hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường Mỹ trong thời gian 2007 đến nay.doc

Ý KIẾN GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
MỤC LỤC
M C L CỤ Ụ ........................................................................................................................2
L I M UỜ Ở ĐẦ .................................................................................................................4
CH NG 1: ƯƠ
C S LÝ LU N V XU T KH U HÀNG HÓA VÀ TH TR NG HOA KÌƠ Ở Ậ Ề Ấ Ẩ Ị ƯỜ ....................6
1.1. Khái niệm và các hình thức xuất khẩu ................................ 6
1.1.1. Khái niệm về xuất khẩu ............................................... 6
1.1.2. Các hình thức hoạt động xuất khẩu ............................ 7
1.2. Nội dung của hoạt động xuất khẩu ...................................... 9
1.2.1. Nghiên cứu thị trường, xác định mặt hàng xuất khẩu 9
1.2.2. Lập phương án kinh doanh ....................................... 11
1.2.3. Giao dịch, đàm phán ký kết hợp đồng. ...................... 11
1.2.4. Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu ................... 14
1.2.5. Phân tích đánh giá kết quả, hiệu quả kinh doanh .... 14
1.3. Vai trò của xuất khẩu và xuất khẩu cà phê đối với sự phát
triển kinh tế - xã hội ................................................................... 15
1.3.1. Vai trò của hoạt động xuất khẩu ................................ 15
1.3.2. Vai trò của xuất khẩu cà phê đối với nền kinh tế Việt
Nam 18
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu ............. 19
1.4.1. Các nhân tố quốc tế ................................................... 19
1.4.2. Các nhân tố quốc gia ................................................. 20
1.4.3. Các nhân tố bên trong doanh nghiệp ........................ 21
1.5. Tổng quan về thị trường Hoa Kỳ ....................................... 22
1.5.1. Vài nét về Hiệp định thương mại Việt Mỹ. ................. 23
1.5.2. Các chính sách thương mại của Hoa Kỳ ................... 23
1.5.3. Các kênh thị trường và đầu mối buôn bán ................ 24
1.5.4. Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp khi xuất khẩu
vào Hoa Kỳ ....................................................................... 24

CH NG 2:ƯƠ
TH C TR NG XU T KH U CÀ PHÊ VI T NAM TRONG TH I GIAN QUAỰ Ạ Ấ Ẩ Ệ Ờ ...............27
1.6. Thực trạng xuất khẩu cà phê của Việt nam trong thời gian
gần đây ...................................................................................... 27
1.6.1. Sản lượng xuất khẩu cà phê Việt Nam ..................... 27
1.6.2. Thị trường xuất khẩu .................................................. 29
1.6.3. Kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam ..................... 30
1.6.4. Giá xuất khẩu ............................................................. 32
1.6.5. Cơ cấu và chủng loại ................................................. 36
1.6.6. Thuận lợi và khó khăn của xuất khẩu cà phê Việt Nam
37
1.7. Thực trạng xuất khẩu cà phê Việt Nam sang thị trường
Hoa Kỳ ....................................................................................... 38
1.7.1. Nhu cầu của thị trường Hoa Kỳ về sản phẩm cà phê
38
1.7.2. Thuế quan và các chính sách của Hoa Kỳ khi nhập
khẩu cà phê Việt Nam ...................................................... 39
1.7.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến xuất khẩu cà phê của
Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ. ................................... 40
1.7.4. Tình hình tiêu thụ cà phê ở Hoa Kỳ ........................... 43
1.7.5. Cung cà phê trên thị trường Hoa Kỳ .......................... 44
1.7.6. Kim ngạch và số lượng .............................................. 44
1.7.7. Cơ cấu và chủng loại ................................................. 46
1.7.8. Chất lượng và giá cả .................................................. 47
1.7.9. Khả năng cạnh tranh của sản phẩm và doanh nghiệp
xuất khẩu cà phê Việt Nam trên thị trường Hoa Kỳ ......... 50
1.7.10. Đánh giá về thực trạng xuất khẩu cà phê Việt Nam
sang thị trường Mỹ ........................................................... 51
CH NG 3:ƯƠ
D BÁO VÀ GI I PHÁP THÚC Y XU T KH U CÀ PHÊ C A VI T NAM SANG THỰ Ả ĐẨ Ấ Ẩ Ủ Ệ Ị

TR NG HOA KƯỜ Ỳ.......................................................................................................53
1.8. Dự báo về thị trường cà phê thế giới ................................ 53
1.9. Một số giải pháp thúc đẩy xuất khẩu hàng cà phê Việt
Nam sang thị trường Hoa Kỳ trong điều kiện hội nhập kinh tế
quốc tế. ...................................................................................... 55
1.9.1. Giải pháp từ phía nhà nước ....................................... 55
1.9.2. Hiệp hội và các tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ xuất
khẩu cà phê ...................................................................... 59
1.9.3. Giải pháp từ phía doanh nghiệp ................................ 60
KI N NGHẾ Ị....................................................................................................................65
K T LU NẾ Ậ ...................................................................................................................66
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ..................................................................................................67
DANH M C CÁC B NG S LI UỤ Ả Ố Ệ .................................................................................68
LỜI MỞ ĐẦU
Đối với mỗi quốc gia, muốn có thể phát triển nhanh mạnh thì đều cần phải có một nền
ngoại thương vững mạnh. Không có một quốc gia nào đóng cửa, tự mình phát triển mà
lại trở nên hưng thịnh. Như vậy ngoại thương là một yêu cầu khách quan trong quá trình
phát triển của mỗi quốc gia. Ngày nay trong thời kỳ toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc
tế, các hoạt động thương mại đã trở thành một xu thế chung, và là động lực mạnh mẽ
thúc đẩy các quốc gia phát triển, đặc biệt là đối với những nước đang phát triển như Việt
Nam.
Trong quan hệ thương mại với nước ngoài, mà cụ thể là xuất nhập khẩu, việc lựa
chọn hàng hóa là rất quan trọng. Những hàng hóa được chọn xuất khẩu phải là những
hàng hóa mà quốc gia đó có lợi thế hơn quốc gia nhập khẩu, nhằm thu được lợi nhuận
bằng ngoại tệ. Đối với Việt Nam, cà phê là mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực chỉ
đứng sau gạo. Hàng năm xuất khẩu cà phê đem về cho nền kinh tế một lượng ngoại tệ
không nhỏ, đồng thời giải quyết hàng trăm nghìn công ăn việc làm cho người lao động
trong nước.
Trong xu thế mở cửa hội nhập kinh tế thế giới như ngày nay, thị trường hàng hóa nói
chung và cà phê Việt Nam nói riêng không ngừng được mở rộng. Trong đó phải kể đến

thị trường Hoa Kì, đây là một trong những bạn hàng lớn nhất của cà phê Việt Nam. Tuy
nhiên thị phần của cà phê xuất khẩu Việt Nam ở thị trường này còn rất nhỏ bé và uy tín
cũng như vị thế là chưa cao. Trong khi đó Việt Nam có năng lực sản xuất cà phê rất lớn,
chúng ta có khí hậu và thỗ nhưỡng rất thích hợp với cây cà phê. Mặt khác Việt Nam đã
được cả thế giới biết đến là cường quốc xuất khẩu cà phê và thương hiệu cà phê Việt
Nam ngày càng khẳng định vị trí trên thị trường quốc tế. Tuy đứng sau Brazil về sản
lượng cà phê nói chung nhưng Việt Nam có lợi thế chính là có sản lượng cà phê Robusta
lớn nhất và giá thành sản xuất thấp nhất thế giới nhưng lại có một nghịch lý là giá thành
xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam lại thấp hơn so với các nước khác. Đặc biệt là ở
thị trường Hoa Kỳ, giá cà phê Việt Nam xuất sang Mỹ chỉ bằng 70% của Brazil,
Indonesia… Ngoài ra, cà phê Việt Nam chiếm chưa đến 15% số lượng và 6% tổng giá trị
nhập khẩu cà phê của Hoa Kỳ. Có thể thấy cà phê Việt Nam vẫn chưa thật sự phát huy
được thế mạnh ở ngay thị trường chính của mình. Do đó, em chọn đề tài “Thực trạng và
giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ ” để thấy
được những khó khăn cũng như hạn chế trong quá trình xuất khẩu cà phê Việt Nam sang
Trang 4
Hoa Kỳ nhằm đề ra các giải pháp giải quyết những khó khăn, khắc phục những hạn chế
và thúc đẩy xuất khẩu mặt hàng cà phê sang thị trường Hoa Kì.
Với đề tài này, phương pháp nghiên cứu chủ yếu của em là thu thập, xử lý, đánh giá
và phân tích thông tin, số liệu, bên cạnh đó dựa vào những lý luận kinh tế làm cơ sở.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động xuất khẩu mặt hàng cà phê của Việt
Nam và phạm vi nghiên cứu là: hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị
trường Mỹ trong thời gian 2007 đến nay.
Kết cấu của bài nghiên cứu này bao gồm những phần chính sau:
Lời mở đầu.
Nội dung chính:
• Chương 1: Lý luận chung về xuất khẩu hàng hóa và tầm quan trọng của thị
trường Hoa Kì đối với mặt hàng cà phê xuất khẩu của Việt Nam
• Chương 2: Thực trạng xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang Hoa Kì trong
thời gian qua

• Chương 3: Phương hướng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu cà phê của Việt
Nam sang thị trường Hoa Kì
Kết luận.
Trang 5
CHƯƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XUẤT KHẨU HÀNG HÓA
VÀ THỊ TRƯỜNG HOA KÌ
1.1.Khái niệm và các hình thức xuất khẩu
1.1.1.Khái niệm về xuất khẩu
Xuất khẩu là việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ cho nước ngoài trên cơ sở dùng tiền tệ
làm phương tiện thanh toán.Trong đó hàng hóa hay dịch vụ có thể di chuyển qua biên
giới hoặc không.
Xuất khẩu hàng hóa - Luật Thương Mại 2005 - là việc hàng hóa được đưa ra khỏi
lãnh thổ Việt Nam hoặc đưa vào khu vực đặc biệt nằm trên lãnh thổ Việt Nam được coi
là khu vực hải quan riêng theo quy định của pháp luật. Hoạt động xuất khẩu là hoạt động
buôn bán hàng hoá, dịch vụ cho người hoặc tổ chức nước ngoài nhằm thu ngoại tệ, có
thể là ngoại tệ của một hoặc cả hai quốc gia. Hoạt động xuất khẩu là hoạt động cơ bản
của hoạt động ngoại thương, xuất hiện từ rất sớm trong lịch sử phát triển của xã hội và
ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Dưới góc độ marketing, xuất khẩu được coi là hình thức thâm nhập thị trường nước
ngoài gặp nhiều sự cạnh tranh của các đối thủ có trình độ quốc tế.Mục đích của hoạt
động xuất khẩu nhằm khai thác được lợi thế so sánh của mỗi quốc gia khi có sự phân
công lao động quốc tế.
Theo nghị định 57/1998/NĐ-CP (ban hành 31/7/1998) hướng dẫn về thi hành luật
thương mại đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu thì “hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu
hàng hoá là hoạt động mua, bán hàng hoá của thương nhân Việt Nam với thương nhân
nước ngoài theo các hợp đồng mua bán hàng hoá, bao gồm cả hoạt động tạm nhập tái
xuất, tạm xuất tái nhập và chuyển khẩu hàng hoá”.
Như vậy có thể thấy hoạt động xuất khẩu diễn ra trên mọi lĩnh vực, trong mọi điều
kiện kinh tế, từ xuất khẩu hàng hóa tiêu dùng cho đến tư liệu sản xuất, máy móc thiết bị,

công nghệ kỹ thuật cao… dưới nhiều hình thức khác nhau nhưng mục tiêu của xuất khẩu
là đem lại lợi ích cho các nhà xuất khẩu và qua đó đem lại lợi ích cho quốc gia. Hoạt
Trang 6
động xuất khẩu diễn ra trên phạm vi rộng cả về không gian lẫn thời gian, có thể chỉ diễn
ra trong thời gian ngắn và cũng có thể diễn ra trong kéo dài hàng năm. Đồng thời nó có
thể được tiến hành trên toàn lãnh thổ của một quốc gia hay nhiều quốc gia khác nhau.
1.1.2.Các hình thức hoạt động xuất khẩu
1.1.2.1.Xuất khẩu trực tiếp
Xuất khẩu trực tiếp là một hình thức xuất khẩu mà trong đó các nhà sản xuất, công ty
xí nghiệp và các nhà xuất khẩu, trực tiếp ký kết hợp đồng mua bán trao đổi hàng hoá với
đối tác nước ngoài.
Theo hình thức xuất khẩu này, các doanh nghiệp muốn có hàng hóa để xuất khẩu thì
phải có vốn thu gom hàng hóa từ các địa phương, các cơ sở sản xuất trong nước. Khi
doanh nghiệp bỏ vốn ra để mua hàng thì hàng hóa thuộc sở hữu của doanh nghiệp.
Xuất khẩu theo hình thức trực tiếp thông thường có hiệu quả kinh doanh cao hon các
hình thức xuất khẩu khác. Bởi vì các doanh nghiệp có thể mua được những hàng hóa có
chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu của mình cũng như của khách hàng với giá cả thấp
hơn. Tuy nhiên, đây là hình thức xuất khẩu có độ rủi ro lớn, hàng hóa có thể không bán
được do những thay đổi bất ngờ của khách hàng, của thị trường dẫn đến ứ đọng vốn khi
bị thất thoát hàng hóa.
1.1.2.2.Xuất khẩu gián tiếp (uỷ thác)
Là một hình thức dịch vụ thương mại, theo đó doanh nghiệp ngoại thương đứng ra với
vai trò trung gian thực hiện xuất khẩu hàng hoá cho các đơn vị uỷ thác. Xuất khẩu uỷ
thác gồm 3 bên, bên uỷ thác xuất khẩu, bên nhận uỷ thác xuất khẩu và bên nhập khẩu.
Bên uỷ thác không được quyền thực hiện các điều kiện về giao dịch mua bán hàng hoá,
giá cả, phương thức thanh toán.... mà phải thông qua bên thứ 3 - người nhận uỷ thác.
Xuất khẩu uỷ thác được áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp không được phép
kinh doanh xuất khẩu trực tiếp hoặc không có điều kiện xuất khẩu trực tiếp, uỷ thác cho
doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu làm đơn vị xuất khẩu hàng hoá cho mình, bên nhận
uỷ thác được nhận một khoản thù lao gọi là phí uỷ thác.

1.1.2.3.Xuất khẩu gia công uỷ thác
Đây là hình thức kinh doanh mà trong đó có một đơn vị đứng ra nhập nguyên liệu
hoặc bán thành phẩm cho xí nghiệp gia công, sau đó thu hồi sản phẩm để xuất khẩu cho
nước ngoài. Đơn vị này được hưởng phí uỷ thác theo thoả thuận với các xí nghiệp sản
xuất.
Trang 7
1.1.2.4.Buôn bán đối lưu (xuất khẩu hàng đổi hàng)
Là phương thức giao dịch trong đó xuất khẩu kết hợp chặt chẽ với nhập khẩu, bên bán
hàng đồng thời là bên mua hàng và lượng hàng hóa mang trao đổi thường có giá trị
tương đương. Mục đích ở đây không nhằm thu về một khoản ngoại tệ mà là nhằm mục
đích có được một lô hàng có giá trị tương đương với lô hàng xuất khẩu. Hình thức xuất
khẩu này giúp doanh nghiệp tránh được sự biến động của tỉ giá hối đoái trên thị trường
ngoại hối đồng thời có lợi khi các bên không có đủ ngoại tệ để thanh toán cho lô hàng
nhập khẩu của mình.
1.1.2.5.Xuất khẩu theo nghị định thư
Đây là hình thức mà doanh nghiệp xuất khẩu theo chỉ tiêu của nhà nước giao cho để
tiến hành xuất một hoặc một số mặt hàng nhất định cho chính phủ nước ngoài trên cơ sở
nghị định thư đã ký giữa hai Chính phủ. Hình thức này cho phép doanh nghiệp tiết kiệm
được các khoản chi phi trong việc nghiên cứu thị trường, tìm kiếm bạn hàng. Mặt khác,
thực hiện hình thức này thường không có rủi ro trong thanh toán.
1.1.2.6.Xuất khẩu tại chỗ
Đây là hình thức kinh doanh xuất khẩu mới đang có xu hướng phát triển và phổ biến
rộng rãi do ưu điểm của nó đem lại. Đặc điểm của loại hàng xuất khẩu này là hàng hoá
không cần phải vượt qua biên giới quốc gia mà khách hàng vẫn có thể đàm phán trực
tiếp với người mua mà chính người mua lại đến với nhà xuất khẩu. Mặt khác, doanh
nghiệp tránh được một số thủ tục rắc rối của hải quan, không phải thuê phương tiện vận
chuyển, mua bảo hiểm hàng hoá. Do đó, giảm được một lượng chi phí khá lớn.
Hình thức xuất khẩu tại chỗ đang được các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia có thế
mạnh về du lịch và có nhiều đơn vị kinh doanh, các tổ chức nước ngoài đóng tại quốc
gia đó khai thác tối đa và đã thu được những kết quả to lớn, không thua kém so với xuất

khẩu trực tiếp qua biên giới quốc gia, đồng thời có cơ hội thu hồi vốn nhanh và lợi
nhuận cao.
1.1.2.7.Gia công quốc tế
Gia công quốc tế là một hình thức kinh doanh, trong đó một bên nhập nguồn nguyên
liệu, bán thành phẩm (bên nhập gia công) của bên khác (bên đặt gia công) để chế biến
thành phẩm giao lại cho bên đặt gia công và qua đó thu được phí gia công.
Đây cũng là một hình thức xuất khẩu đang được phát triển mạnh mẽ và được nhiều
quốc gia trong đó đặc biệt là quốc gia có nguồn lao động dồi dào, tài nguyên phong phú
áp dụng rộng rãi vì thông qua hình thức gia công, ngoài việc tạo việc làm và thu nhập
Trang 8
cho người lao động, họ còn có điều kiện đổi mới và cải tiến máy móc kỹ thuật công nghệ
mới nhằm nâng cao năng lực sản xuất. Đối với bên đặt gia công, họ được lợi nhuận từ
chỗ tận dụng được giá nhân công và nguyên phụ liệu tương đối rẻ của nước nhận gia
công.
Hình thức xuất khẩu này chủ yếu được áp dụng trong các ngành sản xuất sử dụng
nhiều lao động và nguyên vật liệu như dệt may, giày dép,…
1.1.2.8.Giao dịch tại sở giao dịch hàng hoá
Sở giao dịch hàng hoá là một thị trường đặc biệt, tại đó thông qua những người môi
giới do sở giao dịch chỉ định, người ta mua bán hàng hoá với khối lượng lớn, có tính
chất đồng loại và có phẩm chất có thể thay đổi được với nhau.
Sở giao dịch hàng hoá thể hiện tập trung của quan hệ cung cầu về một mặt hàng giao
dịch trong một khu vực ở một thời điểm nhất định. Do đó giá cả công bố tại sở giao dịch
có thể xem như một tài liệu tham khảo trong việc xác định giá quốc tế.
1.1.2.9.Tái xuất khẩu
Tái xuất là sự tiếp tục xuất khẩu ra nước ngoài những mặt hàng trước đây đã nhập
khẩu với điều kiện hàng hoá phải nguyên dạng như lúc đầu nhập khẩu.
Hình thức này được áp dụng khi một doanh nghiệp không sản xuất được hay sản xuất
được nhưng với khối lượng ít, không đủ để xuất khẩu nên phải nhập vào để sau đó tái
xuất.
Hoạt động giao dịch tái xuất bao gồm hai hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu với mục

đích thu về một khoản ngoại tệ lớn hơn lúc ban đầu bỏ ra. Các bên tham gia gồm có:
nước xuất khẩu, nước tái xuất khẩu và nước nhập khẩu.
1.2.Nội dung của hoạt động xuất khẩu
1.2.1.Nghiên cứu thị trường, xác định mặt hàng xuất khẩu
1.2.1.1.Nghiên cứu thị trường hàng hoá thế giới
Để nắm rõ các yếu tố của thị trường, hiểu biết các quy luật vận động của thị trường
nhằm mục đích thích ứng kịp thời và làm chủ nó thì phải nghiên cứu thị trường. Nghiên
cứu thị trường hàng hoá thế giới có ý nghĩa quan trọng sống còn trong việc phát triển và
nâng cao hiệu quả kinh tế, đặc biệt là công tác xuất, nhập khẩu của mỗi quốc gia nói
chung và doanh nghiệp nói riêng. Nghiên cứu và nắm vững đặc điểm biến động của thị
trường và giá cả hàng hoá thế giới là nền móng vững chắc đảm bảo cho các tổ chức kinh
doanh xuất khẩu hoạt động trên thị trường thế giơí có hiệu qủa nhất.
Trang 9
Để công tác nghiên cứu thị trường có hiệu quả chúng ta cầm phải xem xét toàn bộ quá
trình tái sản xuất của một ngành sản xuất hàng hoá, tức là việc nghiên cứu không chỉ
trong lĩnh vực lưu thông mà còn ở lĩnh vực phân phối, tiêu dùng.
Các doanh nghiệp khi nghiên cứu thị trường cần phải nắm vững được thị trường và
khách hàng để trả lời tốt các câu hỏi của hai vấn đề là thị trường và khách hàng, doanh
nghiệp cần phải nắm bắt được các vấn đề sau: thị trường đang cần mặt hàng gì, nghiên
cứu dung lượng thị trường và các nhân tố ảnh hưởng, Nghiên cứu giá cả các loại hàng
hoá và các nhân tố ảnh hưởng, Lựa chọn đối tượng giao dịch.
1.2.1.2.Nghiên cứu thị trường cung cấp hàng hoá xuất nhập khẩu
Hợp đồng kinh doanh thương mại nói chung và kinh doanh xuất nhập khẩu nói riêng
thực tế là hành vi mua và bán. Bán là quan trọng và khi bán được tức là kiếm được tiền
song trên thực tế mua lại là tiền đề ra và cơ sở cho hành vi kiếm tiền. Do vậy, nghiên
cứu về thị trường cung cấp hàng cho công ty để công ty lựa chọn được nguồn hàng phù
hợp có ý nghĩa rất lớn.
Viện nghiên cứu về nguồn hàng không chỉ bó hẹp trong phạm vi về nguồn cung cấp
mà đòi hỏi phải xác định rõ về khả năng cung ứng của từng nguồn cụ thể như:
+ Khối lượng hàng hoá mà mỗi nguồn có thể cung cấp.

+ Quy cách, chủng loại hay chất lượng của hàng hoá.
+ Thời điểm hàng hoá có thể thu mua.
+ Đơn giá ứng với từng loại hàng hoá và phương thức mua.
+ Đặc điểm kinh doanh của từng chân hàng.
Việc nghiên cứu nguồn hàng xuất khẩu còn có mục đích xác định mặt hàng dự định
kinh doanh xuất khẩu có phù hợp và đáp ứng những nhu cầu của thị trường nước ngoài
về những chỉ tiêu như vệ sinh thực phẩm hay không dựa trên cơ sở đó người XNK có
những hướng dẫn cho người cung cấp điều chỉnh phù hợp với yêu cầu của thị trường
nước ngoài.
Mặt khác nghiên cứu nguồn hàng xuất khẩu phải xác định được giá cả của hàng hoá
trong nước so với giá cả quốc tế như thế nào? Để từ đây có thể tính được doanh nghiệp
sẽ thu được lợi nhuận là bao nhiêu từ đó đưa quyết định chiến lược kinh doanh của từng
công ty.
Ngoài ra, qua nghiên cứu nguồn hàng xuất khẩu biết được chính sách quản lý của nhà
nước về mặt hàng đó như thế nào? Mặt hàng đó có được phép xuất khẩu không? Có
thuộc hạn ngạch xuất khẩu không? Có được nhà nước khuyến khích không?
Trang 10
Sau khi đã tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng thị trường hàng hoá thế giới (thị trường
xuất khẩu và thị trường trong nước (thị trường nguồn hàng xuất khẩu)) công ty tiến hành
đánh giá, xác định và lựa chọn mặt hàng kinh doanh xuất khẩu phù hợp với nguồn lực và
các điều kiện hiện có của công ty để tiến hành kinh doanh xuất nhập khẩu một cách có
hiệu quả nhất.
1.2.2.Lập phương án kinh doanh
Trên cơ sở những kết quả thu lượm trong quá trình nghiên cứu tiếp cận thị trường,
đơn vị kinh doanh lập phương án kinh doanh. Phương án này là kế hoạch hoạt động của
đơn vị nhằm đạt đến những mục tiêu xác định trong kinh doanh.
Việc xây dựng phương án kinh doanh bao gồm các bước sau:
a. Đánh giá tình hình thị trường và thương nhân
b. Lựa chọn mặt hàng, thời cơ, điều kiện và phương thức kinh doanh
c. Đề ra mục tiêu

d. Đề ra biện pháp thực hiện
e. Sơ bộ đánh giá hiệu quả kinh tế của việc kinh doanh
1.2.3.Giao dịch, đàm phán ký kết hợp đồng.
1.2.3.1.Giao dịch đàm phán
a. Các bước đàm phán.
Hỏi giá (Inquiry):
Đây là việc người mua đề nghị người bán cho mình biết giá cả và các điều kiện
để mua hàng.
Nội dung của một hỏi giá có thể gồm: tên hàng, quy cách, phẩm chất, số lượng,
thời gian giao hàng mong muốn..
Chào hàng (Offer)
Đây là lời đề nghị ký kết hợp đồng như vậy phát giá có thể do người bán hoặc
người mua đưa ra. Nhưng trong buôn bán khi phát giá chào hàng, là việc người
xuất khẩu thể hiện rõ ý định bán hàng của mình.
Trong chào hàng ta nêu rõ: tên hàng, quy cách, phẩm chất, giá cả số lượng,
điều kiện cơ sở giao hàng, thời hạn mua hàng, điều kiện thanh toán bao bì ký mã
hiệu, thể thức giao nhận
Đặt hàng (Oder)
Trang 11
Đây là lời đề nghị ký kết hợp đồng xuất phát từ phía người mua được đưa ra
dưới hình thức đặt hàng. Trong đặt hàng người mua nêu cụ thể về hàng hoá định
mua và tất cả những nội dung cần thiết cho việc ký kết hợp đồng.
Ta thường gặp những đặt hàng chỉ nêu: tên hàng, quy cách, phẩm chất, số
lượng, thời hạn giao hàng và một vài điều kiện riêng biệt đối với lần đặt hàng đó.
Hoàn giá (Counter-offer)
Khi nhân được chào hàng (hoặc đặt hàng) không chấp nhận hoàn toàn chào
hàng (đặt hàng) đó mà đưa ra một đề nghị mới thì đề nghị mới này là hoàn giá,
chào hàng trước coi như huỷ bỏ trong thực tế, một lần giao dịch thường trải qua
nhiều lần hoàn giá mới đi đến kết thúc.
Chấp nhận giá (Acceptance)

Chấp nhận là sự đồng ý hoàn toàn tất cả mọi điều kiện của chào hàng (hoặc đặt
hàng) mà phía bên kia đưa ra khi đó hợp đồng được thành lập. Một chấp thuận có
hiệu lực về mặt pháp luật, cần phải đảm bảo những điều kiện dưới đây:
- Phải được chính người nhận giá chấp nhận
- Phải đồng ý hoàn toàn về điều kiện với mọi nội dung của chào hàng.
- Chấp nhận phải được truyền đạt đến người phát ea đề nghị.
Xác nhận (Confirmation)
Hai bên mua bán sau khi đã thống nhất thoả thuận với nhau về các điều kiện
giao dịch, có khi cẩn thận ghi lại mọi điều đã thoả thuận gửi cho bên kia. Đó là
văn kiện xác nhận. Văn kiện do bên bán gửi thường gọi là nhận bán hàng do bên
mua gửi và giấy xác nhận mua hàng. Xác nhận thường được lập thành 2 bản, bên
xác nhận ký trước rồi gửi cho bên kia. Bên kia ký xong giữ lại một bản rồi gửi trả
lại một bản.
Các bước giao dịch của hoạt động thương mại quốc tế:
b. Các hình thức đàm phán
Đàm phán giao dịch qua thư tín.
Trang 12
Hỏi giá Chào hàng Đặt hàng Hoàn giá Chấp nhận
Xác nhận
Ngày nay đàm phán thông qua thư tín và điện tín vẫn còn là một hình thức chủ
yếu để giao dịch giữa các nhà kinh doanh xuất nhập khẩu. Những cuộc tiếp xúc
ban đầu thường qua thư từ. Ngay cả sau này khi hai bên đã có điều kiện gặp gỡ
trực tiếp thì việc duy trì quan hệ cũng phải qua thư từ thương mại.
Ưu điểm: tiết kiệm được nhiều chi phí, trong cùng một lúc có thể giao dịch với
nhiều khách hàng ở nhiều nước khác nhau, người viết thư có điều kiện để cân
nhắc suy nghĩ tranh thủ ý kiến nhiều người và có thể khéo léo dấu kín ý định thực
sự của mình.
Nhược điểm: đòi hỏi nhiều thời gian chờ đợi, có thể cơ hội mua bán sẽ trôi
qua. Tuy nhiên với sự phát triển của mạng Internet như hiện nay thì nhược điểm
này đã được khắc phục phần nào. Với đối phương khéo léo già dặn thì việc phán

đoán ý đồ của họ qua lời lẽ trong thư là một việc rất khó khăn.
Giao dịch đàm phán qua điện thoại
Việc đàm phán qua điện thoại nhanh chóng, giúp các nhà kinh doanh tiến hành
đàm phán một cách khẩn trương đúng vào thời điểm cần thiết. Nhưng phí tổn
điện thoại giữa các nước rất cao, do vậy các cuộc đàm phán bằng điện thoại
thường bị hạn chế về mặt thời gian, các bên không thể trình bày chi tiết, mặt khác
trao đổi qua điện thoại là trao đổi bằng miệng không có gì làm bằng chứng những
thoả thuận, quyết định trao đổi. Khi phải sử dụng điện thoại, cần chuẩn bị thật
chu đáo để có thể trả lời ngay mọi vấn đề được nêu lên một cách chính xác. Sau
khi trao đổi bằng điện thoại cần có thư xác định nội dung đã đàm phán, thoả
thuận.
Giao dịch đàm phán bằng cách gặp trực tiếp
Việc gặp gỡ trực tiếp giữa hai bên để trao đổi về mọi điều kiện giao dịch, về
mọi vấn đề liên quan đến việc ký kết và thực hiện hợp đồng mua bán là hình thức
đàm phán đặt biệt quan trọng. Hình thức này đẩy nhanh tốc độ giải quyết mọi vấn
đề giữa hai bên và nhiều khi là lối thoát cho những đàm phán bằng thư tin hoặc
điện thoại đã kéo dài quá lâu mà không có kết quả.
Hình thức này thường được sử dụng khi có nhiều điều kiện phải giải thích cặn
kẽ để thuyết phục nhau hoặc về những hợp đồng lớn, phức tạp.
1.2.3.2. Ký kết hợp đồng xuất khẩu
Việc giao dịch đàm phán nếu có kết quả sẽ dẫn tới việc ký kết hợp đồng xuất khẩu.
Hợp đồng xuất khẩu thường được thành lập dưới hình thức văn bản. ở nước ta, hình thức
Trang 13
văn bản của hợp đồng là bắt buộc đối với các đơn vị xuất khẩu. Đây là hình thức tốt nhất
để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên. Ngoài ra nó còn tạo thuận lợi cho thống kê, theo dõi,
kiểm tra việc ký kết và thực hiện hợp đồng.
Khi ký kết hợp đồng, các bên cần chú ý một số quan điểm sau:
- Cần có sự thoả thuận thống nhất với nhau tất ả mọi điều khoản cần thiết trước khi ký
kết.
- Mọi điều kiện cần rõ ràng tránh tình trạng mập mờ, có thể suy luận ra nhiều cách.

- Mọi điều khoản của hợp đồng phải đúng với luật lệ của hai quốc gia và thông lệ
quốc tế.
- Ngôn ngữ của hợp đồng là ngôn ngữ hai bên cùng chọn và thông
1.2.4.Tổ chức thực hiện hợp đồng xuất khẩu
Đây là một là một công việc tương đối phức tạp nó đòi hỏi phải tuân thủ luật quốc gia
và luật quốc tế, đồng thời bảo đảm quyền lợi quốc gia và uy tín của doanh nghiệp.
Để bảo đảm yêu cầu trên doanh nghiệp thường phải tiến hành các bước chủ yếu sau:
Sơ đồ xuất khẩu hàng hoá
Tuỳ thuộc vào từng hoạt đồng xuất khẩu mà cán bộ xuất khẩu phải thực hiện các
nghiệp vụ khác nhau. Trình tự các nghiệp vụ cũng không cố định.
1.2.5.Phân tích đánh giá kết quả, hiệu quả kinh doanh
Đây là một trong những nội dung quan trọng trong hoạt động kinh doanh xuất khẩu,
là căn cứ để điều chỉnh và tiếp tục hoạt động kinh doanh xuất khẩu một cách có hiệu
quả.
Kết quả hoạt động kinh doanh xuất khẩu được thể hiện bằng những chỉ tiêu như
doanh thu xuất khẩu, lợi nhuận xuất khẩu.
Trang 14
Xin giấy phép
Kiểm tra chất
lượng
Thuê tàu
Chuẩn bị hàng
Thủ tục thanh
toán
Kiểm tra hàng
hoá
Giải quyết tranh
chấp
Mua bảo hiểm
Làm thủ tục hải

quan
Giao hàng
Hiệu quả là một chỉ tiêu tương đối nhằm so sánh kết qủa kinh doanh với các khoán
chi phí bỏ ra.
Tóm lại nội dung của hoạt động xuất khẩu được biểu diễn qua sơ đồ sau:
Trong đó, lập phương án kinh doanh là bước quan trọng nhất. Vì phải có phương án
kinh doanh khả thi thì mới dễ dàng đàm phán, đưa ra được những ý tưởng hay thuyết
phục đối tác hợp tác làm ăn, kí kết hợp đồng.
1.3.Vai trò của xuất khẩu và xuất khẩu cà phê đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
1.3.1.Vai trò của hoạt động xuất khẩu
1.3.1.1.Đối với nền kinh tế thế giới
Xuất khẩu là một nội dung chính của hoại động ngoại thương và là hoạt động đầu tiên
trong hoạt động thương mại quốc tế, xuất khẩu có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá
trình phát triển kinh tế của một quốc gia cũng như toàn cầu.
Do những lí do khác nhau nên mỗi quốc gia đều có thế mạnh về lĩnh vực này nhưng
lại yếu ở lĩnh vực khác. Để có thể khai thác được lợi thế, giảm bất lợi, tạo ra sự cân bằng
trong quá trình sản xuất và tiêu dùng, các quốc gia phát triển phải tiến hành trao đổi với
nhau, mua những sản phẩm mà mình sản xuất khó khăn, bán những sản phẩm mà việc
sản xuất nó là có lợi thế. Tuy nhiên hoạt động xuất khẩu nhất thiết phải được diễn ra
giữa những nước có lợi thế về lĩnh vực này hay lĩnh vực khác, một quốc gia thua thiệt về
tất cả các lĩnh vực tài nguyên thiên nhiên, nhân công, tiềm năng kinh tế… thông qua hoạt
động xuất khẩu cũng có điều kiện phát triển kinh tế nội địa.
1.3.1.2.Đối với nền kinh tế mỗi quốc gia
Xuất khẩu có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia
cũng như toàn thế giới. Xuất khẩu là một trong những nhân tố cơ bản để thúc đẩy tăng
trưởng và phát triển kinh tế quốc gia:
Xuất khẩu tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu, phục vụ công nghiệp hóa hiện
đại hóa đất nước
Trang 15
Lập

phương
án kinh
doanh
Nghiên
cứu thị
trường,
xác định
hàng hóa
xuất
khẩu
Tổ chức
thực
hiện hợp
đồng
xuất
khẩu
Giao dịch
đàm phán
kí kết hợp
đồng
.

P
h
â
n

Trong thương mại quốc tế xuất khẩu không chỉ để thu ngoại tệ về mà còn là với mục
đích bảo đảm cho nhu cầu nhập khẩu hàng hóa dịch vụ khác nhằm thỏa mãn nhu cầu tiêu
dùng, tăng trưởng nền kinh tế và tiến tới xuất siêu, tích lũy ngoại tệ.

Xuất khẩu với nhập khẩu trong thương mại quốc tế vừa là tiền đề của nhau, xuất khẩu
để nhập khẩu và nhập khẩu để xuất khẩu. Đặc biệt ở các nước kém phát triển, một trong
những vật cản chính đối với sự phát triển kinh tế là thiếu tiềm lực về vốn. Vì vậy nguồn
huy động cho nước ngoài được coi là nguồn chủ yếu cho quá trình phát triển. Nhưng mọi
cơ hội đầu tư hoặc vay nợ nước ngoài chỉ tăng lên khi các chủ đầu tư hoặc người cho
vay thấy được khả năng xuất khẩu của quốc gia đó. Vì đây là nguồn bảo đảm chính cho
nước đó có thể trả nợ được.
Thực tiễn cho thấy, mỗi một nước đặc biệt là các quốc gia đang phát triển có thể sử
dụng các nguồn huy động chính như:
- Đầu tư nước ngoài
- Vay nợ viện trợ
- Thu từ nguồn xuất khẩu
Tầm quan trọng của nguồn đầu tư nước ngoài thì không ai có thể phủ nhận được,
song việc huy động nguồn vốn này không phải là một điều dễ dàng. Sử dụng nguồn vốn
này thì các nước đi vay phải chịu mất một số thiệt thòi nhất định và dù bằng cách này
hay cách khác thì cũng phải hoàn lại vốn cho nước ngoài. Điều này vô cùng khó khăn
bởi đang thiếu vốn lại càng thiếu vốn hơn.
Hoạt động xuất khẩu phát huy được các lợi thế của đất nước
Để xuất khẩu được các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu phải lựa chọn các mặt
hàng có tổng chi phí nhỏ hơn giá trị trung bình trên thị trường thế giới. Họ sẽ phải dựa
vào những ngành hàng, mặt hàng có lợi thế của đất nước cả về tương đối và tuyệt đối.
Hoạt động xuất khẩu thúc đẩy khai thác có hiệu quả hơn vì khi xuất khẩu các doanh
nghiệp xuất khẩu sẽ có ngoại tệ để nhập máy móc, thiết bị tiên tiến đưa năng suất lao
động lên cao.
Hoạt động xuất khẩu góp phần làm chuyển dịch cơ cấu sản xuất định hướng sản
xuất, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Dưới tác động của xuất khẩu, cơ cấu sản xuất và tiêu dùng của thế giới đã đang và sẽ
thay đổi mạnh mẽ. Coi thị trường là mục tiêu để tổ chức và xuất khẩu, quan điểm này tác
động tích cực đến chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy sản xuất phát triển.
Cụ thể là:

Trang 16
- Xuất khẩu tạo điều kiện cho các ngành cùng có cơ hội phát triển
- Xuất khẩu tạo điều kiện mở rộng thị trường sản phẩm, góp phần ổn định sản xuất,
tạo ra lợi thế nhờ quy mô.
- Xuất khẩu tạo điều kiện mở rộng khả năng cung cấp các yếu tố đầu vào cho sản xuất
mở rộng khả năng tiêu dùng của một quốc gia.
- Xuất khẩu là một phương tiện quan trọng để cải tạo vốn và thu hút công nghệ từ các
nước phát triển nhằm hiện đại hóa nền kinh tế nội địa, tạo năng lực cho sản xuất mới.
- Xuất khẩu còn có vai trò thúc đẩy chuyên môn hóa, tăng cường hiệu quả sản xuất
của từng quốc gia.
Khoa học công nghệ ngày càng phát triển thì phân công lao động ngày càng sâu sắc.
Ngày nay, nhiều sản phẩm mà việc chế tạo từng bộ phận được thực hiện ở các quốc gia
khác nhau. Để hoàn thiện được những sản phẩm này, người ta phải tiến hành xuất khẩu
linh kiện từ nước này sang nước khác để lắp ráp sản phẩm hoàn chỉnh. Như vậy, mỗi
nước họ có thể tập trung vào sản xuất một vài sản phẩm mà họ có lợi thế, sau đó tiến
hành trao đổi lấy hàng hóa mà mình cần.
Xuất khẩu có tác động tích cực đối với việc giải quyết công ăn việc làm, cải thiện
đời sống nhân dân
Về ngắn hạn, để tập trung phát triển các ngành hàng xuất khẩu thì cân phải thêm lao
động, cần để xuất khẩu có hiệu quả thì cần tận dụng lợi thế lao động nhiều, giá rẻ ở nước
ta. Xuất khẩu tạo ra nguồn ngoại tệ để nhập khẩu hàng hóa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng
của nhân dân. Tác động củ xuất khẩu ảnh hưởng rất nhiều đến các lĩnh vực của cuộc
sống như tao ra công việc ổn định, tăng thu nhập….
Như vậy có thể nói xuất khẩu tạo ra động lực cần thiết cho việc giải quyết những vấn
đề thiết yếu của nền kinh tế. Điều này nói lên tính khách quan của tăng cường xuất khẩu
trong quá trình phát triển kinh tế.
1.3.1.3.Đối với doanh nghiệp
Thông qua xuất khẩu các doanh nghiệp trong nước có cơ hội tham gia vào cuộc cạnh
tranh trên thị trường thế giới về giá cả và chất lượng. Những yếu tố đó đòi hỏi doanh
nghiệp phải hình thành một cơ cấu phù hợp với thị trường.

Sản xuất hàng hóa đòi hỏi doanh phải luôn luôn đổi mới và hoàn thiện công tác quản
lí kinh doanh. Đồng thời có ngoại tệ để đầu tư lại quá trình sản xuất không những cả về
chiều rộng mà cả về chiều sâu.
Trang 17
Sản xuất hàng xuất khẩu giúp doanh nghiệp thu hút được nhiều việc làm, tạo thu nhập
ổn định, tạo ra nhiều ngoại tệ để nhập khẩu vật tư, tiêu dùng, vừa đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao của nhân dân, vừa thu hút được lợi nhuận.
Doanh nghiệp tiến hành hoạt động xuất khẩu có cơ hội mở rộng quan hệ buôn bán
kinh doanh với nhiều đối tác nước ngoài trên cơ sở lợi ích của hai bên.
Như vậy đứng trên bất kì góc độ nào ta cũng thấy sự thúc đẩy xuất khẩu là rất quan
trọng. Vì vậy thúc đẩy xuất khẩu là cần thiết và mang tính thực tiễn cao.
1.3.2.Vai trò của xuất khẩu cà phê đối với nền kinh tế Việt Nam
Hoạt động xuất khẩu cà phê có những vai trò nhất định trong công cuộc phát triển nền
kinh tế nước ta trong giai đoạn đẩy nhanh các hoạt động kinh tế đối ngoại cũng như nâng
cao đời sống cho người dân.
1.3.2.1.Đối với nền kinh tế, xã hội và môi trường
Xuất khẩu cà phê mỗi năm đem về cho nền kinh tế chúng ta một lượng ngoại tệ lớn,
khoảng 1 tỷ USD. Xuất khẩu cà phê góp phần không nhỏ vào việc thực hiện mục tiêu
của chiến lược xuất nhập khẩu nói riêng và mục tiêu phát triển chiến lược kinh tế xã hội
nói chung của đất nước. Mặt khác xuất khẩu cà phê còn góp phần giúp tạo vốn cho đầu
tư máy móc trang thiết bị cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế.
Là một ngành sử dụng nhiều lao động, xuất khẩu cà phê góp phần tạo ra nhiều công
ăn việc làm, giúp giải quyết vấn đề thất nghiệp cho nền kinh tế. Theo Hiệp hội cà phê ca
cao Việt Nam (Vicofa) thì mỗi năm ngành cà phê thu hút khoảng 600.000 – 700.000 lao
động, thậm chí trong ba tháng thu hoạch số lao động có thể lên tới 800.000 lao động.
Lao động làm việc trong ngành cà phê chiếm khoảng 2,93% tổng số lao động trong
ngành nông nghiệp và chiếm 1,83% tổng số lao động trên toàn nền kinh tế quốc dân.
Mặt khác nhiều năm gần đây khi xác định cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực thì sẽ
giúp Nhà nước hoạch định các chính sách như đầu tư, quy hoạch vùng một cách có trọng
điểm, hợp lý, tiết kiệm và có hiệu quả cao trong phát triển kinh tế. Cà phê không chỉ là

cây có giá trị kinh tế cao, mà trồng cà phê còn giúp thực hiện phủ xanh đất trống đồi núi
trọc, bảo vệ môi trường sinh thái giúp cho nông dân có thể làm giàu trên chính vùng đất
của mình. Vì cây cà phê thích hợp với những vùng đất đồi, đặc biệt là cây cà phê
Robusta.
1.3.2.2.Đối với các doanh nghiệp sản xuất, chế biếnXuất khẩu cà phê
Xuất khẩu cà phê giúp các doanh nghiệp có thêm lợi nhuận, thu được ngoại tệ để đầu
tư mua máy móc thiết bị mở rộng và nâng cao sản xuất từ đó tăng lợi nhuận và hiệu quả
Trang 18
trong hoạt động của mình. Tham gia kinh doanh xuất khẩu cà phê giúp các doanh
nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp chuyên doanh về cà phê nâng cao được uy tín hình
ảnh của đơn vị trong con mắt các bạn hàng và trên thị trường thế giới từ đó tạo ra cho
doanh nghiệp lợi thế cạnh tranh để nâng cao hiệu quả hoạt động mở rộng thị trường tăng
thị phần và lợi nhuận. Với những doanh nghiệp kinh doanh tổng hợp, việc kinh doanh
xuất khẩu cà phê giúp doanh nghiệp có thêm mặt hàng để lựa chọn trong kinh doanh, từ
đó lựa chọn được mặt hàng kinh doanh có hiệu quả tăng lợi nhuận uy tín.
1.3.2.3.Với người sản xuất cà phê
Cà phê là sản phẩm trong nước có nhu cầu không cao do thói quen tiêu dùng của
người Châu Á nói chung và người Việt Nam nói riêng thích uống trà hơn cà phê. Vì vậy
xuất khẩu cà phê sẽ tìm được đầu ra cho sản phẩm của người nông dân trồng cà phê,
giúp họ tiêu thụ được sản phẩm của mình và có thu nhập. Cà phê là một cây trồng rất
thích hợp với điều kiện thời tiết và thổ nhưỡng của Việt Nam, đặc biệt là vùng Tây
Nguyên và vùng Đông Nam Bộ. Cà phê là một loại cây có giá trị kinh tế cao nên việc
xuất khẩu cà phê sẽ giúp người nông dân trồng cà phê làm giàu trên chính mảnh đất của
mình.
Ngoài ra việc trồng cà phê xuất khẩu giúp họ giải tạo ra việc làm cho người nhà trong
thời buổi nông nhàn. Bên cạnh đó việc xuất khẩu cà phê còn giúp cho người nông dân
trồng cà phê được Nhà nước cũng như doanh nghiệp đầu tư vật tư, giống và kỹ thuật
chăm sóc sẽ làm cho họ nâng cao năng xuất lao động, cây trồng và chất lượng sản phẩm
qua đó tăng thu nhập cho chính họ.
1.4.Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu

1.4.1.Các nhân tố quốc tế
Đây là các nhân tố nằm ngoài phạm vi điều khiển của quốc gia. Có ảnh hưởng trực
tiếp hoặc gián tiếp tới hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Có thể kể đến các nhân tố:
1.4.1.1.Môi trường kinh tế
Tình hình phát triển kinh tế của thị trường xuất khẩu có ảnh hưởng tới nhu cầu và khả
năng thanh toán của khách hàng, do đó có ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của
doanh nghiệp. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế của thị trường xuất khẩu
là tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thu nhập của dân cư, tình hình lạm phát, tình hình lãi
xuất.
Trang 19
1.4.1.2.Môi trường luật pháp
Tình hình chính trị hợp tác quốc tế được biểu hiện ở xu thế hợp tác giữa các quốc gia
Điều này sẽ dẫn đến sự hình thành các khối kinh tế, chính trị của một nhóm các quốc gia
do đó sẽ ảnh hưởng đến tình hình thị trường xuất khẩu của doanh nghiệp.
1.4.1.3.Môi trường văn hóa xã hội
Đặc điểm và sự thay đổi của văn hóa – xã hội của thị trường xuất khẩu có ảnh hưởng
lớn đến nhu cầu của khách hàng, do đó ảnh hưởng đến các quyết định mua hàng của
khách hàng và ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp.
1.4.1.4.Môi trường cạnh tranh
Mức độ cạnh tranh quốc tế biểu hiện ở sức ép từ phía các doanh nghiệp, các công ty
quốc tế đối với doanh nghiệp, khi cùng tham gia vào một thị trường xuất khẩu nhất định.
Sức ép ngày càng lớn thì ngày càng khó khăn cho doanh nghiệp muốn thâm nhập, duy
trì, mở rộng thị trường xuất khẩu cho mình.
1.4.2.Các nhân tố quốc gia
Đây là các nhân tố ảnh hưởng bên trong đất nước nhung ngoài sự kiểm soát của
doanh nghiệp. Các nhân tố đó bao gồm:
1.4.2.1.Nguồn lực trong nước
Một nước có nguồn lực dồi dào là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp trong nước có
điều kiện phát triển xúc tiến các mặt hàng có sử dụng sức lao động. Về mặt ngắn hạn,
nguồn lực được xem là không biến đổi vì vậy chúng ít tác động đến sự biến động của

xuất khẩu. Nước ta nguồn nhân lực dồi dào, giá nhân công rẻ là điều kiện thuận lợi để
xuất khẩu các sản phẩm sử dụng nhiều lao động như hàng thủ công mỹ nghê, may mặc
giầy dép…
1.4.2.2.Nhân tố công nghệ
Ngày nay khoa học công nghệ tác động đến tất cả các lĩnh vực kinh tế xã hội, và
mang lại nhiều lợi ích, trong xuất khẩu cũng mang lại nhiều kết quả cao. Nhờ sự phát
triển của bưu chính viễn thông, các doanh nghiệp ngoại thương có thể đàm phán với các
bạn hàng qua điện thoại, fax…giảm bớt chi phí, rút ngắn thời gian. Giúp các nhà kinh
doanh nắm bắt các thông tin chính xác, kịp thời. Yếu tố công nghệ cũng tác động đến
quá trình sản xuất, gia công chế biến hàng hóa xuất khẩu. Khoa học công nghệ còn tác
động tới lĩnh vực vận tải hành hóa xuất khẩu, kỹ thuật nghiệp vụ trong ngân hàng…
Trang 20
1.4.2.3.Cơ sở hạ tầng
Đây là yếu tố không thể thiếu nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu. Cơ sở hạ tầng
gồm: đường xá, bến bãi hệ thống vận tải, hệ thống thông tin, hệ thống ngân hàng… có
ảnh hưởng lớn tới hoạt động xuất khẩu nó thúc đẩy, hoặc kìm hãm hoạt động xuất khẩu.
1.4.2.4.Hệ thống chính trị pháp luật của nhà nước
Nhân tố này không chỉ tác động đến hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp ở hiện tại
mà còn ảnh hưởng trong tương lai. Vì vậy doanh nghiệp phải tuân theo và hưởng ứng nó
ở hiện tại, mặt khác doanh nghiệp phải có kế hoạch trong tương lai cho phù hợp.
Các doanh nghiệp ngoại thương khi tham gia hoạt động xuất khẩu cần nhận biết và
tuân theo các quy định của pháp luật về hoạt động xuất khẩu nói riêng và hoạt động kinh
doanh nói chung. Do vậy doanh nghiệp cần lợi dụng các chính sách của nhà nước về
hoạt động xuất khẩu cũng như không tham gia vào các hoạt động xuất khẩu mà nhà nước
không cho phép.
1.4.2.5.Tỷ giá hối đoái
Tỷ giá hối đoái và chính sách tỷ giá hối đoái là nhân tố quan trọng thực hiện chiến
lược hướng ngoại, đẩy mạnh xuất khẩu trong hoạt động xuất khẩu. Do vậy doanh nghiệp
cần quan tâm đến yếu tố tỷ giá vì nó liên quan đến việc thu đổi ngoại tệ sang nội tệ, từ
đó ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất của doanh nghiệp. Để biết được tỷ giá hối đoái,

doanh nghiệp phải hiểu được cơ chế điều hành tỷ giá hiện hành của nhà nước, theo dõi
biến động của nó từng ngày.
1.4.2.6.Mức độ cạnh tranh của các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước
Cạnh tranh một mặt có tác động thúc đẩy sự vươn lên của các doanh nghiệp, mặt khác
nó cũng dìm chết các doanh nghiệp yếu kém. Mức độ cạnh tranh ở đây biểu hiện ở số
lượng các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu cùng ngành hoặc các mặt hàng khác có thể
thay thế được. Hiện nay, nhà nước Việt Nam có chủ trương khuyến khích mọi doanh
nghiệp mới tham gia xuất khẩu đã dẫn đến sự bùng nổ số lượng doanh nghiệp tham gia
xuất khẩu do đó khi có sự cạnh tranh không lành mạnh.
1.4.3.Các nhân tố bên trong doanh nghiệp
Là các nhân tố thuộc về bản thân doanh nghiệp mà doanh nghiệp có thể tác động
làm thay đổi nó để phục vụ cho hoạt động xuất khẩu của mình. Bao gồm các nhân tố
sau:
Trang 21
1.4.3.1.Bộ máy quản lý hay tổ chức hành chính của doanh nghiệp
Là sự tác động trực tiếp của các cấp lãnh đạo xuống các cán bộ, công nhân viên đến
hoạt động tổ chức sản xuất và xuất khẩu hàng hóa. Việc thiết lập cơ cấu tổ chức của bộ
máy điều hành cũng như cách thức điều hành của các cấp lãnh đạo là nhân tố quyết định
tính hiệu quả trong kinh doanh. Một doanh nghiệp có cơ cấu tổ chức hợp lí cách điều
hành hoạt động kinh doanh sẽ quyết định tới hiệu quả kinh doanh nói chung và hoạt
động xuất khẩu nói riêng.
1.4.3.2.Yếu tố lao động
Con người luôn được đặt ở vị trí trung tâm của mọi hoạt động. Hoạt động xuất khẩu
hàng hóa đặc biệt phải nhấn mạnh đến yếu tố con người bởi vì nó là chủ thể sáng tạo và
trực tiếp điều hành các hoạt động. Trình độ và năng lực trong hoạt động xuất khẩu của
các bên kinh doanh sẽ quyết định tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
1.4.3.3.Khả năng tài chính của doanh nghiệp
Một trong những yếu tố quan trọng tác động tới hoạt động của doanh nghiệp là vốn.
Bên cạnh yếu tố về con người, tổ chức quản lý thì doanh nghiệp phải có vốn để thực
hiện các mục tiêu về xuất khẩu mà doanh nghiệp đã đề ra. Năng lực tài chính có thể làm

hạn chế hoặc mở rộng các khả năng của doanh nghiệp vì vốn là tiền đề cho mọi hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp.
Như vậy, có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến xuất khẩu theo chiểu hướng khác nhau,
tốc độ và thời gian khác nhau…tạo nên một môi trường xuất khẩu phức tạp đối với
doanh nghiệp, các doanh nghiệp phải thường xuyên nắm bắt, những thay đổi này để có
những phản ứng kịp thời, tránh rủi ro đáng tiếc xảy ra khi tiến hành hoạt động xuất khẩu.
1.5.Tổng quan về thị trường Hoa Kỳ
Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ là một thị trường khổng lồ, dân số khoảng 310 triệu người,
GDP: 14,66 nghìn tỷ USD (2010), GDP đầu người/năm 47.200 USD (năm 2010).
Xuất khẩu. 1.270 tỷ USD (2010)
Mặt hàng xuất khẩu: sản phẩm nông nghiệp (đậu nành, hoa quả, ngô) 9,2%, nguyên
liệu công nghiệp 26,8%, tư bản phẩm (thiết bị bán dẫn, máy bay, linh kiện ô tô, máy vi
tính, thiết vị viễn thông) 49%, hàng tiêu dùng (ô tô, dược) 15%.
Các bạn hàng chính: Canada 19,37%, Mexico 12.21%, Trung quốc 6.58%, Nhật
4,84%, Đức 4.1%, UK 4.33%
Nhập khẩu: 1.903 tỷ USD (2010)
Trang 22
Mặt hàng nhập khẩu: sản phẩm nông nghiệp 4,9%, nguyên liệu công nghiệp 32,9%
(dầu thô 8,2%), tư bản phẩm 30,4% (máy vi tính, thiết bị viễn thông, linh kiện ô tô, máy
văn phòng), hàng tiêu dùng31,8%(ô tô, quần áo, dược, đồ nội thất, đồ chơi)
Các bạn hàng chính: Trung quốc 19.3%, Canada 14.24%, Mexico 11.12%, Nhật
6,14%, Đức 4,53%
Bảng 1.1. Kim ngạch XNK giữa Việt Nam và Hoa Kỳ những năm vừa qua
Đơn vị: tỷ USD
(Nguồn: Tổng Cục Thống Kê)
1.5.1.Vài nét về Hiệp định thương mại Việt Mỹ.
Hiệp định ký ngày 14-7-2000 bắt đầu có hiệu lực tháng 12-2001.
Nội dung Hiệp định gồm 4 vấn đề:
- Thương mại dịch vụ
- Thương mại hàng hoá

- Sở hữu trí tuệ
- Các quan hệ về đầu tư.
Thông qua Hiệp định này, hàng xuất khẩu Việt Nam vào thị trường này được hưởng
ưu đãi tối huệ quốc MFN (Most Favoured Nation Treatment) có đi có lại. Thuế đánh vào
hàng hoá Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ sẽ giảm từ 40% xuống còn 0-5% (không kể thuế
đánh vào các mặt hàng bị xử lý vì thua kiện bán phá giá). Nhờ Hiệp định này chúng ta
đang tăng nhanh hàng hoá vào Hoa Kỳ - Tiếp nhận nhiều công nghệ mới – Các doanh
nghiệp Mỹ và các Việt Kiều sẽ làm ăn thuận lợi đặc biệt sau WTO. (năm 2007 Hoa Kỳ
nhập siêu từ Việt Nam hơn 8 tỷ USD)
1.5.2.Các chính sách thương mại của Hoa Kỳ
- Giống như EU áp dụng hệ thống ưu đãi thuế quan phổ cập GSP ở một số nước đang
phát triển (Ưu đãi đối tác không cần có đi có lại).
- Ưu đãi tối huệ quốc MFN
- Chính sách thương mại nông lâm sản dựa trên đạo luật “Điều chỉnh Nông Nghiệp”
cho phép Mỹ áp dụng hạn ngạch nhập khẩu nông lâm sản nếu gây tổn hại tới chương
Năm 2007 2008 2009 2010
2011(6
tháng)
VN XK 10,089 11,868 11,355 14,238 7,796
VN NK 0,754 2,635 3,009 3,766 2,142
Tổng XNK 10,843 14,503 14,364 18,004 9,938
Trang 23
trình trong nước và dùng nó để khống chế 12 mặt hàng Nông sản chủ yếu nhập vào Hoa
Kỳ. Hoa Kỳ nhập từ Việt Nam các mặt hàng chủ lực: Hạt tiêu, Cá da trơn, Dưa chuột
hộp, Cao su thiên nhiên, Cà phê chưa rang, Hạt Điều (nguyên hạt).v.v…
1.5.3.Các kênh thị trường và đầu mối buôn bán
Các công ty của Hoa Kỳ sẽ nhập khẩu hàng nông lâm sản theo 3 dạng:
- Mua nguyên liệu thô (Cà phê, Chè, Hạt tiêu) về chế biến đóng gói tiêu thụ.
- Trung gian nhập khẩu thực phẩm đã chế biến thông qua tập đoàn phân phối lớn.
- Thành lập công ty con ở Việt Nam và nước khác, mua nguyên vật liệu - chế biến rồi

xuất khẩu về Mỹ.
1.5.4.Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp khi xuất khẩu vào Hoa Kỳ
1.5.4.1.Cơ hội
Hoa kỳ là thị trường khổng lồ, đa dạng và có nhu cầu lớn đối với nhiều loại hàng hóa
bởi đây là quốc gia đa chủng tộc, GDP trên đầu người cao, xếp thứ 10 trên thế giới (đạt
47.200 USD/người năm 2010) và đặc biệt người dân ở Hoa Kỳ có thói quen mua sắm,
dịch vụ tài chính phát triển. Năm 2010, tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ
của Hoa Kỳ đạt khoảng 2.329,6 tỷ USD, tăng 19,4% so với cùng kỳ năm 2009. Đây thực
sự là thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới.
Hàng hóa Việt Nam có nhiều cơ hội xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ hơn các thị
trường Nhật Bản và Tây Âu bởi người tiêu dùng Mỹ không quá khó tính như nhiều quốc
gia khác. Nhờ vậy, số lượng mỗi đơn hàng thường lớn.
Một đóng góp không nhỏ của thị trường Hoa Kỳ vào khả năng xuất khẩu hàng hóa
của Việt Nam còn phải kể đến là cộng đồng người Việt tại đây. Theo kết quả “Nghiên
cứu về cộng đồng người Mỹ” do chính phủ Mỹ thực hiện từ năm 2005 được công bố
mới đây cho thấy có khoảng 1,5 triệu người Việt đang sống tại Hoa Kỳ, chiếm khoảng
10,5% tổng số người Mỹ gốc châu Á, là cộng đồng lớn thứ tư sau Trung Quốc, Ấn Độ,
Philippines. 1,5 triệu người Việt Nam tại Hoa Kỳ hàng ngày vẫn ăn các món ăn Việt
Nam và vẫn cần những thực phẩm như ở Việt Nam vì vậy đây là một thị trường lớn và
hấp dẫn cho các mặt hàng thực phẩm của các doanh nghiệp Việt Nam. Thêm vào đó,
cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ sẽ là chiếc cầu nối hiệu quả để doanh nghiệp Việt
Nam đưa hàng sang Hoa Kỳ.
Trong thời gian tới đây cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ có thể chưa có
thay đổi lớn. Các nhóm hàng chủ yếu vẫn là dệt may, giầy dép, đồ gỗ, thủy sản, dầu mỏ,
cà phê, điều. Sau đó, với đầu tư đang tăng lên (đặc biệt là khu vực đầu tư nước ngoài),
Trang 24
kim ngạch những mặt hàng mới như điện tử, điện gia dụng, gia công cơ khí, thực phẩm
chế biến sẽ tiếp tục tăng lên, trong đó điện tử sẽ nhanh chóng trở thành những mặt hàng
xuất khẩu chính sang Hoa Kỳ. Ngoài ra, Việt Nam sẽ trở thành nơi một số công ty Hoa
Kỳ đặt gia công phần mềm.

1.5.4.2.Thách thức
Sự hấp dẫn của thị trường Hoa Kỳ cũng đồng nghĩa với cạnh tranh xuất khẩu vào thị
trường này rất quyết liệt. Trở ngại lớn nhất của các doanh nghiệp Việt Nam khi xuất
khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ chính là gặp phải sự cạnh tranh khốc liệt của các mặt hàng
Trung Quốc. Hiện nay, Trung Quốc đã vượt Canada trở thành nước xuất khẩu lớn nhất
vào Hoa Kỳ. Năm 2010, Trung Quốc xuất khẩu vào Hoa kỳ đạt 364,04 tỷ USD giá trị
hàng hóa, chiếm xấp xỉ 19,17% tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Hoa Kỳ. Đối
với các mặt hàng mà doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang Hoa Kỳ như dệt
may, giày dép, đồ gỗ, hàng điện tử, đồ chơi…thì Trung Quốc cũng đều chiếm thị phần
rất lớn tại Hoa Kỳ.
Việt Nam bị cấm vận buôn bán với Hoa Kỳ cho đến năm 1994 và mãi đến tháng
12/2001 khi Hiệp định thương mại song phương giữa hai nước có hiệu lực thì quan hệ
thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ mới thực sự được bình thường hóa và hàng hóa
Việt Nam khi đó mới được hưởng thuế nhập khẩu tối huệ quốc (mức thuế bình thường
áp dụng với hầu hết các nước khác của Hoa Kỳ). Các doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu
xuất khẩu sang Hoa Kỳ khi mà các đối thủ cạnh tranh đã có chỗ đứng vững chắc tại thị
trường này. Do đó, không dễ để thuyết phục được các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ đang nhập
từ các bạn hàng quen thuộc của họ ở các nước khác chuyển sang nhập khẩu hàng của
Việt Nam. Nếu muốn họ mua hàng, buộc hàng của các doanh nghiệp chúng ta phải rẻ
hơn hoặc tốt hơn hoặc độc đáo hơn hoặc phải có cái gì đó hấp dẫn hơn là các bạn hàng
quen thuộc của họ.
Ngoài ra, những rào cản trong pháp luật và các kỹ thuật đối với thương mại cũng là
khó khăn không nhỏ với doanh nghiệp Việt Nam. Hoa Kỳ được biết đến là quốc gia có
hệ thống luật pháp phức tạp và nhiều rào cản kỹ thuật đối với thương mại. Liên tiếp
trong những năm gần đây, các doanh nghiệp Việt Nam thường gặp khó khăn về tiêu
chuẩn lao động và môi trường khi xuất khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ; các vụ kiện chống
bán phá giá và chống trợ giá; hàng rào kỹ thuật và an toàn thực phẩm … Thêm vào đó,
xuất khẩu hàng sang Hoa Kỳ, các doanh nghiệp còn gặp phải khó khăn về chi phí và
những đòi hỏi về tiêu chuẩn năng lực của một doanh nghiệp.
Trang 25