SKKN: Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy
trong môn Công nghệ 6 ở THCS

GV: Trần Thị Hương Giang

1

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Giáo dục vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển kinh tế - xã
hội có mối quan hệ trực tiếp, theo kịp với các nhu cầu củ a thị trường lao động.
Sự thành công trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước phụ
thuộc vào nhiều yếu tố , trong đó yếu tố đóng vai trò then chốt là nguồn lực
con người . Trong định hướng chiến lược phát triển sự nghiệp giáo dục thời kì
đổi mới đất nước cũng đã nêu rõ “Tiếp tục đổi mới nội dung và phương pháp
giáo dục đào tạo... ”. Để đáp ứng yêu cầu trên của đất nước, đối với nền giáo
dục và đào tạo. Luật giáo dục đã quy định : Mục tiêu đầu tiên của giáo dục là
đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có sức khỏe và
năng lực trí tuệ , biết vận dụng xử lí linh hoạt và thích ứng với sự phát triển
nhanh chóng của khoa học kĩ thuật , kinh tế xã hội ...
Để thực hiện được mục tiêu trên Luật giáo dục đã đề ra :
- Nội dung giáo dục phải đảm bảo tính cơ bản toàn diện, thiết thực hiện
đại và có hệ thống.
- Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,

tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực tự học, lòng say mê học tập
và ý chí vươn lên
Trong xu thế đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, việc người dạy sử
dụng những phương pháp phù hợp với mục tiêu dạy học đang là yêu cầu cần

GV: Trần Thị Hương Giang

2

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
thiết đòi hỏi người dạy phải đảm bảo được học sinh trở thành trung tâm của quá
trình nhận thức; Giáo viên trở thành người hướng dẫn cho học sinh tìm tòi kiến
thức, chiếm lĩnh kiến thức là yếu tố quyết định sự thành công của một bài học.

Vì vậy để khắc phục những hạn chế đó trong dạy học người giáo viên cần
giúp người học phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo. Phát
huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh (HS) có nghĩa là phải thay
đổi cách dạy và cách học. Chuyển cách dạy thụ động, truyền thụ một chiều
“đọc-chép”, giáo viên làm trung tâm sang cách dạy lấy học sinh làm trung tâm
hay còn được gọi là dạy và học tích cực (D&HTC). Trong cách dạy này học
sinh là chủ thể hoạt động, giáo viên là người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn, tạo
nên sự tương tác tích cực giữa người dạy và người học. D&HTC là điều kiện
tốt khuyến khích sự tham gia chủ động, sáng tạo và ngày càng độc lập của học
sinh vào quá trình học tập để nâng cao chất lượng trong giáo dục.
Hiện nay tại trường THCS môn Công nghệ vẫn được coi là môn phụ nên học
sinh không chú ý trong học tập. Nhưng thực tế môn Công nghệ lại là một trong
những môn có nội dung định hướng nghề sau này cho học sinh.

Với những quan điểm đã nêu trên và thực tế giảng dạy, theo dõi quá trình
học tập của học sinh để nâng cao chất lượng dạy và học tôi áp dụng kĩ thuật
dạy học mới: “Sử dụng kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong
dạy học môn Công nghệ 6 ở THCS ”.

GV: Trần Thị Hương Giang

3

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
I. Cơ sở lí luận:
Đặc thù của bộ môn công nghệ 6 gồm 4 với nội dung :
- May mặc
- Trang trí nhà ở
- Nấu ăn trong gia đình
- Thu chi trong gia đình
Mục đích của môn học là góp phần hình thành cho HS tác phong công
nghiệp, thói quen sống và lao động phù hợp với một xã hội văn minh hiện đại,
một xã hội mà mọi việc từ nhỏ đến lớn như nấu một món ăn hàng ngày đến sửa
chữa một thiết bị... đều phải được tiến hành theo một quy trình hợp lí để đạt
được năng suất lao động cao, chất lượng sản phẩm tốt.
Chương trình phân môn Kinh tế gia đình có mục tiêu hình thành và phát
triển ở học sinh những kiến thức và kĩ năng cơ bản trong cuộc sống và trong
lao động hàng ngày
Gia đình là nền tảng của xã hội, ở đó mỗi người được sinh ra và lớn lên,
được nuôi dưỡng, giáo dục và chuẩn bị nhiều mặt cho cuộc sống tương lai.
Trong gia đình, mọi nhu cầu thiết yếu của con người về vật chất và tinh thần

đều được đáp ứng và không ngừng cải thiện. Môn kinh tế gia đình có mục đích
làm cho mỗi HS nhận thức được điều này để tích cực tham gia vào các công
việc của gia đình, cũng như chuẩn bị cho mình trở thành những người chủ gia
đình trong tương lai.

GV: Trần Thị Hương Giang

4

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
Do có liên quan trực tiếp đến cuộc sống nên các lĩnh vực này rất gần gũi
với con người, phục vụ nhu cầu cơ bản hàng ngày cho con người không như các
bộ môn khác, tài liệu tham khảo của bộ môn công nghệ phải nói rất phong phú
và đa dạng. Ngoài sách báo, internet, … học sinh có thể học hỏi trực tiếp từ
ông bà, bố mẹ, anh chị trong gia đình thông qua các công việc hàng ngày như
chuẩn bị bữa ăn, chăm sóc cây trồng... Tuy nhiên, do độ tuổi học sinh THCS
chưa chọn được hệ thống thông tin hoàn chỉnh nên vai trò hướng dẫn của GV
rất cần thiết để giúp các em có định hướng đúng đắn khi chọn lựa thông tin. Từ
đó các em chủ động tích cực khai thác nội dung bài học.
Theo tôi, đổi mới phương pháp dạy học trong môn công nghệ cũng là cách
để nâng cao chất lượng dạy và học bằng cách sử dụng kết hợp các phương pháp
dạy học tích cực lấy HS làm chủ thể trung tâm.
Với những đặc thù của bộ môn để gây hứng thú say mê học tập của học
sinh tôi quyết định đổi mới PPDH là : Sử dụng linh hoạt kĩ thuật dạy học khăn
phủ bàn và bản đồ tư duy trong dạy học môn Công nghệ 6 .

Đây là

hai PPDH đang được chú trọng sử dụng trong dạy học bởi vì nó mang tính học
tập hoạt động nhóm kết hợp giữa cá nhân và tập thể (nhóm) giải quyết một vấn
đề (kĩ thuật khăn phủ bàn) và tổng kết sâu chuỗi hệ thống kiến thức giúp HS dễ
dàng lĩnh hội kiến thức bài học. Tổ chức dạy học theo phương pháp này sẽ giúp
mỗi cá nhân trong nhóm phát huy được tính chủ động, tích cực hoạt động tìm
kiếm thông tin theo chủ đề yêu cầu.
II. Cơ sở thực tiễn:

GV: Trần Thị Hương Giang

5

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
2.1 Bản đồ tư duy
2.1.1 Vai trò của bản đồ tư duy :
Bản đồ tư duy là hình thức ghi chép nhằm tìm tòi, đào sâu, mở rộng một
ý tưởng, tóm tắt những ý chính của một nội dung, hệ thống hóa một chủ đề...
bằng cách kết hợp việc sử dụng hình ảnh, đường nét, màu sắc, chữ viết. Nghĩa
của cụm từ BĐTD không hiểu theo nghĩa của bản đồ địa lí mà BĐTD được hiểu
là một hình thức ghi chép theo mạch tư duy của mỗi người bằng việc kết hợp
nét vẽ, màu sắc, chữ viết. Đặc biệt đây là một sơ đồ mở, việc thiết kế bản đồ tư
duy theo mạch tư duy của mỗi người, không yêu cầu tỉ lệ, chi tiết khắt khe như
bản đồ địa lí, có thể vẽ thêm hoặc bớt các nhánh, mỗi người vẽ một kiểu khác
nhau, dùng màu sắc, hình ảnh, các cụm từ diễn đạt khác nhau, cùng một nội
dung nhưng mỗi người có thể “ thể hiện” nó dưới dạng BĐTD theo một cách
riêng, do đó việc lập BĐTD phát huy được tối đa khả năng sáng tạo của mối

người.
BĐTD – một công cụ tổ chức tư duy nền tảng, có thể miêu tả nó là một
kĩ thuật hình họa kết hợp giữa từ ngữ , hình ảnh, đường nét, màu sắc phù hợp
với cấu trúc, hoạt động chức năng của bộ não giúp con người khai thác tiềm
năng vô tận của bộ não. Nó được coi là sự lựa chọn cho toàn bộ trí óc hướng
tới lối suy nghĩ mạch lạc. Tony Buzan ( người Anh) là một trong những người
đi sâu nghiên cứu để tìm ra hoạt động của bộ não. Theo ông “ mỗi hình ảnh có
giá trị hơn cả ngàn từ...” và “ màu sắc cũng có tác dụng kích thích bộ não như

GV: Trần Thị Hương Giang

6

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
hình ảnh. Màu sắc mang đến cho BĐTD những rung động cộng hưởng, mang lại
sức sống và năng lượng vô tận cho tư duy sáng tạo.”
Cơ chế hoạt động của BĐTD chú trọng tới hình ảnh, màu sắc, với các
mạng lưới liên tưởng ( các nhánh). BĐTD là công cụ đồ họa nối các hình ảnh
có liên hệ với nhau , vì vậy, có thẻ vận dụng BĐTD vào hỗ trợ dạy học kiến
thức mới, ôn tập, hệ thống hóa kiến thức... và lập kế hoạch công tác.
2.1.2 Thiết kế và sử dụng bản đồ tư duy góp phần đổi mới phương pháp
dạy học
Một số kết quả nghiên cứu cho thấy, bộ não con người sẽ hiểu sâu, nhớ
lâu và in đậm điều mà do chính mình tự suy nghĩ, tự viết, vẽ ra theo ngôn ngữ
của mình, vì vậy, việc sử dụng bản đồ tư duy huy động tối đa tiềm năng của bộ
não giúp HS học tập một cách tích cực, là biện pháp hỗ trợ đổi mới PPDH một
cách hiệu quả. Việc HS lập BĐTD còn giúp cho các em phát triển khả năng

thẩm mĩ, do việc thiết kế nó phải bố cục màu sắc, các đường nét, các nhánh sao
cho đẹp, sắp xếp các ý tưởng một cách khoa học, xúc tích, hợp lí, trực quan, dễ
hiểu, dễ đọc, dễ tiếp thu.

2.1.3 Vận dụng BĐTD trong dạy học:
a. Đối với HS trung bình: Tập cho HS thói quen tự ghi chép hay tổng kết
một vấn đề, một chủ đề đã học theo cách hiểu của các em dưới dạng BĐTD.
Cho HS tập đọc hiểu và tự vẽ BĐTD sau từng bài học. Ban đầu GV cho
các em làm quen với một số BĐTD có sẵn, sau đó tập cho các em vẽ BĐTD

GV: Trần Thị Hương Giang

7

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
bằng cách cho các từ trung tâm ( tên chủ đề hoặc một hình ảnh, hình vẽ của chủ
đề chính) vào vị trí trung tâm rồi đặt các câu hỏi gợi ý để các em tiếp tục vẽ ra
các nhánh cấp 1, cấp 2.... Hướng dẫn gợi ý để các em tự hệ thống kiến thức
trọng tâm, kiến thức cần nhớ của mỗi bài học vào một trang giấy hoặc có thể vẽ
chung trên một cuốn vở hoặc để thành các trang giấy rời và kẹp thành một tập.
Mỗi bài học được vẽ kiến thức trọng tâm trên một trang giấy sẽ giúp các em
nhanh chóng ôn lại kiến thức một cách dễ dàng.
Với cách làm này rèn luyện cho bộ óc các em hướng dần tới cách suy nghĩ
logic, mạch lạc và cũng là cách giúp các em hiểu bài, ghi nhớ kiến thức vào
não chứ không phải là học thuộc lòng, học vẹt.
b.Với HS khá, giỏi:
Sử dụng BĐTD để tìm chiến lược giải quyết một vấn đề, hay tìm nhiều

hướng giải cho một bài toán, hệ thống hóa kiến thức,... Việc vẽ BĐTD theo
nhóm nên thực hiện trước khi nghiên cứu tài liệu mới để cả nhóm tìm ra chiến
lược giải quyết vấn đề hoặc cũng có thể thực hiện để hệ thống hóa kiến thức,
một chủ đề, một chương. Sau khi mỗi nhóm vẽ xong, đại diện của mỗi nhóm
hoặc mỗi thành viên trong nhóm thuyết trình BĐTD cho cả lớp cùng nghe để
thảo luận, góp ý, bổ sung ( nếu cần thiết).
Ngoài việc vẽ BĐTD trong học tập, nên tập cho các em HS có thói quen
sử dụng BĐTD để tóm lược nội dung chính của một cuốn sách dưới dạng BĐTD
khi các em đọc sách. Hoặc gợi ý cho các em lập kế hoạch học tập , vạch kế
hoạch bổ sung cho bản thân để biến ước mơ thành hiện thực trong tương lai,

GV: Trần Thị Hương Giang

8

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
các kế hoạch này có thể được điều chỉnh bổ sung dần dần theo năm tháng bằng
các nhánh khi mỗi người có sự điều chỉnh kế hoạch. Khuyến khích học sinh ôn
luyện bài , học bài ở nhà, ở lớp hoạt động nhóm bằng bản đồ tư duy.
2.1.4. Vận dụng phương pháp ghi chép hiệu quả khi vẽ BĐTD:
1/ Dùng từ khóa và ý chính.
2/ Viết cụm từ, không viết thành câu.
3/ Dùng các từ viết tắt.
4/ Có tiêu đề.
5/ Đánh số các ý.
6/ Liên kết ý nên dùng nét đứt, mũi tên, số, màu sắc...
7/ Ghi chép nguồn gốc thông tin để dễ tra cứu lại.

8/ Sử dụng màu sắc để ghi.
2.1.5. Một số điều cần tránh khi thiết kế BĐTD:
1/ Không ghi lại nguyên cả đoạn văn dài.
2/ Ghi chép quá nhiều ý không cần thiết.
3/ Dành quá nhiều thời gian để vẽ, viết, tô màu... Chỉ nên vẽ những hình ảnh có
liên quan đến chủ đề của kiến thức, tránh vẽ và đưa vào những hình ảnh không
liên quan đến bài học làm mất nhiều thời gian vẽ viết và khi sử dụng lại phân
tán sự tập trung.
Khi thiết kế BĐTD cần chọn lọc những ý cơ bản, kiến thức cần thiết, ví
dụ minh họa để có nhiều thông tin cho bài học. Thiết kế BĐTD của một bài học
phải được thể hiện kiến thức trọng tâm,cơ bản cần chốt lại của bài học đó.

GV: Trần Thị Hương Giang

9

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
Tránh khuynh hướng vẽ cầu kì những hình ảnh không cần thiết hoặc quá sơ sài
không có thông tin.
2.2 Kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn
2.2.1. Vai trò của kĩ thuật khăn phủ bàn
Là kĩ thuật tổ chức hoạt động học tập mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt
động của cá nhân và nhóm nhằm:
-

Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực.

-

Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân học sinh

-

Phát triển mô hình có sự hợp tác giữa học sinh với học sinh.

2.2.2 Nội dung của kĩ thuật khăn phủ bàn
Theo mô hình sau:

Ý kiến cá nhân (x)

x

Ý kiến chung cả nhóm
x

x

GV: Trần Thị Hương Giang

10

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

2.2.3 Cách tiến hành kĩ thuật khăn phủ bàn

- Hoạt động theo nhóm ( 4 học sinh/ nhóm)
- Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh hoạ
- Tập trung các câu hỏi ( hoặc chủ đề...)
- Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn ( về nột chủ
đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút.
- Khi mọi người đều đã xong, chia sẻ và thảo luận các câu trả lời.
- Viết ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn phủ bàn.
Để khắc phục những hạn chế trên trong quá trình dạy học, cần phải đổi mới
PPDH giúp các em chủ động tìm tòi phát hiện kiến thức thông qua hoạt động
của GV tổ chức kết hợp với việc sử dụng linh hoạt các kĩ thuật dạy học. Nên
chúng tôi chọn chuyên đề “Sử dụng kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn và bản đồ
tư duy trong môn Công nghệ 6”.Với PP này người học hứng thú tham gia vào
các hoạt động học tập do GV tổ chức và hướng dẫn, thông qua đó HS tự khám
phá, tự lĩnh hội kiến thức.

III. Nội dung
1. Mục tiêu:

GV: Trần Thị Hương Giang

11

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
- Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực của HS;
- Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS;
- Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS, giữa GV với HS;
- Hệ thống, sâu chuỗi kiến thức.

2. Tác dụng của kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn và sơ đồ tư duy trong dạy
học:
*Tác dụng của kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn trong dạy học:
- HS được tiếp cận với nhiều giải pháp và chiến lược khác nhau.
- Rèn luyện kĩ năng suy nghĩ, quyết định và giải quyết vấn đề.
- HS đạt được mục tiêu học tập cá nhân cũng như tập thể
- Sự phối hợp làm việc cá nhân và làm việc theo nhóm nhỏ tạo cơ hội
nhiều hơn cho học tập có sự phân hóa
- Nâng cao mối quan hệ giữa HS với HS. Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp,
học cách chia sẻ kinh nghiệm và tôn trọng lẫn nhau
- Nâng cao hiệu quả học tập.
*Tác dụng của kĩ thuật dạy học bản đồ tư duy trong dạy học:
- Rèn luyện kĩ năng phân tích, khai thác nội dung vấn đề của Gv đ ưa ra.
- Giúp người học hệ thống hóa tất cả các thông tin liên quan đến chủ đề
của GV đưa ra
- Bản đồ tư duy giúp người học có cái nhìn tổng quát( hỗ trợ giải quyết vấn
đề)
- Bản đồ tư duy tạo hứng khởi và kích thích sáng tạo.

GV: Trần Thị Hương Giang

12

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
- Dễ nhìn, dễ viết.
- Phát huy tối đa tiềm năng ghi nhớ của bộ não.
- Rèn luyện cách xác định chủ đề và phát triển ý chính, ý phụ một cách

logic.
* Hiệu quả khi sử dụng linh hoạt 2 kĩ thuật dạy học trên trong quá trình
dạy học:
Sử dụng linh hoạt 2 kĩ thuật dạy học: Khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong
dạy học sẽ giúp HS chủ động tìm tòi, phát hiện và khắc sâu kiến thức của từng
bài, từng chương. Giải phóng cách suy diễn cổ điển theo phương thức ghi chép
sự kiện theo dòng (BĐTD)
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1. Đối tượng nghiên cứu:
- Khách thể : HS lớp 6 trường THCS Chính Nghĩa – Kim Động
- Đối tượng nghiên cứu :
+ Nội dung chương trình Công nghệ 6
+ Sách tham khảo về kiến thức nấu ăn, trang trí nhà ở .
2. Phạm vi nghiên cứu:
- Nghiên cứu tổ chức và thiết kế KTDH trong chương II, III, IV sách công nghệ 6( đổi
mới )
- Tổ chức dạy học ở các lớp 6 để thấy được tính hiệu quả của KT dạy học khăn phủ bàn
và bản đồ tư duy

GV: Trần Thị Hương Giang

13

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
V. PHƯƠNG PHÁP NHIÊN CỨU
Trong đề tài này tôi đã vận dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học :
1. Nghiên cứu lí thuyết :

-

Phân tích nội dung SGK phần kiến thức của các bài

-

Nghiên cứu các tài liệu tham khảo liên quan đến kiến thức đó

-

Nghiên cứu tài liệu liên quan đến việc thiết kế các phiếu học

tập và tài liệu đổi mới phương pháp giảng day môn sinh.
2. Điều tra :
-

Điều tra thực trạng xây dựng và sử dụng KTDH trong nhà

-

Tổ chức lấy ý kiến của các giáo viên trong nhóm chuyên môn

trường.

về hệ thống KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy đã thiết kế , từ đó phân tích
chỉnh lí các hoạt động học tập để đưa vào thực nghiệm chính thức.
3. Thực nghiệm sư phạm :
- Thực nghiệm thăm dò
- Thực nghiệm chính thức
VI. Cách tiến hành.

1. Đối với kĩ thuật khăn phủ bàn cần:
- Chia HS thành các nhóm và phát cho mỗi nhóm 1 tờ giấy A0
- Trên giấy A0 chia thành các phần: Gồm phần chính giữa và các phần
xung quanh, phần xung quanh được chia theo số thành viên trong nhóm( VD:
nhóm 4 người). Mỗi người ngồi vào vị trí tương ứng với từng phần xung quanh.

GV: Trần Thị Hương Giang

14

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
- Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng thời gian quy định, tập trung
suy nghĩ trả lời câu hỏi/ nhiệm vụ theo cách nghĩ cách hiểu ri êng của mỗi cá
nhân và viết vào phần giấy của mình trên giấy A0.
- Trên cơ sở những ý kiến của mỗi cá nhân, học sinh thảo luận nhóm,
thống nhất ý kiến và viết vào phần chính giữa của tờ giấy A0 “khăn phủ bàn”
- Đại diện nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu
có). GV đóng vai trò là một trọng tài kết luận chốt lại kiến thức, từ đó giúp các
em nhận thấy được những cái làm được và chưa làm được trong hoạt động và sẽ
khắc sâu kiến thến thức hơn.
2. Đối với kĩ thuật bản đồ tư duy:
- Chia HS thành các nhóm và phát cho mỗi nhóm 1 tờ giấy A0
- Giáo viên cần đưa ra nội dung câu hỏi hay chủ đề rõ ràng, khái quát tránh
gây cho HS rối loạn về kiến thức.
- Nên khuyến khích HS thể hiện sơ đồ tư duy theo nhiều hình thức, theo
cách riêng của mình không nên áp đặt các em vẽ theo tỉ lệ, chi tiết chặt chẽ.

GV: Trần Thị Hương Giang

15

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

GIẢI QUYẾT VÂN ĐỀ
B. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

GV: Trần Thị Hương Giang

16

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
I. Đối với kĩ thuật khăn phủ bàn:
- Câu hỏi câu thảo luận là câu hỏi mở.
- Trong trường hợp số HS trong nhóm quá đông, không đủ chỗ trên khăn phủ bàn có thể
phát cho HS những mảnh giấy nhỏ để HS ghi ý kiến cá nhân, sau đó đính vào phần xung
quanh khăn phủ bàn.
- Trong quá trình thảo luận thống nhất ý kiến vào giữa khăn phủ bàn, những ý kiến
trùng nhau có thể đính chồng lên nhau.
- Những ý kiến không thống nhất, cá nhân có quyền bảo lưu và giữ lại ở phần xung
quanh của khăn phủ bàn.
II. Đối với kĩ thuật dạy học bản đồ tư duy:

- Nội dung (tiêu đề) cần hoàn thành (yêu cầu triển khai) phải rõ ràng, chính xác, tránh
gây rối loạn kiến thức cho HS.
- Chuẩn bị giấy A0 và bút viết cho HS
- Không đòi hỏi, áp đặt HS thể hiện BĐTD chính xác theo tỉ lệ như thể hiện bản đồ địa
lí hay toán học.
- Tránh ghi lại nguyên cả đoạn văn dài dòng.
- Ghi chép quá nhiều ý vụn vặt không cần thiết.
- Dành quá nhiều thời gian để ghi chép.

GV: Trần Thị Hương Giang

17

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

III. Một số VD minh họa áp dụng 2 KTDH: Khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong dạy học
môn công nghệ 6

Bài 4- Sử dụng và bảo quản trang phục
1. Sử dụng bản đồ tư duy

2. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn

Giặt

GV: Trần Thị Hương Giang

18
Bảo quản trang
phục

Trường THCS Chính Nghĩa
Cất
giữ


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

Phơi

Là

Bài 23- Thực hành: xây dựng thực đơn
1. Sử dụng bản đồ tư duy

GV: Trần Thị Hương Giang

19

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

.2. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn

Rau muống luộc

Đậu rán

Thực đơn
thường ngày

Nộm
dưa
chuột

Thịt bò xào

GV: Trần Thị Hương Giang

20

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

Bài 23- Thực hành: xây dựng thực đơn

1. Sử dụng bản đồ tư duy

GV: Trần Thị Hương Giang

21

Trường THCS Chính Nghĩa

Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
.2. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn

Thịt gà luộc

Giò

Thực đơn dùng
cho bữa liên
hoan

Nộm
đu đủ

Thịt ngan xào xả ớt

Bài 11: Trang trí nhà ở bằng một số đồ vật
1. Sử dụng bản đồ tư duy

GV: Trần Thị Hương Giang

22

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

2. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn

Gương

Tranh
ảnh

Trang trí nhà ở
bằng một số đồ
vật

Rèm
cửa

Mành
GV: Trần Thị Hương Giang

23

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS

 Bài 12 – Trang trí nhà ở bằng cây cảnh và hoa.
1. Sử dụng bản đồ tư duy trong bài này trong phần tổng kết nội dung bài học để củng cố
kiến thức cho HS:

2. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn

GV: Trần Thị Hương Giang

24

Trường THCS Chính Nghĩa


Sử dụng KTDH khăn phủ bàn và bản đồ tư duy trong môn Công nghệ 6 ở THCS
Em hãy kể tên các loại hoa dùng trong trang trí nhà ở?
Từ gợi ý của GV và hiểu biết từ thực tế cuộc sống, HS hoạt động độc lập và nêu được ý
kiến cá nhân.

Hoa hồng, hoa cúc,
hoa lưu li

Hoa
huệ,
hoa
đào

Em hãy kể tên
các loại hoa
dùng trong
trang trí nhà ở?

Hoa
hồng,
hoa mai

Hoa vạn thọ, hoa lan

* Bài 18: Các phương pháp chế biến thực phẩm.
1. Sử dụng hình thức khăn phủ bàn

GV: Trần Thị Hương Giang

25

Trường THCS Chính Nghĩa