Một số giải pháp giúp trẻ 3 4 tuổi kể chuyện

ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến Huyện Bình Xuyên
a) Tác giả sáng kiến: Tạ Thị Hưng
- Ngày tháng năm sinh: 02/05/1984. Nam, nữ: Nữ
- Đơn vị công tác (hoặc hộ khẩu thường trú): Trường Mầm non
Quất Lưu
- Chức danh: Giáo viên
- Trình độ chuyên môn: Trung cấp sư phạm
- Tỷ lệ (%) đóng góp vào việc tạo ra sáng kiến: 100 %
b) Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Tạ Thị Hưng
c) Tên sáng kiến: “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi kể
chuyện ”
- Lĩnh vực áp dụng: Phát triển ngôn ngữ trẻ 3- 4 tuổi
- Mô tả sáng kiến:
+ Về nội dung của sáng kiến:


Ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển của trẻ. Bên cạnh
đó ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn
diện, Đối với giáo dục mầm non việc truyền thụ ngôn ngữ nói,
ngôn ngữ viết cho trẻ là rất quan trọng, nó đòi hỏi mỗi giáo viên
phải có những kiến thức , kỹ năng nhất định để có thể truyền
đạt cho trẻ một cách tốt nhất.
Cho trẻ làm quen với văn học là một trong những nhiệm vụ quan
trọng của trường mầm non. Bởi đây là sự dẫn dắt và mở cửa cho
trẻ ngay từ những bước chập chững đầu tiên đi vào thế giới của
các giá trị phong phú chứa đựng trong văn học. Sự tiếp xúc
thường xuyên với văn học có chọn lọc sẽ kích thích sự nhạy cảm
thẩm mĩ đồng thời phát triển thái độ sử dụng ngôn ngữ nghệ
thuật cũng như hội họa ở trẻ. Văn học còn góp phần vào phát
triển trí tuệ, tình cảm, đạo đức, hình thành phẩm chất nhân cách

đầu tiên cho trẻ.
Do đó để giúp trẻ 3-4 tuổi làm quen tốt với môn văn học, tôi đã
nghiên cứu tài liệu, sách báo và học hỏi kinh nghiệm của đ ồng
nghiệp và áp dụng thực tế trên trẻ. Từ kết quả nghiên cứu đó, tôi


đưa ra một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi kể chuyện trong giờ
làm quen với văn học tại trường mầm non như sau:
1. Các giải pháp chính
*Giải pháp 1: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể chuyện .
Tạo môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết trong chương
trình đổi mới. Hiện nay, nếu giáo viên tạo được môi trường cho
trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ, tham
gia vào các hoạt động và sẽ đạt được kết quả cao.Vì thế ngay t ừ
đầu năm học tôi đã đi sâu vào tạo môi trường bằng cách đưa hình
ảnh nhân vật của các câu chuyện nổi bật vào góc văn học và m ột
số góc trong và ngoài lớp học thể hiện trên các mảng tường. Vẽ
và sưu tầm một số bộ truyện tranh ngoài chương trình để đưa
vào giảng dạy, vận động phụ huynh đóng góp truyện tranh đưa
vào góc văn học cho trẻ hoạt động thường ngày. Những câu
chuyện được thể hiện trên các mảng tường trong không gian phù
hợp đã giúp trẻ dễ tri giác, trẻ được thảo luận, bàn bạc về câu
chuyện đó. Từ đó trẻ biết vận dụng những kiến thức đó vào kể
chuyện sáng tạo một cách dễ dàng. Ngoài việc tạo những bức


tranh trên mảng tường, những tập truyện tranh tôi còn đi sâu
làm một số đồ dùng trực quan cho trẻ hoạt động như: một số
con rối dẹt, và tận dụng những truyện tranh cũ, những sản phẩm
vẽ của trẻ, cắt dán bồi bìa cứng cho trẻ ghép tranh kể chuyện

sáng tạo hoặc cắt dời các con vật cho trẻ tự chọn các con vật đó
để kể chuyện sáng tạo theo ý tưởng của mình.
a, Môi trường trong lớp :
Để trẻ có được môi trường hoạt động phong phú, đa dạng,
thẩm mỹ, thoáng mát giúp trẻ kích thích phát triển khả năng kể
chuyện tôi đã cố gắng tạo góc hợp lý. Trẻ kể chuyện qua sử
dụng các loại rối.
Điều đặc biệt hơn tôi làm ra các loại rối tay cho trẻ hoạt động.
Tôi tìm tòi trên mạng và thấy hình ảnh về các con vật, đồ dùng…
rất là ngộ nghĩnh, đáng yêu. Tôi đã sao lưu lại và tiến hành th ực
hiện. Qua cách suy nghĩ tìm tòi và làm như vậy tôi đã tạo ra m ột
góc văn học với đầy đủ về đồ dùng trực quan đa dạng phong phú,
đã giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động và nhiều ý tưởng
hay khi trẻ kể chuyện .


+ Làm rối que: nguyên liệu bằng thảm, in vẽ hình các nhân vật
sau đó nhồi
bông thật chặt và cài que khâu lại.
+ Làm rối ngón tay: Lấy thảm, vải vẽ hình làm đầu nhân
vật, vẽ mắt, mũi, tai… Sau đó lấy bìa cứng cuộn lại làm thân l ồng
vào ngón tay.
+ Làm rối dẹt: Vẽ hình nhân vật vào giấy rồi in lên tấm
thảm, phối màu đẹp mắt từng bộ phận rồi cắt ra khâu .
b, Môi trường ngoài lớp:
Bên cạnh môi trường trong lớp tôi còn tận dụng những bức tranh
tường ở trong trường như “ vườn cổ tích” bằng cách gợi mở cho
trẻ cùng nhau kể chuyện về những bức tranh đó. Tôi cũng gợi mở
cho trẻ thi kể chuyện về các nhân vật , con vật đó, hình thức này
đã giúp trẻ có nhiều ý tưởng hay và có ý thức thi đua để đạt kết

quả tốt. Bởi tôi hiểu hướng dẫn trẻ kể chuyện ở mọi lúc mọi nơi
là biện pháp rất quan trọng giúp trẻ nâng cao kỹ năng k ể
chuyện .


Hình ảnh câu chuyện “Nàng Bạch Tuyết và bảy chú
lùn”
Như vậy, tạo môi trường cho trẻ kể chuyện là một việc làm
vô cùng quan trọng bởi nó là chỗ dựa, là cơ sở vững chắc cho tr ẻ
kể chuyện . Đòi hỏi cô giáo phải biết tạo cảm xúc cho trẻ bằng
các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu, đồng thời cũng phải biết
hướng lái, gợi mở cho trẻ có cảm xúc tích cực khi tham gia ho ạt
động kể chuyện . Qua nội dung các bức tranh, các nhân vật trẻ
được xem và nói lên nhận xét của mình về các câu chuy ện đó.
Như vậy ngôn ngữ cuả trẻ mới được phát triển một cách phong
phú và đa dạng.
*Giải pháp 2: Dạy trẻ biết cách kể chuyện :
Muốn dạy trẻ biết cách kể chuyện để người nghe có sức lôi
cuốn và hấp dẫn thì người giáo viên cần phải hướng dẫn trẻ cụ
thể như sau:


a) Về ngắt giọng:
Giáo viên phải hướng dẫn trẻ nhập vai và nhân vật trong
chuyện, ngắt nghỉ giọng đúng chỗ, sử dụng ngữ điệu, cường độ
giọng điệu, cử chỉ, tư thế, nét mặt... Vì vậy người giáo viên cần
rèn luyện cho trẻ như sau: Khi vào nhân vật nào thì phải nhập
vai vào nhân vật đó có nghĩa là đứng trên quan điểm của nhân
vật đó, suy nghĩ , tình cảm của nhân vật đó. Đặc biệt phải hiểu
nhân vật mình đang kể như thế nào

Khi kể chuyện, ngắt giọng chiếm vị trí đáng kể. Ngắt giọng là
một phương tiện để bộc lộ ý tứ của câu chuyện(như để thể hiện
được tình cảm chứa đựng biểu tượng, suy nghĩ và tình cảm của
người kể). Chính vì vậy ngắt giọng sao cho có tính chất hoàn toàn
tự nhiên. Có nhiều hình thức ngắt giọng như: ngắt giọng tâm lý,
ngắt giọng logic, ngắt giọng thi ca.
b) Về nhịp điệu trong khi kể:
Nếu kể chuyện mà giọng của người kể cứ đều đều thì câu
chuyện sẽ không có hứng thú.Vì vậy phải xác định cho từng nội


dung chuyện, đoạn chuyện, tình huống chuyện để sử dụng nh ịp
điệu.
Nhịp điệu chậm rãi thường phù hợp để kể lời của hình
tượng thần thoại hay điều nghi ngại.
Ví dụ: câu chuyện “Dê con nhanh trí” khi Dê con nói v ới mẹ
thì nũng nịu, nhẹ nhàng, chậm dãi nhưng khi nói với chó sói rất
dứt khoát và dõng dạc.
c) Về cường độ của giọng khi kể chuyện:
Nói đến kể chuyện thì chúng ta đã biết trong số những thủ
thuật đọc và kể chuyện văn học phải kể đến cường độ của
giọng. Cường độ của giọng thường được hiểu nhầm là độ to, độ
nhỏ của giọng nhưng thực sự nó là độ vang, độ hoàn chỉnh của
giọng, là khả năng điều chỉnh giọng từ to sang nhỏ, từ nhỏ sang
to. Vì thế mà người giáo viên cần phải dạy trẻ điều chỉnh cho
phù hợp.


Ví dụ: Câu chuyện “Bông hoa cúc trắng” khi ông cụ nói với em
bé “Mỗi cánh hoa trên bông hoa là mỗi ngày mẹ cháu được sống

thêm” độ vang của giọng nói
làm cho người nghe hết sức lôi cuốn.
d) Về nét mặt, cử chỉ:
Nét mặt của trẻ khi kể hoặc đọc cũng là yếu tố rất quan
trọng góp phần giúp người nghe hiểu hơn về câu chuyện. Nét
mặt phải phù hợp với ngữ điệu giọng. Bộc lộ cảm xúc vui, buồn,
ngạc nhiên, phấn khởi.
Ví dụ: Câu chuyện “Nàng Bạch Tuyết và bảy chú lùn” khi kể
đến Nàng Bạch Tuyết bị ăn quả táo độc của mụ phù thủy b ị chết
thì nét mặt của người kể cũng phải buồn theo.
đ) Thể hiện vai các nhân vật thông qua đóng kịch:
Đây là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ
tinh thần tập thể. Qua hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội
dung câu truyện, làm sống lại tâm trạng, hành động ngôn ngữ hội
thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời trẻ biết thể hiện


tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng k ịch tr ẻ
dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được
tính liên tục của câu truyện, điều này góp phần đẩy mạnh sự
phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một cách sâu sắc ở trẻ.
Ví dụ: Câu chuyện “Cáo, thỏ và gà trống” khi cho trẻ đóng k ịch
trẻ rất thích đồng thời trẻ được nhập vai nhân vật như trong
truyện trẻ nhớ rất lâu nội dung truyện .
* Giải pháp 3: Giúp trẻ mạnh dạn kể lại chuyện :
Là một người giáo viên tôi thấy trẻ thường hay rụt rè, thiếu
tự tin khi cô mời trẻ kể về một chuyện gì đó.Vì thế để giúp trẻ tự
tin và mạnh dạn khi kể lại chuyện của mình cho người khác nghe
thì điều đầu tiên giáo viên cần tạo tâm lý thoải mái nhất cho trẻ,
khơi gợi một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, không bắt buộc trẻ phải

kể nếu như trẻ không muốn. Nhưng để kích thích tr ẻ đó là cả
một nghệ thuật của giáo viên. Đồng thời khi trẻ đã mở lời, đã kể
giáo viên phải giúp trẻ nhớ và kể theo trình tự bằng những câu
hỏi gợi mở. Từ đó trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin và tự giác kể lại
chuyện của mình cho người khác nghe khi có chuyện. Cứ như


vậy, vốn từ của trẻ được giàu lên, trẻ sẽ diễn đạt ngày càng
mạch lạc và biết dùng lời kể phù hợp với nội dung câu chuyện
một cách tự tin hơn.

* Giải pháp 4: Tuyên truyền, kết hợp với phụ huynh:
Đối với lĩnh vực phát triển ngôn ngữ là một vấn đề có tầm
quan trọng rất lớn, đặc biệt là thông qua hoạt động kể chuyện.
Vì vậy là một người giáo viên muốn truyền đạt được kiến thức
cho trẻ thì cần phải kêt hợp tuyên truyền với phụ huynh , v ề các
câu chuyện trẻ được học ở lớp. Qua đó phụ huynh thấy được sự
phát triển ngôn ngữ của trẻ cần thiết như thế nào và có những
giải pháp hữu hiệu kích thích sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Ngoài việc trao đổi gặp mặt trực tiếp với phụ huynh tôi còn có
thể xây dựng một trang mạng để trao đổi với phụ huynh qua
cổng thông tin điện tử. Từ đây phụ huynh có thể đưa ra những ý
kiến, câu hỏi đối với cô giáo. Và ngược lại thì giáo viên có nhiệm
vụ giải đáp và những yêu cầu đối với trẻ mà phụ huynh cần thực
hiện giúp trẻ.


Môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là sự phối hợp giữa gia đình
và nhà trường. Do vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà tr ường
là một giải pháp không thể thiếu được . Phụ huynh chính là nhân

tố quyết định trong việc tạo nguồn nhiên liệu của góc văn học để
phát triển ngôn ngữ cho trẻ. mỗi giờ đón và trả trẻ bản thân tôi
luôn dành thời gian để trao đổi trực tiếp với phụ huynh, phô tô
các câu chuyện đã học, sắp học để phụ huynh biết và kết h ợp
dạy trẻ kể lại chuyện khi trẻ ở nhà.
Có thể nói công tác tuyên truyền với phụ huynh là một việc
làm rất quan trọng trong việc dạy trẻ kể chuyện để phát triển
ngôn ngữ cho trẻ mà giáo viên cần hết sức quan tâm.
+ Về khả năng áp dụng của sáng kiến:
Với các giải pháp trên tôi đã giúp trẻ 3-4 tuổi kể chuyện trong
hoạt động làm quen với văn học tại lớp 3 tuổi D trường mầm
non Quất Lưu, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh phúc. Sáng kiến còn
có thể áp dụng tại các trường mầm non trong toàn huyện.


Sau khi đã áp dụng các giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi kể
chuyện trong hoạt động làm quen với văn học, tôi nhận thấy các
giải pháp mang lại hiệu quả thiết thực:
 Lợi ích về kinh tế:
Từ việc sử dụng sáng kiến "“Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi
kể chuyện ” tại lớp 3 tuổi D tại trường Mầm Non Quất Lưu
năm học 2018- 2019 tôi đã thu được giá trị kinh tế mà sáng kiến
mang lại như sau:
Giáo viên có thêm phương pháp phát triển ngôn ngữ, tư duy cho
trẻ một cách hiệu quả.Đồng thời giúp giáo viên có nhiều thời
gian hơn để thực hiện các hoạt động khác , tiết kiệm được nhiều
thời gian trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ.
 Lợi ích xã hội:
Qua một thời gian áp dụng sáng kiến trên học sinh l ớp 3 tu ổi D,
tôi được nhà trường đánh giá tốt về các hoạt động ứng dụng “

Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi kể chuyện ”.


Với việc thường xuyên lồng ghép một số giải pháp giúp tr ẻ kể
chuyện , học sinh trong lớp đã có ngôn ngữ mạch lạc, trẻ đã
mạnh dạn và tự tin hơn khi kể chuyện. Do vậy mà được phụ
huynh và cộng đồng cũng tin tưởng vào chế độ chăm sóc, giáo
dục trẻ của cô giáo nói riêng và của nhà trường nói chung.
- Gía trị làm lợi: Không
+ Các thông tin cần được bảo mật: Không
d) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Để phát huy hiệu quả sử dụng của các giải pháp nêu trên, nhà
trường cần tạo điều kiện về cơ sở vật chất như: Trang bị đầy đủ
trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ cho việc phục vụ các hoạt động
của trẻ.
Giáo viên cần thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng nhằm nâng
cao trình độ chuyên môn, đồng thời nâng cao nhận thức, phát
triển ngôn ngữ cho trẻ.
đ) Về khả năng áp dụng của sáng kiến:


Sáng kiến đã được áp dụng cho trẻ lớp 3 tuổi D tại trường mầm
non Quất Lưu và có thể nhân rộng cho trẻ 3-4 tuổi trong toàn
trường và các đơn vị trường mầm non trong toàn huyện.
Trên đây là “Một số giải pháp giúp trẻ 3-4 tuổi kể chuyện
”. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi không tránh khỏi những
thiếu sót. Tôi kính mong các cấp lãnh đạo, các bạn đồng nghi ệp
quan tâm, tạo điều kiện giúp đỡ và góp ý kiến để bản sáng kiến
kinh nghiệm của bản thân tôi được hoàn thiện hơn.
Quất Lưu, ngày 15 tháng 01 năm

2019
NGƯỜI VIẾT ĐƠN
(Ký và ghi rõ họ tên)

Tạ Thị Hưng