SKKN giáo dục kĩ năng sống thông qua môn đạo đức cho học sinh lớp 2

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
Mã SKKN:

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

DẠY LỒNG GHÉP KĨ NĂNG SỐNG
TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC LỚP 2

Môn
: Đạo đức
Cấp học : Tiểu học

Năm học 2016 - 2017


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

MỤC LỤC
Phần thứ nhất: ĐẶT VẤN ĐỀ...............................................................................1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:....................................................................................1
1. Cơ sở lí luận:.....................................................................................................1
2. Cơ sở thực tiễn:.................................................................................................2
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:...........................................................................3
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:........................................................................3
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:..................................................................3
V. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:...................................................3
1. Phạm vi:.............................................................................................................3
2. Kế hoạch nghiên cứu:........................................................................................4
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ..................................................................5
I. NHỮNG NỘI DUNG LÝ LUẬN LIÊN QUAN TRỰC TIẾP ĐẾN VẤN ĐỀ
NGHIÊN CỨU TỔNG KẾT KINH NGHIỆM.....................................................5

1.Kĩ năng sống là gì ?............................................................................................5
2.Mục tiêu giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức :.......................................5
3.Các kĩ năng sống được giáo dục trong môn đạo đức lớp 2 :..............................5
3.1.Kĩ năng giao tiếp.............................................................................................5
3.2.Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm :.....................................................................6
3.2.Kĩ năng hợp tác với mọi người :....................................................................6
3.3.Kĩ năng thể hiện sự cảm thông :.....................................................................7
3.4.Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề :..................................................7
3.5.Kĩ năng quản lí thời gian:................................................................................7
3.6.Kĩ năng tự nhận thức:......................................................................................8
3.7.Kĩ năng thể hiện sự tự trọng ,tự tin:................................................................8
3.8.Kĩ năng tư duy đánh giá :................................................................................8
3.9.Kĩ năng thu thập và xử lí thông tin:.................................................................8
II.CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH:...............................................................8
1.Phương pháp dạy học tích cực:..........................................................................8
2.Một số phương pháp dạy học tích cực môn đạo đức.........................................9
2.1. Phương pháp thảo luận nhóm.........................................................................9
2.2. Phương pháp giải quyết vấn đề...................................................................10
2.3. Phương pháp đóng vai..................................................................................11
2.4. Phương pháp động não.................................................................................11
3. Một số kĩ thuật dạy học tích cực:...................................................................12
3.1 Kĩ thuật chia nhóm........................................................................................12


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

3.2 Kĩ thuật “phân tích phim”.............................................................................12
3.3. Kỹ thuật "chúng em biết 3".........................................................................13
3.4. Kỹ thuật "khăn trải bàn "............................................................................13
3.5 Kỹ thuật "phòng tranh"..................................................................................14

III. MÔ HÌNH DẠY HỌC KỸ NĂNG SỐNG TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC.......15
1.Các giai đoạn dạy và học kĩ năng sống trong môn đạo đức.............................15
2. Minh họa một bài giáo án môn đạo đức có tích hợp giáo dục kĩ năng sống...15
IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM........................................19
1.Về bản thân giáo viên:......................................................................................19
2.Về phía học sinh:..............................................................................................20
Phần thứ 3: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...............................................................21
I. Bài học kinh nghiệm:.......................................................................................21
II. Một số đề xuất khuyến nghị............................................................................21
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Phần thứ nhất
ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1. Cơ sở lí luận:
Trẻ em chính là những chủ nhân tương lai của đất nước là những người sẽ
quyết định sự phát triển của đất nước trong những năm tới. Giờ đây trẻ em đang
được hưởng một nền giáo dục tốt hơn.
Lứa tuổi học sinh là lứa tuổi đang hình thành giá trị nhân cách, giàu mơ
ước, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về
xã hội, còn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động .... Đặc biệt là trong
bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, thế hệ trẻ
thường xuyên chịu đang xen giữa những yếu tố tích cực và tiêu cực. Một là các
em được sự quan tâm chăm sóc quá sức chu đáo của phụ huynh vì sống trong
gia đình ít con, hoàn cảnh kinh tế ổn định. Hai là những em sống trong gia đình
với nhiều lo toan cho cuộc mưu sinh, phụ huynh bỏ mặc con cái. Môi trường
hoàn cảnh khác nhau ấy lại thường cùng mang đến cho các em một thiếu sót lớn

trong từng bước trưởng thành, đó là kĩ năng sống. Vì vậy, việc giáo dục kĩ năng
sống cho học thế hệ trẻ là rất cấn thiết, giúp các em rèn luyện hành vi có trách
nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng và Tổ quốc. Giúp các em có khả năng
ứng phó trước các tình huống của cuộc sống, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với
gia đình, bạn bè và mọi người sống tích cực, chủ động, an toàn, hài hòa và lành
mạnh.
Môn Đạo đức là môn học được dạy từ lớp 1 đến lớp 5 ở trường tiểu học.
Chương trình môn Đạo đức bao gồm các chuẩn mực hành vi đạo đức và pháp
luật cơ bản phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học trong các mối quan hệ của các
em với bản thân, với người khác, với công việc, với cộng đồng, với đất nước.
Bản thân môn đạo đức đã chứa đựng nhiều nội dung liên quan đến kĩ năng
sống như: Kĩ năng giao tiếp, ứng xử (với ông bà, cha mẹ, anh chị em, bạn bè,
thầy cô giáo ....)kĩ năng bày tỏ ý kiến của bản thân, kĩ năng ra quyết định và giải
quyết vấn đề phù hợp với lứa tuổi (trong các tình huống đạo đức ở gia đình, nhà
trường .......)kĩ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân, kĩ năng tự phục vụ và tự quản lí
thời gian, kĩ năng thu thập và xử lí thông tin về các vấn đề trong thực tiễn đời
sống ở nhà trường ở cộng đồng có liên quan đến chuẩn mực hành vi đạo đức .
Khả năng giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức không những thể hiện
ở nội dung môn học mà còn thể hiện ở phương pháp dạy học đặc trưng của môn
học. Quá trình dạy học tiết đạo đức là quá trình tổ chức cho học sinh thực hiện
1/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

các hoạt động học tập phong phú, đa dạng như: kể chuyện theo tranh, quan sát
băng hình, tiểu phẩm, tranh ảnh, phân tích xử lí tình huống: chơi trò chơi, đóng
tiểu phẩm, hát múa, đọc thơ ....Các phương pháp và kĩ thuật dạy học môn đạo
đức rất đa dạng bao gồm nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực như:
học theo nhóm, theo dự án, giải quyết vấn đề, đóng vai, trò chơi, động não,

.....Và chính thông qua việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực
đó, học sinh đã được tạo cơ hội để thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng sống
cần thiết phù hợp với lứa tuổi. Do các đặc trưng trên nên có thể khẳng định đạo
đức là môn học rất có tiềm năng trong việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
tiểu học đặc biệt là học sinh lớp 2.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng
sống thông qua môn đạo đức cho học sinh tiểu học trong năm học này tôi mạnh
dạn nghiên cứu vấn đề :”Giáo dục kĩ năng sống thông qua môn đạo đức cho
học sinh lớp 2”.
2. Cơ sở thực tiễn:
Năm học 2016-2017 tôi được phân công giảng dạy lớp 2. Dạy kĩ năng sống
trong các môn học nói chung và môn đạo đức nói chung không phải là vấn đề
mới mẻ. Thực chất bản thân chúng ta đã thực hiện từ rất lâu thế nhưng khi giảng
dạy cho các em chúng ta thường chỉ quan tâm đến lí thuyết sách vở là chính còn
mọi hoạt động kĩ năng sống của các em còn rất hạn chế. Vì thế có những học sinh
học rất giỏi, viết văn rất hay nhưng chưa mạnh dạn phát biểu, không dám thể hiện
trước đông người, ngại giao tiếp với các bạn, hay có những học sinh hay trêu đùa
các bạn quá mức, khả năng tự lập chưa cao: bố mẹ vẫn bón cho ăn, tắm rửa, mặc
quần, …Vậy lỗi là do ai, chúng ta phải làm gì để khắc phục tình trạng nêu trên ?
a.Thuận lợi:
-Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường tập huấn bồi dưỡng cho
giáo viên chương trình giáo dục kĩ năng sống .
-Được sự quan tâm của hội cha mẹ học sinh .
- Bước đầu chính bản thân các em cũng có những kĩ năng sống cơ bản: kĩ
năng giao tiếp, kĩ năng nhận thức ….
-Chương trình và sách giáo khoa có nhiều phương pháp giúp giáo viên lựa
chọn hình thức tổ chức dạy học phù hợp với nội dung từng bài học.
-Nhà trường luôn tạo điều kiện để làm và sử dụng đồ dùng dạy học.
b.Khó khăn:
* Về phía giáo viên: Bản thân giáo viên cũng gặp nhiều khó khăn trong quá

trình soạn giảng những bài có kĩ năng sống vì dạy thì đã quen từ lâu nhưng soạn
giảng theo 4 giai đoạn của một bài có kĩ năng sống còn hơi bỡ ngỡ.
2/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

* Về phía học sinh:
-Vào đầu năm học tôi làm một cuộc khảo sát với 41 em học sinh trong lớp
như sau :
Hãy đứng trước lớp giới thiệu cho cô và các bạn biết về em và gia đình em
Giới thiệu được
1 câu
5 em

Giới thiệu được
từ 2-3 câu
24 em

Giới thiệu được
từ 3-5 câu
10 em

Giới thiệu được
trên 5 câu
2 em

- Khi chia nhóm hoạt động tôi quan sát thấy khoảng gần 2/3 số học sinh
trong lớp không làm việc các em chỉ dựa vào nhóm trưởng và thư kí .
- Khi thảo luận lớp thì có khoảng 1/3 lớp mạnh dạn phát biểu còn lại không

dám giơ tay phát biểu vì nhút nhát, .....
Vì thế bản thân tôi quyết định chính mình sẽ giáo dục những kĩ năng sống cơ
bản cho các em để các em có thể tự tin trong giao tiếp, tích cực, chủ động trong
học tập để cuối năm đạt kết quả tốt nhất.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Tìm hiểu việc giáo dục kĩ năng sống thông qua môn Đạo đức cho học sinh
lớp 2. Từ đó đưa ra một số phương pháp sư phạm nhằm giáo dục tốt kĩ năng
sống cho học sinh lớp 2.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
Đối tượng học sinh lớp 2 của trường tiểu học.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Nhằm thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu đã đề ra trong quá trình nghiên cứu
tôi đã vận dụng những phương pháp nghiên cứu sau :
1.Phương pháp nghiên cứu tư liệu để thu thập thông tin, nhằm tạo cơ sở
cho việc thực hiện đề tài.
2. Phương pháp thực nghiệm sư phạm để thu nhận thông tin về sự thay đổi
chất lượng về nhận thức và hành vi của học sinh .
3. Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm giáo dục .
V. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU:
1. Phạm vi:
- Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu một số phương pháp, kĩ thuật giáo dục
kĩ năng sống thông qua môn Đạo đức cho học sinh lớp 2.
- Thời gian: Quá trình giảng dạy học sinh lớp 2 đã tích lũy được kinh
nghiệm .

3/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

2. Kế hoạch nghiên cứu:
- Ngay từ đầu năm học, tôi đã chú ý tìm hiểu về tình hình của lớp và thấy
rằng kĩ năng sống của các con chưa cao.
- Khảo sát hứng thú học tập và giảng dạy môn Đạo đức giữa giáo viên và
học sinh.
- Tìm đọc các tài liệu có liên quan tới việc chương trình kiến thức dạy kĩ
năng sống
- Điều tra tình hình gia đình và nhà trường có liên quan tới chất lượng và
học tập lồng ghép kĩ năng sống trong môn Đạo đức
- Khảo sát thực trạng việc dạy và học phân môn Đạo đức của giáo viên và
học sinh để thu thập số liệu và phân tích đối chiếu, so sánh, ...
- Đề ra biện pháp khắc phục những sai lầm một cách chính xác và khoa
học.
- Đề xuất ý kiến với những cơ quan chức năng để có những biện pháp cải
thiện việc dạy và học phân môn Đạo đức. Phát huy và tưởng tượng của học sinh
tiểu học thông qua các tiết dạy. Từ đó, đề xuất những biện pháp cụ thể, thiết thực
để nâng cao chất lượng dạy và học lồng ghép kĩ năng sống trong môn Đạo đức.

4/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Phần thứ hai:
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. NHỮNG NỘI DUNG LÝ LUẬN LIÊN QUAN TRỰC TIẾP ĐẾN VẤN
ĐỀ NGHIÊN CỨU TỔNG KẾT KINH NGHIỆM
1.Kĩ năng sống là gì ?
Kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý – xã hội cơ bản giúp cho cá nhân
tồn tại và thích ứng trong cuộc sống, giúp cho cá nhân vững vàng trước cuộc

sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại… Kỹ năng
sống đơn giản là tất cả điều cần thiết chúng ta phải biết để có được khả năng
thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống kỹ năng sống
có thể hình thành tự nhiên, học được từ những trải nghiệm của cuộc sống và do
giáo dục mà có.
2.Mục tiêu giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức :
Việc giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức nhằm:
Bước đầu trang bị cho học sinh các kĩ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa
tuổi tiểu học. Giúp các em biết sống và ứng xử phù hợp trong các mối quan hệ
với những người thân trong gia đình, với thầy cô bạn bè và những người xung
quanh, với cộng đồng, quê hương, đất nước và với môi trường tự nhiên. Giúp
các em bước đầu biết sống tích cực, chủ động, có mục đích, có kế hoạch, tự
trọng, tự tin, có kỉ luật, biết hợp tác, giản dị, tiết kiệm, gọn gàng, ngăn nắp,vệ
sinh, ..... để trở thành con ngoan trong gia đình, học sinh tích cực của nhà trường
và công dân tốt của xã hội .
3.Các kĩ năng sống được giáo dục trong môn đạo đức lớp 2 :
3.1.Kĩ năng giao tiếp
Kĩ năng giao tiếp là khả năng có thể bày tỏ ý kiến của bản thân theo hình
thức nói, viết hoặc sử dụng ngôn ngữ cơ thể một cách phù hợp với hoàn cảnh và
văn hóa, đồng thời biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến người khác ngay cả khi bất
đồng quan điểm.
Các kĩ năng giao tiếp lớp 2 được giáo dục cụ thể là: Chào hỏi, cảm ơn, xin
lỗi, nói lời yêu cầu, đề nghị, bày tỏ sự cảm thông và chia sẻ, bày tỏ ý kiến, tiếp
khách đến nhà, ứng xử khi đến nhà người khác, khi nhận và gọi điện thoại, .....
Kĩ năng giao tiếp được giáo dục thông qua một số bài sau:
Bài 10: Biết nói lời yêu cầu, đề nghị
Bài 11: Lịch sự khi nhận và gọi điện thoại
Bài 12: Lịch sự khi đến nhà người khác

5/24

Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Để giúp cho kĩ năng giao tiếp của học sinh phát triển tốt bản thân giáo viên
cần tạo môi trường giao tiếp thuận lợi cho học sinh tự thể hiện khả năng giao
tiếp của mình. Không áp đặt cho học sinh nên để cho học sinh tự nhận thức,
luôn nhắc nhở học sinh thực hiện kĩ năng giao tiếp trong tiết học mà bài học
phải được thực hành trong cuộc sống hằng ngày .
3.2.Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm :
Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm là khả năng con người thể hiện sự tự tin,
chủ động và ý thức cùng chia sẻ với các thành viên khác trong nhóm .
Khi các thành viên trong nhóm có kĩ năng đảm nhận trách nhiệm sẽ tạo
được một không khí hợp tác tích cực và xây dựng trong nhóm, giúp giải quyết
vấn đề, đạt được mục tiêu chung của cả nhóm, đồng thời tạo sự thỏa mãn và
thăng tiến cho mỗi thành viên.
Các kĩ năng đảm nhận trách nhiệm được giáo dục cụ thể là: biết nhận và
thực hiện trách nhiệm của bản thân.
Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm được giáo dục thông qua một số bài sau :
Bài 2: Biết nhận lỗi và sửa lỗi
Bài 4: Chăm làm việc nhà
Bài 7: Giữ gìn trường lớp sạch đẹp
Bài 8: Giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng
Bài 14: Bảo vệ loài vật có ích
Để giúp cho kĩ năng đảm nhận trách nhiệm của học sinh phát triển tốt bản
thân giáo viên cần: Khi giao việc cho học sinh phải giao việc cụ thể không nên
giao việc chung chung, phải có biện pháp động viên những em thực hiện tốt
nhiệm vụ của mình đồng thời cũng có những biện pháp đối với các em những
em ỷ lại. Khi chia nhóm cần chia nhóm vừa và nhỏ hạn chế chia nhóm lớn cho
học sinh luân phiên nhau làm thư kí, nhóm trưởng để mỗi em đều được thể hiện

mình.
3.2.Kĩ năng hợp tác với mọi người :
Kĩ năng hợp tác là khả năng cá nhân biết chia sẻ trách nhiệm biết tham gia
cùng làm việc với các thành viên trong nhóm.
Các kĩ năng hợp tác được giáo dục cụ thể là: biết cách hợp tác với bạn bè
và mọi người xung quanh thực hiện các hoạt động tập thể, hoạt động cộng đồng.
Kĩ năng hợp tác được giáo dục thông qua một số bài sau :
Bài 7: Giữ gìn trường lớp sạch đẹp
Bài 8: Giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng
Để giúp cho kĩ năng hợp tác của học sinh phát triển tốt bản thân giáo viên
cần: Cho học sinh nhận thấy mỗi bạn đều có những điểm mạnh và hạn chế riêng
6/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

nếu các em biết hợp tác với nhau bổ sung cho nhau thì sẽ tạo nên sức mạnh đem
lại hiệu quả công việc. Đồng thời quan tâm, giúp đỡ và chia sẻ với bạn những
việc nên làm.
3.3.Kĩ năng thể hiện sự cảm thông :
Kĩ năng thể hiện sự cảm thông là khả năng có thể hình dung và đặt mình
trong hoàn cảnh của người khác. Giúp chúng ta hiểu và chấp nhận người khác
vốn là những người rất khác mình. Qua đó chúng ta có thể hiểu rõ cảm xúc của
họ và thông cảm với hoàn cảnh của họ.
Các kĩ năng hợp tác được giáo dục cụ thể là: biết cảm thông chia sẻ với
những bạn có hoàn cảnh khó khăn, những người khuyết tật.
Kĩ năng thể hiện sự cảm thông được giáo dục thông qua một số bài sau :
Bài 6: Quan tâm giúp đỡ bạn
Bài 13: Giúp đỡ người khuyết tật
3.4.Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề :

Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề là khả năng của cá nhân biết
quyết định lựa chọn phương án tối ưu và hành động theo phương án đã chọn để
giải quyết vấn đề hoặc tình huống gặp phải.
Các kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề được giáo dục cụ thể là:
Bước đầu biết lựa chọn và thực hiện cách ứng xử phù hợp đối với một số
tình huống đạo đức đơn giản phổ biến trong cuộc sống hằng ngày.
Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề được giáo dục thông qua một số
bài sau:
Bài 2: Biết nhận lỗi và sửa lỗi
Bài 3: Gọn gàng ,ngăn nắp
Bài 9: Trả lại của rơi
Bài 13: Giúp đỡ người khuyết tật
Để giúp cho kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề của học sinh phát
triển tốt, bản thân giáo viên cần giúp cho học sinh biết cách thực hiện để đi đến
kết luận đúng. Bằng cách xác định rõ vấn đề cần giải quyết, đưa ra nhiều cách
giải quyết, so sánh lựa chọn tìm ra phương án tối ưu và giải quyết theo phương
án đó, rút kinh nghiệm để lần sau thực hiện tốt hơn.
3.5.Kĩ năng quản lí thời gian:
Kĩ năng quản lí thời gian là khả năng của cá nhân biết sắp xếp các công
việc theo thứ tự ưu tiên, biết tập trung vào giải quyết công việc trọng tâm theo
một thời gian nhất định.

7/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Kĩ năng quản lí thời gian được giáo dục thông qua một số bài sau :
Bài 1: Học tập sinh hoạt đúng giờ
Bài 5: Chăm chỉ học tập

Để giúp cho kĩ năng quản lí thời gian của học sinh phát triển tốt, bản thân
giáo viên cần giúp cho học sinh hiểu được ích lợi của việc sinh hoạt đúng giờ,
giúp học sinh xây dựng thời gian biểu hợp lí và thực hiện đúng theo thời gian
biểu đã xây dựng.
3.6.Kĩ năng tự nhận thức:
Biết xác định và đánh giá bản thân: đặc điểm, sở thích thói quen, năng
khiếu, điểm mạnh, điểm yếu, ... của bản thân.
3.7.Kĩ năng thể hiện sự tự trọng ,tự tin:
Bài 12: Lịch sự khi đến nhà người khác
3.8.Kĩ năng tư duy đánh giá :
Bài 12: Lịch sự khi đến nhà người khác
3.9.Kĩ năng thu thập và xử lí thông tin:
Bài 13:Giúp đỡ người khuyết tật
Các kĩ năng sống trên không tách rời nhau mà có mối quan hệ mật thiết và
bổ sung lẫn nhau. Chẳng hạn để ra quyết định một cách phù hợp con người cần
phối hợp với các kĩ năng khác như: kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng xác định giá trị,
kĩ năng thu thập thông tin, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ năng tư duy sáng tạo. Vì
thế trong quá trình giảng dạy giáo viên nên tạo điều kiện cho học sinh phát huy
hết năng lực của mình không nên áp đặt gò bó học sinh. Kỹ năng sống rất đa dạng
và mang đặc trưng vùng, miền đòi hỏi người giáo viên phải vận dụng một cách
linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với nhu cầu, trình độ của học sinh và đặc điểm,
hoàn cảnh của nhà trường, địa phương.
II.CÁC BIỆN PHÁP ĐÃ TIẾN HÀNH:
1.Phương pháp dạy học tích cực:
1.Khái niệm : Phương pháp dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn, được
dùng ở nhiều nước để chỉ những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.
"Tích cực" trong phương pháp dạy học tích cực được dùng với nghĩa
là hoạt động, chủ động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không
dùng theo nghĩa trái với tiêu cực.

Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa
hoạt động nhận thức của người học. Nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích
cực của người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của

8/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

người dạy. Tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải
nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động.
Muốn đổi mới cách học phải đổi mới cách dạy. Cách dạy chỉ đạo cách học,
nhưng ngược lại thói quen học tập của trò cũng ảnh hưởng tới cách dạy của thầy.
Chẳng hạn, có trường hợp học sinh đòi hỏi cách dạy tích cực hoạt động nhưng
giáo viên chưa đáp ứng được, hoặc có trường hợp giáo viên hăng hái áp dụng
Phương pháp dạy học tích cực nhưng không thành công vì học sinh chưa
thích ứng, vẫn quen với lối học tập thụ động. Vì vậy, giáo viên phải kiên trì dùng
cách dạy hoạt động để dần dần xây dựng cho học sinh phương pháp học tập chủ
động một cách vừa sức, từ thấp lên cao.
Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác cả của thầy và trò,
sự phối hợp nhịp nhàng hoạt động dạy với hoạt động học thì mới thành công.
Như vậy, việc dùng thuật ngữ "Dạy và học tích cực" để phân biệt với "Dạy và
học thụ động".
2.Một số phương pháp dạy học tích cực môn đạo đức
2.1. Phương pháp thảo luận nhóm
a.Khái niệm : Thảo luận nhóm phương pháp sử dụng rộng rãi nhằm giúp
cho học sinh tham gia một cách chủ động vào quá trình học tập. Học sinh có thể
chia sẻ kinh nghiệm ý kiến hay để giải quyết vấn đề nào đó.
b.Cách tiến hành :
- Giáo viên giới thiệu chủ đề hoặc vấn đề thảo luận.

- Nêu các câu hỏi có liên quan đến chủ đề.
- Để không khí không căng thẳng hoặc quá trầm có thể bắt đầu cuộc thảo
luận bằng một câu chuyện, một đoạn phim, một tiểu phẩm hoặc một bức tranh
gợi ý.
- Cần khích lệ mọi học sinh tham gia đóng góp ý kiến, không nên chê bai
một ý kiến nào.
- Sau khi thảo luận phải cho đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận
trước lớp, cả lớp bổ sung.
- Sau cùng là kết luận của giáo viên.
c.Những điều cần lưu ý khi sử dụng :
- Số lượng học sinh trong nhóm khoảng từ 2-6 học sinh, không nên quá
đông gây mất trật tự.
- Tạo không khí thân thiện cho học sinh không gây căng thẳng hoặc giả tạo,
đùa cợt.

9/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

2.2. Phương pháp giải quyết vấn đề
a.Khái niệm : Giải quyết vấn đề là một kĩ năng cơ bản. Đó là khả năng xem
xét, phân tích những vấn đề đang tồn tại và xác định các bước nhằm giải quyết
các tình huống do vấn đề đặt ra.
b.Cách tiến hành
- Nêu tình huống có vấn đề
- Phát hiện vấn đề cần giải quyết là gì
- Nêu lên các chi tiết có liên quan đến vấn đề
- Nêu lên những câu hỏi giúp cho giải quyết vấn đề
- Giải quyết vấn đề đặt ra

c.Có thể phân biệt bốn mức trình độ đặt và giải quyết vấn đề:
Mức 1: Giáo viên đặt vấn đề, nêu cách giải quyết vấn đề. Học sinh thực
hiện cách giải quyết vấn đề theo hướng dẫn của giáo viên. Giáo viên đánh giá
kết quả làm việc của học sinh.
Mức 2: Giáo viên nêu vấn đề, gợi ý để học sinh tìm ra cách giải quyết vấn
đề. Học sinh thực hiện cách giải quyết vấn đề với sự giúp đỡ của giáo viên khi
cần. Giáo viên và học sinh cùng đánh giá.
Mức 3: Giáo viên cung cấp thông tin tạo tình huống có vấn đề. Học sinh
phát hiện và xác định vấn đề nảy sinh, tự đề xuất các giả thuyết và lựa chọn giải
pháp.
Học sinh thực hiện cách giải quyết vấn đề. Giáo viên và học sinh cùng đánh
giá.
Mức 4 : Học sinh tự lực phát hiện vấn đề nảy sinh trong hoàn cảnh của
mình hoặc cộng đồng, lựa chọn vấn đề giải quyết. Học sinh giải quyết vấn đề, tự
đánh giá chất lượng, hiệu quả, có ý kiến bổ sung của giáo viên khi kết thúc.
Các
mức
1
2
3
4

Đặt vấn đề
GV
GV
GV + HS
HS

Nêu giả
thuyết

GV
GV
HS
HS

Lập kế
hoạch
GV
HS
HS
HS

Giải quyết
Kết luận, đánh giá
vấn đề
HS
GV
HS
GV + HS
HS
GV + HS
HS
GV + HS

Trong dạy học theo phương pháp đặt và giải quyết vấn đề, học sinh vừa
nắm được tri thức mới, vừa nắm được phương pháp lĩnh hội tri thức đó, phát
triển tư duy tích cực, sáng tạo được chuẩn bị một năng lực thích ứng với đời
sống.

10/24

Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

2.3. Phương pháp đóng vai
a.Khái niệm : Đóng vai là phương pháp tổ chức cho học sinh thực hành một
số cách ứng xử nào đó trong một tình huống giả định.
b.Phương pháp đóng vai có những ưu điểm sau :
-Học sinh được rèn luyện thực hành những kỹ năng ứng xử và bày tỏ thái
độ trong môi trường an toàn trước khi thực hành trong thực tiễn.
- Gây hứng thú và chú ý cho học sinh.
- Tạo điều kiện làm nảy sinh óc sáng tạo của học sinh.
- Khích lệ sự thay đổi thái độ, hành vi của học sinh theo chuẩn mực hành vi
đạo đức và chính trị – xã hội.
- Có thể thấy ngay tác động và hiệu quả của lời nói hoặc việc làm của các
vai diễn.
c.Cách tiến hành có thể như sau :
- Giáo viên chia nhóm, giao tình huống đóng vai cho từng nhóm và quy
định rõ thời gian chuẩn mực, thời gian đóng vai
- Các nhóm thảo luận chuẩn bị đóng vai
- Các nhóm lên đóng vai
- Lớp thảo luận, nhận xét: Cách ứng xử của các vai diễn phù hợp hay chưa
phù hợp ? Chưa phù hợp ở điểm nào ? Vì sao ?
- Giáo viên kết luận về cách ứng xử cần thiết trong tình huống.
d.Những điều cần lưu ý khi sử dụng :
- Tình huống nên để mở, không cho trước “ kịch bản”, lời thoại
- Phải dành thời gian phù hợp cho các nhóm chuẩn bị đóng vai
- Người đóng vai phải hiểu rõ vai của mình trong bài tập đóng vai để không
lạc đề
- Nên khích lệ cả những học sinh nhút nhát tham gia

- Nên hoá trang và đạo cụ đơn giản để tăng tính hấp dẫn của trò chơi đóng
vai
2.4. Phương pháp động não
a.Khái niệm :Động não là phương pháp giúp học sinh trong một thời gian
ngắn nảy sinh được nhiều ý tưởng, nhiều giả định về một vấn đề nào đó, được
trình bày một cách ngắn gọn .
b.Cách tiến hành
- Giáo viên nêu câu hỏi, vấn đề cần được tìm hiểu trước cả lớp hoặc trước
nhóm.
- Khích lệ học sinh phát biểu và đóng góp ý kiến càng nhiều càng tốt.

11/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

- Liệt kê tất cả các ý kiến phát biểu đưa lên bảng hoặc giấy khổ to, không
loại trừ một ý kiến nào, trừ trường hợp trùng lặp.
- Phân loại ý kiến
- Làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ ràng và thảo luận sâu từng ý.
- Tổng hợp ý kiến của học sinh và thảo luận sâu từng ý.
d.Những điều cần lưu ý khi sử dụng :
- Tất cả mọi ý kiến học sinh đưa ra đều được giáo viện hoan nghênh ,chấp
nhận, không nên phê phán nhận định đúng, sai.
- Cuối cùng giáo viên nên nhấn mạnh kết luận này là kết quả của sự tham
gia chung của tất cả học sinh .
3. Một số kĩ thuật dạy học tích cực:
*Khái niệm : Kĩ thuật dạy học là những biện pháp, cách thức hành động
của giáo viên trong các tình huống nhỏ. Nhằm thực hiện và điều khiển quá trình
dạy học.

Các kỹ thuật dạy học tích cực là những kỹ thuật dạy học có ý nghĩa đặc biệt
trong việc phát huy sự tham gia tích cực của học sinh vào quá trình dạy học kích
thích tư duy, sự sáng tạo và sự cộng tác làm việc của học sinh. Các kỹ thuật dạy
học tích cực được trình bày sau đây có thể được áp dụng thuận lợi trong làm
việc nhóm. Tuy nhiên chúng ta cũng có thể được kết hợp thực hiện trong các
hình thức dạy học toàn lớp nhằm phát huy tính tích cực của học sinh.
*Một số kĩ thuật dạy học tích cực:
3.1 Kĩ thuật chia nhóm
- Khi tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm, giáo viên nên sử dụng một số
cách chia nhóm khác nhau để gậy húng thú cho học sinh.
- Chia nhóm theo điểm danh số, theo màu sắc, theo loài hoa, theo mùa: ví
dụ cho học sinh điểm danh 1,2,3,4,5,6, những em cùng số cùng một nhóm……
- Chia nhóm theo mảnh ghép: Giáo viên cắt một tấm hình ra các mảnh khác
nhau tùy theo số lượng học sinh một nhóm
- Chia nhóm theo sở thích
- Chia nhóm theo tháng sinh
- Chia nhóm cùng trình độ
- Chia nhóm hỗn hợp
3.2 Kĩ thuật “phân tích phim”
Ví dụ :

12/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Bài 11: Lịch sự khi nhận và gọi điện thoại
Hoạt động 2 :Thảo luận nhóm, phân tích phim
a.Mục tiêu: Giúp học sinh biết biểu hiện về một cuộc nói chuyện điện thoại
lịch sự. Rèn kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tư duy phê phán .

b.Chuẩn bị: Phim hoạt hình Tom and Jerry đoạn Tom gọi cho Jerry rủ đi đá
bóng thời gian của đoạn phim khoảng 3 phút và câu hỏi cho học sinh thảo luận.
c.Cách tiến hành :
- Giáo viên nêu yêu cầu
- Cho học sinh xem phim
- Cho học sinh thảo luận theo câu hỏi :
1. Khi điện thoại reo lên Jerry đã làm gì và nói gì?
2. Tom nói chuyện với Jerry như như thế nào ?
3. Em có thích cách nói chuyện qua điện thoại của hai bạn không ? Em học
được gì qua đoạn hội thoại trên?
- Các nhóm báo cáo – Nhận xét – Bổ sung
- Giáo viên kết luận
3.3. Kỹ thuật "chúng em biết 3"
Kỹ thuật "chúng em biết 3" là một kỹ thuật lấy thông tin phản hồi nhằm
huy động sự tham gia tích cực của học sinh.
Cách làm như sau:
- Chia nhóm 3 em
- Cho mỗi học sinh nêu ra 3 phương án để giải quyết vấn đề. Sau đó đưa ra
nhóm thảo luận chốt lại 3 điểm quan trọng nhất và trình bày trước lớp
3.4. Kỹ thuật "khăn trải bàn "
Ví dụ
Bài 14: Bảo vệ loài vật có ích
Hoạt động 3:Thảo luận nhóm
a. Mục tiêu: Học sinh biết những việc cần làm để bảo vệ loài vật có ích
b. Chuẩn bị: 6 tờ giấy to khổ A4
c. Cách tiến hành :
- Chia nhóm theo tên các loài chim: vàng anh, chích chòe, sơn ca, họa mi,
vành khuyên, hồng hạc, ……
- Giáo viên nêu yêu cầu: Hãy nêu các việc em cần làm để bảo vệ loài vật có
ích

- Bước 1: Cho các nhóm làm việc cá nhân trong thời gian 2 phút ghi ý kiến
của mình ra giấy nháp

13/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

- Bước 2: Cho các nhóm thảo luận thống nhất ý kiến chung của cả nhóm và
ghi trên giấy khổ to
- Cho các nhóm trình bày
- Tổng kết và đưa ra kết luận chung
* Do điều kiện cơ sở vật chất và số lượng học sinh trong lớp quá đông nên
khi áp dụng kĩ thuật khăn trải bàn thay vì lần hoạt động cá nhân cho các em ghi
lên các góc của khăn trải bàn gặp nhiều bất cập .Vì thế cùng một kĩ thuật nhưng
để áp dụng phù hợp với thực tế tôi mạnh dạn cho các em trình bày trên giấy
nháp của mình .Cuối giờ tất cả các giấy nháp của các em đều được thu lại để
nắm vững tình hình học tập của các em .
3.5 Kỹ thuật "phòng tranh"
Ví dụ :
Bài : Giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng (tiết2)
Hoạt động 2:Thảo luận nhóm
a.Mục tiêu: Học sinh biết một số biểu hiện cụ thể của việc giữ vệ sinh nơi
công cộng. Rèn kĩ năng hợp tác .
b.Chuẩn bị :
Giáo viên :6 tờ giấy khổ A3
Học sinh: Bút chì, bút màu, ….
c.Cách tiến hành :
- Giáo viên chia nhóm
- Nêu yêu cầu: Hãy vẽ những việc em nên làm để giữ giữ trật tự, vệ sinh

nơi công cộng.
- Các nhóm làm việc trong khoảng 8-10 phút.
- Treo các bức tranh của học sinh trên tường xung quanh lớp học như một
phòng triển lãm tranh.
- Giáo viên cùng học sinh đi xem triển lãm, bình luận và bổ sung thêm.
- Tập hợp các phương án lại và cùng cả lớp rút ra những việc nên làm nhằm
giữ trật tự vệ sinh nơi công cộng.
* Trên đây là một số kĩ thuật dạy học mà tôi thường áp dụng. Mỗi phương
pháp, kĩ thuật dạy học môn Đạo đức đều có mặt mạnh và hạn chế riêng, phù hợp
với từng loại bài riêng, từng khâu riêng của tiết dạy. Vì vậy trong quá trình dạy
học giáo viên cần căn cứ vào nội dung, tính chất từng bài, căn cứ vào trình độ
học sinh và năng lực, sở trường của bản thân, căn cứ vào điều kiện, hoàn cảnh
cụ thể của trường mình, lớp mình mà lựa chọn, sử dụng kết hợp các phương
pháp và hình thức dạy học hợp lí, đúng mức để giáo dục đạo đức cho học sinh
qua các bài đạo đức.
14/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

III. MÔ HÌNH DẠY HỌC KỸ NĂNG SỐNG TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC
1.Các giai đoạn dạy và học kĩ năng sống trong môn đạo đức
Cũng như các môn học khác dạy và học kĩ năng sống môn đạo đức cũng
trải qua 4 giai đoạn.
a.Giai đoạn 1: Khám phá
- Tìm hiểu kỹ năng hiểu biết của người học về những việc hoặc sự kiện
diễn ra trong cuộc sống.
- Giáo viên đóng vai trò lập kế hoạch, khởi động, đặt câu hỏi, nêu vấn đề
- Học sinh cần chia sẻ, phản hồi, xử lí thông tin
b. Giai đoạn 2: Kết nối

- Giới thiệu thông tin, kiến thức và kỹ năng mới thông qua việc tạo “cầu
nối” liên kết giữa cái “ đã biết” và “ chưa biết”.
- Giáo viên là người hướng dẫn
- Học sinh là người phản hồi, trình bày quan điểm
c.Giai đoạn 3:Thực hành.
- Tạo cơ hội cho người học vận dụng kiến thức và kỹ năng mới học vào
hoàn cảnh, điều kiện có ý nghĩa.
- Giáo viên là người hướng dẫn, người hỗ trợ
- Học sinh đóng vai trò người thực hiện, người khám phá.
c. Giai đoạn 4:Vận dụng.
- Nâng cao hơn mức độ vận dụng kiến thức và kỹ năng
- Điều chỉnh những hiểu biết và kỹ năng còn sai lệch.
- Luyện tập thành kỹ năng.
- Giáo viên là người hướng dẫn, người đánh giá.
- Học sinh đóng vai trò lập kế hoạch, người sáng tạo, người giải quyết vấn
đề.
2. Minh họa một bài giáo án môn đạo đức có tích hợp giáo dục kĩ năng sống
a.Tầm quan trọng của việc soạn giáo án :
Bất kì một bài học nào cũng cần thời gian chuẩn bị, ngay cả khi sách giáo
khoa hay tài liệu của bài học ngày hôm đó đã có sẵn thì thời gian soạn bài chi
tiết cũng vẫn đóng một vai trò rất quan trọng trong việc ứng dụng những nguồn
tài liệu ấy vào bài giảng một cách khoa học. Giáo án có một vai trò đặc biệt
quan trọng bởi nó giúp bạn quản lí thời gian dành cho mỗi đơn vị bài học được
tốt hơn. Quan trọng hơn, giáo án có tác dụng vạch ra rõ ràng đơn vị bài học cần
được chú trọng – phần trọng tâm mà học sinh bắt buộc phải biết. Từ đó bạn sẽ
dễ dàng hơn trong việc điều chỉnh khung thời gian, tăng giảm nội dung giảng
dạy đề phòng các trường hợp cháy giáo án, thừa thời gian…
15/24

Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Giáo án cung cấp cho bạn một nguồn tham khảo. Giáo án chỉ ra nội dung
của bài học và giúp đảm bảo trật tự khoa học của thông tin, đưa ra kĩ năng học
tập được sử dụng trong giờ và các phương tiện hỗ trợ cần thiết theo yêu cầu.
Việc cung cấp thông tin theo một trật tự khoa học sẽ giúp học sinh hiểu và nhớ
những thông tin đó một cách khoa học.
Tuy nhiên do tích hợp giáo dục kĩ năng sống nên giáo viên còn nhiều khó
khăn trong việc soạn giáo án vì thế khi soạn giảng ta cần chú ý :
- Hiểu rõ cái nào là chính (dạy kiến thức của bài đó, môn đó), cái nào là cái
đi theo (tích hợp giáo dục kĩ năng sống) để giáo viên dạy đúng nội dung cần
chuyển tải.
- Giáo viên phải nghiên cứu bài dạy đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng, tích
hợp giáo dục làm sao bài dạy không rườm rà mà nội dung càng thêm sinh động,
hấp dẫn học sinh hơn.
b.Minh họa một bài giáo án môn đạo đức có tích hợp giáo dục kĩ năng
sống
Bài 28: Giúp đỡ người khuyết tật (tiết 1)
I.
Mục tiêu:
1.Giúp HS hiểu:
- Vì sao cần phải giúp đỡ người khuyết tật.
- Cần làm gì để giúp đỡ người khuyết tật.
- Trẻ em khuyết tật có quyền được đối xử bình đẳng, có quyền được hỗ trợ
và giúp đỡ.
2. Kĩ năng:
- Giúp hs có những việc làm thiết thực giúp đỡ người khuyết tật tùy theo
khả năng.
3. Giáo dục:
- HS có thái độ thông cảm, không phân biệt đối xử với người khuyết tật.

II.
Nội dung dạy học:
- Giáo viên: Bài giảng điện tử, giấy, bút dạ
- Học sinh: Vở BT đạo đức

16/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

III.

Các hoạt động chủ yếu:

Thời
Nội dung
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của
gian
học sinh
1’
I.Ổn định tổ -YC học sinh hát bài: Chú -Lớp hát tập thể
chức
thương binh qua đường

6’

8’

12’

II.Bài mới
-Cho hs xem clip
1.Giới
thiệu -Con nhìn thấy những hình
bài:
ảnh gì trong clip?
-Những người đó là người
như thế nào?
-GV chốt: Người khuyết tật
là….
-Con đã gặp người khuyết
tật bao giờ chưa? Gặp ở
đâu?
-Gv giới thiệu bài
-Gv ghi bảng
*HĐ1:
2.Nội dung bài -Cho hs xem tiểu phẩm
*HĐ1:
Phân -Trực quan câu hỏi:
tích tiểu phẩm 1.Vì sao bạn An phải ngồi
MT: Giúp hs xe lăn?
nhận biết được 2.Các bạn đã làm những
một hành vi cụ việc gì giúp bạn An?
thể về giúp đỡ 3.Việc làm đó giúp ích gì
người
cho An?
4.Nếu em ở gần nhà An em
có thể giúp gì cho bạn?
-Yc hs đọc các câu hỏi

-Yc hs thảo luận nhóm đôi
- Yc các nhóm trả lời

-Hs xem
-Hs nêu- Hs nx – bổ sung
-Hs trả lời theo ý hiểu
-Hs nghe
-Hs nêu

-Hs nghe
-Hs nhắc lại

-Hs xem

-1 hs đọc câu hỏi
- Hs thảo luận
- Các nhóm lần lượt trả
lời – Nx – bổ sung
- Con rút ra điều gì qua tiểu -Hs trả lời theo ý hiểu
phẩm vừa rồi?
-Gv chốt:
17/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Thời
gian

Nội dung

*HĐ2:
Thảo
luận
MT: Giúp hs
hiểu được sự
cần thiết và một
số việc làm để
giúp đỡ người
khuyết tật

10’

*HĐ3: Bày tỏ ý
kiến
MT: Giúp hs có

Hoạt động của giáo viên
*HĐ 2:
-Trực quan nội dung bài 2
-Yc hs đọc yc của bài
-Bài yêu cầu con làm gì?
-Yc hs thảo luận nhóm 2
bàn với nội dung sau:
+)Tổ 1, tổ 2: Nêu việc làm
giúp người khuyết tật ở
trong trường mình
+)Tổ 3, tổ 4: Nêu việc làm
giúp người khuyết tật gặp
ngoài đường, nơi ở

-Yc đại diện 2 nhóm lên
trình bày
-GV chốt:
+)Vì sao phải ủng hộ cho
người khuyết tật?
-Con ủng hộ bằng cách nào?
+)Chơi với người khuyết tật
giúp gì cho họ?
+) Giao lưu với người
khuyết tật việc làm này có ý
nghĩa gì?
+)Vì sao nên mua những
sản phẩm và mặt hàng họ
bán?
-Gv chốt:
+) Đối với người khuyết tật
các con tránh làm gì để họ
không bị tổn thương?
-GV chốt:
*HĐ 3:
-YC hs đọc yc
-Bài yc con làm gì?
-Yc hs nêu 4 ý kiến
18/24

Hoạt động của
học sinh

-1 hs đọc yc
-1 hs nêu

- Hs thảo luận
- Hs trình bày – Nhóm khác
nhận xét – bổ sung
-Hs trả lời theo ý hiểu
-Hs trả lời
-Hs trả lời theo ý hiểu
-Hs trả lời theo ý hiểu

-Hs trả lời theo ý hiểu

-Hs trả lời theo ý hiểu –
Hs nhận xét – bổ sung

-1Hs đọc yc
-1hs nêu
-1hs nêu


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Thời
gian

Nội dung

Hoạt động của giáo viên

thái độ đúng
với việc giúp đỡ

người
khuyết
tật

3’

3.Củng
dặn dò

cố

-Yc hs làm sách giáo khoa
-Yc hs nêu kết quả
-GV chốt: Ý đúng
-Yc hs giải thích lý do vì
sao không chọn ý b
-Vì sao con lại cho rằng ý c
là đúng?
-YC hs đọc lại các ý đúng
Gv chốt:
+) Gv giới thiệu thêm Ngày
Quốc tế Người Khuyết tật
và Ngày Khuyết tật Việt
Nam
-Cho hs xem phim:
- Đoạn phim vừa rồi các con
thấy có hay không?
-Hay ở chỗ nào?
-GV chốt:
-Cho hs viết thông điệp

-Gv đưa ra lời khuyên với
- hs

Hoạt động của
học sinh
-Hs làm bài
-Hs nêu
-Hs nêu theo ý hiểu
-Hs nêu theo ý hiểu
-1hs đọc lại

-Hs xem
-Hs trả lời
-Hs trả lời theo ý hiểu
-Cả lớp đọc

IV. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Qua thời gian hiểu tìm và nghiên cứu tôi thấy vấn đề giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh thông qua các môn học đặc biệt là môn Đạo đức ở Tiểu học là rất
cần thiết, đó cũng là nhiệm vụ và mục tiêu giáo dục ở Tiểu học. Tôi đã thu được
những kết quả sau:
1.Về bản thân giáo viên:
Tìm hiểu những vấn đề kĩ năng sống và giáo dục đạo đức ở Tiểu học, từ đó
thấy được sự cần thiết phải giáo dục kĩ năng sống cho các em là vô cùng cần
thiết và cấp bách đó là bổn phận và trách nhiệm của một người giáo viên tiểu
học.
Nắm được các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực và áp dụng trong
quá trình dạy học.
19/24

Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Thấy rõ thực trạng của vấn đề giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức
cho học sinh lớp 2. Từ đó có kế hoạch, biện pháp giáo dục hợp lí, đồng thời phối
hợp chặt chẽ với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường cùng giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục học sinh,
giúp các em không chỉ là trò giỏi mà còn là những người có những kĩ năng cơ
bản tự tin khi bước vào cuộc sống.
2.Về phía học sinh:
Mặc dù thực hiện chỉ hơn một học kì nhưng đã thu được một số kết quả
đáng khích lệ:
- Kĩ năng giao tiếp của học sinh tiến bộ rõ rệt bản thân mỗi học sinh trong
lớp có thể tự tin thể hiện mình trước đám đông giới thiệu về một chủ đề cho
trước ( gần giũ với các em ) không còn rụt rè, mắc cỡ, tôn trọng thầy cô biết
cách cư xử lịch sự với mọi người ….
Mọi học sinh đều có thể đảm nhận các vị trí nhóm trưởng, thư kí của nhóm
mạnh dạn trình bày ý kiến khi tổ chức học nhóm các em ý thức trách nhiệm của
mình không đùn đẩy công việc cho nhau như trước kia.
Chất lượng môn Đạo đức của các em tiến bộ rõ rệt.
Cuối năm: +) Hoàn thành tốt:
23em đạt 56%
+) Hoàn thành :
18 em đạt 44%
+) Cần cố gắng:
0 em
Không chỉ thực hiện trong môn Đạo đức mà các kĩ năng học tập của các em
cũng được thể hiện trong các môn học khác như:Toán,Tiếng Việt, tự nhiện và xã
hội, …Tạo môi trường học tập thân thiện tích cực kết quả học tập cuối năm
không em nào đạt cần cố gắng.

20/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

Phần thứ 3:
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. Bài học kinh nghiệm:
Muốn giáo dục kĩ năng sống cho học sinh được tốt thì bản thân người giáo
viên phải không ngừng học hỏi và hoàn thiện kĩ năng sống của mình và thể hiện
rõ trong các mối quan hệ với phụ huynh, giao tiếp với học sinh, đồng nghiệp và
ứng xử trong cuộc sống hàng ngày vì chính bản thân giáo viên là tấm gương là
mẫu mực cho học sinh noi theo.
Phải xuất phát từ tấm lòng yêu nghề mến trẻ, quan tâm giáo dục trẻ
Kỹ năng sống rất đa dạng và mang đặc trưng vùng, miền đòi hỏi người giáo
viên phải vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù hợp với nhu cầu, trình
độ của học sinh và đặc điểm, hoàn cảnh của nhà trường, địa phương.
Kỹ năng sống có thể hình thành tự nhiên, học được từ những trải nghiệm
của cuộc sống và do giáo dục mà có. Không phải đợi đến lúc được học kỹ năng
sống một con người mới có những kỹ năng sống đầu tiên. Tuy nhiên, nếu được
dạy dỗ từ sớm, các em sẽ rút ngắn thời gian học hỏi qua trải nghiệm, sẽ thành
công hơn.
Thực hiện giáo dục kĩ năng sống cho học sinh cũng cần được thông tin đến
phụ huynh để phụ huynh thấy được tầm quan trọng của kĩ năng sống đối với con
em mình, cùng với giáo viên thực hiện, theo dõi, ủng hộ động viên các em. Nếu
được sự hỗ trợ của phụ huynh học sinh thì việc thực hiện sẽ dễ dàng thành công
hơn.
II. Một số đề xuất khuyến nghị
Xuất phát từ những nguyên nhân trên tôi mạnh dạn đề xuất một số biện

pháp nhằm phát huy những kết quả tích cực đạt được, khắc phục những tồn tại
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh qua các tiết
học.
*Đối với gia đình học sinh:
Cần phối hợp với các lực lượng giáo dục trong nhà trường để có biện pháp
giáo dục kĩ năng sống cho con em mình, không quá nuông chiều các em, không
làm thay, làm hộ các em những việc vừa sức với lứa tuổi. Tạo điều kiện để các
em phát triển toàn diện nhân cách.
Kỹ năng sống cần cho suốt cả cuộc đời và luôn luôn được bổ sung, nâng
cấp để phù hợp với sự thay đổi của cuộc sống biến động. Người trưởng thành
cũng vẫn cần học kỹ năng sống. Trong quá trình thực hiện hơn một học kì
bản thân đã tích lũy một số kinh nghiệm như trên áp dụng đạt hiệu quả ở lớp
21/24


Dạy lồng ghép kỹ năng sống trong môn Đạo đức lớp 2

tuy thế cũng không tránh khỏi những thiếu sót.Rất mong sự góp ý của các
đồng chí lãnh đạo, chuyên viên Phòng Giáo dục và các bạn đồng nghiệp để
sáng kiến này được hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm trên là do tôi tự viết. Nếu sai tôi
hoàn toàn chịu trách nhiệm.

22/24