


a.iv. Bots

Kẻ gian có thể viết ra một chương trình (bot) có khả năng thu thập dữ liệu quan  
trọng trong website Thương mại điện tử của bạn, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh 
riêng cho họ. Những thông tin dễ  bị  thu thập là các mặt hàng đang “hot”, số 
lượng hàng tồn kho, hay số  lượng hàng đã bán. Những thông tin này tuy không  
ảnh hưởng trực tiếp, nhưng  ảnh hưởng gián tiếp tới doanh thu của sàn TMĐT 
nếu như kẻ xấu biết tận dụng đúng cách.

a.v. DdoS

DDoS (tấn công từ  chối dịch vụ) luôn là nỗi ác mộng của các website thương  
mại điện tử. Để  đảm bảo trải nghiệm khách hàng, các trang web TMĐT được 
kỳ vọng sẽ liên tục online và có thể chịu được một lượng traffic đủ lớn phục vụ 
nhu cầu mua sắm của khách hàng (tùy từng giai đoạn phát triển). Tuy nhiên, chỉ 
cần một cuộc tấn công DDoS khiến website bị  sập, doanh nghiệp sẽ phải chịu  
thiệt hại cả về doanh thu trực tiếp lẫn gián tiếp (mất uy tín).
Một phương thức tấn công phổ  biến kéo theo sự bão hoà máy mục tiêu với các 
yêu cầu liên lạc bên ngoài, đến mức nó không thể đáp ứng giao thông hợp pháp, 
hoặc đáp  ứng quá chậm. Trong điều kiện chung, các cuộc tấn công DoS được 
bổ sung bởi ép máy mục tiêu khởi động lại hoặc tiêu thụ hết tài nguyên của nó  
đến mức nó không cung cấp dịch vụ, hoặc làm tắc nghẽn liên lạc giữa người sử 
dụng và nạn nhân.
Không phải tất các dịch vụ  đều ngừng chạy, thậm chí đó là kết quả  của một  
hoạt động nguy hại, tất yếu của tấn công DoS. Tấn công từ  chối dịch cũng có 
thể dẫn tới vấn đề về nhánh mạng của máy đang bị tấn công. Ví dụ băng thông  
của router giữa Internet và LAN có thể  bị  tiêu thụ  bởi tấn công, làm tổn hại  
không chỉ máy tính ý định tấn công mà còn là toàn thể mạng.
a.vi. Brute­force Attack

Tấn công brute­force là kiểu tấn công nhắm vào tài khoản admin của quản trị 
viên trang web TMĐT. Bằng cách sử  dụng công cụ  chuyên dụng và test thử  tất 
cả  các cụm từ  phổ  biến, kẻ  tấn công có thể  dò ra mật khẩu và chiếm quyền  
quản trị  website. Chính vì vậy, bạn có thể  tự  bảo vệ  mình khỏi brute­force 


attacks bằng cách đặt mật khẩu phức tạp, và đừng quên thay đổi mật khẩu định  
kỳ.

Hình Brute-force Attack

a.vii. SQL injections

Tấn công tiêm SQL (hay SQL injection) nhắm vào cơ  sở  dữ  liệu của website 
thương mại điện tử. Hacker tiêm một đoạn mã độc hại vào database, thường  
thông qua submit form (tìm kiếm, đăng ký email…). Khi đó, chúng có thể  truy 
cập vào cơ  sở  dữ  liệu của website, thu thập những thông tin như  data khách 
hàng, inventory, và nhiều dữ liệu khác.
Các cuộc tấn công SQL Injection được thực hiện bằng cách gửi lệnh SQL độc 
hại đến các máy chủ  cơ  sở  dữ  liệu thông qua các yêu cầu của người dùng mà 
website cho phép. Bất kỳ  kênh input nào cũng có thể  được sử  dụng để  gửi các 
lệnh độc hại, bao gồm các thẻ <input>, chuỗi truy vấn (query strings), cookie và 
tệp tin.


Hình SQL injection

a.viii. Tấn công chéo trang XSS

XSS (cross­site scripting) là kiểu tấn công nhắm vào người dùng website – chính  
là những khách hàng của TMĐT. Lợi dụng lỗ  hổng XSS của website TMĐT,  
hacker có thể chèn mã độc thông qua các đoạn script thực thi ở phía client. Kiểu 
tấn công này có thể gây ra tổn thất cho cả 2 đối tượng là user và website. Chính 
vì thế  nó được xếp vào loại nguy hiểm, các website TMĐT cần hết sức cảnh  
giác và kiểm tra lỗ hổng XSS thường xuyên.
Mục đích chính của cuộc tấn công này là ăn cắp dữ  liệu nhận dạng của người 
dùng   như:   cookies,   session   tokens   và   các   thông   tin   khác.   Trong   hầu   hết   các 
trường hợp, cuộc tấn công này đang được sử dụng để ăn cắp cookie của người  
khác. Như  chúng ta biết, cookie giúp chúng tôi đăng nhập tự  động. Do đó với 

cookie bị  đánh cắp, chúng tôi có thể  đăng nhập bằng các thông tin nhận dạng  
khác. Và đây là một trong những lý do, tại sao cuộc tấn công này được coi là 
một trong những cuộc tấn công nguy hiểm nhất. 


Hình Cross site scripting

a.ix. Trojan Horse

Nếu   bạn   đã   nghe   về   sự   tích   thành   Troy,   thì   Trojan   Horse   là   một 
loại malware như  thế. Một Trojan horse được định nghĩa là một “chương trình 
độc hại ngụy trang như  một cái gì đó được cho là lành tính”. Nếu thiếu kiến  
thức về  internet, cả  admin và user trang web TMĐT đều có thể  trở  thành nạn 
nhân của Trojan Horse. Khi đó, hacker có toàn quyền điều khiển máy tính, dữ 
liệu của nạn nhân để  thực hiện các hành vi nguy hại cho website thương mại  
điện tử.
Một khi virus trojan tấn công máy tính, rất có thể những dữ liệu nhạy cảm, mật  
khẩu, thông tin cá nhân sẽ được chuyển trực tiếp tới tin tặc. Thậm chí, các thao  
tác của bạn trên bàn phím cũng có thể bị Trojan ghi lại. Nguy hiểm hơn, tin tặc  
có thể điều khiển máy tính từ xa, tải về hoặc tải lên các tệp tin chứa virus trong  
máy tính nạn nhân.


Hình Trojan horse

Một ví dụ  mẫu về  Trojan horse có  ở  www.freewebs.com/em_ce_do/doctor.exe.  
Chương trình này sẽ tự động tắt máy khi chạy và sẽ tự chép phiên bản vào thư 
mục "StartUp" và như  vậy máy sẽ tự  động tắt ngay lập tức mỗi lần máy được 
khởi động. Con Trojan horse này sẽ  tự  hủy sau một giờ  hoạt động hay có thể 
được xóa bỏ bằng cách khởi động vào chế độ chờ lệnh (command prompt) và từ 

đó xóa tệp này bằng lệnh xóa. Chương trình này chỉ  chạy được trên Windows  
XP
Lợi dụng một số  lỗi của trình duyệt web, chẳng hạn như  Internet Explorer, để 
nhúng Trojan vào một trang web, khi người dùng xem trang này sẽ  bị  nhiễm. 
Người dùng nên cập nhật các bản vá lỗi thường xuyên và dùng một trình duyệt  
web có độ bảo mật cao như Firefox và Google chrome.


KẾT LUẬN CHƯƠNG

Theo như các vấn đề  có thể  xảy ra trong thương mại điện tử  đã nói như 
trên, chúng ta cần phải có những biện pháp / phương pháp để phòng chống 
những nguy cơ hiểm họa khi xây dựng một trang web thương mại điện tử 
trên internet. Vì nếu không bảo mật những thông tin cá nhân của người  
dùng (cả người mua và người bán) hay những tổ chức thương mại lớn như 
Tiki, Lazada, ….   và những người sử  dụng thương mại điện tử  để  kinh 
doanh hay nhiều mục đích khác cần phải cẩn thận hơn khi tham gia. 


Chương 3. BIỆN PHÁP ĐỂ BẢO MẬT AN NINH TRONG THƯƠNG MẠI 
ĐIỆN TỬ
Cuộc tấn công từ chối dịch vụ  ồ  ạt vào các trang web TMĐT lớn nhất trên thế 
giới như  Yahoo.com, Amazon.com, Buy.com… xảy ra tháng 2/2000. Các ‘siêu  
thị’ điện tử khổng lồ này đột nhiên bị hàng triệu khách ‘ma’ xông vào khiến tắc  
nghẽn và ngừng hoạt động vài ngày, gây thiệt hại khoảng 1,5 tỷ USD.
Vì vấn đề an ninh trên mạng trong thương mại điện tử  rất quan trọng với mỗi 
người nên chúng ta sẽ  đưa ra một số  biện pháp khi triển khai an ninh trong  
thương mại điện tử và triển khai như thế nào.
1. Chống xâm nhập và tấn công từ chối dịch vụ DDOS

Lợi ích: Phòng chống và phát hiện xâm nhập (IPS) và ngăn chặn các cuộc tấn 
công DDOS toàn diện cho hệ thống
Tính năng:
Phát hiện ngăn chặn các tình huống tấn công DDOS xảy ra cho hệ thống  
ở cả mức network và ứng dụng.
Hệ  thống ngăn chặn xâm nhập dựa trên công nghệ  phát hiện signatures, 
cơ sở dữ liệu của signatures được update định kỳ hoặc ngay tức thì khi có  
cuộc tấn công mới được phát hiện.
Công nghệ thống kê phân tích và tự động tạo signatures theo thời gian thự, 
qua quá trình phân tích các luồng dữ liệu Defense Pro phát hiện ra các hành 
vi bất thường đồng thời sinh ra 1 signatures ngăn chặn ngay tức thì những  
đối tượng gây ra sự bất thường này

2. Tường lửa thế hệ mới