Mùa cua đồng thương nhớ.doc

Mùa cua đồng thương nhớ
Món canh cua ngon, mát, bổ, có giá trị dưỡng chất cao chắc hẳn cũng từng để lại trong bạn kỷ niệm
thân thương nào đó?

Vuongquocnhi.vn xin mời các bạn đọc bài viết tản mạn mang tên Mùa cua đồng thương nhớ.

Mùa hạ oi bức như mụ dì ghẻ khó tính hay gắt gỏng phả vào không gian cái nắng hầm hập, khó chịu.
Bộ mặt của mụ luôn cau có, ấy vậy mà cũng có lúc thật hiền lành, dễ chịu, minh chứng là những cơn
mưa mùa hạ bất chợt.
Quê tôi thuộc một vùng chiêm trũng thuộc đồng bằng Bắc Bộ, vốn được mệnh danh là vùng “chiêm
khê mùa thối” của cả nước. Cứ độ đầu tháng năm, khi những cánh đồng lúa trải vàng ngan ngát là lúc
hạ tràn về với cái nắng ruộm vàng có phần gay gắt, có thể làm héo khô các gié lúa. Đương mùa hạ thế
này mà bất chợt có cơn mưa rào thì không gì bằng.
Thế mà có mưa thật đấy. Trời đang nắng trong nhưng thoắt cái mây ở đâu kéo về là đổ mưa ngay, có
khi mưa rất to. Trong tiếng mưa, tôi lắng nghe tiếng vỡ tan của giọt mưa trên mái ngói, tiếng chảy rọt
rẹt, róc rách xuống sân nhà. Rồi mùi khen khét của đất nóng lâu ngày gặp mưa, mùi ngai ngái, mùi rêu
mốc… Mùi mưa!
Những khi có những cơn mưa bất chợt thế này, thể nào đứa con gái nghịch như quỷ sứ là tôi cũng cùng
anh trai xách cái giỏ tre đan của ông nội chạy ra đồng bắt cua.
Cả tháng trời, mùa hạ nắng như đổ lửa, cua cá tìm chỗ trú ẩn trong các hang hốc. Nếu bất chợt có mưa,
chúng chui ra tung tăng bơi lội như trẩy hội. Nước mưa chảy thành các rãnh nhỏ, một lúc thôi là cả khu
vườn nhà ngập nước. Trong vườn có tiếng lách rách, lách rách khe khẽ.
- Cá rô! Cá rô!
Tôi reo lên khi nhìn thấy con cá rô đồng vàng nẫm quẫy đạp trên một vũng nước nông. Không hiểu nó
ở đâu chui lên trong khi cả mùa hạ đã cạn khô hết nước. Lập tức, anh em tôi xách giỏ ra đồng.
Cánh đồng lúa bạt ngàn trải dài tít tắp triền đê sông Hồng. Sau cơn mưa, bầu trời xanh văn vắt. Viền
chân trời nhô lên chiếc cầu vồng rực rỡ sắc màu. Từng sóng lúa gợn lên sắc xanh đầy sức sống.
Tôi cùng anh trai men theo các rãnh nước, chỗ nước từ con mương chảy vào chân ruộng. Anh tôi sẽ đặt
vào đấy cái giá lưới nhỏ, khi nước chảy vào cá sẽ bơi theo và rơi vào cái bẫy đó, rồi hai anh em đi bắt
cua.
Thông thường, bắt cua phải thò tay vào sâu trong hang lôi nó ra nhưng thời điểm sau cơn mưa như thế

này, cua đồng sẽ tự bò ra vừa để tắm mưa vừa là lúc cua cái đẻ trứng. Những con cua đực to, đen sẫm,
hai cái càng luôn giơ cao tự vệ chẳng khác gì hai cái kìm sắt. Phải khéo léo chụp từ sau lưng, không thì
sẽ bị quắp rất đau. Loài này sẵn sàng thí gọng khi gặp kẻ thù.
Cua cái thì nhỏ hơn, có màu vàng sẫm hoặc nâu đất. Sau cơn mưa là mùa yêu đương của lũ cua. Ven
các rãnh nước, từng đôi cua ngoi lên ngắm đất trời. Ở đấy, cá cũng rất nhiều. Anh em tôi bắt cua một
lúc thì quay lại chỗ đặt bẫy giá lưới. Bao nhiêu là cá. Nào là cá mương trắng toát như những thỏi bạc
rồi loài cá diếc mắt đỏ, cá rô đồng, cá lia thia, cá măng khe…
Sau mỗi bận như thế, bên hông tôi là cái giỏ đeo lệch lạo xạo lưng giỏ cua còn anh trai tôi thì nghễu
nghện xách đùm cá về nhà. Tối về, từ những thứ bắt được đó, qua đôi bàn tay khéo léo của mẹ, anh em
tôi sẽ được thưởng thức những món ăn khoái khẩu, ngon lành.
Món canh cua nấu với rau đay lẫn mướp ăn, thêm quả cà muối là món ăn khoái khẩu của tôi. Có món
này sẽ rất trôi cơm. Mẹ nấu canh riêu cua lại rất ngon. Cua sẽ được mẹ tách vỏ lấy gạch ra rồi cho vào
cối giã nhuyễn và lắng gạch.
Mẹ có thể nấu thêm món cua kho lạc cũng rất ngon. Cua được tách mu cho vào nồi, đâm lạc sống sơ
qua rồi đem vào kho. Món cá kho tiêu của mẹ thì không ai bằng. Mẹ bảo cá phải kho lẫn tương bằng
nồi trách đất và bếp củi mới ngon.
Những món ăn dân dã, bình dị ấy thôi đã đi theo ta suốt cả cuộc đời.
Xa quê, thi thoảng cái mùi quen thuộc thân thương ấy lại thoảng về làm tôi nao lòng nhớ quê, nhớ mẹ.
Vết cua cắn ngày xưa tưởng chừng không còn dấu vết nhưng bất chợt nhói lên một cái cũng có thể
khiến tôi giật mình, bâng khuâng...

Lê Ngọc Thụy Nguyên