Bài soạn giảng công tác cán bộ của tổ chức cơ sở đảng và nghiệp vụ công tác cán bộ

BÀI GIẢNG
CỔNG TÁC CÁN BỘ CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
VÀ NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC CÁN BỘ
1.Mục đích: Giúp người học nắm bắt được những tri thức về lý luận cơ bản
về cán bộ, công tác cán bộ của tổ chức cơ sở Đảng và nghiệp vụ công tác cán
bộ; Những kỹ năng làm nghiệp vụ công tác cán bộ.
2. Yêu cầu:
*Về kiến thức: Người học cần lĩnh hội những vấn đề lý luận cơ bản về cán
bộ, công tác cán bộ của tổ chức cơ sở đảng và nghiệp vụ công tác cán bộ; Về
vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, của tổ chức cơ sở Đảng.
*Về năng lực: Yêu cầu người học hình thành những kỹ năng lĩnh hội những
tri thức lý luận của bài học đồng thời vận dụng nó vào trong thực tiễn đó là
làm nghiệp vụ công tác cán bộ, thực hành đúng chế độ, xây dựng kế hoạch
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đánh giá, phân loại cán bộ; giáo dục, rèn luyện
cám bộ theo đúng tiêu chuẩn, quy định.
*Về tư tưởng: Giúp cho học viên từ nâng cao nhận thức mà tự tu dưỡng, rèn
luyện bản thân và phấn đấu nâng cao chất lượng công tác cán bộ ở cơ sở.
3. Tài liệu :
- Tài liệu bắt buộc:
+ Giáo trình Xây dựng Đảng- Chương trình trung cấp lý luận, NXB chính trịhành chính, Hà Nội 2009.
+ Đề cương bài giảng về công tác cán bộ và nghiệp vụ công tác cán bộ.
- Tài liệu tham khảo:
+ Giáo trình xây dựng Đảng về tổ chức- NXB CTQG, Hà Nội- 2011
+ Giáo trình Xây dựng Đảng dùng cho hệ cử nhân chính trị, NXB chính trị
quốc gia.
+ Nghị quyết T.Ư 3, khóa VIII của Đảng về “chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
4. Tiến trình bài gảng:
1

Nội dung

Thời
gian
5 tiết

Phương
pháp

Phương tiện
Giáo án,
bảng, phấn,
máy chiếu.

I. Một số vấn đề lý luận về

105 phút

công tác cán bộ của Đảng ở cơ
sở
1. Khái niệm

20 phút

- Cán bộ

Phương
pháp thuyết
trình + hỏi –

- Công tác cán bộ của Đảng
2. Vai trò của cán bộ cơ sở

đáp.
30 phút

a. Vai trò của cán bộ
b.. Vai trò của cán bộ cơ sở
3.Vai trò của công tác cán bộ

30 phút

của tổ chức cơ sở đảng
4. Quan điểm của Đảng về xây

25 phút

dựng đội ngũ cán bộ thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước
II. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ

120 phút

NGHIỆP VỤ CÔNG TÁC
CÁN BỘ CỦA ĐẢNG Ở CƠ
SỞ
1. Về xác định tiêu chuẩn cán

25 phút

bộ cơ sở
a. Tiêu chuẩn chung
b. Tiêu chuẩn riêng của các loại
cán bộ
2. Xây dựng quy hoạch cán bộ

15 phút

cơ sở
2

Ghi
chú


3. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ

20 phút

cơ sở
4. Xây dựng và thực hiện tốt

35 phút

các quy chế công tác cán bộ
của tổ chức cơ sở đảng
5. Đổi mới và chỉnh đốn tổ

15 phút

chức bộ máy làm công tác tổ
chức cán bộ ở cơ sở
Kết luận + giao bài tập về nhà.
IV. Phương pháp

10 phút

Trong bài giảng, sử dụng kết hợp giữa phương pháp giảng dạy thuyết trình
truyền thống (thuyết trình, diễn giảng…) với phương pháp dạy học mới (thảo
luận nhóm,…).

3


NỘI DUNG BÀI GIẢNG
PHẦN HỌC VIÊN GHI

PHẦN GIẢNG VIÊN THỰC HIỆN
Đảng Cộng sản Việt Nam muốn có sức mạnh thực sự thì
phải thu phục được nhân dân, tập hợp được sự tín nhiệm của
nhân dân. Cấp cơ sở chính là cấp mà cán bộ tiếp xúc trực
tiếp với nhân dân, vì vậy cán bộ có tốt, có tạo dựng được uy
tín thì mới có thể thu phục được lòng dân. Trong những năm
qua Đảng Cộng sản Việt Nam, qua thực tiễn cách mạng luôn
xác định rõ Đảng ta luôn xác định cán bộ là nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng; gắn liền với vận mệnh của
Đảng, đất nước và của chế độ; là khâu then chốt trong xây
dựng Đảng. Để hiểu đúng và đầy đủ về cán bộ và công
tác cán bộ, hôm nay tôi và các bạn sẽ tìm hiểu bài

5:Công tác cán bộ của tổ chức cơ sở đảng và nghiệp vụ
công tác cán bộ. Trong bài này sẽ có hai nội dung chính
cần phân tích để hiểu rõ:
1. Một số vấn đề lý luận về công tác cán bộ của Đảng
ở cơ sở (trong phần này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu
các khái niệm liên quan đến cán bộ cũng như tầm
quan trọng của công tác cán bộ cơ sở)
2. Một số vấn đề về nghiệp vụ công tác cán bộ của
Đảng ở cơ sở (trong phần này chúng ta sẽ cùng
trao đổi, làm rõ những vấn đề xoay quanh những
công việc chuyên môn về công tác cán bộ

I. Một số vấn đề lý luận

Để hiểu rõ hơn về cán bộ và công tác cán bộ, trước

về công tác cán bộ của

tiên tôi và các bạn sẽ làm rõ phần I

Đảng ở cơ sở
1. khái niệm cán bộ và
4


công tác cán bộ
- Khi trong đầu ta hiện lên chữ cán bộ, rất nhiều bạn cho
rằng cán bộ và công chức đó là một, vậy theo các bạn hai từ
này giống nhau hay khác nhau? Bạn nào có thể cho tôi biết
về suy nghĩ của các bạn?

(Hỏi – Kết luận)
 Cán bộ là một từ Hán Việt.
Theo từ điển "Từ và ngữ Việt Nam" do giáo sư Nguyễn
Lân là tác giả, cán bộ được giải thích theo nghĩa Hán
Việt: “Cán: đảm đang công việc, bộ: chỗ làm việc
công”; và định nghĩa cán bộ là: "Người phụ trách một
công tác của chính quyền hay đoàn thể".
 Từ điển tiếng Việt của Viện ngôn ngữ thuộc Ban
KHXH Việt Nam định nghĩa cán bộ là "Người làm công
tác có nghiệp vụ chuyên môn trong cơ quan nhà nước"
hoặc là "Người làm công tác có chức vụ trong một cơ
quan, một tổ chức, phân biệt với người thường, không
có chức vụ".
Cho đến nay: từ cán bộ còn được dùng với rất nhiều
nghĩa khác nhau.
- Trong tổ chức Đảng và đoàn thể, cán bộ dùng với hai
nghĩa:
+ Một là, để chỉ những người được bầu vào cấp lãnh đạo chỉ
huy từ cơ sở đến Trung ương, để phân biệt đảng viên thường,
hội viên.
+ Hai là, những người làm công tác chuyên trách có
hưởng lương trong tổ chức Đảng và đoàn thể.
Dù cách dùng như thế nào, cách hiểu trong các trường
5


hợp, các lĩnh vực cụ thể có khác nhau nhưng về cơ bản từ
cán bộ bao hàm nghĩa chính của nó là bộ khung, là nòng
cốt là chỉ huy. Chúng ta có thể thống nhất quan điểm cán
bộ như sau:



Cán bộ là những người có chuyên môn nghiệp vụ

nhất định: Là

những người được hình thành qua con

đường đào từ Nhà trường. Đây là bộ phận đông đảo và ổn
định nhất.
Cán bộ là những người giữ chức vụ trong cơ quan, tổ
chức: Là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, những người
có chức vụ phân biệt với người thường không có chức vụ
được hình thành qua con đường bầu cử dân chủ, đề bạt,
bổ nhiệm, qua hai cách tiếp cận trên chúng ta có thể kết
-Cán bộ là là những người luận khái niệm cán bộ như sau:
có chuyên môn nghiệp vụ
nhất định làm việc trong
các cơ quan, tổ chức của
hệ thống chính trị và giữ
chức vụ trong các cơ quan
tổ chức của hệ thống
chính trị được hình thành
thông qua bầu cử dân chủ,
đề bạt, bổ nhiệm .
Cán bộ là những người có chuyên môn nghiệp vụ làm
- Công tác cán bộ của tổ
chức cơ sở đảng là những
công việc mà cấp uỷ, tổ

trong các cơ quan, tổ chức của hệ thống chính trị. Vậy
công tác cán bộ của tổ chức cơ sở Đảng là gì?
Công việc mà cấp ủy, tổ chức cơ sở Đảng tiến hành ở đây
6


chức cơ sở đảng tiến hành là gì? Đó là các công việc ví dụ như quy hoạch cán bộ,
nhằm xây dựng đội ngũ đào tạo cán bộ như việc cử cán bộ đi học các lớp chuyên
cán bộ cơ sở có chất môn, nghiệp vụ, hàng kỳ có đánh giá chất lượng cán
lượng,

đảm

bảo

cho bộ,...làm các công việc đó để làm gì? Để đảm bảo cho

đường lối chủ trương của cán bộ của ta nâng cao trình độ, năng lực, đảm bảo
Đảng, chính sách và pháp đường lối chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật
luật của Nhà nước thực của Nhà nước thực hiện thắng lợi ở cơ sở. Để hiểu sâu
hiện thắng lợi ở cơ sở.

hơn thì đến phần II chúng ta sẽ trở lại vấn đề này. Còn
đối với phần lý luận chúng ta sẽ tìm hiểu nội dung tiếp
theo đó là:

2. Vai trò của cán bộ ở
cơ sở

Theo các bạn cán bộ có vai trò như thế nào ở cơ sở?

a. Vai trò của cán bộ

Đúng là như ý kiến của các bạn vừa nêu, cán bộ ở cơ sở
như là một mắt xích quan trọng, là cầu nối giữa Đảng với
nhân dân, cán bộ mà không có năng lực thì quả là công
việc sẽ không đạt được kết quả, thời gian qua chúng ta có
thể thấy ở một số địa phương cán bộ không những không
làm tốt vai trò của mình mà còn xâm hại đến của cải của
nhân dân, làm mất uy tín của Đảng, chính sách đổi mới
của Nhà nước đúng đắn nhưng xử lý không khéo, làm
nhân dân mất niềm tin ở Đảng. Tôi có thể thấy ở địa
phương tôi, Tỉnh ủy đã đề ra rất nhiều chủ trương như là
trồng cây cao su, đó là chủ trương đúng, nhưng cán bộ ở
cơ sở lại chưa khéo trong việc vận động nhân dân, làm
nhân dân xôn xao dư luận rằng là Nhà nước cướp đi đất
canh tác của nhân dân. Hoặc là sự việc của ông Đoàn
Văn Vươn, rõ ràng trong những tình huống như thế cán
bộ làm sai đã làm mất uy tín của Đảng ta rất nhiều, làm
cho nhân dân dần dần mất niềm tin. Qua đó chúng ta có
7


thể thấy rằng vai trò của cán bộ được thể hiện thông qua
các mối quan hệ và qua quan điểm của các nhà kinh
điển, của Chủ tịch Hồ Chí Minh và của Đảng ta:
Mối quan hệ giữa:
- Cán bộ với đường lối, * Đường lối, chính sách đúng đắn là điều kiện tiên quyết
chủ trương, chính sách xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, xây dựng lập
của Đảng.

trường, quan điểm và hành động đúng đắn cho cán bộ.

- Cán bộ với tổ chức.

Đến lượtmình, cán bộ lại góp phần quan trọng vào việc

- Cán bộ với phong trào hoạch định đường lối, chính sách...
cách

mạng

của

chúng nhân dân.

quần

* Tổ chức quy định phương hướng và hành động, quyền
hạn, nhiệm vụ của cán bộ. Tổ chức vững mạnh là môi
trường để cán bộ rèn luyện, phát huy sức mạnh. Cán bộ
giúp tổ chức xác định phương hướng, nhiệm vụ chính
trị, cán bộ tốt là cơ sở xây dựng tổ chức vững mạnh.


Phong trào cách mạng quần chúng giúp cán bộ rèn

luyện, thử sức, qua đó tổng kết rút kinh nghiêm. Cán bộ
tổ chức, tuyên tuyền, hướng dẫn quần chúng thực hiện
nhiệm vụ chính trị...

Rõ ràng chúng ta có thể thấy rằng, mối quan hệ trên rất
mật thiết. Qua mối quan hệ ấy, vai trò của cán bộ được
thể hiện. Trong lịch sử, các nhà kinh điển Mác xít cũng
đã đề cập đến vai trò của cán bộ:
Quan điểm của MácĂnghen về vai trò của
- C.Mác và Ph.Ănghen là những người đặt nền móng cho
cán bộ
vấn đề cán bộ của giai cấp vô sản. Các ông cho rằng:
Giai cấp vô sản và chính Đảng của mình muốn giành
được quyền lãnh đạo, giữ vững được chính quyền thì
phải xây dựng được đội ngũ cán bộ trung thành và tài
năng đáp ứng được nhiệm vụ cách mạng.
8


C.Mác khẳng định:
“Muốn thực hiện

tư



Mác muốn nói lên tầm quan trọng của người cán

tưởng thì cần có những

bộ làm công tác tư tưởng. Họ chính là người đưa tư

con người sử dụng lực

tưởng vào nhân dân và sử dụng lực lượng thực tiễn đó là

lượng thực tiễn”. (C.Mác

con người hay những điều kiện để thực hiện tư tưởng.

và Ph.Ăngghen: Toàn tập,
Nxb CTQG, H, 1995 t.2,,
tr.181).

Quan điểm của Lênin

Và Lênin thì khẳng định rằng

về vai trò của cán bộ
Lênin khẳng định rằng:
“ Trong lịch sử chưa hề có
một giai cấp nào giành
được chính quyền thống
trị, nếu nó không đào tạo
ra được trong hàng ngũ
của mình những lãnh tụ
chính trị, những đại biểu
tiên phong có đủ khả năng
tổ chức và lãnh đạo phong
trào”.

(V.I.Lênin:

Toàn

tập, NxbTiến bộ, M, 1974,
t.4, tr.473).
Lênin chỉ ra rằng:
“ Không có đội ngũ cán

Lênin kế thừa và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác.
Ngay từ khi chưa có chính quyền, ông đã khẳng định vị
trí,vai trò của cán bộ và công tác cán bộ là quan trọng
hàng đầu .
Nếu một tổ chức đảng xây dựng được đội ngũ cán bộ tiểu
biểu, tiên phong có đủ khả năng tổ chức và lãnh đạo cách
mạng chính là điều kiện tiên quyết để thực hiện thắng lợi
các nhiệm vụ chính trị.
Ví dụ: Cách mạng Việt Nam giành thắng lợi trong các
cuộc kháng chiến như: kháng chiến chống quân MôngNguyên; kháng chiến Bạch Đằng.. và đặc biệt là thắng
lợi trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế
quốc mỹ là nhờ có những người thủ lĩnh đóng vai trò làm
nòng cốt, những người cán bộ giỏi, có tài trí như chủ tịch
Hồ Chí Minh...để đưa cách mạng của chúng ta đến thắng
9


bộ tốt thì tất cả mọi mệnh lợi như ngày hôm nay....
lệnh và quyết định sẽ chỉ là
mớ giấy lộn”. (VI.Lênin:

 Bởi vì cán bộ là lực lượng đưa mệnh lệnh và quyết

Toàn tập, Nxb TB, M, định vào thực hiện trong thực tế, và hiệu quả của việc đó

phụ thuộc vào năng lực phẩm chất của cán bộ.
1978, t.44, tr.449)
Quan đểm Hồ Chí
Minh về vai trò của cán
bộ
- “ Cán bộ là cái gốc của
mọi công việc”
- “công việc thành công
hay thất bại đều do cán bộ
tốt hay kém”. (Hồ Chí
Minh:

Toàn

tập,

Nxb

CTQG,

H,

1995,

t.5,

tr.269, 273)
- “Cán bộ là những người
đem chính sách của đảng,
của Chính phủ giải thích

cho dân chúng hiểu rõ và
thi hành. Đồng thời đem
tình hình của dân chúng - Xuất phát từ quan điểm của Mác-Ănghen, Lênin, Hồ
báo cho đảng, cho Chính Chí Minh và Đảng ta về vị trí vai trò của người cán bộ
phủ hiểu rõ để đặt chính nói chung thì cán bộ cơ sở có vị trí vai trò do đặc điểm
sách cho đúng”.( “Sửa đổi của tình hình cơ sở tạo lên.
lối làm việc” – 1947)
 Quan

điểm

của
10


Đảng ta về vai trò của
cán bộ
Qua thực tiễn nhiều năm .
lãnh đạo cách mạng Việt
Nam, có vân dụng sáng
tạo chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh; Đảng ta khẳng
 Chất lượng thực hiện các công việc đó phụ thuộc

định:
“Cán bộ là nhân tố quyết

và được quyết định bởi chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở.

định sự thành bại của cách

- Sự nghiệp đổi mới của đất nước ta do đảng khởi

mạng, gắn liền với vận xướng và lãnh đạo đòi hỏi phải phát huy cao độ sức
mệnh của Đảng, của đất mạnh, trí sáng tạo và tinh thần làm chủ của nhân dân.
nước và chế độ, là khâu

- Xã phường, thị trấn là hình ảnh thu nhỏ của xã hội,

then chốt trong công tác mọi hoạt động diễn ra đan xen nhiều yếu tố tích cực, tiêu
xây dựng đảng” (Đảng cực có.
Cộng sản Việt Nam: Văn
kiện Hội nghị lần thứ ba
Ban Chấp hành Trung
ương

khóaVIII,

Nxb

CTQG, H, 1997, tr.66).

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng đã khẳng
định:

b. Vai trò của cán bộ ở
cơ sở
+ Trước hết, cán bộ cơ sở
chính là cầu nối trực tiếp

giữa Đảng và quần chúng.
+ Cán bộ cơ sở là người

“ Đoàn kết là một truyền thống cực kỳ quý báu của Đảng và
của dân ta. Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần
phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con
ngươi của mắt mình”.
Do đó vai trò của cán bộ và cán bộ cơ sở là rất
lớn.Trên cơ sở đội ngũ cán bộ cơ sở mà dân tin Đảng uy
tín của Đảng được nâng lên.

trực tiếp đưa đường lối,
11


chủ trương của Đảng,

- Thực tiễn cách mạng nước ta đã chứng minh: Nơi

chính sách pháp luật của

nào,địa phương nào cán bộ chủ chốt có năng lực, phong

Nhà nước vào nhân dân

trào quần chúng phát triển, kinh tế-xã hội phát triển, đời

và tổ chức thực hiện làm

sống nhân dân không ngừng được cải thiện, nơi nào cán

cho đường lối, chủ

bộ yếu kém thì ngược lại.

trương, chính sách trở

- Hiểu được tầm quan trọng vị trí, vai trò của đội ngũ cán

thành hiện thực.

bộ cơ sở Đảng ta khẳng định:

+ Cán bộ cơ sở có vai trò
to lớn trong việc khơi dậy
phát huy tinh thần làm
chủ, tinh thần sáng tạo
của nhân dân.
+ Cán bộ cơ sở là những
người hiểu tâm tư tình
cảm của nhân dân, nguyện
vọng của dân, từ đó phản
ánh với Đảng, để Đảng đề
ra chủ trương đường lối
cho phù hợp.
+ Đời sống của nhân dân
có được đảm bảo, chính
sách của Trung ương có đi
xuống

được đến cơ sở,

nguyện vọng của nhân dân
có được đưa lên phải phụ
thuộc phần lớn vào vai trò

Đặc biệt tại hội nghị lần thứ V Ban Chấp hành khoá IX
đã ra nghị quyết về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ
thống chính trị ở cơ sở xã phường thị trấn” nhấn mạnh
vai trò đội ngũ cán bộ cơ sở trong điều kiện hiện nay và
đề ra một loạt chủ trương giải pháp để xây dựng đội ngũ
cán bộ xã, phường, thị trấn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
cách mạng.

năg lực của cán bộ quản lý
cơ sở.
12


 Kết luận
Như vậy, cán bộ đã có vai vô cùng quan trọng. Bởi thế mà:
“Đổi mới cán bộ quan trọng các cấp là mắt xích quan trọng
nhất mà Đảng ta phải nắm chắc để thúc đẩy những cuộc cải
cách có ý nghĩa cách mạng”.
+ Cán bộ cơ sở là nhân tố
đảm bảo sự đoàn kết thống
nhất trong Đảng bộ, chi bộ
và trong nhân dân, là người
trực tiếp lãnh đạo quản lý,
là hạt nhân cơ bản tạo ra

sự đoàn kết gắn bó xóm
làng giữa cộng đồng các
dân tộc với nhau.
- Đảng ta đã khẳng
định:
“Đổi mới cán bộ lãnh đạo
các cấp là mắt xích quan
trọng nhất mà Đảng ta
phải nắm chắc để thúc đẩy
những cuộc cải cách có ý
nghĩa cách mạng” (Đảng
cộng sản Việt Nam: Văn
kiện đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ VI, Nxb ST,
H, 1987, tr.132)
+ Văn kiện Đại hội VIII
của Đảng chỉ rõ: “Dành
13


kinh phí thoả đáng cho
việc đào tạo, bồi dưỡng
đội ngũ cán bộ cơ sở và
chú ý kiện toàn, tăng
cường đội ngũ cốt cán”.

Để hiểu được vai trò của công tác cán bộ của tổ chức cơ
sở đảng, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu những công
việc mà cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng tiến hành trong công
3. Vai trò của công tác tác cán bộ, hay nói một cách khác chúng ta sẽ cùng tìm

cán bộ của tổ chức cơ sở hiểu về nội dung của công tác cán bộ.
đảng

* Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, Muốn có cán bộ tốt thì cơ

a. Nội dung của công tác quan quản lý “phải nuôi dạy cán bộ như người làm vườn
cán bộ

vun trồng những cây cối quý báu”; Đồng thời phải

Công tác cán bộ của Đảng thường xuyên huấn luyện cán bộ làm sao cho bất cứ cán
là những khâu được Chủ bộ nào cũng đều phải “vững về chính trị, giỏi về chuyên
tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ môn”.
trong tác phẩm "Sửa đổi
lối làm việc":
- Huấn luyện cán bộ
- Dạy cán bộ và dùng cán
bộ
- Lựa chọn cán bộ
14


- Cách đối với cán bộ
- Chính sách cán bộ
Đảng ta nêu những khâu
chủ yếu của công tác cán
bộ là:
- Xây dựng tiêu chuẩn
cán bộ
- Quy hoạch cán bộ

- Đào tạo bồi dưỡng cán
bộ
- Nhận xét, đánh giá cán
bộ
- Luân chuyển cán bộ
- Nhân dân tham gia xây
dựng và giám sát cán bộ

+Là học trò suất sắc của Mác và Ăngghen, Lênin đặc biệt

- Kiểm tra cán bộ

coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ cho phong trào vô

- Quản lý cán bộ

sản.

- Chính sách cán bộ

+ Những vấn đề quan trọng về công tác cán bộ đã được

b. Vai trò của công tác Lênin bàn nhiều ở giai đoạn Đảng giành được chính
cán bộ của tổ chức cơ sở quyền.
đảng
- Quan điểm của Lênin
về công tác cán bộ

Lênin chỉ rõ vai trò của
công tác cán bộ là:

- Muốn có cán bộ tốt phải
15


đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ, phải tìm ra những cán
bộ có bản lĩnh, có năng
lực công tác tốt để giao
trọng trách. Đó là mấu
chốt để chỉ thị, nghị
quyết của Đảng thành

+ Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến “đào tạo, huấn luyện,
bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ" Người cho rằng phải huấn
luyện cán bộ về nghề nghiệp chuyên môn, huấn luyện
cán bộ về chính trị, lý luận, văn hoá.

hiện thực
- Quan điểm của Hồ Chí
Minh về công tác cán bộ

+ Trong công tác cán bộ phải biết tập hợp và sử dụng cán
bộ, phải hiểu và đánh giá đúng cán bộ. Khéo sử dụng cán
bộ.
+ Trong công tác cán bộ có rất nhiều khâu: Đào tạo, huấn

- Chủ tịch Hồ Chí Minh
chỉ ra rằng:
- Huấn luyện cán bộ là
công việc gốc của Đảng.

(Hồ Chí Minh: Toàn tập,
Nxb CTQG, H, 1995, t.5,
tr.269)

luyện cán bộ, dùng, lựa chọn cán bộ, quy hoạch cán bộ,
bố chí sử dụng cán bộ.
+ Công tác cán bộ phải huấn luyện cán bộ là công việc
của Đảng.
+ Công tác cán bộ là phải lựa chọn những người thực sự
có năng lực có trí tuệ có tâm huyết với nghề, trung thành
với lý tưởng.
+ Xuất phát từ tầm quan trọng đó mà Đảng ta khẳng định
:

* Cán bộ chủ chốt là những ai?
- Quan điểm của Đảng ta
về công tác cán bộ
Đảng ta khẳng định:
"Mục tiêu công tác cán bộ

+ Bí thư, phó bí thư Đảng ủy.
+ Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân và ủy ban
nhân dân.
+ Cấp trưởng các đoàn thể trong hệ thống chính trị

16


là xây dựng đội ngũ cán  Các cán bộ chuyên môn?
bộ đồng bộ và có chất + Xã đội trưởng

lượng mà nòng cốt là đội + Trưởng công an
ngũ cán bộ chủ chốt của + Cán bộ tài chính, văn phòng,, địa chính, tư pháp, văn
các ngành, các cấp và cơ hóa – xã hội.
sở" (Đảng Cộng sản Việt

Muốn có được đội ngũ cán bộ tốt thì Đảng cần phải

Nam: Văn kiện Đại hội đổi mới hơn nữa công tác cán bộ, coi đó là trách nhiệm
đại biểu toàn quốc lần thứ của Đảng, của cả hệ thống chính trị.
VII, Nxb ST, H, 1991,
tr.28)
ở cơ sở, công tác cán bộ
là cần:
- Xác định những chức
danh cán bộ chủ chốt để
bố trí đúng người đúng
việc theo tiêu chuẩn và cơ
cấu hợp lý.
- Lựa chọn, bố trí
những cán bộ chuyên môn
có đủ năng lực, phẩm
4. Quan điểm của Đảng
về xây dựng đội ngũ cán
bộ thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước.

17

- Đại hội lần thứ VIII của Đảng đã đề ra chiến lược công
nghiệp hoá, hiện đại hoá, đưa nước ta từ một nước công
nghiệp lạc hậu cơ bản trở thành nước công nghiệp vào
năm 2020. Để thực hiện chiến lược đó vấn đề quan trọng
có tính quyết định là phải có một đội ngũ cán bộ tương
xứng đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, cân đối về cơ
cấu phù hợp với lộ trình bước đi của công nghiệp hoá
hiện đại hoá. Trên cơ sở đó Đảng ta đưa ra sáu quan
điểm xây dựng đội ngũ cán bộ. Cấp uỷ cơ sở cần quán
triệt sáu quan điểm đó vào công tác cán bộ, xây dựng đội
ngũ cán bộ cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cơ sở
trong thời kỳ này.
1.Cán bộ là nhân tố quyết
định sự thành bại của
cách mạng, là khâu then
chốt trong công tác xây
dựng Đảng. Phải thường
xuyên chăm lo xây dựng
đội ngũ cán bộ, đổi mới
công tác cán bộ gắn với
đổi

mới

phương

thức

lãnh đạo

18


2.Xây dựng đội ngũ cán
bộ xuất phát từ yêu cầu,
nhiệm vụ của thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hoá,
hiện đại hoá nhằm thực
hiện thắng lợi mục tiêu:
dân giàu, nước mạnh, xã
hội công bằng, dân chủ,
văn minh vững bước đi
lên chủ nghĩa xã hội.
- Mỗi một giai đoạn cách có đường lối nhiệm vụ chính
trị của giai đoạn ấy đòi hỏi phải có đội ngũ cán bộ có
chất lượng mỗi đáp ứng được yêu cầu của tình hình mới.
- Công tác cán bộ phải được tiến hành một cách khoa
học và bài bản.
- Thời kỳ công nghiệp hoá là môi trường rất tốt để rèn
luyện cán bộ.
- Trên cơ sở đó các tổ chức cơ sở Đảng cần đẩy mạnh
hoạt động công tác cán bộ nhằm thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ chính trị của Đảng đề ra.
3. Quán triệt quan điểm
giai cấp công nhân của
Đảng, phát huy truyền
thống yêu nước và đoàn
kết dân tộc.

19

+ Đảng Cộng sản là đội tiên phong của giai cấp công
nhân Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp
công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc.
+ Đảng phải xây dựng đội ngũ cán bộ theo quan điểm
của giai cấp công nhân.
- Cán bộ ở những cương vị chủ chốt là đảng viên.
- Chú ý đào tạo những cán bộ xuất thân từ giai cấp
công nhân.
- Đối với những người ngoài Đảng mà có tài - đức
thì bố trí vào những vị trí quan trọng khác.
- Khi sử dụng cán bộ không nên chú ý đến những
lỗi lầm trước đây nếu cán bộ thực sự hối cải.
- Sử dụng cán bộ không phân biệt trong Đảng hay
ngoài đảng, tôn giáo, dân tộc... miễn là người có tài đức và tâm huyết.
+Cấp uỷ cơ sở cần thường xuyên giáo dục bồi dưỡng lập
trường quan điểm, ý thức, tổ chức của giai cấp công
nhân cho đội ngũ cán bộ của mình.
+ Trong công tác xây dựng cán bộ, cấp uỷ cơ sở cần phát
huy truyền thống yêu nước đoàn kết tập hợp rộng rãi các
loại cán bộ trọng dụng nhân tài.
4. Gắn với việc xây dựng
đội ngũ cán bộ với xây
dựng tổ chức và đổi mới cơ
chế chính sách.

- Cán bộ là người lập ra tổ chức, đề ra cơ chế chính sách,
thực hiện cơ chế chính sách, cán bộ lại chịu sự chi phối
của tổ chức, cơ chế, chính sách, cán bộ phải hoạt động

theo nguyên tắc và khuôn khổ nhất định.
+ Do đó muốn có cán bộ tốt phải gắn với công tác cán bộ

20


với xây dựng tổ chức xây dựng tổ chức phải đi đôi với
xây dựng cán bộ.
+ Quy hoạch, đào tạo sử dụng cán bộ phải gắn với nội
dung xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh.

5. Thông qua hoạt động
thực tiễn và phong trào
cách mạng của nhân dân,
nâng cao trình độ dân trí
để tuyển chọn, giáo dục,
rèn luyện, bồi dưỡng cán
bộ.
+ Hoạt động thực tiễn là môi trường tốt để rèn luyện và
tuyển chọn cán bộ.
+ Không nên đánh giá cán bộ một cách cảm tính, chủ
quan mà phải được kiểm nghiệm qua thực tiễn.
6. Đảng thống nhất lãnh
đạo công tác cán bộ và
quản lý đội ngũ cán bộ
theo nguyên tắc tập trung
dân chủ, đồng thời phát
huy trách nhiệm của các tổ
chức thành viên trong hệ
thống chính trị.

21


+ Đảng phải trực tiếp chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ
cho cả hệ thống chính trị trên mọi lĩnh vực đời sống xã
hội.
+ Tăng cường vai trò của cán bộ cấp uỷ Đảng là nhân tố
quyết định sự thành công của công tác cán bộ.
+ Phân công, phân cấp quản lý, kiểm tra thường xuyên
công tác cán bộ.
Thống nhất 6 quan điểm
công tác cán bộ của Đảng
trong tình hình mới, chúng
ta bổ sung một vài quan
điểm về công tác cán bộ
trong thời kỳ mới.
+ Công tác cán bộ phải
chú ý đến tính đồng bộ,
toàn diện, đồng thời phải
có trọng tâm trọng điểm.
+ Cơ chế, chính sách đổi
mới cán bộ là nhân tố có ý
nghĩa quyết định trực tiếp
đến chất lượng cán bộ.

22


II. Một số vấn đề về

nghiệp vụ công tác cán - Xác định tiêu chuẩn cán bộ cơ sở là khâu đầu tiên rất
bộ của tổ chức cơ sở quan trọng chi phối các khâu khác của công tác cán bộ.
đảng

<?> Trước khi tìm hiểu tiêu chuẩn cán bộ chúng ta cần

1. Về tiêu chuẩn cán phân loại cán bộ. Một bạn có thể cho tôi biết việc phân
bộ cơ sở

loại cán bộ nhằm mục đích gì không?


Việc phân loại cán bộ sẽ giúp chúng ta có cái nhìn

thực sự khoa học về công tác cán bộ. Qua việc phân loại
cán bộ chúng ta nhận thức rõ về vai trò của từng loại
cán bộ đồng thời giúp cho việc phân công nhiệm vụ
cũng như là đặt ra các tiêu chuẩn cho từng loại cán bộ.
Từ đó tổ chức Đảng có thể đánh giá, xếp loại cán bộ.
+ Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá, Đảng ta đã xác định tiêu chuẩn chung của cán bộ
và tiêu chuẩn chung của cán bộ,và tiêu chuẩn riêng của
từng loại cán bộ của thời kỳ này.
Nghị quyết Hội nghị lần
thứ 3 BCH T.Ư khóa
VIII chỉ ra 4 loại cán bộ:
+ Cán bộ Đảng, Nhà nước,
đoàn thể nhân dân.
+ Cán bộ lãnh đạo lực
lượng vũ trang.

+

Cán

bộ

khoa

học,

chuyên gia.
+ Cán bộ quản lý doanh
nghiệp
a. Tiêu chuẩn chung
23


+ Có tinh thần yêu nước

+ Trên cơ sở tiêu chuẩn chung của cán bộ, từng loại cán bộ

sâu sắc tận tuỵ phục vụ

phải có những tiêu chuẩn riêng.

nhân dân kiên định mục tiêu
độc lập dân tộc và CNXH.
Phấn đấu thực hiện có kết
quả, đường lối của Đảng
chính sách pháp luật của

nhà nước.
+ Cần kiệm liêm chính chí
công
nhũng

tư,
kiên

không
quyết

tham
đấu

tranh chống tham nhũng
có ý thức tổ chức kỷ luật,
trung thực, không cơ hội,
gắn bộ mật thiết với nhân
dân và được nhân dân tín
nhiệm.
+ Có trình độ hiểu biết về
lý luận chính trị, quan
điểm đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của
Nhà nước, có trình độ
năng lực chuyên môn, sức
khoẻ hoàn thành nhiệm vụ
được giao.

b. Tiêu chuẩn riêng từng

loại cán bộ
24


a) Đối với cán bộ lãnh
đạo Đảng,

nhà

nước,

đoàn thể nhân dân.
+ Có bản lĩnh chính trị
vững vàng trên cơ sở lập
trường GCCN, tuyệt đối
trung thành với lý tưởng
cách mạng với chủ nghĩa
Mác-Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh.
+ Gương mẫu về đạo đức
lối sống có tác phong dân
chủ khoa học, có khả năng
tập hợp quần chúng đoàn
kết nội bộ.
+ Có kiến thức về khoa
học lãnh đạo quản lý.
b) Đối với cán bộ lãnh
đạo lực lượng vũ trang.
+ Tuyệt đối trung thành

+ Xuất phát từ quan điểm đó cấp uỷ tổ chức cơ sở Đảng

với tổ chức, với Đảng với

căn cứ vào tiêu chuẩn chung và tiêu chuẩn riêng từng

dân, sẵn sàng ký sinh bảo

loại cán bộ để cụ thể hoá tiêu chuẩn từng loại cán bộ,

vệ độc lập, chủ quyền và

chú ý chức danh cán bộ

toàn vẹn lãnh thổ của đất

chủ chốt.

ước, bảo vệ Đảng bảo vệ
chế độ XHCN.
+ Có tinh thần cảnh giác + Xây dựng quy hoạch cán bộ cơ sở là một nội dung trọng
cách mạng cao có tổ chức yếu trong công tác cán bộ của tổ chức cơ sở Đảng, đảm bảo
kỷ luật nghiêm, giữ bí mật công tác cán bộ vào nề nếp, đáp ứng được nhiệm vụ mới
25