Nâng cao năng lực quản lý dự án tại Ban Quản lý các dự án xây dựng Thị xã Từ Sơn,

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI
KHOA CÔNG TRÌNH


NGUYỄN VĂN HUỲNH

NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ DỰ ÁN TẠI BAN QUẢN LÝ CÁC
DỰ ÁN XÂY DỰNG THỊ XÃ TỪ SƠN, BẮC NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ

HÀ NỘI, NĂM 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI
KHOA CÔNG TRÌNH

NGUYỄN VĂN HUỲNH

NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ DỰ ÁN TẠI BAN QUẢN
LÝ CÁC DỰ ÁN XÂY DỰNG THỊ XÃ TỪ SƠN, BẮC NINH

Chuyên ngành: Kỹ thuật xây dựng

Mã số: 8580201
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ANH DŨNG

HÀ NỘI, NĂM 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tác giả. Các kết quả
nghiên cứu và các kết luận trong luận văn là trung thực, không sao chép từ bất kỳ một
nguồn nào và dưới bất kỳ hình thức nào. Việc tham khảo các nguồn tài liệu đã được
thực hiện trích dẫn và ghi nguồn tài liệu tham khảo đúng quy định.
Hà Nội, ngày ......tháng ......năm 2018
Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Huỳnh

i


LỜI CÁM ƠN
Tác giả xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo Trường Đại học Thủy lợi, nhất là các
cán bộ, giảng viên Bộ môn Xây dựng dân dụng và công nghiệp, khoa Công trình,
Phòng Đào tạo đại học và sau đại học đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả hoàn
thành luận văn này. Đặc biệt tác giả xin trân trọng cảm ơn Thầy giáo hướng dẫn khoa
học TS. Nguyễn Anh Dũng đã hết lòng ủng hộ và hướng dẫn tác giả hoàn thành luận
văn.
Tác giả cũng xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công
trình giao thông thành phố Hà Nội và các phòng ban đã quan tâm giúp đỡ, tạo điều
kiện thuận lợi hỗ trợ, giúp đỡ tác giả trong việc thu thập thông tin, tài liệu trong quá
trình thực hiện luận văn.
Cuối cùng, Tác giả xin chân thành cảm ơn gia đình, những người thân và bạn bè đã
luôn động viên, quan tâm, giúp đỡ và ủng hộ tác giả trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu để hoàn thành luận văn này.

Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả đã cố gắng và nỗ lực rất nhiều nhưng do
những hạn chế về kiến thức, thời gian, kinh nghiệm và tài liệu tham khảo nên luận văn
vẫn còn nhiều thiếu sót và khuyết điểm. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý, chỉ bảo
của của các thầy cô và đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................i
LỜI CÁM ƠN ........................................................................................................ ii
MỤC LỤC ............................................................................................................ iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................ viii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................ix
PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ......................................................................................1
2. Mục tiêu nghiêm cứu: .........................................................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................3
3.1. Đối tượng nghiên cứu ...........................................................................................3
3.2. Phạm vi nghiên cứu ..............................................................................................3
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu: ........................................................4
4.1. Cách tiếp cận: .......................................................................................................4
4.2. Phương pháp nghiên cứu: .....................................................................................4
5. Cơ sở khoa học và thực tiễn................................................................................4
6. Cấu trúc của luận văn: ........................................................................................4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TİỄN CỦA CÁC YẾU TỐ ẢNH
HƯỞNG TỚI TRÌNH TỰ THỰC HIỆN DỰ ÁN, CHẤT LƯỢNG VÀ TIẾN ĐỘ
CỦA DỰ ÁN ...................................................................................................................6
1.1. Dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư xây dựng...................................................6

1.1.1. Khái niệm về đầu tư xây dựng ......................................................................6
iii


1.1.2. Khái niệm dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình .........6
1.2. Giới thiệu chung về ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn. ................14
1.2.1. Cơ cấu tổ chức Ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn .................14
1.2.2. Phân công nhiệm vụ: ...................................................................................15
1.3. Các hình thức quản lý thực hiện dự án ...............................................................21
1.3.1. Chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án ..............................................21
1.3.2. Chủ đầu tư thuê tổ chức tư vấn quản lý điều hành dự án ............................22
1.4. Chủ thể tham gia quản lý dự án đầu tư xây dựng ...............................................23
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý dự án: ............................................................25
1.5.1. Công tác quản lý thực hiện dự án của chủ đầu tư: ......................................25
1.5.2. Quản lý thực hiện dự án của tư vấn: ............................................................29
1.5.3. Quản lý thực hiện dự án của nhà thầu: ........................................................38
CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH CHUNG VỀ QUẢN LÝ DỰ ÁN TẠI BAN QUẢN
LÝ CÁC DỰ ÁN XÂY DỰNG THỊ XÃ TỪ SƠN. .....................................................45
2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh.
...................................................................................................................................45
2.2.1. Khái quát chung về công tác quản lý dự án đầu tư .....................................46
2.3. Các công trình do Ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn làm chủ đầu
tư ................................................................................................................................48
2.3.1. Dự án điển hình 1: Dự án đầu tư xây dựng đường qua khu du lịch Đền Đầm
(đoạn từ TL271-TL295) thị xã Từ Sơn. ................................................................ 48
2.3.2. Dự án điển hình 2: Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở Bắc
Từ Sơn để đấu giá quyền sử dụng tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. .....................53
iv

2.3.3. Dự án điển hình 3: Dự án đầu tư xây dựng trường THPT Nguyễn Văn Cừ
thị xã Từ Sơn. ........................................................................................................56
2.3.4. Dự án điển hình 4: Dự án đầu tư xây dựng công trình Trung tâm bồi dưỡng
chính trị và nhà làm việc liên cơ quan II thị xã Từ Sơn. .......................................60
2.3.5. Dự án điển hình 05: Dự án đầu tư xây dựng công trình quần thể khu lưu
niệm đồng chí Ngô Gia Tự, tại xã Tam Sơn, thị xã Từ Sơn .................................63
2.4. Đánh giá chung về công tác quản lý dự án của Ban quản lý các dự án xây dựng
thị xã Từ Sơn. ............................................................................................................69
2.4.1. Về công tác quản lý dự án: ..........................................................................69
2.4.2. Về chất lượng thi công ................................................................................70
2.4.3. Về tiến độ thi công ......................................................................................70
2.4.4. Về hồ sơ nghiệm thu hoàn công ..................................................................71
2.4.5. Về an toàn lao động, an toàn công trình, vệ sinh môi trường, phòng chóng
cháy nổ. ..................................................................................................................71
2.4.6. Về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn Từ Sơn - Bắc
Ninh

71

2.5. Phân tích các nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ thi công xây
dựng dự án. ................................................................................................................77
2.5.1 Các nguyên nhân chủ quan: ..........................................................................77
2.5.2. Các nguyên nhân khách quan: .....................................................................78
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRONG CÔNG TÁC
QUẢN LÝ DỰ ÁN TẠI BQL CÁC DỰ ÁN XÂY DỰNG THỊ XÃ TỪ SƠN ...........80
3.1. Phương hướng hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng ở thị xã Từ
Sơn trong thời gian tới ...............................................................................................80

v

3.2. Hoàn thiện bộ máy quản lý dự án để nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý
dự án: .........................................................................................................................81
3.2.1. Cơ cấu tổ chức quản lý dự án: ....................................................................82
3.2.2. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản lý dự án ...................................84
3.2.3. Đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật cho quản lý dự án .......................................85
3.3. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng công
trình ở thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh ........................................................................87
3.3.1. Nâng cao hiệu quả trong công tác chuẩn bị đầu tư, Đẩy nhanh thủ tục cấp
phép xây dựng: ......................................................................................................87
3.3.2. Công tác lập và xin phê duyệt dự án ...........................................................89
3.4. Nâng cao chất lượng trong công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu thi công xây lắp
...................................................................................................................................90
3.4.1 Năng lực của đơn vị tư vấn đấu thầu, mở xét thầu :.....................................90
3.4.2 Tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu ............................................................... 91
3.5. Nâng cao công tác quản lý giám sát và áp dụng chặt chẽ các tiêu chuẩn, quy
trình xây dựng vào quá trình thi công công trình. .....................................................93
3.5.1 Quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình của nhà thầu: .................94
3.5.2. Giám sát chất lượng thi công xây dựng công trình của chủ đầu tư .............95
3.5.3. Giám sát tác giả của nhà thầu thiết kế xây dựng công trình ........................98
3.5.4. Kiểm tra bộ máy làm việc của đơn vị thi công xây dựng công trình tại hiện
trường, đảm bảo an toàn lao động, an toàn giao thông và vệ sinh môi trường. ....98
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................101
1. Ý nghĩa của đề tài: ..........................................................................................101

vi


2. Mục đích của đề tài: ........................................................................................101
3. Các kết quả đã đạt được: .................................................................................101

4. Kiến nghị: .......................................................................................................103
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................104

vii


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1. 1 Quy trình thực hiện dự án đầu tư ..................................................................12
Bảng 1. 2 Hình thức chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án ...............................22
Bảng 1. 3 Chủ đầu tư thuê tổ chức tư vấn quản lý điều hành dự án .............................23
Bảng 1. 4 Các chủ thể tham gia quản lý dự án ..............................................................23
Bảng 2. 1 Cơ cấu tổ chức Ban QL dự án .......................................................................15

viii


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BCKTKT

Báo cáo kinh tế kỹ thuật

BKHĐT

Bộ Kế hoạch và Đầu tư

BQLDA

Ban quản lý dự án

BTC

Bộ Tài chính

BXD

Bộ Xây dựng

CĐT

Chủ đầu tư

CTXD

Công trình xây dựng

GPMB

Giải phóng mặt bằng

HĐND

Hội đồng nhân dân

HSMT

Hồ sơ mời thầu

NĐ-CP

Nghị định - Chính phủ

QH

Quốc hội

TKBVTC

Thiết kế bản vẽ thi công

TKKT-TDT

Thiết kế kỹ thuật - Tổng dự toán

TT

Thông tư

TVGS

Tư vấn giám sát

XDCT

Xây dựng công trình

UBND

Ủy ban nhân dân

ix

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đầu tư xây dựng là một lĩnh vực quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước. Muốn đầu tư xây dựng đảm bảo chất lượng và có hiệu
quả thì công tác QLDA đầu tư xây dựng có vai trò quyết định. Vì vậy, từ trước đến
nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến công tác quản lý đầu tư xây dựng công
trình.
Trong nhiều năm qua, Nhà nước đã ban hành và tổ chức thực hiện dựa trên nhiều văn
bản quy phạm pháp luật nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động trong quản lý đầu tư xây
dựng, trong đó rất chú trọng việc nâng cao năng lực, hiệu lực và hiệu quả công tác
quản lý Nhà nước trong lĩnh vực này. Theo đó, hệ thống các văn bản quy phạm pháp
luật về đầu tư xây dựng ngày càng được hoàn thiện, có tính khả thi cao, điều chỉnh khá
toàn diện hoạt động đầu tư xây dựng; hệ thống tổ chức quản lý của Nhà nước đối với
hoạt động đầu tư xây dựng cũng từng bước được kiện toàn, đáp ứng yêu cầu ngày càng
cao của hoạt động đầu tư xây dựng, đặc biệt là đầu tư xây dựng tại các khu trung tâm
đô thị, trong đó có tỉnh Bắc Ninh nói chung và thị xã Từ Sơn nói riêng.
Thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh được thành lập theo Nghị định số 01/NĐ-CP ngày
24/9/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh
trên cơ sở toàn bộ diện tích của huyện Từ Sơn (cũ), với 12 đơn vị hành chính (7
phường và 5 xã). Thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh nằm ở vị trí địa lý rất thuận lợi để
phát triển kinh tế. Nằm ngay cửa ngõ thủ đô Hà Nội đi các tỉnh phía Bắc; cách không
xa các trung tâm đô thị lớn, đặc biệt là nằm trong khu tam giác kinh tế trọng điểm phía
Bắc: Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, đó là lợi thế cho thị xã Từ Sơn trong quá trình
phát triển. Cùng với sự phát triển chung của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước, trong những năm gần đây kinh tế xã hội của tỉnh Bắc Ninh cũng như thị xã
Từ Sơn đang có sự phát triển mạnh mẽ. Tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt
21,05%/năm.

1


Trong những năm qua, thị xã Từ Sơn cùng với quá trình hội nhập, phát triển thì kinh tế
xã hội đã và đang từng bước chuyển mình và có bước phát triển vượt bậc trong nhiều
lĩnh vực. Sự phát triển kinh tế xã hội trở thành nguồn lực to lớn thúc đẩy sự phát triển
đô thị về mặt hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và nhà ở. Bên cạnh sự phát triển như
vậy, vấn đề công tác QLDA đầu tư xây dựng trên địa bàn thị xã Từ Sơn là yếu tố then
chốt mang tính quyết định cần phải được chú trọng một cách kịp thời và sâu sắc.
Nhìn chung, các cơ quan, tổ chức, cá nhân đã chấp hành tốt các quy định của pháp luật
về đầu tư xây dựng, tình hình đầu tư xây dựng ngày càng phát triển mạnh mẽ, bên
cạnh các nguồn lực của Nhà nước, đã huy động được nguồn lực to lớn của các tổ chức,
cá nhân trong và ngoài nước cho hoạt động đầu tư xây dựng, hạ tầng đô thị, đặc biệt là
hạ tầng kỹ thuật đô thị; cảnh quan, kiến trúc ngày càng được bảo đảm, thể hiện ngày
càng rõ nét bản sắc kiến trúc đô thị hiện đại gắn với văn hóa làng nghề Việt Nam
truyền thống. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý Nhà nước
bằng pháp luật về đầu tư xây dựng vẫn còn một số hạn chế, bất cập bộc lộ. Công tác
triển khai thực hiện QLDA xây dựng tại thị xã vẫn tồn tại những hạn chế như trong
công tác lập dự án và chuẩn bị đầu tư còn chưa sát thực tế, tổ chức đấu thầu chưa tốt,
công tác thực hiện dự án đầu tư còn chưa chặt chẽ, công tác thanh quyết toán vốn đầu
tư còn chậm.
Trong thời gian tới, cùng với quá trình phát triển của thị xã, công tác QLDA đầu tư
xây dựng trên địa bàn thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh trong lĩnh vực xây dựng sẽ đứng
trước nhiều khó khăn, thách thức. Những khó khăn, thách thức đó cùng với những vấn
đề còn tồn tại đòi hỏi cần phải được giải quyết kịp thời, kiên quyết và đồng bộ, đó
cũng là nhiệm vụ trọng tâm của thị xã Từ Sơn.
Chủ đề về QLDA đầu tư xây dựng thực sự được quan tâm và chú trọng. Theo đó, có
nhiều công trình nghiên cứu đã khám phá về chủ đề này với các trường hợp nghiên
cứu điển hình tại các địa bàn khác nhau và cũng đưa ra các giải pháp gắn kết với địa
phương đó. Chính vì vậy, với điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội, nguồn lực, năng lực

quản lý của quản lý đầu tư XDCB tại thị xã Từ Sơn có nhiều điểm khác biệt với các
địa phương khác cần được nghiên cứu khám phá. Vì các lý do trên, tác giả lựa chọn đề

2


tài “Nâng cao năng lực quản lý dự án tại ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ
Sơn, Bắc Ninh” thực hiện nghiên cứu ở cấp độ Thạc sỹ, và thực hiện nghiên cứu này
rất có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn.
2. Mục tiêu nghiêm cứu:
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là dựa trên cơ sở hệ thống hóa lý luận về quản lý dự án
ĐTXD công trình và phân tích một số tồn tại, vướng mắc, khó khăn trong công tác
quản lý dự án ĐTXD công trình thời gian vừa qua để đưa ra một số giải pháp hoàn
thiện quản lý Nhà nước đối với các dự án ĐTXD công trình trên địa bàn thị xã Từ Sơn
- tỉnh Bắc Ninh nhìn từ góc độ của cơ quan quản lý.
Làm rõ nội dung cơ bản về dự án đầu tư và QLDA đầu tư xây dựng công trình, nội
dung quản lý dự án ĐTXD.
Phân tích thực trạng và từ đó đánh giá thực trạng công tác quản lý dự án ĐTXD trên
địa bàn thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh.
Đưa ra phương hướng hoàn thiện công tác quản lý dự án ĐTXD trong thời gian tới và
một số giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác quản lý dự án ĐTXD ở thị xã Từ
Sơn - tỉnh Bắc Ninh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Là công tác quản lý các dự án ĐTXD công trình trên địa bàn thị xã Từ Sơn sử dụng
vốn NSNN dưới góc độ của cơ quan quản lý.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi về không gian: Các dự án ĐTXD công trình sử dụng vốn NSNN trên địa bàn
thị xã Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh.
Phạm vi về thời gian: Các dự án ĐTXD công trình sử dụng vốn NSNN trên địa bàn thị

xã Từ Sơn trong giai đoạn từ 2013 đến 2018. Việc nghiên cứu những vấn đề về công
tác QLDA đầu tư xây dựng công trình đặt trong điều kiện triển khai thực hiện chính
sách, pháp luật trong lĩnh vực xây dựng hiện nay.
3


Phạm vi về nội dung: Luận văn tập trung vào một số nội dung gồm quản lý phạm vi dự
án, quản lý lựa chọn nhà thầu, quản lý chi phí dự án, quản lý chất lượng dự án, quản lý
an toàn và vệ sinh môi trường, quản lý rủi ro trong dự án.
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu:
4.1. Cách tiếp cận:
Tiếp cận và ứng dụng các Nghị định, Thông tư, Luật xây dựng, Luật xử lý vi phạm
trong lĩnh vực xây dựng... của nhà nước;
Tiếp cận các thể chế, các chính sách quy định trong ngành xây dựng;
Tiếp cận các thông tin dự án.
4.2. Phương pháp nghiên cứu:
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây:
Phương pháp tổng hợp, phân tích, phương pháp so sánh, các phương pháp thống kê
mô tả kết hợp với khảo sát thực tế.
Nghiên cứu đề tài dựa trên phương pháp luận duy vật biện chứng, trên cơ sở quan
điểm, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước về quản lý hoạt động đầu tư và
xây dựng theo các văn bản quy phạm ban hành, cũng như kế thừa các kết quả nghiên
cứu trước đây.
5. Cơ sở khoa học và thực tiễn
Hệ thống lại những lý luận cơ bản về quản lý dự án đầu tư xây dựng và vận dụng để
hoàn thiện công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng tại Ban quản lý các dự án xây dựng
thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh.
Phân tích thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng và đề xuất nâng cao năng
lực quản lý dự án tại ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn.
6. Cấu trúc của luận văn:

Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, luận văn được cấu trúc từ 3 chương nội
dung chính như sau :
4


Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của các yếu tố ảnh hưởng tới trình tự thực hiện
dự án, chất lượng và tiến độ của dự án.
Chương 2: Tình hình chung về quản lý dự án tại Ban quản lý các dự án xây dựng thị
xã Từ Sơn.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý dự án tại Ban quản lý
các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn.

5


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TİỄN CỦA CÁC YẾU TỐ
ẢNH HƯỞNG TỚI TRÌNH TỰ THỰC HIỆN DỰ ÁN, CHẤT LƯỢNG VÀ
TIẾN ĐỘ CỦA DỰ ÁN
1.1. Dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư xây dựng
1.1.1. Khái niệm về đầu tư xây dựng
Đầu tư là việc bỏ vốn nhằm đạt được một hoặc một số mục đích cụ thể nào đó của
người sở hữu vốn (hoặc người được cấp có thẩm quyền giao quản lý vốn) với những
yêu cầu nhất định.
Đầu tư xây dựng là việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công
trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc
sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định.
1.1.2. Khái niệm dự án đầu tư và quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình
1.1.2.1. Khái niệm về dự án đầu tư xây dựng
Khái niệm về dự án:
Theo Đại Bách khoa toàn thư (2000), từ “Dự án (Project) được hiểu là điều có ý định

làm hay “Đặt kế hoạch cho một ý đồ, quá trình hành động”.
Như vậy, dự án có khái niệm vừa là ý tưởng, ý đồ, nhu cầu vừa có ý năng động,
chuyển động hành động. Chính vì lẽ đó mà có khá nhiều khái niệm về thuật ngữ này,
cụ thể như:
Theo Tổ chức Điều hành Dự án (2014): Dự án là việc thực hiện một mục đích hay
nhiệm vụ công việc nào đó dưới sự ràng buộc về yêu cầu và nguồn lực đã định. Thông
qua việc thực hiện dự án để cuối cùng đạt được mục tiêu nhất định đã đề ra và kết quả
của nó có thể là một sản phẩm hay một dịch vụ mà bạn mong muốn.
Theo nghĩa hiểu thông thường: Dự án là “điều mà người ta có ý định làm”.

6


Theo Cẩm nang các kiến thức cơ bản QLDA của Viện Nghiên cứu QLDA quốc tế
(2009) thì: “Dự án là một nỗ lực tạm thời được thực hiện để tạo ra một sản phẩm hoặc
dịch vụ độc nhất”.
Theo Luật Đấu thầu số 43/2013/QH11, Dự án là tập hợp các đề xuất để thực hiện một
phần hay toàn bộ công việc nhằm đạt được mục tiêu hay yêu cầu nào đó trong một
thời gian nhất định dựa trên nguồn vốn xác định.
Về lý thuyết, dự án được hiểu là một công việc với các đặc tính sau: Cần tới nguồn lực
(con người, máy móc, vật tư và tiền vốn); có mục tiêu cụ thể; phải được hoàn thành
với thời gian và chất lượng định trước; có thời điểm khởi đầu và kết thúc rõ ràng; có
khối lượng công việc cần thực hiện cụ thể; có ngân sách hạn chế và sự kết nối hợp lý
của nhiều phần việc lại với nhau.
Như vậy, Dự án là một nhiệm vụ mang tính chất một lần, có mục tiêu rõ ràng (trong
đó bao gồm chức năng, số lượng và tiêu chuẩn chất lượng), yêu cầu phải được hoàn
thành trong một khoảng thời gian quy định, có dự toán tài chính từ trước và nói chung
không được vượt qua dự toán đó.
Khái niệm về dự án đầu tư
Có khá nhiều các định nghĩa, khái niệm về dự án đầu tư trong các tài liệu nghiên cứu

hoặc các văn bản hướng dẫn.
Dự án đầu tư được hiểu là “một tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để
tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định nhằm đạt được sự tăng
trưởng về mặt số lượng hoặc duy trì, cải tiến nâng cao chất lượng của sản phẩm hoặc
dịch vụ trong khoảng thời gian xác định (chỉ bao gồm hoạt động đầu tư trực tiếp)”.
Dự án đầu tư là một tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt
động đầu tư trên địa bàn cụ thể trong khoảng thời gian nhất định (Theo khoản 8, Điều
3, Luật Đầu tư năm 2015).
Các khái niệm trên đây có một số điểm chi tiết, từ ngữ có thể khác nhau, nhưng tựu
chung có thể hiểu ngắn gọn như sau:
7


Dự án đầu tư là tập hợp các đối tượng đầu tư (hoạt động bỏ vốn) được hình thành và
hoạt động theo một kế hoạch cụ thể, với các điều kiện ràng buộc để đạt được mục tiêu
nhất định (các lợi ích) trong một khoảng thời gian xác định.
Trong đó các ràng buộc gồm: Pháp luật; Tiêu chuẩn, Quy chuẩn; Tiền (nguồn vốn, tài
chính); Tiến độ; Không gian (đất đai, tổng mặt bằng xây dựng).
Khái niệm về dự án đầu tư xây dựng công trình
Dự án ĐTXD công trình là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc bỏ vốn để xây
dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển,
duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn
nhất định.
Dự án ĐTXD công trình bao gồm phần thuyết minh và phần thiết kế cơ sở.
1.1.2.2. Khái niệm về quản lý dự án đầu tư xây dựng
Khái niệm về quản lý dự án
Quản lý dự án là một nghề, thuật ngữ quản lý dự án được dùng để miêu tả một hoạch
định về việc tổ chức trong việc quản lý những hoạt động đang diễn ra. Những hoạt
động này thường được gọi là quản lý theo dự án. Định nghĩa về QLDA là một việc rất
khó, tuy nhiên có thể hiểu quản lý dự án như sau:

Theo Ben (2007): “Quản lý dự án là sự lãnh đạo và phối hợp các nguồn lực và vật tư
để đạt được các mục tiêu định trước về: Phạm vi, chi phí, thời gian, chất lượng và sự
hài lòng của các bên tham gia. Đó là sự điều khiển các hoạt động của một hệ thống (dự
án) trong một quỹ đạo mong muốn. Với các điều kiện ràng buộc và mục tiêu xác
định”.
Theo Viện Quản lý Dự án Quốc tế (2011): “Quản lý dự án chính là sự áp dụng các
hiểu biết, khả năng, công cụ và kỹ thuật vào một tập hợp rộng lớn các hoạt động nhằm
đáp ứng yêu cầu của một dự án cụ thể”.
Như vậy, QLDA là việc ứng dụng các kiến thức, kỹ năng, công cụ và phương tiện kỹ
thuật trong các hoạt động của dự án nhằm đáp ứng những yêu cầu của CĐT và những
8


mục tiêu của dự án trong các ràng buộc về thời gian, nguồn nhân lực, cơ sở vật
chất…Tất cả các công việc trong hoạt động của dự án đều cần có sự giám sát.
Quản lý dự án là sự vận dụng lý luận, phương pháp, quan điểm có tính hệ thống để
tiến hành quản lý có hiệu quả toàn bộ công việc liên quan tới dự án dưới sự ràng buộc
về nguồn lực có hạn. Để thực hiện mục tiêu dự án, các nhà đầu tư phải lên kế hoạch tổ
chức, chỉ đạo, phối hợp, điều hành, khống chế và định giá toàn bộ quá trình từ lúc bắt
đầu đến kết thúc dự án.
Khái niệm về quản lý dự án đầu tư:
Quản lý DAĐT là một tập hợp những biện pháp của chủ đầu tư để quản lý quá trình
đầu tư kể từ bước xác định DAĐT, đến các bước thực hiện đầu tư và bước khai thác
dự án để đạt được mục tiêu đã định.
Mục tiêu chung của quản lý DAĐT là bảo đảm đạt được mục đích đầu tư, tức là lợi ích
mong muốn của CĐT.
Khái niệm về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình:
Quản lý DAĐT xây dựng công trình là sự điều hành các công việc theo một kế hoạch
đã định hoặc các công việc phát sinh xảy ra trong quá trình hoạt động xây dựng, với
các điều kiện ràng buộc nhằm đạt được các mục tiêu đề ra một cách tối ưu.

Các ràng buộc bao gồm: Quy phạm pháp luật (Luật, Quy chuẩn, Tiêu chuẩn…); Ngân
sách (nguồn vốn, tài chính); Thời gian (Tiến độ thực hiện); Không gian (Đất đai, tổng
mặt bằng xây dựng…).
Quản lý DAĐT xây dựng công trình bao gồm: Quản lý chất lượng xây dựng, quản lý
tiến độ xây dựng, quản lý khối lượng thi công xây dựng công trình, quản lý an toàn lao
động trên công trường xây dựng, quản lý môi trường xây dựng.
Mục tiêu của quản lý dự án đầu tư xây dựng:
- Mục tiêu của quản lý DAĐT là bảo đảm đạt được mục đích đầu tư, tức là lợi ích
mong muốn của CĐT.
9


- Trong mỗi giai đoạn của quá trình đầu tư, QLDA nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể
khác nhau.
- Các mục tiêu cụ thể khi quản lý ĐTXD bao gồm:
+ Mục tiêu chất lượng xây dựng;
+ Mục tiêu thời gian thực hiện;
+ Mục tiêu chi phí (giá thành);
+ Mục tiêu an toàn lao động;
+ Mục tiêu vệ sinh môi trường;
+ Mục tiêu quản lý rủi ro;
+ Mục tiêu sự thỏa mãn của khách hàng.
Nếu xét công trình xây dựng hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng như là một thứ
“hàng hóa” thì hàng hóa này được mua bán, trao đổi giữa hai chủ thể, một bên là CĐT
và bên kia là doanh nghiệp (nhà thầu xây dựng). Hai đối tác này mua bán trao đổi hàng
hóa là công trình xây dựng trong khuôn khổ pháp luật của Nhà nước và không làm tổn
hại đến an ninh, quốc phòng, lợi ích của Nhà nước.
Nhưng để công trình xây dựng hoàn thành đảm bảo các tiêu chí về chất lượng, thời
gian, giá thành thì phải có sự tham gia của các đơn vị khảo sát, thiết kế công trình.
Hơn thế nữa, phải có sự tham gia của tư vấn lập dự án, tư vấn thẩm định dự án, nhà

cung ứng, tư vấn giám sát.
Các mục tiêu của dự án không chỉ gói gọn trong ba tiêu chí cơ bản về chất lượng, thời
gian và chí phí mà chủ thể tham gia vào dự án xây dựng công trình còn phải đạt được
các mục tiêu khác về an toàn lao động; về vệ sinh môi trường và rủi ro.
1.1.2.3. Đặc điểm của dự án đầu tư xây dựng công trình

10


Dự án xây dựng là tập hợp các hồ sơ và bản vẽ thiết kế, trong đó bao gồm các tài liệu
pháp lý, quy hoạch tổng thể, kiến trúc, kết cấu, công nghệ tổ chức thi công … được giải
quyết. Các DAĐT xây dựng có một số đặc điểm sau:
* Tính thay đổi: Dự án xây dựng không tồn tại một cách ổn định cứng, hàng loạt phần
tử của nó đều có thể thay đổi trong quá trình thực thi do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn
các tác nhân từ bên trong như nguồn nhân lực, tài chính, các hoạt động sản xuất… và
bên ngoài như môi trường chính trị, kinh tế, công nghệ, kỹ thuật … và thậm chí cả
điều kiện kinh tế xã hội.
* Tính duy nhất: Mỗi dự án đều có đặc trưng riêng biệt lại được thực hiện trong những
điều kiện khác biệt nhau cả về địa điểm, không gian, thời gian và môi trường luôn thay
đổi.
* Thời gian và quy mô: Mỗi dự án đều có điểm khởi đầu và kết thúc rõ ràng và thường
có một số kỳ hạn có liên quan. Có thể ngày hoàn thành được ấn định một cách tùy ý,
nhưng nó cũng trở thành điểm trọng tâm của dự án, điểm trọng tâm đó có thể là một
trong những mục tiêu của người đầu tư. Mỗi dự án đều được khống chế bởi một
khoảng thời gian nhất định, trên cơ sở đó trong quá trình triển khai thực hiện, nó là cơ
sở để phân bổ các nguồn lực sao cho hợp lý và có hiệu quả nhất. Sự thành công của
QLDA thường được đánh giá bằng khả năng có đạt được đúng thời điểm kết thúc đã
được định trước hay không?
Quy mô của mỗi dự án là khác nhau và được thể hiện một cách rõ ràng trong mỗi dự
án vì điều đó quyết định đến việc phân loại dự án và xác định chi phí của dự án.

* Dự án có liên quan đến nhiều nguồn lực khác nhau: Triển khai dự án là một quá
trình thực hiện một chuỗi các đề xuất để thực hiện các mục đích cụ thể nhất định,
chính vì vậy để thực hiện được nó chúng ta phải huy động nhiều nguồn lực khác nhau,
việc kết hợp hài hòa các nguồn lực đó trong quá trình triển khai là một trong những
nhân tố góp phần nâng cao hiệu quả dự án.
1.1.2.4. Các giai đoạn thực hiện dự án đầu tư xây dựng

11


Dự án đầu tư xây dựng và quá trình ĐTXD của bất kỳ dự án nào cũng bao gồm 3 giai
đoạn: Chuẩn bị đầu tư; Thực hiện đầu tư; Kết thúc xây dựng và đưa công trình vào
khai thác sử dụng. Quá trình thực hiện dự án đầu tư có thể mô tả bằng sơ đồ sau:

Lập Báo cáo
đầu tư

Lập Dự án đầu tư

Thiết kế

Đấu thầu

Thi công

Nghiệm
thu

Đối với DA quan trọng quốc gia
Lập báo cáo Thiết kế kỹ thuật

Kết thúc
Chuẩn bị đầu tư

Thực hiện đầu tư

dự án đầu
tư

Bảng 1. 1 Quy trình thực hiện dự án đầu tư
Giai đoạn chuẩn bị đầu tư
Đối với các dự án quan trọng quốc gia theo Nghị quyết số 49/2010/QH12 của Quốc
hội thì CĐT phải lập Báo cáo đầu tư trình Chính phủ xem xét để trình Quốc hội thông
qua chủ trương và cho phép đầu tư. Đối với dự án nhóm A không có trong quy hoạch
ngành được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì CĐT phải báo cáo Bộ quản lý ngành để
xem xét, bổ sung quy hoạch theo thẩm quyền hoặc trình Thủ tướng Chính phủ chấp
thuận bổ sung quy hoạch trước khi lập dự án đầu tư xây dựng công trình. Vị trí, quy
mô xây dựng công trình phải phù hợp với quy hoạch xây dựng được cấp có thẩm
quyền phê duyệt, nếu chưa có trong quy hoạch xây dựng thì phải được Uỷ ban nhân
dân cấp tỉnh chấp thuận.
Giai đoạn thực hiện đầu tư

12


Sau khi báo cáo đầu tư được phê duyệt, DAĐT được chuyển sang giai đoạn tiếp theo giai đoạn thực hiện đầu tư.
Vấn đề đầu tiên là lựa chọn đơn vị tư vấn, phải lựa chọn được những chuyên gia tư
vấn, thiết kế giỏi trong các tổ chức tư vấn, thiết kế giàu kinh nghiệm, có năng lực thực
thi việc nghiên cứu từ giai đoạn đầu, giai đoạn thiết kế đến giai đoạn quản lý giám sát
xây dựng - nhiệm vụ quan trọng và phức tạp. Trong khi lựa chọn đơn vị tư vấn, nhân

tố quyết định là cơ quan tư vấn này phải có kinh nghiệm qua những dự án đã được họ
thực hiện trước đó. Việc lựa chọn nhà thầu tư vấn xây dựng công trình được thực hiện
theo Nghị định số 46/2015/NĐ-CP của Chính phủ.
Sau khi lựa chọn được nhà thầu thiết kế, trên cơ sở dự án được phê duyệt, nhà thầu
thiết kế tổ chức thực hiện các công việc tiếp theo của mình. Tùy theo quy mô, tính chất
công trình xây dựng, việc thiết kế có thể thực hiện theo một bước, hai bước hay ba
bước.
Thiết kế một bước là thiết kế bản vẽ thi công áp dụng đối với công trình chỉ lập Báo
cáo kinh tế kỹ thuật.
Thiết kế hai bước bao gồm thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công áp dụng đối với
công trình quy định phải lập dự án đầu tư.
Thiết kế ba bước bao gồm thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật và thiết kế bản vẽ thi công
áp dụng đối với công trình quy định phải lập dự án và có quy mô là cấp đặc biệt, cấp I
và công trình cấp II có kỹ thuật phức tạp do người quyết định đầu tư quyết định.
Sau khi sản phẩm thiết kế được hình thành, CĐT tổ chức thẩm định hồ sơ TKKT-TDT
và trình lên cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (cụ thể là người có thẩm quyền ra quyết
định đầu tư) phê duyệt. Trường hợp CĐT không đủ năng lực thẩm định thì thuê các tổ
chức, cá nhân tư vấn có đủ điều kiện năng lực để thẩm tra dự toán thiết kế công trình
làm cơ sở cho việc phê duyệt. Trên cơ sở kết quả thẩm định TKKT-DT người có thẩm
quyền quyết định đầu tư sẽ ra quyết định phê duyệt TKKT-DT. Khi đã có quyết định
phê duyệt TKKT-TDT, CĐT tổ chức đấu thầu xây dựng nhằm lựa chọn nhà thầu có đủ

13


điều kiện năng lực để cung cấp các sản phẩm dịch vụ xây dựng phù hợp, có giá dự
thầu hợp lý, đáp ứng được yêu cầu của CĐT và các mục tiêu của dự án.
Sau khi lựa chọn được nhà thầu thi công, CĐT tổ chức đàm phán ký kết hợp đồng thi
công xây dựng công trình với nhà thầu và tổ chức quản lý thi công xây dựng công
trình. Nội dung quản lý thi công xây dựng công trình bao gồm quản lý chất lượng xây

dựng; quản lý tiến độ xây dựng; quản lý khối lượng thi công xây dựng công trình;
quản lý an toàn lao động trên công trường xây dựng; quản lý môi trường xây dựng.
Như vậy, trong giai đoạn này CĐT chịu trách nhiệm đền bù, giải phóng mặt bằng xây
dựng theo tiến độ và bàn giao mặt bằng xây dựng cho nhà thầu xây dựng; trình duyệt
hồ sơ TKKT-DT; tổ chức đấu thầu; đàm phán ký kết hợp đồng, quản lý chất lượng kỹ
thuật công trình trong suốt quá trình thi công và chịu trách nhiệm toàn bộ các công
việc đã thực hiện trong quá trình triển khai dự án.
Giai đoạn kết thúc xây dựng và đưa công trình vào sử dụng
Sau khi công trình được thi công xong theo đúng thiết kế đã được phê duyệt, đảm bảo
các yêu cầu về chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, CĐT thực hiện công tác bàn giao công
trình cho cơ quan quản lý, sử dụng thực hiện khai thác, vận hành công trình với hiệu
quả cao nhất. Như vậy, các giai đoạn của quá trình đầu tư có mối liên hệ hữu cơ với
nhau, mỗi giai đoạn có tầm quan trọng riêng của nó cho nên không đánh giá quá cao
hoặc xem nhẹ một giai đoạn nào và kết quả của giai đoạn này là tiền đề của giai đoạn
sau.
1.2. Giới thiệu chung về ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn.
Ban Quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn được UBND tỉnh Bắc Ninh thành lập
tại Quyết định số 176/1999/QĐ-UB ngày 22 tháng 11 năm 1999.
1.2.1. Cơ cấu tổ chức Ban quản lý các dự án xây dựng thị xã Từ Sơn

14