Giáo án Ngữ văn 9 tuần 1

Tuần 1
BÀI I Tiết 1+2: Phong cách Hồ Chí Minh
Tiết 3: Các phương châm hội thoại
Tiết 4 : Sử dụng một số văn bản nghệ thuật trong
văn bản thuyết minh.
Tiết 5 : Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ
thuật trong văn bản thuyết minh
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
• Thấy được những vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh – sự kết hợp hài hòa giữa
truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, vó đại và bình dò- để càng thêm kính
yêu bác, tự nguyện học tập theo gương Bác.
• Nắm được các phương châm hội thoại về lượng và về chất để vận dụng trong giao
tiếp.
• Biết sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
Tiết 1+2:
VĂN BẢN: PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
Lê Anh Trà
I. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:
II.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
* Giáo viên: SGK – sách tham khảo, giáo án, máy chiếu, bảng phụ, giấy trong, bút dạ.
* Học sinh: Soạn bài mới:phong cách Hồ Chí Minh .
III.TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY:
1.Ổn đònh lớp:
2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra tập sách của học sinh.
3.Giới thiệu bài mớ i :
“Tháp mười đẹp nhật bông sen
Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ”
“Bác Hồ ”-hai tiếng ấy thật vô cùng gần gũi và thân thương đối với mỗi người dân
Việt Nam. Đối với chúng ta, Hồ Chí Minh không những là nhà yêu nước vó đại mà Người
còn là danh nhân văn hóa thế giới. Vẻ đẹp văn hóa chính là nét nổi bật trong phong cách
Hồ Chí Minh. Phong cách đó như thế nào, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua văn bản “Phong

cách Hồ Chí Minh.
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
Hoạt động 1: Đọc văn bản –
tìm hiểu chú thích.
-Hướng dẫn đọc: chậm rãi,
rõ ràng, diễn cảm, ngắt ý và
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
nhấn giọng ở từng luận
điểm.
-Đọc mẫu
-Nhận xét cách đọc của HS.
-Hướng dẫn HS tìm hiểu chú
thích. Giải thích thêm các từ:
phong cách, văn hóa, di
dưỡng tinh thần.
-Cho biết tác giả và thể loại
của văn bản?
-Kể tên một vài văn bản
nhật dụng đã học ở lớp 8?
-GV nói thêm: Chương trình
Ngữ văn THCS có những bài
văn nhật dụng về các chủ
đề: quyền sống của con
người, bảo vệ hòa bình
chống chiến tranh, vấn đề
sinh thái…Bài “Phong cách
Hồ Chí Minh” thuộc chủ đề
về sự hội nhập với thế giới
và bảo vệ văn hóa bản sắc
dân tộc. Tuy nhiên bài học

này không chỉ mang ý nghóa
cập nhật mà cón có ý thức
lâu dài. Bởi lẽ việc học tập,
rèn luyện theo phong cách
Hồ Chí Minh là việc làm
thiết thực, thường xuyên của
các thế người Việt Nam,
nhất là lớp trẻ.
Hoạt động 3: Đọc – tìm hiểu
văn bản.
-Qua nội dung văn bản, em
thếy vẻ đẹp trong phong
cách Hồ Chí Minh được thể
hiện qua nhưng khía cạnh
nào?
-Hãy phân đọan văn bản
theo các luận điểm trên?
-Tìm hiểu luận điểm 1:
-2 HS nối tiếp nhau đọc lại
văn bản.
-Tác giả: Lê Anh Trà
-Tác phẩm: văn bản nghò
luận- nội dung đề cập đến
một vấn đề mang tính thời
sự, xã hội-văn bản nhật
dụng.
-n dòch thuốc lá, thông tin
về ngày trái đất năm 2000.
-Vốn trí thức uyên thâm của
Bác.

-Lối sống của Bác.
-Đoạn 1: “Trong cuộc đời…
rất hiện đại ”
-Đoạn 2: “Lần đầu tiên… đến
hết”
I – Đọc –tìm hiểu chú thích
1/ Tác giả : Lê Anh Trà
2/ Tác phẩm : văn bản nhật
dụng.
II- Đọc – tìm hiểu văn bản.
1/ Vốn trí thức uyên thâm
của Bác .
-Tiếp xúc với văn hóa nhiều
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
Vốn trí thức uyên thâm của
Bác.
-Cho HS đọc lại đoạn 1.
-Vốn tri thức văn hóa nhân
loại của Hồ Chí Minh sâu
rộng như thế nào?
-Người đã làm thế nào để có
được vốn trí thức sâu rộng
ấy?
-Nhưng điều kì lạ và quan
trọng trong sự tiếp thu tinh
hoa văn hóa nhân loại của
Hồ Chí Minh là gì?
-Sự tiếp thu tinh hoa văn hóa
thế giới trên nền tảng văn
hóa dân tộc đã hình thành ở

bác một nhân cách, một lối
sống như thế nào?
Có sự kết hợp hài hòa
-1 HS đọc lại đoạn 1
-Trong cuộc đời hoạt động
đầy gian nan vất vả, Hồ Chí
Minh đã đi qua nhiều nơi,
tiếp xúc với nhiều nền văn
hóa phương Đông tới phương
Tây. Người có hiểu biết sâu
rộng các nền văn hóa của
các nước châu Á, châu u,
châu Phi, châu Mỹ.
-Để có được vốn trí thức sâu
rộng ấy, Bác Hồ đã nắm
vững phương tiện giao tiếp là
ngôn ngữ ( nói và viết thạo
nhiều thứ tiếng nước ngoài
như: Pháp, Anh, Hoa, Nga…)
-Qua công việc, qua lao
động mà học hỏi ( làm
nhiều nghề khác nhau)
-Học hỏi tìm hiểu đến mức
sâu sắc ( đến mức khá uyên
thâm)
-Điều quan trọng là người đã
tiếp thu một cách có chọn
lọc tinh hoa văn hóa nhân
loại .
.Không ảnh hưởng một cách

có thụ động.
.Tiếp thu mọi các đẹp, cái
hay đồng thời với việc phê
phán những hạn chế tiêu
cực.
.Trên nền tảng văn hóa dân
tộc mà tiếp thu những ảnh
hưởng quốc tế ( tất cả những
ảnh hưởng quốc tế đã nhào
nặn với các gốc dân tộc
không gì lay chuyển được)
-Một nhân cách rất Việt
Nam, một lối sống rất bình
dò, rất Việt Nam, rất phương
Đông nhưng cũng đồng thời
rất mới, rất hiện đại.
nước trên thế giới.
-Nói và viết thạo nhiều thứ
tiếng ngọai quốc.

-Làm nhiều nghề khác nhau.
-Đến đâu cũng học hỏi, tìm
hiểu.
-Tiếp thu cái hay, các đẹp
đồng thời với việc phê phán
những tiêu cực.
-nh hưởng quốc tế nhào
nặn với cái gốc văn hóa dân
tộc.
-Một lối sống rất Việt Nam,

một lối sống rất bình dò.
 Thống nhất, hài hòa giữa
dân tộc và nhân loại.
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
thống nhất giữa dân tộc và
nhân loại.
-GV bình thêm: sự hiểu biết
của Bác sâu rộng, tiếp thu
văn hóa nước ngoài một cách
chủ động, sáng tạo và có
chọn lọc. Bác không chỉ
hiểu biết mà còn hòa nhập
với môi trường văn hóa thế
giới nhưng vẫn giữ được bản
sắc văn hóa dân tộc. Đúng
như nhà thơ Bằng Việt đã
viết :
“Một con người : kim, cổ,
tây. Đông
Giàu quốc tế, đậm Việt Nam
từng nét”.
-Tìm hiểu luận điểm 2: Nét
đẹp trong lối sống giản dò mà
thanh cao của bác .
-Cho Hs đọc đoạn 2
-Lối sống bình dò của Bác
được thế như thế nào?
-Lối sống của Bác cũng là
lối sống rất Việt Nam, rất
phương Đông. Lối sống đó

được biểu hiện như thế nào?
-Cho Hs nhắc lại lối sống
của Nguyễn Trãi khi về Côn
Sơn trong bài “Côn Sơn ca”
và câu thơ Nôm của Nguyễn
Bỉnh Khiêm dẫn trong văn
bản này để thấy được vẻ đẹp
của cuộc sống gắn với thú
quê đạm bạc và thanh cao.
-Vì sao có thế nói lối sống
của Bác là sự kết hợp giữa
-1 HS đọc đọan 2
- cương vò lãnh đạo cao
nhất của Đảng và nhà nước
nhưng Hồ Chí Minh có một
lối sống vô cùng giản dò.
.Nơi ở, nơi là việc
.Trang phục
.n uống
-Nét đẹp của lối sống rất
dân tộc, rất Việt Nam trong
phong cách Hồ Chí Minh
cách sống của Bác gợi ta nhờ
đến cách sống của các vò
hiền triết trong lòch sử như:
Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh
Khiêm.
2/ Lối sống của Bác.
-Nơi ở, làm việc: nhà sàn
nhỏ bằng gỗ, vẻn vẹn vài

phòng, đồ đạc mộc mạc, đơn
sơ..
-Trang phục giản dò: bộ quần
áo bà ba nâu, áo trấn thủ,
đôi dép lốp thô sơ.
-n uống đạm bạc : cá kho,
rau luộc, dưa ghém, cà muối,
cháo hoa…
-Không tự thần thánh hóa, tự
làm cho khác đời.
Vừa giản dò, vừa thanh cao
vó đại.
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
giản dò và thanh cao?
GV bình: Cách sống giản dò,
đạm bạc của Hồ Chí Minh
lại vô cùng thanh cao, sang
trọng:
Đây không phải là lối sống
khắc của con ngườitự vui
trong cảnh nghèo khó hay
theo lối nhà tu hành.
Đây không phải là cách tự
thần thánh hóa, tự làm cho
khác đời, hơn người.
Đây là cách sống có văn hóa
đã trở thành một quan niệm
thẩm mỹ: cái đẹp là sự giản
dò, tự nhiên.
-Để làm nổi bật vẻ đẹp trong

phong cách Hồ Chí Minh tác
giả đã dùng những biện pháp
nghệ thuật nào?
-Chọn lọc những chi tiết tiêu
biểu ( cho HS tìm dẫn
chứng )
-Thảo luận:
-Cảm nhận của em về
những điểm đã tạo nên vẻ
đẹp trong phong cách Hồ Chí
Minh.?
GV chốt lại các ý hs thảo
luận.
-Qua những điều đã phân
tích, chúng ta thấy vẻ đẹp
trong phong cách của Bác là
sự kết hợp hài hòa giữa
truyền thống văn hóa dân tộc
và tinh hoa văn hóa nhân
loại, giữa vó đại và giản dò.
-Cho Hs đọc ghi nhớ
-Hiểu và cảm nhận vẻ đẹp
trong phong cách Hồ Chí
-Kết hợp giữa kể và bình
luận. Đan xen giữa những lời
kể là lời bình luận một cách
tự nhiên “Có thể thể nói ít
có vò lãnh tụ nào…”, “Quả
như một câu chuyện thần
thoại…”

-Sử dụng nghệ thuật đối lập:
vó nhân mà hết sức giản dò,
gần gũi, am hiểu mọi nền
văn hóa nhân loại mà hết
sức dân tộc, hết sức Việt
Nam.
-Các nhóm thảo luận.
-1 HS đọc ghi nhớ
- Cần phải hòa nhập với khu
vực và quốc tế nhưng cũng
cần phải bảo vệ và phát huy
bản sắc dân tộc.
III Ghi nhớ
SGK trang 8
IV Luyện tập
SGK trang 8
Hoạt động của GV Họat động của HS Ghi bảng
Minh, mỗi hs cần học tập và
rèn luyện như thế nào ?
-GV giáo dục tư tưởng cho
hs, giúp các em nhận thức
được thế nào là lối sống có
văn hóa trong ăn mặc, nói
năng.
Hoạt động 4 : Luyện tập
-Đọc thêm : Hồ Chí Minh
niềm hi vọng lớn nhất
( SGK)
-Đại diện mỗi tổ kể lại một
mẩu chuyện sưu tầm được

hoặc trình bày trang ảnh tìm
được ghi nhận về lối sống
giản dò mà cao đẹp của Bác.
-GV nhận xét –cho điểm.
Hoạt động 5 : Dặn dò
-Học ghi nhớ
-Soạn bài : “Các phương
châm hội thoại”
@?@?@?@?&@?@?@?@?