SKKN một số biện pháp xây dựng phong trào giữ vở sạch, viết chữ đẹp ở trường tiểu học

Một số biện pháp xây dựng phong trào “Giữ vở sạch, viết chữ đẹp” ở
Trường tiểu học
Để học sinh viết đẹp thì trước hết phải viết đúng qua các tiết t ập vi ết ở
lớp. Bởi vì, qua đó học sinh nắm được các khái ni ệm về đ ường k ẻ, dòng
kẻ, toạ độ, tốc độ, tên gọi các nét, cấu tạo chữ cái, vị trí dấu thanh, và liên
kết các chữ cái khi viết .Từ đó, mới hình thành ở các em những biểu tượng
về hình dáng độ cao và sự cân đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. Ngoài ra, h ọc
sinh còn rèn thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp, xác định đ ược
khoảng cách để hình thành kĩ năng viết đúng m ẫu, rõ ràng và cao h ơn là
viết nhanh và viết đẹp .
Chữ viết mang tính thực hành cao, ngoài việc học sinh nắm đ ược các kiến
thức cơ bản của việc viết chữ và kỹ thuật viết thì rèn viết ch ữ đẹp là m ột
yêu cầu cũng hết sức quan trọng và cần thiết, vì vậy chúng ta c ần chú ý
rèn cho học sinh tính cẩn thận, sự sáng tạo khi viết.
Tuy nhiên, qua nhiều năm dạy học cũng như làm công tác quản lí, tôi th ấy
một số hạn chế về phong trào này như sau:
Về phía học sinh:


– Các em không được rèn luyện nhiều về cách trình bày vì nhiều môn h ọc
đã có Vở bài tập in sẵn các bài tập. Học sinh ngại viết, không có h ứng thú
và lòng say mê khi viết chữ mà chủ yếu là chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng.
ở cấp tiểu học, ngay từ những lớp đầu cấp như lớp 1 thì kỹ năng viết ch ữ
đúng mẫu là rất quan trọng nhưng học sinh lại không nắm được cấu tạo
các con chữ và kỹ năng viết đúng dẫn đến sai ngay từ những giờ tập viết
đầu tiên của cấp học.
Bên cạnh đó, phụ huynh không quan tâm đến sách v ở cũng nh ư các lo ại
bút viết đúng tiêu chuẩn cho học sinh, nhiều em không đủ vở để viết.
Về phía giáo viên:
Chữ viết của một số giáo viên còn quá xấu nhưng không có ý th ức rèn
luyện viết chữ dẫn đến không có sự mẫu mực trong ch ữ vi ết ở bảng l ớp

cũng như khi chấm bài cho học sinh.Thậm chí có giáo viên viết ở bảng l ớp
vẫn còn cẩu thả không đúng mẫu, sai chính tả, tuỳ tiện trong cách trình
bày. Nhất là trong thời điểm mà toàn ngành đang v ận động so ạn bài trên
máy vi tính thì ý thức của giáo viên về phong trào rèn ch ữ đ ẹp bị h ạn ch ế
rất nhiều.
Chưa có mô hình, điển hình về rèn chữ viết của giáo viên trong các nhà
trường để cùng nhân rộng học tập.


Về phía nhà trường:
– Nhà trường chỉ mới quan tâm chăm lo chỉ đạo các hoạt động v ề chuyên
môn như học sinh giỏi các môn văn hoá mà chưa coi trọng và tạo đ ược s ự
chuyển biến về phong trào thi đua “Giữ vở sạch-Viết chữ đẹp”.
– Một số phụ huynh còn chưa nhận thức hết tầm quan trọng của phong
trào này, chỉ bắt ép học sinh học Tiếng việt, Toán mà quên r ằng ch ữ viết
của các em sẽ làm cho tâm hồn các em thêm phong phú, ch ữ vi ết x ấu sẽ
làm giảm đi phần điểm trình bày về chữ viết trong bài làm của các em mà
bất cứ bài thi nào cũng có.
– Chưa có hình thức tuyên dương khen ngợi những học sinh có ý th ức trong
phong trào “Giữ vở sạch-Viết chữ đẹp”.
– Cơ sở vật chất nhà trường chưa đáp ứng đầy đủ cho phong trào này nh ư
bàn ghế đúng chuẩn, bảng kẻ, ánh sáng…
– Qua thực tế thấy rằng chất lượng Vở sạch chữ đẹp chưa cao, phong trào
chưa mạnh, chưa thu hút được giáo viên và học sinh say mê trong luy ện
chữ đẹp.


Từ những nhận thức trên và qua những gì đã chỉ đạo ở trường trong
những năm qua, bản thân tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm nh ằm ch ỉ
đạo thực hiện tốt phong trào “ Giữ vở sạch-Viết ch ữ đẹp” ở tr ường ti ểu

học như sau:
– Cần làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp v ới ph ụ huynh đ ể xây d ựng
phong trào “ Giữ vở sạch – Viết chữ đẹp”
Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, giáo viên ch ủ nhiệm phải tuyên
truyền cho phụ huynh biết về vai trò quan trọng c ủa Gi ữ v ở s ạch – Vi ết
chữ đẹp; hướng dẫn phụ huynh trong việc mua sắm đồ dùng sách v ở, bút
viết cũng như cách bọc sách vở cho các em…và phổ biến cho phụ huynh
biết các tiêu chuẩn cụ thể khi xếp loại vở sạch chữ đẹp hàng tháng.
– Hàng tháng, hàng kì nhà trường sẽ thông báo tình hình học t ập và rèn
luyện chữ viết của học sinh qua sổ liên lạc gia đình đ ể ph ụ huynh có k ế
hoạch kèm cặp thêm ở nhà .
– Xây dựng nề nếp phong trào ngay từ ở các lớp:
Vào đầu năm học mới giáo viên chủ nhiệm lớp phải tiến hành kiểm tra
sách vở, đồ dùng học tập của học sinh, hướng dẫn h ọc sinh nên dùng lo ại
vở nào, dùng loại bút nào để luyện viết, hướng d ẫn học sinh cách b ọc v ở
và bảo quản, giữ gìn sách vở như thế nào trong năm h ọc. Hướng d ẫn cho


học sinh các tiêu chuẩn cần phấn đấu để đạt danh hiệu “ V ở sạch – Ch ữ
đẹp”. Đồng thời cùng học sinh ra quyết tâm thực hiện các ch ỉ tiêu về phong
trào rèn chữ viết và giữ gìn sách vở.
– Có thể lấy một số bài viết của các anh chị lớp trên hoặc nh ững h ọc sinh
đã đạt giải thi viết chữ đẹp cấp huyện, cấp tỉnh nh ư em Trần Th ị Tuy ết
Tình 5C, em Trần Hoàng Anh 4A, Trần Thị Phượng 3C… đ ể cho các em xem
và học tập tấm gương của các anh chị.
– Ngoài yêu cầu viết đúng, đẹp cần hướng dẫn cách trình bày ở v ở của h ọc
sinh trong từng thể loại bài, cách kẻ vở khi hết bài, hết môn, h ết ngày và
hết tuần như thế nào để thống nhất trong cả lớp;
– Đối với những em có năng khiếu và viết ch ữ khá đẹp, giáo viên ph ải có
định hướng từ đầu là phải luôn chú ý theo dõi, kèm cặp nhắc nh ở đ ể h ọc

sinh luôn ghi nhớ, cố gắng thường xuyên bởi vì h ơn ai hết giáo viên là
người trực tiếp dạy dỗ, quan tâm học sinh hàng ngày nên có đi ều ki ện,
kiểm tra và có hướng khắc phục uốn nắn kịp thời;
– Cần khảo sát phân loại học sinh ngay từ đầu năm để có h ướng kèm c ặp
những học sinh còn viết xấu và có kế hoạch bồi dưỡng nh ững h ọc sinh có
năng khiếu,viết đẹp;


– Hàng tuần phải kiểm tra chấm và nhận xét, động viên để học sinh c ố
gắng hơn ở tuần tiếp theo.
Hàng tháng, sau khi xếp loại Vở sạch chữ đẹp, giáo viên cần bi ểu d ương và
khen ngợi những học sinh có nhiều cố gắng trong phong trào này.
– Dạy tốt phân môn Tập viết, Chính tả trong chương trình Ti ểu học để
nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
Chúng ta biết rằng muốn viết đẹp thì trước tiên là ph ải viết đúng m ẫu
chữ, kích cỡ, độ cao, tốc độ viết đảm bảo.Vì thế trong các giờ tập viết,
chính tả trên lớp, giáo viên cần cung cấp cho học sinh nh ững khái niệm c ơ
bản về đường kẻ, toạ độ viết chữ, tên gọi các nét chữ, cấu tạo ch ữ cái, vị
trí dấu thanh, dấu phụ, các khái niệm liên kết nét ch ữ ho ặc liên k ết ch ữ
cái … Từ đó ,hình thành ở các em những biểu tượng v ề hình dáng, đ ộ cao,
sự cân đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. Bên cạnh đó, giáo viên c ần dạy h ọc
sinh các thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp, bao gồm các kỹ năng
viết nét, liên kết nét tạo các chữ cái và liên kết ch ữ cái t ạo thành ch ữ ghi
tiếng. Đồng thời giúp các em xác định khoảng cách, vị trí cỡ chữ trên v ở kẻ
ô li để hình thành kỹ năng viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh
và đẹp.
* Ngoài ra khi viết cần thực hiện các nguyên tắc khi ngồi viết, đó là:


– Trạng thái tinh thần phải phấn chấn, hứng thú, không viết khi m ệt m ỏi,

buồn ngủ, uể oải, phân tán vì chuyện khác, tránh tư t ưởng vi ết qua quýt
cho xong để đi chơi.
– Ánh sáng trong phòng học phải đảm bảo, thuận chiều t ừ bên trái sang
không bị sấp bóng.
– Tư thế ngồi viết phải thoải mái, không gò bó và tuyệt đối không quỳ,
nằm, ngồi viết tuỳ tiện, không để vở quá gần, khoảng cách từ mắt đ ến v ở
khoảng 25-30 cm là vừa.
– Ngồi viết đúng tư thế, không ngồi vặn vẹo lâu thành thói quen, cố t ật
dẫn đến lệch cột sống .Cần hướng dẫn học sinh cách c ầm bút đúng quy
định.
* Trước khi viết nên chuẩn bị tốt cho học sinh:
– Nếu viết bút chì thì cần được gọt cẩn thận, vừa ( nét chì h ơi nh ọn),
Không để chì nhọn quá làm cho giấy sẽ bị rách hoặc tù quá sẽ làm cho ch ữ
có nét to, chữ xấu.
– Nếu viết bút mực thì nên chọn bút bi nước vừa dễ viết lại không bị giây
mực cả sách vở áo quần mà chữ viết lại đẹp hoặc chọn cho các em loại bút
viết được nét thanh nét đậm thì càng tốt.


* Sau khi viết giáo viên cần:
– Nhận xét thật tỉ mỉ các nét chữ trong con ch ữ mà h ọc sinh v ừa vi ết và
phân tích rõ nguyên nhân học sinh viết chưa đúng, chưa đẹp để có h ướng
kèm cặp và hướng dẫn thêm.
– Đối với những em chưa nắm chắc cấu tạo con chữ hay kỹ thu ật vi ết nh ư:
Lia bút, rê bút hay viết liền mạch thì giáo viên ph ải cung c ấp bi ểu t ượng
về con chữ đó để học sinh nắm chắc hơn và hướng dẫn thêm về kỹ thuật
viết cho các em.
– Đề cao sự mẫu mực về chữ viết của giáo viên
Chúng ta thường nói rằng “ Thầy nào – trò nấy”. Quả thật, ch ữ viết của
giáo viên là vấn đề có tính chất quyết định, bởi vì giáo viên luôn là t ấm

gương đối với học sinh về tất cả các mặt, nhất là học sinh tiểu h ọc và đặc
biệt là các lớp đầu cấp thì thầy cô giáo luôn là một hình ảnh r ất tài gi ỏi,
đẹp đẽ và mẫu mực. Khi vào các lớp đầu cấp học sinh bắt đ ầu c ầm bút
viết những nét chữ đầu tiên thì chữ viết của giáo viên ở bảng l ớp, ở con
chữ cô viết mẫu là rất quan trọng. Các em sẽ nhìn, quan sát và b ắt ch ước
những nét chữ từ đơn giản đến phức tạp của cô giáo.Th ực tế th ấy r ằng
nếu giáo viên viết chữ đẹp và có ý th ức rèn chữ viết thì chất l ượng ch ữ
viết của lớp đó sẽ cao và qua quan sát ta thấy rằng nét ch ữ của các l ớp


khác nhau nhưng trong một lớp thì lại tương đối giống nhau và rất gi ống
chữ của giáo viên.
Bên cạnh đó, muốn cho học sinh viết đẹp, giữ gìn sách v ở sạch sẽ thì giáo
viên phải rất công phu rèn luyện theo phương pháp khoa học, lâu dài, kiên
trì và chịu khó…
Vì vậy, chúng tôi đã chỉ đạo toàn trường như sau:
– Trước hết người giáo viên cần phải coi trọng ch ữ viết th ường ngày c ủa
mình trên bảng lớp, đây chính là trang viết m ẫu m ực đầu tiên của mình
cho học sinh thấy.
– Giáo viên cần viết đúng chính tả, đúng mẫu, rõ ràng và ngay ng ắn, c ần
phải quy định cho tất cả giáo viên cách trình bày lề bảng, dòng ch ữ ghi
ngày tháng năm, tên môn, tên bài học cần được viết rất mẫu m ực không
qua loa và tuyệt đối là không được sai chính tả. Bên cạnh đó là l ời phê, l ời
nhận xét của giáo viên trong bài làm của học sinh cũng v ậy, k ể cả khi giáo
viên ghi sổ liên lạc.

Tuy nhiên, viết chữ đẹp cũng cần một chút nhỏ sự tài hoa và không ph ải ai
cũng viết được thật đẹp, cho nên giáo viên là người luôn ph ải luy ện vi ết
thường xuyên. Ngoài bộ hồ sơ giáo viên phải viết hằng ngày thì giáo viên

phải có vở luyện viết là vở tập viết để viết đúng mẫu chữ quy định và các
bài viết luyện chữ đẹp và sáng tạo.
– Bồi dưỡng lòng say mê và tinh thần quyết tâm thực hiện phong trào “Gi ữ
vở sạch – Viết chữ đẹp ”
Tôi nghĩ rằng, để gặt hái được nhiều thành công trong mọi công vi ệc đều
phải có lòng say mê và tinh thần quy ết tâm th ực hiện. Chính vì v ậy, ngoài
những biện pháp trên thì người giáo viên còn phải khơi dậy ở các em lòng
say mê về rèn chữ cho học sinh bằng những mẫu ch ữ đẹp, trang v ở s ạch
đẹp, bộ hồ sơ mẫu mực. Giáo viên phải thổi vào học sinh lu ồng sinh khí
những ước mơ cao đẹp, kể cho học sinh nghe nh ững m ẩu chuy ện v ề t ấm
gương rèn chữ viết của anh Nguyễn Ngọc Ký, Cao Bá Quát và gần h ơn n ữa
là các bạn học sinh trong lớp, trong trường mình.
Cho học sinh đọc và xem những bài dự thi về “ Văn hay- ch ữ t ốt” trên báo
và tạp chí Thế giới trong ta mà giáo viên s ưu tầm đ ược sau đó đ ể l ại l ớp
cho học sinh xem hằng ngày để qua đó g ợi lên ở các em lòng say mê, ham
thích luyện viết chữ đẹp.
– Công tác chỉ đạo của nhà trường đối với phong trào “Giữ vở sạch- Viết
chữ đẹp”
* Về công tác chỉ đạo phong trào:


– Ngay từ đầu năm học nhà trường cần lập kế hoạch cụ thể và coi đây là
một tiêu chí quan trọng trong hoạt động dạy và học của nhà trường đồng
thời phải có chỉ tiêu cụ thể để giao cho các tổ chuyên môn, các kh ối l ớp và
các giáo viên chủ nhiệm lớp.
– Hàng tháng tổ chức đánh giá xếp loại vở sạch ch ữ đẹp c ủa học sinh
chính xác, công khai.
– Tổ chức cho học sinh thi viết chữ đẹp một h ọc kì hai l ần, sau m ỗi l ần
như vậy cần động viên khen thưởng để khích lệ phong trào.

– Sau mỗi học kì nhà trường tổ chức họp phụ huynh học sinh, giáo viên
chủ nhiệm sẽ báo cáo tình hình rèn luyện chữ viết của học sinh trong t ừng
tháng, từng kì trong tuần để cho phụ huynh biết .
– Qua cuộc họp phụ huynh, giáo viên cần đưa ra một số cá nhân h ọc sinh
điển hình có ý thức trong việc giữ vở sạch viết ch ữ đẹp đ ể khen ng ợi và
khích lệ phong trào.
– Mỗi năm, nhà trường cần kết hợp các đợt sơ kết cuối kì I, t ổng k ết năm
học hay các đợt thi đua để tổ chức triển lãm các thành quả mà học sinh đã
làm được như các bài thi viết chữ đẹp, các bộ sách vở tiêu biểu để cho các
em, các bậc phụ huynh cùng xem và thấy được những thành quả của con


em mình đã ý thức rèn luyện để học sinh và các lớp có sự thi đua h ọc t ập
lẫn nhau.
– Cần có sự động viên khen thưởng thích đáng và k ịp th ời đ ối v ới nh ững cá
nhân học sinh và các lớp trong phong trào “ Giữ v ở sạch – Vi ết ch ữ đ ẹp”
sau các đợt thi đua.
– Tổ chức trưng bày thành quả hàng năm của học sinh và ch ỉ đạo th ực
hiện tốt mô hình “ Câu lạc bộ viết chữ đẹp của giáo viên và h ọc sinh“. T ừ
một cá nhân viết đẹp đạt giải nhất Quốc gia về viết ch ữ đẹp đ ứng ra
hướng dẫn và duy trì câu lạc bộ hoạt động theo tháng, tuần sẽ thu hút
được sự quan tâm của tập thể giáo viên và học sinh.
* Về cơ sở vật chất:
– Chúng tôi quan tâm nhiều đến bàn ghế cho học sinh, tham mưu v ới chính
quyền địa phương thay thế dần loại bàn mảng có 4-5 chỗ ngồi, bàn đôi
ghế đôi bằng bàn đôi ghế một và vừa tầm với lứa tuổi của từng l ớp. Đ ặc
biệt, là cố gắng bố trí phòng học cố định theo l ứa tuổi, có thay đ ổi ch ứ
không phải năm học nào các em cũng được ngồi bàn ghế đó, phòng h ọc đó.
– Trang bị đủ phòng học có bảng chống loá đạt ch ất l ượng, riêng l ớp 1,2
phải có phần kẻ ô li để thuận tiện cho việc dạy tập viết và h ướng dẫn h ọc

sinh luyện viết.


– Lắp đầy đủ hệ thống bóng đèn đủ ánh sáng cho học sinh, cửa sổ, c ửa
chính phải cung cấp đủ ánh sáng cho các em không b ị ảnh h ưởng đ ến th ị
lực.
Qua thực tế đã chỉ đạo trong nhiều năm qua, tôi đã áp dụng nh ững giải
pháp trên trong công tác chỉ đạo phong trào “V ở sạch – Ch ữ đ ẹp” và th ấy
rằng:
– Chất lượng chữ viết của học sinh nói chung đ ược nâng lên r ất nhi ều, đa
số các em đã có ý thức trong việc luyện chữ ở lớp và ở nhà.
– Học sinh viết đúng mẫu, viết đảm bảo tốc độ, kỹ thuật viết được các em
vận dụng và nhiều em đã có nét chữ đẹp và sáng tạo.
– Tỉ lệ các bộ vở sạch sẽ, đẹp mắt và chuẩn mực được chọn để trưng bày
ngày càng nhiều hơn, chất lượng tốt hơn.
– Phụ huynh học sinh ngày càng quan tâm đến chất lượng chữ viết của
học sinh và rất tự hào khi được xem bộ vở sạch chữ đẹp của con em mình
được trưng bày
– Số học sinh đạt giải về phong trào “ Giữ vở sạch- Viết ch ữ đẹp” qua các
năm tăng cả về số lượng và chất lượng.


Xây dựng thành công phong trào “Giữ vở sạch – Viết ch ữ đẹp” là m ột việc
làm hết sức cần thiết, quan trọng và không th ể thiếu trong vi ệc t ổ ch ức
các hoạt động toàn diện trong nhà trường tiểu học. Bởi vì, phong trào “Gi ữ
vở sạch-Viết chữ đẹp” được coi trọng sẽ giúp học sinh biết gi ữ c ẩn th ận
sách vở của mình, có ý thức luyện viết chữ đẹp làm cho việc h ọc t ập nói
chung và học môn Tiếng Viết nói riêng của học sinh được dễ dàng h ơn,
thuận lợi hơn và hiệu quả cao hơn. Bên cạnh đó còn th ể hiện được ý thức
của con người trong quá trình học tập hay rèn luyện cho học sinh tính c ẩn

thận, kiên trì chịu khó. Chính vì vậy các nhà trường cần phải tổ chức tốt
phong trào này một cách thường xuyên nhằm góp ph ần nâng cao ch ất
lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
Người thực hiện : Thân Thị Lợi