Giáo án sinh 11CB từ tiết 1-11 theo chuẩn kiến thức kĩ năng

Tuần : 1
Tiết: 1
ND:
TiÕt 1
Ch¬ng I: CHUN HãA VËT CHÊT Vµ N¨NG Lỵng
A: CHUN HãA VËT CHÊT Vµ N¨NG Lỵng ë thùc vËt
Bµi 1: sù hÊp thơ níc vµ mi kho¸ng ë rƠ
I . Mơc tiªu bµi d¹y:
1. KiÕn thøc:
- Häc sinh ph¶i tr×nh bµy ®ỵc ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i cđa hƯ rƠ c©y trªn c¹n thÝch nghi víi chøc n¨ng
hÊp thơ níc
- Nắm ®ỵc 2 con ®êng hÊp thơ níc vµ c¸c ion kho¸ng ë rƠ c©y vµ c¬ chÕ.
-Tr×nh bµy ®ỵc mèi t¬ng t¸c gi÷a m«i trêng vµ rƠ trong qu¸ tr×nh hÊp thơ níc vµ c¸c ion kho¸ng.
2. Kü n¨ng:
- RÌn lun kü n¨ng quan s¸t tranh h×nh ph¸t hiƯn kiÕn thøc, ph©n tÝch so s¸nh, kh¸i qu¸t kiÕn thøc,
biÕt vËn dơng kiÕnn thøc gi¶i thÝch c¸c hiƯn tỵng thùc tÕ.
3. Th¸i ®é: Tham gia bảo vệ mơi trường đất và nước, chăm sóc, tưới nước, bón phân hợp lí.
II.Chuẩn bò:
1. Gi¸o viªn:
- Tranh vÏ H×nh 1.1 1.2 1.3 SGK .
- C¸c thiÕt bÞ phơc vơ gi¶ng d¹y( M¸y chiÕu projecto, ®Üa VCD...)
2.Häc sinh: Xem tríc bµi ë nhµ

III. Ph ¬ng ph¸p d¹y häc :
§µm tho¹i, gỵi më, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cđa HS.
IV: TiÕn tr×nh:
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc:
- KiĨm tra sÜ sè - Chn bÞ s¸ch vë häc tËp cđa häc sinh.
- Ph¬ng ph¸p häc tËp bé m«n
2 Kiểm tra bài cũ:Giới thiệu chương:
3. Gi¶ng bµi míi:

Bµi 1: sù hÊp thơ níc vµ mi kho¸ng ë rƠ
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung
* GV yªu cÇu HS nghiªn cøu TN H×nh 1.1
SGK Tr¶ lêi c©u hái
+Vai trß cđa níc ®èi víi tÕ bµo.
+M« t¶ ®Ỉc ®iĨm h×nh th¸i cđa hƯ rƠ c©y trªn
c¹n thÝch nghi víi chøc n¨ng hót níc vµ ion
kho¸ng:
- RƠ sinh trëng nhanh
- §©m s©u, lan réng.
- Sè lỵng l«ng hót lín.
- Cã kh¶ n¨ng híng níc vµ dinh dìng...
*C©y thủ sinh, c©y th«ng, såi rƠ kh«ng cã
l«ng hót hÊp thơ níc vµ ion kho¸ng ntn?
- C©y thủ sinh hÊp thơ trªn toµn bé bỊ mỈt c¬
I. RƠ lµ c¬ quan hÊp thơ n íc vµ ion kho¸ng:
1. H×nh th¸i cđa hƯ rƠ:
- Cã rƠ chÝnh vµ rƠ bªn.
- Trªn rƠ bªn cã miỊn l«ng hót vµ ®Çu rƠ lµ miỊn
sinh trëng d·n dµi.
2. RƠ c©y ph¸t triĨn nhanh bỊ mỈt hÊp thơ:
- MiỊn l«ng hót rƠ c©y trªn c¹n gi÷ vai trß hÊp
thơ níc vµ ion kho¸ng.
- L«ng hót lµm t¨ng diƯn tÝch tiÕp xóc gi÷a rƠ
c©y vµ ®Êt.
- L«ng hót rÊt dƠ g·y vµ bÞ tiªu biÕn
trong m«i trêng qu¸ u tr¬ng, qu¸ axit hay
1
thĨ.
- Th«ng, såi nhê cã nÊm rƠ bao bäc gióp c©y

hÊp thơ níc vµ ion kho¸ng.
*C¬ chÕ vµ sù kh¸c nhau gi÷a hÊp thơ níc vµ
ion kho¸ng ë rƠ?
GV yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK hoµn thµnh
phiÕu häc tËp.
HT níc HTion kho¸ng
T§
C§
+ C¸c tÕ bµo néi b× cã ®ai Caspari b¾t dßng n-
íc vµ ion kho¸ng ph¶i ®i qua con ®êng tÕ bµo
chÊt tríc khi vµo m¹ch gç trung trơ
GV? Dßng níc vµ ion kho¸ng sau khi hÊp thơ
vµo l«ng hót®ỵc vËn chun vµo m¹ch gç ntn?
*Tr¶ lêi c©u lƯnh trang 9:
- §é thÈm thÊu, pH, «xy, ®é tho¸ng khÝ…

GV ? H·y nªu c¸c t¸c nh©n MT ¶nh hëng ®Õn
H§ cđa l«ng hót?
MT cã ¶nh hëng ntn ®Õn qu¸ tr×nh hÊp thơ níc
vµ c¸c ion kho¸ng?
thiÕu «xy.
- Ơ nhiễm mơi trường đất, nước, gây tổn
thương lơng hút ở rễ cây, ảnh hưởng đến sức
hút nước và khống của thực vật.

Tham gia
bảo vệ mơi trường đất và nước, chăm sóc, tưới
nước, bón phân hợp lí.
II.C¬ chÕ hÊp thơ n íc vµ ion kho¸ng ë rƠ
c©y:

1.Sù hÊp thơ n íc vµ ion kho¸ng tõ ®Êt vµo tÕ
bµo l«ng hót:
a. Hấp thụ nước: - Cơ chế: thẩm thấu, do
sự chênh lệnh áp suất thẩm thấu.
b. Hấp thụ ion khoáng: theo hai cơ chế:
+ Thụ động:cùng chiều grien nồng độ,
không cần năng lượng, có thể cần chất mang
+ Chủ động:Ngược chiều grien nồng
độ ( từ nơi nồng độ thấp đến nơi nồng độ cao),
cần năng lượng và chất mang.
2. Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất
vào mạch gỗ của rễ:
- Con đường hấp thụ nước và ion khoáng từ
đất vào mạch gỗ của rễ theo hai con đường
( muối khoáng hấp thụ vào rễ theo dòng nước):
+ Con đường qua thành tế bào – gian bào:
nhanh, không được chọn lọc.
+ Con đường qua chất nguyên sinh _ không
bào: chậm, được chọn lọc.
III. ¶nh h ëng cđa c¸c t¸c nh©n m«i tr êng ®èi
víi qu¸ tr×nh hÊp thơ n íc vµ kho¸ng ë rƠ:
* Lỵng « xi MT.
- Nång ®é « xi trong ®Êt gi¶m sù sinh tr]ëng cđa
rƠ bÞ ¶nh hëng dÉn tíi sù hót níc gi¶m.
- Trong ®Êt thiÕu « xi qu¸ tr×nh h« hÊp m khÝ
t¨ng sinh ra chÊt ®ộc ®èi víi c©y.
* §é a xÝt:
- §é PH ¶nh hëng tíi nång ®é cđa c¸c chÊt
trong dung ®ÞchÉn tíi hÊp thơ u
* ¸p st thÈm thÊu cđa dÞch ®Êt

4. Cđng cè:
- C©y trªn c¹n bÞ ngËp óng l©u sÏ chÕt do rƠ bÞ thiÕu «xy kh«ng h« hÊp ®ỵc ¶nh hëng ®Õn qu¸
tr×nh sinh trëng t¹o l«ng hót míi, qu¸ tr×nh hót níc vµ ion kho¸ng.
4./ Hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà:
- Häc sinh häc bµi theo vë ghi vµ SGK, Tr¶ lêi c©u hái SGK, nghiªn cøu bµi míi,
V/ RÚT KINH NGHIỆM:
2
-Ni dung:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-Phng phỏp:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-S dng dựng, thit b dy hc:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

Tun : 2
Tit: 2
ND:
Bài 2: vận chuyển các chất trong cây
I . Mục tiêu bài dạy:
1. Kiến thức:
- Học sinh phải mô tả đợc các dòng vận chuyển vật chất trong cây bao gồm: con đờng vận chuyển,
thành phần của dịch đợc vận chuyển, động lực đẩy dòng vật chất di chuyển.
-Nêu đợc con đờng vận chuyển nớc ở thân và cơ chế.
2. Kỹ năng:
- Rèn luyện kỹ năng phân tích so sánh, t duy lô gíc khái quát kién thức, vận dụng kiến thức giải
thích các hiện tợng thực tế.
3 Thỏi : Giỏo dc ý thc bo v cõy xanh ( khụng cht phỏ b cnh, ngt ngn,..) lm nh

hng n quỏ trỡnh vn chuyn vt cht trong cõy, mt m quan, cõy d b nhim nm v sõu bnh.
II.Chuaồn bũ:
1. Giáo viên:
- Tranh vẽ Hình 2.1- 2.2- 2.3-2.4-2.5-2.6 SGK .
- Các thiết bị phục vụ giảng dạy( Máy chiếu projecto, đĩa VCD hoặc băng hình về vận chuyển vật
chất trong cây )
2/ Học sinh: Học bài cũ, xem bài mới
III. Ph ơng pháp :
Đàm thoại, gợi mở, giảng giảI, phát huy tính tích cực của HS, Học theo nhóm
IV: Tiến trình:
1. ổn định tổ chức:
- Kiểm tra sĩ số - Chuẩn bị bài của học sinh.
2. Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Sự hấp thụ nớc và ion khoáng ở rễ cây diễn ra nh thế nào? Sự khác nhau giữa 2 quá trình
hấp thụ đó.
Đáp án: Trả lời đợc sự hấp thụ nớc 4 điểm. Trả lời đợc sự hấp thụ ion khoáng ở rễ cây 4 điểm. Phân
biệt đợc sự khác nhau giữa 2 quá trình hấp thụ đó 2 điểm.
3. Giảng bài mới:

Hoạt động của thầy và trò Nội dung
GV yêu cầu HS quan sát Tranh hình 2.1 và 2.2
I.Dòng mạch gỗ:
3
SGK tr¶ lêi c©u hái.
*Quan s¸t tranh h×nh 2.1 vµ 2.2 em h·y nªu
cÊu t¹o cđa m¹ch gç.
*So s¸nh cÊu t¹o cđa qu¶n bµo vµ m¹ch èng?
*Sù phï hỵp gi÷a cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa
m¹ch gç thĨ hiƯn ë nh÷ng ®iĨm nµo?
Em h·y cho biÕt nh÷ng thµnh phÇn chÝnh cđa

dÞch m¹ch gç?
GV cho HS quan s¸t tranh h×nh 2.3 vµ 2.4 tr¶
lêi c©u hái:
*Quan s¸t tranh h×nh 2.3 vµ 2.4 em h·y nªu
®éng lùc cđa dßng m¹ch gç?
*Tr¶ lêi c©u lƯnh trang 11:Do ban ®ªm nhiƯt
®é thÊp, ®é Èm trong kh«ng khÝ cao h¬i níc
tho¸t thµnh giät ë ®Çu l¸→ Sù ø giät
Tranh h×nh 2.5
*Quan s¸t tranh h×nh 2.5 em h·y nªu cÊu t¹o
m¹ch r©y.
Em h·y cho biÕt ®éng lùc cđa dÞch m¹ch r©y?
Tranh h×nh 2.6
*Quan s¸t tranh h×nh 2.6 em h·y nªu ®éng lùc
nµo gióp dÞch cđa m¹ch r©y di chun?
1.CÊu t¹o cđa m¹ch gç: (Xilem)
- Gåm c¸c tÕ bµo chÕt xÕp nèi tiÕp nhau s¸t
nhau t¹o èng dµi tõ rƠ lªn l¸, thµnh tÕ bµo ®ỵc
linhin ho¸.
- TÕ bµo m¹ch gç gåm 2 lo¹i lµ qu¶n bµo vµ
m¹ch èng.
2.Thµnh phÇn cđa dÞch m¹ch gç:
- Chđ u lµ níc, ion kho¸ng, c¸c chÊt h÷u c¬
(axit amin, vitamin, hoocm«n xit«kinin..)
3.§éng lùc ®Èy dßng m¹ch gç:
- Cơ chế: khuếch tán, do sự chênh lệnh áp suất
thẩm thấu.
- Nước được vận chuyển từ rễ lên lá nhờ lực
hút do thoát hơi nước của lá, lực đẩy của rễ( do
hoạt động trao đổi chất của rễ), lực liên kết

giữa các phân tử nước với nhau vàvới thành
mạch
- Nước được vận chuyển chủ yếu bằng con
đường qua mạch gỗ lên lá. Ngồi ra nước còn
được vận chuyển bằng con đường qua mạch rây
hoặc vận chuyển ngang từ mạch gỗ sang mạch
rây và ngược lại
II.Dßng m¹ch r©y:
1.CÊu t¹o cđa m¹ch r©y: (phloem)
-Gåm c¸c tÕ bµo sèng lµ èng r©y( tÕ bµo h×nh
r©y) vµ tÕ bµo kÌm.
-C¸c èng r©y nèi ®Çu víi nhau thµnh èng dµi ®i
tõ l¸ xng rƠ.
2.Thµnh phÇn cđa dÞch m¹ch r©y:
-Chđ u lµ saccar«z¬, axit amin, vitamin,
hoocm«n…nhiỊu ion K
+
lµm cho dÞch m¹ch r©y
cã pH≈ 8,0 ÷ 8,5
3.§éng lùc cđa dßng m¹ch r©y:
-Do sù chªnh lƯch ¸p st thÈm thÊu cđa
saccar«z¬ gi÷a c¬ quan ngn(l¸) cao vµ c¸c c¬
quan sư dơng(®Ønh cµnh,rƠ), c¬ quan chøa(cđ,
qu¶…) thÊp.
4. Cđng cè :
- NÕu mét èng m¹ch gç bÞ t¾c, dßng m¹ch gç trong èng ®ã cã tiÕp tơc ®i lªn ®ỵc kh«ng? T¹i sao?
- Sù phï hỵp gi÷a cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa m¹ch gç?
( CÊu t¹o èng rçng lµ c¸c tÕ bµo chÕt vµ cã c¸c lç bªn→ t¹o ®iỊu kiƯn cho níc vµ ion kho¸ng di
chun thn lỵi.Thµnh tÕ bµo ®ỵc linhin ho¸ bỊn ch¾c chÞu ®ỵc ¸p st lín vµ t¹o lùc liªn kÕt víi
c¸c ph©n tư níc).

4
phiÕu häc tËp
M¹ch gç M¹ch r©y
CÊu t¹o
-Lµ c¸c tÕ bµo chÕt t¹o èng
rçng, linhin ho¸
-Lµ c¸c tÕ bµo sèng èng h×nh r©y
vµ tÕ bµo kÌm
Thµnh phÇn dÞch
-Chđ u lµ níc vµ c¸c ion
kho¸ng.
-Chđ u lµ saccar«z¬ vµ giµu ion
K
+
§éng lùc di chun
dßng dÞch
-Do lùc ®Èy, sù liªn kÕt gi÷a
c¸c ph©n tư níc vµ sù tho¸t
h¬i níc qua l¸.
-Dßng di chun nhanh
-ChiỊu di chun tõ díi lªn
trªn
-Do sù chªnh lƯch ¸p st thÈm
thÊu gi÷a 2 ®Çu cđa m¹ch r©y
ngn vµ c¬ quan chøa
-Dßng di chun chem.
-ChiỊu di chun chđ u tõ trªn
xng díi
5/ Hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà:
- Học bài cũ, làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 SGK, xem trước bài mới.

- Giải các câu hỏi trắc ngiệm trong tài liệu cung cấp.
V/ RÚT KINH NGHIỆM:
-Nội dung:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-Phương pháp:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

Tuần: 3
Tiết dạy:3
Ngày dạy:
I. Mơc tiªu bµi d¹y:
1. KiÕn thøc.
- Nªu ®ỵc 2 con ®êng tho¸t h¬I níc vµ c¬ chÕ.
- Häc sinh ph¶i nªu ®ỵc vai trß cđa qu¸ tr×nh tho¸t h¬i níc ®èi víi ®êi sèng cđa thùc vËt.
- C¸c t¸c nh©n ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh tho¸t h¬i níc cđa l¸.
- Nêu được khái niệm:Nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu, nguyên tố đại lượng và vi lượng.
- Nêu được vai trò của các nguyên tố khống đại lượng và vi lượng đối với thực vật
- Liệt kê được các nguồn cung cấp dinh dưỡng khống cho cây.
2. Kü n¨ng.
- RÌn lun kü n¨ng xư lý th«ng tin, ph¸t hiƯn kiÕn thøc.
- Biết cách xác định cường độ thốt hơi nước.
- VËn dơng lý thut gi¶i thÝch c¸c hiƯn tỵng thùc tiƠn.
3. Thái độ:
5
THOÁT HƠI NƯỚC Ở LÁ. vai trß cđa c¸c

nguyªn tè kho¸ng
- Xây dựng ý thức tự giác và thói quen bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ mơi trường sống , tích
cực trồng cây và bảo vệ cây xanh trong trường học, nơi ở và đường phố.
-Khi bón phân cho cây trồng phải hợp lí, bón đúng và đủ liều lượng.  tránh ơ nhiễm nơng sản
II. Chn BÞ:
1/ Gi¸o viªn:
- Tranh vÏ H×nh 3.1- 3.2- 3.3 -3.4 SGK.
2/ Häc sinh:
Häc bµi cò, xem bµi míi
III/ Ph ¬ng ph¸p:
§µm tho¹i, gỵi më, gi¶ng gi¶I, ph¸t huy tÝnh tÝch cùc cđa HS.
IV: TiÕn tr×nh:
1. ỉn ®Þnh tỉ chøc:
- KiĨm tra sÜ sè.
2. KiĨm tra bµi cò:
C©u hái: Sù phï hỵp gi÷a cÊu t¹o vµ chøc n¨ng cđa m¹ch gç. §éng lùc cđa dßng m¹ch gç?
§¸p ¸n: Nªu ®óng Sù phï hỵp gi÷a cÊu t¹o vµ chøc n¨ng 6 ®iĨm, Nªu ®óng §éng lùc cđa dßng
m¹ch gç 4 ®iĨm.
3. Gi¶ng bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa thÇy vµ trß Néi dung
Tranh h×nh 3.1
*C©y chØ sư dơng 2% lỵng níc hót ®ỵc ®Ĩ
tỉng hỵp chÊt h÷u c¬ cßn 98% lỵng níc
tho¸t qua l¸-Vai trß?
( NÕu kh«ng cã sù tho¸t h¬i níc qua l¸ c©y
sÏ nh thÕ nµo gi÷a tra hÌ?
*V× sao díi bãng c©y l¹i m¸t h¬n díi m¸i
che b»ng vËt liƯu x©y dùng.T¹i sao?
(VËt liƯu x©y dùng hÊp thơ nhiƯt lµm nhiƯt
®é t¨ng cßn l¸ c©y tho¸t h¬i níc lµm h¹

nhiƯt ®é m«i trêng xung quanh l¸→ m¸t
h¬n).
*L¸ non vµ l¸ giµ l¸ nµo tho¸t h¬i níc nhiỊu
h¬n.T¹i sao?
I/ tho¸t h¬i n íc
1.Vai trß cđa qu¸ tr×nh tho¸t h¬i n íc:
-Sù tho¸t h¬i níc qua l¸ t¹o ®iỊu kiƯn cho sù vËn
chun níc vµ c¸c ion kho¸ng tõ rƠ lªn c¸c phÇn
trªn cđa c©y.
-Nhê cã thoat h¬i níc, khÝ khỉng më ra cho khÝ
CO
2
khch t¸n vµo l¸ cung cÊp cho qu¸ tr×nh
quang hỵp.
-Tho¸t h¬i níc gióp ®iỊu hoµ nhiƯt c©y(t
o
↓)
2.Tho¸t h¬i n íc qua l¸:
a)L¸ lµ c¬ quan tho¸t h¬i n íc:
-H¬i níc tho¸t qua bỊ mỈt l¸(qua líp cutin) vµ chđ
u qua khÝ khỉng.
b)Hai con ® êng tho¸t h¬i n íc qua l¸:
+ Qua khí khổng: vận tốc lớn, được điều chỉnh. (
do cơ chế đóng mở khí khổng)
+ Qua tầng cutin: vận tốc nhỏ, khơng được điều
chỉnh.
+cơ chế: khuếch t¸n, ®ỵc ®iỊu chØnh do c¬ chÕ
®ãng më khÝ khỉng.
3.C¸c t¸c nh©n ¶nh h ëng ®Õn qu¸ tr×nh tho¸t h¬i
n íc:

+Ánh sáng: tác nhân gây đóng mở khí khổng ảnh
hưởng đến thốt hơi nước
6
*Theo em có những yếu tố nào ảnh hởng
đến quá trình thoát hơi nớc qua lá?
*Tác nhân nào giữ vai trò chủ yếu điều tiết
độ mở của khí khổng?
(Hàm lợng nớc có trong khí khổng.Tế bào
đóng nhiều nớc khí khổng mở to và ngợc
lại).
*Muốn tới tiêu hợp lý nớc cho cây cần căn
cứ vào những yếu tố nào?
Tranh hình 4.1
*GV yêu cầu HS Quan sát tranh hình 4.1
trả lời câu hỏi: em rút ra nhận xét gì từ kết
quả thí nghiệm?
1-Đầy đủ các nguyên tố khoáng cây phát
triển bình thờng.
2-Thiếu Nitơ cây phát triển kém và khi thiếu
tất cả các nguyên tố(nớc cất) cây phát triển
rất kém.
Nguyên tố dinh dỡng khoáng thiết yếu là gì?
gồm những loại nào?
GV cho HS quan sát Tranh hình 4.2 trả lời
câu hỏi:
*Tại sao khi thiếu Mg lá cây không còn màu
xanh( da cam, đỏ,tía)
(Mg tham gia cấu trúc nên phân tử diệp lục)
*Quan sát bảng 4 em hãy nêu vai trò của
các nguyên tố dinh dỡng khoáng đối với

cây?
*Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dỡng
khoáng cho cây từ đâu?
-Trong đất các chất hữu cơ nhờ vi sinh vật
Chất vô cơ
-Bón phân vô cơ, hữu cơ
HS quan sát Tranh hình 4.3 trả lời câu hỏi:
*Trả lời câu lệnh: quan sát tranh hình 4.3
em hãy nhận xét gì về liều lợng phân bón
với cây trồng và môi trờng ?
+Nhit : nh hng n hp th nc r (do nh
hng n sinh trng v hụ hp r) v thoỏt hi
nc lỏ (do nh hng n m khụng khớ).
+ m: m t cng tng thỡ quỏ trỡnh hp th
nc cng tng, m khụng khớ cng tng thỡ s
thoỏt hi nc cng gim.
+ Dinh dng khoỏng: hm lng khoỏng trong t
cng cao thỡ ỏp suỏt dung dch cng cao hp th
nc cng gim.
4.Cân bằng n ớc và t ới tiêu hợp lý cho cây trồng:
-Cõn bng nc l tng quan gia qua trỡnh hp
th v thoỏt hi nc, m bo cho cõy phỏt trin
bỡnh thng.
-Cõn bng nc c duy trỡ bi ti tiờu hp lớ:
Ti lng, ỳng lỳc, ỳng cỏch.
II/ vai trò của các nguyên tố
khoáng
1. Nguyên tố dinh d ỡng khoáng thiết yếu trong
cây:
-Nguyên tố đại lợng:C,H,O,N,S,P,K,Ca,Mg...

-Nguyên tố vi lợng:Fe,Mn,B,Cl,Zn,Cu,Mo..,
2.Vai trò của các nguyên tố dinh d ỡng khoáng
thiết yếu trong cây:
-Các nguyên tố đại lợng thờng tham gia cấu tạo nên
các chất sống.
-Các nguyên tố vi lợng thờng tham gia điều tiết các
hoạt động sống của cơ thể.
- Tăng tính chống chịu đối với điều kện bất lợi của
MT.
3. Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh d ỡng
khoáng cho cây:
a)Đất là nguồn chủ yếu cung cấp các nguyên tố
dinh d ỡng khoáng cho cây:
-Rễ cây chỉ hấp thụ đợc muối khoáng ở dạng hoà
tan( dạng ion K
+
,NH
4
+
,NO
3

..)
b)Phân bón cho cây trồng:
-Phân bón là nguồn quan trọng cung cấp các chất
dinh dỡng khoáng cho cây trồng.
-Lợng phân bón phải hợp lý để đảm bảo cho cây
phát triển tốt mà không gây ô nhiễm môi trờng đất
và nớc.
4. Củng cố:

7
- C©y trong vên vµ c©y trªn ®åi theo em c©y nµo cã cêng ®é tho¸t h¬i níc qua cutin m¹nh h¬n. T¹i
sao?( C©y trong vên cã tÇng cutin máng h¬n nªn tho¸t h¬i níc m¹nh h¬n c©y trªn ®åi).
5 Hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà:
-Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK, xem bài mới
V/ RÚT KINH NGHIỆM:
-Nội dung:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-Phương pháp:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

Tuần 04 Ngày dạy:………..
Tiết: 04
DINH DƯỠNG NITƠ Ở THỰC VẬT
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Hiểu được vai trò sinh lí của ngun tố nitơ.
- Trìngh bày được các q trình đồng hóa nitơ trong mơ thực vật.
2. Kỹ năng:
- Hiểu và vận dụng được các khái niệm về nhu cầu dinh dưỡng của nitơ để tính được nhu cầu phân
bón cho thu hoạch định trước.
3. Thái độ:.
Giáo dục ý thức vận dụng lí thuyết vào giải các vấn đề thực tiễn trong sản xuất.
II. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên:

- Hình 5.1, 5.2, Hình 6.1 sách giáo khoa .
2.Học sinh: Đọc bài và chuẩn bị cách trả lời các lệnh SGK trước ở nhà
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
Quan sát kênh hình + trả lời câu hỏi => Hồn thiên kiến thức của bài.
IV. TIẾN TRÌNH:
1 Ổn định tổ chức lớp:
Kiểm tra sĩ số học sinh
2 Kiểm tra bài cũ:
a. Thế nào là ngun tố dinh dưỡng thiết yếu? ( 3đ)
* Đáp án và biểu điểm:
- HS nêu đúng, đủ 3 ý trong khái niệm ngun tố dinh dưỡng thiết yếu. Mỗi ý ( 1đ)
b. Hồn thành phiếu bài tập sau: ( 4đ).
Ngun tố Dấu hiệu thiếu Vai trò
Nitơ Các lá hố vàng, cây còi cọc, Là thành phần của prơtêin, axit nuclêic.
8
chết sớm.
Photpho Lá có màu lục sẫm, các gân lá
màu huyết dụ, cây còi cọc.
Là thành phần của axit, phôtpholipit,
côenzim.
Magiê Trên phiến lá có các vệt màu
đỏ, da cam, vàng, tím.
Thành phần diệp lục.
Canxi Trên phiến lá có các vệt màu
đỏ, da cam, vàng, tím.
Thành phần của vách Tb, màng TB, hoạt
hoá enzim.
3 Giảng bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG BÀI HỌC
- GV yêu cầu HS quan sát hình 5.1; 5.2 trả lời

câu hỏi:
Em hãy mô tả thí nghiệm, từ đó rút ra nhận
xét về vai trò của nitơ đối với sự phát triển của
cây?
- HS mô tả được cách tiến hành thí nghiệm.
- Nêu được nhận xét: khi thiếu nitơ cây phát
triển không bình thường ( chậm lớn, không ra
hoa )
Vậy nitơ có vai trò gì đối với cây trồng?
- HS nêu được:
Nitơ có trong thành phần các hợp chất của cây:
Prôtêin, axít nuclêic, ATP...
- Nitơ cón có vai trò điều tiết quá trình trao đổi
chất .
HS nghiên cứu mục II.1.
So sánh dạng nitơ cây hấp thụ từ MT ngoài
với dạng nitơ trong cơ thể TV, rồi đánh dấu x
vào phiếu sau:
Các chất Nitơ từ MT
vào cây
Nitơ trong cây
NH
4
+
, NO
3
-

NH
3

Prôtêin enzim
Axit nuclêic
GV lưu ý HS quá trình này thực hiện trong mô
rễ và mô lá có các nguyên tố vi lượng ( Mo, Fe )
là các côfactor hoạt hoá các quá trình khử trên.
Quá trình này có thể xảy ra ở lá, rễ hoặc cả lá và
rễ tuỳ loại cây.
- GV cho HS nghiên cứu mục 2.
NH
3
trong mô thực vật được đồng hoá như
thế nào?
- HS nêu được NH
3
trong mô thực vật được
I. VAI TRÒ SINH LÍ CỦA NGUYÊN TỐ
NITƠ .
- Cây hấp thụ nitơ chủ yếu dưới dạng: nitơ
nitrat (NO
3
-
) và nitơ amôn (NH
4
+
).
- Nitơ có vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự
sinh trưởng, phát triển của cây trồng và quyết
định năng suất, chất lượng thu hoạch.
-Vai trò cấu trúc: Nitơ có trong thành phần của
hầu hết các chất trong cây ( prôtêin axit nuclêic,

diệp lục, ATP…) cấu tạo nên tế bào cơ thể.
- Vai trò điều tiết: Nitơ là thành phần cấu tạo
của prôtêin, enzim, hoóc môn...→ tham gia điều
tiết vào các quá trình sinh lý sinh hoá trong tế
bào cơ thể thực vật thông qua hoạt động xúc tác,
cung cấp năng lượng và điều tiết trạng thái
ngậm của các phân tử protein trong tế bào chất.
II. QUÁ TRÌNH ĐỒNG HÓA NI TƠ
TRONG MÔ THỰC VẬT:
1. Quá trình khử nitrat:
Đó là quá trình chuyển hóa NO
-
3
thành NH
3
theo sơ đồ:
NO
-
3
→ NO
2
-
→ NH4
+
2. Quá trình đồng hóa NH
3
trong mô thực
vật:
- Amin hóa trực tiếp:
axit xêto + NH

3
→ axit amin
- Chuyển vị amin:
a.a + axit xêto → axit xêto mới + a.a mới.
9
ng hoỏ theo 3 con ng:
- Amin hoỏ trc tip:
- Chuyn v amin.
- Hỡnh amit.
Hỡnh thnh amit cú ý ngha gỡ?
- HS nờu c:
+ Gii c cho cõy khi NH
3
tớch lu nhiu.
- Ngun d tr nhúm amin cn cho quỏ trỡnh
tng hp a.a, trong c th thc vt khi cn thit.
- Hỡnh thnh amit:
a.a icaboxilic + NH
3
amit
- Amit giỳp gii c NH
3
tt nht.
- Amit l ngun d tr NH
3
cho cỏc quỏ trỡnh
tng hp axit amin trong c th thc vt khi cn
thit.
Vớ d: Axit glutamic + NH
3

Glutamin

4 Cng c v luyờn tp:
- Nit cú vai trũ gỡ i vi cõy xanh?
- Hin nay trờn th gii, cng nh trong nc ó xỳc tin quỏ trỡnh c nh nit phõn t bng cỏch
no?
- Nờu mi quan h gia nit mụi trng vi thc vt?
- Hóy ghộp ni dung ghi mc b cho phự hp vi mi quỏ trỡnh ng hoỏ nit
a, Cỏc quỏ trỡnh ng hoỏ nit:
+ amin hoỏ trc tip
+ Chuyn v amin
+ Hỡnh thnh amớt
b, Bng cỏch:
1. axit xờtụ + NH
3
axit amin
2. a.a + axit xờtụ a.a mi + a. xờtụ mi
3. axita xờtụglutaric + NH
3
axit glutamic
4. axit glutamic + axit piruvic alanin + axita xờtụglutaric
5. a.a icacbụxilic + NH
3
amớt
-Qỳa trỡnh kh NO
3
( NO
3
-
NH

4
+
):
A. thc hin thc vt B. l quỏ trỡnh ụxy hoỏ nit trong khụng khớ
C. thc hin nh nitrognaza D. bao gm phn ng khNO
3
-
NO
2
-

5 Hng dn hc sinh t hc bi nh:
- Nắm vững phần in nghiêng trong sách giáo khoa.
- Chuẩn bị câu hỏi : 1, 2, 3, 4, 5 trang 25
Phần bổ sung kiến thức
- Đọc mục em có biết trang 25
V/ RT KINH NGHIM:
-Ni dung:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
10
-Phng phỏp:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................
-S dng dựng, thit b dy hc:
.............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................

Tun 5 Ngy dy:..
Tiờt : 5

DINH DNG NIT THC VT
( tip theo)
I. Mục tiêu
1. Kin thc:
- Nhn thc c t l ngun cung cp ch yu nit cho cõy.
- Nờu c cỏc dng nit cõy hp thu t t, vit c cụng thc ca chỳng.
- Mụ t c quỏ trỡnh chuyn hoỏ nit trong cỏc hp cht hu c trong t thnh dng nit khoỏng
cht.
- Nm c cỏc con ng c nh nit trong t nhiờn v vai trũ ca chỳng.
- Trỡnh by c mi quan h gia bún phõn vi nng sut cõy trng.
2. K nng:
- Hiu v vn dng c cỏc khỏi nim v nhu cu dinh dng ca nit tớnh c nhu cu phõn
bún cho thu hoch nh trc.
3. Thỏi :
Cú ý thc bo v mụi trng trong vic s dng phõn bún cho cõy.
II. Thiết bị dạy học
- Hình 6.1, 6.2 sách giáo khoa
- Máy chiếu qua đầu nếu dùng bản trong
- Phiếu học tập
III. Tiến trình tổ chức bài học
1. Kiểm tra bài cũ:
-Vì sao thiếu nitơ trong môi trờng dinh dỡng, cây không thể phát triển bình thờng đợc?
* ỏp ỏn: nờu c 3 vai trũ ca nit: mi vai trũ 2
- Nêu các con đờng đồng hoá nitơ trong mô thực vật?
* ỏp ỏn: 3 con ng ng hoỏ ni mi ý 1: TC 3 + vit c VD minh ho 1
2. Bài mới:
HOT NG CA THY V TRề NI DUNG BI HC
- GV cho HS c mc III.
Hóy nờu cỏc dng nit ch yu trờn trỏi
t?

III. NGUN CUNG CP NIT T NHIấN
CHO CY:
1. Nit trong khụng khớ:
11