Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh trong giảng dạy môn Ngữ văn

TÍCH HỢP
TÍCH HỢP
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TRONG GIẢNG DẠY
TRONG GIẢNG DẠY
MÔN NGỮ VĂN
MÔN NGỮ VĂN
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TƯ TUỞNG HỒ CHÍ MINH
MÔN NGỮ VĂN VỚI VIỆC GIÁO DỤCTƯ TƯỞNG
ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH CHO HỌC SINH PHỔ THÔNG
THỰC HÀNH SOẠN GIẢNG BÀI HỌC NGỮ VĂN
CÓ GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH


* Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh trong toàn Đảng, toàn dân:
-
Từ Đại hội VII (1991) đến Đại hội IX, lần đầu tiên, khái niệm
“Tư tưởng Hồ Chí Minh” được trình bày khá đầy đủ, khoa
học, khẳng định những nội dung cơ bản trong hệ thống
TTHCM.
-
Ngày 27/3/2003, Ban Bí thư có Chỉ thị số 23 CT/TW về đẩy
mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí
Minh trong giai đoạn mới.
- Ngày 7/11/2006, Bộ CT có Chỉ thị 06-CT/BCT về tổ chức
Cuộc vận động: “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh”.

Đảng CSVN lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và TTHCM làm nền
tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động. Là một phần
không thể thiếu trong đời sống tinh thần của Đảng và nhân
dân ta .


* Cuộc vận động học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh trong toàn
Đảng, toàn dân:
-
Năm 2007 - chuyên đề“ Nâng cao đạo đức cách mạng
quét sạch chủ nghĩa cá nhân”
- Năm 2008 - chuyên đề “Tư tưởng tấm gương đạo đức
HCM về thực hành tiết kiệm, chống tham ô, lãng phí,
quan liêu”
-
Năm 2009 – chuyên đề : “ Nâng cao ý thức trách nhiệm,
hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân
dân”.
- Năm 2010 – chuyên đề: “ Tư tưởng, tấm gương đạo đức
HCM về xây dựng Đảng ta thật trong sạch, vững mạnh- là
đạo đức, là văn minh”


PHẦN MỘT
I. Nhận thức về tư tưởng đạo đức HCM
II. Nội dung GD tư tưởng đạo đức HCM
III.Thực trạng GD tư tưởng HCM ở
trường phổ thông

I. NHẬN THỨC VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC
HỒ CHÍ MINH
A. NGUỒN GỐC TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HCM
1. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh bắt nguồn
từ truyền thống đạo đức của dân tộc Việt
Nam
2. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự kế thừa
và phát triển những tư tưởng đạo đức tốt
đẹp truyền thống của nhân loại, cả phương
Đông và phương Tây
3. Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết
hợp giữa đạo đức truyền thống với tư
tưởng đạo đức cộng sản


*Truyền thống đạo đức của dân tộc Việt Nam
+ Quan niệm nhân cách: "đói cho sạch, rách cho
thơm"...
+ Coi trọng đạo lý làm người: "có nghĩa có nhân",
"chị ngã em nâng", "một con ngựa đau cả tàu
không ăn cỏ", "nhiễu điều phủ lấy giá gương,
người trong một nước thì thương nhau cùng”;
+ Đề cao sức mạnh đoàn kết "một cây làm chẳng
nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao";
+ Đề cao tinh thần đấu tranh anh dũng, kiên cường
bất khuất trước quân thù, " chết vinh còn hơn
sống nhục“…

*Sự kế thừa và phát triển những tư tưởng đạo
đức tốt đẹp truyền thống của nhân loại, cả
phương Đông và phương Tây

“Khổng Tử, Jêsu, Mác, Tôn Dật Tiên chẳng đã có
những điểm chung đó sao? Họ đều mưu cầu
hạnh phúc cho mọi người, nếu hôm nay họ còn
sống trên đời này, nếu họ họp lại một chỗ, tôi tin
rằng họ nhất định chung sống với nhau rất hoàn
mĩ như những người bạn thân thiết. Tôi cố gắng
làm người học trò nhỏ của các vị ấy”.( Hồ Chí
Minh)


* Sự kết hợp giữa đạo đức truyền thống với tư
tưởng đạo đức cộng sản.
- “Xem xét lại CN Mac về cơ sở lịch sử của nó, củng cố
nó bằng dân tộc học phương Đông”. (HCMinh)
- Lênin là người “đã nêu cho chúng ta một tấm gương
sáng về sự giản dị vĩ đại và sự khiêm tốn cao độ”. “là
đạo đức vĩ đại và cao đẹp của người thầy, đã ảnh
hưởng lớn lao tới các dân tộc châu Á và đã khiến cho
trái tim của họ hướng về Người không gì ngăn cản
nổi” .(HCMinh)


I. NHẬN THỨC VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC
HỒ CHÍ MINH
A. NGUỒN GỐC TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HCM
B. CÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH TTHCM VỀ ĐẠO ĐỨC

(Tài liệu tập huấn trang 9,10)
1. Giai đoạn thứ nhất: từ thuở niên thiếu đến
năm 1911.
2. Giai đoạn thứ hai (1911 – 1941): đi tìm đường
cứu nước, trở thành người cộng sản rồi về
nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam.
3. Giai đoạn thứ ba (1941 – 1969): trực tiếp về
lãnh đạo cách mạng Việt Nam


II. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC
HỒ CHÍ MINH
1. Đạo đức HCM là đạo đức mới, đối lập
với đạo đức cá nhân chủ nghĩa, ích kỉ
2. Đạo đức HCM là đạo đức CM.
- Trung với nước, hiếu với dân
- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư
3. Yêu thương con người.
4. Tinh thần quốc tế trong sáng.



“Hiểu sao hết Người đi tìm hình của Nước
Không phải hình một bài thơ đá tạc nên người
Một góc quê hương, nửa đời quen thuộc,
Hay một đấng vô hình sương khói xa xôi…”(CLV)


“Lũ chúng ta ngủ trong giường chiếu hẹp
Giấc mơ con đè nát cuộc đời con

Hạnh phúc đựng trong một tà áo đẹp
Một mái nhà yên rủ bóng xuống tâm hồn.”(CLV)
Nguyễn Ái Quốc tại Đại hội
Nguyễn Ái Quốc tại Đại hội
Đảng xã hội Pháp họp ở Tua
Đảng xã hội Pháp họp ở Tua


www.HNGHIA.Info
* Đạo đức CM
* Đạo đức CM
“
“
Cũng như sông thì có
Cũng như sông thì có
nguồn mới có nước. Không
nguồn mới có nước. Không
có nguồn thì sông cạn.
có nguồn thì sông cạn.
Cây phải có gốc, không có
Cây phải có gốc, không có
gốc thì cây héo.
gốc thì cây héo.
Người Cách mạng phải có
Người Cách mạng phải có
đạo đức, không có đạo đức
đạo đức, không có đạo đức
thì dù tài giỏi mấy cũng không
thì dù tài giỏi mấy cũng không
lãnh đạo được nhân dân.”

lãnh đạo được nhân dân.”


(Đường kách mệnh)
(Đường kách mệnh)
10/12/13


“
“
Các vua Hùng đã
Các vua Hùng đã
có công dựng
có công dựng
nước. Bác cháu
nước. Bác cháu
ta phải cùng
ta phải cùng
nhau giữ lấy
nhau giữ lấy
nước.”
nước.”
(Bác Hồ thăm đền Hùng)
(Bác Hồ thăm đền Hùng)
*Trung với nước, hiếu với dân


* Tinh thần, ý chí, niềm lạc quan CM
“
“

Sáng ra bờ suối tối vào hang,
Sáng ra bờ suối tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn
sàng.
sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử
Bàn đá chông chênh dịch sử
Đảng,
Đảng,
Cuộc đời Cách mạng thật là
Cuộc đời Cách mạng thật là
sang.”
sang.”




(Tức cảnh Pác Pó)
(Tức cảnh Pác Pó)


www.HNGHIA.Info
* Rèn luyện ý chí CM
* Rèn luyện ý chí CM
“
“
Gạo đem vào giã bao
Gạo đem vào giã bao
đau đớn,

đau đớn,
Gạo giã xong rồi trắng
Gạo giã xong rồi trắng
tựa bông.
tựa bông.
Sống ở trên đời người
Sống ở trên đời người
cũng vậy,
cũng vậy,
Gian nan rèn luyện mới
Gian nan rèn luyện mới
thành công.”
thành công.”


(Nghe tiếng giã gạo- HCM)
(Nghe tiếng giã gạo- HCM)
10/12/13


www.HNGHIA.Info
“
“
Trời có bốn mùa
Trời có bốn mùa
Xuân, Hạ, Thu, Đông
Xuân, Hạ, Thu, Đông
.
.
Đất có bốn phương

Đất có bốn phương
Đông, Tây, Nam, Bắc.
Đông, Tây, Nam, Bắc.
Người có bốn đức
Người có bốn đức
Cần, Kiệm, Liêm, Chính
Cần, Kiệm, Liêm, Chính
.
.
Thiếu một đức thì
Thiếu một đức thì
không thành người.”
không thành người.”
(Cần, Kiệm, Liêm, Chính
(Cần, Kiệm, Liêm, Chính


6 –
6 –
1949)
1949)
10/12/13
* Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư


* Cần, kiệm, liêm, chính
- Cần: là lao động cần cù, siêng năng; “lao động là
nghĩa vụ thiêng liêng”.
- Kiệm: là tiết kiệm sức lao động, thì giờ, tiền của của
dân, nước, của bản thân; phải tiết kiệm từ cái to

đến cái nhỏ...
- Liêm: là “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và
của dân” (liêm khiết)
- Chính: “nghĩa là không tà, thẳng thắn, đúng đắn”.
- Cần, kiệm, liêm, chính, có quan hệ mật thiết với
nhau. Cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức của con
người: "Thiếu một đức, thì không thành người".


* chí công, vô tư
- Đặt lợi ích chung trên lợi ích cá nhân.
- “Khi làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến
mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên đi
sau”; “phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên
hạ ”(tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu, hậu thiên
hạ chi lạc nhi lạc).


*Tính tốt ấy gồm có năm điều: nhân, nghĩa, trí,
dũng, liêm.
- Nhân là thật thà thương yêu, hết lòng giúp đỡ đồng chí và
đồng bào.
- Nghĩa là ngay thẳng, không có tư tâm, lúc Đảng giao việc
thì bất kỳ to nhỏ, đều làm hết sức cẩn thận, thấy việc thì
phải làm, thấy việc thì phải nói.
- Trí là đầu óc sáng suốt, biết xem người, biết xét việc.
- Dũng là dũng cảm, gan góc, gặp việc phải có gan làm, thấy
khuyết điểm phải có gan sửa chữa, cực khổ khó khăn
phải cố gắng chịu đựng…
- Liêm là “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân”

“Giàu sang không thể quyến rũ, nghèo khó không thể
chuyển lay, uy vũ không thể khuất phục”.


Người đọc Tuyên ngôn…Rồi chợt hỏi:
“Đồng bào nghe tôi nói rõ không?”
Ôi câu hỏi hơn một lần kêu gọi
Rất đơn sơ mà ấm bao lòng!


“ Bác vẫn đi kia…giữa cánh đồng
Thăm từng ruộng lúa, hỏi từng bông
Ghé từng hợp tác, qua thôn xóm
Xem mấy trường tươi, mấy giếng trong…”


Bác sống như trời đất của ta
Yêu từng ngọn lúa, mỗi cành hoa
Tự do cho mỗi đời nô lệ
Sa để em thơ, lụa tặng già


Bác để tình thương cho chúng con
Một đời thanh bạch, chẳng vàng son
Mong manh áo vải hồn muôn trượng
Hơn tượng đồng phơi những lối mòn…


www.HNGHIA.Info
“

“
Tôi chỉ có một sự ham
Tôi chỉ có một sự ham
muốn, ham muốn tột bậc, là
muốn, ham muốn tột bậc, là
làm sao cho nước ta được
làm sao cho nước ta được
hoàn toàn độc lập, dân ta được
hoàn toàn độc lập, dân ta được
hoàn toàn tự do, đồng bào ai
hoàn toàn tự do, đồng bào ai
cũng có cơm ăn áo mặc, ai
cũng có cơm ăn áo mặc, ai
cũng được học hành.”
cũng được học hành.”
(Trả lời các nhà báo
(Trả lời các nhà báo
nước ngoài 1-1946)
nước ngoài 1-1946)
10/12/13