THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI
CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA
2.1 KHÁI QUÁT VỀ CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA.
2.1.1 Khái quát về tình hình kinh tế- xã hội địa bàn quận Đống Đa
Quận Đống Đa là một quận nội thành của Thành phố Hà Nội, với diện
tích rộng 14 km2, gồm 26 phường, gần 40 vạn dân là nơi dân cư tập trung
đông đúc và đa phần là khu tập thể của CBCNV thuộc các ngành, các đơn vị
kinh tế đóng trên thành phố Hà Nội. Đây là một thị trường có sức mua lớn, nhu
cầu tiêu dùng cao nhất thành phố Hà Nội. Mặt khác, đây là một quận tập trung
nhiều nhà máy,xí nghiệp lớn của Trung ương và của Hà Nội tham gia hoạt
động sản xuất kinh doanh với đủ ngành nghề như công nghiệp nặng, công
nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến, công nghiệp xây dựng…có uy tín trên thương
trường như nhà máy cao su Sao vàng, nhà máy phích nước Rạng Đông, nhà
máy xe đạp Thống Nhất…Do đó nhu cầu về vốn cũng như nhu cầu về dịch vụ
Ngân hàng là rất lớn.
Chi nhánh Ngân hàng công thương Đống Đa là một Ngân hàng cơ sở
hoạt động kinh doanh tiền tệ và cung cấp các dịch vụ Ngân hàng trên địa bàn
quận Đống Đa – một môi trường rất thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh
doanh, nhưng cũng giúp cho chi nhánh có một môi trường kinh doanh mà các
Ngân hàng khác đóng trên địa bàn thủ đô Hà Nội không có để thực hiện các
nghiệp vụ của mình như: Tín dụng, thanh toán…góp phần thúc đẩy sự phát
triển vững mạnh và đạt hiệu quả của hệ thống NHCT Việt Nam.
2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển của chi nhánh Ngân hàng Công
thương Đống Đa.
Trong cơ chế kế hoạch hoá tập trung, chi nhánh Ngân hàng Công thương
Đống Đa được gọi là Ngân hàng nhà nước quận Đống Đa trực thuộc Ngân
hàng nhà nước thành phố Hà Nội. Từ tháng 8 năm 1988 được chuyển thành
Ngân hàng Công thương khu vực Đống Đa trực thuộc Ngân hàng Công thương
thành phố Hà Nội. Từ 1/04/1993 được đổi thành chi nhánh Ngân hàng Công
thương Đống Đa trực thuộc Ngân hàng Công thương Việt Nam.
Phát triển cùng với sự đổi mới của hệ thống Ngân hàng Việt Nam trong
điều kiện nền kinh tế có nhiều biến đổi lớn (Chuyển từ cơ chế tập trung sang
cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước). Cùng với việc hình thành hàng
loạt các Ngân hàng liên doanh và chi nhánh của Ngân hàng nước ngoaì…Qua
hơn 10 năm thành lập và đổi mới, tuy gặp nhiều khó khăn trở ngại trong hoạt
động kinh doanh, nhưng bằng ý chí vươn lên từ nội lực của 280 CBCNV lại có
sự chỉ đạo chặt chẽ của Ngân hàng Công thương Việt Nam từng bước chi
nhánh Ngân hàng Công thương Đống Đa đã tạo được thế chủ động,hoà nhập
và nâng cao được năng lực cạnh tranh trong cơ chế thị trường. Với hoạt động
kinh doanh đa năng và không ngừng đổi mới đã góp phần đẩy nhanh sự
nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước.
2.1.3 Mô hình bộ máy tổ chức
Chi nhánh NHCT Đống Đa có trụ sở chính tại Số 187 – Phố Tây Sơn –
Quận Đống Đa. Với các phòng ban chức năng: Ban Giám đốc gồm Giám đốc và
hai Phó Giám đốc, phòng kinh doanh, phòng kế toán, phòng tiền tệ- kho quỹ,
phòng tổ chức hành chính, phòng kiểm soát, phòng nguồn vốn, phòng đối
ngoại, phòng vi tính. Ngoài ra chi nhánh còn có 2 phòng giao dịch Kim Liên, Cát
Linh và 14 quỹ tiết kiệm nầm rải rác trên đia bàn quận Đống Đa.
Giám Đốc
Phó giám đốc
Phó giám đốc
SƠ ĐỒ BỘ MÁY TỔ CHỨC CỦA CHI NHÁNH NHCT ĐỐNG ĐA
2.2 CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG
ĐỐNG ĐA
Hoạt động kinh doanh tiền tệ của chi nhánh Ngân hàng Công thương
Đống Đa những năm gần đây luôn đạt hiệu quả cao. Hoạt động kinh doanh của
Ngân hàng luôn luôn bám sát tiền độ thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh
trên địa bàn để đẩy mạnh huy động vốn và đầu tư tín dụng, nên đã góp phần
thiết thực vào việc mở rộng sản xuất kinh doanh của các thành phần kinh tế
phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá kinh tế ở thủ đô.
2.2.1 Hoạt động huy động vốn:
Phòng giao dịch Kim Liên, Cát Linh v 14 quà ỹ tiết kiệm
Phòng
Đối
Ngoại
Phòng
Kiểm
Soát
Phòng
Vi
Tính
Phòng
Kế
Toán
Phòng
Tổ
Chức
Phòng
Tiền
Tệ
Phòng
Nguồn
Vốn
Phòng
Kinh
doanh
Với phương châm “đi vay để cho vay” chi nhánh đã mở rộng mạng lưới
giao dịch rộng khắp đến tận các phường, cơ sở kinh tế.v.v. Do đó trong những
năm qua công tác huy động vốn đạt mức tăng trưởng nhanh và được đánh giá
tốt. Tính đến 31/12/2000 tổng nguồn vốn huy động đạt được 1.850 tỷ đồng
trong đó VNĐ đạt 1.634 tỷ, ngoại tệ quy đổi ra VNĐ đạt 216 tỷ.
BẢNG 1: HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN
Đơn vị: Tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 1999 Năm 2000
Số tiền % Số tiền %
1- Huy động từ các tổ chức,doanh
nghiệp
244 26,30 559 30,2
2- Huy động từ dân cư 617 66,48 1.249 67,5
3- Nguồn khác 67 7,22 42 2,3
Tổng cộng 928 100 1.850
100
(Nguồn: Báo cáo tổng hợp năm của chi nhánh NHCT Đống Đa)
Qua số liệu bảng 1, ta thấy hoạt động huy động vốn của Ngân hàng Công
thương Đống Đa năm 2000 so với năm 1999 tăng đáng kể, điều đó chứng tỏ uy
tín của Ngân hàng ngày một được khẳng định. Mặc dù trong những năm qua
lãi suất luôn luôn biến động, sự cạnh tranh trên thị trường Ngân hàng ngày
một sôi động nhưng NHCT Đống Đa luôn đổi mới các phương thức, giữ uy tín
và phong cách phục vụ tốt nên vẫn thu hút được lượng khách hàng đáng kể.
Thực hiện tốt công tác huy động vốn nhằm đảm bảo nguồn tài nguyên kinh
doanh. Tuy nhiên trong cơ cấu nguồn vốn thì chủ yếu là nguồn vốn huy động
tiết kiệm dân cư, phần nhiều là tiền gửi có kỳ hạn và lãi suất cao. Đây cũng là
điều bất lợi trong kinh doanh tiền tệ và nhất là trong điều kiện cạnh tranh để
tồn tại và phát triển hiện nay.
2.2.2 Hoạt động sử dụng vốn
Với nguồn vốn huy động được chi nhánh đã sử dụng một cách tối đa để
đáp ứng nhu cầu vay vốn của các đơn vị kinh tế và các cá nhân bằng nhiều
hình thức khác nhau. Trong điều kiện hiện tại cơ chế tín dụng có sự điều chỉnh
đã tạo thuận lợi cho việc đầu tư vốn cho các doanh nghiệp, hộ sản xuất… Từ đó
dư nợ ở NHCT Đống Đa đã tăng dần lên.
BẢNG 2: BÁO CÁO KẾT QUẢ CHO VAY
Đơn vị: Tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 1999 Năm 2000
Số tiền % Số tiền %
1- Dư nợ ngắn hạn 423 59,5 608 59,6
2- Dư nợ trung, dài hạn 288 40,5 412 40,4
Tổng dư nợ 711 100 1.020 100
(Nguồn: Báo cáo tổng hợp năm của chi nhánh NHCT Đống Đa)
Ngoài việc đầu tư ngắn hạn vốn lưu động cho các doanh nghiệp, Ngân
hàng đã đầu tư vốn trung và dài hạn đạt tỷ trọng trên 40%, trong đó đầu tư
chiều sâu gần 40 tỷ đồng vào Công ty bóng đèn phích nước Rạng đông, trên 40
tỷ cho Công ty Cơ điện Trần Phú, Công ty bưu chính viễn thông 165 tỷ
đồng.Ngân hàng còn đầu tư vào các loại hình kinh tế khác như cho vay Công ty
tu bổ di tích, đầu tư cho hợp tác xã lao động ở Quận Đống Đa giúp đỡ con em
thương binh, liệt sỹ và các đối tượng chính sách có việc làm… Tính đến ngày
31/12/2000: Doanh số cho vay đạt 1.020 tỷ đồng, so với kế hoạc vượt 21%.
2.2.3 Công tác thanh toán
Công tác thanh toán qua Ngân hàng là một trong những khâu then chốt
để thu hút khách hàng và đa dạng hoá các dịch vụ Ngân hàng.Trong công tác
thanh toán, chi nhánh NHCT Đống Đa đã luôn luôn phấn đấu để phục vụ khách
hàng được tốt hơn với chất lượng cao. Ban lãnh đạo luôn đặt mục tiêu đào tạo
đội ngũ thanh toán viên có trình độ chuyên môn cao, nghiệp vụ thành thạo,
thái độ phục vụ chân thành, cởi mở và tận tình hướng dẫn khách hàng những
thủ tục giao dịch để xử lý kịp thời, chính xác các khoản thanh toán, rút ngắn tối
đa thời gian thanh toán cho khách hàng, điều hành vốn nhanh nhaỵ góp phần
thúc đẩy nhanh tốc độ chu chuyển vốn trong nền kinh tế.
Bên cạnh đó chi nhánh đã tự đầu tư vốn, cùng với sự hỗ trợ của NHCT
Việt Nam để đổi mới trang thiết bị, công nghệ tin học và trang bị một hệ thống
máy vi tính đến các phòng ban nghiệp vụ, thực hiện nối mạng nội bộ cũng như
trong toàn hệ thống NHCT Việt Nam để đáp ứng tốt việc khai thác số liệu, xử lý
thông tin, tổ chức thanh toán điện tử một cách nhanh chóng với độ chính xác
cao. Từ đó đẩy nhanh tốc độ thanh toán, hạn chế được những sai sót, tạo uy tín
và thu hút ngày một tăng lượng khách hàng đến giao dịch.
2.2.4 Kết quả kinh doanh
Năm 1999 thu nhập cả năm đạt 98 tỷ đồng, trong đó thu lãi cho vay là
53,8 tỷ đồng, thu lãi điều chuyển vốn 40,08 tỷ, thu phí dịch vụ thanh toán và
bảo lãnh là 4,12 tỷ. Tổng chi phí là 87,4 tỷ. Lợi nhuận đạt 7,6 tỷ. Nộp Ngân sách
Nhà nước 250 triệu đồng.
Năm 2000 thu nhập cả năm đạt 112 tỷ đồng, trong đó thu lãi cho vay
59,6 tỷ, thu lãi điều chuyển vốn 47,9 tỷ, thu phí dịch vụ thanh toán và bảo lãnh
là 4,5 tỷ. Tổng chi phí là 100,2 tỷ. Lợi nhuận đạt 9,5 tỷ. Nộp Ngân sách Nhà
nước321 triệu đồng.
2.3 CÁC THỂ THỨC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT
2.3.1 Tỷ trọng thanh toán không dùng tiền mặt
Trong những năm qua nhận thức được tầm quan trọng của công tác
thanh toán không dùng tiền mặt. Chi nhánh NHCT Đống Đa đã nhanh chóng
hoà nhập vào sự chuyển mình của hệ thống NHCT Việt Nam, thực hiện đổi mới
công tác thanh toán, nâng cao trình độ, cải tiến nghiệp vụ, ứng dụng công nghệ
tin học vào thanh toán. Đồng thời thi hành một cách đúng đắn, linh hoạt các
Nghị định, văn bản mới ban hành về công tác thanh toán đảm bảo cho hoạt
động thanh toán tại chi nhánh diễn ra nhanh chóng, độ chính xác cao và hết
sức thuận lợi cho khách hàng.
Nhờ những cải cách nói trên trong thanh toán không dùng tiền mặt đã
làm cho khách hàng nhận thấy lợi ích thật sự của việc thanh toán qua Ngân
hàng. Vì vậy tại chi nhánh NHCT Đống Đa doanh số thanh toán không dùng
tiền mặt chiếm một tỷ trọng lớn trong tổng doanh số thanh toán và có xu
hướng ngày một tăng, thể hiện qua bảng số liệu sau:
BẢNG 3: TÌNH HÌNH THANH TOÁN TẠI CHI NHÁNH NHCT ĐỐNG
ĐA
Đơn vị: Triệu đồng
Chỉ tiêu Năm 1999 Năm 2000 6 tháng năm
2001
Số tiền % Số tiền % Số tiền %
1- Thanh toán bằng
tiền mặt
3.027.468 13,8 2.857.175 12,2 1.188.492 9,1
2- Thanh toán không
dùng tiền mặt
18.928.644 86,2 20.563.673 87,8 11.905.952 90,9
Tổng cộng 21.956.112 100 23.420.848 100 13.094.44
4
100