HÓA SINH
ENZYME
BSNT NHT
Enzym
• Bản chất protein
• Xúc tác phản ứng hóa sinh
Chất xúc tác thông thường
• Không tiêu hao hoặc sinh thêm
• Không tạo phản ứng nhưng làm tăng đáng kể tốc độ phản ứng.
• Không làm thay đổi hằng số cân bằng phản ứng.
Khác
• Protein.
• Đặc hiệu cao, không có phản ứng phụ.
• Đặc hiệu tuyệt đối hoặc tương đối.
• Thường chỉ hoạt động ở vùng nhiệt độ và pH vừa phải.
Gọi tên enzym
• Tên cơ chất + “ase”.
• Tên tác dụng + “ase”.
• Tên cơ chất + tác dụng + “ase”.
• Tên thường gọi.
Example :
• Tyrosin decarboxylase
• Pepsin, trypsin, chymotrypsin
• Urease
Phân loại
• Theo Hiệp hội enzyme quốc tế (EC) phân loại enzyme theo phản
ứng mà chúng xúc tác.
• 6 loại các dưới lớp nhóm enzyme.
• Mỗi enzyme được ký hiệu 4 chữ số.
• Hexokinase: EC 2.7.1.1.
PHÂN LOẠI ENZYM
PHÂN LOẠI ENZYM
Loại 1: Oxidoreductase
(Enzyme OXH-Khử)
• Xúc tác phản ứng có trao đổi H và e.
• AH2 + B A + BH2.
• Các dưới lớp: Dehydrogenase, Oxidase, Reductase, Catalase,
Peroxidase, Oxygenase (hydrolase).
Loại 2: Transferase
(Vận chuyển nhóm)
• Vận chuyển nhóm hóa học không phải H giữa 2 cơ chất.
• AX + B A + BX.
• Các dưới lớp: Aminotransferase, transcetolase, transaldolase,
acyl/methyl/glucosyl-transferase, phosphorylase, kinase, thiolase,
polymerase.
Loại 3: Hydrolase
(Thủy phân)
• Cắt đứt liên kết hóa học bằng thủy phân, có sự tham gia của nước.
• AB + H2O AH + BOH.
• Các dưới lớp: Esterase, glucosidase, protease, phosphatase,
phospholipase, amidase, deaminase, nuclease.
Lysophospholipase
Loại 4: Lyase
(Phân cắt)
• Tách nhóm, chuyển đi một nhóm hóa học khỏi
cơ chất mà không có sự tham gia của phân tử
nước.
• AB A + B.
• Các dưới lớp: Decarboxylase, aldolase, lyase,
hydratase, dehydratase, synthase.
Loại 5: Isomerase
(Đồng phân)
• Biến đổi giữa các dạng đồng phân của các
chất hóa học.
• ABC ACB.
• Các dưới lớp: Racemase, epimerase,
isomerase, mutase.
Loại 6: Ligase/Synthetase
(Tổng hợp)
• Gắn 2 phân tử với nhau thành 1 phân tử lớn
hơn, sử dụng năng lượng NTP.
• A+B
𝐴𝑇𝑃
AB + ADP + Pi.
• Các dưới lớp: Synthetase, carboxylase, DNA
ligase.