Bài 18
VËn chuyÓn c¸c
chÊt qua mµng sinh
chÊt
KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy nêu cấu tạo và chức
năng của màng tế bào.
Phôt
pho-lipít
Đầu kị nước
Glicôprôtêin
Đầu ưa nước
Glicôlipít
Collesterôn
Prôtêin
xuyên màng
Nhận xét: Các phân tử CuSO
4
& KI đi
“qua” màng ngăn làm cho chậu nước có
màu hồng.
I. HiỆN TƯỢNG KHUẾCH TÁN
1. Thí nghiệm
Do sự khuếch tán các chất tan từ
nơi có nồng độ các chất hòa tan
cao đến nơi có nồng độ các chất
hòa tan thấp (Ccao Cthấp)
Vì sao các phân tử CuSO
4
và
KI có thể đi qua màng ngăn?
Nhận xét: H
2
O từ nhánh B “đi qua” màng
ngăn cách sang nhánh A làm cột nước A cao lên
& cột nước B hạ xuống
Do sự khếch tán của các phân
tử nước từ nơi có mật độ các PT
nước tự do nhiều đến nơi có mật
độ các PT nước tự do ít (thế nước
cao --> thế nước thấp)
Vì sao nước có thể đi từ nhánh B
qua màng ngăn sang nhánh A?
2. Kết luận
- Sự khuếch tán
+ Nước: các phân tử nước qua màng
từ nơi có: Thế nước cao Thế thấp.
+ Chất tan: các chất hòa tan trong
nước đi từ nơi có: Ccao Cthấp.
C¸c h×nh thøc vËn chuyÓn qua mµng tÕ bµo
I. CÁC HÌNH THỨC VẬN CHUYỂN CÁC
CHẤT QUA MÀNG TẾ BÀO
1. Vận chuyển thụ động.
2. Vận chuyển chủ động.
3. Xuất, nhập bào.
Vận chuyển
Đ
2
chất được
vận chuyển
Điều kiện Khái niệm
Thụ động
Chủ động
Xuất, nhập
bào
Hãy hoàn thành bảng sau
CÁC HÌNH THỨC VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
QUA MÀNG TẾ BÀO
1. Vận chuyển thụ động.
? Quan sát các đoạn phim sau và cho
biết :
- Vận chuyển thụ động dựa trên nguyên
lý nào?
- Có mấy hình thức vận chuyển?
-
Có tiêu tốn năng lượng hay không?
-
Đặc điểm các chất được vận chuyển?
I. CÁC HÌNH THỨC VẬN CHUYỂN CÁC
CHẤT QUA MÀNG TẾ BÀO
Khuyếch tán trực tiếp qua màng tế bào
Vận chuyển thụ động qua kênh prôtêin
1. Vận chuyển thụ động.
a. Đặc điểm chất vận chuyển:
- Qua lớp phôtpholipit:
+ Nước.
+ Chất hòa tan:
* Có kích thước nhỏ hơn lỗ màng.
* Không phân cực (CO
2
, O
2
…).
- Qua prôtêin xuyên màng:
+ Các chất phân cực.
+ Có kích thước lớn: H
+
, Pr, glucô…
I. CÁC HÌNH THỨC VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
QUA MÀNG TẾ BÀO
Các chất vận chuyển qua những
thành phần nào của màng tế bào và
có đặc điểm gì?
Vì sao những chất hòa tan trong
lipit lại thường dễ dàng đi qua màng
tế bào?