Giáo án Đại số 10 - Tiết 9

Trường THPT Vân Bảng-Liên Minh-Vụ Bản – Nam Định GV: Vũ Đăng Chiến
Ngày soạn:.....................
CHƯƠNG II
HÀM SỐ BẬC NHẤT VÀ BẬC HAI
Tiết 9 Bài 1. HÀM SỐ
I.Mục tiêu:
Qua bài học HS cần:
1)Về kiến thức:
-Hiểu được khái niệm hàm số, tập xác định của hàm số, đồ thị của hàm số.
2)Về kỹ năng:
-Biết tìm tập xác định của các hàm số đơn giản.
3) Về tư duy và thái độ:
-Tích cực hoạt động, trả lời các câu hỏi. Biết quan sát phán đoán chính xác, biết
quy lạ về quen.
II.Chuẩn bị :
Hs : Nghiên cứu bài trước soạn các hoạt động, bảng phụ để làm nhóm
Gv: Giáo án, phiếu học tập( các câu hỏi của các hoạt động trong SGK)
III.Phương pháp:
Thực tiễn, gợi mở, phát vấn , giải quyết vấn đề và đan xen hoạt động nhóm.
IV. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định lớp, chia lớp thành 6 nhóm
2.Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
HĐ1( ): ( Ôn tập về hàm số)
Vào bài: Giả sử ta có hai đại lượng
biến thiên x và y, trong đó x nhận giá
trị thuộc tập D. Nếu với mỗi giá trị của
x thuộc D thì có một và chỉ một giá trị
tương ứng y thuộc tập số thực
¡
thì ta

có một hàm số. Ta gọi x là biến số và y
là hàm số của x. Tập D được gọi là tập
xác định của hàm số.
GV yêu cầu HS xem định nghĩa hàm số
trong SGK.
GV gọi một HS nêu ví dụ 1 trong
SGK, GV phân tích tương tự như trong
sách để chỉ ra biến số và hàm số.
GV yêu cầu HS cả lớp xem nội dung
hoạt động 1 và suy nghĩ trả lời.
HS chú ý theo dõi…
HS xem nội dung
định nghĩa, một HS
nêu định nghĩa…
HS chú ý theo dõi…
I.Ôn tập về hàm
số:
1)Hàm số. Tập
xác định của
hàm số:
Nếu mỗi giá trị
của x thuộc tập D
có một và chỉ một
giá trị tương ứng
của y thuộc tập
số thực thì ta có
một hàm số.
Ta gọi x là biến
số và y là hàm số
của x.

Ví dụ 1: (SGK)
Đại số 10 - Trang 1
Trường THPT Vân Bảng-Liên Minh-Vụ Bản – Nam Định GV: Vũ Đăng Chiến
HS suy nghĩ và trả
lời…
Nêu một số ví dụ về
hàm số được cho dưới
dạng bảng như ví dụ
1.
HĐ2: (Các cách cho hàm số)
HĐTP 1( ): (Cách cho hàm số bằng
bảng)
GV: Hàm số trong ví dụ 1 là hàm số
được cho dưới dạng bảng.
GV gọi một HS chỉ ra các giá trị của
hàm số (trong ví dụ 1) tại x=2001; x =
2004; x = 1999.(Hoạt động 2 SGK).
GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu
cần).
GV nêu lời giải đúng (nếu HS trả lời
sai)
HĐTP 2( ): (Cách cho hàm số bằng
biểu đồ)
GV gọi một HS nêu ví dụ 2 trong SGK
trang 33.
Ở hình 13 là hàm số được cho bằng
biểu đồ.
Với biểu đồ này xác định hai hàm số
trên cùng một tập xác định
{ }

1995,1996;1997;1998;1999;2000;2001D =
GV yêu cầu HS các nhóm xem nội
dung hoạt động 3 và suy nghĩ trả lời.
GV gọi HS đại diện các nhóm trình
bày lời giải của nhóm mình.
GV nêu lời giải đúng.
HĐTP 3( ): (Cách cho hàm số bằng
công thức)
HS chú ý theo dõi…
HS suy nghĩ và nêu
giá trị của hàm số tại
x = 2001; x= 2004;
x= 1999.
-Giá trị của hàm số
tại x = 2001 là y =
375;
-Giá trị của hàm số
tại x = 2004 là y =
564;
-Giá trị của hàm số
tại x = 1999 là y
=339.
HS nêu ví dụ 2 …
HS chú ý theo dõi…
2.Cách cho hàm
số:
a)Hàm số cho
bằng bảng:(Xem
bảng ở trang 32
SGK)

b)Hàm số cho
bằng biểu đồ:
(Xem hình 13
SGK)
Đại số 10 - Trang 2
Trường THPT Vân Bảng-Liên Minh-Vụ Bản – Nam Định GV: Vũ Đăng Chiến
GV gọi một HS kể tên các hàm số đã
học ở THCS.
GV nêu và viết một số hàm số bằng
công thức lên bảng…
Ở cấp 2 chúng ta đã học một số hàm số
và cho các hàm số đó dưới dạng công
thức y = f(x), ta đã tìm điều kiện để
biểu thức f(x) có nghĩa. Tập hợp tất cả
các số thực x sao cho biểu thức f(x) có
nghĩa (hay xác định) được gọi là tập
xác định của hàm số
y = f(x).
GV gọi HS nêu khái niệm tập xác định
trong SGK.
GV lấy ví dụ minh họa và phân tích
hướng dẫn giải:
Biểu thức 2 1x − có nghĩa khi nào?
Từ điều kiện có nghĩa của biểu thức
trên ta có tập xác định của hàm số
2 1y x= −
là:
1
;
2

D
 
= +∞
÷

 
Tương tự hãy xem nội dung hoạt động
5 trong SGK và tìm tập xác định của
các hàm số đã chỉ ra.
GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
GV nêu kết quả chính xác (nếu HS làm
sai)
GV cho HS xem chú ý trong SGK.
GV yêu cầu HS suy nghĩ tính giá trị
cảu hàm số trong chú ý (như trong
hoạt động 6)
HS xem nội dung hoạt
động 3 và suy nghĩ trả
lời…
HS trình bày lời giải
của nhóm mình.
HS kể ten các hàm số
đã học…
HS chú ý theo dõi…
HS nêu khái niệm tập
xác định.
HS chú ý theo dõi và
suy nghĩ trả lời …
Biểu thức 2 1x − có
nghĩa khi

1
2 1 0
2
x x− ≥ ⇔ ≥
.
HS suy nghĩ thảo luận
theo nhóm và tìm lời
c)Hàm số cho
bằng công thức:
Các hàm số y
=ax + b, b = ax
2
,
y=
a
x
,… là những
hàm số được cho
bởi công thức.
Tập xác định của
hàm số y=f(x) là
tập hợp tấ cả các
số thực x sao cho
biểu thức f(x) có
nghĩa.
Ví dụ: Tìm tập
xác định của hàm
số sau:
2 1y x= −
Đại số 10 - Trang 3

Trường THPT Vân Bảng-Liên Minh-Vụ Bản – Nam Định GV: Vũ Đăng Chiến
giải….
HS nhận xét, bổ sung
và sửa chữa ghi chép.
HS trao đổi và rút ra
kết quả:
{ }
[ ]
) \ 2 ;
) 1;1 .
a D
b D
= −
= −
¡
HS suy nghĩ và tính
giá trị của hàm số tại
x = -2 và x = 5.
HĐ4 (Đồ thị của hàm số)
HĐTP 1( ): (Khái niệm đồ thị của
hàm số )
Ở lớp 9 ta đã biết đồ thị của các hàm số
như hàm số bậc nhất y = ax + b là một
đường thẳng, đồ thị của hàm số y = ax
2
là một parabol,…
Vậy đồ thị của hàm số là gì?
GV gọi HS nêu khái niệm đồ thị của
hàm số.
GV cho HS xem đồ thị của hai hàm số

f(x) = x +1 và g(x)=
2
1
2
x
trong hình 14
SGK.
GV yêu cầu HS dựa vào đồ thị và suy
nghĩ trả lời các câu hỏi theo yêu cầu
của hoạt động 7.
GV gọi HS đại diện ba nhóm trình bày
lời giải.
Gv gọi Hs nhận xét và bổ sung (nếu
cần)
GV nhận xét và nêu lời giải đúng.
HS chú ý theo dõi…
HS thảo luận và suy
nghĩ trả lời.
HS xem đồ thị của
hàm số trong hinh 14.
HS thảo luận theo
nhóm và suy nghĩ trả
lời.
HS nhận xét, bổ sung
và sửa chữa, ghi chép.
HS trao đổi và rút ra
kết quả:
y = x+ 1
a)f(-2)=-1, f(-1) = 0,
…

y=
2
1
2
x
3.Đồ thị của
hàm số:
Khái niệm( xem
SGK)
Đại số 10 - Trang 4
Trường THPT Vân Bảng-Liên Minh-Vụ Bản – Nam Định GV: Vũ Đăng Chiến
g(-2) = 2, g(0) =0,…
b)Tìm x sao cho f(x) =
2
f(x) = 2
⇔
x +1 = 2
⇔
x = 1
Tìm x sao cho g(x) = 2
g(x) = 2
⇔
2
1
2
x
=2
⇔
x=±2
HĐ5( ):

*Củng cố ( )
-Nêu lại khái niện hàm số, cách cho hàm số, đồ thị và tập xác định.
*Hướng dẫn học ở nhà( ):
-Xen lại và học lý thuyết theo SGK.
-Làm các bài tập 1,2 và 3 SGK trang 38.
-Xem và soạn trước phần còn lại của bài hàm số.
Đại số 10 - Trang 5