chủ đề xquang tia Rơnghen

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM

MÔN CƠ SỞ VẬT LÝ Y SINH

CHỦ ĐỀ: X-Quang
Giảng viên: Th.S

Phan Văn Huấn

Thành viên:

1. Azizah
2. Trần Thị Thu Huế
3. Nguyễn Văn Đức
4. Nguyễn Thị Thu Quyên


Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level


Lịch sử

Nội dung

Bản chất

Ứng dụng của bức xạ
Rơnghen


I. Lịch sử hình thành và phát triển tia X:

•

Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

Năm 1895 nhà bác học Rơnghen tình cờ tìm ra
tia X.

•

Tia X có ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác
nhau: kỹ thuật, quân sự, sinh học và y học,...
W. C. Rơnghen
Nhà vật lý học người Đức(1845- 1923)


II. Bản chất của tia X
1. Khái niệm.

Tia X là sóng điện từ
có bước sóng từ

-11
-8
10 m đến 10 m.


II.Bản chất của tia X.
1. Khái niệm

- Có hai nguồn bức xạ chính là:
Bức xạ nền tự nhiên: đến từ mặt trời (bức xạ
vũ trụ), trái đất ( khí Radon) và các chất phóng
xạ tự nhiên trong cơ thể con người.
Bức xạ phơi nhiễm y tế: chủ yếu xuất phát từ
máy chụp X quang và chụp CT scanner


II.Bản chất của tia X.
2. Tính chất của tia X:

•
•

Có khả năng đâm xuyên mạnh

Làm đen kính ảnh.

•
•

Làm phát quang một số chất (ví dụ: platino, xianua, bari,...

Làm ion hóa không khí (chất khí).

•

Tác dụng sinh lí mạnh: hủy diệt tế bào,...

•

Gây ra hiện tượng quang điện hầu hết các kim loại.
Tia X có đầy đủ các tính chất của tia tử ngoại


II.Bản chất của tia X.
3. Điều kiện phát sinh tia X.

Mỗi khi một chùm tia catot – tức chùm electron có năng lượng lớn – đập vào một vật rắn thì vật đó phát ra
một bức xạ. Bức xạ này là tia X


II.Bản chất của tia X.
3. Điều kiện phát sinh tia X.

Hiện nay người ta đã chế tạo các loại ống tia X có hình dạng khác nhau dù về nguyên tắc thì
giống như ống Coolidge lúc đầu.

• Trong nha khoa:

Trong máy chụp X quang thông thường:

III. Ứng dụng của bức xạ Rơnghen (Tia X)
1. Ứng dụng trong y học
Ứng dụng trong y học

Trong chuẩn đoán

Chiếu

Chụp X-Quang

Chụp X-Quang thường

Trong điều trị

X-Quang

Chụp cắt lớp

Xạ Trị


III. Ứng dụng của bức xạ Rơnghen (Tia X)
*Chiếu X- quang.
- Chiếu

X Quang: hình ảnh của tổ chức được phản ánh trên màn

huỳnh quang. Trong phương pháp này thì nhân viên X quang ngồi
sau màn hình và quan sát hình ảnh phủ tạng bênh nhân trên màn

hình. Hình ảnh cần phải liên tục trong khoản 30s hoặc hơn nữa.
-> Chiếu X quang: Vùng nào hấp thụ nhiều tia X ảnh vùng đó sẽ
tối (ví dụ: xương, tim đen hơn vùng phổi, cơ)


III. Ứng dụng của bức xạ Rơnghen (Tia X)
*Chụp X- quang.
-Chụp X quang: Trên phim những vùng hấp thụ
nhiều tia X sẽ có hình trắng (xương. Tim), còn
những vùng hấp thụ ít tia X sẽ có hình đen (như
phổi, cơ).
Chụp X quang có 2 loại là chụp X quang thường và
chụp cắt lớp.

Máy X- Quang


* Bảo hộ khi chụp X-quang
nên cởi quần áo (ở vị trí chụp X-quang) để dễ bộc lộ tổn thương.
Trước khi chụp X-quang, bỏ hết đồ trang sức, các vật dụng bằng kim loại ra khỏi
cơ thể => vì kim loại có thể ngăn cản tia X xuyên qua cơ thể, gây cản trở cho quá
trình thực hiện kỹ thuật.
Các bác sĩ có thể tiêm hoặc cho bạn uống thuốc cản quang trước khi chụp nếu xét
nghiệm yêu cầu phải sử dụng thuốc cản quang.
Để chụp X-quang ruột, các bác sĩ sẽ tiến hành thụt tháo và làm sạch ruột trước
khi chụp.
Một số kỹ thuật chụp X quang đặc biệt cần có sự chuẩn bị theo yêu cầu của bác
sĩ.

Click to edit Master text styles
Second level
Third level
Fourth level
Fifth level


III. Ứng dụng của bức xạ Rơnghen (Tia X)
*Trong điều trị.
-Tia X được ứng dụng chủ yếu trong điều trị những
bệnh nhân bị ung thư nông gọi là xạ trị.
-Do tế bào ung thư có độ nhạy cảm phóng xạ lớn hơn tế
bào lành, do đó tia X chiếu vào các khối u ác tính để
làm biến đổi trạng thái hoạt động, hạn chế sự phát triển
dẫn đến tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư

Máy xạ trị ung thư


III. Ứng dụng của bức xạ Rơnghen (Tia X)
2. Ứng dụng trong công nghiệp

Tìm khuyết tật trong các vật đúc bằng kim lọa, tinh thể.


3. Ứng dụng trong giao thông

Kiểm tra hành lí của các hành khách đi máy bay

4. Ứng dụng trong phòng thí nghiệm

Nghiên cứu thành phần, cấu trúc vật rắn.