giáo án ngữ văn 9 tuần 9

Giáo viên giảng dạy: Trần Thị Việt Hà
Tuần 9
Ngày soạn: 12-10-10 Tiết số: 41
Ngayd dạy: Số tiết; 1
Văn bản: Lục Vân Tiên gặp nạn
A. Mục tiêu:
Giúp học sinh hiểu đợc: Qua phân tích sự mâu thuẫn giữa cái thiện và cái ác trong đoạn
thơ, nhận biết đợc thái độ, tình cảm và lòng tin của tác giả gửi gắm nơi những ngời lao
động bình thờng
-Tìm hiểu và đánh giá nghệ rhuật sắp xếp tình tiết và nghệ thuật ngôn từ trong đoạn trích
B. Chuẩn bị
Giáo viên : Nghiên cứu soạn bài
Học sinh: học và soạn bài
C. Tiến trình lên lớp
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
Đọc thuộc lòng đoạn trích LVT cứu KNN
Phân tích hình ảnh LVT
3. Bài mới:
Phơng pháp
Học sinh nhắc lại tiểu sử của tác giả
? Vị trí của đoạn trích
G/V: ở phần đầu của tác phẩm khi LVT và Tử
Trực đến trờng thi gặp Trịnh Hâm và Bùi
Kiệm, họ kết bạn với nhau và cùng vào một
quán rợu xớng hoạ thơ phú. Thấy VT tài cao
Trinhk Hâm tỏ rõ thái độ ghen ghét đố kị
Kiệm, Hâm là đứa so đo
Thấy Tiên dờng ấy âu lo trong lòng
Khoa này Tiên ắt đầu công
Hâm dầu có đậu cũng không xong rồi

Lòng ganh ghét đố kị đó đã biến hắn trở thành
một kẻ độc ác, nhẫn tâm ngay cả khi VT không
còn đe doạ đợc nữa ( VT đã mù loà, bơ vơ nơi
đất khách quê ngời, không ai thân thích)
Giáo viên nêu yêu cầu đọc
-Đọc rõ ràng diễn cảm thể hiện rõ hành động
tội ác của TH, việc làm cao cả nhân nghĩa của
ông Ng
Giáo viên đọc mẫu
Học sinh đọc
Giáo viên nhận xét
Nội dung
I.Giới thiệu tác giả tác phẩm
1. Tác giả
2. Tác phẩm
Thuộc phần thứ hai của truỵen:
VT đang bơ vơ thì gặp Trịnh
Hâm thi hỏng trở về. Hắn lừa
tiểu đồng vào rừng trói vào cây
cho hổ ăn thịt rồi lừa Vt xuống
thuyền, gây tội ác
I. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc hiểu chú thích
Lu ý tìm hiểu chú thích1,5,7,10
? Kết cấu của đoạn trích
Học sinh đọc đoạn 1
? T.Hâm đã lập mu nh thế nào để hãm hại LVT
-Trói tiểu đồng vào cây cho hổ ăn thịt
-Lừa LVT xuống thuyền, ra giữa dòng rồi hành
động

? Y đã chọn thời điểm nào. việc chọn thời điểm
đó có mục đích gì
-Thời điểm: Đêm khuya
-Mục đích :để hành vi của hắn không bị bại lộ
VT khó lòng đợc cứu thoát
? Khi VT bị đẩy xuống sông hắn còn có hành
động gì
-Giả tiếng kêu trời, lấy cớ phui pha
? Hắn kêu trời cốt để che giấu điều gì
-Tâm địa xấu xa
? Khẳng định bản chất gì của T.Hâm
GV: đó là hành động có toan tính , có âm mu,
kế hoạch sắp đạt khá kĩ lỡng, chặt chẽ. Thời
gian gây tội ác là đêm khuya mọi ngời đã ngủ
yên. Không gian mênh mông bỉển nớc ngòi bị
xô xuống cời bất ngờ không kịp kêu cứu. Đến
lúc không ai còn có thể cứu đợc VT hắn mới
Giả tiếng kêu trời la lối om sòm, kể lể bịa đặt
để che lấp tội ác của mình. Kẻ tội phạm nhờ
gian ngoan sảo quyệt đã phủi sạch tay không
mảy may cắn rứt lơng tâm
? T.Hâm là hiện thân của cái ác đang hoành
hành trong xã hội đúng hay sai. Vì sao
( Câu hỏi thảo luận)
Học sinh chia thành bốn nhóm thảo luận
Cử nhóm trởng trình bày ý kiến của nhóm
Giáo viên nhận xét rồi đa ra đáp án
-T.Hâm là hiên thân của cái ác đang hoành
hành trong xã hội vì hắn đang tâm hãm hại i
con ngời tội nghiệp đang cơn hoạn nạn, không

-Kết cấu hai phần
-Từ đầu.....Tấm lòng: TH gây tội
ác
-Còn lại: Tấm lòng lơng thiện
2. Phân tích
a. Trịnh Hâm gây tội ác
-Việc làm của T. Hâm có tính
toán có sắp đạt sẵn
Hành động độc ác bất nhân bất
nghĩa
-LVT là hiện thân của cái ác
đang hoành hành trong xã hội
Trờng THCS Nam Hồng- Nam Trực Nam Định
Giáo viên giảng dạy: Trần Thị Việt Hà
nơi nơng tựa, không có gì chống đỡ
-Bất nghĩa: Vid VT vốn là bạn của của hắn đã
từng trà eơụ với nhau, kết bạn với nhau
-động cơ hãm hại: vì tính đố kị, ganh ghét tài
năng lo chho đờng tiến thân của mình. đến lúc
này, khi mối lo không còn nữa mà vẫn tìm cách
hãm hại. Sự ác độc trở thành bản chất của hắn
? Nhận xét cách sắp xếp các tình tiết của đoạn
trích >tác dụng
-Tình tiết sắp xếp hợp lí, diễn biến hành động
nhanh gọn, lời thơ vẫn giữ đợc vẻ mộc mạc
giản dị vốn có của tác phẩm
-Lột tả đợc tâm địa bất nhân bất nghĩa , tội ác
tày trời của T.Hâm
Học sinh đọc phần còn lại
? VT bị đẩy ra giữa dòng chàng đợc những ai

cứ giúp
-Giao long và gia đình ông Ng
? Vì sao tác giả xây đựng tình tiết giao long
cứu vớt LVT
-Giao long: con rồng nớc hay gây sóng dữ. Để
giao long cứu vớt LVT ý tác giả muốn nói; VT
là ngời hiền đức mà bị hãm hại ngay cả đến
loài cá dữ cũng phải cảm thơng mà giúp đỡ
? Sau khi vớt chàng lên gia đình ông Ng đã làm
gì
-Giục con hối lửa
-Ông hơ bụng dạ mụ hơ mặt mày
? Cảm nhận khi đọc hai câu thơ: Hối
con....mặt mày
-Câu thơ mộc mạc không hề gọt giũa, trau
chuốt chỉ kể lại một cách tự nhiên nh nó đã xảy
ra nhng lại gợi tả đợc mối chân tình của gia
đình ông Ng với ngời bị nạn. Cả nhà dờng nh
nhốn nháo hối hả lo chạy chữa cứu sống VT
bằng mọi cách dân dã, chẳng thầy thợ thuốc
thang gì mà rất mực ân cần chu đáo: vầy lửa,
hơ bụng dạ, mạt mày, nào ông nào bà, mỗi ng-
ời mỗi việc. Đó là một sự mâu thuẫn hoàn toàn
với những mu toan thấp hèn nhằm hãm hại bạn
thân của T.Hâm
? Việc vớt ngay len bờ cùng với vợ con cứu
giúp LVTđã chứng tỏ điều gì về phẩm chất cao
đẹp của ngơì lao động
? sau khi cứu LVT gia đình ông Ng có đề nghị
b. Hình ảnh ông Ng và gia đình

_Gia đình ông Ng cứu ngời khẩn
trơng không hề do dự tính toán
gì
-Mời Vt ở lại
? Trong hoàn cảnh vô cùng khốn khổ ấy việc
làm của Ng ông gợi cho con suy nghĩ gì
GV: Mặc dù nhà nghèo nhng ông Ng đã chân
tình mời VT một ngòi mù loà đau khổ ở lại với
gia đình ông để đợc chăm sóc nuôi nấng.Ng
rằng.......Vui. Câu nói của Ng ông là một tấm
lòng vàng, chan chữa tinh thần nhân đạo
? LVT rất ái ngại trớc lời đề nghị đó bởi: Thân
tôi.....Trơ. Ng ông nói luôn: Ng rằng.....đây.
suy nghĩ của ông khiến ta liên tởng tới ai và
việc làm gì. điều đó có ý nghĩa gì
-Gợi nhớ hành động nghĩa hiệp của LVT. VT
đánh cớp, cứu dân, cứu KNN với ý thức: Làm
ơn.....trả ơn> Ng ông cũng vậy cứu Vt không
mong sự đền đáp. Những tấm lòng cao cả ấy
đã gặp nhau họ nêu cao tinh thần nhân ái: ở
hiền gặp lành
? cái thiện còn đợc biểu hiện qua cuộc sống
đẹp của ông Ng> Hãy tìm những chi tiết miêu
tả cuộc sống đó
-Rày roi.....Hàn Giang
? Tởng tợng miêu tả cuộc sống của ông Ng. ấn
tợng của em về cuộc sống đó với tâm hồn của
kẻ sĩ lánh đời
-Sông dài biển rộng, trời cao là môi trờng
thảnh thơi vui thú của ông, suốt đêm ngày năm

tháng ông đã lấy doi vịnh chích đầm, lấy bầu
trời làm nơi vẫy vùng tìm nguồn vui sống. Ông
đã lấy gió trăng con thuyền và dòng sông làm
bầu bạn. ông đã láy công việc chài lới để sống
cuộc đời thanh bạch
Đó là cuộc sống mới tự do thanh thoát, tháot ra
khỏi vòng danh lợi, chan hoà với thiên nhiên
tràn đầy chất thơ
? Khác với đoạn trích trên cái hay của đoạn
thơ này đợc tác giả tập trung thẻ hiện ở điểm
nào
-Giọng thơ nhẹ nhàng êm ái dùng những từ ngữ
chỉ trạng thái tâm hồn thanh thản: vui vầy
thong thả, nghêu ngao
-cảm hứng thiên nhiên trữ tình dạt dào tạo nên
sắc diệu thẩm mĩ sáng giá khắc hoạ phong thái
ung dung của ông Ng
-Ông Ng sẵn lòng cu mang LVT,
thông cảm với nỗi khổ của chàng
-Cứu ngời không cần đền đáp,
coi trọng ân nghĩa
-Cuộc sống tự do thoát ra khỏi
vòng danh lợi chan hoà với thiên
nhiên
Trờng THCS Nam Hồng- Nam Trực Nam Định
Giáo viên giảng dạy: Trần Thị Việt Hà
? Con hiểu đợc nét đẹp nào trong tâm hồn của
ngời lao động- 1 nho sĩ lánh đục tìm trong
?GV: Sống giữa thời loạn lạc nhân vật Ng ông
cũng là nhan vật lí tởng phát ngôn lẽ sống và

tinh thân nhân nghĩa của nhà thơ mù NĐC
? Khắc hoạ hình ảnh nhân vật ông Ng với tình
cảm cao đẹp và việc Vt gặp nạn đợc cứu giúp
NĐC gửi gắm ớc mơ gì của nhân dân
? Nhận xét về cách kể chuyện của tác giả trong
đoạn trích
? Đoạn trích phản ánh điều gì xảy ra trong xã
hội xa thể hiện khat vọng gì
Bài tập
Trong truyên LVT có những nhân vật nào có
thể xếp vào cùng với nhan vật Ng Ông
Họ có đặc điểm chung là gì
Tác giả muốn gửi gắm ý tởng nào thông qua
các nhân vật đó
Học sinh làm
GV chữa
-Là ngời coi thờng danh lợi giàu
lòng nhân nghĩa yêu tự do và
thanh cao
-Khát vọng về việc ở hiền gặp
lành về một cuộc sống cao đẹp,
về một lối sống đáng mơ ớc của
con ngời
-Gửi gắm khát vọng vào niềm tin
về cái thiện về con ngời lao
động, niềm tin yêu về cuộc đời
mình
3. Tổng kết
-Nghệ thuật:
Nghệ thuật kể chuyện bình dị

chia diễn biến theo thời gian
Nghệ thuật mâu thuẫn hai phe
nhân vật
Ngôn ngữ giản dị mộc mạc đoạn
1 đoan 2 hình ảnh đẹp gợi cảm
-Nội dung
Nói lên sự mâu thuẫn giữa thiện
và ác giữa nhân cách cao cả và
những toan tính thấp hèn đồng
thời thể hiện thái độ quí trọng và
niềm tin của tác giả đối vời ngời
dân lao động
4. Luyện tập
4.Củng cố
Phẩm chất cao đẹp của Ng ông
5.Dặn dò:
Về học bài và su tầm nhừng tác phẩm của
các tác giả ở địa phơng
-Các nhân vật
Ông Quán ,ông Tiều ,lão bà, tiểu
đồng và LVT
-Đặc điểm chung
Họ là những ngời hào hiệp giàu
tinh thần vị nghĩa
Thấy việc nghĩa là làm không
tính toán thiệt hơn
Làm việc nghĩa vô t không mong
đền đáp
Là những con ngời nhân hậu
-ý tởng: đề cao đạo lí vì nghĩa ở

đời ca ngợi những con ngời đẹp
trong xã hội loạn lạc
D. Rút kinh nghiệm:
Ngày soạn: 12-10-10 Tiết số: 42
Ngày dạy: Số tiết:1
Chơng trình địa phơng-phần văn
A. Mục tiêu:
Giúp học sinh bổ sung vào vốn hiểu biết về văn học địa phơng bằng việc nắm đợc những
tác giả tacs phẩm từ sau 1975 viết về địa phơng mình
Bớc đầu biết cách su tầm tmf hiều về tác giả tác phẩm văn học địa phơng
Hình thành sự quan tâm và yêu mến văn học địa phơng
B. Chuẩn bị
Giáo viên: Su tầm tài liệu về các tác giả và tác phẩm viết về địa phơng mình
Học sinh: Su tầm những bài thơ bài văn
C. Bài mới
Giáo viên cho học sinh thực hiện các công viẹc đã chuẩn bị ở nhà
1. Lập bảng thống kê các tác giả văn học ở điạ phơng mà em biết
STT
1.
Họ và tên
Nguyễn Đức Mậu
Bút danh Những tác phẩm chính
-áo trận1975
-Trờng ca s đoàn 1980
-Nấm mộ và cây trầm
Trờng THCS Nam Hồng- Nam Trực Nam Định