I. Giới thiệu chung về dự án
Tên dự án: “Xuất bản bộ truyện tranh “Truyền thyết Long Thần Tướng” bằng cách
gây quỹ cộng đồng”.
Để hiểu hơn về dự án, chúng ta cần tìm hiểu về bộ truyện “Truyền thuyết Long Thần
Tướng”, về hình thức gây quỹ cộng đồng và các nhân tố thuộc dự án.
1. Bộ truyện “Truyền thuyết Long Thần Tướng”
Nội dung
Truyền thuyết Long Thần Tướng là bộ truyện tranh lịch sử giả tưởng, lấy bối cảnh là
quãng thời gian trước khi diễn ra cuộc chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 2.
Câu truyện trong Long Thần Tướng diễn ra trong giai đoạn 1282 – 1284. Đây là giai
đoạn đấu trí vô cùng căng thẳng giữa nhà Trần cùng với nhà Nguyên, họa xâm lăng đã
cận kề bờ cõi.
Tác giả
Nguyễn Thành Phong, họa sĩ: họa sĩ truyện tranh, đã đạt được nhiều giải thưởng. Tác
phẩm nổi tiếng nhất gần đây nhất của anh là “Sát Thủ Đầu Mưng Mủ”.
Nguyễn Khánh Dương, biên kịch: tham gia biên kịch nhiều tác phẩm truyện tranh, và
một số bộ phim sitcom như “Nhật Ký Vàng Anh”, “Bộ Tứ 10A8″….
Nguyễn Mỹ Anh, họa sĩ: họa sĩ truyện tranh trẻ, nổi tiếng trong cộng đồng họa sĩ Việt
Nam với nick name “Butaemon”.
Trần Quang Đức, cố vấn: nhà nghiên cứu sử học, tác giả cuốn sách “Ngàn năm áo
mũ”; đóng vai trò là cố vấn về trang phục, ngôn ngữ cho tác phẩm.
Quá trình hình thành bộ truyện
Long Thần Tướng được đăng trên tạp chí truyện tranh Truyện Tranh Trẻ của Nhà
Xuất Bản Trẻ từ tháng 12/2004 và kéo dài trong 15 chương, cho đến khi tạp chí Truyện
Tranh Trẻ ngừng xuất bản vào tháng 7/2005. Đây là bộ truyện đầu tay của nhóm, truyện
đã để lại được ấn tượng sâu đậm trong mắt khán giả.
1
Và sau 10 năm, nhóm muốn hoàn thành bộ truyện còn dang dở và kết thúc nó. Vì vậy,
nhóm quyết định làm dự án này để có thể thực hiện và xuất bản cũng như đưa bộ truyện
của nhóm đến với độc giả.
2. Hình thức gây quỹ cộng đồng (crowdfunding)
Gây quỹ cộng đồng (tiếng Anh: Crowdfunding) là một hình thức gây quỹ tập thể mà
theo đó những cá nhân đóng góp tiền của họ, thường là thông qua Internet, để hỗ trợ cho
các dự án hoặc sáng kiến do người khác hoặc tổ chức khác khởi xướng. Hình thức gây
quỹ quần chúng được dùng để hỗ trợ cho rất nhiều các hoạt động, như cứu trợ thiên tai,
gây quỹ cho các nghệ sĩ, thực hiện các chiến dịch chính trị, xúc tiến các dự án phim ảnh,
phát triển phần mềm tự do, phát triển các sáng chế, nghiên cứu khoa học, và thực hiện các
dự án phúc lợi,…
3. Dự án
Chủ đầu tư/ nhà tài trợ: cộng đồng, người ủng hộ bộ truyện (có thể lên đến hàng
trăm đến nghìn người) – đây cũng chính là những khách hàng tương lai của sản phẩm.
Giám đốc/trưởng dự án: Nguyễn Khánh Dương sẽ quản lý, điều hành và kiểm soát
dự án – cũng là biên kịch của bộ truyện. Ngoài ra, anh cũng sẽ là kế toán cho dự án này.
Phó giám đốc/ phó dự án: Nguyễn Thành Phong – cũng là họa sĩ dự án - Bên cạnh
đó, anh cũng phụ trách xây dựng hệ thống trực tuyến của dự án.
Nội dung: xuất bản bộ truyện “Truyền thuyết Long Thần Tướng” và vốn sẽ được tài
trợ bằng cách “Gây quỹ cộng đồng”
II. Mục tiêu và các yếu tố tác động đến dự án
1. Mục tiêu
Hình thức Crowdfunding:
-
Giúp tác giả nhà phát minh độc lập tiếp cận thẳng với những người có nhu cầu
nhận những sản phẩm sáng tạo từ những người làm ra nó.
2
-
Cộng đồng truyện tranh Việt Nam hiện đang hoạt động theo xu hướng
Underground. Nhiều tác giả có tác phẩm nhưng chưa có cơ hội tiếp xúc với độc giả.
Crowdfunding sẽ tạo tiền đề, làm ngành truyện tranh Việt Nam phát triển hơn.
-
Crowdfunding là cách kéo gần khoảng cách giữa những người sáng tạo và công
chúng của họ, cho phép công chúng được tham gia quá trình xây dựng một dự án từ
những viên gạch đầu tiên, cũng là một trải nghiệm hết sức thú vị đối với những người ủng
hộ.
Mục tiêu bộ truyện:
-
Long Thần Tướng ra đời, để đến với các độc giả trên toàn quốc, xa hơn có khi là ra
thế giới, vừa tự hào vì có một cuốn truyện “made in Vietnam” chất lượng cao, và giúp cho
mọi người có cái nhìn thiện cảm hơn với môn Lịch Sử Việt Nam qua những tác phẩm
truyện tranh Việt Nam như thế này.
-
Hướng tới trở thành một bộ truyện tranh dã sử VN có khả năng ngang tầm với bên
ngoài
-
Thị trường truyện tranh ở VN không nhỏ nhưng truyện tranh Việt thì luôn hiếm
hoi, cũ mòn. Long Thần Tướng hy vọng sẽ hâm nóng lại niềm đam mê của nhiều người,
pha trộn với sự ưu ái dành cho những sản phẩm theo trào lưu thế giới nhưng thuần Việt.
-
Câu chuyện: Truyền bá được câu chuyện xuyên suốt mà nhóm tác giả hướng đến:
Truyền thuyết Long Thần Tướng là bộ truyện tranh lịch sử giả tưởng, lấy bối cảnh là
quãng thời gian trước khi diễn ra cuộc chiến chống quân Nguyên Mông lần thứ 2, một
trong những trang sử hào hùng nhất của nước nhà. Câu truyện trong Long Thần Tướng
diễn ra trong giai đoạn 1282 – 1284. Đây là giai đoạn đấu trí vô cùng căng thẳng giữa nhà
Trần cùng với nhà Nguyên, họa xâm lăng đã cận kề bờ cõi.
2. Yếu tố tác động
Nhóm sẽ phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến dự án theo ma trận SWOT
a. Điểm mạnh (Strengths):
3
-
Nhóm hoạ sĩ là những người trẻ, năng động, sáng tạo, tài năng; từng nhận được
giải thưởng truyện tranh Nhật Bản
-
Tác giả kịch bản từng có thời gian dài công tác cùng hoạ sĩ => ăn ý
-
Cố vấn lịch sử Trần Quang Đức là người chuyên nghiên cứu về văn hoá Việt Nam
thời xưa, rất phù hợp với vị trí cố vấn cho bộ truyện mang đậm tính lịch sử này
b. Điểm yếu (Weaknesses):
-
Ê-kíp hoạ sĩ và tác giả kịch bản hoàn toàn là những người trẻ; tuy tâm huyết với
công việc nhưng chưa có bề dày thực sự về kinh nghiệm
-
Ê-kíp thực hiện đều là những nghệ sĩ độc lập, không có sự ủng hộ của bất kì quỹ
đầu tư hay tổ chức sản xuất nào.
c. Cơ hội (Opportunities):
-
Do ê kíp là những người trẻ => dễ kêu gọi những người trẻ, những người có tâm
huyết hơn
-
Mô hình gây quỹ cộng đồng (crowdfunding) đang là một xu hướng nóng trên thế
giới, với sự xuất hiện của các website như KickStarter hay IndieGoGo => dễ dàng và
thuận tiện hơn trong quy trình thực hiện
-
Số lượng người đam mê truyện tranh và sẵn lòng bỏ tiền ủng hộ không nhỏ => số
lượng người ủng hộ tiềm năng lớn.
-
Số vốn cần thiết không quá lớn, chỉ ở mức tối thiểu cần thiết để xuất bản thành
công dự án => Khả năng thành công cao.
-
Mô hình crowdfunding tạo cho ê kíp thực hiện một vị thế độc lập với những nhà
xuất bản khác; từ đó cho phép người ủng hộ theo dõi từng bước tiến triển của dự án để có
thể đảm bảo mình đang đầu tư cho một sản phẩm chất lượng => Dễ dành được sự ủng hộ
từ độc giả hơn do có sự minh bạch về mọi thứ.
d. Thách thức (Threats):
4
-
Việc xuất bản truyện tranh ở Việt Nam chưa thực sự tiên tiến. Khi không có một tổ
chức xuất bản chính thức ủng hộ thì việc xuất bản không hề đơn giản => khó khăn trong
khâu xuất bản
-
Số lượng người biết đến mô hình gây quỹ cộng đồng còn ít => tâm lí hoài nghi, e
dè của công chúng về độ minh bạch tài chính => khó khăn gây dựng niềm tin với công
chúng
-
Ở Việt Nam chưa có một công cụ thực sự phổ biến để thanh toán trực tuyến =>
việc xây dựng hệ thống thanh toán cho website crowdfunding trở nên phức tạp hơn khi
phải thông qua nhiều công cụ khác nhau.
Nguyên nhân lựa chọn mô hình Crowdfunding:
-
Là một mô hình vô cùng phù hợp với người trẻ, k có tổ chức tài chính ủng hộ
nhưng vẫn muốn thực hiện dự án.
-
Chủ động về nguồn vốn.
-
Toàn quyền chủ động trong việc kiểm soát nội dung và chất lượng sản phẩm.
-
Crowdfunding là cách kéo gần khoảng cách giữa những người sáng tạo và công
chúng của họ, cho phép công chúng được tham gia quá trình xây dựng một dự án từ
những viên gạch đầu tiên, cũng là một trải nghiệm hết sức thú vị đối với những người ủng
hộ.
III.
Quá trình thực hiện dự án
1. Tổng quan các bước thực hiện dự án
Sau khi nhóm đã phân tích được điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức và các
điệu kiện khác nhóm có đưa ra kế hoạch như sau:
Tuy nhiên đây là kế hoạch dự kiến rằng họ sẽ gây quỹ thành công. Nếu việc gây
quỹ không đủ như mục tiêu, họ sẽ hoàn trả lại toàn bộ số tiền cho những nhà tài trợ/người
ủng hộ và dự án sẽ được coi là thất bại.
Xuất bản bộ truyện tranh “Truyền thuyết Long Thần Tướng”
bằng cách Gây quỹ cộng đồng
5
Scope: thực hiện gây quỹ từ cộng đồng để hoàn thành bộ truyện
Cost: 300 triệu/tập
Time: 4 năm 2 tháng (12/2013 đến 1/2018)
Hoạt động
Chuẩn bị lên ý tưởng
Tính toán chi phí và lập kế hoạch
Xuất bản các tập (đã cộng thêm 1 tháng dự trù)
Tập 1
Tập 2
Tập 3
Tập 4
Tập 5
Hoạt động sau xuất bản
Dự trù
Tổng
Thời gian
2 tháng
2 tháng
10 tháng
8 tháng
8 tháng
8 tháng
8 tháng
2 tháng
2 tháng
50 tháng
Với biểu đồ trách nhiệm như sau:
2
2
1
3
3
2
2
3
2: hỗ trợ
4: Kiểm soát và thông qua cuối
Sau đây là kế hoạch cho chuẩn bị lên kế hoạch và xuất bản tập 1:
6
Trần Quang
Đức – sản xuất
Nguyễn Mỹ
Anh – sản xuất
1
1
1+4
1
2
1
1
2
3: Tham khảo
Nguyễn Thành
Phong – phó
giám đốc
1+4
2+4
3
2+4
1+4
4
1+4
1
Nguyễn Khánh
Dương – Giám
đốc dự án
Lên ý tưởng và tìm hiểu thông tin
Tính toán chi phí và lập kế hoạch
Vẽ bộ truyện
Lập web gây quỹ
Tổ chức truyền thông
Xuât bản (in ấn và xuất bản)
Các hoạt động truyền thông sau đó
Kiểm soát và tổng kết
1: chịu trách nhiệm chính
2
3
2
3
3
3
2
3
Xuất bản bộ truyện Truyền thuyết
Long Thần Tướng - tập 1
12/2013 - 11/2014
Tính toán cụ thể
hơn các chi phí
(12/2013 3/2014)
Vẽ và điều chỉnh
bộ truyện
(1/2014 5/2014)
Tổ chức gây quỹ
(3/2014 5/2014)
Thực hiện xuất
bản
(6/2014
-10/2014)
Các hoạt động
sau xuất bản
( 11/2014 )
Tính toán lần 1
12/2014
Lập web gây quỹ
3/2014
In ấn
Tiếp tục
truyền thông
Tính toán lần 2
1/2014
Tổ chức truyền
thông
4 -6/2014
Xuất bản
Tổng kết và
lên kế hoạch
cho tập 2
Lần 3 tổng kết
2/2014
Ra mắt
Kết thúc và tổng
kết
Với kế hoạch sử dụng vốn như sau:
13.00%
7.00%
33.00%
20.00%
Nhân sự
Truyền thông và
marketing
In ấn và xuất bản
Chi phí khác
Phụ kiện
27.00%
Ngoài các kế hoạch chung, nhóm còn có kế hoạch riêng công việc của từng cá nhân.
2. Gây quỹ cộng đồng cho tập 1
a. Lập website gây quỹ
Nhóm đã mất 7 ngày để lập nên trang web .
Người chịu trách nhiệm: Nguyễn Thành Phong – phụ trách tìm người và quản
lý xây dựng website.
Đây là trang web mà nhóm sẽ sử dụng để quảng bá cho bộ truyện cũng như để gây
quỹ. Trang web gồm có 4 phần:
7
-
Thông tin (của dự án cũng như bộ truyện)
-
Gây quỹ
-
Mua truyện (đối với tập 1 là đặt mua trước)
-
Liên hệ
Mục “Thông tin” không chỉ cung cấp các thông tin cơ bản về dự án và truyện, về
cách thức ủng hộ mà còn là nơi để cập nhập thông tin quyên góp cũng như là nơi để
nhóm truyền thông cho bộ truyện, đưa bộ truyện gần hơn với các nhà đầu tư, tài trợ.
b. Tổ chức truyền thông và quá trình vốn đầu tư hình thành
Người chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Khánh Dương
Vì đây là một dự án Gây quỹ cộng đồng, nhóm sẽ phải đưa dự án đến gần hơn
khách hàng và nhà đầu tư của mình. Việc khiến bộ truyện gần hơn và hấp dẫn, cuốn hút
được các nhà tài trợ đầu tư cho mình chính là việc quan trọng nhất của dự án này.
Thứ nhất, bộ truyện đã có được tiếng tăm từ trước. Như đã biết, bộ truyện đã
được ra mắt trước đó dưới dạng đăng lên tạp chí NXB Trẻ vào năm 2004 và đã gây được
tiếng vang. Bên cạnh đó, nhóm cũng tận dụng sự nổi tiếng của chính tác giả là: họa sĩ
Nguyễn Thành Phong – người đã rất nổi tiếng với các tác phẩm trước đó, nổi bật nhất là
tác phẩm “Sát Thủ Đầu Mưng Mủ”; tác giả biên kịch Nguyễn Khánh Dương – cộng tác
biên kịch cho các Sitcom như: “Nhật ký Vàng Anh – phần 2”, “Bộ tứ 10A8”, “5s Online”.
Tuy nhiên chỉ với điều này là hoàn toàn chưa đủ. Nhóm đã phải có những hoạt
động truyền thông khác để có thể gây quỹ thành công:
-
Đưa một vài trước một vài nội dung và làm clip giới thiệu cho bộ truyện và dự án,
giúp hấp dẫn khách hàng và các nhà tài trợ. (Các hoạt động này được đưa lên website
,
/>
và
.)
-
Luôn cập nhập tình hình vốn góp và công khai cách sử dụng số vốn trên website
của họ. Điều này sẽ giúp các nhà tài trợ tạo được cảm giác tin tưởng và chắc chắn.
8
-
Ngoài ra, sẽ có các phần quà hấp dẫn khi bạn tham gia/tài trợ. Khi góp vốn bạn tuy
sẽ không có được phần trăm lợi nhuận sau đó nhưng sẽ có các phần quà đi kèm. Ví dụ:
Sách Long Thần Tướng phiên bản đặc biệt, được xuất hiện trong truyện,…
Có thể thấy, để dự án gây quỹ xuất bản truyện thành công sẽ có rất nhiều công việc
và hoạt động. Vì vậy, các công việc này cần có sự tổ chức hoạt động thật hợp lý và hiệu
quả. Khánh Dương – một trong các tác giả và cũng là trưởng nhóm dự án này đã thừa
nhận: “Trong nhóm thực hiện Long Thần Tướng thì họa sĩ Thành Phong (tác giả Sát thủ
đầu mưng mủ) là người nổi tiếng nhất. Thành công của dự án gây quỹ cộng đồng phụ
thuộc 50% vào danh tiếng tác giả. Với Thành Phong, Long Thần Tướng đã có 50% này.
Nhưng 50% còn lại không hề dễ dàng. Phần còn lại trong công thức là: 30% đầu tư
chuẩn bị kỹ lưỡng cho dự án và 20% là hệ thống thực hiện ổn định và kiểm soát mọi
vấn đề”. Khánh Dương chính là người tổ chức thực hiện 50% còn lại này.
Nhóm đã có được nhận thức khá tốt trong việc quản lý dự án. Vậy thực tế quá trình
vốn góp thành công đã diễn ra như nào? ( mục tiêu 300 triệu VND).
01/04/2014
30 triệu – 10%
15/04/2014
14/05/2014 26/05/2014 27/05/2014 31/05/2014
222 triệu
120 triệu – 40%
269 triệu 304 triệu 330 triệu
Ngày đầu tiên đã thu về 30 triệu đồng, tức 10%. Theo kinh nghiệm của Khánh
Dương (trưởng nhóm dự án) học hỏi từ nước ngoài, 10% là tín hiệu cho thấy dự án sẽ
thành công. Nhưng số tiền ủng hộ ở giai đoạn giữa là khá thấp, đến hết ngày 26/5 là 269
triệu động, dù gần đạt được 300 triệu đồng nhưng thời gian chỉ còn 5 ngày.
Lúc này, Khánh Dương và Thành Phong đã nghĩ dự án sẽ thất bại và nghĩ đến việc
bỏ tiền túi để bù vào.
Nhưng bước ngoặt xảy đến vào ngày 27/5, ngày mà số tiền ủng hộ là 35 triệu
đồng, đưa con số vượt mốc 300 triệu động. Có thể gọi đó là “điểm bùng phát”. Nhưng
đây không phải là ngẫu nhiên. Nhiều độc giả đã theo dõi dự án từ đầu, có một thời gian
cân nhắc và đó là lúc họ thể hiện niềm tin. Và đến ngày cuối cùng tổng cộng có hơn 330
triệu đồng được ủng hộ với 711 người ủng hộ.
9
c. Kết thúc và tổng kết vốn
Thực sự họ đã thành công trong việc “Gây quỹ cộng đồng” cho vốn của dự án
này. Sự thành công này của họ ngoài việc họ đã tạo ra một sản phẩm – bộ truyện hấp dẫn
và chất lượng, thực sự họ đã có một chiến lược kinh doanh cũng như quản lý dự án vô
cùng chặt chẽ. Trưởng dự án – Khánh Dương, anh đã có những nhận thức và vận dụng
khá tốt việc quản lý và vận hành dự án. Kế hoạch kinh doanh, chiến lược kinh doanh
được chuẩn bị kỹ lưỡng cùng với sự kiểm soát chặt chẽ với kế hoạch dự phòng linh hoạt
đã giúp việc gây quỹ diễn ra tốt đẹp.
3. Xuất bản và hoạt động sau xuất bản tập 1
Nhóm dự kiến rằng, sau 2 tháng quyên góp, truyện sẽ được thực hiện trong khoảng
thời gian 3 - 4 tháng. Vậy, theo dự kiến, truyện sẽ phải được hoàn thành vào khoảng tháng
9 và sẽ ra mặt muộn nhất vào cuối tháng 10 và thực tế truyện đã được ra mặt vào ngày
01/11/2014.
Khoảng thời gian này là để hoàn thành chỉn chu hơn cho bộ truyện (nội dung bộ
truyện đã phải được hình thành từ trước khi gây quỹ). Sau đó, truyện sẽ được đưa đến
xưởng để in ấn thông qua một nhà xuất bản. Truyện được xuất bản bởi nhà NXB Đại học
Sư Phạm. Đại diện là trưởng nhóm dự án Khánh Dương cùng họa sĩ chính là Thành
Phong đã đích thân xuống nhà xưởng để kiểm tra hoạt động này. Và họ đã có buổi lễ ra
mắt truyện tranh Long Thần Tướng vào sáng ngày 01 tháng 11.
Số vốn họ được ủng hộ sẽ được chi trả cho các hoạt động thuộc khoảng thời gian
này và cả trước đó:
In ấn 5.000 cuốn sách Long Thần Tướng 1, bản phổ thông.
In ấn 500 phiên bản Long Thần Tướng 1, đặc biệt.
Sản xuất mô hình, các sản phẩm quà tặng khác.
Trả thù lao cho đội ngũ tác giả trong khoảng thời gian từ 4-6 tháng sáng tác.
4. Đánh giá và rút kinh nghiệm cho các tập sau
a. Đánh giá việc xuất bản tập 1 và rút kinh nghiệm
10
Có thể thấy, khi so sánh với mục tiêu (scope, cost, time) thì dự án xuất bản cho
tập 1 được coi là khá thành công. Xét về việc Gây quỹ cộng đồng thì đây là một dự án
khá mới mẻ ở Việt Nam và gần như chưa có dự án nào thành công trước đó, vì vậy đây
dường như là dự án Gây quỹ cộng đồng thành công nhất Việt Nam lúc bấy giờ.
*Tổng kết:
-
2 tháng: thời gian gây quỹ.
-
7 ngày: xây dựng trang web Longthantuong.com với nội dung giới thiệu và công
cụ hỗ trợ.
-
330,5 triệu đồng: tổng tiền thực thu được. – hoàn thành chỉ tiêu.
-
30 triệu đồng: số tiền quảng cáo trên Facebook, kênh quảng cáo duy nhất.
-
12 tháng: để hoàn thành bước chuẩn bị và xuất bản tập 1 – hoàn thành đúng thời
hạn.
* Các yếu tố giúp họ thành công và đảm bảo kế hoạch
-
Họ đã tạo ra được một sản phẩm – bộ truyện chất lượng. (scope)
-
Họ có kế hoạch kinh doanh hợp lý: biết tận dụng những gì đã có và các chiến
lược kinh doanh mới hiệu quả.
-
Họ có lực lượng nhân sự hài hòa ăn ý (họ làm bạn và làm việc với nhau 10 năm).
-
Và hơn hết, họ hiểu được sự quan trọng của hoạt động quản lý lập kế hoạch và
kiểm soát dự án và thực sự họ đã hoàn thành tốt công việc đó.
11
Hình 1: Hình ảnh xuất bản bộ truyện tập 1
Nhóm nên tiếp tục phát huy và tận dụng tiếng vang này để tiếp tục xuất bản các tập
tiếp theo. Khi xuất bản các tập tiếp theo, nhóm sẽ không còn gặp phải những sự bỡ ngỡ
ban đầu và sẽ thuần thục hơn trong quy trình làm việc. Tuy nhiên, bên cạnh đó không hẳn
là không có khó khăn, họ sẽ cần các phương thức truyền thông mới hơn để có đáp ứng
được những kỳ vọng của nhà tài trợ và khách hàng.
b. Thực tế xuất bản các tập sau
b.1. Tập 2
Sau khi ra mắt tập 1, tập 2 sẽ bắt đầu gây quỹ ngay từ ngày 20/11/2014 và dự kiến
sẽ ra mắt vào đầu tháng 6/2015. Nhóm vẫn thành công trong việc gây quỹ: dự kiến số vốn
cần là 200 triệu và họ đã được ủng hộ đến 260 triệu đồng. Tuy nhiên, thực tế truyện đã
phải rời ngày phát hành sang tháng 9/2015. Lí do là trong quá trình hoàn chỉnh lại bộ
truyện, dự án nhận thấy vẫn còn các vấn đề khúc mắc về lịch sử nên đã phải xem xét và
sửa đổi lại nội dung. Có thể thấy, khi so sánh với mục tiêu đề ra, dự án chưa hoàn toàn
thành công (chưa đạt được mục tiêu thời gian – trễ hạn 3 tháng). Việc dự án thứ 2 bị chậm
trễ tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu chung của nhóm và có thể cả ảnh hưởng đến tiếng
vang cho các tập sau. Tuy nhiên, việc lựa chọn trễ thời gian vẫn là hợp lý nếu so với ra
truyện đúng hạn nhưng sản phẩm lại chưa chất lượng – có thể nói, với dự án này mục tiêu
sản phẩm chất lượng là quan trọng hơn cả.
12
Bên cạnh đó, ở tập 2 này dự án đã có một vài thay đổi:
-
Về vấn đề góp vốn: dự án đã có thêm trang website mới hỗ trợ cho việc ủng hộ là:
và (trưởng nhóm dự án Khánh Dương là một trong
đồng sáng lập website này). Thông qua các website dự án sẽ dễ dàng gây quỹ hiệu quả
hơn rất nhiều dù sẽ tốn một chút chi phí cho website.
-
Dự án đổi nhà xuất bản sang NXB Hồng Đức
Dù vậy, dự án cho tập 2 này thực sự chưa có sự chuẩn bị kỹ lưỡng gây nên chậm
trễ và ảnh hưởng đến cả mục tiêu time của dự án. Bên cạnh đó, trong dự án đã có những
sự đổi mới để cải thiện cho các lần xuất bản sau. Các dự án sau cần rút kinh nghiệm và
nỗ lực hơn.
*Từ tập 2, nhóm đã thay đổi kế hoạch tăng thời gian mỗi tập thêm 2 tháng.
Hoạt động
Chuẩn bị lên ý tưởng
Tính toán chi phí và lập kế hoạch
Xuất bản các tập (đã cộng thêm 1
tháng dự trù)
Tập 1
Tập 2
Tập 3
Tập 4
Tập 5
Hoạt động sau xuất bản
Dự trù
Tổng
Kết thúc
Kế hoach ban đầu
2 tháng
2 tháng
Kế hoạch sau thay đổi
2 tháng
2 tháng
10 tháng
8 tháng
8 tháng
8 tháng
8 tháng
2 tháng
2 tháng
50 tháng
1/ 2018
9 tháng (thực tế)
10 tháng (thực tế)
10 tháng
10 tháng
10 tháng
2 tháng
2 tháng
57 tháng
8/ 2018
b.2. Tập 3,4 và 5
Tập 3 bắt đầu được gây quỹ từ cuối tháng 10/2015 với số vốn kêu gọi 250 triệu và
đã hoàn thành được chỉ tiêu, đến tháng 10/2016 ra mắt.
Tập 4, bắt đầu gây quỹ từ khoảng cuối tháng 11/2016 đến hết tháng 1/2017 với số
vốn kêu gọi 250 triệu và đã được 260 triệu. Hiện này truyện đang trong quá trình được
sản xuất. – Dự kiến muộn nhất là đầu tháng 9/ 2017
13
Tập 5 sẽ được tiến hành sau khi tập 4 phát hành.
IV. Đánh giá dự án
1. Khó khăn
Đối mặt với những rủi ro lớn về vốn. Thành công của dự án gây quỹ cộng đồng
phụ thuộc 50% vào danh tiếng tác giả: 30% đầu tư chuẩn bị kỹ lưỡng cho dự án và 20% là
hệ thống thực hiện ổn định và kiểm soát mọi vấn đề. Dự án gây quỹ Long Thần Tướng
diễn ra trong 2 tháng (từ 1/4 đến 31/5) với mục tiêu 300 triệu đồng. Tuy nhiên gần đến
deadline nhưng số tiền vẫn chưa quyên góp đủ và nhóm đã rất lo lắng là dự án sẽ thất bại.
Và đột biến đã xảy ra và nhóm đã thành công.
Long Thần Tướng lấy bối cảnh nước Đại Việt năm 1284, cuộc chiến chống quân
Nguyên Mông lần thứ hai của nhà Trần. Khó khăn là các sử liệu về đời sống thời Lý Trần
không còn nhiều, nhưng nhóm cố gắng để các yếu tố sáng tạo đều có căn cứ lịch sử. Nhà
nghiên cứu Trần Quang Đức - cố vấn hình ảnh và ngôn ngữ tác phẩm cho biết, nhóm tác
giả đã cố gắng truyền tải một cách chân thực nét văn hóa, phong tục Việt Nam cho phù
hợp bối cảnh lịch sử. cần thời gian để nghiên cứu lịch sử.
Áp lực cạnh tranhtrước truyện tranh ngoại nhập. Trước đây, các truyện tranh trong
nước vẫn nằm ngoài sự quan tâm của độc giả. Đơn giản bởi lẽ truyện tranh Việt phải gánh
một trọng trách lớn, không mang tính chất giáo dục, giới thiệu văn hóa, lịch sử thì cũng
“nặng” về triết lý. Trong khi đó, những tác phẩm mang tính giải trí, phản ánh tư tưởng,
tình cảm của giới trẻ… thì lại không nhiều. Để xóa bỏ định kiến này, nhóm tác giả của
truyện Long Thần Tướngcần có chiến lược để tạo ra bộ truyện có chất lượng tốt, tạo chỗ
đứng trong thị trường truyện tranh hiện nay.
Ngoài ra, việc truyền tải và phản ánh lại một phần lịch sự qua truyện tranh – loại
truyện vốn được coi như phương tiện giải trí là một điều hết sức khó khăn. Nhóm tác giả
vừa phải giữ cốt truyện cho phù hợp với bối cảnh, vừa phải giữ được các yếu tố giải trí để
thu hút độc giả ngày càng khó tính.
2. Thành tựu
14
Long Thần Tướng là dự án khá đặc biệt. Lần đầu tiên tại Việt Nam có bộ truyện
tranh được xuất bản từ quỹ hỗ trợ cộng đồng (mô hình crowdfunding). Tập một ra mắt
tháng 6/2014, sau gần ba tháng Phong Dương Comics phát động quỹ và nửa năm thực
hiện. Tác phẩm đã nhận nhiều đánh giá cao về sự đầu tư, sáng tạo và cẩn trọng của nhóm
thực hiện. Thành công của tác phẩm này mở ra nhiều hướng đi mới cho sự phát triển của
truyện tranh Việt.
Long thần tướng tận dụng rất tố yếu tố mạng xã hội cũng như khơi gợi tinh thần
yêu nước với cách làm sách chỉn chu, ê-kíp thực hiện bộ truyện đã nhanh chóng nhận
được sự chú ý của đông đảo độc giả trẻ và giới truyền thông. Đặc biệt kế hoạch truyền
thông là một trong những thành công lớn, đem lại hiệu ứng tốt và sâu rộng cho bộ truyện
như xây dựng trailer như quảng bá phim, đưa lên mạng internet trước khi phát hành.
Hai tập đầu tiên của Long thần tướng đều kêu gọi quỹ thành công và khi ra đời
được khán giả nồng nhiệt đón nhận.
Tháng 1/2016, Tập một bộ truyện tranh lịch sử Long Thần Tướng của nhóm Phong
Dương Comics vừa được trao giải bạc Giải truyện tranh quốc tế Nhật Bản (International
MANGA Award) lần thứ IX-2016 - một trong những giải thưởng truyện tranh uy tín nhất
trên thế giới
15
KẾT LUẬN
Có thể thấy, dự án xuất bản bộ truyện tranh “Truyền thuyết Long Thần Tướng” là
một dự án với nhóm quản lý trẻ, một đội ngũ không nhiều người nhưng kết hợp rất hài
hoà, ăn ý. Những nhà đầu tư của dự án này cũng rất đặc biệt vì họ đồng thời chính là
những khách hàng tương lai rất tiềm năng của dự án. Với hình thức gây quỹ cộng đồng
mới mẻ tại Việt Nam, dự án gặp không ít khó khăn. Công tác quản lý và truyền thông để
gây quỹ với một dự án tuy không lớn nhưng lại sử dụng hình thức góp vốn chưa nhận
được nhiều sự tin tưởng của công chúng như crowdfunding, nhóm quản lý đã phải hết sức
thận trọng và nỗ lực để có thể thu về thành công hơn 330 triệu ngay từ tập đầu.
Dự kiến những tập còn lại của bộ truyện cũng sẽ sớm được xuất bản trong vòng 12 năm tới. Dự án thành công với hình thức crowdfunding đã, đang và sẽ là minh chứng cụ
thể, là dự án tiên phong trong việc gây quỹ cộng đồng, giúp tạo dựng niềm tin cho các dự
án muốn sử dụng hình thức này tại nước ta, đặc biệt là các dự án nhỏ.
Qua dự án xuất bản truyện tranh này, có thể thấy công tác quản lý có thể không cần
đến nhiều người, nhưng cần phải được phân chia cụ thể, rõ ràng để mỗi người đều nắm
được nhiệm vụ của mình trong suốt quá trình thực hiện dự án. Bên cạnh đó, nhóm quản lý
cũng cần quan tâm đến tiến độ và chi phí của dự án, để có thể đảm bảo hoàn thành tiến độ
dự án như đã đề ra. Chỉ có quản lý tốt thì dự án mới có thể thành công tốt đẹp.
16