Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Chính sách kiều hối phục vụ phát triển Kinh tế - Xã hội Việt Namz
Nhóm thực hiện:
Trần Thị Phương Nam
Nguyễn Đắc Hiệp
Phạm Thị Thanh Tâm
Lớp: NHD-K11
Học viện ngân hàng
Thực trạng về kiều hối ở
Việt Nam trong những năm qua
1
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
2
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
z
3
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Lời mở đầu
Lời mở đầu
Vì
Vì
nhiều lý do khác nhau,
nhiều lý do khác nhau,
h
h
i
i
ện
ện
nay
nay
có
có
kh
kh
o
o
ảng
ảng
h
h
ơ
ơ
n
n
3
3
triệu
triệu
n
n
g
g
ư
ư
ờ
ờ
i
i
Việt
Việt
N
N
a
a
m sống
m sống
và
và
làm
làm
v
v
i
i
ệc
ệc
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
(
(
gầ
gầ
n
n
3.6
3.6
%
%
d
d
â
â
n
n
số).
số).
Cùng với số lượng lao động xuất
Cùng với số lượng lao động xuất
khẩu trên 500.000 người ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
khẩu trên 500.000 người ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
Trong
Trong
đó,
đó,
khoảng
khoảng
80%
80%
sống
sống
ở
ở
các nư
các nư
ớ
ớ
c
c
công
công
nghiệp
nghiệp
phát
phát
tr
tr
i
i
ển,
ển,
phải kể đến là
phải kể đến là
Mỹ (khoảng 1,5 triệu
Mỹ (khoảng 1,5 triệu
người), Pháp (khoảng 300.000 người), Canada (200.000 người), Australia (250.000
người), Pháp (khoảng 300.000 người), Canada (200.000 người), Australia (250.000
người)…
người)…
. Họ
. Họ
có
có
m
m
ức
ức
sống
sống
và
và
thu
thu
nhập
nhập
cao
cao
hơn
hơn
trong
trong
nư
nư
ớ
ớ
c
c
rất
rất
nhiều. Thêm
nhiều. Thêm
vào
vào
đ
đ
ó,
ó,
do
do
chính
chính
sách
sách
khu
khu
y
y
ến
ến
khích
khích
x
x
u
u
ất
ất
khẩu
khẩu
lao
lao
đ
đ
ộ
ộ
ng khiến
ng khiến
số
số
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
Vi
Vi
ệ
ệ
t
t
Nam
Nam
lao động
lao động
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
cũng
cũng
t
t
ăng
ăng
lên
lên
m
m
ạ
ạ
n
n
h
h
m
m
ẽ.
ẽ.
Những
Những
đồng bào này
đồng bào này
gửi
gửi
t
t
iền
iền
về
về
cho gia
cho gia
đình thường xuyên,
đình thường xuyên,
ban đầu chủ
ban đầu chủ
yếu
yếu
dư
dư
ớ
ớ
i
i
hình
hình
thức
thức
tiết
tiết
kiệ
kiệ
m
m
.
.
Cùng
Cùng
với
với
sự
sự
phát
phát
tr
tr
i
i
ển
ển
mạnh mẽ
mạnh mẽ
của
của
cơ
cơ
chế
chế
t
t
hị
hị
t
t
rư
rư
ờ
ờ
ng,
ng,
các
các
cơ
cơ
hội
hội
đầu
đầu
t
t
ư
ư
t
t
ăng
ăng
lên,
lên,
đồng
đồng
thời
thời
chính
chính
sách
sách
và
và
cơ
cơ
chế
chế
quản
quản
lý
lý
ngo
ngo
ạ
ạ
i hối
i hối
nói
nói
chung
chung
và
và
kiều
kiều
hố
hố
i
i
nói
nói
riêng
riêng
đư
đư
ợ
ợ
c
c
đ
đ
i
i
ều
ều
ch
ch
ỉ
ỉ
nh
nh
theo
theo
hư
hư
ớ
ớ
ng
ng
cởi
cởi
m
m
ở
ở
hơn,
hơn,
t
t
ạo
ạo
t
t
huận
huận
l
l
ợ
ợ
i cho
i cho
cả
cả
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
gửi
gửi
lẫn
lẫn
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
nhận của nước ta
nhận của nước ta
đã
đã
khuyến
khuyến
khích
khích
m
m
ột
ột
số
số
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
l
l
ớn
ớn
V
V
i
i
ệt
ệt
kiều
kiều
g
g
ửi
ửi
t
t
iền
iền
về nước.
về nước.
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
Lượng ngoại tệ vào nước ta từ nguồn kiều hối này đã góp phần không nhỏ vào việc
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
cải thiện cán cân thanh toán, tăng dự trữ
ngoại hối, ổn định tỷ giá.
ngoại hối, ổn định tỷ giá.
Thêm nữa, lượng kiều hối được các gia đình sử dụng vào kinh doanh, đầu tư, sinh
Thêm nữa, lượng kiều hối được các gia đình sử dụng vào kinh doanh, đầu tư, sinh
hoạt là một nguồn vốn hết sức quan trọng cho sự phát triển của đất nước và chắc
hoạt là một nguồn vốn hết sức quan trọng cho sự phát triển của đất nước và chắc
chắn có đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế đất nước.
chắn có đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế đất nước.
Vì tính quan trọng cũng như tính thời sự của kiều hối đã nêu ở trên, bài
Vì tính quan trọng cũng như tính thời sự của kiều hối đã nêu ở trên, bài
v
v
i
i
ết
ết
này
này
đưa ra cái nhìn sơ bộ về kiều hối và thực trạng nguồn kiều hối của Việt Nam trong
đưa ra cái nhìn sơ bộ về kiều hối và thực trạng nguồn kiều hối của Việt Nam trong
những năm gần đây.
những năm gần đây.
Bài
Bài
vi
vi
ế
ế
t
t
được
được
trình
trình
bày
bày
n
n
h
h
ư
ư
sau:
sau:
4
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
•
Chương I
Chương I
:
:
Đề
Đề
cập
cập
đ
đ
ế
ế
n
n
khái
khái
niệm
niệm
chung
chung
về
về
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
và
và
xu thế kiều hối
xu thế kiều hối
trên
trên
t
t
hế
hế
g
g
i
i
ớ
ớ
i.
i.
•
Chương II
Chương II
:
:
Thực trạng lượng kiều hối Việt Nam trong những năm qua và những
Thực trạng lượng kiều hối Việt Nam trong những năm qua và những
đánh giá chủ quan.
đánh giá chủ quan.
•
Chương III
Chương III
: Tổng kết vấn đề và những giải pháp khắc phục nhằm thu hút và sử
: Tổng kết vấn đề và những giải pháp khắc phục nhằm thu hút và sử
dụng kiều hối.
dụng kiều hối.
Sau một thời gian nghiên cứu và nỗ lực hoàn thành, chúng tôi đã cố gắng
Sau một thời gian nghiên cứu và nỗ lực hoàn thành, chúng tôi đã cố gắng
đưa ra những cái nhìn và đánh giá về thực trạng kiều hối trong những năm
đưa ra những cái nhìn và đánh giá về thực trạng kiều hối trong những năm
qua ở Việt Nam. Do hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm bản thân,
qua ở Việt Nam. Do hạn chế về thời gian cũng như kinh nghiệm bản thân,
bài viết còn sơ sài, ngắn gọn. Mong thầy cô và các bạn thông cảm và góp ý
bài viết còn sơ sài, ngắn gọn. Mong thầy cô và các bạn thông cảm và góp ý
để bài viết được hoàn thiện.
để bài viết được hoàn thiện.
Chương I: Lý luận chung
Chương I: Lý luận chung
1)
Khái niệm
Khái niệm
K
K
i
i
ều
ều
hối
hối
(
(
intern
intern
a
a
tion
tion
a
a
l
l
re
re
m
m
ittance
ittance
s
s
)
)
theo
theo
Puri
Puri
&
&
Ritze
Ritze
m
m
a
a
1
1
(1999)
(1999)
có
có
thể
thể
đư
đư
ợ
ợ
c
c
5
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ngh
ngh
ĩ
ĩ
a
a
là
là
“phần
“phần
thu
thu
nhập
nhập
của
của
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
gửi
gửi
về
về
nư
nư
ớ
ớ
c”.
c”.
Theo
Theo
Quỹ
Quỹ
T
T
i
i
ền
ền
t
t
ệ
ệ
Q
Q
uốc
uốc
tế
tế
(IM
(IM
F
F
)
)
đ
đ
ị
ị
nh
nh
ng
ng
h
h
ĩ
ĩ
a
a
kiều
kiều
hối
hối
c
c
ủ
ủ
a
a
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
“là hàng
“là hàng
hoá
hoá
và
và
các
các
công
công
cụ
cụ
tài
tài
chính
chính
do
do
ngư
ngư
ờ
ờ
i
i
lao
lao
động
động
sống
sống
và
và
làm
làm
v
v
i
i
ệc
ệc
ở
ở
nư
nư
ớ
ớ
c
c
ngoài
ngoài
t
t
ừ
ừ
m
m
ột năm
ột năm
t
t
rở
rở
lên
lên
chu
chu
y
y
ển
ển
về
về
đ
đ
ất
ất
nư
nư
ớ
ớ
c
c
h
h
ọ
ọ
”
”
(dẫn
(dẫn
l
l
ại
ại
từ
từ
Addy
Addy
et
et
al.
al.
2003).
2003).
Kiều hối
Kiều hối
(
(
Overseas remittance
Overseas remittance
) theo định nghĩa của lãnh sự Việt Nam đặt tại Hoa
) theo định nghĩa của lãnh sự Việt Nam đặt tại Hoa
Kì là "Kiều hối là một nguồn lực quý giá theo nhiều nghĩa, là một kênh mang lại
Kì là "Kiều hối là một nguồn lực quý giá theo nhiều nghĩa, là một kênh mang lại
ngoại tệ mạnh cho đất nước mà không một kênh nào có thể sánh nổi về hiệu quả.
ngoại tệ mạnh cho đất nước mà không một kênh nào có thể sánh nổi về hiệu quả.
Bởi vì ngoại tệ thu được từ xuất khẩu tuy rất quý nhưng xuất khẩu thì phải mất chi
Bởi vì ngoại tệ thu được từ xuất khẩu tuy rất quý nhưng xuất khẩu thì phải mất chi
phí để sản xuất hàng, chi phí vận chuyển mang ra nước ngoài, lại còn phải chịu
phí để sản xuất hàng, chi phí vận chuyển mang ra nước ngoài, lại còn phải chịu
thuế nhập khẩu, chịu hạn ngạch, chịu kiện bán phá giá, chi phí tiếp thị, quảng
thuế nhập khẩu, chịu hạn ngạch, chịu kiện bán phá giá, chi phí tiếp thị, quảng
cáo…".
cáo…".
2
2
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ta được lợi về thuế, giải quyết được công ăn việc
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ta được lợi về thuế, giải quyết được công ăn việc
làm, tiếp thu công nghệ tiên tiến, học được kinh nghiệm quản lý... nhưng vốn là
làm, tiếp thu công nghệ tiên tiến, học được kinh nghiệm quản lý... nhưng vốn là
của nhà tư bản nước ngoài, lãi họ hưởng, nếu họ không xuất khẩu thì còn cạnh
của nhà tư bản nước ngoài, lãi họ hưởng, nếu họ không xuất khẩu thì còn cạnh
tranh với hàng hóa cùng loại sản xuất trong nước. Nguồn vốn hỗ trợ phát triển
tranh với hàng hóa cùng loại sản xuất trong nước. Nguồn vốn hỗ trợ phát triển
chính thức (ODA) cũng rất quý, nhưng hơn 90% là vốn vay, dù được vay trong
chính thức (ODA) cũng rất quý, nhưng hơn 90% là vốn vay, dù được vay trong
thời gian dài, lãi suất thấp, lại có thời gian ân hạn, nhưng việc giải ngân không đơn
thời gian dài, lãi suất thấp, lại có thời gian ân hạn, nhưng việc giải ngân không đơn
giản, hơn nữa nếu sử dụng không hiệu quả thì vay mới sẽ cũng chỉ để trả nợ cũ và
giản, hơn nữa nếu sử dụng không hiệu quả thì vay mới sẽ cũng chỉ để trả nợ cũ và
không chỉ để lại gánh nặng nợ nần cho con cháu mà ngay từ bây giờ đã phải trả
không chỉ để lại gánh nặng nợ nần cho con cháu mà ngay từ bây giờ đã phải trả
những khoản lãi của những khoản nợ đầu tiên
những khoản lãi của những khoản nợ đầu tiên
3
3
.
.
Như vậy, nguồn kiều hối đối với các nước đang phát triển còn quan trọng hơn cả
Như vậy, nguồn kiều hối đối với các nước đang phát triển còn quan trọng hơn cả
nguồn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) và nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính
nguồn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI) và nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính
thức (ODA), đó là nguồn tài chính ổn định và ít biến động ngay cả trong giai đoạn
thức (ODA), đó là nguồn tài chính ổn định và ít biến động ngay cả trong giai đoạn
khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Vì đặc
khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Vì đặc
đ
đ
i
i
ểm
ểm
tích cực trên, k
tích cực trên, k
i
i
ều hối đã
ều hối đã
trở thành
trở thành
m
m
ối
ối
quan tâm
quan tâm
của nhiều cơ quan Chính p
của nhiều cơ quan Chính p
h
h
ủ và các
ủ và các
t
t
ổ chức phát tr
ổ chức phát tr
i
i
ển.
ển.
2)
Kiều hối ở các quốc gia trên thế giới
Kiều hối ở các quốc gia trên thế giới
6
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
Theo báo cáo về di trú và kiều hối năm 2010 của WB, kiều hối vào nhóm nước
Theo báo cáo về di trú và kiều hối năm 2010 của WB, kiều hối vào nhóm nước
phát triển đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu
phát triển đóng vai trò quan trọng trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu
thời gian gần đây.
thời gian gần đây.
Lượng tiền vào nhóm nước đang phát triển tính đến cuối năm 2010 dự kiến đạt 325
Lượng tiền vào nhóm nước đang phát triển tính đến cuối năm 2010 dự kiến đạt 325
tỷ USD, cao hơn so với con số 307 tỷ USD của năm 2009.Trên khắp thế giới, kiều
tỷ USD, cao hơn so với con số 307 tỷ USD của năm 2009.Trên khắp thế giới, kiều
hối năm 2010 dự kiến đạt 440 tỷ USD.
hối năm 2010 dự kiến đạt 440 tỷ USD.
Ngân hàng Thế giới dự báo rằng sau khi hồi phục từ cuối năm 2010, lượng kiều
Ngân hàng Thế giới dự báo rằng sau khi hồi phục từ cuối năm 2010, lượng kiều
hối vào nhóm nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng mạnh trong năm 2011 và năm
hối vào nhóm nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng mạnh trong năm 2011 và năm
2012, lượng kiều hối mỗi năm có thể hơn 370 tỷ USD.
2012, lượng kiều hối mỗi năm có thể hơn 370 tỷ USD.
WB dự báo kiều hối chuyển về các nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng lên trong
WB dự báo kiều hối chuyển về các nước đang phát triển sẽ tiếp tục tăng lên trong
vài năm tiếp theo, tốc độ tăng trưởng năm 2011 và năm 2012 lần lượt là 6,2% và
vài năm tiếp theo, tốc độ tăng trưởng năm 2011 và năm 2012 lần lượt là 6,2% và
8,1%. Trên khắp thế giới, nhóm nước nhận kiều hối nhiều nhất trong năm 2010 bao
8,1%. Trên khắp thế giới, nhóm nước nhận kiều hối nhiều nhất trong năm 2010 bao
gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Mêhicô, Philippin và Pháp. Nhóm nước cung cấp kiều
gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Mêhicô, Philippin và Pháp. Nhóm nước cung cấp kiều
hối lớn nhất thế giới năm 2009 bao gồm Mỹ, Arập Saudi, Thụy Điển, Nga, và Đức.
hối lớn nhất thế giới năm 2009 bao gồm Mỹ, Arập Saudi, Thụy Điển, Nga, và Đức.
Tính trong tương quan với GDP, kiều hối đóng vai trò quan trọng hơn đối với
Tính trong tương quan với GDP, kiều hối đóng vai trò quan trọng hơn đối với
nhóm nước nhỏ, hơn 25% tại một số nước.
nhóm nước nhỏ, hơn 25% tại một số nước.
Như vậy, lượng kiều hối của các quốc gia trên thế giới là một con số vô cùng lớn.
Như vậy, lượng kiều hối của các quốc gia trên thế giới là một con số vô cùng lớn.
Đó
Đó
là
là
m
m
ột
ột
vấn
vấn
đề
đề
kinh
kinh
tế
tế
mà hầu hết các quốc gia đều chú trọng.
mà hầu hết các quốc gia đều chú trọng.
3)
Vai trò của kiều hối
Vai trò của kiều hối
a)
Các
Các
tác
tác
động
động
ngắn
ngắn
hạn:
hạn:
Theo
Theo
lý
lý
thu
thu
y
y
ết
ết
Keynes:
Keynes:
l
l
ư
ư
ợ
ợ
ng
ng
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
có
có
t
t
hể
hể
đóng
đóng
vai
vai
trò
trò
như
như
m
m
ột
ột
cú
cú
sốc
sốc
t
t
ă
ă
ng
ng
chi
chi
tiêu
tiêu
trong
trong
các
các
mô
mô
hình
hình
truy
truy
ề
ề
n
n
thống ( C tăng, I tăng dẫn đến AD tăng).
thống ( C tăng, I tăng dẫn đến AD tăng).
Tuy
Tuy
nhiên, trong
nhiên, trong
bối
bối
c
c
ả
ả
nh
nh
nền
nền
kinh
kinh
t
t
ế
ế
m
m
ở,
ở,
áp
áp
dụng
dụng
mô
mô
h
h
ì
ì
nh
nh
Mundel-Flem
Mundel-Flem
m
m
i
i
ng
ng
d
d
ạng
ạng
đơn g
đơn g
i
i
ản
ản
v
v
ớ
ớ
i
i
giá
giá
cả
cả
cố
cố
đ
đ
ị
ị
nh
nh
và
và
m
m
ột
ột
hàng
hàng
hoá
hoá
hỗn
hỗn
h
h
ợ
ợ
p
p
,
,
có
có
t
t
h
h
ể
ể
t
t
hấy
hấy
là
là
tác
tác
đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
7
Thực trạng về kiều hối ở Việt Nam trong những năm qua
t
t
ổng
ổng
hợp
hợp
của
của
bất
bất
cứ
cứ
cú
cú
sốc
sốc
nào
nào
từ
từ
phía
phía
cầ
cầ
u (kể
u (kể
cả
cả
k
k
i
i
ều
ều
hối)
hối)
phụ
phụ
th
th
u
u
ộc
ộc
vào
vào
m
m
ức
ức
độ
độ
linh
linh
hoạt
hoạt
của
của
dòng
dòng
v
v
ốn
ốn
quốc
quốc
tế
tế
và
và
chế
chế
độ
độ
t
t
ỷ
ỷ
giá
giá
hối đoái.
hối đoái.
Ví
Ví
dụ,
dụ,
trong
trong
trư
trư
ờ
ờ
n
n
g
g
hợp
hợp
dòng
dòng
v
v
ốn
ốn
hoàn
hoàn
toàn
toàn
tự
tự
do
do
di
di
chuyển
chuyển
đi
đi
l
l
iề
iề
n
n
với
với
chế
chế
đ
đ
ộ
ộ
hối
hối
đ
đ
o
o
ái hoàn
ái hoàn
toàn
toàn
t
t
h
h
ả
ả
nổi,
nổi,
dòng
dòng
k
k
i
i
ều
ều
hối
hối
đổ
đổ
vào
vào
trong
trong
nư
nư
ớ
ớ
c
c
m
m
ột
ột
m
m
ặ
ặ
t
t
kích
kích
thích
thích
tổng
tổng
cầu,
cầu,
m
m
ột
ột
m
m
ặt
ặt
có
có
tác
tác
dụng
dụng
giảm tỷ giá hay nâng giá nội tệ (đồ thị số 1).
giảm tỷ giá hay nâng giá nội tệ (đồ thị số 1).
AD’
AD
P
Q
AS
P’
P
Q Q’
O
D
Q(usd)
E’
E
E usd/vnd
O
Q’
S
S’
8