SKKN đổi mới phương pháp dạy học dạng bài luyện tập trong môn toán lớp 2 theo mô hình trường học mới việt nam

Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ
ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DẠNG BÀI LUYỆN TẬP
TRONG MÔN TOÁN LỚP 2 THEO MÔ HÌNH TRƯỜNG HỌC MỚI
VIỆT NAM
I,ĐẶT

VẤN

ĐỀ:

Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng
cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn toán cũng như
những môn học khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận
thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển năng lực nhận thức, hoạt động tư
duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người. Không những thế
môn toán học là môn khoa học tự nhiên có tính lôgíc và tính chính xác cao, nó
là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ môn khoa học khác.
Việc dạy – học theo mô hình trường học mới Việt Nam ở trường Tiểu
học hiện nay có nhiều mặt tích cực. Đây là mô hình lấy học sinh làm trung
tâm trong các hoạt động dạy học giúp các em tự chiếm lĩnh kiến thức, phát
huy

tính

tích

cực,

chủ

động,

sáng

tạo

của

học

sinh.

Mô hình trường tiểu học kiểu mới giúp học sinh rèn phương pháp tự học, tự
giác, tự quản, tự trọng, tự tin, tự đánh giá, tự hợp tác, tự rèn luyện kỹ năng,
vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm đem lại niềm vui
hứng thú học tập cho học sinh.
Phương pháp dạy học môn toán trong mô hình nhà trường VNEN là
tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, giúp học sinh bước đầu rèn luyện
khả năng tự học và hình thành phương pháp học tập, làm việc tích cực, chủ


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

động,

sáng

tạo.

Với mong muốn được chia sẻ và học hỏi thêm kinh nghiệm ở đồng
nghiệp để chúng tôi thực hiện phương pháp dạy học của mô hình trường học
mới Việt Nam đem đến thành công hơn, tôi mạnh dạn thực hiện chuyên đề
về: Đổi mới phương pháp dạy học dạng bài Luyện tập trong môn toán
lớp 2 theo mô hình trường học mới Việt Nam.
II.GIẢI

QUYẾT

VẤN

ĐỀ

:

A. Mục tiêu cần đạt các bài dạng Luyện tập.
- Giúp HS luyện tập, tổng hợp các kiến thức đã học qua nội dung các bài
tập.
- Cho HS tự luyện tập, thực hành theo khả năng của từng HS, tạo ra sự
hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các đối tượng HS.
- Tập cho HS có thói quen tự kiểm tra, đánh giá kết quả luyện tập, thực
hành, ứng dụng.
- Tập cho HS thói quen tự đưa ra nhiều tình huống, tìm nhiều phương án
và lựa chọn phương án hợp lí nhất để giải quyết vấn đề của bài tập,
không nên thỏa mãn các kết quả đã đạt được.
B.

Các

hình

thức

tổ

+ Hình thức tổ chức dạy học khá đa dạng:
- Hình thức học cá nhân
- Hình thức học theo cặp đôi,
- Hình thức học theo nhóm,
- Hình thức học cả lớp
- Hình thức cá nhân học với cộng đồng.

chức

dạy

học:


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

Mỗi hình thức này được thể hiện rất rõ bằng những logo trước mỗi hoạt
động của bài. Tuy nhiên, khi thực hiện giáo viên cần căn cứ vào đặc điểm,
trình độ của HS, điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng lớp từng trường để chủ
động lựa chọn nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, chủ động
điều chỉnh, thay thế hoặc bổ sung những bài tập hoặc những hoạt động sát với
thực tế đời sống. Đảm bảo những yêu cầu tối thiểu cần đạt sau mỗi giai đoạn
học tập.
3. Tiến trình dạy theo mô hình trường học mới Việt Nam
Mô hình trường học kiểu mới được chuyển đổi từ hoạt động dạy của

giáo viên sang hoạt động học của học sinh, giúp học sinh phát huy tối đa
phương pháp học nhóm. HS tự học, tự chiếm lĩnh kiến thức, tự giúp đỡ lẫn
nhau trong học tập và giáo viên chỉ là người hướng dẫn, hỗ trợ khi cần thiết.
Để góp phần tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh trường học mới Việt
Nam giáo viên tổ chức dạy học theo năm bước và học sinh thực hiện theo
mười bước học tập.
a. Năm bước dạy học của giáo viên theo mô hình trường học mới Việt
Nam:
(1) Tạo hứng thú

(2) Trải nghiệm

(3) Phân tích- khám phá - rút ra bài học

(4) Thực hành

(5),

Vận

dụng

Phân tích 5 bước dạy học trong bài 78: Em ôn lại những gì đã học (Tiết 2 Tài liệu Toán 2 trang 90) tập 2A
* Bước 1 Tạo hứng thú cho HS


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

Muốn không khí lớp học vui tươi, kích thích sự tò mò, khơi dậy hứng
thú của học sinh về chủ đề sẽ học thì bản thân mỗi giáo viên phải nghiên cứu

thật kỹ tài liệu để lựa chọn hình thức sao cho phù hợp, có thể là: đặt câu hỏi,
câu đố vui, kể chuyện, một tình huống, tổ chức trò chơi hoặc sử dụng các
hình

thức

khác…..

+ Hoạt động 1:Chơi trò chơi “Ai thông minh nhất ”( tài liệu toán lớp 2 trang
70), GV tổ chức HS chơi trò chơi theo hướng dẫn học bằng cách hái những
bông hoa có ghi các phép tính và HS có nhiệm vụ đọc kết quả của phép tính
đó. Cả lớp lắng nghe và nhận xét.
Thông qua trò chơi, HS sẽ cảm thấy trò chơi mà mình vừa được
tham gia rất gần gũi với bản thân,được ôn lại bảng nhân và bảng chia đã học,
không chỉ thế trò chơi còn kích thích tính tò mò, khơi dậy hứng thú trong học
tập giúp các em muốn tiếp tục được trải nghiệm kiến thức mới.
Sau trò chơi GV đưa ra một số câu hỏi giúp HS biết cách nhân số tròn
chục với một số, chia số tròn chục cho một số.
Cuối hoạt động GV đưa ra một số câu hỏi gợi mở để HS chốt cách nhân
( chia) số tròn chục với (cho) một số.
* Bước 2 Trải nghiệm: Giáo viên cần tìm hiểu vốn kinh nghiệm và
những hiểu biết sẵn có của học sinh trước khi học một kiến thức mới và tổ
chức cho học sinh trải nghiệm.
- HS đã được học các bảng nhân, bảng chia.
- Số 0 trong phép nhân và phép chia.
- Tìm thành phần chưa biết trong phép tính.


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

- Giải toán có lời văn liên quan đến phép nhân và phép chia.
* Bước 3 Phân tích- khám phá - rút ra bài học ( Đã học ở tiết 1)
Trong hoạt động này GV sẽ dùng câu hỏi gợi mở, câu hỏi phân tích,
đánh giá để khắc sâu thêm kiến thức dạng bài tính nhẩm nhân( chia) số tròn
chục với (cho) số có một chữ số bằng cách nhanh nhất.
* Bước 4 Thực hành
HS làm việc cá nhân rồi kiểm tra kết quả theo cặp, nhóm các bài 4, 5, 6
(trang 91) rồi báo cáo với thầy /cô giáo kết quả những việc em đã làm.
Tất cả các bài tập ở hoạt động này tương đối cụ thể với HS.
Đối với Tiết Toán Em ôn lại những gì đã học( tiết 2) này. Trong bài 4
HS dễ nhầm lẫn thứ tự thực hiện các phép tính trong biểu thức có phép tính
cộng ( trừ ) đứng trước sau đó đến nhân ( chia) các em sẽ thực hiện phép tính
từ trái sang phải.
Ví dụ: 12 - 4 x 1 .Một số em sẽ thực hiện như sau:
12 - 4 x 1
=8x1
=8
Đó là cách thực hiện chưa đúng.Vậy để tránh sự nhầm lẫn trên sau mỗi
bài tính GV cần khắc sâu với từng dạng bài.
Sau khi xong bài 4.GV sẽ khắc sâu thêm cho HS về “số 0” trong phép
nhân và phép chia.
Bài 5: Tìm x:
Sau bài 5 GV sẽ củng cố cho HS cách tìm thừa số trong phép nhân, tìm


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

số bị chia trong phép chia.
Bài 6: Giải bài toán:
Đối với bài giải toán có lời văn liên quan đến phép tính nhân, phép tính

chia học sinh thường nhầm về đơn vị bài toán.Chẳng hạn với bài 6 HS sẽ
nhầm đơn vị bài toán là lít thay vì là can theo yêu cầu của đề bài.
Vậy để tránh sự nhầm lẫn trên GV cần cho HS tìm hiểu kĩ đề bài bằng
cách đưa ra các câu hỏi gợi mở để tìm hiểu bài và đưa ra tóm tắt bài toán bằng
lời cho HS hiểu được yêu cầu bài toán.
* Bước 5 Vận dụng
HS làm việc cá nhân sau đó nhờ người thân kiểm tra kết quả trong bài toán
của hoạt động ứng dụng trang 91.
Trong một tiết học, làm thế nào để biết được mức độ nắm bài của học
sinh? Để giải quyết được câu hỏi này, chúng tôi đã đưa ra cách giải quyết như
sau:
Giáo viên trực tiếp đến kiểm tra từng học sinh trong nhóm bằng những hệ
thống câu hỏi đã chuẩn bị sẵn. Hoặc kiểm tra đánh giá bằng nhận xét qua
quan sát việc HS làm cá nhân có hoàn thành từng mục tiêu trong quy trình
các bước về nội dung học hay không và tìm biện pháp giải quyết.
- GV tự học, tự bồi dưỡng, tự chủ, linh hoạt trong phương pháp dạy học.
Tích cực tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, các hoạt động chuyên đề
của tổ của trường để học tập về đổi mới phương pháp dạy học theo tinh thần
VNEN.


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

- Trong khi chuẩn bị bài GV cần dự đoán trước những sai lầm mà HS thường
mắc

phải

để

đưa

ra

giải

pháp

xử

lí

kịp

thời.

- Trong sinh hoạt tổ chuyên môn kịp thời đưa ra những khó khăn, vướng
mắc như: biện pháp để học sinh học nhóm tốt, biện pháp để giúp em nhóm
trưởng có thể điều khiển tốt các hoạt động học tập của nhóm, hoặc biện pháp
về đổi mới phương pháp dạy học của một hoạt động nào đó ở một bài dạy cụ
thể…..trong tổ sẽ cùng nhau thảo luận để tìm ra cách giải quyết tốt nhất.
b. Mười bước học tập của học sinh theo Mô hình VNEN:
Mô hình trường tiểu học mới là mô hình dạy học chuyển từ hoạt động
dạy của GV sang hoạt động học của học sinh. Thông qua tài liệu, HS tự học,
tự giác, tự quản, tự trọng, tự tin tự đánh giá, tự hợp tác tự rèn luyện kỹ năng,
vận dụng kiến thức vào thực tiễn và GV chỉ là người định hướng, hướng dẫn
HS

khi

cần

thiết.

Khác với chương trình hiện hành, HS được thực hiện theo 10 bước
học tập. Mỗi HS “ trường Tiểu học mới” khi đến trường luôn ý thức được
rằng mình phải bắt đầu và kết thúc hoạt động học tập như thế nào mà không
cần chờ đến sự nhắc nhở của GV. 10 bước học tập đó là:
1. Chúng em làm việc nhóm. Nhóm trưởng lấy tài liệu và đồ dùng học tập
cho

cả

nhóm.

2. Em đọc mục tiêu bài học rồi viết tên bài học vào vở ô ly ( lưu ý không
được

viết
3. Em

đọc

vào
mục

tiêu

sách).
của

bài

học.

4. Em bắt đầu hoạt động cơ bản ( nhớ xem phải làm việc cá nhân hay


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

nhóm).
5. Kết thúc hoạt động cơ bản,em gọi thầy cô giáo để báo cáo những gì em
đã

làm
6. Em

+

Đầu

được

thực

tiên,

hiện
em

hoạt
làm

.

động
việc

thực

hành

cá

nhân.

+ Em chia sẻ với bạn ngồi cùng bàn ( giúp nhau sửa chữa những bài làm còn
sai

sót).

+ Em trao đổi với cả nhóm, cùng sửa bài cho nhau, luân phiên nhau đọc
7. Hoạt động ứng dụng ( gắn liền với gia đình và địa phương)
8.

Chúng

em

đánh

giá

cùng

thầy,cô

giáo.

9.Kết thúc bài, em viết vào bảng đánh giá ( nhớ suy nghĩ kĩ khi viết và lưu ý
về

đánh

giá

của

thầy,

cô

giáo).

10. Em đã học xong bài mới hoặc em phải ôn lại phần nào.
Ưu điểm của phương pháp học nhóm được phát huy rất rõ nét trong học
nhóm theo mô hình VNEN, tất cả HS trong nhóm đều được luân phiên nhau
làm nhóm trưởng, hướng dẫn các bạn trong nhóm để điều hành các hoạt động
do GV yêu cầu và không có một bất cứ học sinh nào ngoài cuộc, không một
học

sinh

nào

ngồi

chơi.

Về nhà, các em còn được học hỏi, được sự hỗ trợ , cố vấn của gia đình
sau mỗi bài học ở trên lớp. Góp phần tích cực vào việc rèn kỹ năng sống, phát
triển
IV,

thêm
KẾT

năng

lực
THÚC

học

tập
VẤN

của

học

ĐỀ

sinh.
:

Qua một thời gian thực hiện, GV và HS từng bước được trải nghiệm,


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

từng bước làm quen với cách dạy và cách học mới này. Tôi nhận thấy việc áp
dụng mô hình trường tiểu học kiểu mới vào trong giảng dạy hiện nay rất hiệu
quả. Tiết học diễn ra nhẹ nhàng, giáo viên không còn làm việc nhiều như
trước đây nữa. Sự chuẩn bị đồ dùng dạy học của giáo viên đã nhẹ nhàng hơn
rất

nhiều.

Đặc biệt, HS yếu giảm hẳn đó là nhờ sự hợp tác, đoàn kết, giúp đỡ giữa học
sinh với học sinh rất cao ở trong nhóm và thể hiện rất rõ trong từng tiết học.
Góc học toán phong phú, các em cảm thấy thích thú khi được cô giáo trưng
bày những phép tính bằng những đồ vật được mang đến lớp do chính bản thân
mình

làm

đúng,

trình

bày

đẹp.

Đối với ban hội đồng tự quản được sự hỗ trợ của GV, được sự tín nhiệm của
các bạn trong lớp, các em làm việc rất tốt biết người biết việc, rất có trách
nhiệm. Các em trở nên mạnh dạn, tự tin, không còn nhút nhát rụt trè như
trước nữa. HS luôn tự giác, tự học, tự quản, tự trọng, tự tin tự đánh giá, tự
hợp tác tự rèn luyện kỹ năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn rất tốt. Đây là
Mô hình sơ đồ bóng đèn tỏa sáng đến từng học sinh sau một tiết dạy học sinh
kết thúc bài học 100 % học sinh phải hiểu bài và làm bài thực hành tốt ngay
tại

lớp

.

Tôi nhận thấy rằng: Học sinh đều có thể học cách chịu trách nhiệm nếu các
em được tạo cơ hội tham gia, được tin tưởng và trao nhiệm vụ. Và chính bản
thân mỗi giáo viên phải kiên nhẫn, không nên nóng vội vì học sinh cần có thời
gian để hình thành, phát triển các kĩ năng tham gia và những kỹ năng đó chỉ
có thể được hình thành, phát triển khi được thực hành và trả nghiệm trong các


Trường Tiểu học Đồng CươngChuyên đề môn Toán lớp 2

tình

huống

thực

tiễn.

Tôi thấy thích thú với phương pháp giảng dạy theo mô hình này. Tôi tin rằng
với sự nỗ lực của giáo viên, sự quan tâm chỉ đạo sát sao của nhà trường, của
các ban ngành, đoàn thể chắc chắn mô hình trường tiểu học kiểu mới sẽ thành
công

tốt

đẹp

.

Trên đây là nội dung chuyên đề mà tôi đã nghiên cứu và thực hành.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng chí, đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn
Đồng Cương, ngày 9 tháng 3 năm 2018

Duyệt của BGH
Đã duyệt và thông qua HĐSP nhà trường
P. Hiệu trưởng

Hà Thị Kim Dung

Người viết chuyên đề

Nguyễn Thị Hà

KẾ HOẠCH BÀI DẠY:
BÀI 78: EM ÔN LẠI NHỮNG GÌ ĐÃ HỌC ( Tiết 2)
I. Mục tiêu:
Em biết:
- Nhân số tròn chục với số có một chữ số.
- Chia số tròn chục cho số có một chữ số


Tên

Hoạt

Hoạt

hoạt Tiểu
động
động
củaChuyên đề môn Toán lớp 2
Trường
học Đồng
Cương
động

của giáo học sinh

nhân, chia đã học.

viên
Trưởng

- Giáo dục HS yêu thích môn học.

Giới

Ban

thiệu

ngoại lên

đối

về

GV cho giới thiệu

lớp.

HS chơi về lớp.

Khởi

trò chơi

động: “

-

“ Ai nhất”
thông

-

minh

luật

Nêu -

Thực

hiện theo
yêu cầu.

Chọn - Cả lớp

ra 1 số quan
HS

lên và

chơi.
-

Lắng

nghe.

nhất” chơi.
-

cả

lớp

minh

sát
nhận

xét.

Chốt

A.

lại kiến

HĐ

thức qua

thực

trò chơi.

hành
-

II.Đồ dùng dạy học:

- Các bông hoa ghi phép tính để chơi trò chơi.
- Phiếu cá nhân.
III. Hoạt động học

Hoạt

Ai động

Trò thông
chơi

- Luyện tập thực hành vận dụng các bảng

Giới - HS ghi