Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 56 tuổi

“ MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC, CHỦ ĐỘNG, SÁNG
TẠO CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI ”
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
Mục tiêu của ngành Giáo dục - Đào tạo phải giáo dục ra một thế hệ trẻ phát triển
toàn diện về mọi mặt, là những người có đạo đức tốt, có sức khỏe, có kiến thức khoa
học kỹ thuật, có năng lực, có nhiệt huyết và lòng hăng hái; biết yêu quý, tôn trọng và
cảm thụ cái đẹp và tích cực chủ động, sáng tạo trong mọi lĩnh vực của cuộc sống và
công tác. Muốn đào tạo được một thế hệ trẻ như vậy thì giáo dục Mầm non đóng vai
trò là một mắt xích quan trọng, là viên gạch đầu tiên đặt nền móng vững chắc cho cả
hệ thống giáo dục. Để chuẩn bị cho trẻ ngày hôm nay trở thành những chủ nhân trong
tương lai của đất nước có phẩm chất đạo đức, biết cảm nhận, phân biệt được cái hay,
cái xấu, cái đẹp... thì ngay từ bây giờ, giáo dục Mầm non phải giúp trẻ hứng thú với
việc học và phát triển khả năng suy nghĩ trở thành người năng động, tích cực, chủ
động và sáng tạo trong mọi hoạt động và hiểu biết về thế giới xung quanh.
Cùng với yêu cầu tổ chức cho trẻ hoạt động trong chương trình Chăm sóc giáo dục Mầm non hiện nay lấy trẻ làm trung tâm, các cháu phải tự giác phát huy tính
tích cực chủ động sáng tạo của mình. Tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ không
phải là thuộc tính sẵn có, mà nó là "sản phẩm" của một quá trình giáo dục và nuôi
dưỡng trong một môi trường đặc biệt, đó là môi trường Giáo dục Mầm non. Do vậy vị
trí của người giáo viên mầm non trong việc phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo
của trẻ đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và có ảnh hưởng rất lớn. Giáo viên là
người "trung gian" tổ chức môi trường lồng ghép các hoạt động phù hợp với trình độ
phát triển của mỗi trẻ. Để có đầy đủ mọi cơ sở lý luận làm nền tảng cho việc giải
quyết vấn đề thì trước hết chúng ta phải hiểu được "thế nào là sáng tạo đối với
trẻ mẫu giáo". Sáng tạo là tìm ra những cái mới, cách giải quyết mới, không bị gò bó,
phụ thuộc vào cái đã có. Những biểu hiện của tính tích cực chủ động, sáng tạo ở trẻ
là: Trẻ thích thú chủ động tiếp xúc, hoạt động khám phá tìm hiểu các đối tượng gần
gũi xung quanh. Trẻ chủ động độc lập, tự tin thực hiện nhiệm vụ được giao hay tự
chọn. Trẻ sử dụng thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, so sánh, phân loại...
vào nhận thức của mình để hoàn thành công việc được tốt.
Để giải quyết được các vấn đề trên, là một giáo viên đã có khá nhiều năm
giảng dạy lớp mẫu giáo 5-6 tuổi. Tôi thấy bản thân mình có vai trò rất lớn trong việc

giúp trẻ phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo cho trẻ, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin
và phát triển một cách toàn diện. Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ Mẫu giáo 5-6 tuổi” làm đề tài
nghiên cứu trong năm học 2017 - 2018.
1


PHẦN II: NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG:
Trong quá trình chăm sóc trẻ hàng ngày với độ tuổi 5 - 6 tuổi, bản thân tôi
ngoài việc nắm vững những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, xác định những mục
tiêu và nội dung chương trình về chương trình giáo dục mầm non làm cơ sở, tôi còn
phải hiểu được tình hình thực tiễn của địa phương, của trường và lớp mình đang công
tác để khai thác những cái hay, cái đẹp nhằm giáo dục các cháu. Để phát huy một cách
cao nhất về tính tích cực chủ động và sáng tạo của trẻ trong các hoạt động, giáo viên
cần nhận ra những dấu hiệu về tính tích cực chủ động sáng tạo ở mỗi trẻ, nhằm tìm ra
những phương pháp giảng dạy đúng đắn và thiết kế những nội dung và hình thức hoạt
động phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Qua đó, cần có những giải pháp kịp
thời để khắc phục tính thụ động và phát huy khả năng tích cực, chủ động, sáng tạo
cho trẻ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tôi có được những thuận lợi và gặp phải
một số khó khăn sau :
1.Thuận lợi:
Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục và đào tạo huyện Nghĩa Đàn về
mua sắm hỗ trợ đồ dùng dạy học cho trẻ, đặc biệt ưu tiên cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi có
đầy đủ thiết bị, đồ dùng dạy học theo hướng dẫn thông tư 02 và thông tư 34 về thiết bị
dạy học cho trẻ mầm non 5 tuổi.
Được sự quan tâm, dìu dắt và chỉ đạo sát sao, tận tình của Ban giám hiệu nhà
trường; sự đoàn kết, nhất trí giữa Ban giám hiệu và giáo viên và giữa đội ngũ giáo
viên với nhau. Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn, bồi dưỡng chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên nâng cao hiểu biết, kiến thức về chăm sóc và giáo dục

trẻ, có thêm kỹ năng về quản lý nhóm lớp và kỹ năng rèn luyện cho trẻ.
Hai giáo viên đứng lớp đều có bằng đạt trên chuẩn, được đào tạo chính quy và có
khá nhiều kinh nghiệm và có trách nhiệm đối với lớp, với trẻ, nhanh nhẹn, tích cực
trong mọi công việc.
Bản thân qua công tác nhiều năm đã nắm khá vững kiến thức chuyên môn về
chăm sóc giáo dục trẻ trên tinh thần luôn học hỏi kinh nghiệm đồng nghiệp, tìm tòi và
nghiên cứu tự bồi dưỡng về chuyên môn, làm đồ chơi và dụng cụ dạy học đủ số lượng
và chất lượng, đảm bảo về mặt thẩm mĩ, an toàn cho trẻ để giúp cho việc dạy và học.
Trong năm học qua, Trường Mầm non chúng tôi đã tổ chức dạy mẫu các hoạt
động học có chủ định nhằm phục vụ chuyên đề nâng cao phát triển vận động cho trẻ.
Qua hoạt động này không chỉ giúp trẻ phát triển thể lực mà qua đó còn giúp trẻ được
giao lưu, được tiếp xúc với các bạn chơi, bạn học giúp trẻ biết được cách giao tiếp với
bạn, tự tin, mạnh dạn hơn, biết cách muốn hoàn thành nhiệm vụ là phải cố gắng, kiên
trì và nhanh nhẹn, phải cẩn thận… Là giáo viên trực tiếp thực hiện hoạt động này, tôi
2


đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm giúp cho việc chăm sóc giáo dục của trẻ đạt
hiệu quả cao hơn.
Trẻ hầu như đi học đều và được giáo dục từ lúc còn ở độ tuổi nhà trẻ, các giáo
viên trường tôi luôn thực hiện nghiêm túc và đầy đủ chương trình theo kế hoạch đề ra,
không bỏ hoạt động nào trong ngày, vì vậy kiến thức của trẻ ít bị hổng và sự tích cực,
chủ động của trẻ cũng phát triển và hoàn thiện hơn từ đó. Hơn nữa, trẻ ở lứa tuổi mẫu
giáo lớn nên đã có kiến thức và kỹ năng nhất định. Trẻ mạnh dạn ham học hỏi và
thích khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh trẻ.
Một số phụ huynh rất nhiệt tình trong công tác phối hợp giữa gia đình và nhà
trường, lớp về chăm sóc giáo dục trẻ, cung cấp hỗ trợ nguyên vật liệu, phế liệu để
phục vụ giáo viên làm đồ dùng, đồ chơi cho các cháu hoạt động, quan tâm đến chất
lượng học và chơi của con em mình.
2. Khó khăn:

Một số trẻ trong lớp là con em dân tộc còn phát triển chậm về khả năng nhận
thức, một số trẻ quá hiếu động nhưng khi cô đặt câu hỏi, hay đưa ra tình huống thì trẻ
lại im lặng, không trả lời, ngoài ra trong lớp có trẻ cá biệt nên việc giáo dục cho trẻ
còn gặp khó khăn.
Với xu thế hiện nay, nhiều gia đình có điều kiện nên chiều chuộng con thái quá,
trẻ được chiều chuộng và bao bọc quá nhiều nên sự chủ động của trẻ, sự tích cực,
sáng tạo của trẻ sẽ rất hạn chế, trẻ còn rập khuôn, có thói quen thụ động và ỷ lại, trẻ
chưa chủ động, chưa tự giác trong các hoạt động.
Đề tài được tôi áp dụng ở lớp tôi dạy, cho đồng nghiệp trong trường và các đồng
nghiệp ở trường bạn. Cụ thể là ở lớp 5 tuổi A, 5 tuổi B, 5 Tuổi C- Trường Mầm non
Nghĩa Minh.Tuy nhiên, kết quả đầu năm khảo sát thực tế tôi thấy các cháu còn thụ
động, chưa tự mình trả lời các câu hỏi mà tôi đưa ra một cách lưu loát hay trẻ còn
chậm chạp chưa tích cực, chưa có sự sáng tạo mà rập khuôn, thậm chí làm cùng cô trẻ
cũng chưa có kỹ năng và chưa làm được sản phẩm tốt. Qua khảo sát cho tỷ lệ trẻ đạt
rất thấp, cụ thể như sau:
Trường Mầm non Nghĩa Minh:
TT

Tên lớp

Số trẻ đạt

Tỷ lê %

1

5 Tuổi A

13/29

44,8 %

2

5 Tuổi B

10/29

34,4 %

3

5 Tuổi C

12/28

42,8%

Ghi chú

3


II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
1. Biện pháp 1: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ thông qua việc
tạo môi trường tốt nhất cho trẻ hoạt động:
Môi trường bao gồm môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Môi trường là
vườn ươm các mầm non “sáng tạo”. Để tồn tại và phát triển con người phải thích ứng
với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Một môi trường tốt sẽ có tác dụng làm
tăng cường củng cố và phát triển các thuộc tính tâm lý cá nhân. Ngược lại nếu trong

một môi trường xấu sẽ có ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển các thuộc tính tâm lý
cá nhân và kìm hãm hoạt động sáng tạo của trẻ.
Trẻ em là đối tượng nhỏ bắt đầu tiếp xúc với môi trường xã hội bên ngoài và
các em cần nhiều hơn những gì người lớn nghĩ. Chính vì vậy, cô giáo cần xây dựng
một môi trường trong và ngoài lớp tốt nhất để cho trẻ hoạt động tích cực và sáng tạo.
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng
cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Chính vì thế, các trường mầm non
cần tập trung xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học an toàn, đẹp, hấp dẫn trẻ,
có thể xây khu vui chơi phát triển vận động (cột bóng rổ, thang leo, sân chơi bóng đá
mini…); khu vực chơi với đồ chơi ngoài trời (cầu trượt, đu quay, đu bay, bập bênh,
nhà bóng…); khu vực chơi “giao thông”; khu vực chơi trải nghiệm với đất, cát, nước,
đá, sỏi…; khu vực trẻ trồng rau, trồng cây và chăm sóc cây cối, con vật nuôi; khu chơi
với các nhân vật cổ tích, hay còn gọi là “vườn cổ tích”; khu “sân khấu ngoài trời”,
khu trồng cỏ, trồng hoa, trồng cây cảnh, cây ăn quả, cây bóng mát trên sân trường;
khu tạo sân cỏ… hệ thống đường đi lối lại trên sân; độ cao của hệ thống tường bao, độ
rộng của cổng và biển trường; khu đặt bảng tuyên truyền, hộp thư cha mẹ… Đặc biệt,
với yếu tố thời tiết khí hậu nắng nóng nhiều, các nhà trường cần xác định sân chơi của
trẻ rất cần có cây xanh bóng mát, hệ thống mái tôn mái lá góp phần tạo bóng mát cho
sân chơi của trẻ nhưng cũng không thể thay thế cho hệ thống cây bóng mát được, việc
trồng các cây bóng mát vẫn phải được chú trọng.
Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao. Đảm bảo vệ
sinh về nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi phải được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn
đối với trẻ. Có hàng rào bảo vệ xung quanh khu vực trường, thuận tiện mang tính giáo
dục có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa
mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực,
sáng tạo.
Đối với môi trường trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ nhỏ.
Để lớp học thêm lôi cuốn trẻ, các cô giáo cần tạo nên một môi trường lớp học với
những màu sắc sinh động, những nhân vật và ngộ nghĩnh. Môi trường cần có không

4


gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của
trẻ; luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn mới lạ đối với trẻ. Cần tạo ra một thế giới thật
đa dạng phong phú đầy màu sắc mang tính nghệ thuật về thiên nhiên, xã hội và con
người xung quanh trẻ nhằm gây hứng thú, kích thích lôi cuốn trẻ tích cực tham gia
vào các hoạt động như: Làm thật nhiều đồ dùng, đồ chơi khác nhau cả về hình dáng
và màu sắc; mua- sưu tầm nhiều sách báo, chuyện tranh đặc biệt là truyện tranh và
truyện cổ tích, cắt dán hình ảnh những truyện tranh sáng tạo theo chủ đề... Đồ chơi
hữu hiệu cho sự phát triển của trẻ bao gồm: đồ chơi xếp hình, đồ chơi lắp ghép, khám
phá khoa học, giấy, màu vẽ, nhạc cụ… Ngoài ra, trang bị thêm một số loại đồ chơi
phát triển vận động ở trẻ như: đồ chơi xúc cát, dụng cụ nhà bếp… Đặc biệt là các loại
đồ chơi trên cần được cọ rửa, vệ sinh định kỳ để đảm bảo sự an toàn, ngăn ngừa bệnh
dịch cho trẻ.

Hình ảnh 1 - Môi trường trong lớp học cho trẻ hoạt động sáng tạo.
Bên cạnh tạo thế giới vật chất thì tạo môi trường không khí vui vẻ, thoải mái,
đầy tình thương yêu lẫn nhau giữa cô và cháu đã ảnh hưởng trực tiếp đến tâm tư
nguyện vọng của trẻ. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ
với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải
bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu
trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt
động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
5


2.Biện pháp 2: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc chú ý
đến từng cá nhân trẻ lấy trẻ làm trung tâm.
Trước hết, giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của

từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với
từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Cần tổ chức các hoạt động đặt trẻ vào trung tâm của quá
trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ tham gia vào các hoạt động. Cho trẻ
được học qua thực tế qua việc làm, qua khám phá tìm tòi.  Cần gây hứng thú trực tiếp
cho trẻ bằng trải nghiệm, trẻ được quan sát, trải nghiệm trực tiếp, khuyến khích trẻ
chủ động nói ra những điều mình cảm nhận được để nói lên nhận xét cá nhân, khuyến
khích trẻ nói ra càng nhiều càng tốt, có thể đầy đủ hay chưa đầy đủ; đúng hay chưa
đúng không quan trọng mà chỉ cần trẻ dám nói và được nói ra. Nhờ đó mà trẻ rất tự
tin nói ra những điều mình suy nghĩ. Qua các hoạt động trẻ được tự điều chỉnh hiểu
biết của mình qua câu trả lời của bạn và qua việc trực tiếp được trải nghiệm.Trẻ được
tự suy ngẫm và đánh giá hiểu biết kỹ năng của mình. Ngoài ra, thông qua trò chơi trẻ
được củng cố lại hệ thống kiến thức mà trẻ đã học nhằm khắc sâu cho trẻ kiến thức
cần cung cấp mà không bị nhàm chán và lặp lại.

Hình 2- Cho trẻ được trải nghiệm .
Cho trẻ thực hiện các thí nghiệm: Trước khi làm thí nghiệm cho trẻ quan sát hiện
trạng ban đầu của đối tượng, thí nghiệm và cho trẻ tự nêu lên phán đoán của mình về
kết quả thí nghiệm. Trong quá trình thí nghiệm cho trẻ sử dụng các giác quan. Giáo
6


viên hướng dẫn trẻ ghi lại kết quả khám phá bằng hình vẽ, mô hình biểu đồ, kết hợp
với các câu hỏi gợi ý để trẻ so sánh kết quả thí nghiệm với trạng thái ban đầu.

Hình ảnh 3 - Trẻ trực tiếp làm thí nghiệm
Để phát triển ở trẻ tính tích cực, sáng tạo thì chúng ta cần cho trẻ tự nêu ý kiến
của mình, tự mình nêu ý tưởng, chú ý đến từng cá nhân trẻ tức là để cá nhân trẻ được
tham gia trả lời ý kiến của mình chứ không phải trả lời “a dua” theo bạn, theo lớp. Ðó
là một hình thức học “vẹt” mà chúng ta cần tránh. Vô tình sẽ trở thành thói quen xấu,
tạo tính ỷ lại, thủ động ở trẻ. Trong bất cứ hoạt động nào, giáo viên cũng cần cho

nhiều trẻ được đóng góp ý kiến, ý tưởng, đặc biệt chú ý nhiều hơn và thường xuyên
khuyến khích những trẻ rụt rè, nhút nhát đứng lên phát biểu ý kiến, trả lời các câu hỏi
của cô giáo.
Ở hình thức này, chúng ta sử dụng những biện pháp như : Trò chuyện, đàm
thoại, giải thích, minh họa: Cô giáo lần lượt nêu ra những câu hỏi kèm theo những ví
dụ minh hoạ để trẻ sáng tạo.  Đặc biệt khi cho trẻ  hoạt động với các đồ vật, đồ chơi
giáo viên cần liên hệ với thực tế của con người trong môi trường xung quanh để hình
thành nên những hiểu biết của bản thân. Để áp dụng phương pháp này người giáo viên
mầm non cần phải: Biết khai thác khả năng hoạt động của trẻ, tạo mọi cơ hội để trẻ
phát triển khả năng khám phá tìm tòi, trải nghiệm những đối tượng nhận thức. Tôn
trọng đồng cảm với nhu cầu của trẻ, tạo cơ hội cho trẻ thích ứng hòa nhập với cuộc
sống xung quanh. Kích thích động cơ bên trong của trẻ, gây hứng thú lôi cuốn trẻ vào
các hoạt động, tạo tình huống có vấn đề cho trẻ hoạt động đặc biệt là hoạt động nhận
thức. Khuyến khích trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động trải nghiệm, tự hoàn

7


thiện, tôn trọng sự suy nghĩ sáng tạo của trẻ, chống gò ép, áp đặt làm trẻ thụ động.
Phối hợp hợp lý các phương pháp khi tổ chức các hoạt động của trẻ.
Chú ý đến từng cá nhân trẻ - hoạt động lấy trẻ làm trung tâm còn thực hiện
bằng phương pháp hoạt động theo nhóm. Trong nhóm, mỗi thành viên đều phải làm
việc hăng hái, chẳng thể ỷ lại vào một đôi người hiểu biết và năng động hơn. Các
thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiêu vấn đề nêu ra trong không khí thi đua
với các nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học hỏi
chung của cả lớp. Để diễn đạt kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp , nhóm sẽ cử
ra một đại diện hoặc mỗi thành viên sẽ trả lời một phần nếu nhiệm vụ giao cho nhóm
là khá phức tạp. Từ đó, trẻ sẽ trở nên năng động, tích cực và sáng tạo hơn.

Hình 4- Cho trẻ họạt động theo nhóm

3. Biện pháp 3: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc lựa
chọn nội dung hoạt động phù hợp với yêu cầu giáo dục, dựa trên hứng thú và kinh
nghiệm của trẻ:

8


Trẻ phát triển tốt về mọi mặt khi được tham gia các hoạt động. Trẻ hoạt động
càng tích cực thì sự phát triển của trẻ cả về thể lực lẫn trí tuệ càng nhanh.
Thông qua hoạt động trẻ được cuốn hút vào sự tự lực tìm tòi khám phá,
trải nghiệm để chiếm lĩnh các tri thức, kĩ năng của cuộc sống. Nhờ có hoạt động chức
năng, sinh lý của trẻ được phát triển, các giác quan được hoàn thiện, kiến thức trở nên
phong phú và chính xác hơn.
Giáo viên phải tìm hiểu khả năng của trẻ bằng cách cho trẻ được trao đổi trò
chuyện, thảo luận, tự thể hiện và đưa ra ý kiến của mình, giáo viên theo dõi, lắng
nghe, nắm bắt ý tưởng, nhu cầu, nguyện vọng của trẻ để đưa vào nội dung hoạt động
những vấn đề mà trẻ quan tâm, mong muốn khám phá.
Ví dụ: Với chủ đề thực vật giáo viên có thể mang đến lớp một cây đậu xanh,
khuyến khích trẻ nói về cây xanh. Cho trẻ nêu các câu hỏi và ý tưởng.
Làm mới nội dung hoạt động. Trong quá trình hoạt động giáo viên cần nắm bắt
kịp thời xem trẻ đã tìm nội dung đến đâu, có còn hứng thú nữa không? Nếu không
còn hứng thú nữa thì nên tìm hiểu chủ đề mới, nội dung mới.
Gắn nội dung hoạt động của trẻ trong chương trình với hoàn cảnh sống cụ thể
gần gũi với trẻ, bổ sung vào nội dung hoạt động những sự vật, hiện tượng có ở địa
phương. Ví dụ: Khi cho trẻ tiếp xúc làm quen với các tác phẩm văn học chúng ta có
thể lồng ghép nói cho trẻ biết thêm về những vị anh hùng như Nguyễn Văn Trỗi, Mẹ
Suốt... khơi gợi cho trẻ thêm tự hào về quê hương của mình.
Yêu cầu trẻ về nhà quan sát tìm hiểu thực tế cuộc sống xung quanh, sau đó đến
lớp trình bày, thảo luận cùng chia sẻ kinh nghiệm. Ví dụ : Cho trẻ về nhà quan sát tìm
hiểu những động vật nuôi trong nhà để trẻ phân biệt những đặc điểm giống nhau và

khác nhau giữa các con vật.Cho trẻ tìm hiểu xem muốn xây được nhà thì trước tiên ta
phải làm gì và làm như thế nào để hoàn thành ngôi nhà.
4. Biện pháp 4: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc tạo ra
các tình huống có vấn đề, kích thích trẻ suy nghĩ và tìm kiếm phương thức giải
quyết:
Tập trung sự quan tâm, chú ý, hứng thú của trẻ và đặt ra các vấn đề mà trẻ chưa
giải quyết được bằng cách lần lượt đưa ra một số câu hỏi cho trẻ liên hệ kinh nghiệm
bản thân, trao đổi, thể hiện, sau đó nêu vấn đề về những điều mà tất cả đều muốn biết
để gây tò mò, kích thích nhu cầu muốn tìm hiểu ở trẻ. Ví dụ: Khi tìm hiểu về các loại
“côn trùng” nên xoay quanh các câu hỏi như: Loại “côn trùng” nào các con biết? Côn
trùng nào có ích? Vì sao con biết? Côn trùng nào có hại? đối với các côn có hại thì
các con phải làm gì?...
9


Thông thường các tình huống có vấn đề đều do giáo viên đưa ra như phức tạp
hóa nội dung hoạt động, nâng cao dần mức độ khái quát hóa tri thức, tận dụng các
tình huống xảy ra xung quanh trẻ hoặc những tình huống xuất phát từ bản thân trẻ...
và kích thích trẻ tự trả lời, tự giải đáp những thắc mắc đó. Ví dụ: Có thể nói “thỏ là
động vật nuôi trong gia đình: một trẻ khác nói lại "thỏ là động vật sống trong rừng”.
Từ đây có thể nêu vấn đề: “Tại sao lại nói thỏ là động vật nuôi hay thỏ là động vật
sống trong rừng”.
Giáo viên động viên trẻ suy nghĩ, cùng tham gia xây dựng, bàn phương án tự
tìm lấy câu trả lời hoặc cách giải quyết vấn đề. Khi trẻ đặt câu hỏi, giáo viên nên đưa
thêm các câu hỏi dạng: “Vậy con nghĩ như thế nào? Chúng ta cùng nghĩ xem cần phải
làm gì? ” nhằm thu hút trẻ trò chuyện để cùng nhau tìm kiếm câu trả lời.
5. Biện pháp 5: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc tổ chức
hoạt động cho trẻ trực tiếp làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu thiên
nhiên, phế liệu.
Những đồ dùng giáo viên cho trẻ làm đa số từ các nguyên vật liệu gần gũi

nhất, dễ tìm thấy nhất ở bất cứ nơi đâu. Ví dụ như rơm, lá cây, chai nước ngọt, hộp
sữa, đĩa CD, ống hút, vỏ sò, ốc, hến…Với những nguyên vật liệu đó, cô và trẻ có thể
thao tác, làm nên những con vật hay đồ dùng, đồ chơi rất sáng tạo sử dụng cho nhiều
hoạt động khác nhau. Để có thể làm được những đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn, bắt
buộc và đòi hỏi trẻ phải tích cực suy nghĩ, chủ động và sáng tạo để có thể tìm ra cách
làm hiệu quả nhất và đẹp nhất dựa trên sự hướng dẫn cơ bản của cô giáo. Có thể cùng
một nguyên vật liệu mà trẻ có thể làm được nhiều đồ dùng đồ chơi khác nhau, hay
một đồ dùng đồ chơi có thể sử dụng cho nhiều hoạt động. Từ đó, tạo cơ hội để phát
huy tính tích tích cực, chủ động và sáng tạo ở trẻ.
Ví dụ: Con trâu: Dùng lá mít tạo thành hình con trâu sau đó dùng giấy đề can cắt, dán
trang trí các chi tiết. Cái cày, cái cuốc, con dao: Dùng gỗ đẽo thành hình cái cày, cái
cuốc, con dao; Cái kéo: Dùng xốp cắt 2 lưỡi kéo sau đó ghép thành hình cái kéo; Cái
cân: Dùng hộp nước rửa bát cắt thành hình cái cân sau đó cắt hình cái đĩa cân; Xe chỉ:
Dùng tre vót các lan của xe chỉ sau đó ghép thành hình cái xe chỉ; Guồng nước: Dùng
tre vót các lan ghép thành hình cái guồng nước; Thớt: Dùng gỗ gót thành hình cái thớt
sau đó dung giấy giáp xoa nhẵn; Xe tăng: Dùng can nước rửa bát lam thân xe lấy lắp
can làm bánh xe tang; Xe ca: Dùng can nước rửa bát cắt các lỗ nhỏ thành các cửa sổ
sau đó dung xốp cắt ghế xe, dung sốp tranh trí phía ngoài; Xe lu: Dùng hộp nước bát
làm thân xe, sau đó cắt bánh xe dung xốp tranh trí đền xe, bánh xe; Máy khâu: Dùng
hộp bìa mì tôm cắt các mảnh nhỏ sau đó ghép lại thành hình máy khâu; Dùi đục:
Dùng dao vót thành hình cái rùi; Quang gánh: Dùng dao vót tre thành nan sau đó
ghép 2 nan lại với nhau thành hình cái quang; Xe đẩy: lấy lọ rửa bát cắt thành hình,
lấy thép uốn chân, giá đỡ thành hình cái xe đẩy; Xẻng: Dùng can nước rửa bát cắt
10


thành hình lưỡi xẻng, sau đó dung cấy trẻ nhỏ cắt cán xẻng sau đó ghép thành hình cái
xẻng; Dao xây, bay xây, cái bào, bàn xoa: Dùng gỗ vót thành hình dao xây, bay xây,
cái bào, bàn xoa; Bàn ghế: Dùng rơm bện thành hình cái ghế, cái bàn; Tủ: Dùng hộp
nước rửa rửa bát cắt thành hình cái tủ; Mẹt: Dùng tre vót lan sau đó đan lại với nhau

thành mảnh, làm miệng mẹt sau đó đan lại với nhau thành rổ.

Hình 5- Trẻ sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên để tạo ra sản phẩm bằng trí tưởng
tượng của cá nhân mình.
6. Biện pháp 6: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc tăng
cường sử dụng yếu tố chơi và trò chơi trong quá trình hoạt động nhằm phát huy
tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ:
Đối với trẻ mầm non, hoạt động vui chơi chiếm vai trò chủ đạo trong hoạt động
của trẻ ở trường. Trẻ mầm non “Học mà chơi, chơi mà học”, qua hoạt động vui chơi
trẻ nhận thức được thế giới xung quanh, qua vui chơi trẻ được thể hiện tích tích cực,
chủ động và sáng tạo của bản thân mình.
Sự tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ được thể hiện qua trò chơi đóng kịch, trẻ
được đóng các vai khác nhau trong xã hội, trẻ đóng vai và tái hiện lại những gì trẻ
nhìn thấy trong cuộc sống. Tất cả những kiến thức và kinh nghiệm cuộc sống mà trẻ
11


có sẽ được trẻ thể hiện qua họat động vui chơi. Trong quá trình trẻ chơi , cô giáo cần
tôi chú trọng đến việc tạo các tình huống khi trẻ đóng vai để trẻ tìm cách giải quyết,
cũng như quan sát những điều trẻ thể hiện được những kiến thức mà trẻ đã có, ngoài
ra trẻ còn có thể sáng tạo thêm một số câu nói làm cho kịch bản hay hơn mà vẫn
không thay đổi nội dung của câu chuyện.
Bên cạnh đó, sự chủ động sáng tạo của trẻ còn được phát triển khi trẻ tham gia
vào các hoạt động chơi khác như chơi ở các góc( Bán hàng, làm bác sỹ, Chăm sóc
vườn thiên nhiên…); chơi ngoài trời( Trò chơi dân gian, tham quan dạo chơi, quan
sát); chơi theo ý thích vào các giờ đón trẻ, hoạt động chiều...
Ví dụ 1 : Trong hoạt động góc, khi chơi đóng vai bác sỹ khám bệnh cho bệnh
nhân, trẻ sẽ phải biết được thái độ của Bác sỹ đối với bệnh nhân, biết dùng tai nghe để
khám bệnh cho mọi người, biết được cách khám bệnh, các dụng cụ cần thiết cho bác
sỹ, biết được một số bệnh thường gặp dễ bị mắc phải, biết được sức khỏe quan trọng

với con người và từ đó đòi hỏi trẻ phải tích cực, chủ động thì mới đảm nhận được vai
chơi của mình.

Hình 6- Trẻ đóng vai bác sĩ, y tá.
Ví dụ 2: Thông qua hoạt động góc, ở góc phân vai, chơi làm người bán hàng. Trẻ
được cô giáo hướng dẫn cách giao tiếp giữa người mua và người bán, từ đó trẻ học
cách giao tiếp , ứng xử với mọi người xung quanh.

12


Hình 7- Trẻ đóng vai bán hàng và người mua hàng
Ví dụ: người bán thì phải chào hỏi đầy đủ, mời khách mua hàng, khi nhận tiền
phải cảm ơn. Người mua thì phải hỏi giá cả, khi hỏi cũng phải có đầu đuôi, như thế
mới là người lịch sử. Từ đó trẻ sẽ có kỹ năng giao tiếp phù hợp trong cuộc sống, tạo
nên sự tự tin, mạnh dạn và chủ động ở trẻ hơn.
Cô thường xuyên thay đổi và làm nhiều bài tập mở giúp trẻ tích cực hơn, phát
triển tư duy sáng tạo cho trẻ.

13


Hình 8- Tạo bài tập mở cho trẻ sáng tạo.
Trong quá trình trẻ chơi, cô giáo cần tăng dần độ khó của trò chơi và tình huống
chơi, làm phức tạp hóa luật chơi, nội dung chơi, hành động chơi, đưa ra trò chơi mới.
Ví dụ: Để hình thành kỹ năng phân loại đối tượng theo những dấu hiệu đặc trưng, cho
trẻ chơi trò chơi “Hãy xếp nhanh thành nhóm” Khi trẻ đã chơi thành thạo trò chơi này,
ta tổ chức cho trẻ chơi trò chơi mới.
Tạo môi trường trò chơi thích hợp, không gian chơi rộng rãi, đảm bảo an toàn,
đồ chơi phù hợp với từng loại hoạt động của trẻ và gợi ý cho trẻ chơi. Thiết lập không

khí tự do, thoải mái không gò bó ép buộc trong quá trình chơi, phát huy tính chủ
động, độc lập của trẻ, luôn đảm bảo vai trò chủ đạo của trẻ trong khi chơi. Tăng
cường sử dụng yếu tố thi đua giữa các tổ, các nhóm, các cá nhân.
7. Biện pháp 7: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc đa dạng
hóa hoạt động của trẻ:
Trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ được nảy nở và phát triển trong qua
trình hoạt động, sự hoạt động của trẻ càng đa dạng phong phú bao nhiêu thì trí tưởng
tượng và óc sáng tạo của trẻ càng dồi dào, phong phú bấy nhiêu. Ví dụ: Để tạo sự chú
ý kích thích hứng thú của trẻ ta có thể tổ chức cho trẻ trao đổi kinh nghiệm kết hợp
việc cho trẻ được thể hiện kinh nghiệm bằng tranh vẽ, động tác, kích thích tính tò mò
và cung cấp kiến thức ta thường xuyên tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động như quan
sát, làm các thí nghiệm, đọc truyện, giải câu đố...
Tổ chức các hoạt động thích hợp các nội dung theo chủ đề, đảm bảo tác động
lên nhiều mặt phát triển của trẻ. Khai thác mối liên hệ giữa nội dung hoạt động của
các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên kết hợp phải nhẹ nhàng, linh hoạt, hợp lý đảm bảo
trọng tâm của giờ hoạt động. Ví dụ: Sau khi trẻ tìm hiểu về hình dạng trong giờ toán
có thể cho trẻ sử dụng các hình khác nhau để chắp ghép hoặc xếp thành hình ngôi
nhà, các con vật... như vậy trò chơi này vừa vận dụng kiến thức toán học vừa vận
dụng vốn hiểu biết về môi trường xung quanh.
8. Biện pháp 8: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc bố trí
thời gian và không gian thích hợp để tổ chức các hoạt động cho trẻ khám phá
sáng tạo:
Thời gian và không gian là hai yếu tố có ảnh hưởng nhất định trong việc phát huy
tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ, trong những khoảng thời gian và không gian
khác nhau thì sở thích, sự đam mê hứng thú hoạt động của trẻ cũng khác nhau. Do vậy
giáo viên cần nắm vững tâm - sinh lý của trẻ, bố trí thời gian và không gian phù hợp
với sinh lý và khả năng nhận thức của trẻ. Ví dụ: Hoạt động vận động phát triển thể
lực và hoạt động làm quen với môi trường xung quanh ta có thể tổ chức cho trẻ vào
buổi sáng ở ngoài trời, làm quen với toán hoặc chữ cái trong hoạt động góc, trước khi
14

đi ngủ trưa ta có thể tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học như kể chuyện,
đọc thơ, ca dao…, nghe nhạc... Trong thời gian hoạt động học, hoạt động ngoài trời,
hoạt động góc thực hiện thời gian theo quy định.
Trẻ tích cực tham gia hoạt động khám phá đối tượng, sự vật để giải quyết những
vấn đề nhận thức thông qua hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời. Do
vậy trong cùng một khoảng thời gian nhất định chúng ta cần đan xen kết hợp những
nội dung giáo dục gần gũi và có liên quan với nhau trong kế hoạch tổ chức hoạt động.
9. Biện pháp 9: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc kết hợp
chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Môi trường xã hội, con người là điều kiện không thể thiếu để trẻ mẫu giáo hình
thành, củng cố, mở mang trí lực cũng như tình cảm, đạo đức và tính cách của trẻ.
Nhiệm vụ của cô giáo là phải tuyên truyền phụ huynh tích cực tham gia vào các hoạt
động giáo dục trẻ, cùng phụ huynh khắc phục những hạn chế, khiếm khuyết
trong việc giáo dục trẻ ở gia đình. Ví dụ: Một vấn đề nào đó mà ở trường trẻ chưa
hiểu hết thì ta đừng nên trực tiếp giải thích ngay và gợi ý để trẻ về nhà hỏi thêm cha
mẹ, người thân. Ngoài ra kết hợp với các cơ quan đoàn thể khác trong cộng đồng xã
hội giáo dục trẻ tổ chức Đoàn, Đội, Hội phụ nữ,…
Tuyên truyền với phụ huynh về cách chăm sóc và giáo dục trẻ, không chiều
chuộng con cái và bao bọc trẻ thái quá, cần cho trẻ tự mình làm một số việc phù hợp
với khả năng của trẻ. Để trẻ tự nêu lên ý tưởng, ý kiến trong gia đình trên cơ sở bố
mẹ, người lớn là người sẽ giải thích và chốt lại ý kiến đúng, khuyến khích trẻ khi trẻ
có ý kiến sáng tạo. Người lớn không bao giờ được gán cho trẻ những tên gọi như
“nhà nghệ thuật”, “cục cưng”, “ngu đần”,… dù tên gọi đó có tốt hay xấu, điều khiến
trẻ chịu sự hạn chế, dần đánh mất chính mình. Tạo điều kiện cho trẻ trưởng thành theo
cá tính chân thật. Dạy trẻ vượt lên người khác bằng khả năng chính mình. Khi giúp trẻ
tìm hiểu về một gương điển hình nào, nên nói với trẻ rằng trẻ cũng sẽ có cơ hội làm
được nếu chăm chỉ và siêng năng. Tạo cho trẻ ý chí kiên định, không sợ sự can dự và
ảnh hưởng của người khác. Giúp trẻ kiên trì tiến lên, phải cho trẻ nhận biết rằng khi

làm xong công việc nào đó, đều có tác dụng rất quan trọng, động viên trẻ nên theo
đuổi hoài bão và ước mơ. Cha mẹ cũng phải tạo điều kiện để trẻ thực hiện ước mơ
chính đáng của trẻ. Phụ huynh cần cho trẻ được suy nghĩ độc lập, động viên trẻ dùng
các phương pháp khác nhau để tiến hành suy nghĩ, mạnh dạn đặt vấn đề và thách thức
với các nghi vấn, tránh đi theo đuôi một cách mù quán.
Mỗi đứa trẻ khi sinh ra điều tiềm ẩn trong chúng một khả năng, kỹ năng nào
đó. Vì vậy, việc bồi dưỡng, kích thích trẻ phát huy những khả năng này. Nếu chúng ta

15


có những biện pháp đúng, phù hợp sẽ là sự thúc đẩy tuyệt vời cho sự phát triển của trẻ
về sau.
PHẦN III: KẾT LUẬN
I. KẾT QUẢ:
Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự hợp tác với
các bậc phụ huynh, cùng với sự giúp đỡ của nhà trường đã giúp tôi đạt được một số
kết quả trong việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ, cơ bản thể hiện ở
các kết quả sau:
1. Về phía trẻ:
Trẻ đã có thái độ hứng thú chú ý và lắng nghe sự hướng dẫn của cô giáo. trẻ tích
cực tham gia vào các hoạt động.
Trẻ phát triển trí tưởng tượng, năng động, mạnh dạn, tự tin, nhanh nhẹn, có thói
quen lao động tự phục vụ, chủ động hơn trong mọi hoạt động, trong giao tiếp, trong
ứng xử với bạn bè, cô giáo...
Biết cách giải quyết khác nhau cho cùng một sự việc hay cùng một vấn đề, biết
so sánh và rút ra sự giống nhau giữa các sự vật , biết suy luận, phán đoán và thử
nghiệm..
Tự nêu lên các ý tưởng của mình trong các hoạt động, luôn tự khám phá, tìm tòi
dưới sự quản lý bao quát của cô giáo.

Sự tích cực và chủ động, sáng tạo của trẻ phát triển rõ rệt.Cụ thể, qua khảo sát
cuối năm cho kết quả như sau:
Trường Mầm non Nghĩa Minh:
TT

Tên lớp

Số trẻ đạt

Tỷ lê %

1

5 Tuổi A

28/29

96,6 %

2

5 Tuổi B

27/29

93 %

3

5 Tuổi C

27/28

96,4%

Ghi chú

2. Về phía phụ huynh:
Cha mẹ luôn coi trọng trẻ và tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục trẻ ở
nhà trừơng. có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo trong việc dạy trẻ các
kỹ năng cho trẻ, trao đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thông qua sổ bé ngoan.
Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái tốt hơn, đa số cha mẹ dịu dàng, ít la mắng trẻ,
thay đổi trong cách rèn kỹ năng cho trẻ, phân việc cho trẻ, không chiều chuộng, trẻ đã
16


tự mình phục vụ chứ không để bố me hay ông bà phải xách cặp, cất mũ bảo hiểm, cất
túi... mà trẻ tự mình để đồ dùng ngay ngắn, biết tự chào ông bà, bố mẹ …..
2. Về phía cô:
Trong giảng dạy, chú ý đến hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm nhiều hơn.
Mạnh dạn, tự tin giao tiếp, biết tự chuẩn bị, phối hợp chặt chẽ, trao đổi thừơng xuyên
với phụ huynh học sinh về tình hình sức khỏe và học tập của trẻ
Trong năm học vừa qua, nhà trường đã tổ chức nhiều phong trào, hội thi, như:
Hội thi “Bé khỏe bé ngoan” cấp trường, và trẻ lớp tôi cũng đã tham gia các hội thi đầy
đủ và đạt giải cao trong các hội thi; trực tiếp tham gia dạy mẫu hoạt động phát triển
âm nhạc, chú trọng chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm. phát triển vận động do Cụm sinh
hoạt chuyên môn chỉ đạo đạt kết quả cao”, Kết quả qua các lần tổ chức, phát động các
phong trào, nhà trừơng đã nhận được tham gia đông đảo và ủng hộ nhiệt tình của các
bậc phụ huynh. Hiệu quả lớn nhất là nhà trừơng đã huy động được sự tham gia của
cha mẹ trẻ em, của các tổ chức, các lực lượng xã hội trong việc giáo dục văn hóa,

truyền thống cho trẻ, đồng thời đây là những cơ hội giúp trẻ được giao lưu, đó cũng là
biện pháp hiệu quả nhằm dạy trẻ kỹ năng sống, phát triển toàn diện cho trẻ.
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM :
Với những kết quả đạt được, bản thân tôi chỉ muốn nêu lên những kinh
nghiệm chung nhất do nghiên cứu tài liệu, do tích luỹ được trong suốt quá trình thời
gian công tác với một số điều cần làm và cần tránh nhằm phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo cho trẻ cơ bản như sau:
Cô giáo phải tăng cường công tác nghiên cứu học tập tìm tòi kinh nghiệm ở
đồng nghiệp, đặc biệt là trên sách báo, các phương tiện thông tin, phải là chú
trọng việc tiếp cận, sưu tầm, đúc kết những kiến thức mới có liên quan đến chăm sóc
giáo dục trẻ - vì đây là cơ sở lý luận để chúng ta vận dụng thực tiễn trong nuôi dạy trẻ
hằng ngày.
Các giải pháp, nội dung và hình thức để tổ chức các hoạt động phù hợp với đặc
điểm tâm sinh lý và khả năng nhận thức của trẻ.
Luôn tìm cách làm mới nội dung và đa dạng hóa hoạt động của trẻ, biết tạo ra
tình huống có vấn đề và đề cao tính độc lập, tự chủ, sáng tạo của trẻ. Luôn khuyến
khích trẻ tìm cách giải quyết vấn đề.
Kịp thời động viên khích lệ trẻ với những thành tích đã đạt được nhằm gây
hứng thú và bồi dưỡng lòng tự tin, tích cực tham gia vào các hoạt động của trẻ. Tính
xuyên suốt của đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng tích cực và phát huy được
tính tích cực chủ động sáng tọa của trẻ, chuyển từ hoạt động thụ động sang việc tổ
chức hướng dẫn trẻ hoạt động chủ động, độc lập, tự giác phát triển năng lực của mỗi
17


cá nhân. Cô giáo là người tổ chức, hướng dẫn các hoạt động, đồng thời khuyến khích,
động viên trẻ có thể tham gia khi cần thiết để tạo ra quá trình hoạt động tích cực của
trẻ.
Muốn làm tốt vai trò của mình cô giáo phải nắm bắt những biểu hiện tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của trẻ, mặt khác phải biết áp dụng đồng bộ, khoa học và hợp

lý các giải pháp sáng tạo đã nêu trên. Đó là điều kiện cần thiết để phát huy tính tích
cực chủ động sáng tạo của trẻ.
Việc học của trẻ nếu luôn đựơc người lớn khuyến khích, chia sẻ thì trẻ sẽ tự tin
vào năng lực của bản thân và chúng thường hy vọng vào tương lai nhiều hơn. Không
được dọa nạt trẻ vì mỗi lần chúng ta doạ nạt trẻ là chúng ta đã làm cho trẻ sợ hãi và
căm giận ngừơi lớn. Sự đe doạ hoàn toàn có hại cho đứa trẻ và sẽ không giúp cho
hành vi của trẻ tốt hơn. Cũng không được hạ thấp trẻ vì cứ mỗi lần chúng ta nói
những lời hạ thấp khả năng trẻ là chúng ta đã phá vỡ những suy nghĩ tích cực về chính
bản thân trẻ.
Nhân cách ý chí tình cảm của trẻ được hình thành thông qua chơi, chơi để lớn
lên. Vì thế, người lớn cần tạo cơ hội để trẻ chơi, từ đó giúp trẻ tìm ra nhiều cách học
khác nhau, những kinh nghiệm trẻ nhận được trong các trò chơi là nền tảng tạo nên sự
hăng hái học tập lâu dài ở trẻ, bởi trẻ nhận ra rằng, học vừa vui mà vừa có ý nghĩa.
Đồng thời, khi trẻ tham gia vào trò chơi, trẻ biết sáng tạo với các cách chơi và cố gắng
đạt mục đích.
Thường xuyên chỉ ra cái mới mà người lớn cũng tìm tòi một cách hăng hái bằng
nhiều cách, hãy trao đổi với trẻ về những thông tin mà cô giáo, cha mẹ mới tìm thấy
cho trẻ thấy rằng học lúc nào cũng vừa vui, vừa thử thách
Không bao bọc trẻ một cách thái quá sẽ làm trẻ yếu đuối: Cha mẹ thường không
đánh giá đúng khả năng của trẻ cho rằng trẻ còn nhỏ sẽ không làm được một điều gì
cả. Sự bảo bọc thái qúa sẽ dẫn trẻ đến ý nghĩ rằng bản thân trẻ không thể làm điều gì
nên thân.Hãy nhớ: đừng bao giờ làm những gì mà trẻ có thể làm được.
III. NHỮNG KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT.
Qua việc nghiên cứu và tìm ra “ Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi ” có một số ý kiến đề xuất sau:
Đối với phòng Giáo dục: Hàng năm cần có những sáng kiến kinh nghiệm xếp
bậc phổ biến rộng rãi, những buổi hội thảo chuyên môn về phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi để giáo viên học hỏi và đúc rút kinh nghiệm.

18

Tăng cường tổ chức các giờ dạy mẫu qua các buổi kiến tập, sinh hoạt chuyên
môn cụm về tập trung nâng cao chuyên đề lấy trẻ làm trung tâm, phát huy tính tích
cực, chủ động , sáng tạo cho trẻ.
Về nhà trường: Cần tạo điều kiện cho giáo viên trong trường được đi kiến tập,
thăm quan, dự các lớp tập huấn để giáo viên có cơ hội học hỏi thêm kinh nghiệm tổ
chức các hoạt động học tập và vui chơi để phát huy tính tích cực ,chủ động ,sáng tạo
cho trẻ.
Về giáo viên: Phải luôn ý thức được trách nhiệm của mình, chịu khó tìm tòi
những cái hay cái mới để tạo ra những điều hấp dẫn cho trẻ.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi về “Một số biện pháp phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi” trong năm học 2017 - 2018.
Tôi rất mong các bạn đồng nghiệp cũng như Ban Giám hiệu và Lãnh đạo cấp trên
xem xét, đóng góp ý kiến để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn và có nhiều biện pháp
hữu ích nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo đạt hiệu quả cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
, ngày 20 tháng 04 năm 2018
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN

19