SKKN một sổ biện pháp chỉ đạo giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường mầm non

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO “GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM ”
NHẰM NÂNG CAO CHẤT DẠY HỌC Ở TRƯỜNG MẦM NON

Quảng Bình, tháng 05 năm 2017


CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO “GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM” NHẰM
NÂNG CAO CHẤT DẠY HỌC Ở TRƯỜNG MẦM NON

Họ và tên: Trần Thị Chính
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị: Trường mầm non Hồng Thuỷ


Quảng Bình, tháng 05 năm 2017
1.PHẦN MỞ ĐẦU
1.1 Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp
Trong thời đại ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ như vũ bảo của khoa
học, công nghệ...loài người đã tiến tới nền tri thức tiên tiến và văn minh hiện đại,
đã trang bị cho mình một kho tàng trí thức để lao động làm giàu cho đất nước .
Xu hướng phát triển của thời đại phụ thuộc hoàn toàn vào con người, với tư cách
vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển. Chính vì thế Đảng và nhà
nước ta rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục đặc biệt là sự nghiệp bảo vệ, chăm

sóc và giáo dục trẻ em. Sự quan tâm đã từng bước thể chế hoá bằng các văn bản
pháp luật, các chỉ thị, quy định và quy ước. Luật giáo dục năm 2005 của nước
Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã khẳng định: “ Bậc học mầm non là bậc
học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ hình thành cho trẻ
những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa Việt Nam,
cần giáo dục trẻ trở thành những người công nhân có cả đức lẫn tài xứng đáng là
người kế tục xây dựng và bảo vệ tổ quốc, là những chủ nhân tương lai của đất
nước Việt Nam. Để đạt được mục tiêu trên đòi hỏi người dạy học phải có kiến
thức,và sự hiểu biết sâu sắc, vận dụng linh hoạt giữa lý luận và thực tiễn vào
trong hoạt động dạy học theo xu hướng chung đổi mới phương pháp dạy học.
Dạy học lấy học sinh làm trung tâm là đặt người học vào vị trí trung tâm
của hoạt động dạy - học, xem cá nhân người học - với những phẩm chất và năng
lực riêng của mỗi người - vừa là chủ thể vừa là mục đích của quá trình đó, phấn
đấu tiến tới cá thể hoá quá trình học tập với sự trợ giúp của các phương tiện thiết
bị hiện đại, để cho tiềm năng của mỗi học sinh được phát triển tối ưu , góp phần
có hiệu quả vào việc xây dựng cuộc sống có chất lượng cho cá nhân , gia đình và
xã hội .
Xu hướng chung của đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới theo quan
điểm dạy học lấy người học làm trung tâm. Quan điểm này có cơ sở lý luận từ
việc nhận thức quá trình dạy học luôn luôn vận động và phát triển không ngừng
chịu sự chi phối của nhiều quy luật , trong đó quy luật về mối quan hệ biện


chứng giữa dạy và học , giữa thầy và trò trong QTDH là quy luật cơ bản .Thầy
và trò - cả hai chủ thể này đều chủ động, tích cực bằng hoạt động của mình
hướng tới tri thức . Thầy giữ vai trò chủ đạo , tổ chức điều khiển hoạt động nhận
thức của trò . Trò thì hoạt động tích cực chiếm lĩnh tri thức và biến nó thành vốn
hiểu biết của mình để tiếp tục hoạt động nhận thức và hành động thực tiễn.
Phương pháp dạy- học lấy trẻ em làm trung tâm là phương pháp học tập
tích cực, khác với phương pháp dạy học truyền thống trước đây là giáo viên

giảng giải, học sinh lắng nghe và ghi nhớ thụ động. Giáo viên được tập huấn
cách thiết kế và giảng dạy theo phương pháp dạy- học tích cực,lấy học sinh làm
trung tâm, áp dụng các kỹ năng tổ chức làm việc nhóm,kỹ năng đặt câu hỏi,
phương pháp đóng vai, tự làm đồ dùng dạy học bằng nguyên vật liệu sẵn có ở
địa phương , sử dụng trò chơi trong học tập, tối ưu hoá không gian lớp học .
Vì vậy vai trò của người thầy giáo,cô giáo trong quá trình dạy học theo
quan điểm lấy người học là trung tâm không thể bị mờ nhạt mà trái lại còn rõ nét
hơn , người thầy vẫn là " linh hồn" của giờ học sinh động và sáng tạo . giáo viên
phải có trình độ chuyên môn sâu, có trình độ sư phạm lành nghề, có đầu óc và
sáng tạo và nhạy cảm cái mới có thể đóng vai là người gợi mở, xúc tác, trợ giúp,
hướng dẫn, động viên, cố vấn, trọng tài trong các hoạt động độc lập, đánh thức
tiềm năng trong mổi trẻ, chuẩn bị tốt cho các cháu tham gia phát triễn cộng đồng.
Định hướng cách day học như trên không mưu thuẩn với quan niệm truyền thống
về vị trí chủ đạo, vai trò quyết định của giáo viên đối với chất lượng, hiệu quả
dạy học, Bởi vì, để có thể làm người hướng dẩn, cung cấp thông tin, trọng tài, cố
vấn...người giáo viên phải hiếu sâu sắc những kiến thức cơ bản của môn học
mình đảm nhiệm, đồng thời phải tự bổ sung vốn kiến thức của mình thường
xuyên và có định hướng rõ ràng qua tài liệu,sách báo, Phải nắm vững bản chất và
các quy luật của quá trình dạy học để có thể tìm ra hoặc ứng dụng những phương
pháp dạy học phù hợp với đối tượng của mình nhất.
Các nhà giáo dục cũng đã thừa nhận rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo
dục trẻ 0- 6 tuổi đó là "Lấy trẻ làm trung tâm" và ứng dụng các phương pháp dạy
học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy và giải


quyết vấn đề cho trẻ. cách tiếp cận tốt nhất thường thể hiện tính tích hợp cao và
kết nối việc học với thực tế đời sồng của trẻ.
Thực tế tại trường Mầm non, nhận thức về quan điểm " lấy người học làm
trung tâm" vẫn còn hạn chế, việc tổ chức các hoạt động theo hướng'' lấy trẻ làm
trung tâm '' chưa có hiệu quả. Đa số giáo viên dạy trẻ theo hướng ''lấy giáo viên

làm trung tâm'', ( dạy học theo kiểu truyền thống) chỉ nhằm cung cấp kiến thức
một chiều cho trẻ ,chưa quan tâm thoả đáng đến quá trình hoạt động của trẻ, mà
chỉ chú trọng đến kết quả cuối cùng của trẻ là lĩnh hội được các kiến thức, kỷ
năng trong một hoạt động cụ thể. Chính vì vậy giáo viên thường nói nhiều, làm
thay trẻ, đưa ra hệ thống câu hỏi đóng chưa phát huy tính tích cực chủ động sáng
tạo của trẻ, chưa tạo điều kiện cho trẻ tham gia vào quá trình hoạt động một cách
tích cực.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Một sổ biện pháp chỉ đạo
''Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở
trường mầm non”.
1.2 Điểm mới của đề tài:
Giúp cho cán bộ quản lý, giáo viên nhận thức sâu sắc về quan điểm chỉ
đạo '' Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm'', biết vận dụng giữa lý luận và thực tiễn, tạo
sự chuyển biến mạnh mẻ trong việc khuyến khích đội ngũ thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học'' Lấy trẻ làm trung tâm'' nhằm góp phần năng cao chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ, đáp ứng yêu cầu giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
1.3 Phạm vi áp dụng đề tài: Đề tài được áp dụng rộng rãi cho cán bộ quản lý,
giáo viên, tại các trường Mầm non.
2. Nội dung
2.1 Thực trạng nội dung cần nghiên cứu:
Như chúng đã biết lối học của nền giáo dục Việt Nam từ xưa đến nay là
thuyết minh hàng loạt các kiến thức qua sách giáo khoa, giáo trình, bài
giảng...Hệ quả là người học phải cố nhớ , lắng nghe và ghi chép toàn bộ kiến
thức từ người dạy. Và từ thế hệ này sang thế hệ khác chúng ta sẽ đào tạo ra


những con người thụ động, giáo điều, nguyên tắc theo sách vở mà khả năng độc
lập, tư duy sáng tạo kém.
Ở nước ta mầm mống tư tưởng dạy học lấy học sinh làm trung tâm đã có
từ lâu . Chúng ta có thể thấy được điều này qua các câu ngạn ngữ " Học thầy

không tày học bạn ", " Không thầy đố mày làm nên", " Học một biết mười"...
Tuy nhiên dạy học lấy người học làm trung tâm chỉ mới xuất hiện và được
sử dụng phổ biến trong những năm gần đây. Vấn đề lấy người học làm trung tâm
là vấn đề còn mới đối với người dạy, do trước đây quan niệm chủ yếu là người
dạy truyền đạt kiến thức cho người học, quá trình học thường là tiếp nhận thụ
động. Vì vậy, mặc dù đã thấy vấn đề trên là cần thiết trong giai đoạn hiện nay và
sau này, người dạy chưa được trang bị đủ cơ sở lý luận về"dạy học lấy học sinh
làm trung tâm" Việc " lấy học sinh làm trung tâm" mới chỉ được thực hiện ở mức
để cho học sinh phát biểu ý kiến, cho học sinh thảo luận theo nhóm...Dạy học
cũng như mọi quá trình tự nhiên trải qua quá trình hình thành, tồn tại và phát
triển lâu dài của mình .
Do nhu cầu phát triển của xã hội hoà nhập với tốc độ phát triển của khoa
học kỹ thuật thì nhu cầu dạy học cũng đòi hỏi cũng được nâng lên . Trong những
năm trước đây thì việc dạy học theo phương pháp cũ" người thầy đóng vai trò
chủ đạo" còn người học thì tiếp thu thụ động. Những năm gần đây, thay đổi
phương pháp dạy học khoa học kỹ thuật thì nhu cầu của hoạt động dạy học đòi
hỏi cũng được theo hướng tích cực. Người học không còn thụ động tiếp thu mà
trở thành trung tâm chủ thể của hoạt động dạy học. Đổi mới không có nghĩa là
phủ nhận hoàn toàn cái hiện hành mà phải có sự kế thừa phát huy những thành
tựu đã đạt được. Nhưng phải có sự kết hợp với các phương pháp dạy học truyền
thồng và phương pháp dạy học hiện đại, vận dụng theo hướng phát huy tích cực
tự giác, sáng tạo của của người học.
Việc nâng cao chất lượng giáo dục là một trong những vấn đề được quan
tâm hàng đầu trong xã hội. trong bối cảnh toàn ngành giáo dục và đào tạo đang
nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triễn tích cực, chủ động
của học sinh trong hoạt động học tập mà phương pháp dạy học là cách thức hoạt


động của giáo viên trong việc tổ chức hoạt động học tập nhằm giúp học sinh chủ
động đạt các mục tiêu học tập.

Nghị quyết TW2 ban chấp hành TW khóa VIII đã chỉ rõ nhiệm vụ quan
trọng của ngành GD&ĐT đó là: "Đổi mới mạnh mẻ phương pháp giáo dục và
đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo
của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến và
phương pháp hiện đại vào quá trình dạy học"
Như chúng ta đã biết, theo kết quả điều tra EID Việt Nam 50,68% trẻ 5- 6
tuổi bị thiếu hụt và có nguy cơ thiếu hụt ở ít nhất một lĩnh vực. Đây là một cảnh
báo đối với giáo dục mầm non Việt Nam, vậy làm thế nào để phát triễn tốt
chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm tiếp cận giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, đặt ra cho cán bộ quản lý hiểu rõ
sâu hơn về cách tiếp cận giáo dục lấy trẻ trung tâm và lập kế hoạch trên quan
điểm này, hướng dẫn và hỗ trợ giáo viên thực hiện chương trình giáo dục mầm
non một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triễn toàn diện phù hợp
với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đề ra. Với giáo viên là phải luôn
tìm tòi, sáng tạo, tự học, tự bồi dưỡng bản thân để luôn có những đổi mới, những
sáng tạo trong công tác chăm sóc nuôi dạy trẻ. Đối với giáo dục Mầm non nói
chung và giáo dục mầm non Lệ Thuỷ nói riêng, việc tổ chức các hoạt động giáo
dục theo quan điểm " Lấy trẻ làm trung tâm'' là yêu cầu xuyên suốt trong quá
trình thực hiện chương trình giáo dục mầm non. Đội ngũ giáo viên mầm non đã
được tập huấn về chuyên đề “ Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.
Sỡ giáo dục, Phòng giáo dục đã chỉ đạo trường mầm non đẩy mạnh việc tổ chức
các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm" Lấy trẻ làm trung tâm" phù hợp với
điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ. Nhưng thực tế đội ngũ
CB, GV vẫn chưa được trang bị đủ cơ sỡ lý luận về “Dạy học lấy trẻ làm trung
tâm” hoạt động dạy học còn nhiều hạn chế, đặc biệt là khâu đổi mới phương
pháp dạy học dưới sự ảnh hưởng mạnh mẻ bởi phương pháp dạy học truyền
thống, bên cạnh đó môi trường học tập, cơ sỡ vật chất, thiết bị đồ dùng đồ chơi
chưa đáp ứng yêu cầu, như xây dựng môi trường chưa phù hợp, chưa hấp dẫn,

chưa sáng tạo, sữ dụng khai thác thiết bị dạy học, đồ dùng, đồ chơi đang còn hạn
chế. Vì vậy việc" Lấy trẻ làm trung tâm” cấp học Mầm Non mới chỉ thực hiện ở
hình thức cho trẻ được thảo luận theo nhóm, trẻ được phát biểu ý kiến...Dạy học
cũng như mọi quá trình tự nhiên, trãi qua thời kỳ hình thành,tồn tại và phát triễn
lâu dài.
* Về quy mô mạng lưới trường lớp:
Năm học 2016-2017 Trường mầm non được quy hoạch về một điểm
trường Có 11 lớp Mẩu giáo và 01 nhóm trẻ.
* Về học sinh mầm non:
Nhà trường đã huy động thu hút được 420 học sinh đến trường và tổ chức
ăn bán trú 420/420 đạt tỉ lệ 100%.
* Về tình hình đội ngũ cán bộ, giáo viên mầm non:
Giáo dục mầm non với sự quan tâm của các cấp, các ngành đó có sự phát
triển về cả số lượng, chất lượng cho đội ngũ quản lý và giáo viên. cho đến nay tỷ
lệ chuẩn hoá của giáo viên đạt tương đối cao và khá đồng đều so với các trường
huyện.
Trường có 38 cán bộ quản lý và giáo viên, nhân viên. Trong đó có 03 cán
bộ quản lý và 25 giáo viên, 3 nhân viên, 07 nhân viên dinh dưỡng có 38/38 nữ
giới. Đảng viên có 19/38 đ/c, tỉ lệ 50%.

Trình độ chuyên môn nghiệp vụ
TT

Chức danh

TC
SL

1
2

CĐ
%

Hiệu trưởng
P. Hiệu trưởng

+ Trình độ học vấn của cán bộ quản lý:

SL

ĐH
%

SL
1
2

Sau ĐH
%
100
100

SL

%


Với kết quả trên ta thấy trình độ chuyên môn của hiệu trưởng và phó hiệu
trưởng đạt trên chuẩn 100%. Cán bộ quản lý trưởng thành từ giáo viên mầm non

giỏi tay nghề, tận tâm say mê với công việc, có phẩm chất đạo đức tốt, có uy tín
trong tập thể sư phạm, là lực lượng trụ cột của giáo dục mầm non. 100% cán bộ
quản lý có trình độ trung cấp lý luận chính trị , đã được đào tạo qua các lớp :
Quản lý giáo dục, quản lý nhà nước....
* Trình độ đội ngũ

Số lượng
Năm học

CB,GV,
NV

Đại học

Cao đẳng

Trung cấp

CQĐT

SL

%

SL

%

SL

%

SL

2015- 2016

37

21

56,8

6

16,2

10

27

0

2016- 2017

38

23

60,5

9

23,7

6

15,8

0

%

* Chất lượng khảo sát đánh giá sự phát triển của trẻ 3 - 5 tuổi
TỶ LỆ TRẺ

LĨNH VỰC

LĨNH VỰC

LĨNH VỰC

LĨNH VỰC PTTC VÀ

ĐẠT VÀ

PHÁT THỂ

PHÁT

PHÁT

QUAN HỆ XÃ HỘI

KHÔNG ĐẠT

CHẤT

TRIỂN

TRIỂN

NHẬN

NGÔN NGỮ

THỨC

Đạt
346/ 385
330/385
335/385
341/385
Tỷ lệ %
89,8
85,7
87
88,6
Không đạt
39/385
55/385

50/385
44/385
Tỷ lệ %
10,2
14,3
13
11,4
Qua khảo sát đánh giá sự phát triển của trẻ đầu năm cho ta thấy tỷ lệ mặt
bằng chung chất lượng của các lĩnh vực đạt còn thấp như lĩnh vực phát triển
nhận thức, lĩnh vực phát triển tình cảm và quan hệ xã hội và một số lĩnh vực
khác.
Mặt bằng chất lượng chung:

Đạt

1352/1540

Tỷ lệ %: 87,8%

Không đạt 188/1540 Tỷ lệ %: 12,2%
* Cơ cấu tổ chức:
Lãnh đạo :
Tổ trưởng. Tổ phó:

03 đồng chí
08 đồng chí


Giáo viên trực tiếp giảng dạy :

25 đồng chí

* Tổ chức Đảng, đoàn thể:
Có 01 tổ chức Chi bộ đảng gồm 19 đảng viên chiếm 50% tổng số cán bộ,
NV. Có 01 tổ chức Công đoàn, 01 tổ chức Đoàn thanh niên.
* Nhận xét chung:
Tình hình cán bộ có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, có năng lực cao
trong công tác.
Các danh hiệu được tặng thưởng trong những năm qua: Nhà trường đạt tập
thể LĐTT; Tổ chức Đảng được công nhận trong sạch vững mạnh xuất sắc; Tổ
chức Công đoàn, Đoàn thanh niên được công nhận vững mạnh xuất sắc.
Cơ sở vật chất của nhà trường khá đầy đủ các phòng học và một số phòng
chức năng có sân chơi và đồ chơi ngoài trời cho trẻ chơi, có đầy đủ các trang
thiết bị đồ dùng dạy học và đồ chơi tự tạo cho trẻ học tập. Cảnh quan sư phạm
đẹp thân thiện phù hợp với trẻ.
Nhà trường thực hiện tốt các chuyên đề, các hội thi, do phòng giáo dục chỉ
đạo.
Nhà trường đã đưa nội dung ứng dụng công nghệ thông tin vào trong công
tác quản lý và giáo dục trẻ và thực hiện được chương trình phần mềm Kidsmats
và Nutrikis, phần mềm phổ cập, phần mềm PMIS, phần mềm kiểm định chất
lượng giáo dục...Nhà trường đã xây dựng trang web và quản lý hoạt động khi
có hiệu quả.
Mặc dù những năm gần đây, cơ sỡ vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi
cũng như chất lượng dạy học đã có nhiều chuyển biến tích cực, song cơ sở vật
chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi của nhà trường vẫn hạn chế. Năng lực sư
phạm, chuyên môn của một số giáo viên còn hạn chế. Giáo viên mới vào nghề
đông, còn lúng túng trong việc vận dụng thực hiện chương trình giáo dục mầm
non, chưa nhận thức đầy đủ về phương pháp " Lấy trẻ làm trung tâm" đặc biệt là
vận dụng phương pháp đổi mới còn tách rời mang nặng cung cấp kiến thức cho

trẻ, chưa phát huy tính tích cực chủ động ở trẻ. Trường mầm non luôn xác định
chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ luôn là hàng đầu cần đặc biệt phải quan tâm.
2.2 Một số giải pháp cơ bản
2.1. Nâng cao nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, giáo
viên
Trường học, tổ chức cơ sở của hệ thống giáo dục, nơi tập trung những người
thực hiện nhiệm vụ chung dạy và học, giáo dục và đào tạo những nhân cách theo
mục tiêu đề ra, mà giáo viên là lực lượng nồng cốt tham gia và trực tiếp thực
hiện nhiệm vụ giáo dục học sinh phát toàn diện về mọi mặt.Chính vì vậy, chất
lượng giáo dục phụ thuộc vào đội ngũ cán bộ, giáo viên.
Để có một đội ngũ cán bộ, giáo viên mạnh về chuyên môn vững về nhận
thức thì phải chỉ đạo làm tốt công tác bồi dưỡng nhận thức, chuyên môn nghiệp
vụ cho đội ngũ.
Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên
môn nghiệp vụ của các cấp tổ chức, khuyến khích giáo viên đọc sách báo, tham
khảo tài liệu về chuyên môn, chính trị ,văn hoá,pháp luật..
Tổ chức hội thi " Giáo viên dạy giỏi" 'Giáo viên làm đồ dùng đồ chơi", tổ
chức tập huấn, hội thảo ,về các chuyên đề, đặc biệt là chuyên đề "Giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm" triễn khai bộ tiêu chí thực hành áp dụng quan điểm "giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm", đổi mới phương pháp day học, nhằm tích cực hoá các
hoạt động dạy học, khuyến khích giáo viên chủ động sáng tạo, dạy học tập trung
vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để phát triễn mọi khả năng của trẻ, tổ chức hướng
dẫn trẻ học tập bằng cách tự phát hiện khả năng của mình và có niềm tin trong
lao động, học tập
Chỉ đạo xây dựng các tiết dạy mẫu, các buổi thao giảng, nhằm giúp đội ngũ
đúc rút kinh nghiệm, vận dụng phương pháp giáo dục một cách linh hoạt, sáng
tạo.
Phân công giáo viên phù hợp với năng lực, sở trường, tạo điều kiện thuận
lợi cho giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ dược giao, đi kèm theo công tác phân

công chính là công tác kiểm tra, dự giờ, để đánh giá kết quả lao động của cá


nhân, tập thể, đồng thời kịp thời phát hiện năng lực của giáo viên và có kế hoạch
bồi dưỡng, động viên khuyến khích giáo viên tiến bộ
Tạo điều kiện cho cho đội ngũ tham gia các lớp đào tạo để nâng cao trình
độ chuyên môn, công tác bồi dưỡng thường xuyên, cho giáo viên tham quan học
tập, giao lưu trao đổi kinh nghiệm trong công tác giảng dạy.
Nói tóm lại việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn nghiệp vụ cho đội
ngủ là một việc vô cùng cần thiết giúp cho đội ngũ nhận thức, hiểu đúng,hiểu sâu
về đường lối chủ trương,về quan điểm chỉ đạo đổi mới giáo dục nói chung và
giáo dục mầm non nói riêng, đồng thời nâng cao trình độ chuyên môn, giúp họ
chủ động sáng tạo, tự tin trong quá trình tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo
dục trẻ trong giai đoạn hiện nay.
2. 2. Chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm:
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm,
xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hoá và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng
thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công, trẻ
học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang
hứng thú và đang thực hiện. Chính vì vậy xây dựng môi trường hoạt đông cho trẻ
trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều
kiện tự nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo
dục trẻ, hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phầm thực hiện tốt mục
tiêu,nhiệm vụ giáo dục trẻ. Việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp, là điều
kiện phát triễn phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi, đối với phụ huynh và xã
hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút đực sự tham gia của các
bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội.
* Môi trường bên ngoài lớp học
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện.

Tham mưu với chính quyền địa phương, các ban ngành, ban đại diện cha
mẹ học sinh hỗ trợ kinh phí để xây dựng môi trường


Tập trung chỉ đạo xây dựng môi trường ngoài lớp học an toàn, đẹp, hấp dẫn
như: quy hoạch diện tích khuôn viên, sân vườn đúng quy cách, bố trí các khu vực
cho trẻ hoạt động vui chơi, sinh hoạt, học tập ngoài trời một cách khoa học, phù
hợp.
Bố trí diện tích sân tập thể dục cho trẻ toàn trường, khu vực chơi với đồ
chơi ngoài trời, khu phát triễn vận động thể chất, khu vực chơi cát nước, giao
thông, vườn rau, vườn cổ tích, hệ thống đường đi lối lại trên sân...Đặc biệt, với
yếu tố thời tiết khí hậu nắng nóng nhiều việc chỉ đạo đội ngũ tăng cường trồng
nhiều cây xanh bóng mát để đảm bảo sức khoẻ cho trẻ khi vui chơi.
Chỉ đạo đội ngũ sưu tầm , tìm kiếm, tân dụng nguyên vật liệu phế thải sẵn có
ở địa phương để tạo ra các loại đồ dùng khác nhau để trẻ khám phá phục vụ cho
các hoạt động ngoài trời.
Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao, đảm bảo
vệ sinh nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống, các thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi được bảo dưỡng thường xuyên, gữi gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn,
mới lạ. Ngoài ra môi trường giáo dục cũng cần tạo cho trẻ cảm giác an toàn về
mặt tâm lý, được yêu thương, được tôn trọng và đáp ứng nhu cầu chính đáng.
* Môi trường trong lớp học
Môi trường thân thiện và thẩm mĩ sẻ gây hứng thứ cho trẻ và góp phần
hình thành mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với
trẻ. vì vậy môi trường giáo dục trong lớp có vai trò quan trọng đốivới sự phát
triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm, kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mĩ,
sáng tạo của trẻ.
Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của bé, do đó để lớp học thêm
lôi cuốn trẻ, giáo viên cần tạo nên môi trường trong lớp với những màu sắc,sinh
động, những nhân vật ngộ nghĩnh... Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù

hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ, phản ánh kinh
nghiệm, văn hoá của địa phương, môi trường luôn thay đổi để tạo ra sự hấp dẫn
mới lạ đối với trẻ. Các góc động chính, được duy trì thường xuyên. Việc sắp xếp
các góc phải linh hoạt như sắp xếp các hoạt động tương đồng thì ở gần nhau


( hoạt tỉnh xa hoạt động động), giới hạn không gian, nhiều góc ở trong phòng,
nhiều góc sẽ ở ngoài trời, các góc phải được bày biện hấp dẫn, không gian để
chơi và di chuyển xung quanh: cần giới hạn số trẻ trong những không gian nhỏ.
Học liệu và phương tiện trong góc hoạt động đóng vai trò không nhỏ trong
quá trình học và chơi của trẻ .Vì vậy các đồ dùng học liệu mà giáo viên cung cấp
cho hoạt động, cần được lên kế hoạch cẩn thận để hỗ trợ giáo viên khi lên kế
hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra cơ hội học
tập khác.
Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động,
phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho
hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ
hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu đặc
biệt. Với mỗi độ tuổi, môi trường giáo dục sẽ có những nét riêng. Ví dụ: với trẻ
mẫu giáo bé , đồ chơi có thể không cần quá nhiều về chủng loại và chủ yếu là đồ
chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần chú ý đến sự phong
phú của các loại đồ chơi đặc biệt là những nguyên vật liệu mở và phương tiện
cho trẻ được sáng tạo , tự làm đồ chơi phục vụ cho ý tưởng chơi của trẻ.
Cần thu hút sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục
càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và
kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó, đặc biệt vào các
thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động
chiều.
Môi trường phản ánh màu sắc văn hoá dân tộc bởi những đồ dùng trang
phục, các phong tục tập quán...cung cấp cho trẻ những hiểu biết về nền văn hoá

địa phương và của các dân tộc văn hoá khác nhau.Tạo môi trường có không gian
phù hợp với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ. Đảm bảo kết hợp các hoạt động
tập thể, theo nhóm nhỏ và cá nhân, các hoạt động trong lớp và ngoài trời. Tôn
trọng nhu cầu, sở thích hoạt động và tính đến khả năng của mỗi trẻ .
Trường mầm non là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội
cho trẻ . Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện , hòa đồng, ấm cúng, cởi mở


giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Quan hệ giữa
cô và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng ,
tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của
mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với
mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ, lời nói,
việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Mối quan
hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học, cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia
sẽ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau . Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối
quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm
non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Việc sử dụng cơ sỡ vật chất trong lớp học và cơ sỡ vật chất ngoài lớp học
một cách có hiệu quả, đảm bảo an toàn, đáp ứng yêu cầu phát triễn thể chất, nhận
thức, tình cảm,thẩm mỹ, là một nội dung mà giáo viên luôn phải nghiên cứu
hàng ngày trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, phải linh động, sáng tạo trong
việc tận dụng môi trường, trang trí nó , làm đẹp nó, làm mới nó mổi ngày để có
sự đổi mới trong nội dung cho trẻ khám phá; Ví dụ cũng là lối đi trong vườn,
hôm nay cô trò tạo ra nó là đường đến khu du lịch" Suối tiên" ngày mai lại là
đường đến lễ hội " Chùa Hoằng Phúc'' hoặc cũng là vườn cây cảnh, hôm nay cô
hướng dẫn trẻ tưới nước, chăm sóc cây, nhưng ngày mai cô hướng dẫn trẻ quan
sát,phát hiện có gì mới lạ so với hôm qua...Như vậy, việc sữ dụng môi trường
xung quanh vào chăm sóc giáo dục trẻ gắn liền với kế hoạch giáo dục của từng
giáo viên nhóm lớp, mức độ sữ dụng sáng tạo đến đâu đòi hỏi người lập kế

hoạch phải nghiên cứu kỹ, người duyệt kế hoạch phải gợi ý mở rộng để có sự đa
dạng trong các hoạt động sữ dụng môi trường trong và ngoài lớp.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực
sự cần thiết và quan trọng, nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác
tổ chức, hướng dẫn cho trẻ thoả mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ,
thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triễn toàn diện, Một
môi trường sạch sẽ, an toàn, vừa sức, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp
và ngoài lớp phù hợp, mở rộng hiểu biết của trẻ,kích thích trẻ hoạt động tích cực,


sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở,thân thiện giữa cô và trẻ,giữa trẻ với trẻ và
giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giãi bày
tâm sự, nguyện vọng,mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu
trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt
động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
2.3 Chỉ đạo xây dựng kế hoạch và lập kế hoạch ”lấy trẻ làm trung tâm”
Trong quá trình giáo dục, trẻ em vừa là đối tượng của hoạt động, vừa là chủ
thể

của hoạt động. Khi trẻ được trực tiếp tham gia trải nghiệm, giao tiếp, chia

sẻ là hoạt động giáo dục có hiệu quả nhất. Nếu trẻ chỉ nghe nhìn, thì thông tin
kiến thức thu nhận được 20%, nếu trẻ được trao đổi, chia sẻ ý kiến với nhau
trong nhóm bạn thì khả năng tiếp thu là 55%. Khả năng thu nhận kiến thức sẽ
tăng lên 90% khi trẻ sử dụng các kiến thức đã học truyền lại cho các bạn học của
mình. Đồng thời, con người thường thích khám phá những điều mới lạ, trẻ em
cũng vậy, muốn trẻ học tập tích cực, giáo viên không dạy trẻ cái mà trẻ đã biết,
nên dạy cái trẻ cần, điều mà trẻ thích. Nói một cách khác, xây dựng kế hoạch tổ
chức các hoạt động phải hướng vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm của quá trình giáo
dục.

Xây dựng kế hoạch giáo dục là rất cần thiết, giúp giáo viên dự kiến kế hoạch,
chủ động tổ chức các hoạt động giáo dục một cách có hiệu quả, do đó khi xây
dựng kế hoạch không nên mang tính hình thức và đối phó.
Để trẻ thực sự trở thành trung tâm của việc xây dựng kế hoạch giáo dục kế
thì trước hết người giáo viên cần có một quan điểm xuyên suốt luôn luôn hướng
vào trẻ, căn cứ vào khả năng, nhu cầu, kinh nghiệm sống của trẻ để xác định
mục tiêu, nội dung cụ thể. Tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ vào trung tâm của quá
trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt
động như : Trẻ được học qua thực tế, qua việc làm, qua khám phá tìm tòi, được
giao tiếp chia sẽ với bạn và học từ mọi người, trẻ suy ngẫm, suy nghĩ vận dụng
những điều đã lĩnh hội được vào việc giải quyết các tình huống, trẻ được trao đổi
diễn đạt chia sẽ suy nghĩ và mong muốn. Giáo viên chỉ là người tạo cơ hội, gợi
mở giúp trẻ chiếm lĩnh kiến thức.


Quá trình giáo dục ( phát triễn chương trình giáo dục) đòi hỏi người giáo
viên phải thực hiện các hoạt động : Xây dựng kế hoạch - tổ chức thực hiện kế
hoạch - đánh giá kế hoạch - điều chỉnh kế hoạch cho thời gian tiếp theo. Để thực
hiện tốt việc xây dựng kế hoạch lấy trẻ làm trung tâm thì trước hết người giáo
viên phải:
- Xác định mục tiêu: việc xây dựng kế hoạch lấy trẻ làm trung tâm được thể hiện
ngay từ việc xác định mục tiêu và cách viết mục tiêu vì vậy mục tiêu trong kế
hoạch phải căn cứ vào:
+ Khả năng nhu cầu học tập, sở thích cuả trẻ trong lớp, đây là kết quả được
lựa chọn từ việc theo dõi, quan sát hàng ngày, tuần , tháng.
+ Nội dung giáo dục cho từng độ tuổi để xác định mục tiêu phù hợp khả năng
kinh nghiệm sống của trẻ, đáp ứng yêu cầu của chương trình, phù hợp với vùng
miền, với trường lớp. Do đó mục tiêu giáo dục, nhất là mục tiêu cho một bài học
(một nội dung) giáo viên đặt ra cần cụ thể, đo được, đạt được thực tế và có giới
hạn về thời gian để có thể dễ dàng xác định trong một khoảng thời gian nhất định

mục tiêu đã đạt được chưa.
- Việc lựa chọn nội dung:
+ Khi mục tiêu giáo dục đã xác định, giáo viên phải dựa vào mục tiêu để cụ
thể hoá nội dung của từng lĩnh vực cho từng độ tuổi vì nội dung giáo dục trong
chương trình là những vấn đề cốt lõi cơ bản
+ Mục tiêu và nội dung liên quan với nhau do đó có mục tiêu thì phải có nội
dung, một mục tiêu có thể 2-3 nội dung.
- Lựa chọn các hoạt động giáo dục: (Theo chương trình giáo dục mầm non)
giáo viên cần lựa chọn các hoạt động đó một cách phù hợp
2.4 Tổ chức các hoạt động giáo dục “ Lấy trẻ làm trung tâm”
Để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” thì vai trò
hướng dẫn của người giáo viên rất quan trọng, giáo viên là người hướng dẫn,
khuyến khích, gợi mở, hỗ trợ và tạo nhiều cơ hội cho trẻ được hoạt động,được
chia sẻ trình bày ý kiến của mình , đồng thời giáo viên phải là người quan sát đáp
ứng nhu cầu ham hiểu biết, tìm tòi,khám phá…


Phải biết đổi mới vận dụng các phương pháp một cách tích cực, linh hoạt
và sáng tạo trong hoạt động dạy học tập trung vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm để
phát triễn mọi khả năng của trẻ, đổi mới phương pháp là không có nghĩa loại bỏ
phương pháp cũ mà phải dựa trên cơ sở phương pháp dạy học đặc trưng, đổi mới
phương pháp là cách học " Lấy trẻ làm trung tâm" là dựa trên sự hiểu biết, hứng
thú nhu cầu của trẻ mà ta đưa ra nội dung bài dạy, kiến thức phù hợp với trẻ, hình
thức tổ chức tiết dạy đa dạng, phong phú tuỳ thuộc vào sự sáng tạo của mỗi giáo
viên để tiết học đạt hiểu quả cao.
Để giúp giáo viên hiểu sâu sắc hơn về vấn đề " Lấy trẻ làm trung tâm'' biết
vận dụng giữa lý luận và thực tiễn thì tước hết phải chỉ đạo,tổ chức xây dựng,
thiết kế giáo án, thực hành, dự giờ các tiết dạy mẫu,thông qua đó để giúp giáo
viên cùng nhau thảo luận, rút kinh nghiệm xem tiết dạy đã thể hiện sự đổi mới
chưa ? Đổi mới ở chổ nào ? Sáng tạo chưa ? Sáng tạo ở chổ nào? …

Sữ dụng đồ dùng, đồ chơi vật liệu, hình thức tổ chức phù hợp, đúng lúc đúng
chổ để kích thích sự tò mò, khám phá của trẻ, phải chú trọng cho trẻ trải nghiệm
giao tiếp và trình bày ý kiến.
Việc đặt câu câu hỏi là một trong 10 chiến lược dạy học giúp trẻ có trí tuệ
phát triển bình thường đạt được thành công trong học tập, Với ý tưởng học tập
kiến tao, thay vì dạy bằng cách kể, giáo viên cần dạy bằng cách hỏi, giáo viên
chú ý khi đặt câu hỏi và khuyến khích trẻ biết hỏi, việc đặt câu hỏi cần một kỷ
thuật quan trọng, câu hỏi đặt ra phù hợp sẻ kích thích sự tư duy, hứng thú học tập
của trẻ, khuyến kích trẻ khám phá, tìm tòi đồng thời cũng mở đường cho trẻ một
cách học - hỏi,tập đặt câu hỏi.`
Khi đặt câu hỏi giáo viên cần sữ dụng hai dạng câu hỏi chính: Câu hỏi đóng
và câu hỏi mở. Câu hỏi đóng : là câu trẻ lời có hoặc không chỉ có một câu trả lời
đúng duy nhất, chức năng của câu hỏi này thường dùng để đánh giá mức độ ghi
nhớ thông tin, đòi hỏi tư duy rất ít, loại câu hỏi này thường dùng trong phần kết
luận hoặc giới thiệu bài để kiểm tra xem trẻ đã hiểu nhiệm vụ chưa và hướng dẫn
cần làm trong phần phát triễn bài., Câu hỏi mở: là loại câu hỏi có nhiều đáp án


cho trả lời, câu hỏi này đòi hỏi tư duy nhiều thường dùng trong phần giới thiệu
bài và phát triễn bài.
Giáo viên cần biết tạo ra một sự cân bằng giữa những câu hỏi phải trả lời
ngắn với những câu hỏi mở, để tạo ra các câu hỏi tốt giáo viên cần lưu ý khi đặt
câu hỏi: phải chú ý đến mục đích của câu hỏi: hỏi cái gì ?, hỏi làm gì? Để hướng
dẫn, để gợi mở hay để kiểm tra, đánh giá mức độ hiểu. Câu hỏi phải phù hợp với
trình độ, khả năng để trẻ có thể trả lời được và cố gắng để trả lời, câu hỏi phải từ
dễ đến khó, đơn giản đến phúc tạp, câu hỏi được phân bố cho tất cả đối tượng
trẻ, trẻ nhút nhát đến trẻ tích cực.
Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng “Lấy trẻ làm trung tâm” là một
nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục mầm
non một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp

với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Thực hiện điều trên đã
góp phần nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ trong nhà trường,
nâng cao kết quả dạy học cho giáo viên và phù hợp với trẻ tuổi mầm non theo
yêu cầu phát triển của cấp học mầm non và cũng theo xu hướng phát triển chung
của trẻ mầm non trên toàn thế giới.
2.5. Tổ chức triển khai đánh giá sự phát triển của trẻ
- Mục tiêu của GDMN là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm
mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1,
hình thành và phát triển các chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất mang
tính nền tảng các kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát
triển tối đa khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp tiếp theo và
cho việc học suốt cuộc đời.
- Đánh giá trẻ là quá trình thu thập thông tin về trẻ một cách có hệ thống và có
phân tích, đối chiếu với mục tiêu chương trình GDMN nhằm theo dõi sự phát
triển của trẻ và điều chỉnh kế hoạch quá trình chăm sóc giáo dục trẻ.
- Đánh giá trẻ là cơ sở xác định nhu cầu giáo dục cá nhân đứa trẻ căn cứ xây
dựng kế hoạch tiếp theo. Làm cơ sở trao đổi đưa ra quyết định phối hợp kế hoạch
giáo dục với cha mẹ trẻ, với giáo viên/ nhóm lớp hoặc cơ sở giáo dục khác sẽ


tiếp nhận trẻ tiếp theo. Làm cơ sở đề xuất với các cấp quản lý giáo dục trong
việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của nhóm/ lớp/ trường/ địa
phương.
- Căn cứ vào mục tiêu giáo dục trẻ theo kế hoạch năm học, ngay từ đầu năm học,
các giáo viên cùng cán bộ quản lý nhà trường lựa chọn mục tiêu để xây dựng
các chỉ số đánh giá sự phát triển mẫu giáo. Các mục tiêu lựa chọn phải đảm bảo
đầy đủ các lĩnh vực phát triển, đáp ứng những định hướng phát triển của trẻ ở
từng địa phương.
- Đánh giá sự phát triển của trẻ gồm các nội dung:
+ Đánh giá sự phát triển thể chất

+ Đánh giá sự phát triển nhận thức
+ Đánh giá sự phát triển ngôn ngữ
+ Đánh giá sự phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội.
+ Đánh giá sự phát triển thẩm mỹ.
- Phương pháp đánh giá: Các phương pháp sau đây thường được sử dụng để
theo dõi và đánh giá sự phát triển của trẻ trong trường mầm non: quan sát tự
nhiên; trò chuyện với trẻ; phân tích sản phẩm hoạt động của trẻ; sử dụng tình
huống; trao đổi với phụ huynh; kiểm tra trực tiếp. Tuy nhiên quan sát tự nhiên là
phương pháp sử dụng nhiều nhất trong chủ yếu trong trường mầm non.
- Các hình thức đánh giá sự phát triển của trẻ: Hoạt động đánh giá sự phát triển
của trẻ trong nhà trường chủ yếu do giáo viên tiến hành trong quá trình chăm
sóc, giáo dục trẻ. Đối với cán bộ quản lý giáo dục , ban giám hiệu nhà trường
tiến hành đánh với các mục đích khác nhau nhưng cùng hướng tới một mục đích
chung là làm thế nào để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Bao gồm các
hình thức sau:
+ Đánh giá trẻ hàng ngày.
+ Đánh giá sự phát triển của trẻ sau chủ đề giáo dục, theo giai đoạn.
+ Đánh giá sự phát triển cuối độ tuổi của trẻ
Tóm lại đánh giá là một phần không thể thiếu trong quá trình giáo dục.
Đánh giá sự phát triển của trẻ trong chương trình GDMN nhằm xác định mức độ


phát triển của trẻ so với mục tiêu của từng độ tuổi để có biện pháp thích hợp
giúp trẻ tiến bộ. Đánh giá sự phát triển của trẻ qua các hoạt động, qua các giai
đoạn cho ta biết những biểu hiện về tâm sinh lý của trẻ hàng ngày, sự phát triển
toàn diện của trẻ qua từng giai đoạn, khả năng sẵn sàng và chiều hướng phát
triển của trẻ ở những giai đoạn tiếp theo từ đó có thể phục vụ nhiều mục đích
khác nhau.
Đánh giá trẻ thường xuyên giáo viên có thêm thông tin về sự tiến bộ của
trẻ trong một thời gian dài. Giúp giáo viên xác định những khó khăn những

nguyên nhân cụ thể trong sự phát triển của trẻ làm cơ sở để giáo viên đưa ra
quyết định giáo dục tác động phù hợp đối với trẻ. Giúp giáo viên biết được hiệu
quả của các hoạt động, mức độ kết quả đạt được theo dự kiến, làm sáng tỏ những
vấn đề nhất định đòi hỏi có kế hoạch bổ sung tiếp theo.
2.6 .Thực hiện tốt công tác phối hợp tuyên truyền cho các bậc phu huynh và
cộng đồng.
Để thực hiện có hiệu quả mục tiêu giáo dục thì công tác phối kết hợp giữa
nhà trường, gia đình , xã hội trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ là nhiệm vụ
hết sức quan trọng trong trường mầm non
Nhà trường chủ động phối kết hợp chặt chẻ với chính quyền phương, để xây
dụng nội dung và hình thức tuyên truyền về công tác chăm giáo, dục trẻ.
Tăng cường công tác tham mưu với các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa
phương chú trọng đến việc xây dựng cơ bản, xây dựng môi trường giáo dục phù
hợp nhằm khuyến khích trẻ hoạt động tích cực, giáo viên đổi mới phương pháp,
tổ chức hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng ''Lấy trẻ làm trung tâm''
Tổ chức các buổi họp tuyên truyền cho các bậc phụ huynh thống nhất quan
điểm, nội dung, phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ giữa nhà trường, gia đình và
xã hội . Chỉ đạo đội ngũ xây dựng góc tuyên truyền “Những điều cha mẹ cần
biết” của nhà trường và các lớp với nội dung phối hợp, hình thức phong phú
mang tính giáo dục cao.
Tổ chức tốt các hội thi “ Giáo viên dạy giỏi” “ Giáo viên tự làm đồ dùng đồ
chơi” “Xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp, thân thiên và hiệu quả...


Trao đổi trực tiếp với phụ huynh hàng ngày vào giờ đón và trả trẻ về tình
hình của trẻ, mọi diễn biến, những khó khăn của trẻ, của nhà trường để kịp thời
phối hợp giúp trẻ phát triển tốt, an toàn nhất. Từ đó phụ huynh hiểu và ủng hộ
nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục nhằm huy động sự tham gia của các
bậc cha mẹ và cộng đồng thu hút nhiều nguồn lực kinh phí đầu tư cơ sở vật chất

cho giáo dục Mầm Non. Sưu tầm tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ dùng đồ chơi
phục vụ cho hoạt động dạy học.
* Qua quá trình nghiên cứu lí luận và thực tiễn, thực trạng của đơn vị và
đề ra một số biện pháp" Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm". Nhằm nâng cao chất
lượng dạy học trong trường mầm non, đã được áp dụng với những kết quả đạt
được như sau:
- Đối với cán bộ quản lí và giáo viên:
100% cán bộ quản lí , nhận thức đúng và hiểu sâu sắc hơn và vận dụng
quan điểm ”Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” là quan điểm chỉ đạo xuyên suốt,
thống nhất trong mọi hoạt động giáo dục trẻ trong trường mầm non, vận dụng
quan điểm vào việc hướng dẫn , hỗ trợ giáo viên thực hiện chương trình giáo dục
mầm non có hiệu quả, có chất lượng. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong việc
khuyến khích đội ngũ sáng tạo thực hiện vận dụng phương pháp nhằm góp phần
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
100% đội ngũ giáo viên được nâng cao về trình độ chuyên môn, vững
vàng tay nghề, đặc biệt là nhận thức của đội ngũ giáo viên về vấn đề dạy học "
Lấy trẻ làm trung tâm” trong việc xây dựng kế hoạch, xác định mục tiêu, lựa
chọn nội dung, công tác xây dựng môi trường, tổ chức các hoạt động theo hướng
"Lấy trẻ làm trung tâm" vận dụng các phương pháp một cách linh hoạt, sáng tạo,
chú trọng trong việc lựa chọn câu hỏi, phát huy tính tích cực chủ động của trẻ,
tăng cường các hoạt động cá nhân, hoạt động theo nhóm... tạo cơ hội cho trẻ
được trãi nghiệm, tìm tòi, khám phá, tư duy.
- Đối với trẻ:


100% trẻ hoạt động tích cực và tham gia vào các hoạt động nhiều hơn, có
cơ hội được trải nghiệm, được nêu ý kiến suy nghĩ của mình và mạnh dạn, tự tin
hơn, trẻ hứng thú khi được giao nhiệm vụ và hoạt động trong nhóm, chủ động
giúp đỡ,chia sẽ với bạn bè khi cùng hoạt động, 98% chiếm lĩnh các kiến thức
một cách tự nhiên, trẻ yêu trường lớp, yêu cô giáo và bạn bè, ham thích đến

trường.
- Đối với phụ huynh và cộng đồng
Nhận thức của các bậc phụ huynh và cộng đồng được thay đổi, ngày càng
quan tâm đến cấp học, quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục con cái và nhận
thức sâu sắc được tầm quan trọng về việc " Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm'' nhờ
có sự phối kết hợp chặt chẻ với nhà trường trong việc chăm sóc nuôi dưỡng giáo
dục trẻ, chất lượng giáo dục ngày một nâng cao. Môi trường học tập trong và
ngoài lớp, ngày càng một khang trang, hấp dẫn, đa dạng, đáp ứng với yêu cầu
giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
3. Kết luận:
3.1. Ý nghĩa của đề tài:
Trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế
hiện nay. Thì nguồn lực con người có ý nghĩa quan trọng, quyết định sự thành
công của công cuộc phát triển đất nước. Giáo dục ngày càng có vai trò và nhiệm
vị quan trọng trong việc xây dựng thế hệ người Việt Nam mới, đáp ứng yêu cầu
phát triễn kinh tế, xã hội, trong hệ thống giáo dục quốc dân, thì cấp học mầm non
là học cấp học mầm mống, nền tảng đầu tiên, có ý nghĩa quan trọng là bước đầu
hình thành cơ sở nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa, phát triễn một cách
toàn diện. Để đạt được mục tiêu trên đòi hỏi người dạy học phải có kiến thức sâu
và sự hiểu biết về nội dung chương trình, hiểu được về tâm sinh lý, nhu cầu và
khả năng của trẻ. Đồng thời biết vận dụng một cách linh hoạt giữa lý luận và
thực tiễn, trong quá trình dạy học “Lấy trẻ làm trung tâm” được thể hiện trong tất
cả các yếu tố của quá trình giáo dục. Từ việc xác định mục tiêu, nội dung,
phương pháp cho đến những hoạt động cụ thể của người giáo viên như : Xây
dựng môi trường giáo dục, xây dựng kế hoạch, thực hiện kế hoạch, tổ chức các


hoạt động... Mọi hoạt động đều hướng tới từng trẻ cũng như từng nhóm trẻ để
tạo cơ hội cho trẻ được học tập trong những điều kiện cụ thể, nhằm hỗ trợ trẻ
phát triển ở tất cả các lĩnh vực. Để thực hiện có hiệu quả " Giáo dục lấy trẻ làm

trung tâm" trước hết là bồi dưỡng cho giáo viên cách dạy mới làm sao để họ
chuyển biến rõ rệt từ nhận thức đến hành động, tích cực, chủ động vận dụng
trong hoạt động giảng dạy, sắp xếp thời gian đủ cho các chuyên đề, sau đó là
chuẩn bị cơ sỡ vật chất, đặc biệt là phương tiện dạy học, những điều kiện đảm
bảo tốt nhất cho quá trình tổ chức và thực hiện hoạt động dạy học "Lấy người
học trung tâm” sẽ là một phương hướng dạy học phù hợp yêu cầu của thời đại
ngày nay.
Việc " Lấy học sinh làm trung tâm" là một xu hướng tất yếu có tính lịch sữ,
đặt người học vào vị trí trung tâm của quá trình dạy học, xem cá nhân người học
với những phẩm chất và năng lực riêng của mỗi cá nhân, vừa là chủ thể, vừa là
mục đích của quá trình đó, tiến tới cá thể hoá quá trình học tập với sự hỗ trợ của
các phương tiện, thiết bị hiện đại để cho tiềm năng của mỗi học sinh được phát
triễn tối ưu, góp phần có hiệu quả vào xây dựng cuộc sống có chất lượng cho cá
nhân, gia đình và xã hội. Đó chính là cốt lõi tinh thần nhân văn trong dạy học
''Lấy học sinh làm trung tâm''. Đây là một công việc khó khăn và lâu dài , đòi hỏi
sự hoạt động mạnh mẽ, có sự phối hợp đồng bộ của tất cả các cấp,ban ngành và
đội ngủ giáo viên. Giải quyết tốt vấn đề dạy học “Lấy học sinh làm trung tâm” sẽ
nâng cao được chất lượng và hiệu quả giáo dục , thúc đẩy quá trình học tập của
học sinh dẫn tới giải quyết tốt vấn đề đầu ra, đáp ứng được nhu cầu cần thiết của
xã hội .
Trẻ em là tương lai đất nước “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" nhằm phát
triển cả thể chất và tinh thần, sức khỏe và trí tuệ, năng lực và phẩm chất cho thế
hệ tương lai đất nước. Vì vậy phải tập trung chăm sóc, bồi dưỡng, đào tạo, phát
huy sức mạnh của con trẻ ngay bây giờ để mai sau các con đủ bản lĩnh, đủ kỹ
năng, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, đủ sức khỏe xây dựng và bảo vệ Tổ
Quốc.
3.2 Kiến nghị


Đối với các cấp, các ngành: Cần quan tâm hơn nữa đầu tư về cơ sở vật

chất cũng như trang thiết bị đồ dùng theo danh mục thiết bị đồ dùng đồ chơi cho
trẻ mầm non theo thông tư.
Mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho giáo viên mầm non về việc ” Xây
dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.
Đối với giáo viên: Không ngừng tự học, tự rèn luyện bồi dưỡng để nâng
cao trình độ chuyên môn, có kĩ năng sử dụng thành thạo ứng dụng công nghệ
thông tin, các trang thiết bị dạy học hiện đại, các phần mềm trò chơi dành cho trẻ
mầm non, xây dựng, bố trí môi trường hoạt động lấy trẻ làm trung tâm, vận
dụng giữa lý luận và thực tiễn để tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ theo hướng
“ lấy trẻ làm trung tâm” giúp trẻ phát triển toàn diện. Phù hợp với yêu cầu giáo
dục trong giai đoạn hiện nay.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi về “Một số biện pháp
chỉ đạo “ Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” nhằm năng cao chất lượng dạy học ở
trường mầm non”. Bên cạnh những kết quả thu được là tạo môi trường thân
thiện, đẹp hấp dẫn thỏa mản được nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, bên
cạnh đó giúp giáo viên vận dụng các phương pháp một cách linh hoạt, sáng tạo,
chú trọng trong việc lựa chọn câu hỏi, phát huy tính tích cực chủ động của trẻ,
tăng cường các hoạt động cá nhân, hoạt động theo nhóm... tạo cơ hội cho trẻ
được trãi nghiệm, tìm tòi, khám phá, tư duy. Nhưng vẫn không tránh khỏi những
hạn chế. Rất mong hội đồng chuyên môn bậc học mầm non, cùng các chị em
đồng nghiệp đóng góp ý kiến để tôi có thêm nhiều kinh nghiệm trong công tác
chỉ đạo các hoạt động “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” tốt hơn nữa./.