GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN HÀ NỘI

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ
TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN HÀ NỘI
I. Giải pháp
Chất lượng,hiệu quả,an toàn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng là điều
kiện để tồn tại,phát triển và hội nhập.Vì vậy,hơn lúc nào hết công tác thẩm định
phải được đặt đúng vị trí,có cơ chế,quy trình công nghệ toàn diện và đồn bộ với
quy trình công nghệ của các nghiệp vụ khác,tạo thành một tổng thể giải pháp mang
tính chiến lược trong định hướng phát triển của ngân hàng.Đó là một đòi hỏi tất
yếu khách quan.
Thực tế,công tác thẩm định dự án đầu tư của Chi nhánh chỉ có thể đạt hiệu quả
hơn nếu những khó khăn hạn chế được khắc phục bằng chính những nỗ lực của
ngân hàng.Ngân hàng phải là người chủ động trong việc khắc phục những khó
khăn và hạn chế đang gặp phải,thông qua một số giải pháp sau:
1.Thu thập kịp thời đầy đủ chính xác các thông tin
Hiệu quả thẩm định dự án đầu tư phụ thuộc rất lớn vào nguồn thông tin từ
doanh nghiệp cung cấp cũng như do cán bộ thẩm định thu được.Tuy vậy công tác
thông tin tín dụng,phòng chống rủi ro trong hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt
Nam hiện nay còn nhiều sơ hở,yếu kém.Do vậy các ngân hàng thương mại thường
bị động, lúng túng do thiếu thông tin trước những thay đổi về chủ trương,chính
sách,những biến động khác thường trong và ngoài ngành cũng như thông tin về các
doanh nghiệp vay vốn.Để khắc phục tình trạng này,nâng cao chất lượng thông tin
là việc làm hết sức cấp bách,thông qua một số biện pháp sau:
1.1.Thu thập đầy đủ thông tin về khách hàng
Hiện nay ngoài những hồ sơ tài liệu theo quy định doanh nghiệp gửi đến để vay
vốn,chi nhánh cũng có gặp gỡ khách hàng đến xin vay vốn và trực tiếp đến cơ sở
sản xuất kinh doanh.Song muốn thu thập thêm thông tin một cách chính xác và
hiệu quả nhất,chi nhánh vẫn đặc biệt quan tâm đến vấn đề này và thực hiện chúng
một cách kỹ lưỡng bằng cách:
*Tổ chức những buổi trực tiếp phỏng vấn và thảo luận với khách hàng,nhờ việc
tổ chức những buổi phỏng vấn,ngân hàng có thể thu thập các thông tin khác không
hề có trong hồ sơ xin vay hay báo cáo tài chính,nghiên cứu thị trường... của doanh

nghiệp.
Cũng qua đó,Ngân hàng yêu cầu chủ dự án giải thích về các vấn đề còn chưa rõ
ràng hoặc còn mâu thuẫm trong hồ sơ vay vốn.
Nhờ vào tính linh hoạt của cuộc phỏng vấn,công tác chuẩn bị,tổ chức các buổi
phỏng vấn có thực sự chu đáo và nghiêm túc hay không mà lượng thông tin Ngân
hàng thu được từ phía doanh nghiệp mới dồi dào và có chất lượng.
*Việc điều tra trực tiếp doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là một cuộc phỏng
vấn.Bên cạnh đó cán bộ thẩm định phải kết hợp với việc thăm quan cơ sở sản
xuất,văn phòng làm việc và điều tra năng lực sản xuất.Muốn thực hiện tốt công
việc này,cần thiết phải soạn thảo một phiếu điều tra chi tiết bao gồm thứ tự,nội
dung công việc cần hỏi,kết hợp với kỹ năng quan sát,giao tiếp cởi mở,tạo bầu
không khí thoải mái và quan trọng nhất là việc đặt ra những câu hỏi để khuyến
khích được khách hàng nói chuyện,từ đó khai thác được các thông tin bổ ích như:
-Người lãnh đạo có năng động,có khả năng đối phó nhanh chóng trước những
biến động của môi trường kinh doanh hay không?Bộ máy quản lý doanh nghiệp có
chiều sâu hay không?Nghĩa là năng lực và trình độ của các lớp cán bộ lãnh đạo kế
cận ở những lĩnh vực như tài chính,sản xuất,tiêu thụ...Ban lãnh đạo của doanh
nghiệp có sự cân đối về kinh nghiệm,về tính năng động giữa cán bộ nhiều tuổi và
trẻ tuổi hay không.
Người lãnh đạo có tầm nhìn vĩ mô,có đặt ra kế hoạch cho tương lai để vận
dụng được những cơ hội mới và phòng tránh những nguy cơ đe doạ hay không?
-Thông qua quan sát văn phòng,nhà xưởng kho tàng,tình hình hoạt động sản
xuất mà cán bộ thẩm định đánh giá được bộ máy tổ chức được bộ máy tổ chức điều
hành có hợp lý hay không?công việc kế toán có được kiểm soát chặt chẽ,công nghệ
thiết bị dây chuyền sản xuất hiện tại của doanh nghiệp,trình độ của cán bộ nhân
viên cũng như mức thu nhập và sự thoả mãn với mức thu nhập của họ.
*Để đảm bảo những thông tin về doanh nghiệp là chính xác,cán bộ thẩm định
còn có thể thu thập thông tin từ những nguồn bên ngoài,từ các cơ quan hữu
quan,các chuyên gia kỹ thuật,các đối tác làm ăn(cung cấp hoặc tiêu thụ sản
phẩm)của doanh nghiệp,bản thấn cná bộ công nhân viên của cơ sở...và các văn bản

có liên quan khác:
-Các thông tin từ trung tâm phòng ngừa rủi ro,về tình hình thanh toán,tình hình
tài chính,các mối quan hệ làm ăn,khó khăn trong quá khứ và hiện tại...về doanh
nghiệp.
-Các thông tin về điều tra bạn hàng của doanh nghiệp(để có thông tin về sản
phẩm của doanh nghiệp),những doanh nghiệp có sản phẩm cùng loại với sản phẩm
của dự án.
-Thông tin từ các công ty kế toán,kiểm toán,công ty tư vấn,các ngân hàng đã có
quan hệ tín dụng với doanh nghiệp.
-Tham khảo các tài liệu,chủ trương chính sách của Nhà nước,thông tin trên các
phương diện đại chúng..liên quan đến dự án.
*Mặc dù ngân hàng có thể thu thập thông tin từ khách hàng vay vốn từ rất nhiều
nguồn khác nhau,cả trực tiếp và gián tiếp,song nguồn thông tin đầy đủ,chính xác
nhất-do đã được kiểm nghiệm thực tế qua một thời gian vay vốn,trả nợ được thiết
lập trên cơ sở mối quan hệ bạn hàng lâu dài và sâu rộng giữa ngân hàng và doanh
nghiệp.Công việc cho vay của ngân hàng sẽ dễ dàng hơn nếu doanh nghiệp là một
khách hàng lâu năm,đã từng vay vốn của ngân hàng.Với những khách hàng
này,ngân hàng đã hiểu rõ và nắm được một lượng thông tin tương đối về họ,do vậy
ngân hàng giảm được những chi phí cho việc thu thập và xử lý thông tin.Nhất là
khi doanh nghiệp và ngân hàng đã tin tưởng nhau thì doanh nghiệp sẽ cung cấp cho
Ngân hàng những thông tin có độ tin cậy cao.
1.2.Đa dạng hoá các nguồn cung cấp thông tin
Ngày nay một khối lượng khổng lồ thông tin thuộc đủ mọi lĩnh vực của xã
hội,trong nước và quốc tế đang được cập nhật hàng ngày trên các xa lộ thông
tin.Qua mạng INTERNET và ngay cả các mạng thông tin trong nước đều có những
nguồn thông tin rất đa dạng và tiện dụng.
Chi nhánh cần nhan chóng giao cho một bọ phận khai thác và phân phối thông
tin cho toàn bộ các phòng ban của chi nhánh
*Chi nhánh cần thiết phải xây dựng được một mối quan hệ thường xuyên với
các Bộ,Ngành,với Ngân hàng Nhà Nước,và các ngân hàng thương mại khác nhằm

trao đổi thông tin cần thiết trong mọi lĩnh vực kinh tế-xã hội,kể cả những thông tin
kinh nghiệm,kỹ năng quy trình nghiệp vụ thẩm định.Có thể nói trao đổi thông tin
giữa các ngân hàng thương mại là tương đối khó khăn bởi thông tin là một vũ khí
cạnh tranh vô cung lợi hại.Song điều đó là cần thiết,nhất là giữa các ngân hàng
thương mại quốc doanh vì nó đem lại lợi ích cho các bên trong các trường hợp như
trao đổi tổng kết kinh nghiệm,tránh những khoản vay đảo nợ hay rủi ro thế chấp
cung một tài sản tại nhiều ngân hàng và đặc biệt là khi các ngân hàng tham gia
đồng tài trợ một dự án.
Để đảm bảo việc cung cấp thông tin có chất lượng cao cho hoạt động thẩm
định,trong các trờng hợp đặc biệt cần thiết Ngân hàng nên tính đến việc mua các
thông tin.Những thông tin quan trọng mang tính chuyên môn cao và không có sẵn
như thông tin côngnghệ kỹ thuật,các phân tích đánh giá thị trường,điều kiện tự
nhiên xã hội...có thể được cung cấp bởi những nguồn tin cậy nhưng chỉ khi ngân
hàng chịu chi phí cho nó.Tuy nhiên những thông tin thu thập từ các Công ty kinh
doanh thông tin không được phân tích hay cung cấp các lời khuyên.Thông tin đó
chỉ mang tính chất tham khảo và quyền quyết định phụ thuộc vào ngân hàng.
2.Hoàn thiện hơn nữa nội dung và phương pháp thẩm định.
Có thể nói việc thẩm định toàn diện mọi nội dung của dự án là cơ sở quan
trọng nhất cho việc ra quyết định đầu tư một cách chính xác,khách quan.Mọi nội
dung của dự án đều có mối liên quan mật thiết với nhau.Chẳng hạn kết quả thẩm
định về thị trường là cơ sở đánh giá sự lựa chọn kỹ thuật,quy mô sản xuất của dự
án)còn kết quả thẩm định về mặt kỹ thuật lại là cơ sở để xác định hiệu qủa tài
chính,là cơ sở để đánh giá lợi ích kinh tế xã hội của dự án.
Chi nhánh cần xác định một phương pháp thẩm định khoa học,kết hợp với
kinh nghiệm quản lý thực tiến và các nguồn thông tin đáng tin cậy
Về nguồn vốn đầu tư
Cán bộ thẩm định cần tích cực tìm hiểu,lưu trữ các thông tin của các dự án đầu
tư có hiệu quả cao làm cơ sở kiểm tra thẩm định nguồn vốn xây dựng,nhất là vốn
mua thiết bị,các chi phí liên quan,tránh việc tính thừ hay tính thiếu nguồn vốn đầu
tư.

Để dự tính nguồn vốn đầu tư chính xác,Ngân hàng cần phân tích các yếu tố lạm
phát,tỷ giá hối đoái(đối với những dự án có nhập khẩu máy móc thiết bị từ nước
ngoài)nhất là đối với các dự án gồm những hạng mục đầu tư kéo dài trong nhiều
năm
Với nhưng mặt thẩm định kỹ thuật,môi trường,thị trường... của dự án,nếu
chi nhánh không có điều kiện để thẩm định một cách kỹ càng thì nên thuê những
Công ty chuyêm môn để thẩm định,không nên bỏ qua mặt thẩm định nào hoặc
thẩm định sơ sài.Quy trình thẩm định nên tiến hành theo đúng quy trình chung.
Khi xác định khả năng trả nợ
Những năm dự án đem lại lị nhuận âm thì Ngân hàng phải tính đến việc khấu
trừ khoản đó khỏi nguồn trả nợ nếu doanh nghiệp chắc chắn không huy động được
nguồn khác thay thế,đề nghị Nhà nước miễn giản thuế hoặc ngân hàng có thê bố trí
cho vay ngắn hạn nếu cần.
Bởi vì cần nhận thức được rằng,nếu dự án thực sự có hiệu quả thì chắc chắn
sẽ trả được nợ,vấn đề chỉ còn là thời gian thế nào là hợp lý.Ngân hàng cần phải
tính toán,cân đối trên cơ sở nguồn vốn của mình để giải ngân một cách hiệu quả
vừa có lợi cho doanh nghiệp,vừa có lợi cho ngân hàng đồng thời đem lại hiệu quả
cao về mặt xã hội.
Cán bộ thẩm định luôn quan tâm đến thời gian hoàn trả vốn vay của dự án.Vì
vậy khi tính toán thời gian hoàn trả vón vay dựa trên dòng tiền qua các năm của dự
án,cần quan tâm tới giá trị thời gian của tiền.Nếu tích luỹ kế nguồn trả nợ các năm
thì phải dựa về cùng một thời điểm,như vvậy mới đem lại một kết quả chính xác về
tính khả thi về mặt tài chính của dự án.
Việc tính toán và sử dụng các chi phí tài chính.
Các chỉ tiêu NPV,IRR, phải được coi là những chỉ tiêu tổng hợp,cơ bản phản ánh
hiệu quả, tính chất của dự án mà không thể không xét đến khi thẩm định.Từ đó các
chỉ tiêu NPV,IRR cần thiết phải xây dựng cho 100% các dự án
-Việc sử dụng chỉ tiêu NPV trong thẩm định về mặt tài chính dự án đầu tư có
nhiểu ý nghĩa,cho ta quyết định có đầu tư vào dự án hay không.Song nhược điểm
chính của phương pháp này là nó rất nhay cảm với sự thay đổi của lãi suất chiết

khấu,chỉ một sự thay đổi nhỏ trong lãi suất chiết khấu là ảnh hưởng rất nhiều đến