Tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại trường THCS yên hòa, cầu giấy, hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN THỊ THU HẰNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA NHÀ TRƢỜNG, GIA ĐÌNH VÀ
XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP TẠI
TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ YÊN HÒA, CẦU GIẤY, HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2020


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

NGUYỄN THỊ THU HẰNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA NHÀ TRƢỜNG, GIA ĐÌNH VÀ
XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP TẠI
TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ YÊN HÒA, CẦU GIẤY, HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.140114

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS PHẠM VĂN THUẦN

HÀ NỘI - 2020


LỜI CẢM ƠN
Sau hai năm học tập và rèn luyện tại Trường Đại học Giáo dục- Đại học
quốc gia Hà Nội, bằng sự biết ơn và kính trọng, tác giả luận văn xin gửi lời
cảm ơn sâu sắc tới Ban Giám hiệu, các phòng, khoa của trường Đại học Giáo
dục và các Giáo sư, phó Giáo sư, Tiến sĩ đã nhiệt tình giảng dạy và tạo điều
kiện thuận lợi giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập và làm luận văn.
Đặc biệt,tác giả luận văn xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc đặc biệt đến
PGS.TS Phạm Văn Thuần người thầy đã trực tiếp hướng dẫn và tận tình giúp
đỡ về mặt khoa học để tác giả hoàn thành luận văn.
Tác giả xin chân thành cảm ơn Hội đồng sư phạm trường THCS Yên
Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi để tác giả
hoàn thành luận văn này.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu, bản thân tác giả dù đã có rất
nhiều cố gắng thực hiện đề tài, song những thiếu sót trong luận văn không thể
tránh khỏi. Kính mong nhận được các ý kiến phê bình và đóng góp
Hà Nội, tháng 12 năm 2019
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Hằng

i


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

GV:

Giáo viên

GVCN:

Giáo viên chủ nhiệm

THCS:

Trung học cơ sở

UBND:

Ủy ban nhân dân

ii


MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ......................................................................................................... i
Danh mục các chữ viết tắt ................................................................................. ii
Danh mục các bảng .......................................................................................... ix
Danh mục các biểu đồ ..................................................................................... xii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT
TRIỂN NĂNG LỰC XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA GIA ĐÌNH NHÀ TRƢỜNG - XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ
NGHIỆP TẠI TRƢỜNG THCS YÊN HÒA, CẦU GIẤY, HÀ NỘI ................. 7
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................. 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ........................................................ 8
1.2.1. Tổ chức............................................................................................ 8

1.2.2. Phát triển ......................................................................................... 8
1.2.3. Năng lực và Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên ............................................ 8
1.2.4. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS ............................................ 12
1.3. Năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã
hội theo chuẩn nghề nghiệp .......................................................................... 13
1.3.1. Mục tiêu của chuẩn nghề nghiệp .................................................. 13
1.3.2. Nội dung cơ bản của năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội theo chuẩn nghề nghiệp ................................. 13
1.3.3. Đánh giá năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia
đình và xã hội theo chuẩn nghề nghiệp ................................................... 14
1.4. Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia
đình và xã hội cho giáo viên THCS Yên Hòa theo chuẩn nghề nghiệp.... 15

iii


1.4.1. Phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
cho giáo viên THCS Yên Hòa theo chuẩn nghề nghiệp ......................... 15
1.4.2. Tiếp cận vận dụng chuẩn nghề nghiệp trong tổ chức hoạt động
phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã hội cho giáo
viên THCS ............................................................................................... 16
1.4.3. Tiếp cận vận dụng chuẩn giáo viên để phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên
trường trung học cơ sở ............................................................................ 16
1.5. Nội dung tổ chức phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên trƣờng trung học cơ sở
theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................................ 18
1.5.1. Xây dựng kế hoạch phát triển năng lực xây dựng mối quan
hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên theo chuẩn

nghề nghiệp............................................................................................. 18
1.5.2. Tổ chức bồi dưỡng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên................................................. 19
1.5.3. Tổ chức thực hiện các hoạt động phát triển năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội của giáo viên trong
hoạt động nhà trường .............................................................................. 20
1.5.4. Đánh giá hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .................................. 21
1.5.5. Tạo môi trường, điều kiện làm việc để phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên.... 22
1.6. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển năng lực xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên ...................... 23
1.6.1. Các yếu tố bên ngoài nhà trường trung học cơ sở ........................ 23
1.6.2. Các yếu tố bên trong nhà trường trung học cơ sở ......................... 24
Kết luận chƣơng 1 ......................................................................................... 26
iv


CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA NHÀ TRƢỜNG, GIA
ĐÌNH VÀ XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO
CHUẨN NGHỀ NGHIỆP TẠI QUẬN CẦU GIẤY, THÀNH PHỐ HÀ NỘI... 27
2.1. Giới thiệu về trƣờng THCS Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành
phố Hà Nội ..................................................................................................... 27
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ................................................ 27
2.1.2. Đội ngũ giáo viên và học sinh....................................................... 27
2.1.3. Chất lượng dạy và học .................................................................. 28
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội theo
chuẩn nghề nghiệp tại trƣờng THCS Yên Hòa .......................................... 29

2.2.1. Mục đích khảo sát ......................................................................... 29
2.2.2. Nội dung khảo sát ......................................................................... 29
2.2.3. Đối tượng khảo sát ........................................................................ 30
2.2.4. Phương pháp khảo sát ................................................................... 30
2.2.5. Tiêu chí và thang đánh giá ............................................................ 31
2.2.6. Mẫu khảo sát và địa bàn khảo sát ................................................. 32
2.3. Thực trạng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia
đình và xã hội của giáo viên trƣờng THCS Quận Cầu Giấy thành phố
Hà Nội ............................................................................................................. 32
2.3.1. Nhận thức sự cần thiết của năng lực xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .................................. 32
2.3.2. Thực trạng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia
đình và xã hội của giáo viên trong trường trung học cơ sở Yên Hòa......... 33
2.3.3. Đánh giá chung về thực trạng năng lực xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trường THCS........... 34
2.4. Thực trạng phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên trƣờng THCS Yên Hòa ............ 35
v


2.4.1. Lập kế hoạch phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .......................................... 35
2.4.2. Thực trạng về thực hiện kế hoạch, mục tiêu phát triển năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho
giáo viên .................................................................................................. 37
2.4.3. Thực trạng về thực hiện nội dung sử dụng năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội của giáo viên trong
hoạt động nhà trường .............................................................................. 38
2.4.4. Tổ chức bồi dưỡng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên................................................. 40

2.4.5. Đánh giá thực trạng phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .................................. 43
2.5. Thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên trƣờng
THCS Yên Hòa .............................................................................................. 44
2.5.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động phát triển
năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
cho giáo viên trường THCS Yên Hòa ..................................................... 44
2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động phát triển năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo
viên trường THCS Yên Hòa ................................................................... 46
2.5.3. Tạo môi trường làm việc để tổ chức hoạt động phát triển năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho
giáo viên .................................................................................................. 49
2.5.4. Đánh giá tổng hợp mức độ thực hiện tổ chức hoạt động phát
triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội cho giáo viên trong trường trung học cơ sở ...................................... 51
2.6. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên
trƣờng THCS Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội................... 53
vi


2.6.1. Các yếu tố bên ngoài nhà trường THCS ....................................... 53
2.6.2. Các yếu bên trong nhà trường THCS............................................ 56
2.7. Đánh giá chung về thực trạng công tác tổ chức hoạt động phát
triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã
hội cho giáo viên trƣờng THCS Yên Hòa ................................................... 59
2.7.1. Mặt mạnh ...................................................................................... 59
2.7.2. Những tồn tại và nguyên nhân ...................................................... 60

Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 62
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA GIA ĐÌNH - NHÀ
TRƢỜNG - XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC
CƠ SỞ YÊN HÒA QUẬN CẦU GIẤY ....................................................... 64
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp tổ chức hoạt động phát triển năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho
giáo viên trƣờng THCS ................................................................................. 64
3.1.1. Nguyên tắc bảo đảm tính pháp chế ............................................... 64
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................... 64
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ................................................. 64
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học ............................................... 65
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .................................................. 65
3.2. Các biện pháp tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên trƣờng THCS
Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội theo chuẩn nghề nghiệp ........ 66
3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên,
cha mẹ học sinh và các tổ chức xã hội về tầm quan trọng năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội ................... 66
3.2.2. Tổ chức bồi dưỡng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ......... 68

vii


3.2.3. Đánh giá giáo viên trong nhà trường theo tiêu chí năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa gia đình nhà trường và xã hội .................... 71
3.2.4. Tạo môi trường thuận lợi để phát triển năng lực xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội của giáo viên .................... 73
3.2.5. Tạo động lực phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa

nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .......................................... 75
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp phát triển năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội cho giáo viên THCS ... 78
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp phát
triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã
hội cho giáo viên trƣờng THCS Yên Hòa quận Cầu Giấy Thành phố
Hà Nội theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................... 80
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm.................................................................. 80
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm: bao gồm 5 đề xuất .................................. 80
3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm ................................................................ 80
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm ........................................................... 81
3.4.5. Đánh giá kết quả kháo nghiệm: Đánh giá mức độ càn thiết của
các biện pháp theo 3 mức độ: rất cần thiết, cần thiết và không cần thiết. .. 81
Kết luận chƣơng 3 ......................................................................................... 87
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 94
PHỤ LỤC

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Cách cho điểm và thang đánh giá thực trạng năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội và
phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường,
gia đình và xã hội cho giáo viên trong trường trung học cơ sở ..... 31

Bảng 2.2.

Cách cho điểm và thang đánh giá các yếu tố ảnh hưởng
đến phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trong trường trung
học cơ sở ..................................................................................... 31

Bảng 2.3.

Mẫu khách thể khảo sát thực trạng ............................................. 32

Bảng 2.4.

Đánh giá về mức độ cần thiết của xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội và phát triển năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
cho giáo viên, tác giả đã tiến hành khảo sát 35 cán bộ, giáo
viên và thu được kết quả như sau ............................................... 32

Bảng 2.5.

Bảng thăm dò ý kiến giáo viên về tầm quan trọng của năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội và phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho GVTHCS ................................... 33

Bảng 2.6.

Thực trạng nhận thức của giáo viên về năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội của giáo
viên trong nhà trường ................................................................. 34

Bảng 2.7.

Đánh giá mức độ thực hiện lập kế hoạch phát triển năng
lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội cho giáo viên ........................................................................ 35

Bảng 2.8.

Đánh giá của cán bộ quản lí và giáo viên mức độ thực hiện
mục tiêu phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên ............................. 37

ix


Bảng 2.9.

Để tìm hiểu thực trạng triển khai các nội dung sử dụng
năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình
và xã hội của giáo viên trong hoạt động nhà trường, tác giả
tiến hành khảo sát CBQL và GV nhà trường về thực trạng
thực hiện nội dung sử dụng năng lực xây dựng mối quan
hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội ....................................... 38

Bảng 2.10. Tổ chức bồi dưỡng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trong trường
trung học cơ sở (Nội dung bồi dưỡng) ....................................... 40
Bảng 2.11. Tổ chức bồi dưỡng năng lực xây dựng mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trong trường

trung học cơ sở (Hình thức bồi dưỡng) ...................................... 41
Bảng 2.12. Đánh giá thực trạng phát triển năng lực xây dựng mối quan
hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội của giáo viên trường
trung học cơ sở ........................................................................... 43
Bảng 2.13. Đánh giá thực trạng xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động
phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường,
gia đình và xã hội cho giáo viên trường THCS Yên Hòa .......... 45
Bảng 2.14. Tổ chức thực hiện hoạt động phát triển năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo
viên trong trường trung học cơ sở (Nội dung bồi dưỡng) .......... 46
Bảng 2.15. Tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan
hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trong
trường trung học cơ sở (Hình thức bồi dưỡng) .......................... 48
Bảng 2.16. Tạo môi trường thuận lợi cho việc tổ chức hoạt động phát
triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia
đình và xã hội cho giáo viên ........................................................ 49
Bảng 2.17. Đánh giá tổng hợp mức độ thực hiện tổ chức hoạt động phát
triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia
đình và xã hội cho giáo viên trong trường trung học cơ sở ........... 51
x


Bảng 2.18. Các yếu tố ngoài nhà trường trung học cơ sở ảnh hưởng
đến công tác phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ
giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên ..................... 53
Bảng 2.19. Các yếu tố trong nhà trường trung học cơ sở ảnh hưởng
đến phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên .................................... 56
Bảng 2.20. Tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội

cho giáo viên trong trường trung học cơ sở ............................... 58
Bảng 3.1.

Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của các biện pháp đã
đề xuất......................................................................................... 81

Bảng 3.2.

Kết quả khảo nghiệm mức độ khả thi của biện pháp phát triển
năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và
xã hội cho giáo viên ..................................................................... 84

xi


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Tổng hợp các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội cho giáo viên ...................................................................... 59
Biểu đồ 3.1. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ........................... 82
Biểu đồ 3.2. Khảo nghiệm tính khả thi của các biện pháp ........................... 85

xii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đảng ta đã khẳng định “Giáo dục là sự nghiệp của toàn dân”. Điều 3
chương I, Luật giáo dục 2005 ghi rõ: “Hoạt động giáo dục phải được thực
hiện theo nguyên lý học đi đôi với hành, giáo dục phải kết hợp với lao động

sản xuất, lý luận gắn liền với thực tiễn, giáo dục nhà trường kết hợp với giáo
dục gia đình và giáo dục xã hội”. Điều 93 đến điều 98 chương VI cũng đã qui
định trách nhiệm của nhà trường, gia đình, xã hội đối với công tác giáo dục và
đã thể hiện ý nghĩa quan trọng của sự phối hợp nhà trường,gia đình và xã hội.
Sự phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội nếu được thực hiện một cách đồng
bộ thì hiệu quả giáo dục sẽ nâng lên, ngược lại sự phối hợp này không ăn
khớp thì sẽ gây cản trở hoặc khó khăn trong quá trình hình thành nhân cách
học sinh. Một trong những đặc điểm của quá trình giáo dục là quá trình giáo
dục diễn ra với những tác động giáo dục phức hợp. Trong quá trình giáo dục
người được giáo dục chịu nhiều tác động từ các phía khác nhau: gia đình, nhà
trường, xã hội. Ngay trong gia đình, nhà trường hoặc xã hội, người được giáo
dục cũng chịu ảnh hưởng của nhiều tác động khác nhau. Ví như trong gia đình
có những tác động của cha mẹ, của anh chị em, của nếp sống gia đình. Trong
nhà trường có những tác động của giáo viên, của tập thể lớp, của nội qui, của
nội dung, phương pháp tổ chức giáo dục. Trong xã hội có những tác động của
các cơ quan thông tin đại chúng, của phim ảnh, sách báo, của người lớn.
Những tác động đó có thể đan kết vào nhau rất mật thiết tạo ra những ảnh
hưởng tích cực thống nhất đối với người được giáo dục, hoặc có thể ngược
chiều nhau tạo ra những “lực nhiễu” gây khó khăn cho quá trình giáo dục.
Vì vậy, vấn đề đặt ra là cần tổ chức phối hợp tất cả các tác động giáo dục
theo hướng tích cực, đồng thời cần ngăn chặn, hạn chế đến mức tối đa những
tác động tiêu cực và ở đây đòi hỏi vai trò quan trọng của đội ngũ nhà giáo.

1


Nhà giáo có vai trò quan trọng trực tiếp quyết định việc xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Muốn vậy cần nâng cao năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho mỗi giáo viên,
và đó là một trong những khâu then chốt, là động lực quan trọng nhất thúc

đẩy sự phát triển toàn diện của giáo dục
Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và
xã hội cho mỗi giáo viên được xem là khâu đột phá, trọng tâm góp phần tạo
nên thành công cho giáo dục, đặc biệt là giáo dục phổ thông.
Ngày 22 tháng 8 năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành
Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT về việc ban hành chuẩn nghề nghiệp giáo
viên cơ sở giáo dục phổ thông để thay thế chuẩn nghề nghiệp giáo viên cũ.
Theo quy định này thì chuẩn nghề nghiệp giáo viên có 5 tiêu chuẩn, trong đó,
tiêu chuẩn 4, phát triển mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã hội là một
tiêu chuẩn quan trọng.
Tổ chức hoạt động phát triển năng lực nghề nghiệp cho giáo viên nói
chung và Tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia
đình, nhà trường và xã hội cho giáo viên THCS trong bối cảnh đổi mới căn bản
toàn diện giáo dục đào tạo là một nhiệm vụ cấp thiết của nhà quản lý giáo dục.
Mặc dù trong những năm gần đây, đội ngũ giáo viên THCS đã không
ngừng được quan tâm phát triển về phẩm chất và năng lực. Tuy nhiên đối
chiếu với chuẩn giáo viên mới ban hành thì đặt ra nhiều thách thức cho hoạt
động này đòi hỏi nhà quản lý phải có kế hoạch và việc làm tích cực thúc đẩy
hoạt động này.
Xuất phát từ phân tích trên với trách nhiệm của một nhà giáo đã có 26
năm công tác trong ngành giáo dục tôi luôn suy nghĩ trăn trở làm thế nào để tổ
chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường,
gia đình và xã hội cho giáo viên trung học cơ sở theo chuẩn nghề nghiệp. Với
cương vị là một phó hiệu trưởng, tôi thấy cần phải có trách nhiệm tạo mối
2


quan hệ và tổ chức hoạt động xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường
và xã hội cho giáo viên giúp cho việc giáo dục toàn diện học sinh đạt hiệu quả
nhất nhằm tạo sự tin tưởng cho phụ huynh khi gửi con đến học tại trường,

hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng, nhà nước giao cho. Từ nhận thức trên đã
thôi thúc tôi chọn đề tài nghiên cứu "Tổ chức hoạt động phát triển năng lực
xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội cho giáo viên theo
chuẩn nghề nghiệp tại Trường Trung học cơ sở Yên Hòa, Quận Cầu Giấy,
thành phố Hà Nội" làm đề tài nghiên cứu luận văn tốt nghiệp thạc sĩ.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận và thực trạng hoạt động phát triển năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội cho giáo viên THCS theo
chuẩn nghề nghiệp tại Trường THCS Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, thành phố Hà
Nội nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu thực hiện
chương trình giáo dục phổ thông mới.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động tổ chức phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia
đình, nhà trường và xã hội cho giáo viên trường trung học cơ sở.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà
trường và xã hội cho giáo viên trung học cơ sở theo chuẩn nghề nghiệp tại
Trường THCS Quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội.
4. Câu hỏi nghiên cứu
1) Cơ sở lí luận nào để tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội đáp ứng chuẩn nghề nghiệp
cho giáo viên THCS?
2) Làm thế nào để giáo viên Trường THCS Yên Hòa, Quận Cầu Giấy,
thành phố Hà Nội có đủ năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà
trường và xã hội đáp ứng yêu cầu chuẩn nghề nghiệp?
3


5. Giả thuyết khoa học

Hiện nay, hoạt động phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia
đình, nhà trường và xã hội cho giáo viên THCS của Quận Cầu Giấy nói
chung, trường THCS Yên Hòa nói riêng tuy đã đạt được những kết quả nhất
định. Tuy nhiên, năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và
xã hội của đội ngũ giáo viên phổ thông vẫn còn những điểm yếu trước yêu
cầu đổi mới giáo dục. Điều đó đòi hỏi phải có những giải pháp để tháo gỡ
hoạt động phát triển năng lực nghề nghiệp của giáo viên để đáp ứng tốt nhất
yêu cầu của giáo dục ngày nay.
Việc đề ra các biện pháp tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trung học
cơ sở theo chuẩn nghề nghiệp tại Quận Cầu Giấy Hà Nội làm căn cứ để tự
đánh giá phẩm chất, năng lực; xây dựng và thực hiện kế hoạch rèn luyện
phẩm chất, bồi dưỡng nâng cao năng lực xây dựng quan hệ giữa nhà trường,
gia đình và xã hội đáp ứng yêu cầu giáo dục hiện nay.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn thực hiện các nhiệm vụ
nghiên cứu sau đây:
6.1 Nghiên cứu một số vấn đề lý luận về tổ chức hoạt động phát triển năng
lực xây dựng quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trung
học cơ sở theo chuẩn nghề nghiệp.
6.2. Điều tra, khảo sát và đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động phát triển năng lực
xây dựng quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trung học cơ
sở theo chuẩn nghề nghiệp tại Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
6.3. Đề xuất một số biện pháp tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây dựng
quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên trung học cơ sở
theo chuẩn nghề nghiệp tại trường THCS Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành
phố Hà Nội.
4

Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của biện pháp tổ chức hoạt động
phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
cho giáo viên trường THCS đề xuất
7. Phạm vi nghiên cứu
7.1. Giới hạn về thời gian, địa bàn khảo sát
Đề tài tiến hành khảo sát ở trường trung học cơ sở Yên Hòa, Quận Cầu
Giấy, Thành phố Hà Nội
Thời gian khảo sát từ năm học 2016 - 2017 đến năm học 2018 - 2019.
7.2. Giới hạn về khách thể khảo sát
- Cán bộ quản lý trường THCS.
- Giáo viên trường trường THCS.
- Các tổ chức xã hội
- Phụ huynh học sinh
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp… các tài liệu có liên quan về năng lực xây dựng
mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội và phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để xây dựng khung lý
luận cho đề tài luận văn
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp quan sát; Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi; Phương
pháp chuyên gia; Phương pháp phỏng vấn; Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
8.3. Nhóm phương pháp xử lý thông tin
Sử dụng các công thức toán thống kê như số trung bình cộng, số trung
vị, hệ số tương quan Spiếc man, Pearson... để xử lý kết quả nghiên cứu, trên
cơ sở đó rút ra các nhận xét khoa học về phát triển năng lực xây dựng mối
quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho đội ngũ giáo viên.
5

9. Cấu trúc luận văn: Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và khuyến nghị, Danh
mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lí luận về tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây
dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên theo
chuẩn nghề nghiệp tại trường THCS Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội.
Chương 2: Thực trạng tổ chức hoạt động phát triển mối quan hệ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại
trường THCS Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội.
Chương 3: Biện pháp tổ chức hoạt động phát triển mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội của giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại trường
THCS Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội.

6


CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC XÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ GIỮA GIA ĐÌNH NHÀ TRƢỜNG - XÃ HỘI CHO GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ
NGHIỆP TẠI TRƢỜNG THCS YÊN HÒA, CẦU GIẤY, HÀ NỘI
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Trong giáo dục học sinh, sự phối hợp giáo dục giữa nhà trường, gia
đình và xã hội và năng lực xây dựng mối quan hệ giáo dục này ở giáo viên rất
quan trọng. Đã có một số các nghiên cứu khoa học về vấn đề này tuy nhiên số
lượng còn ít thể hiện trong các chỉ thị, các nghiên cứu khoa học, các bài báo
khoa học như: Quản lý hoạt động giáo dục đạo đức trong bối cảnh quan hệ
phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội ở trường trung học cơ sở Tả Thanh
Oai, Thanh Trì, Hà Nội; Nguyễn Văn Trung (2013), Sự phối hợp giữa nhà
trường và gia đình trong quản lý hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ em- Phí
Hải Nam, Quản lí sự phối hợp giữa gia đình nhà trường và xã hội, giáo dục
trong công tác giáo dục học sinh ở các trường THPT huyện Cần Đước, tỉnh

Long An của Hồ Văn Thơm [22];
- Các nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý giáo dục tập trung nghiên cứu
các năng lực nghề nghiệp của giáo viên trung học cơ sở nói chung chứ chưa
đi sâu vào năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã
hội, và hoàn toàn chưa nghiên cứu đánh giá nó theo chuẩn nghề nghiệp
- Chủ yếu các nghiên cứu đề cập đến việc tổ chức mối quan hệ hoặc phối
hợp quản lý mối quan hệ nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục học sinh.
- Nghiên cứu trực tiếp năng lực xây dựng mối quan hệ nhà trường, gia
đình và xã hội để từ đó phát triển năng lực này ở giáo viên trung học cơ sở
chưa nhiều, chưa sâu
Vì vậy việc lựa chọn đề tài “Tổ chức hoạt động phát triển năng lực xây

7


dựng mối quan hệ nhà trường, gia đình và xã hội cho giáo viên THCS Yên Hòa,
thành phố Hà Nội theo chuẩn nghề nghiệp” đã xác định được điểm mới trong
lĩnh vực quản lý giáo dục và kết quả nghiên cứu đã đưa ra được các biện pháp ở
góc độ quản lý của nhà quản lý nhà trường phát triển năng lực này cho giáo viên.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Tổ chức
- Theo Chester I. Barnard, thì tổ chức là một hệ thống những hoạt động
hay nỗ lực của hai hay nhiều người được kết hợp với nhau một cách có ý thức.
- Khoa học tổ chức và quản lý định nghĩa tổ chức với ý nghĩa hẹp là tập
thể của con người tập hợp nhau lại để thực hiện một nhiệm vụ chung hoặc
nhằm đạt tới một mục tiêu xác định của tập thể đó
1.2.2. Phát triển
Là một phạm trù của triết học, là quá trình vận động tiến lên từ thấp
đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện hơn của
một sự vật.Sự vật muốn phát triển phải có mâu thuẫn. Giải quyết mâu thuẫn

nhất là mâu thuẫn khách quan vốn có của sự vật hiện tượng chính là tạo điều
kiện cho sự vật phát triển
1.2.3. Năng lực và Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà
trường, gia đình và xã hội cho giáo viên
1.2.3.1. Năng lực
Là tổng hợp các đặc điểm, thuộc tính tâm lý của cá nhân phù hợp với
yêu cầu đạc trưng của một hoạt động, nhất định nhằm đảm bảo cho hoạt động
đó đạt hiệu quả cao.
Các năng lực hình thành trên cơ sở của các tư chất tự nhiên của cá nhân
nó đóng vai trò quan trọng, năng lực của con người không phải hoàn toàn do
tự nhiên mà có, phần lớn do công tác, do tập luyện mà có.
Từ điển Tiếng Anh có 3 từ chỉ khái niệm năng lực: Ability: năng lực
theo nghĩa có khả năng cho phép cá nhân thực hiện hoạt động về thể chất và
8


tinh thần; Capacity: năng lực theo nghĩa có khả năng tạo ra cái gì, làm được,
hiểu được, học được trong điều kiện khó khăn; Competence: năng lực theo
nghĩa có khả năng thực hiện công việc. Vì vậy cũng có rất nhiều cách hiểu về
năng lực. Có thể nêu ra một số quan niệm:
Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế Thế giới (OECD): “Năng lực là
khả năng đáp ứng một cách hiệu quả những yêu cầu phức hợp trong một bối
cảnh cụ thể”.
Forgues - Savage và Wong (2010): Năng lực được xem là những kiến
thức, kĩ năng, phẩm chất và hành vi của nhân viên được thể hiện trong công
việc và liên quan chặt chẽ với yêu cầu cấp độ mà tổ chức đơn vị đặt ra để thực
hiện tốt công việc của các cá nhân.
Jackson và Schuler (2003): Năng lực được hiểu là những kĩ năng, kiến
thức, khả năng và những đặc điểm khác của người lao động để có thể thực
hiện hiệu quả yêu cầu công việc.

Peaple Soft (2010): Năng lực được xem như tập hợp của những kiến
thức, kĩ năng và hành vi có thể đo lường, quan sát được để đóng góp cho sự
thành công của công việc.
Gartner Group (2009): Năng lực là tập hợp của những kiến thức, kĩ
năng, phẩm chất được xem như là nguyên nhân mang lại kết quả công việc
của người lao động.
Parry (1996): Năng lực là một tập hợp các kiến thức, kĩ năng, thái độ
liên quan với nhau, có ảnh hưởng tới khả năng hoàn thành công việc hay hiệu
suất của một cá nhân, có thể đo lường thông qua các chuẩn mà cộng đồng chấp
nhận và có thể được cải tiến thông qua các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng....
Với điểm chung xác định như trên năng lực được hiểu là tổ hợp các
kiến thức, kĩ năng, phẩm chất, thái độ của con người, đảm bảo cho con người
hoàn thành có hiệu quả công việc, hoạt động mà cá nhân đang tiến hành.

9


1.2.3.2. Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và XH
Xây dựng được hiểu trong luận văn bao gồm các nội dung:
a) Hình thành mối quan hệ mới; b) Phát triển mối quan hệ cũ mạnh
hơn; c) Phối hợp các mối quan hệ tốt hơn, trong đó nhấn mạnh nội hàm phối
hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội để làm tốt hơn công tác giáo dục học
sinh trong nhà trường.
Theo từ điển Tiếng Việt thông dụng của Nhà xuất bản Giáo dục (2002)
thì phối hợp là cùng chung góp, cùng hành động ăn khớp để hỗ trợ cho nhau
Xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội là hoạt động
có mục đích, sự hợp tác, cùng thống nhất hành động và hỗ trợ nhau thực hiện
nhiệm vụ giáo dục học sinh trong và ngoài nhà trường.
Phát triển năng lực xây dựng mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và
xã hội là việc làm cần thiết. Mối quan hệ gắn bó này sẽ tạo nên sự nỗ lực cố

gắng của đội ngũ giáo viên, các bậc phụ huynh, các lực lượng xã hội trong
việc giáo dục học sinh mang lại kết quả tốt nhất. Quá trình chăm sóc, giáo dục
học sinh từ việc xây dựng kế hoạch đến tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá,
nếu có tất cả các lực lượng tham gia cùng bàn bạc thống nhất sẽ tạo nên sức
mạnh tổng hợp giúp quá trình giáo dục đạt tới thành công.
Quá trình giáo dục học sinh bao gồm tác động của nhiều yếu tố khách
quan và chủ quan, trong đó gia đình, nhà trường và xã hội là 3 lực lượng có
vai trò quyết định, mỗi lực lượng có những cách thức tác động tới HS, giáo
dục học sinh khác nhau.
Nhà trường: Nhà trường là một cơ sở giáo dục có chức năng đào tạo
con người về trí dục đức dục và thể dục
Nhiệm vụ nhà trường là tạo ra những sản phẩm người có học thức và có
văn hoá, nhà trường thực hiện nhiệm vụ của mình thông qua quá trình tổ chức
các hoạt động
Các lực lượng tham gia giáo dục học sinh bao gồm cán bộ quản lí (Ban
10


giám hiệu) đứng đầu là hiệu trưởng chịu trách nhiệm quản lí toàn diện các
hoạt động trong nhà trường và chịu trách nhiệm chính trong việc phối hợp các
lực lượng trong và ngoài nhà trường giáo dục học sinh. Giáo viên trong đó có
giáo viên chủ nhiệm lớp là lực lượng nòng cốt có trách nhiệm vừa thực hiện
nhiệm vụ giảng dạy, nhiệm vụ giáo dục học sinh đồng thời trực tiếp phối hợp
chặt chẽ với gia đình học sinh, các giáo viên bộ môn khác, các tổ chức chính
trị trong nhà trường và các tổ chức xã hội có liên quan trong việc hỗ trợ giám
sát việc học tập của học sinh và giáo dục học sinh.
Điều 93 Luật giáo dục. “Trách nhiệm của nhà trường: nhà trường có
trách nhiệm chủ động phối hợp giữa gia đình và xã hội để thực hiện mục tiêu
và nguyên lí giáo dục” [17].
Gia đình là nền tảng của xã hội. gia đình là nơi đầu tiên hình thành và

phát triển nhân cách cho mỗi con người. Gia đình hạnh phúc mọi người yêu
thương quý mến nhau giúp đỡ nhau nhân cách của mỗi cá nhân được bồi đắp,
phát triển lành mạnh. Giáo dục gia đình là sự phối hợp nhiều mặt mang tính
thực tiễn cao, là cầu nối của trẻ em đối với xã hội bên ngoài. Nhiệm vụ của
giáo dục gia đình tuân theo mục đích giáo dục toàn diện cho trẻ em thông qua
các nội dung: giáo dục trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, giáo dục
thể chất, giáo dục lao động –hướng nghiệp. Gia đình giữ vai trò chủ động
phối hợp với nhà trường (có mặt đủ các buổi họp phụ huynh học sinh, gặp gỡ
giáo viên chủ nhiệm lớp.......) trong giáo dục học sinh.
Điều 94 Luật giáo dục: Trách nhiệm của gia đình “Cha mẹ hoặc người
giám hộ có trách nhiệm nuôi dưỡng, giáo dục và chăm sóc, tạo điều kiện cho
con em hoặc người được giám hộ được học tập rèn luyện, tham gia các hoạt
động của nhà trường. Mọi gia đình có trách nhiệm xây dựng gia đình văn hóa,
tạo môi trường thuận lợi cho việc phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẩm mĩ của con em,người lớn tuổi có trách nhiệm giáo dục, làm gương
cho con em, cùng nhà trường nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục [17].
11